________________
જણાવ્યું કે, બોઝ! તમારે આ તો એક અંગ્રેજી-વાક્યનો માત્ર અનુવાદ જ લખવાનો છે. આ વાક્યનું વિધાન સાચું છે કે જુઠું છે, એની પર તમારે ક્યાં અભિપ્રાય આપવાનો છે ? માટે પ્રશ્ન-પેપર પૂરતા અનુવાદની આ બાબતને રજની ગજ કરવી રહેવા દો. અંગ્રેજી એ વાક્યનું વિધાન સાચું છે કે ખોટું ? એ અમે તમારી પાસેથી કબૂલાવવા માંગતા પણ નથી અને અમે એ વાક્ય તમારી પર ઠોકી બેસાડવા પણ માંગતા નથી. અમે જો એમ પૂછવા માંગતા હોઈએ કે, આ વિધાન સાચું છે કે ખોટું ? તો તમારો આ પુણ્ય-પ્રકોપ હજી કંઈક વાજબી ગણાય. બાકી આટલા મુદ્દે તમે તમારી કારકિર્દીને ધૂંધળી ન જ બનવા દો, એમ અમે તમારા ભાવિ-હિતની દષ્ટિએ અનુરોધપૂર્વક જણાવીએ છીએ.
સુભાષ બોઝ હવે કંઈ ઝાલ્યા રહે ખરા? એમણે સિંહનાદે કહ્યું કે, અંગ્રેજી વાક્યનો જે રીતે અનુવાદ થતો હોય, એથી વિપરીત અનુવાદ હું લખી ન શકું અને સાચો અનુવાદ લખું, તો હડહડતા એક જૂઠાણાને મેં ટેકો આપ્યો ગણાય ! માટે આ પ્રશ્નપત્ર રદ કરવું જ પડશે. નહિ તો આ પરીક્ષાને જ રદ કરતા મને કોઈ રોકી શકે એમ નથી. પાસ થઈને સૈનિકોની અસ્મિતા પર આગ ચાંપવાનો રાષ્ટ્રદ્રોહ હું તો નહિ જ કરી શકું ! ચોખેચોખ્ખું આટલું સંભળાવી દેવાપૂર્વક એ પ્રશ્નપત્રને ફાડી નાંખીને અને એ પરીક્ષા-ખંડનો ગૌરવભેર ત્યાગ કરીને સુભાષ બોઝ ચાલી નીકળ્યા, પણ ખોટી વાત પર ખોટું મજું તો સુભાષ બોઝ ન માર્યું, તે ન જ માર્યું. પારકી લેખણ અને પારકી શાહી લઈને મતું મારી આવનારા માવજીભાઈઓ આજે ધર્મ-કર્મના ક્ષેત્રે કેટલાંય સુવર્ણાક્ષરી સત્યો પર કાજળનો કૂચડો ફેરવી રહેલા જોવા મળે છે, ત્યારે સુભાષ બોઝની આવી સત્ય-નિષ્ઠામાંથી બોધ લેનારો બહાદુરનો કોઈ બેટો જાગશે અને પાકશે ખરો ?
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૨