________________
છે. સંપત્તિ છે અને સન્મતિ છે. ભગવાનના ભોમિયા તરીકે પધારીને આપે આજે મારી આંખ ઉઘાડી નાંખી છે. જ્યાં અજ્ઞાનનો અંધકાર છવાઈ ગયો હતો, ત્યાં આપે જ્ઞાનનું તેજોમય-અંજન આંજીને એવો ઉપકાર કર્યો છે કે, હવે ભવોભવનો માર્ગ હું નિહાળી શકીશ. મારી આટલી જિંદગી પાણી વલોવવા પાછળ જ વેડફાઈ ગઈ. નવનીતમાખણનું વલોણું તો હવે જ શરૂ કરી શકીશ.
ભગત બાલાશાહની વેદનાને અને સંવેદનાને સાંભળી જ રહ્યા, એમની આંખો પણ આંસુથી છલબલી ઊઠી હતી, ત્યાં તો ઠાકોરે ઊભા થઈને ભગતને સાષ્ટાંગ નમસ્કાર કરવા પૂર્વક વિનંતી કરી કે, આ ઉપકારનો બદલો હું વાળી શકું એમ જ નથી. પણ યત્કિંચિત ઋણસ્મૃતિ રૂપે આપ મને કોઈ લાભ આપો. આપે ધર્મ-ધનની અઢળક સમૃદ્ધિ બક્ષીને જે ઉપકાર કર્યો છે, એનું વળતર તો ચૂકવાય એમ જ ક્યાં છે !
ભગતે ઊભા થતાં થતાં કહ્યું : બાપુ બાલાશાહ ! આ ધર્મધનને જાન સાટે જાળવવાનું વચન આપો, તો મારો માંહ્યલો રાજીનો રેડ થઈ ગયા વિના ન રહે. માટે આટલું વચન આપો, બસ આટલો જ લાભ તમને આપવો છે.
બાલાશાહે કહ્યું : આ તો લાભની જ વાત થઈ. અણધાર્યો અખૂટ ખજાનો હાથ લાધી ગયો હોય, પછી એની સુરક્ષા કાજે કોણ ગાફેલ રહે? માટે જેમાં આપનો-ખુદનો કંઈ લાભ સમાયો હોય, એવી નાનીમોટી સેવા દર્શાવવાની કૃપા કરો.
હસતાં હસતાં ભગતે કહ્યું : આ ધર્મ-ધન તમે બરાબર જાળવી જાણો, તો હું કેટલી બધી ખુશી અનુભવું? કોણ કહી શકે એમ છે કે, આ ખુશી મારા લાભ ખાતે ન ખતવાય.
ભગતનો આ જવાબ જડબેસલાક નીવડ્યો. બાલાશાહ મૌન બન્યા.
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૨
