________________
જ છે. જગા પગીએ મહારાવ સમક્ષ વિનયાવનત બનીને જણાવ્યું કે, આપને જે પ્રશ્નો મૂંઝવે છે, એ જ પ્રશ્નો મને પણ મૂંઝવી મારે એવા જ છે. મને પણ એ જ સવાલ સતાવે છે કે, જાકલો ભુજ છોડીને મુંદ્રા ક્યારે પહોંચ્યો હશે ? કઈ રીતે ચોરી પતાવીને પાછો ભુજમાં આવીને જેલમાં પ્રવેશી ગયો હશે ? મુંદ્રાને બદલે ભુજમાં જ શા માટે એણે ચોખાની ગૂણ ચોરી લેવાનું મુનાસીબ નહિ માન્યું હોય ? આ અને આવા પ્રતિપ્રશ્નોનો પોતાની પાસે સંતોષજનક કોઈ જ જવાબ ન હતો. છતાં ચોર તરીકે જાકલો જ સાબિત થતો હતો, એ વાતમાં પગીને જરાય શંકા ન હોવાથી એણે વિશ્વાસપૂર્વક પોતાની રજૂઆત કરતાં કહ્યું કે,
“મહારાવ ! આ સવાલોનું સમાધાન મારી પાસે નથી. છતાં આપ જો પોલીસની સહાય મને આપો, તો આ બધાના જવાબો મેળવી આપવાની હું બાંયધરી આપી શકવા સમર્થ છું.”
જગા પગીને પોલીસ સહાય મળી જતાં એ ભુજની જેલમાં પહોંચી ગયો. જાકલાની સમક્ષ હાજર થઈ જઈને જગા પગીએ સીધો જ સવાલ કર્યો કે, જાકલા ! એ તો કહી બતાવ કે, કઈ ચાતુરીથી તું મુંદ્રા પહોંચ્યો અને ચોખાના વેપારીની દુકાનેથી ચોખાની ગૂણ ચોરીને પાછો ભુજ ભેગો થઈ ગયો ?
અણધાર્યો આક્ષેપાત્મક આ સવાલ સાંભળીને જાકલો એક વાર તો ચોંકી જ ઊઠ્યો. એને એમ થઈ આવ્યું કે, મને ચોર તરીકે આ પગીએ કઈ રીતે પકડી પાડ્યો હશે ? ચોરના પગ આવો સવાલ સાંભળીને એક વાર તો ઢીલાઢબ થઈ જાય એ સહજ ગણાય. છતાં જાકલાએ હિંમતભેર વિશ્વાસના ટંકારપૂર્વક કહ્યું કે, તમે ઘર ભૂલ્યા લાગો છો ? હું હાલમાં જે હાલતમાં અહીં બેડીથી બદ્ધ છું, એમાં ચોરી કરવાનું મને સ્વપ્રે પણ સૂઝે ખરું ? ક્યાં આ ભુજની જેલ અને ક્યાં મુંદ્રામાં રહેલી વેપારીની દુકાન ! તમે જ કહો કે, મારા માટે આવી ચોરી શક્ય જ ગણાય ખરી?
જ
o
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૨
४०