Book Title: Paumchariyam Part 1
Author(s): Vimalsuri, Punyavijay, Harman
Publisher: Prakrit Granth Parishad

Previous | Next

Page 182
________________ १२९ १२. २३] १२. वेयडगमग-इन्दबंधण-लंकापवेसणाहियारो मधुकुमारपूर्वभवः शूलरत्नोत्पत्तिश्च :एयन्तरम्मि पुच्छइ, गगनाहं सेणिओ कयपणामो । दिन्नं तिसूलरयगं, केण निमित्तण असुरेणं? ॥९॥ तो भणइ इन्दभूई, उप्पत्ती सुणसु सूलरयणस्स । धायइसण्डेरवए, सयदारपुरे दुवे मित्ता ॥ १० ॥ एक्को त्थ हवइ पभवो, सुमित्तनामो तओ भवे बीओ। एगगुरुसन्नियासे, सिक्वन्ति कलागम सयलं ॥ ११ ॥ जाओ रजाहिवई, तत्थ सुमित्तो गुणेहि पडिपुण्णो । पभवो वि तेग मित्तो, अप्पसरिच्छो को ताहे ॥ १२ ॥ अह अन्नया कयाई, रणं तुरएण पेसिओ सिाधं । गहिओ सुमित्तराया, भिल्लेहि अणज्जसीलेहिं ॥ १३ ॥ मिच्छाहिवेण दिन्ना, वणमाला तत्थ नरिन्दस्स । परिणेऊण नियतो, सयद्वारपुर अह पविट्टो ॥ १४ ॥ दट्टण मित्तभज्जं, पभवो कुसुमाउहस्त बाणेहिं । विद्धो असत्यदेहो, खणेग आयल्लयं पतो ॥ १५ ॥ दुक्खभरपीडियङ्ग, पभवं दट्टण पुच्छइ सुमितो । दुक्खस्स समुप्पत्ती, कहेहि जा ते पणासेमि ॥ १६ ॥ अह भणइ तत्थ पभवो, वेज्जनरिन्दाग मित्तपुरिसाणं । आहाणओ य लोए, एयाण फुड कहेयवं ॥ १७ ॥ नमिऊण तस्स चलणे, पभवो परिकहइ दुक्खउप्पत्तो । दट्टण तुज्झ महिलं, सामिय आयल्लयं पतो ॥ १८ ॥ सुणिऊण वयणमेयं, भणइ सुमित्तो निसासु वगमालं । वच्च तुमं वीसत्या, पभवसयासं पसनमुही ॥ १९ ॥ गामसहस्सं सुन्दरि, देमि तुम जइ करेहि मित्तहियं । जइ तं नेच्छसि भद्दे ! घोरं ते निग्गहं काई ॥ २० ॥ भणिऊण वयणमेयं, वणमाला पत्थिया समपओसे । पत्ता पभवागारं, तेण य सा पुच्छिया सहसा ॥ २१ ॥ कासि तुमं वरसुन्दरि ! केण व कज्जेण आगया एत्थं? । तीए वि तत्स सिटुं, निययं वीवाइमाईयं ॥ २२ ॥ वट्टइ जावुल्लावो, नाणं तावाऽऽगओ तहिं राया । पच्छन्नरूवधारी, चिट्ठइ भवणन्तरनिलुक्को ॥ २३ ॥ इसके पश्चात् श्रेणिकने प्रणाम करके गणनाथ गौतमसे पूछा कि असुर रावणने त्रिशूलरत्न क्यों दिया था ? (९) इस पर इन्द्रभूति गौतमने कहा कि इस शूलरत्नकी उत्पत्तिके बारे में तुम सुनो। धातकी खण्डके ऐरावत क्षेत्रमें आये हुए शतद्वारपुर नामक नगरमें दो मित्र रहते थे। (१०) उनमेंसे एकका नाम प्रभव और दूसरेका नाम सुमित्र था। वे दोनों एक ही गुरुके पास सब कलाओं तथा शास्त्रोंका अभ्यास करते थे । (११) गुणों से परिपूर्ण सुमित्र उस नगर में राजा हुआ। उसने अपने मित्र प्रभवको अपने जैसा ही राजा बनाया । (१२) एक दिन सुमित्र राजाको घोड़ा जंगलमें तेजीसे खींच ले गया। वहाँ अनार्य आचरणवाले भीलोंने उसे पकड़ लिया। (१३) वहाँ म्लेच्छ राजाने अपनी कन्या वनमाला राजाको दी। उसके साथ शादी करके वह लौटा और शतद्वारनगरमें दाखिल हुआ। (१४) अपने मित्रकी पत्नीको देखकर कामदेवके बाणोंसे बींधा हुआ और अस्वस्थ शरीरवाला प्रभव एकदम बेचैन हो गया। (१५) दुःखके भारसे पीड़ित शरीरवाले प्रभवको देखकर सुमित्रने पूछा कि दुखको उत्पत्तिका कारण तुम मुझसे कहो, जिससे मैं तुम्हारा वह दुःखकारण दूर करूँ। (१६) इस पर प्रभवने कहा कि लोगोंमें ऐसी किंवदन्ती है कि वैद्य, राजा एवं मित्र पुरुषोंको साफ साफ कहना चाहिए । (१७) उसके चरणों में नमन करके प्रभव अपने दुःखकी उत्पत्तिका कारण कहने लगा कि, हे स्वामी ! तुम्हारी पत्नीको देखकर मैं बेचैन हो उठा हूँ। (१८) प्रभवका ऐसा कथन सुनकर रात्रिके समय सुमित्रने वनमालासे कहा कि, हे प्रसन्नमुखी! तुम विश्वस्त होकर प्रभवके पास जाओ। (१६) हे सुन्दरी! यदि तू मेरे मित्रका हित करेगी तो मैं तुझे एक हजार गाँव दूंगा और, हे भद्रे ! यदि तू उसे नहीं चाहेगी तो मैं तुझे कठोर दण्ड दूंगा । (२०) ऐसा कथन सुनकर वनमाला चल पड़ी और संध्याके समय प्रभवके आवासमें आ पहुँची। उसने उससे सहसा पूछा कि, हे सुन्दरी! तुम कौन हो ? और किसलिए यहाँ पर आई हो? उसने भी प्रभवसे अपने विवाह आदिके बारेमें कहा । (२१-२२) उन दोनोंका इस प्रकार वार्तालाप हो रहा था कि वहाँ गुप्तवेशधारी सुमित्र राजा आया और मकानमें छिपकर बैठ गया। (२३) 12 Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org

Loading...

Page Navigation
1 ... 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432