________________
૧૦૮
આનંદઘન પદ - ૬૭
ચિન્હા-ચિંતવ્યા છે . ઓળખ્યા છે તેવા બ્રહ્મ સ્વરૂપ પરમાત્માને અહીં પ્રશંસ્યા છે.
આવી રીતે ઉદ્યમ કરીને સ્વભાવને સિદ્ધ કરો તો આત્મા પોતેજ આનંદઘન છે, ચૈતન્યઘન સ્વરૂપ છે અને કર્મમળથી રહિત છે.
આનંદઘનજી મહારાજ દરેક પદને અંતે રહસ્ય ખુલ્લુ કરે છે. તેઓ કહે છે કે આ રીતે જુદા જુદા નામથી પરમાત્માની સ્તુતિ-સ્તવના કરી મેં તેમના ગુણ ગાયા છે. આ રીતે એકાંતે ગુણગ્રાહી દૃષ્ટિ કેળવી મેં મારા આત્માને પરમાત્મ સ્વરૂપે અનુભવ્યો છે. તમે પણ જો આ રીતે વિશાળ અને ઉદાર માનસ કેળવી, ગુણગ્રાહી દષ્ટિ અપનાવશો તો પરમાત્માને પામી શકશો. પરમાત્મ તત્ત્વ દરેકમાં રહેલુ જ છે. માત્ર કર્મના જાળાઓથી તે આવરાયેલુ છે તેને પ્રગટ કરવાની વાત તેઓ કરી રહ્યા છે.
સાંપ્રદાયિક દષ્ટિમાં રહેલા આત્માઓ પોતાની વિચારસરણી ને વિશાળ અને ઉદાર બનાવી શકતા નથી એટલે તેઓનુ માનસ ક્યારે આગ્રહથી બદ્ધ થઈ જાય તે કહેવાય નહિ એટલે તેઓને માટે પુણ્ય દ્વારા સદ્ગતિનો માર્ગ હોવા છતાં સાધના દ્વારા શુદ્ધિ અને તે દ્વારા મુક્તિનો માર્ગ હાથ લાગતો નથી. વિશાળતા વીતરાગતા ભણી દોરી જાય છે. વિશાળ થઈ વીતરાગ થાય છે તે જ કેવળજ્ઞાને કરી વ્યાપક થાય છે.
સારું જીવન જીવ્યાના લાભ જીવનકાળ દશમયાન મળે છે ઘણા કોઈ સંજોગોમાં એવો લાભ ન મળે તોય મૃત્યકાળ અને ભવાંતમાં સારું જીવ્યાછું ફળ મળ્યા વગર રહેતું નથી.
દ્રવ્યથી પૂર્ણતા હોવા છતાં પર્યાયમાં પામરતા છે.
