________________
આનંઘન પદ
-
૦૩
આનંદઘનજીએ કરી છે. દિવેટિયાની પ્રાર્થના ખૂબજ પ્રસિદ્ધિને પામેલી છે તે
આ પ્રમાણે છે.
૧૩૫
મહાનલ એકજ દે ચિનગારી
મહાનલ એકજ દે ચિનગારી.
ચાંદો સળગ્યો, સૂરજ સળગ્યો સળગી આભ અટારી, ના સળગી એક સઘડી મારી, વાત વિપતની ભારી... મહાનલ...
·
ચકમક લોઢું ઘસતાં ઘસતાં ખરચી જિંણી સારી, વિશ્વાનલ હું યારી માંગુ વ્યર્થ મહેનત ગઈ મારી... મહાનલ...
ઓ મહાનલ ! ઓ અનલ ચકમક પત્થરના સ્પર્શથી ઉત્પન્ન થયેલ અગ્નિને લોઢા સાથે ગમે તેટલુ ઘસવામાં આવે તો પણ તેની કાળાશ જતી નથી અને ચકમક પત્થર સફેદ થતો નથી. વધુ ઘસ ઘસ કરવાથી તે પાસે પડેલી વસ્તુને પણ બાળે છે. આવી વસ્તુનો ઉપયોગ કરતાં સારા કાર્ય કરવાનાં બદલે બીન ઉપયોગી કાર્યમાં જિંદગી ખરચાઈ ગઈ. જીવન મહાનલ જે વિશ્વમાં વ્યાપક પણે સર્વ વસ્તુમાં પ્રકાશી રહ્યો છે, જેની પ્રત્યેક ક્ષણ કિંમતી છે તે ચકમક સ્વરૂપ આત્માને લોખંડના સ્પર્શ તુલ્ય સંસારી જનોના સંગ મળવાથી જીવન માટે કરેલી બધી મહેનત વ્યર્થ ગઈ. અંધિયારી રાત્રિને ચાંદાએ ચાંદનીમાં ફેરવી. સૂર્યદેવે પોતાના પ્રકાશથી વિશ્વની ચેતન-અચેતન સર્વ વસ્તુઓમાં પ્રાણ સંચાર કરી હાલતા-ચાલતા કરી દીધા પણ માનવ કાયા મળી છતાં મારી ચૈતન્ય ભઠ્ઠી કદી સળગી નહીં. ચિંતાના તાપ ઉતાપે મારા જીવન પ્રાણ શોષી નાંખ્યા અને સત્ કર્મ કર્યા વિનાનું જીવન સઘળું લાય બળતરામાં ખર્ચાઈ ગયું. હે મહાનલ પ્રભુ ! હે વૈશ્વિક શકિતના ધારક પ્રભુ ! ભારે દુ:ખીત હૃદયે તને અર્જ કરૂં છું કે મારી સઘળી મહેનત નિષ્ફળ જઈ રહી છે, મારું મનુષ્ય જીવન એળે જઈ રહ્યું છે, મારા અંતરમાં એવો મહાનલ પ્રકાશ ભરી દે જેથી મારી સઘળી મહેનત સફલ થતી રહે.
આ પદની ત્રીજી કડી વલે તન તેં લોહી માંસા સાંઈડાની બે ધરણી છોડી નિરાશા... સાથે દિવેટિયાના વિચારો મળતા આવે છે.
આનંદઘનજી પોતે 'સાંઈ એટલે સાધુ વેશે ચારિત્ર ભાવમાં રહી ને કરવા કરતાં જોવાની એટલે કે માત્ર દૃષ્ટા રહેવાની ભૂમિકા ઊંચી છે.
