________________
આનંદઘન પદ - ૧૦૯
૩૬૧
અનંતાનુબંધી કષાય સમ્યક્ત્વને અટકાવે છે. અપ્રત્યાખ્યાન કષાય દેશવિરતિને અટકાવે છે પ્રત્યાખ્યાની કષાય સર્વવિરતિને અટકાવે છે સંજવલનના કષાય વીતરાગતાને અટકાવે છે.
તે સોળે કષાયને આત્માની હદમાંથી હાંકી કાઢવાના છે. તેને આત્મ ઘરમાંથી બહાર કાઢી ભીખ માંગતા કરવાના છે. તેમને કહેવાનું કે હવે ઘરનો માલિક આતમદેવ જાગ્યો છે માટે તમે આ ઘર છોડી ચાલ્યા જાવ, નહિ તો તમારા બૂરા હાલ થશે. તેજ રીતે અઢાર પાપસ્થાનકના પરિણામ અત્યંત ભયંકર છે, જેને પણ ઉપશમ ભાવમાં નિરંતર રહીને કાઢવાના છે. આત્મઘરમાંથી જયારે આ નીકળી જાય છે પછી આઠ કર્મોની બીક જીવને સતાવતી નથી કારણકે ચેતન ભાનમાં વર્તે છે.
ચાર ગતિના ચકરાવાને ચકનાચૂર કરતા (સંસારમાં ચાર ગતિમાંના ભ્રમણનો અંત થતાં) પંચમગતિ મુક્તિધામ નજીક આવે છે અને આનંદરસના સરોવરમાં જીવ મહાલે છે.
વિવેક દીવે કરો અજવાળી રે, મિથ્યાત્વ અંધકાર ટાળો રે પછી અનુભવ સાથે હાલો...૮.
વિવેકદ્રષ્ટિની જયોત પ્રકાશવાથી ભીતરમાં રહેલ ચિદાકાશ પ્રદેશ ઝળહળે છે તેથી મિથ્યાત્વ રૂપી અંધકાર દૂર થાય છે, પછી આત્મા અનુભવજ્ઞાનની ધારામાં મહાલતો ભરપુર આનંદને માણે છે. અહીં નવા પાપ કર્મો બંધાતા અટકે છે અને જુના સંચિત કર્મોને ખપાવે છે તથા તે વખતે થતા ઉપસર્ગોને જીવ શાંત ભાવે સહી કર્મોને નિજેરે છે.
સુમતિ સાહેલી શું ખેલો રે, દુર્ગતિના છેડો મેલો રે પછી પામો મુકિતગઢ હેલો રે.૯.
અહીં આત્માને પોતાની સાચી સખી સમતાદેવી સાથે આનંદનો અનુભવ થાય છે. આમ દુર્ગતિઓના બંધનોને તોડતો અને સુગતિ સાથે પરિણામોને
ગુણપક્ષ સાયો ત્યારે કે જ્યારે એને પ્રતિપક્ષ કોષ આત્મામાં ન રહે !
