________________
24
પરિશિષ્ટ - ૬
વળી એની નણંદ એટલે કે આત્માની બેન કીર્તિ આખા જગતમાં ફેલાતી (ફરતી) રહે છે. પોતાની આરાધના (સમ્યગ) દષ્ટિ વડે પતિ આત્માને જ જોનારી અને એમાંજ રાચનારી સુમતિ પત્નીએ સમ્યગ્રજ્ઞાનરૂપી વિવેક નામે પુત્રને જન્મ આપ્યો. એટલે એની પાડોશણો વિદ્યા, લક્ષ્મી, ધૃતિ, કાંતી, મેઘા, જિજ્ઞાસા આદિ એ દેખણહારા આનંદ પમાડનારા પુત્રને જોઈ જોઈને હરખાવા લાગી - રાજી રાજી થઈ ગઈ.
એક અચંબો ઐસો દેખ્યો, કુવામાં લાગી લાય; કચરો સબ બની ગયો પણ ઘટ તો ભર ભર થાય. ૮II
એક આશ્ચર્ય એવું જોયું કે આત્માના અધ્યવસાયરૂપી કુવામાં ક્ષપકશ્રેણી રૂપી દાવાનળ સળગ્યો. ધ્યાનરૂપી એ અગ્નિમાં કર્મોરૂપી કચરો બળીને ભસ્મીભૂત થઈ જતાં આત્મકુંભ જ્ઞાનામૃતથી છલકાઈ ગયો.
આનંદઘન કહે સુનો ભાઈ સાધુ, એ પાસે નિર્વાણ;
ઈસ પલ્ફા અર્થ કરે સો શીધ્ર સાધે કલ્યાણ ! III પદ રચયિતા કહે છે કે હે સાધુ પુરુષો ! સાધક મુમુક્ષુ આત્માઓ આ પદથી નિર્વાણ છે. આ પદનો અર્થ કરનાર શીધ્ર આત્મકલ્યાણ સાધશે એટલે કે નિર્વાણને પામશે. આનંદઘનજી કે એમના જેવાં કૃતિકાર અનુભવજ્ઞાની જ આવી ગહન વાતોનો તાગ લઈ શકે કે જેને સમ્યકત્વ પ્રાપ્ત કર્યું છે, જેથી કરીને તેવા સમ્યગ્રજ્ઞાની, મિથ્યા વાતોને સમ્યગરૂપે ઘટાવી શકે અને જેને બધું સભ્યન્ પરિણમન હોય તેનું નિર્વાણ નિકટ જ હોય
