________________
ઉપસંહાર
(ઉપસંહાર) આનંદઘનજી મહારાજે સંસારી જીવોની કુબુદ્ધિ ને મલિન ભાવવાળી તેમજ બાહ્યભાવોમાં ભટકતી જોઈને તેને ઠેકાણે લાવવા અને સ્થિર કરવા અનેક રીતો અજમાવીને પદોની રચના કરી છે. તેમજ પોતાનો અંતકરણરૂપી અરીસો સ્વચ્છ બને અને પોતાના ભગવત્ સ્વરૂપના દર્શન રોજ થયા કરે તેવી અંતરઈચ્છા તેમણે વ્યક્ત કરી છે. એમને પોતાની દશા ખટકી રહી છે. શૂળ કે કાંટાની જેમ તે વેદના પમાડે છે. એમાંથી છૂટવા તેમજ ભૂલા પડેલા આત્માને મોહ નિદ્રામાંથી જગાડવા અથાગ પરિશ્રમ આદરી મુક્તિનો માર્ગ ખુલ્લો કરી ગયા છે. તેમનો આપણા પર આ અત્યંત મહાન ઉપકાર છે. પરમ તત્વની પ્રાપ્તિ અર્થે તે મહાત્માએ કેટલા બધા સંકટા સહ્યા હશે તે જગતને ખ્યાલમાં આવે તેમ નથી. એમની નિ:સ્પૃહતા પણ અજબની. ગણાય. પોતાનું જન્મ સ્થળ - દેશ - ગામ - નગર - માતાપિતા - કુળ - વંશ વગેરેનો કોઈ જ ચિતાર તેમણે રજુ કર્યો નથી. એટલે સુધી કે પોતાની રચનામાં તેમના સંસારી કે સાધુ પર્યાયનું નામ પણ નહિ ગૂંથતા પરમાત્માના વિશેષણ. ‘આનંદઘન’ને જ પોતાનું નામ બનાવી પરમાત્માના નામે જ પોતાની આવી અભૂત રચનાને સ્વાનુભૂત સંવેદનાને જગત સમક્ષ જગકલ્યાણના હેતુથી વહેતી કરી છે. જે આજ સુધી સચવાઈ રહી આપણા સુધી પહોંચી છે અને સ્વાનુભૂતિ સંપન્ન ખીમજીબાપા જેવાં સાધકાત્મા દ્વારા તે સંવેદના આપણને સ્પંદિત કરનારા ભાવા આંદોલનો આપણા સુધી પહોંચ્યા છે એ આપણા સહુનું પરમ સૌભાગ્ય છે. જેને ગ્રંથસ્થ કરવા અનાયાસે હું ભાગ્યશાળી બન્યો છું એ મારું અહોભાગ્ય કે કોઈ પૂર્વ ઋણાનુબંધ છે. સ્તવન ચોવીશીમાં પોતાનો પરમાત્મ દેવ પ્રત્યેનો અવિહડ ભકિતરંગ છતો કર્યો છે. પ્રભુના નામ પ્રમાણે તેમાંથી ગુણોને તારવી લીધા છે અને પદ રચના ૧૧૦માં પોતાને થયેલ અનુભૂતિઓને પ્રત્યક્ષ પ્રમાણ તેમજ આગમ પ્રમાણને બાધ ન આવે તે રીતે ગંભીર આશયો બતાવી જગત સમક્ષ ખુલ્લા મુક્યા છે તેમાંથી ખીમજી બાપાએ બિંદુ જેટલો તત્ત્વસાર શોધ્યો તેના ઉપર અમે અમારી શક્તિ અનુસાર વિવેચન કરી આ પદ રચના પૂર્ણ કરી છે. તેના ઉપર વિશ્વમાત્રના જીવો ઊંડાણથી અભ્યાસ કરી પોતાની દશા સુધારે અને શીઘ મુકિતપદના ભોકતા બને એજ એક માત્ર શુભાભિલાષા...
પં. મુકિતદર્શનવિજય ગણિ.
દિષ્ટ દ્રવ્ય ઉપર સ્થિર થાય તો નિમિત્તથી પર ઉઠાય !
