________________
આનંદઘન પદ
પગલે ચાલવા હું પ્રયત્ન કરું છું અને તેમ કરીને રૂપાતીત ધ્યાનમાં લીન થવાની હોંશ રાખુ છું.
૩૦૨
આતમ અનુભવ બિન નહીં જાને, અંતર જ્યોતિ જગાવે; ઘર અંતર પરખે સોહી મૂરતિ, આનંદઘન પ પાવે...૬.
૯૮
જેમને આત્માની અનુભૂતિ થઈ નથી તેવા માર્ગના તદ્દન અજાણ આત્માઓ, આત્માની આંતર જ્યોતને પ્રજ્વલિત કરી જગાડે કઈ રીતે ? અંતરઘટને જે પરખવાનો પ્રયત્ન કરે તેજ પોતાની પ્રભુતા સમાન મૂર્તિના પ્રગટ સ્વરૂપે દર્શનને પામે છે. આનંદઘન સ્વરૂપ પૂર્ણ મોક્ષપદ પણ તેજ પામી શકે છે.
યોગીરાજ કહે છે કે આ વાત આત્માનુભવ વગર નહિ જણાય. માત્ર ષદ્રવ્યનું જ્ઞાન મેળવવાથી કે અણુ-પરમાણુઓની જાણકારી મેળવવાથી કે ગણિતના મસમોટા અબજો કે પ્રહેલિકા સુધીના આંકડાઓની ગણતરી કરવાથી કે વિશ્વની બધીજ મેમરીને કોમ્પ્યુટરમાં ફીડ કરી તેની પાસે આખા જગતનુ કામ લેવાથી પણ આ વાત જણાશે નહિ. આને માટે તો આત્માનુભવ જરૂરી છે.
વર્તમાનનું વિજ્ઞાન પુદ્ગલના ક્ષેત્રે નવી નવી શોઘો દ્વારા નવા નવા ચમત્કારો સર્જી વિશ્વને પાગલ બનાવી રહ્યું છે તે વિજ્ઞાન આધ્યાત્મિક ક્ષેત્રે સાવ વામણુ પુરવાર થયુ છે. ભૌતિક ક્ષેત્રે વિરાટતાને આંબી ગયેલુ વિજ્ઞાન અધ્યાત્મના ક્ષેત્રે હજુ પા પા પગલી પણ માંડી શક્યુ નથી એ અત્યંત દુ:ખની વાત છે. તેમજ ઘર બાર છોડીને ત્યાગીનો વેશ પહેરી જાત અને જગતને આત્માનો ઉપદેશ આપનાર સાધુ સંતો પણ આ તત્ત્વસાર રૂપ માખણને - તુંહી તુંહીના અનાહતનાદને પામી શકતા નથી તે એનાથી પણ વધારે દુ:ખની વાત છે. ખરેખર છાશને જ માખણ માની ભ્રમણામાંજ જિંદગી વીતાવનારા જીવો વર્તમાનકાળે સર્વક્ષેત્રે મોટા ભાગે જોવા મળે છે.
બલવાનું નથી, બદલાવાનું નથી પણ છે એને છતું કરવાનું છે.