________________
૧૨૮
આનંદઘન પદ - ૭૨
છે અને અંદરમાં તેમની પવિત્રતા વધતી જતી હોવાના કારણે ઉજ્જવળ વર્ણવાળા દેખાય છે.
દરેક વ્યકિતમાં પુરુષ લક્ષણી તિક્ષ્ણતા, કઠોરતા, નારી લક્ષણી કોમળતા અને નાન્યતર જાતિ લક્ષણા કટુતાનો સ્વભાવ રહેલો છે તેથી સામે જેવા નિમિત્ત મળે તેવો અંદરમાં રહેલો સ્વભાવ કાર્ય કરે છે.
આનંદઘનજીની દિગંબર નગ્ન દશા જોઈને કોઈને તિરસ્કાર થાય તેવું બને, સ્નાન રહિત કાયાનું અશુચિપણું જોઈને કોઈને તે પાગલ જેવા પણ દેખાય, તેમજ જંગલમાં રહેવા રૂપ અસ્થિર જીવન જોઈને વિપરીત ભાવો પણ કોઈને સ્પર્શે. સામાન્યથી લોકમાનસ બાહ્ય પહેરવેશ અને બાહ્ય રહેઠાણ જોઈનેજ વિચારવા માટે ટેવાયેલું છે એટલે આનંદઘનજી જેવા માટે પણ આવા વિપરીત ભાવો લોકને આવે તે સહજ છે પણ તેમની અંદરની સાધક દશા જોઈને તેમની પ્રત્યે બહુમાન ઉછળે તેવા તો કોઈ વિરલાજ નીકળે. આનંદઘનજી માટે કોઈ વિપરીત દૃષ્ટિથી ન જુવે તેટલા માટે સમતા કહે છે કે મારા સ્વામીનું જીવન રલિયાત એટલે રઝળતા - રખડતા ઢોર જેવું નથી. તેઓતો પોતાના આત્માને ઉજાળવા માટેનો પ્રચંડ પુરુષાર્થ કરી રહ્યા છે અને આવા મારા સ્વામી વિના હું પણ ખુશીમાં રહી શકતી નથી. અર્થાત્ રલિયાત એટલે કે રળિયામણી શોભાયમાન રહી શકતી નથી.
જે ઉદ્યમી પુરુષો આનંદઘનજી જેવો પુરુષાર્થ કરે છે તે ભાગ્યવંતા નરરત્નો. ધારેલી ધારણા કરતા પણ વિશેષ લાભને પામે છે. ઉદ્યમ કદીયે નિષ્ફળ જતો. નથી તે સદા સફળ જ છે. માત્ર તે ઉદ્યમ સત્ ધર્મના પાયા પર મંડાયેલો હોવો જોઈએ. આનંદઘનજી મહારાજ ઉદ્યમના પ્રભાવે હમણા છઠ્ઠા-સાતમા ગુણસ્થાનક સુધી પહોંચેલા છે અને થોડાક સમય પછી પૂર્ણતાને પામશે.
ગીત ચૂનડી લડી ચીડા, કાથા સોપારી અરૂ પાનકા બીડા | ભાગ સિંદુર સદલ કરે પીડા, તન કઠા કાકોરે વિરહા કીડા. - સાધનાના માર્ગે આગળ વધતા સાધકના પણ આંતર મનમાં જાત જાતના ભાવો ઉઠતા હોય છે. તે ભાવો સાધકને કરવા નથી હોતા પણ પ્રકૃતિનું તંત્ર અજ્ઞાનાવસ્થામાં વિકૃત ચેતનનાનો ભોગવટો, જ્યારે જ્ઞાનાવસ્થામાં અવકૃત ચેતનાનો ભોગવટો.