________________
૧૧૦
આનંદઘન પદ - ૬૮
આવવાનુ નામજ ના લીધું.
સાધુ સંગતિ બિનું કેન્સે પૈર્યો - પરમ મહારસ ધામરી કોટિ ઉપાય કરે જો બીરો, અનુભવ કથા વિસરામ રી...૧.
આત્મ કલ્યાણનો માર્ગ પ્રાપ્ત કરવા જેઓએ પોતાના ઉપયોગને અને વીર્ય શકિતને અંતરની ગહરાઈમાં કામે લગાડી છે અને તેના દ્વારા જેઓએ અનુભવરૂપી અમૃતને પ્રાપ્ત કર્યું છે તેવા અનુભવી સાધુ સંત મહાત્માની સેવા સંગતિ રૂપ ભકિત કર્યા વિના પરમ શાંતિ - સમાધિ અને આનંદ રસના. મહાધામને બીજા કરોડો ઉપાયો વડે પણ બોરો - બાવરો - મૂર્ખ મનુષ્ય કેવી રીતે પ્રાપ્ત કરશે ? જ્યારે આત્માને અંદરમાં રહેલ પરમ મહારસ કે જે પરમ શાંતરસ સ્વરૂપ છે તે પ્રાપ્ત થાય છે ત્યારે તેનું એક માત્ર ત્યાં વેદના હોય છે, એક માત્ર અનુભવન હોય છે ત્યાં અનુભવની કથા - અનુભવની વાર્તા હોતી નથી કારણકે વર્ણન અને વેદન બે એક સાથે રહી શકતા નથી. મુખમાં સાકર મીઠી ચગળીએ છીએ ત્યારે સાકર મીઠી છે એમ મુખેથી બોલાતું નથી પણ અનુભવાય - વેદાય છે જરૂર. - પરમ શાંત રસ રૂપી અમૃતરસના છલકાવાથી સંત પુરુષોનું જીવ રૂપી સરોવર છલોછલ ભરાયેલુ હોય છે. અનુભવ કથાનું અંતિમ વિશ્રામ સ્થાન, પરમ મહારસધામ પ્રાપ્ત કરવામાં છે. મહારધામ એ મણિપુરી છે. એ આનંદની પરાકાષ્ઠા છે. તે પ્રાપ્ત થતાં અનુભવની કથા ઉપર પૂર્ણ વિરામ આવે છે. પરમ મહારસ પ્રાપ્ત કરવા યોગીરાજ સાધુપુરુષોની સંગતિ કરવાનું કહે છે. તે કર્યા વિના માત્ર ધર્મ ક્રિયા કે શાસ્ત્રો દ્વારા મને પરમાત્મપદ મળી જશે એવું માનનારને આનંદઘનજી મહારાજ બાવર એટલે મૂર્ખ કહે છે. દીવો. સળગાવવો હોય તો જેમ બીજા સળગતા દીવા આગળ આપણો દીવો લઈ જઈએ તો તરત સળગે, તે વિના કરોડો ઉપાયે દીવો સળગે નહિ તેમ જેનામાં પરમ મહારસ - પરમ આનંદ રસ પ્રગટ્યો છે તે સાધુ પુરુષની સંગતિ કરીએ તો આપણા આત્મામાં પણ તે પ્રગટે. સાધુ પુરુષની સંગતિ વિના કરેલા ઉપાયો ક્યારેક આત્મ વંચનામાં પરિણમે છે.
જે કાયમ ટકે એ સ્વરૂપ અને જે બદલાય એ સંયોગ.