Book Title: Dravya Gun Paryayno Ras Dravyanuyog Paramarsh Part 05
Author(s): Yashovijay
Publisher: Shreyaskar Andheri Gujarati Jain Sangh
View full book text
________________
नमः
।। णमोत्थु णं समणस्स भगवओ महावीरस्स ।। ||| ૐ ક્રૂ શ્રીં શ્રીયશોવિનયસમુચ્ચો નમઃ ||
તૃપ્તિની તૃષા !!! અફાટ રેતસાગર ચોતરફ ક્ષિતિજ સુધી પથરાયેલો પડ્યો છે. સૂર્યનારાયણના એક એક કિરણ તીક્ષ્ય બાણ જેવા વેધક બની ચૂક્યા છે. સતત તાપ વેઠી વેઠી રેતી, તેના એકેક કણ અંગારા સમાન થઈ ચૂક્યા છે. દૂર-સુદૂર નજર નાંખતા માત્ર ને માત્ર રેતી જ નજરે ચડે છે. ક્યાંક ક્યારેક રેતીમાં આખા નગરો ઊભા થતા દેખાય છે, મૃગજળ ઠેર ઠેર પથરાયેલા દેખાય છે. પણ આ બધું ભ્રાંતિ, વ્યર્થ, આભાસ ! આ રેતસમંદરમાં ભૂલો પડેલ મુસાફર સાનભાન ગુમાવી રહેલ છે. દૃષ્ટિભ્રમો અકળાવી નાંખે છે. લૂમાં ઉડતી ઉની-ઉની રેતી શરીર ઉપર અંગારાની જેમ ચંપાય છે. પવનની એકેક લહેરખી જાણે શરીરમાં રહેલા પાણીના એક-એક ટીપાને શોષી રહી છે. આખા શરીરનું લોહી જાણે ઉકળી રહેલ હોય તેવી દારુણ વ્યથા, અંગ-અંગમાં દાહ મુસાફરને જીવતા નરકના દર્શન કરાવે છે. મંજિલ દેખાતી નથી, મુસાફરી અનંત લાગે છે.
ત્યાં નજીકમાં જ ખળખળ વહેતાં પાણીનો નાદ સંભળાય, નાદના સાદને સાંભળી આગળ વધતાં પાણીના દર્શન થાય, પાણીનો સ્પર્શ થાય, તેનું આચમન થાય, અદ્ભુત ઠંડક અર્પતું... અર્પતું પાણી ગળામાંથી પેટમાં પહોંચે... સમગ્ર શરીરમાં અપૂર્વ શીતલતા વ્યાપી જાય.... ક્રમશઃ વર્ધમાન અદ્ભુત સુખાનુભૂતિ, આનંદાનુભૂતિ... કદાચ એ અનુભવનાર જ તેનું કંઈક બયાન કરી શકે. એ તૃપ્તિનું કારણ તેની પૂર્વેની અપૂર્વ તૃષા છે. તૃષા જેટલી તીવ્ર, તૃપ્તિ તેટલી જ અપૂર્વ !
અનંત સંસારરણમાં ભટકતા જીવની આવી જ કરુણદશા હોય છે. કરુણતામાં ય વધુ કરુણતા એ છે કે ક્યારેક એટલી હદે મન ભ્રમિત થઈ ચૂક્યું હોય છે કે પોતાની દુર્દશા ઉપર બે આંસુ પણ પડતા નથી. જ્યારે અંદરમાં આર્તનાદ પ્રગટે છે, દોષોનો દાહ અસહ્ય બને છે, આત્માને સંવેદનાની અને તેના શુદ્ધસ્વરૂપને ઓળખવાની તલપ તીવ્ર બને છે, મિથ્યાત્વે જમાવેલો પગદંડો અસહ્ય થાય છે, તૃષા વધુ ને વધુ તીવ્ર થાય છે, ત્યારે જો કોઈ મીઠી વીરડી મળે તો તૃપ્તિ પણ તેવી જ થાય છે.
આ મીઠી વીરડી તરીકે આપણે મહામહોપાધ્યાય શ્રીયશોવિજયજી મહારાજાના શબ્દઝરણાને નિર્વિવાદ રીતે સ્થાન આપી શકીએ છીએ. યુગ-યુગમાં કદાચિ-ક્યારેક જ આવા મહાપુરુષો આ ધરતી ઉપર અવતરે છે. આ અવની ઉપર તેમનું અવતરણ પણ આશ્ચર્ય ! એમનું સર્જન પણ આશ્ચર્ય ! એમના શબ્દો પણ આશ્ચર્ય ! અરે ! એમની પ્રત્યેક ક્રિયા પણ આશ્ચર્ય ! શબ્દો તો આ મહાપુરુષની આગળ હાથ જોડી ખડા રહેતા. એમની સેવામાં શબ્દો જાણે પોતાની ધન્યતા અનુભવતા. લાખો અને કરોડો અર્થો આ શબ્દોમાં નિહિત રહેતા. એમના શબ્દો એટલે સૃષ્ટિના સનાતન સત્યો !
બુદ્ધિજીવીને એ બુદ્ધિનો વ્યાયામ કરાવશે. ભાવુકને એમાંથી ભાવનાનો ઝરો મળી રહેશે. અધ્યાત્મવાંછને એમાંથી અધ્યાત્મનું રહસ્ય સાંપડી જશે. એમની શબ્દસરિતાનું એક મનગમતું મીઠું મધુર ઝરણ એટલે જ પ્રસ્તુત ગ્રંથરાજ - દ્રવ્ય-ગુણ-પર્યાયનો રાસ ! જેમ જોશો આ ગ્રન્થરાજને, તેમ તમને
