Anekantjaipataka Part 01

Author(s): Bhavyasundarvijay, Yashratnavijay
Publisher: Jingun Aradhak Trust

Page 225

अधिकारः) व्याख्या-विवरण-विवेचनसमन्विता
११३ "यस्मात् सत्त्वमसत्त्वं च न विरुद्धं मिथो द्वयम् । वस्त्वेकं सदसद्रूपं ननु तत् किं न युज्यते ? ॥""
यदप्युक्तम्-'सदसद्रूपं वस्त्वभ्युपगच्छता सत्त्वमसत्त्वं च वस्तु धर्मतयाऽभ्युपगतं भवति' इत्येतदिष्यत एव । यत् पुनरिदमुक्तम्-'ततश्चात्रापि वक्तव्यं धर्मधर्मिणोः किं तावद् भेदः' इत्यादि, अत्रापि सर्वथा भेदपक्षोदितोऽभेदपक्षोदितश्च दोषोऽनभ्युपगमतिरस्कृतत्वादेव न नः क्षतिमावहति । भेदाभेदपक्षस्त्वभ्युपगम्यत एव । (८३) आहननु 'अत्रापि येनाकारेण भेदस्तेन भेद एव' इत्यादि दूषणमुक्तम्, उक्तमिदम्; अयुक्तं
........... व्याख्या ...... च । किमित्याह-न विरुद्धं मिथो द्वयम्, उक्तवदिति । वस्त्वेकं सदसद्रूपं शबलतया । ननु तत् किं न युज्यते ? युज्यत एव । एवं पूर्वपक्षश्लोकपरावर्तना ॥ ___भूयोऽपि पूर्वपक्षग्रन्थमुपन्यस्य तत्परिहारमाह यदप्युक्तमित्यादिना । यदप्युक्तं पूर्वपक्षग्रन्थै- सदसद्रूपं वस्त्वभ्युपगच्छता सत्त्वमसत्त्वं च वस्तुधर्मतयाऽभ्युपगतं भवति' इत्येतदिष्यत एव, न ह्यभ्युपंगमा एव बाधायै भवन्ति । यत् पुनरिदमुक्तं पूर्वपक्षग्रन्थं एव'ततश्चात्रापि वक्तव्यं धर्मधर्मिणोः किं तावद् भेदः' इत्यादि, अत्रापि-उक्ते सर्वथा भेदपक्षोदितोऽभेदपक्षोदितश्च दोषः । किमित्याह-अनभ्युपगमतिरस्कृतत्वादेव कारणात् न न:नास्माकं क्षतिमावहति, भेदाभेदपक्षस्तु तृतीयः अभ्युपगम्यत एव । अत्रापि नाभ्युपगमा एव बाधायै भवन्ति । आहेत्यादि परः । ननु अत्रापि-भेदाभेदपक्षे येन आकारेण भेदस्तेन
.......... मनेतिरश्मि .. “मे ४ वस्तुमां सत्य-असत्व बने धर्मो - ५२२५२ विरुद्ध नथी, तेथी मे ४ वस्तुने सहमस६ उभय३५ मानवी भ योग्य नथी? योग्य छे."
पूर्वपक्षग्रंथम त ४ :युंहतुं , “ो वस्तुने स६-अस६३५ भानवामां आवे, तो सत्यઅસત્ત્વ બંનેને વસ્તુના ધર્મરૂપે સ્વીકારવા પડશે...” - તે કથન તો અમને ઇષ્ટ જ છે, કારણ કે અમે પણ વસ્તુના ધર્મરૂપે જ સત્ત્વ-અસત્ત્વનો સ્વીકાર કર્યો છે.
५९l, ५छी तमे ४ युं तुं 3, "मी ५९ मारे ४३j ५७ : धर्म-धम[जने वय्ये भेछ, અભેદ છે કે ભેદભેદ છે? વગેરે” - ત્યાં ધર્મ-ધર્મી વચ્ચે એકાંતભેદ કે એકાંતઅભેદનો અમે સ્વીકાર જ ન કર્યો હોવાથી, ભેદ અને અભેદ પક્ષગત દોષો તો અમને આવતા જ નથી, કારણ કે અમે તો वस्तुनो मेमेस्वारीमे छी.
(૮૩) પૂર્વપક્ષ ઃ તો પછી “જે આકારે ભેદ હોય તે આકારે તો ભેદ જ રહેવાનો, અભેદ શી
१. अनुष्टुप् । २-३. उभयत्र २५तमे पृष्ठे। ४. 'नः क्षितिमा०' इति क-पाठः। ५. २६तमे पृष्ठे। ६. प्रेक्ष्यतां २५तमं पृष्ठम् । ७-८. उभयत्र २५तमे पृष्ठे। ९. 'क्षितिमावहति' इति ङ-पाठः। १०. 'येन प्रकारेण भेदोऽस्ति भेद एवेत्यादि' इति क-पाठोऽशुद्धः ।