________________
२२६
अनेकान्तजयपताका ताका
(द्वितीयः सत्ताऽयोगादतिप्रसङ्गादिति । (१६८) न चैवं घटान्तरकपालमृदधिकृतघटमृदात्मिका, अतत्पूर्विकत्वात् सदन्तरस्य सदन्तरत्वविरोधात्, तद्भावेन इतरोच्छेदापत्तेः तद्वदितरस्या.............................. व्याख्या .................................... भावात् । भावश्च अन्यथा-अन्येन प्रकारेण तस्या एव तथाऽभवनलक्षणेन अबीजत्वेन हेतुना कपालानुपपत्तेः-विवक्षितकपालानुपपत्तेः । अनुपपत्तिश्च असत एव सत्ताऽयोगात् । अयोगश्च अतिप्रसङ्गात् तत्प्रतिनियतशक्त्यभावेन तद्वत् तदन्तरापत्तेरिति हृदयम् । न चैवमित्यादि । न चैवं घटान्तरकपालमृत् अविवक्षिता अधिकृतघटमृदात्मिका-विवक्षितघटमृदात्मिका । कुत इत्याह-अतत्पूर्विकत्वात् । सा-अधिकृतघटमृत् पूर्वा यस्याः-विवक्षितकपालमृदः सा तत्पूविका, न तत्पूर्विका अतत्पूर्विका, तद्भावस्तस्मात् । इहैव युक्तिमाह सदन्तरस्येत्यादिना । सदन्तरस्यअधिकृतघटमृदादेः सदन्तरत्वविरोधात्-घटान्तरकपालमृत्त्वादिविरोधात् । एनमेवाह-तद्भावेन... ..
.... मनेतिरश्मि ...... કારણ કે પૂર્વના કોઈ માટી વગેરે કારણ વિના, અભાવમાંથી કપાલરૂપ સત્ પદાર્થ ઉત્પન્ન થઈ શકે નહીં. જો અભાવમાંથી કપાલની ઉત્પત્તિ માનો, તો, સર્વ વસ્તુની ઉત્પત્તિ થઈ શકશે; (કારણ કે તંતુ વગેરેમાં પટને ઉત્પન્ન કરવાની નિયત શક્તિ હોવાથી તંતુમાંથી પટ જ ઉત્પન્ન થાય, ઘટ નહીં. પણ અભાવમાં તો કોઈ શક્તિ નથી, તે તુચ્છ છે, એટલે તે નિયત કાર્ય ન કરી શકે. કાં તો मे आर्यन रे, i' तो ना ४ आर्य रे...) ___(१६८) प्रश्न : पौधानी मा1३५, ४भ पा घाना पालनी माटी छ, तेम मा धान पालना માટી પણ કેમ ન બને?
ઉત્તર : કારણ કે પા ઘડાની માટી પૂર્વક, માત્ર ૫ ઘડાના કંપાલની માટી જ છે, મા ઘડાના કપાલની માટી નહીં, તેથી મા ઘડાના કપાલની માટીને પા ઘડાની માટીરૂપ ન માની શકાય.
કારણ કે એક સત્ વસ્તુ (પા.ઘડાની માટી) બીજી સત્ વસ્તુ મા.કપાલની માટી) રૂપ બનતી नथी - तेमा विरोध छे... थाय तो, जी वस्तुनो (भा.पासनी माटीनो) सर्वथा नाश थाय...
વળી, તેની જેમ, પા.કપાલમૃદુનો પણ નાશ થશે, કારણ કે તેનું કોઈ ઉપાદાનકારણ જ નહીં २४. (3भ नही २४ ? तो 3-) तेनु पाहीन.२९ - ५.५८६ तो भा.पालमृड्ने उत्पन्न ४३ छे. माम, पा.पालमृ६ नितु थशे.
................. विवरणम् ......... 22. तत्प्रतिनियतशक्त्यभावेन तद्वत् तदन्तरापत्तेरिति । तस्य-असत: प्रतिनियताया:-विवक्षितैककार्यजनिकाया: शक्तेरभावेन हेतुना तद्वत्-विवक्षितकार्यवत् तदन्तरापत्ते:-कार्यान्तरभवनप्रसङ्गात् ।।
* घडो, 'पा' भेटले पाटलीपुत्रसंधी सम४यो भने 'मा' भेटले मथुरासंधी समपो.
१. 'चैवमित्यादिना । न' इति क-पाठः ।
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org