Descriptive Catalogue Of Manuscripts Vol 13 Part 01

Author(s): P K Gode
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Catalog link: https://jainqq.org/explore/018134/1

Page #1

vol. 13 pt I
GOVERNMENT
COLLECTIONS OF MANUSCRIPTS
BHANDARKAR ORIENTAL
RESEARCH INSTITUTE
STITU
POONA
FOUNDED
1917
तेजस्विना
अनावधीतमस्तु
Published by Bhandarkar Oriental Research Institute
1940

Page #2

DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
MANUSCRIPTS
IN THE
GOVERNMENT MANUSCRIPTS LIBRARY
PREPARED UNDER THE SUPERVISION OR THE MANUSCRIPTS DEPARTMENT OF THE BHANDARKAR ORIENTAL RESEARCH INSTITUTE,
POONA
GTITUTAS
POONA
FOUNDED
1917
Bhandarkar Oriental Research Institute.
POONA.
1940;

Page #3

Copies can be had direct from the Bhandarkar Oriental Research Institute, Poona 4 ( India )
Price: Rs. 5 per copy, exclusive of postage,
Printed and published by Dr. R. N. Dandekar, M.A., Ph.D. at the Bhandarkar Institute Press, Bhandarkar Oriental
Research Institute, Poona No. 4 ( India )

Page #4

Descriptive Catalogue of the Government Collections
of Manuscripts
deposited at the
Bhandarkar Oriental Research Institute
COMPILED BY
PARASHURAM KRISHNA GODE, M.A.
CURATOR
BHANDARKAR ORIENTAL RESEARCH INSTITUTE
Volume XIII: Part 1
KAVYA
Bhandarkar Oriental Besearch Justitute
POONA
1940

Page #5


Page #6

CONTENTS
Pages XI-XIII
PREFACE RULES FOR THE GOVT. MSS. LIBRARY LIST OF CATALOGUES AND REPORTS SYSTEM OF TRANSLITERATION
XV-XVII XVIII-XXI
XXII
Kavya
1-3
5-6
22
No.
Anyāpadeśaśataka . 4. Anyokti
s Anyoktipariccheda 7-12 Amaruśataka 13
with com. (Kamada ) 14 .
„ Srngāratarangini ) 15-19
„, ( Rasikasañjīvani ) ... 20-21
, (Bhāvacintāmapi) ...
„ (Balabodhini ) 23–26
„ (Vidagdbacūļāmaņi)... 27-28
°ţikā Aśvadhāţikāvya Aştakas Anandakāvya with comm.
Asafavilāsākhyāyikā 33. Isvaravilāsakāvya 34
Isvaraśataka with com. 35 Udayabhānukāyya 36 Udärarāghavakāvya 37:
Udārarāghaväţikā (Siśubodhini) 38-44 Řtusamhära 45
with com. 46 . Kamsanidhana
29
6-13 14-15 16-17 17-24 24-26 27-28 28-33 33-35 35-36 36-37 37-38. 38-39 39-40. 40-41, 42 43-44 44-45 45-52 53-54 54-55
32

Page #7

Contents
No.
.
.
.
47-48 49-50 51-58 :59 60 62 63"
Karupälahari Karņānanda with comm. (°Prakāśini) Karņāmsta or Kțşņakarņāmfta
,, with comm. (Sravaņālhadini) » »
(Prapa ) Karņāmsta with com. (Karņānandaprakasini) ...
» » (Suvarṇacașaka ) ***
PAGES 56-57 57-60 61-69 70-71 72-74 74-75 76-78
.
.
78 79-81
82-85 85-87 87-88
72
89
.
98
.
65-66 Kalāvilāsakāvya 67-68 Kadambarikathäsāra 69-70 Kārtaviryodaya 71 Kavyadurghațasādhana
Kavyāmsta 73-74 Kirātārjuniya 75-86
with com. ( Ghaņķāpatha) 87-88
» » (Subodhini) 89
» » (Mugdhävabodhini) 90=92
, (Balabodhini) 93-96
» » by Jonarāja 97
2 . Avacūri .
,. com. 99 Kirätărjuniyaţika (Anonymous ) IOO :
by Dharmavijayagaội 101-102
by Allåda Narahari 103-110
by Ekanātha III
by Lokānanda 112 :
called Sāhityacandrikā 113-114 . 2 by Prakāśavarşa IIS
· Ghaņțăpatha and Laghuţika 116 Kirtikaumudi 117 .
Kirtitarangiņi 118 .
Kirtivarṇana 119-124 Kumārasambhava 125-128
with com. (Sanjivini) 129-133
» (Pañjika ) 134
, (Sukhāvabodha). 135
„ (Sabdämsta.).
89-93
93-109 .109-111 III-113 113-118 118-122 122-123 I 24 124-125 126-127 127-129 129-138 138-139 139-140 140-142 143-144 144-145 145-146 146-147
147-153 ... 153-157 ... 157-163 ... 163. ... 164-166

Page #8

...No.
136-137 Kumarasambhavaṭīkā (Šiśuhitaisini) Kumarasambhava with com.
138
139
140-141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
156
157
170
171
172
173
174-18 182-183
184-187
188-193
194-197
198-199
204
205
""
""
29
در
د.
"2
دو
دو
39
154-155 Krsnakridita with com. (Padarthadipikā)
Kṛṣṇabālacarita Kṛṣnabhakticandrikā
158-164 Khandaprasastikavya
165-169
""
د.
°tika
Kumarasambhavatippana Kumarasambhavăvacuri
Kṛṣṇakriḍākutúhalaryā
with com.
""
,, (Bālavabodha) (Subodhikā) Tippana
..
Com.
""
otika (Arthadipika )
tika (Devasenă)
"
""
در
Girijakamalāvivāda
Gitagiriśa Gitagovinda
""
tika (by Jinasamudrasūri ) tika
tika (of Caritravardhana and Udayākara)
with com. (Subodhikā) tika (by Gangādāsa) tikā
""
with com. (Balabodhini)
""
دو
Contents
33
دو
""
""
""
""
200
201-203 Gitagovinda with com. (Sahityaratnamālā )
ور
""
23
(Padadyotanika )
(of Vanamāli:) (Rasamañjarī ) (Rasikapriyā)
...
...
...
...
...
188-189
... 189-191
...
900
...
vii
PAGES
166-168
168-169
169-170
170-171
172
216-220
(Rasakadambakallolini) ... 220-226
226-234
...
173-174
175 :
176
234-240
240-243
243-245
245-249
250-251
°țikā (of Cidānandabhiksu)... 251-252
....
177-178
178-179
180
181
182-183
184
184-185
185-186
186-188
191-198
198-204
204-205
205-206
206-207
207-208 208-216

Page #9

viii
Contents
PAGES 253-254 254-255 256. 257-259
244 : 245-248
No.'
Gitagovinda with com. (of Mānañka ) 207 : . „ „ (in Hindi) 208 . .
otikā 209-210 Gitāvali 211 .
Guruvamsamahäkāvya with com.
(Bhāvabodhini) 212 **** Gopālaviveka with com.
Govardhanasaptaśati or Aryäsaptaśati 220-224** „ with com. ( Vyangyārthadīpana) ... 225-226 » » » (Rasikacandrika ) 227
°ţikā (Saṁkşiptavyākhyā ) 228-230 Govindalilāmsta 231-235 Ghatakarparakävya 236-243 „ with com. ( of Tārācandra ).
» (Subodhikā )
» » (Anonymous 249 .
oţikā ( Ghatakharparayojini) 250
oţikā 251 Cakrapāņikāvya 252 Candikuca pañcāśati 353 Candisataka 254-255 .. ; with com. ( Anonymous ) 256
soţika ( by Dhaneśvara ) 257 Caturvargasamgraha 258
Candradütakāvya 259-261 Campūbhārata or Bhāratacampů 262-264
otikā (by Pitambarasuri) 265-266 Campūrāmāyaṇa or Bhojacampu 267 Cațupuşpāñjali 268 Cărucaryāśataka 269-270 Cimaņicarita 271-273 Caurapancāśikā
» with com. ( by Ganapati). 275 . 276 Caurisurata pañcaśikā . 277 Jayati .
...
259-261 261-262 263-270 270-276 276-279 279-280 280-284 285-288 289-297 297-298 299-303 303-304 305 305-306 306-307 307-308 309-310 311-313 313-314 314-315 315-318 318-320 320-323 323-324 324-325 325-327 327-330 330-332 332-333 333-334 334-335
274

Page #10

No.
278
279
280 Tirthaprabandhakāvyațikā called
281-282 Tripuradahana Trailokyamangala
290
291
292-302
303
304
283
-284-285 Dandaka
286-287 Darpadalana 288-289 Daśāvatāracarita Danakelicintamaņi
Durghaṭakavya
314
315
316
317-318
Jāmavijāyakāvya Tărăcandrodaya.
319
320
321
322
Gurubhāvaprakāśikā
305-309 Nalodayakavya
310-313
335 336
""
Deviśataka with com. Nalayana
""
ככ'
ور
""
دو
در
ور
در
ور
with com. (Yamakabodhini) Tippana
Avacürņi
Avacuri
در
د.
ور
دو
در
Contents
در
33
with com.
39
Com. (Subodhini)
,, (Jaḍāvabodhini) (of Nrṣimbaśrama and Govindabhaṭṭa) (Prakāśini)
( Anvayadipika and Bhavabodhini)
Nalodayakavyaṭippani Nalodayakāvyāvacūrṇi
323
324
325
326-329 Niti Śṛngara and Vairagya Satakas
330
'Nitiśataka
331-334 Niti, Śrngara and Vairagya Satakas with com.
""
""
دو
Narada pañcaratrirasamaṇḍalanityavihāra
در
دو
(of Dhanasara ) (of Rămarşi (Anonymous)
27
327-338 Niti and Śṛngara with com. (Anonymous) 339-342 Nitiśataka with com.
2
...
...
...
...
⠀⠀⠀⠀⠀⠀⠀⠀⠀
...
...
⠀⠀⠀⠀⠀
200
ix
PAGES
335-336
337-339
339-340
340-341
341-342
342-343
343-345
345-348
348-350
350-351
351-364
365-366
366-367
367-372
373-380
380-381
381-382
382-383
383-387
387-388
388-390
390-391
391-393
393-394
394-395
395-396
396-401 402
402-410 410-412
412-414
414-417 417-421

Page #11

Contents
350
No.
PAGES 343 Sțngāra and Nitišataka with com.
... 421-422 344 , and Vairāgyśataka , .
... 422-423 345 „ with com.
424 346-348 Vairāgyaśataka with com.
425-427 349 with com. in Gujarati
428-429 » „ in Hindi
429-430 351 Nītiśāstrasa muccaya
430-431 352 , Nrpavilisa
431-432 353-358 Naişadhiyacarita
432-441 359
, with com. (Naişadhiyaprakāśa ) 441-444 360-361 oţikā
444-445 362-365 with com.
446-450 366-368 oţikā
... 451-454 369-372 with com. (Dipikā)
454-458 373
(by Narahari)
458-460
460-461 375
, with com. (Sukhāvabodhä) 461-462 •ţika
464-466 377 oţikā (Vidyadhari)
464-466 378 „ with com.
466-467 379-381
oţikā (Bhāvadyotanika ) ... 468-471
(Gudhārthakāśikā ) ... 471-473 . 383 384
oţikā (Jivātu ) 385 ,with com. (by Rajanaka
Ananda ) 386
(by Iśānadeva ) ... 477-479 387 oţippaņaka ,,
479-480 „ with com. ( by Caņdupaņdita ) ... 480-483 389-390 Naigadhakāvyadipikā .
483-486 391
oţikā (by Viśveśvarasūri) 487
oţikā (by Ratnacandra ) ... 488-489 393 oţikā ( Dipika )
... 489-490
374
oţika
376
382
otika
473-476
476
388
392

Page #12

PREFACE
The lines on which the work of the Descriptive Catalogue of Manuscripts in the Government Manuscripts Library at the Bhandarkar Oriental Research Institute, Poona, projected in several volumes, is being carried on, have already been explained by me in my preface to the Descriptive Catalogue of Năţaka Manuscripts (Vol. XIV) published in 1937 and also in the preface to the Descriptive Catalogue of Alamkāra, Samgita and Nāțya Manuscripts (Vol. XII) published in 1936. The present volume containing a description of the Kāvya Manuscripts in the Government Manuscripts Library is Part I of Section XIII, which comprises not only Kavyas proper but also Caritas, Campüs etc. In view of this wide scope of the Section at least three more parts of the Descriptive Catalogue of this Section will have to be published. This catalogue has been prepared in accordance with the plan of the departmental work on the Descriptive Catalogue of the Govt. Mss. sanctioned by the Executive Board of the Institute in 1935 and carried on by me since ther with the help of two graduate assistants Mr. M. M. Patkar, B.A. and Mr. S. N. Savadi, B.A. With the help of these assistants I have been able to prepare the press-copies of nearly ten volumes pertain, ing to the following sections : ... Section III Vedāngas ( Nirukta, Chandas etc.-)
.: IV Kalpasūtras, Gulba sútras etc. . ., XIII Kavyas, Stotras, prose kāvyas etc.
» XV. Śilpa, Kośa and Miscellaneous Vijñana.
The progress of the Descriptive Catalogue work made by me as outlined above does not include the progress made by other scholars to whom different sections were assigned by the Institute several years ago. A detailed report of the progress of the entire scheme of the Descriptive Catalogue of Govt. Mss. upto 31-3-1940 will be found in the Report of the Manuscript department of the

Page #13

xii
Preface
Institute for the year 1939-40. It is, therefore, unnecessary for me to record it in this preface, which is confined only to the progress of my work under the departmental scheme of Cataloguing indicated above. The last volume according to this arrangement was published in 1937 and the present volume is being pub ished three years since then. This delay is due to want of funds, and unless the Government of Bombay sanctions a special grant to the Institute to print off the press-copies of no less than 25 volumes now ready for publication, the present rate of progress in the publication of these catalogues cannot be improved, though the Institute realizes full well the handicap under which scholars, desiring to use the manuscripts in the Govt. Mss. library, have been working since the year 1866 when the first collection of these manuscripts was made by Government.
In the preparation of this volume I have made use of numerous manuscript catalogues, descriptive or otherwise. In particular I am indebted to the History of Sanskrit Literature by Dr. A. B. Keith. I have also occasionally consulted the History of Classical Sanskrit Literature by Dr. M. Krishnamachariar, published in 1937,
During the last fifteen years my daily contact with the Mss. in the Govt. Mss. Library has led me to the investigation of numerous problems pertaining to the history and chronology of several authors of Sanskrit works. The results of this investigation are already before the world of scholars in the form of my papers contributed to several Oriental Journals, Commemoration Volumes and Proceedings of learned bodies. In April 1939 I published a Bibliography of my 166 research papers (from 1916 to 1939 ) in response to the requests of several research workers. I propose to bring out in 1941 a revised edition of this Bibliography which is expected to contain a record of about 200 papers of mine (from 1916 to 1941). A majority of the papers included in this Biblicgraphy are based on Mss. in the Govt. Mss. library as also Mss. procured from outside libraries. I must, therefore, thank the Executive Board of the Institute for their kindness in entrusting to me the departmental work of the Descriptive Catalogue of Govt.

Page #14

xiii
Preface
Mss. which led me to a close study of the Mss. and also for their appreciation of my use of these Mss for purposes of historical investigation.
In particular I have to thank Dr. V. S. Sukthankar, M.A., Ph.D. the former Secretary of the Institute and Superintendent of the Mss. Department, Dr. S. K. Belvalkar, M.A., Ph.D., the present superintendent of the Mss. Department; Principal R. D. Karmarkar, M.A. the Superintendent of the Publication Department and Dr. R. N. Dandekar, M.A., Ph.D. the present Secretary of the Institute, who in their several capacities have encouraged me to expedite the work of the Descriptive Catalogue of Government Mss. I have also to thank my special cataloguing assistants Mr. M. M. Patkar, B.A. and S. N. Savadi, B.A., whose work in connection with the published and unpublished volumes on which they have been working for the last five years has been found to be entirely satisfactory. They have also helped me in meeting the needs of outside scholars with regard to copies of Manuscripts from the Govt. Mss. library and in sending information regarding the Mss. at the Institute for the use of the Editor of the New Catalogus Catalogorum of Sanskrit and allied Works and Authors undertaken by the University of Madras some years ago. Finally I have to thank the entire office staff of the Institute including Mr. Y. R. Junnarkar, B.A. the Assistant Curator and Mr. G. N. Shrigondekar, B.A., the Librarian of the Institute who have ever been prompt in attending to all routine office-work connected with the present Volume.
P. K. Gode.

Page #15


Page #16

REGULATIONS OF THE MANUSCRIPTS DEPARTMENT
1. “The Government Mapuscripts Library” formed and maintained by the Government of Bombay, and formerly deposited at the Deccan College, Poona, is now, subject to the general control of the Department of Education, Bombay, placed under the direct charge of the Bhandarkar Oriental Research Institute, Poona.
2. The Department is administered by a Superintendens appointed by the Executive Board of the B. O. R. Institute subject to the approval of Government.
3. The Manuscripts are available at the Institute, during work. ing hours, for purposes of bona fide study.
4. The Manuscripts in the Library, if, in good condition, and subject to the requirements of Department, are lent out to bona fide scholars on their applying for them in writing to the Superintendent of the Department or to the Secretary of the Institute. Such scholars shall, however, execute a bond for the value of the manuscripts required, this value being fixed by the officers in charge of the Library.
5. In the case of scholars from outside India, all requisitions for loans of manuscripts shall be made to the Secretary of State for India in Council, through whom also the transactions in manuscripts shall take place. Such scholars shall execute the necessary bond with the Secretary of State for India in Council, at his discretion. I
6. In the case of scholars in India, the execution of the bond shall be necessary before the manuscripts are lent out. When the applicant is not sufficiently known to the Superintendent of the Department, this latter officer shall have the power to call upon the applicant to produce a certificate as to his interest in the study of Sanskrit Literature, and of his being a fit person to be entrusted with Government manuscripts. Such a certificate shall have to be signed

Page #17

ävi
Regulations of the Manuscripts Department by Orientalists of recognised position, or by Government officers of the Provincial or other highest service, not below the rank of a Deputy Collector or Extra Assistant Commissioner. The certificate should contain a reference to works or essays published by the applicant.
N. B.- In the case of scholars residing within the jurisdiction of a Native State, the certificate may be signed either by the Chief Sahib or the Divan or the administrator of the State.
7. All applications for manuscripts shall state the reasons for which the manuscripts are required and the period for which the loan is sought.
8. If any manuscripts belonging to this Library have been used in the publication of an edition, or in any other learned disquisition, the authors should present to the Manuscripts Library a copy of the work or works so published.
9. The number of manuscripts to be lent out at a time to a scholar, and the period of loan, is determined by the officer in charge of the Library. Usually, however, in the case of Indian scholars, not more than five manuscripts are allowed to remain with them at a time, and the period of loan shall not normally exceed six months. :
10. Immediately on receipt of manuscripts, the scholars are requested to examine them carefully before signing and returning the receipt-form accompanying the manuscripts, as no complaints will be entertained thereafter.
11. When the manuscripts are returned to the Library they are duly examined, and if found in their original condition, the receipt formerly signed for them is returned and the bond cancelled. The liability of the borrowers ceases only after the return of this receipt.

Page #18

Regulations of the Manuscripts Department
xvii
12. If scholars find that, owing to the work on the manuscripts not being completed within the stipulated period, they cannot return the manuscripts when due, they shall, sufficiently in advance, apply in writing to that effect to the Superintendent of the Department, or to the Secretary of State for India in Council, as the case may be. The period of loan will be extended at discretion. In no case, however, shall any manuscripts be allowed to remain with a scholar longer than two years in India, and five years outside India.
13. The Manuscripts Department reserves to itself the right of refusing to lend out any manuscript to any scholar at any time, and in the case of manuscripts lent out, of demanding their return before the expiry of the stipulated period, if the manuscripts be required for library or other purposes.
14. All postal charges shall be borne by the applicant.
15. The Department undertakes to procure on loan, for the members of the Institute, manuscripts from other lending Libraries.

Page #19

A LIST OF
PRINTED CATALOGUES AND REPORTS
ABOUT MANUSCRIPTS
The following is the list of works (Catalogues, Reports, etc.) already published embodying the results of the search and preservation of Sanskrit and Prakrit manuscripts in the Bombay Circle from 1868 to 1915. All lists published up to 1884 have been incorporated in our consolidated Catalogue prepared by Mr. S. R. Bhandarkar, M.A., in 1888. The lists for the subsequent years are to be found embodied in the various Reports published thereafter. These Reports are of considerable value, inasmuch as they give in many cases the history of individual manuscripts, personal details of authors, their chronology, and such other items. All these works are therefore here put together in one place for ready reference.
Papers relating to the Collection and Preservation of the Reports of ancient Sanskrit Literature, edited by order of Government of India, Calcutta, 1878, by Mr. E. A. Gough. This is a useful work for the general history of the Search during the earlier period upto 1878 and contains, among other things, lists of manuscripts bought for Government during the years 1868-69, 1869-70, 1870-71, 1871-72, 1872-73 and 1874-75. All these lists, originally published at different times, were also included in our consolidated catalogue (to be mentioned below) published in 1888.
Report on the results of the Search for Sanskrit Manuscripts in Gujarat during 1871-72, by G. Bühler, Surat, 1872, 11 pages in folio.
Report on Sanskrit Manuscripts 1872-73, by G. Bühler, seven and seventeen pages. Bombay, 1874.
Report on Sanskrit Manuscripts 1874-75, by G. Bühler, 21 pages. Girgaum, 1875.
Detailed Report of a Search of Sanskrit Manuscripts made (in 1875-76), in Kashmir, Rajputana and Central India, by G. Bühler. Extra No. XXXIVA, Vol. XII of the Journal of the Bombay Branch of the Royal Asiatic Society, 1877, Bombay.

Page #20

A List of Printed Catalogues and Reports
Lists of the Sanskrit Manuscripts purchased for Government during the years 1877-78, and 1869-78, and a list of the Manuscripts purchased from May to November 1881, by F. Kielhorn, Poona, 1881.
xix
A Report on 122 Manuscripts, by R. G. Bhandarkar, Bombay, 1880, 37 pages in folio.
Report on the Search for Sanskrit Manuscripts in the Bombay Presidency during 1880-81, by F. Kielhorn, Bombay, 1881.
A Catalogue of the Sanskrit Manuscripts in the Library of the Deccan College (being lists of the two Viśramabāg collections). Part I prepared under the superintendence of F. Kielhorn; Part II and Index prepared under the superintendence of R. G. Bhandarkar, 1884, 61 pages in folio.
A Report on the Search of Sanskrit Manuscripts during 1881-82, by R. G. Bhandarkar, Bombay, 1882.
A Report on the Search for Sanskrit Manuscripts in the Bombay Presidency during 1882-83, by R. G. Bhandarkar, Bombay, 1884.
A Report on the Search for Sanskrit Manuscripts in the Bombay Presidency during 1883-84, by R. G. Bhandarkar, Bombay, 1887.
A Report on the Search for Sanskrit Manuscripts in the Bombay Presidency during 1884-87, by R. G. Bhandarkar, Bombay, 1894.
A Report on the Search for Sanskrit Manuscripts in the Bombay Presidency during 1887-91, by R. G. Bhandarkar, Bombay, 1897.
A Consolidated Catalogue of the Collections of Manuscripts deposited in the Deccan College (from 1868-1884) with an Index, by S. R. Bhandarkar.
A Report on the Search for Sanskrit Manuscripts in the Bombay Presidency during 1891-1895, by A. V. Kathawate, Bombay, 1901.
Detailed Report of Operations in Sarch of Seanskrit Manuscripts in the Bombay Circle, August 1882 to March 1883, by P. Peterson Extra No. XLI, Vol. XVI of the Journal of the Bombay Branch of the Royal Asiatic Society, 1883, Bombay.

Page #21

•
A List of Printed Catalogues and Reports A Second Report of Operations in Search of Sanskrit Manuscripts in the Bombay Circle, April 1883 to March 1884, by P. Peterson. Extra No. XLIV, Vol. XVII of the Journal of the Bombay Branch of the Royal Asiatic Society, 1884, Bombay.
A Third Report of Operations in Search of Sanskrit Manuscripts in the Bombay Circle, April 1884 to March 1886, by P. Peterson. Extra No. XLV of Vol. XVII of the Journal of the Bombay Branch of the Royal Asiatic Society, 1887, Bombay.
A Fourth Report of Operations in Search of Sanskrit Manuscripts in the Bombay Circle, April 1886 to March 1892, by P. Peterson. Extra No. XLIXA of Vol. XVIII of the Journal of the Bombay Branch of the Royal Asiatic Society, 1894, Bombay.
A Fifth Report of Operations in Search of Sanskrit Manuscripts in the Bombay Circle, April 1892 to March 1895, by P. Peterson, Bombay, 1896.
A Sixth Report of Operations in Search of Sanskrit Manuscripts in the Bombay Circle, April 1895 to March 1898, by P. Peterson. Bombay, 1899. This contains also a list of manuscripts purchased by Professor Peterson from 1898-99.
Lists of Manuscripts Collected for the Government Manuscripts Library by the Professors of Sanskrit at the Deccan and Elphinstone Colleges containing the following Collections :
(i) 1895–1902, (ii) 1899–1915, (iii) 1902–1907, (iv) 1907–1915, (v) 1916–1918, (vi) 1919-1924 and (vii) 1866--68.

Page #22

VOLUMES PUBLISHED
Vol. 1, Part I-Vedic Literature, Samhitas and Brahmaņas pp. xlviii +420 Size: 9 inches x 6 inches. 1916, Compiled by the Professors of Sanskrit, Deccan College, Poona. Price Rs. 4.
Vol. XVII. Part 1-Jaina Literature and Philosophy (Agamika
Literature) pp. xxiv +390; Size :- 9}} in. x 6 in. 1935. Compiled by Prof. H. R. Kapadia, M.A. Price Rs. 4.
99
Descriptive Catalogue of Manuscripts
IN THE
Government Manuscripts Library
99
99
Part III-(Agamika Literature contd.) pp. xxxv + 530; Size: 9 in. x 6 in. 1940. Compiled by Prof. H. R. Kapadia, M.A.
Price Rs. 5.
Vol. XII- Alamkara, Samgita and Natya Mss. pp. xx + 486 Size :9 in. x 6 in. 1936. Compiled by P. K. Gode, M.A., Curator, B. O. R. Institute, Poona. Price Rs. 5.
Vol XIV-Nataka Mss. pp. (xviii+ 302); Size:-9 in. × 6 in. 1937. Compiled by P. K. Gode, M.A., Curator, B. O. R. Institute, Poona. Price Rs. 4.
Vol. XIII, Part I- Kavya Mss. pp. (xxiv+490) Size.-9 in. x 6 in. 1940. Compiled by P. K. Gode, M.A. Curator, B. O. R. Institute Poona. Price Rs. 5. Vol. II, Part 1-Grammar Mss (Vedic and Paniniya) pp. xvi x. 348; Size.-9 in. x 6 in. 1938. Compiled by S. K. Belvalkar, M.A. Ph.D. Price Rs. 4.
99
Part II-(Agamika Literature contd.) pp. xxvi + 36324; Size:-9 in. x 6 in. 1936. Compiled by Prof. H. R. Kapadia, M.A., Price Rs. 4.
Vol. XVI, Part 1- Vaidyaka Mss. pp. xxi + 418. Size.-91 in. x 6 in. 1939. Compiled by H. D. Sharma, M.A., Ph.D. Price Rs. 4.
Other volumes in preparation.
For copies apply to:- The Secretary, B. O. R. Institute,
POONA 4, (INDIA).

Page #23

SYSTEM
OF TRANSLITERATION
अ a आ इ i ई ī
ऋ !
ऋ ऌ 1
च् छूch
ट्रं t ठ् th
तू t थ् th
पूp ph
यूy r
ए e ऐ ai ओ o
कूk खू kh ग्g घ् gh
ज् j झ् jb
ddh
दू d
उ u ऊप
ब. b
बू ! स् s
लू 1 व् v
हू b
औ au
visargah, anusvara m.
n
ञ् ñ
dh
नू n
भ् bh म्m
शू 8
णू ņ

Page #24

KAVYA MANUSCRIPTS

Page #25


Page #26

अन्यापदेशशतक
No. 1
Age.—Samvat 1822.
KAVYA
Size.—11‡ in. by 5f in.
Extent.—10 leaves ; II lines to a page ; 36 letters to a line. Description.
Author.—Madhusūdana.
Begins. -- tol. 1
Thick country paper; old in appearance; Devanagari characters ; hand-writing, careless and illegible; corrections made with yellow pigment; words separated by veritical red lines above the last letter of the word.
Anyāpadeśaśataka
Ends. -- fol. 9b
322.
1892-95
श्रीकृष्णाय नमः॥
कालियाहि फणाली क्रमणकराली भवन्नघक्षाली । गोपाली करताली नर्त्तनशाली पुनातु वनमाली ॥ १ ॥ पद्मालयासादरदृचकोरी पेपीयमानाननचंद्रबिंबः ॥ विघ्नौघविध्वंसविधिं विधत्तां राधामयूरीमुदिरो मुकुंदः ॥ २ ॥ विद्वन्मनोविनोदाय सयुक्तिपरिशीलितं ॥ अन्यापदेशशतकं करोति मधुसूदनः ॥ ३ ॥ etc.
1. लेभेयं शुभदा तपोभिरमलैः श्रीपद्मनाभासतं
यद्देशो मिथिलाखिलावनितलालंकारचूडामणिः ॥ तेनेयं मधुसूदनेन कविना विद्यावता निर्मितं
श्लोकानां शतकं मुदे सुकृतिनामन्यापदेशाह्वयं ॥ १०९ ॥ निखद्यमद्यशतमेतदति प्रकटार्थवर्णपदसंवलितं ॥
जति कुलांनी विणामधुसूदनेन कविना रचितं ॥ ११० ॥

Page #27

Kavya
[I.
इति मैथिलमधुसूदनकृतमन्यापदेशशतकं ॥ ___ सं. १८२२ कार्तिक कृष्ण......सोमे लि. भट्टदेवदासेनेदं ॥ fol. 106 राजवल्लभग्रंथे--
प्रागास्ये निलकोणकेयममुखे खातं शिवे कारयेत् । वक्त्रे पश्चिमगे च वह्निखननं सौम्ये खनेन्नैर्ऋतिं । अष्टाविंशति कोष्टकान् परिलिखे कोष्टा सवारक्रमाच्छन्यंगारकयोश्च तत्र फणिना शारीरकं नो लिखेत् ॥१॥ पूर्वे शिरो भाद्रपदत्रये च मार्गशिरो दक्षिणदिग्विभागे। शेष शिरो फाल्गुनपश्चिमायां ज्येष्टादि मासे त्रयमुत्तरस्यां ॥२॥
खातविविः ॥ On folio ra we have
२५० अन्यापदेशश्लोकसंख्या दोयसैपंचास ॥
पत्र १० रामदत्तस्येदं पुस्तकम् ॥ References.:-(1) Mss.--Aufrecht's Catalogus Catalogorum:-i, 206;
iii,s Printed in Kävyamälā 9.
अन्यापदेशशतक
Anyāpadeśasataka No.2
74.
1919-24. Size.-98 in. by 5 in. Extent. — 6 leaves ; 18 lines to a page ; 42-44 letters to a line. Description.-Country paper ; Devanagari Characters; hand-writing
small but clear and legible ; borders ruled in double black lines; red pigment used for verse-numbers; yellow pigment used for corrections; additional verses in the margins on folios 3° and 4.; complete,
The Ms. was copied by one Gopāla Lāla in Nagpur. Age.-Samvat 1837. Author.--Madhusudana.

Page #28

3.]
Begins. fol. 1b
Ends. fol. 6b
॥ ६० ॥ श्रीगणेशाय नमः ।
काली याहि फणाली क्रमणकराली भवन्नघक्षाली गोपाली करताली नर्त्तनशाली पुनातु वनमाली ॥ १ ॥ etc. as in No. 1
References.-See No. I
No. 3
Kavya
अन्यापदेशशतक
लेमेयं शुभदातपोभिरमलैः श्रीपद्मनाभात्सुतं etc. as in No. 1
इति मैथिलमधुसूदनकृतमन्यापदेशशतकम् । संवच्छैलाग्निनागेंद्वब्दे पौषशुक्लपक्षे रविणान्वितायां षष्टयां पुरोहित
गोपाललालेनालेखि नागपुरे ।
3
Age. - Samvat r834.
Author.-Madhusudana Maithila.
Anyāpadeśaśataka
13.
1872-73.
Size.—13‡ in. by 5 in.
Extent. -5 leaves ; 15 lines to a page ; 56-58 letters to a line. Description. - Country paper; Devanagari Characters; old in appearance ; handwriting clear, legible and uniform; text bounded on either side by triple red lines; edges ruled in double red lines; verse-numbers marked with red pigment and corrections made with yellow; left-hand edges of folios injured.
The name of the scribe is given as Muktisaubhagya who copied the Ms. in the city called Bilaḍa.

Page #29

[3.
Kavya Begins.-fol. I.
॥ ६ ॥ काली याहि फणाली
etc. as in No. 1 Ends.- fol. sa
लेभेयं etc. up to मधुसूदनेन रचितं ११०
as in No. 1 followed by इति मैथिलमधुसूदनकृतमन्यापदेशशतकमिति ॥ श्रीमरुधरदेशे श्रीबिलाडाख्यनगरे संवत् १८३४ वर्षे श्रावण शुदि ५ गुरौ पं श्रीमुक्तिसौभाग्येन लिखितमिदं पुस्तकं श्रेयसे सतां परिस्फुरतुतराम ॥ कर.
कृतमपराधं क्षतुमर्हति संतः ॥ श्रीरस्तु ॥ शुभं भवतु ॥ ६ ॥ References.-See No. 1
अन्योक्ति
Anyokti
No. 4
1874-75. Size.— 84 in. by 4 in. Extent.- 9 leaves ; 11 lines to a page ; 35 letters to a line. Description.-Country paper; Devanāgari Characters; not very old
in appearance; handwriting legible but not quite clear; left-hand corner of the last folio slightly torn; some stray
verses found on the fly leaf. Age.-The Ms does not appear to be old. Author.--Not mentioned. Subject.-An anthology. Begins.-fol. 10
श्रीगणेशाय नमः ॥ जलस्य । शैत्यं नाम गुणस्तवैव तदनुस्वाभाविकी स्वच्छता
किं बमः शुचितां ब्रजंत्यशुचयस्त्वत्संगमाच्चापरे ।

Page #30

5.]
Kavya
किं चातःपरमस्तु ते स्तुतिपदं त्वं जीविन जीवन
त्वं चेन्नीचपथे न गच्छसि पयः कस्त्वां निरोद्धं क्षमः ॥१॥ etc. Ends.-fol. 9b
श्रीपरिचयस्य । अतिपरिचयादवज्ञा संततगमनादनादरो भवति ।
मलये भिल्लपुरंधी चंदनतरुमिंधनं च कुरुते ॥१॥ इति अन्योक्तयः ॥ शुभं भवतु ॥ राम । On fol. 1a we get the following verses:
॥ अजात धूः वि (scratched out) सुखं जीवति गोर्गली ।। अधरे नवबीटिकानुरागो नयने कज्जलमुज्वलं दुकुलं ॥ इदमाभरणं नितंबिनीनामितरभूषणमंगदूषणाय ॥१॥ मनसः परमाणुतां वदंतः कथमद्यापि न तार्किकास्तृपंते ॥
कनकाचलकांतिजित्वरीणां वनितानां कथमत्र संनिवेशः ॥१॥ . हंसो न भाति बलिभोजनद्वंदमध्ये गोमायुमंडलगतो न विभाति सिंहः॥ जात्या न भाति तुरगः खरयु(यू)थमध्ये विद्या न भाति पुरुषेषु निरक्षरेषु ॥१॥ आघाय सारस्वतसूत्रमेकं श्लोकद्वयं चापि रघोरधीत्य ॥ लज्जा परित्यज्य वणिक्समाजे पौराणिक)पीठमलंकरोति ॥१॥
वीक्ष्यादर्श जले वापि यो विदध्यात्प्रयत्नतः ।। ऊर्द्धपुं(?)द्रं महाभाग स याति परमां गतिं ॥१॥
अथ अन्योक्ति
अन्योक्तिपरिच्छेद
Anyoktipariccheda
10. No. 5
1874-75. Size.- 9 in. by 4 in. Extent.-44 leaves; IO-II lines to a page; 32-35 letters to a line.
Description.- Country paper; Devanagari Characters%3 old in
appearance ; handwriting clear and ligible and also appears to be uniform ; red pigment used; occasional corrections in margins.

Page #31

6
Kavya
The Ms is said to belong to one Mahādva.
Age. Samvat 1844.
Author.—Not mentioned.
Subject. An anthology of verses collected from different sources.
Begins.—fol. rb
Ends.-fol. 44a
अमरुशतक
श्रीगणेशाय नमः ॥
अथ खेरन्योक्तिः ॥
तस्यैव मणेरयं समुदयः श्रेयांस्त्विषामीशतु
र्यस्मादन्यतमस्तमः करिघटा भेत्तुं न शक्तः क्वचित् ॥
उयंते समनाकुलय्यतपसः सिद्धिर्न साध्येपि च
स्वाध्याये खलु यज्ञसाधनविधौ कस्यास्ति शक्तिग्रहः ॥ १ ॥ etc.
No. 6
अभः कुंभसमुद्भवः किलपपावं भोनिधिं किं तत
श्वित्रं नह्यधिकांबुपाननिरतः सिंहाद्गजो विश्रुतः ॥ चित्रं तावदिहाश्मनां प्रतरणं तत्कुर्वतः सर्वतः
ख्यातं श्रीरघुनाथकस्य चरितं गेयं न कस्याग्रतः ॥ १० ॥ इत्यन्योक्तिपरिच्छेदः संपूर्णः ॥ श्रीहनुमते नमः । ॐ नमः श्रीरामाय ॥ ।। संवत् १८४४ शाके १७९ (२) प्रवर्तमाने लवंगनाम संवत्सरे मार्गशिर्ष कृष्णप्रतिपदि भौमवासरे विश्वनाथात्मजमहादेवेन । लिखितोयं ग्रंथः ॥
॥ छ ॥ कष्टं जीवति गणिकारजकच्चिकित्सको व्यासः ॥ दिवसे मरणं परचित्तामु (नु ) रंजनावृत्तिः ॥ १॥
15.
Amaruśataka
323.
1892-95.
Size.- ro‡ in. by 4 in.
Extent.- 14 leaves ; 7 lines to a page ; 36 letters to a line.

Page #32

Kavya
Description. Country paper; old in appearance; Devanagari characters with पृष्ठमात्राs; hand-writing, bold, clear, legible and uniform; borders ruled in two double black lines; portions marked with red pigment and corrections made with yellow pigment; complete.
The work is also called शृंगारशतक ; vide colophon on fol. 144.
6. ]
Age.— Samvat 1682.
Author.— Amaru – By irony, it is sometimes attributed to Sanikarācārya ( Aufrecht. Cat Cat. i, 27 ).
Subject. A number of stanzas describing the sentiment of love. Begins.—fol. rb
ॐ नमः श्रीगणेशाय ॥ ज्याकृष्टिबद्ध खटिका मुखपाणिपृष्टखन्नखां शुचय संवलितोंबिकायाः ॥ त्वां पातु मंजरितपल्लवकर्णपूर
लोभभ्रमद्भ्रमरविभ्रमभ्र[] कटाक्षः । क्षिप्तो हस्तावलग्नः प्रसभमभिहतो व्याददानोंशुकांत
गृह्णन केशेष्वपास्तश्चरणनिपतितो नेक्षितः संभ्रमेण ॥
आलिंगन पोऽवधूत स्त्रिपुरयुवतिभिः साश्रुनेत्रोत्पलाभिः
कामी वार्द्रापराधः स दहतु दुरितं शांभवो वः शराग्निः ॥ १२ ॥ etc.
Ends. fol. 142
कांते तल्पमुपागते विगलिता नीवी स्वयं बंधना -
द्वासो विश्लथ मेखला गुणधृतं किंचिनितंबे स्थितं ।
एतावत्सख वे केवलमहं तस्यांगलग्ने पुनः
7
कोयं कास्मिरतं नु वा कथमपि स्वल्पापि मे न स्मृतिः ॥ १०० ॥ प्रासादे सा दिशि दिशि च सा पृष्टतः सा पुरः सा
पर्यकेसा पथि पथि च मा तद्वियोगातुरस्य ।
हो चेतः प्रकृतिरपरा नास्ति मे कापि सा सा
सा सा सा सा जगति सकले कोयमद्वैतवादः ॥ १०१ ॥ इति श्रीरसिकसार्वभौमश्रीमदमरुविरचितं श्रृंगारशतकं समाप्तं ॥ छ ॥
संवत् १६८२ वर्षे श्रावणवदि ३ बुधे followed by

Page #33

Kavya
[6.
fol. 14 I JETE HFigarrenEst TEUTATI
गंगानैव विमुक्तिसाधनकरी वाराणसी तादृशी। अस्माकं तु पिनाकधन्विनि भवापस्मारधन्वंतरी
भक्तिवज्जलमेव देवतटिनी भूरेव वाराणसी ॥१॥
शृंगारशतककाव्य ग्रंथ २२५ टका ४ . . References:-(1) Autrecht's Catalogus Catalogorum Part I, 27; II,
56, 1876; III, 7 (2) Descriptive Catalogues:- 1 I. O. Cat. VII. No. 4002; 2 Mad. Des. Cat. Vol. XX. Nos. 11917-19; 3 A. S. B. Cat. Vol. VII. Nos. 5087-90. Vide also M. Seshagiri:Sastri's Report, 1893-94, No. 2 p. 47 for the allusion that Sankarā. cărya had entered the dead body of a king called Amaru. Probably this might be the reason why the work is also ascribed to Sankarácārya. The story, however, appears to be too fabulous to be believed. (3) Printed Fditions:- Published in the Kavya māla. The work is also critically edited, with extracts from commentaries and an exhaustive discussion of the different recensions of the work, by R. Simon ( Kiel 1893 ).
अमरुशतक
Amarusataka No. 7
38
1871-72. Size.— 104 in. by 4; in. Extent.-- 17 leaves ; 9 lines to a page; 25 letters to a line. Description.-- Country paper; old in appearance; Devanāgari
characters; handwriting, bold, clear and legible; occasional marginal notes; yellow pigment used for corrections ; complete
The work is here called अमृक. Age. - Samvat 1860. Author.- Amaru.

Page #34

8.]
Begins. fol. rb
Ends.-fol. 17b
श्रीगणेशाय नमः ॥ ज्याकृष्टिबद्ध etc. as in No. 6
अमरुशतक
Kavya
श्रीगोपालो जयतु ॥
अद्यारभ्य यदि प्रिये पुनरहं मानस्य चान्यस्य वा गृहीयां विषरूपिणः शठमतेर्नामापि संक्षेपतः ॥ तत्तेनैव विना शशांकधयला स्पष्टा दृहा सा निशा एको वा दिवसः पयोदमलिनो पायान्मनप्रावृषः ॥ १५ ॥ [ ११५ ] श्रीगोपालो जय ॥ श्रीअंबा प्रसन्नास्तु ॥ श्री ॥
References: - See No. 6
इति श्रीअमृकमहा । कविशिरोमणिकृत अमृकनामाभिधानाख्यं
काव्यं समाप्तम् ॥ संवत् ॥ १८ ॥ ६० प्रवर्त्तमाने क्रोधननान्छे आषाढे मासे शुक्लपक्षे सप्तम्यायां पुण्यतिथौ भौमे वारे प्रथमप्रहरे समाप्तम ॥ स्वार्थे परोपकारार्थे च ॥ सर्वेषामक्षैय्य कल्याणमस्तु ॥ छ ॥
On fol. It we have
श्रीगणेशाय नमः ॥
श्रीमहाकवि अर्मकृतकाव्यस्य प्रारंभः ॥
Age.- Sarvat 1861.
[ Kavya ] 2
9
Amaruśataka
656 1886-92,
No. 8
Size.— 10‡ in. by 44 in.
Extent. - 18 leaves ; 8 lines to a page ; 25 letters to a line. Description.— Thick country paper; not very old in appearance; Devanagarī characters; hand-writing, very bold, clear and uniform; borders and edges ruled in double and single red lines respectively ; some marginal notes added on fol. rb; complete.

Page #35

Kavya
Author. Amaru, here ascribed to Sankarācārya
Begins. fol. rb
10
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥
ज्याकृष्टिबद्ध etc. as in No. 6
Ends. fol. 18a
प्रासादे सा etc. up to कोयमद्वैतवादः ॥ १०२ ॥
as in No. 6
followed by इति अमरशतकं श्रीशंकराचार्यविरचितं समाप्तम् ॥ and then again कांते तल्पमुपागते etc. upto स्वल्पापि मे न स्मृतिः ॥ १ ॥ as in No. 6
On fol. 14 we have
पुस्तकं शंकरस्येदं देशस्तज्ञातिगौडमणबाल ॥
संवत् १८६१ मास भाद्रपद कृष्ण ३॥ ॥ पत्राणि १८ ॥
अमरुशतक
References. - See No. 6.
[ 8.
श्रीगणेशाय नमः ॥
॥ ज्याकृटिबद्धetc. as in No. 6
Amarusataka
454.
1891-95
No. 9
Size .. 8 in. by 4 in.
Extent.-- 8 leaves ; 14 lines to a page; 34 letters to a line. Description. Country paper; slightly worn out; Devanagari characters; handwriting, clear and legible but not uniform ; verse-numbers marked with red pigment; fol. I mended with a slip of paper; complete.
.Age.– Does not appear to be very old.
Author.-- Amaru, here ascribed to Sankarācārya.
.Begins fol. 1b

Page #36

ro.]
Kavya
Ends.- fol. 80
प्रियकृतपटस्तेयत्क्रीडाविडंबनविह्वलां ...... किमपि करुणालापां नन्वीसदीक्ष्य ससंभ्रमं ॥ . अपि विगलिते स्कंधावारे गते सुरताहवे त्रिभुवनमहाधन्त्रीस्थाने न्यवर्तत मन्मथः ॥१०॥ सालक्तकेन नवपल्लवकोमलेन
पादेन नूपुरवता मदलालसेन ॥ यस्ताड्यते वनितया प्रणयापराधा
त्सोंगीकृतो भगवता मकरध्वजेन ॥१०१॥
॥ इति श्रीशंकराचार्यविरचितं अमरुकं समाप्तं ॥॥ छ । References.-- See No. 6.
'
अमरुशतक
Amaruśataka
No. 10
.....455.
...1891-95 Size.- 9 in. by 21 in. . Extent.— 13 leaves ; 8 lines to a page ; 35 letters to a line. Description.- Country paper; old and discoloured ; Devanāgari
characters; hand-writing not quite clear and legible; borders ruled in two double black lines; fol. 13 moth-eaten at the edge and contents also damaged to a certain extent ;
almost complete; fol. no. I3 missing. . Age. — Appears to be old. Author.- Amaru. Begins.-- fol. zb
श्रीमद्भवान्यै नमः॥
ज्याकटिबद्ध etc. as in.No.6 . ... ... ... ... . Ends.-- tol. I4 ).... . प्रासादे सा etc. up to कोयमद्वैतवादः ॥१.१.
as in No. 6

Page #37

Kavya
[ro.
followed by इत्यमरुकं काव्यं समाप्तं ॥ कांतायाधरपल्लवस्थमधुनि मंगायते ज्ञप्तिका
हस्तौ पीनकुचच्छले नखपदं दातुं समुāभतः । तेन ...क्षपुरे व्यलेखि ललना शृंगारवारांनिधेः
काव्यं शर्मकरं सतां च सरलं चंडीमिधे मरो ॥१॥ References.- See No. 6
अमरुशतक
Amarušataka
No. 11
364. 1887-91.
Size.- 10 in. by4
Extent.— 11 leaves ; 11 lines to a page ; 32 letters to a line. Description.- Country paper ; old in appearance ; Devanagari
characters; hand-writing, clear, legible and uniform ; bor. ders ruled in two double black lines and edges in double black lines; complete ; occasional marginal notes; correc
tions made with white pigment. ... The Ms. contains text only with some occasional mar
ginal notes. The colophon at the end, however, states
that it contains a commentary by Caturbhujamiśra. Age.- Appears to be old. Author.- Amaru. Begins.-fol. 10
भीगणेशाय नमः॥
worsfees etc. as in No. 6 Ends.-fol. 110 कांते तल्पमुपागते.etc. up to कोयमतवादः १०५
as in No. 6 followed by कापिल्ये स्वर्धनीतीरपूरतीरतरस्थिते ।
चतुर्भुजेन बसता भावचिंतामाणिः छतः १

Page #38

12. ]
Kavya
अमरुककविना रचितं शृंगारशतं यथामति मयैतत् । व्याख्यातं भो रसिका अस्यां बुद्धिविवृद्धये भवतां २ अमरुकशतकस्येयं टीका संसोध्यतां बुधैः
परोपकारकरणशुद्धांतःकरणाहिते ३
इति श्री मिश्रचतुर्भुजकता भावचिंतामणिनाम्नी अमरुशतक... समाप्ता ॥
References. - See No. 6
अमरुशतक
No. 12
Begins. fol. rb
Size.— ro in. by 4g in.
Extent. - 9 leaves ; 13 lines to a page ; 30 letters to a line. Description. - Country paper ; Devanagarī characters with पृष्ठमात्राs; old in appearance; hand-writing clear, legible and uniform; borders ruled in triple black lines; folios slightly stained; complete.
Age. Appears fairly old
Author. - Amaru
ॐ नमः श्रीविश्वनाथाय ॥
Ends. fol. 10a
ज्याकृष्टिबद्ध etc. as in No. 6
13
चरणपतनं सांत्वालापो मनोहरचाटवं । शतरतनुर्गाढाश्लेषो हठात्परिचुंबनं इति बहुकलोमानारंभस्तथापि वित्सहे हृदयनिहितः कांतः कामं किमत्र करोम्यहं ॥ इति अम (रु) कपंडितविरचितं अमरकशतं समाप्तं ॥ श्री शुभं भवतु ॥
References. See No. 6
Amaruśataka
322.
1895-98.

Page #39

14
Kavya
[13.
अमरुशतक .."
Amarusataka with
with टीका कामदा
Commentary Kāmadā No. 13
458.
1891-95. Size.- 121 in. by 5 in. Extent.- 44 leaves ; 2 lines to a page ; 34 letters to a line. (text)
6 ,, ,, ,, ; 44 , ,, ,, (comm.) Description.- Country paper ; well-preserved ; Devanagari chara
cters; text is written in bold hand-writing, while the commentary is written in small hand; text in the middle and the comm. above and below it; folios numbered in both margins.
. The Ms. breaks at the 68th stanza. Age.-- Does not appear to be very old. Author (of the text.)- Amaru.
,, (,, ,, comm.)- Jnānānanda Kaladhara Ravicandra. Subject. The commentary is supposed to explain the text in a
double sense viz. that of sensuous love and dispassion
ateness. Begins (text).-fol. 20
श्रीगणेशाय नमः । .... ज्याकष्टिबद्धetc. as in No. 6
... ,, (com.) fol. b
श्रीगणेशाय नमः ॥ विद्या वितरति मुक्तिं भुक्तिमविद्या च तां भजिष्यामः॥ या. चरमाचरमा या शक्ति(:) सा नः शिवं दिशतु ॥१॥ तदुभयरसपरिपाटीपरिहतवाटीमिमा रम्यां ॥ कुरुतेऽमरुशतटीका ज्ञानानंदकलाधरः ॥२॥ यो(s)सौ भाग्यवता विभक्तवालतज्ञानामृतानंदयो वात्स्यायनकामतंत्रविलसत्केलिक्रियाकौशलः ॥

Page #40

13.]
Kavya
IS
व्याचक्षेऽत्र रसद्वयं कविकुलालंकारचूडामणिः श्रीलश्रीरविचन्द्र एष पिशुनां मात्सर्य्यतामुत्सृजन् ॥३॥ यदि स्यात्परमानन्दे कामानन्दे च बासना ॥ तदा संसेव्यतां धाराष्टीकेयं कामदा सदा ॥४॥ क्क चातिकळशः शांतः क्व चातिललितः शुचिः॥ एकत्र वाक्ये व्याख्यातस्तावहो कौशलकवेः॥५॥ निर्विघ्नप्रारिप्सितशतकसमाप्तिकामो ग्रंथकृदिष्टदेवतां कीर्तयन्नाह ॥ ज्येति अंबिकायाः पार्वत्याः कटाक्षोऽपांगदर्शनं ॥
त्वां पातु रक्षतु अत्र संबोधनपदेऽप्यनुक्ते युष्मच्छब्देनापेक्ष्यते ॥ etc. Ends (text).-fol. 420
मुग्धे मुग्धतयैव नेतुंमखिलः कालः किमारभ्यते मानं धत्स्व धृति वधान ऋजुतां दूरे कुरु प्रेयसि । सख्यैवं प्रतिबोधिता प्रतिवचस्तामाह भीतानना
नांचैः शंस हृदि स्थितो ननु समे प्राणेश्वरः श्रोष्यति ॥६७॥ पीतो यतः प्रकृतिकामपिपासितेन तस्या मयाधररस प्रचुर प्रियायाः ॥
तृष्णा ततः प्रभृति मे द्विगुणत्वमेति लावण्यमस्ति बहु तत्र किमत्र चित्रं ॥६॥ Ends (com).-fol. 42b
तत्र अधररसे बहुलावण्यमस्ति यतः पीयते तन्नीरसं न भवतीति एतत्तु बहु लावण्यं सलिलमिति किं वा लवणस्य भावो लावण्यं तद्यत्रास्ति लवणरसे पीते तृष्णावृद्धिर्भवति किमत्र चित्रं शांतपक्षे तस्य गुरोः आसमंतात् अधररसओष्टपुटविभागात् यो रसः उपदेशरूपः मया पीतः अर्थात् श्रतः ततः प्रभाति तृष्णा न अतः हेमे लक्ष्मित्वं याः गच्छ कथंभूता कामपिपासिते प्रिया तत्र उपदेशे लावण्यं द्विगुणत्वमेति अत्र संसारे बहुचित्रं किं अस्ति अपि तु किमपि
न हीति भावः ६८ छ छ छ छ References.— Aufrecht's Catalogus Catalagorum i, 28a ; ii, sb,
187%; iii, 7'.
The text with the comm. of Jnänānanda Kaladhara is described in the I. O. Cat. Pt. VII. Nos. 4003-5. See also R. Mitra's Notices, Vol. II, No. 557 and Vol. VII. No. 2393.

Page #41

16
Kavya
[14.
अमरुशतक
Amaru ataka with
with टीका श्रृंगारतरङ्गिणी
Commentary Srågāratarangiņi No. 14
320.
1884-87. Size.- 63 in. by Int in. Extent.-- 62 leaves ; 27-28 lines to a page ; 16 letters to a line. Description.- Country paper ; old but well preserved ; Devana
gari characters; hand-writing, clear, legible and uniform borders beautifully ruled on all sides; complete. The Ms, contains the following works:--
(1) अमरुशतक with टीका folios 1-62"
(2) चिमनीचरित्र , ,,62-71
the latter work comprises No. 357 of 1884-87 Age.-- Samvat I764 Author (of the text.)-Amaru.
, (,, ,, comm.)- Suryadasa. Begins (text).-fol. I.
ज्याष्टिबद्ध etc. as in No.6 " (com) fol. I'
॥छ. ॥ श्रीगुरुभ्यो नमः अमरुकृतपद्यशतं । रसपूर्ण किंचिदाकलय्यासौ। सूर्यदासस्तनुते । श्रृंगारतरंगिणीं टीकां ॥१॥ टीकांतरं सद्गुणमस्ति तस्य । कोर्थोनया नेति विचारणीयं । विलासिनो मंडिनमंडितस्य । सूषांतरं किं न विशेषहेतुः ॥२॥
कर्त्तव्यविघ्नविघातकरमिष्टदेवताशंसनरूपं मंगलं शिष्यशिक्षार्थमादौ
निबध्नाति etc. Ends (text),- fol. 6rb प्रासादे सा etc. up to कोयमद्वैतवादः॥१०१
as in No. 6.

Page #42

15.]
Kavya
Ends-(com) fol, 610
___ कोपि वियोगी स्वगतं विचारयति भो चेतातद्वियोगातुरस्य तस्यायोऽयं वियोगस्तेनातुरस्य चैकाप्यपरा प्रकृतिर्नास्ति अस्ति च किं तदाह प्रासादे सा धवलगृहे सा पथि २ मार्गे २ सा दिशि दिशि सर्वांस दिक्षु सा पृष्टतः पृष्टभागे सा पुरोऽये सा पर्यके उत्संगे सा तस्मादाश्चर्से सकले जगति सा सेत्यद्वैतवादः किं अद्वैतवादस्तु एकमेवाद्वितीयं ब्रह्मेत्यस्ति अयं अपूर्वक इत्यर्थ पूर्वार्द्धन यावंत एव सा सा शब्दाः प्रयुक्ताः तावंत एवोत्तराद्धेनूदिता विशेषोऽलंकारः तथा च काव्यप्रकाशे एकमपि यदेकेनैव स्वभावेन युगपदेनेकत्र वर्तते अद्वितीयो विशेषः यथा सावसइतु ऊहि अए सच्चि अत्थीस सा असवणेसु अस्तारिताण सुंदर'."कासं कस्य पावाणा १ नायिका स्वीया प्रौढा गयको (१) कूल अवासात्मको विप्रलंभशृंगारः ॥१०१॥ followed by यावद्भधरमूमिभानुविधवो यावत्कृतः वैष्टपां
यावत्पूजितरामनामविमलं तावक्षितौ नंदतु टीकेयं विमला विचार्य रचिता सौजन्यरत्नाकरः श्रीसूर्येण तदीयशुभ्रयशसा ख्यातिं च यातु ध्रुवं ॥१॥ गच्छतः स्खलनं क्वापि भवेदेव प्रमादतः हसंति दुर्जनास्तत्र समादधति सज्जनाः॥२॥
इति श्रीअमरुशतटीका श्रृंगारतरंगिणी संपूर्ण ॥ लिखिता अजमेरमध्ये आत्मार्थ । संवत् १७६४ वर्षे चैत्रवदि तृतीया भृगुवासरे. Then follow some stray stanzas.
This is the only Ms. recorded by Aufrecht.
अमरुशतक
Amaruśataka with
with टीका रसिकसञ्जीवनी
Commentary Rasikasañjivani No. 15
459.
1892-95. Size.- IS in. by 7 in. Extent.- 26 leaves ; 17 lines to a page ; 52-54 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance; Devanagari
[Kavya ] 3.

Page #43

Kavya
[15.
characters; closely written ; handwriting small, clear and legible but not uniform ; verses marked with red pigment and corrections made with yellow; complete.
The following endorsement is to be seen on fol. 14:अथामरुककृतं शृंगारशतकं सटीकं प्रारभ्यते ।। इदं पुस्तकं पंडितदुर्गाप्रसाद
शर्मणः ॥ तत्पत्रसंख्या ॥ २६ ॥ शुभम् Age.- Appears to be old. Author ( of the text).- Amaru. , (,, ,, comm.)-- Arjuna Varmadeva, son of Dharma Varma
belonging to the Bhoja family. Cf. the following lines from the A. S. B. Ms. No. 5091 :- क्षिप्ताशुभ: शुभदधर्मनरेन्द्रसूनुः
रिव्रजां जगति भोजकुलप्रदीप.etc. Begins.- (text) fol. Ib. ॐ ज्याकृष्टबद्भ etc.
as in No. 6 ,, - (com. ) fol. I0
ॐ श्रीगणेशाय नमः श्रीगुरवे नमः ॐ नमः सरस्वत्यै ॥ ॐ देवी रतिर्विजयति मृगनाभिचित्रपत्रावल्लीपृथुपयोधरसीम्नि यस्याः भाति त्रिलोकविजयोपनतस्वकान्तप्रक्रान्तसाधकनिशाण न कालिकेन ।
भ्रलास्योत्सविति सविभ्रममतिर्मूर्छन्नितंबनस्तना संकीर्णे वयसि स्मिताभणितिस्सा पार्वती पात वः यस्या कर्णतटं दृशावगमतां तूर्ण तदन्तपथे गत्वा द्रष्टुमिवेश्वरं हृदि कृताधिष्टानमाकुण्डिने अमरुकवित्वद्रुमरुकनोदनविनिह्नता न संचरति श्रृंगारभणितिर्यन्यानां कर्णयुगलेषु ॥ आपद्यन्तं विकास कथमपि कुमुदानीव कार्कश्यदीप्यसूर्यारष्टप्रबंधव्यसननिपतितान्युत्तमानां मनांसि आविर्भावं भजन्ते यदि न बुधयरोमन्मथप्रौढिकाराः
क्रीडायानः कलानाममरुकसुकवेः केप्यमी श्लोकपादाः क्षिप्ताशुभ सुभटवर्मनरेन्द्रसूनुवीरव्रती जगति भो ज्वलनप्रदीपः । प्रज्ञानवानमरुकस्य कवे प्रसारः श्लोकाशतं विणतेर्जुनवर्मदेवः॥

Page #44

16.]
Kavya
अव्युत्पत्तिमतामत्र प्रबोधाय सचेतसाम् काव्याभिनेयोलङ्कारलक्षणं लिख्यते मनाक् ॥
तत्रायमादिमभ्याशंसनश्लोकः ॥ ॐ ज्याकृष्टetc., the first verse of the text and then सर्वमंगलाया कटाक्षः त्वां पातु रक्षतु किं विशिष्टः
ज्याकृष्टेत्यादि बाणासनगुणकर्षणेन रचितो यः etc. Ends.- (text) fol. 26°
__ प्रासादेetc. up to कोयमद्वैतवाद: as in No. 6 ,, - (com.) fol. 260
कश्चिद्वियोगी स्वगतं वितर्कयति तद्विरहातुरस्य ममान्याप्रकतिर्नास्ति प्रासादाधिष्टानमेवातोस्मादहो आश्चर्ये सासेति कोयं जगति अद्वैतवादः आत्मनोप्यलिखितत्वेन स्यास्तादात्म्यम् विशेषोलकरः यत्रैकमने कस्मिन्नारेवस्तुविद्यमानतया युगपदभिधीयते सौ वाच्यो विशेष इति ॥ यथा ॥ हृदये चक्षुषि वा चित्तवासावभिनवयौवना वसति वयमन निरवमाशा विरमकृतपादपतनेन ॥ पूर्वार्धन यावंत एव सा शब्दाः प्रयुक्ताः तावंत एवोत्तरार्धे नानू दिताः शिखरिणी छंदः ॥ १०२ ॥ सम्पूर्णेयं ॥ रसिकसीवनी नाम शृंगारशतकटीका ॥ कृतिरियं महाराजाधिराजवीरचूडामणि श्रीमदर्जुन.
वर्मदेवस्य ॥ References.- I Mss.- Aufrecht's Catalogus Catalogorum i, 28;
ii, 187%; iii, 7
___For described Mss. Cf. I Bikaner Cat. 1880, p. 243; 2 A.S. B. Cat. Vol. VII Nos. 5090-91.
Both the text and the commentary have been publi. shed in the Kávyamālā.
Amaruśntaka
अमरुशतक
with टीका रसिकसञ्जीवनी
with Commentary Rasikasañjivani
No. 16
324. 1892-95.
Size.- I
in. by 4 in.

Page #45

Kavya
Extent.— 78 leaves ; 9 lines to a page ; 40 letters to a line.
Description.
20
Age.— Samvat 1665.
Author ( of the text ).— Amaru.
"
""
Country paper; old in appearance; Devanagari characters with gs; handwriting, clear and legible but not uniform; borders ruled in double black lines; portion on some folios not quite legible due to diffussion of ink; yellow pigment used to wipe out an endorsement on fol. r± ; folios 3 and 9, missing ; almost complete.
(,, comm. )— Arjuna Varmadeva.
Begins. — (text) fol. 24
در
22
ज्याकृष्टिबद्भetc. as in No. 6
( comm) fol. rb
॥ श्रीगोपीजनवल्लभाय नमः ॥
देवी रतिर्विजयते etc. as in No. 15
Ends.— ( text ) fol. 8ob
[ 16.
प्रासादे सा etc. up to कोयमद्वैतवादः ॥ १०१ ॥ as in No. 6
( comm ) fol. 8ob
कश्विद्वियोगी etc. up to एवोत्तराद्धेऽनूदिताः ॥ छ ॥ as in No. 15 followed by समाप्तेयं रासकसंजी (वि) नि टीकाकृतिर्महा राधिराजवीरचूडामणिश्रीमदर्जुनवर्म्मदेवस्य ॥ छ ॥ श्रीविठ्ठलेशः शरणं मम ॥ छ ॥ श्री ॥ संवत् १६६५ वर्षे माघ वदि ७ भौमे इदं पुस्तकमिदमलेखि ॥ छ ॥ श्री ॥ ॥ श्रीकृष्ण । शरणं मम ॥ ॥ नृसिंहेन लिखितं इदं पुस्तकं ॥ References. — See No. 15

Page #46

17.]
Kavya
21
अमरुशतक
Amarusata ka with .
with रसिकसञ्जीवनी
Rasikasanjivani
490. No. 17
1887-91. Size.- 121 in. by 4 in. Extent. — 46 leaves ; 14 lines to a page ; 42 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance; Devanagari
characters; handwriting clear, legible and uniform; red
pigment used ; complete. Age.-- appears to be old. Author ( of the text ).--Amaru.
,, (,, ,, comm.)- Arjuna Varmadeva. Begins.- (text) fol. 1
Juletea etc. as in No. 6 __, (comm) fol. 10
श्रीगणेशाय नमः॥
देवी रतिर्विजयते etc. as in No. 15 Ends.- (text) fol. 46 प्रासादे सा etc. up to कोयमद्वैतवादः ॥१०६॥
as in No.6 (comm) fol. 46. कश्चिद्वियोगी etc. up to तावंत एवोनराद्धे नोदिताः ॥ १०६॥
as in No. 15 followed by छ शिखरिणी छंदः समाप्तेयं शृंगारशतकस्य रसिकसंजीविनीकृतिरियं महाकवेः श्रीअमरस्य अक्षरमात्रपदस्वरहीनं व्यंजनसंधिविवर्जितरफं साधुभिरेव ममक्षमनीयं को हि न समुज्झति शास्त्रसमुद्रे १ यादृशं पुस्तकं etc. ... ... खलु लेखकस्य
कवित्वे रंगेत्र वीरत्रय शेखरस्य धत्ते न टिकानु: .. नितांतमंतर्विद्वन्मुखानांसवमद्वितीयं ॥१॥
वादः॥१०॥

Page #47

22
Karya
[17.
महाकवीनामसहृत् नृपाणां काव्येषु गेयेषु चिरं यदस्ति ।
तबीरचूडामणिरर्थजातं तदेव गूढं सुलभी करोति ॥२॥
इति टीकाकारस्य श्लोकद्वयं शुभं भवत् छ छ । References.- See No. IS
अमरुशतक
Amarušataka with
with रसिकसञ्जीवनी
Rasikasañjívani
367. No. 18
1887-91. Size.- 11in. by 47 in. Extent.— 33 leaves ; 16 lines to a page ; 45 letters to a line. Description.-- Country paper ; old in appearance ; Devanāgari
characters; handwriting clear and legible; borders and edges ruled in black lines; fol. 7 slightly torn; folios 4-6 missing
The Ms. breaks at the footh stanza.
Age.-Appears to be old. Author ( of the text).-- Amaru.
,, (, ,, comm.)- Arjuna Varmadeva. Begins.-( text )fol. 10
ज्याकृष्टिबद्ध etc. as in No.6 ., (comm ) fol. 1b
॥६॥श्रीमत्सर्वज्ञाय नमः ।।
देवी रतिर्विजयते etc. as in No. IS Ends.- (text ) fol. 360
चक्षुः प्रीति etc. up to निवृति संतनोति ॥ ९९॥
. . . Win No.6

Page #48

19.]
Kavya
Ends-( comm ) fol. 360
साभिलाष प्रियाश्लेषसंगमप्राप्तिस्तावदूरत एवास्तु। कस्तादृश सुकृतराशिर्यस्यैवं संपद्यते । तन्मंदिरोपांतरथ्य । भ्रमणमपि अनिर्वचनीयं । ___followed by (text) कांते तल्पमुपागते विगलिता नीवी स्वयं बंधना
छासो विश्लथमेखला References.- See No. IS
169.
अमरुशतकटीका
Amaruśata katika called
called रसिकसञ्जीवनी
Rasikasañjivani No. 19
_1875-76. Size.-910 in. by 3io in. Extent.— 112 leaves ; 8 lines to a page ; 33 letters to a line. Description.- Country paper; Devanagari characters; old in
appearance ; handwriting clear, legible and uniform; borders ruled in double black lines; come folios very brittle
and discoloured ; complete. Age.-- Appears to be fairly old. Author.-- Arjunavarmadeva. Begins.-fol. b
श्रीमदत्तरायाश्वातमसतरणये नमः ॥ देवीरतिर्विजयते भ मुगनाभिचित्र . पत्रावल्ली पृथु पयोधरसीनि यस्याः ॥ . भाति त्रिलोकविजयोपनतस्वकान्त
प्रक्रान्तसायकनिशाणकालिकेव ॥१॥ etc. Ends.- fol. II2b .
यत्रैकमनेकस्मिन्नाधारे वस्तु विद्यमानतया। युगपदविधीयते(तापमान्य स्थाविशेष इति ॥

Page #49

24
avya
[20.
यथा॥
हृदये चक्षुषि वाचि तव सैवावाऽभिनवयौवनाय सति । पूर्वार्धे यावंत्त एव सा शब्दाप्रयुक्तांस्तावन्न एवोत्तरार्द्धनूदिताः॥ ॥ ॥ समाप्तोयं रसिक संजीविनीटीका कृतिमहाराजाधिराजवरचूडामणिश्रीमदर्जुनवर्म
देवस्य ॥ शुभमस्तु followed by पंचनदी नारायणस्येदं पुस्तकम References.-- See No. IS
अमरुशतक
Amaruśataka with
with टीका भावचिन्तामाणि
Commentary Bhāvacintāmaņi No. 20
321.
1884-87. Size.- 134 in. by 5& in. Extent.- 42 leaves ; 12 lines to a page ; 42 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance; Devanagari
characters; hand-writing clear, legible and uniform ; borders and edges of folios I-II and 37-12 ruled in red lines ;
edges of first two folios slightly injured ; complete. Age.- Appears to be old. Author ( of the text).- Amaru.
„ („ „ comm. )- Caturbhuja Miśra. Begins.- (text) fol. 10
ज्याकृष्टिबद्ध etc. as in No.6 (comm) fol. 1b
॥६॥ श्रीकृष्णाय नमः॥ एक चुंबति योपयोधररसं गृह्णाति संश्लिष्यति प्रायोन्यामपरां प्रसादयति यः संप्रेक्ष्यते यं मुहुः ॥ .. कस्याश्विच्च कुचग्रहं प्रकुरुते संसेवते योनिशं शृंगारंत्विति तं नमामि सततं गोपालबालं हरिं ॥१

Page #50

21.]
Kavya इह ग्रंथारंभे विघ्नविघाताय शिष्टाचारपरिमाप्तं मंगलमाचारति । ज्याकष्टि:erci Ends.- (text) fol. 424 प्रासादे सा etc. up to कोयमद्वैतवादः ॥ १०७ ॥
as in No. 6. (comm) fol. 42% - अयं कोऽद्वैतभावः । कथं जात इति भावः । समयोगस्यासंभवात् । प्रमदावियुक्तः। कश्चित्प्रीत्या तन्मयं जगत्पश्यन्नेव माहेति भावः। वियोगी वाथ योगी वा अद्वैतापत्तिमिच्छतीत्युक्तेविरहेऽद्वैतावभासो भवत्येव । अत्र सकलवाक्यस्य सेति कारकेन व्याधत्वात्कारकदीपकोलंकारः ।
कांपिल्पे स्पर्धनीनीरपूरतीरनरस्थिते ।
चतुर्भुजेन वसता भावचिंतामाणः कृतः ॥
अमरुककविना रचितं । शंगा References:- I Aufrecht's Catalogus Catalogorum:i, 28° ; Hi, st:
iii, 7.
अमरुशतक
with टीका भावचिन्तामणि
Amarušataka .... with Commentary Bhāvacintāmaņi
-
365.
No. 21 ...
.. . 1887-91. Size.- in in. by 4g in. Extent.- 52 leaves ; 11 lines to a page ; 35 letters to a line. Description.-- Country paper; old in appearance; Devanāgari
characters; hand-writing clear and uniform but not quite legible ; ink, on one part of almost all the folios, diffused; subject-headings marked with red pigment; borders ruled in black ink; marks of water are to be seen on the folios; edges of the first two and the last two folios slightly
damaged. [ Kavya] 4.

Page #51

26
1. Age.- Samvat 1726.
Author ( of the text ). - Amaru.
""
""
Begins.-- (text) fol jb
(,, comm. ) — Caturbhuja.
در
""
Kavva
ज्याकृष्टिबद्ध etc. as in No. 6
(comm) fol.rb
Ends. — (text) fol. 5th
॥ श्रीकृष्णाय नमः ।
एकां चुंबति etc. as in No. 20
प्रासादे सा etc. up to कोयमद्वैतवादः ॥ १०७ ॥ as in No. 6
[ 21.
(comm) fol. 51b
अयं कोऽद्वैतवादः etc. up to चतुर्भुजेन बसता भावचिन्तामणि - कृतः ॥ १ ॥ as in No. 20
followed by अमरुककविना रचितं शृंगारशतं यथामति मयैतत् ।
व्याख्यातं भो रसिका आस्यांविवृद्धये भवतां ॥ २ ॥
अमरुकशतकस्येयं टीका संशोध्यतां बुधैः ॥
परोपकारकरण शुद्धांतःकरणाहिते ॥ ३ ॥
इति श्री मिश्रचतुर्भुजलता भावचिंतामणिनाम्नी अमरुशतक -
टीका समाप्ता ॥ ॥ श्रीकृष्णाय नमः ॥
References. See No. 20
सबै कर्मकृतं विद्वान विदन्वैराग्यभाग्भवेत् ॥
निर्विकल्पः सदा तिष्ठेत्तत्वचिंतापरो भवेत् ॥ १ ॥
सुखमस्तु सकलजगतां ॥ परमात्मने नमः ॥ श्रीहरिः ॥ श्रीः ॥ इह पोथिका पत्रः ५२ अंके पत्र बावन छेः इह पोथी जोधराज गोदी काकी पढि बाकी है । सं १७२६ सावण मु ७ इह पोथी जोधराजनै कृपाकरि अरमिश्रजी श्रीहरिनाभजी लिपिदीन्ही है ॥ मुः सांगानैरि ॥
सर्वजीव सुषी होह | आशीर्वादः ॥ श्रीः ॥

Page #52

21 ]
Kavya अमरुशतक
Amaru ataka with
with टीका बालबोधिनी
Commentary Bālabodhini
271. No. 22
1884-86. Size. — 102 in. by 44 in. Extent.- 34 leaves ; 12 lines to a page ; 42 letters to a line. Description.- Country paper ; white in appearance; Devanagari
characters; hand-writing, clear, legible and uniform ; red pigment used for marking the portion while yellow pige ment for corrections; complete.
__ The commentary was composed in Samvat 1840. Age.- Does not appear to be very old. Author.- Nandalala. Begins (text).-fol. I.
Feleslegg etc. as in No. 6 , (com) fol. 10
श्रीगणेशाय नमः॥॥ श्रीकृष्णाय नमः॥ श्रीकृष्णचरणाम्भोज भक्तभ्रमरसेवितं । स्वानंदमकरंदाढ्यं भजेष्टिार्थ सिद्धये ॥१॥ अमरूकृतपद्यानां शृंगाररसशालिनाम् । जशरूपकृते टीका नन्दुनेयं विरच्यते ॥२॥
चिकीर्षि(त)पद्यशतविघ्नविघाताय कृतमाशीरूपं मंगलं शिष्यशिक्षार्थमादौ निबध्नाति । अंबिकायाः जगन्मातुः कटाक्षः त्वां पातु । किं विशिष्टः
ज्याकृष्टीत्यादि । ज्यायाः मौा आकृष्टिराकर्षणं तत्र बद्धो रचित' etc. Ends (text).-fol. 330
प्रासादे सा etc. up to कोयमद्वैतवादः॥१०१ as in No. 6. Ends (com).-fol. 330
पर्येक उत्संगे खवायां वासा किं च सकले जगति सा साह इत्ययमद्वैतवादः कः। अद्वैतवादस्तु एकमेवाद्वितीयं ब्रह्मत्येवं रूपः । अयं त्वपूर्वको

Page #53

Rauva
[ia.
वैतवाद इत्यर्थः । अत्र पूर्वार्द्ध यावन्तस्तच्छन्दाः प्रयुक्तास्तत्परामर्श ताबम्स एवोत्तरार्द्ध कथिताः। अत्र नायिका स्वीया प्रौढा नायकोऽनुकला प्रवासाम्मको विप्रलंभः शृंगारो रसः। मंदाक्रांता छंदः । इयं सैकशतश्लोकीबंगारदीपिका नाम अमरूकविना कृत्वा कोमटिभूपालाय समर्पिता । यद्यपि पुस्तकान्तरे कचिच्लोकानामन्यथा न्यूनाधिभावो दृश्यते । तथाप्यत्र संप्रदायानुरोधादेते व्याख्यातां ॥ १.१॥छ ।
नानी यस्य यशो रूपो यशः करण इत्यम् । यथाथै प्रथिते लोके टीकेयं तत्कृते कृता॥१॥ श्रीमामाहटवंशान्धौद्विजराज इवामलः । राजते जशरूपाख्यो नाहटो भूरिभाग्यभृत् ॥२॥ सन्त्येके गुणिनोऽत्र तेषु विरला लोकागुणग्राहिणोलभ्यास्तेषु परोपकारनिरता नूनं जना पंचषाः। विधास्तेष्वनहंकृताः क्षितितले भूयिष्ठविस्तारके किं वा स्युर्जशरूप एव हि मन्यत्वीदृग्विधो दृक्यथें ॥३॥ व्यासवंशाब्धिसंभूतो नंदलालाभिधानवान् श्रीविक्रमपुरे टीकां कृतवान्बालबोधिनीं ॥ ४॥ श्रीमच्छ्रीगजसिंहाल्ये शासति क्षितिमंडलं । खवेदवमुसूवर्षे टीकेयं फाल्टने वृता॥५॥ ॥ इति श्रीअमरूशतकटीका समाप्ता ॥ ॥ श्रीरस्तु ॥
This is the only Ms. of this commentary recorded by Aufrecht in his Catalogus Catalogorum.
अमरुशतक
Amarušataka with
with टीका विदग्धचूडामाणि Commentary Vidagdhacīdāmaņi No. 23
270.
- 1884-86. Sise.-~ilm in. by 4g in. Exvent.-- 28 leaves ; 10 lines to a page ; 38 letters to a line

Page #54

23.j
Kavya
Description.- Country paper; old in appearance; Devanagari ____ characters; hand-writing, clear, legible and uniform; bor
ders ruled in black lines%3; fol. I missing; white chalk occasionally used for corrections.
For the name of the commentary and its author cf.
the post colophon of Ms. No. 24 below Age.- Samvat 1665. Author (ot the text.)-Amaru.
, (,, ,, comm.)- Rudramadevakumāra. Begins.--fol. 20 (text) आलोलामलकावली तां विमच्चलकुंडलं
किंचिन्ष्टविशेषकं ततः स्वेदांमसः शीकरैः तन्मायत्पुरतांततांतवयनं वक्त्रं रतिव्यत्यये
तत्त्वां पातु चिराय किं हरिहरस्कंदादिभिवतः ॥३॥ . .com.) fol. 2.
...... कालकतापराधः कामीव । यथा कश्चिदाद्रीपराधः कामी युवतिर्मारीभिः हस्तावलग्नः स न क्षिप्यते तथा वथा बलात्कारेण वनांचलं गृहंस्ता
ड्यते तथा केशेषु लनानिरस्यते etc. Ends (text).- fol. 29*
चक्षुः प्रीतिप्रसन्ने मनसि परिचये चिंत्यमानास्युपायचाये रागे गुरुत्वं प्रविकसति । तरां गोचरे दूतिकायाः । आस्तां दूरेण तावत्सरसदयितालिगंनानांदलाम
स्दतेहोपात्तरथ्याश्रमणमपि परां निवृति संबंधाति ॥११३॥ ,, (comm).- fol. 29*
कोपि सानुरागो नायको ब्रवीति । स तु कांताश्लेषसंतोषप्राप्तिस्तावदूरे तिष्ठतु किं तु त सा भवनसमीपमार्गपरिभ्रमणमपि परमं मुखमुत्पादयति यतो. नुयामुरामनिर्मले मनसि तथा परिचये क्रियमाणोपाये कं सति केनोपायेन एतया सह परिचयो भवतिमुपायं करोमि पश्चात्परिचपादनंतरं संयोगे विषये दूतिकायागोचरे गुरुत्वं समुल्लसति चातुर्यमतिशयेन स्फुरति ॥॥ इति अमरकृतसमाप्तं ॥ शुभमस्तु । - संवत् १६६५ में आजबदिसपतमी ॥७॥६॥.

Page #55

30
dvya
[ 23.
References. - Aufrecht records only one Ms. of this commentary
viz. No. 366 of 1887-91 in his Catalogus Catalogorum, iii, 7*
with .
अमरुशतक
Amaruśataka with टीका विदग्धचूडामणि Commentary Vidagdhacūdāmaņi No. 24
456
1891-95, Size.- 10t in. by 4g in. .. .. Extent.- 7 leaves ; 21 lines to a page; 62 letters.to a line. Description.- Country paper ; very old in appearance ; Devanagari
characters with पृष्टमात्राs; hand-writing, very small but clear, legible and uniform ; closely written; borders ruled in black lines; square blanks in the centre of the folios; edges of folios slightly injured ; red pigment used ; fol. I
missing. Age.-. Samvat I491; Saka 1362 Author (of the text.)- Amaru.
,, ,, ,, comm.)- Rudramadevakumāra. Begins.- (fabruptly ) fol. 20 (text) कथमपि सवि(खि)क्रीडाकोपाद्राजेति मयोदिते
कठिनहृदयः स(श)य्यां त(त्याक्वा बलादतयेव सः । इति सरभसधस्त प्रेम्णि दयपेतणेस्पृहां
पुनरपि हतबीज चेतः करोति करोमि किं ॥ १५ ॥ etc. ,, (comm) fol. 24 ... सापराधो नायको नायकां प्रत्याह हे कठिनहृदये निगूढांतः कोपा
निगूढमध्यकोपा इदमाकारगोपनं मम हृदयं पीडयति etc. Ends.- (text) fol. 86
चक्षुः प्रीति etc. up to.निवृति संदधाति ॥१४॥ as in No. 23

Page #56

31
25.]
., Kavya Ends-(comm) fol. 8
कोपि सानुरागो नायको ब्रूते etc. up to चातुर्यमतिशयेन स्फुरति॥ छ ।
as in No. 23 followed by अमरकशतमिदिमित्थं स्वबुद्धिविभवादसा वितत्वज्ञः रुद्रमदेवकुता(मा)रो विदग्धचूडामणिवृणोत् ॥ छ ॥ ग्रंथ ७४६ श्री. ॥शुभमस्त लेखकपाठकयोः॥छ॥ ___ संवत् १४९१ वर्षे शाके १३६२ प्रवर्तमाने । फाल्गुनवदि १ शनौ पुस्तकं
अमरुशतक
Amarusataka .. with
with टीका विदग्धचूडामणि Commentary Vidagdhacūņāmaņi
- 366. No. 25
1887-91. Size.— 102 in. by. 4} in. Extent.- 10 leaves ; 19 lines to a page ; 55 letters to a line. Description.- Country paper ; white in appearance%3 Devanagari
characters with पृष्ठमात्राs; hand-writing beautiful, clear and legible; borders ruled in triple red lines; square blanks in
the centre of folios; one corner of folios slightly torn. Age.- Samvat 1643. Anthor ( of the text).- Amaru.
,, ,, ,, comm.)- Rudramadeva. Begins (text).- fol. I
।६०॥ श्रीगणेशाय नमः॥
ज्याकृष्टिबद्ध etc. as in No.6 . , (comm) fol. I.
पावत्याः कटाक्षो वकालोकनं त्वां पातु रक्षतु etc. .
.. 15

Page #57

32
Ends (text). fol. 10b
», (comm) fol. 1ob
चक्षुः प्रीतिः etc. up to निवृतिं संदधाति
""
Kavya
in.
कोपि सानुरागो नायको ब्रूते etc up to चातुर्यमतिशयेन स्फुरति as in No. 23
followed by अमरशतकमिदं etc. up to विदग्धचूडामणिas in No. 24
equila
ग्रंथाग्रं ७४६ श्री श्रीशुभमस्तु लेखकपाठकयोः ॥ संवत् १६४३ वर्षेः अभ्वनि मासे वदि १३ बुधवासरे । लिखितं मुनिसौभाग्यखेखरेणः ॥ श्री गुरुभ्यो नमः ॥ श्रीः
دو
अमरुशतक
with
टीका विदग्धचूडामणि
No. 26
Sixe. 11 in. by 4 Extent. 9 leaves; I
lines to a page; 40 letters to a line. (text) 6 ; 52 " (comm.) Description. Country paper; very old in appearance; Devanagari characters with gears; hand-writing bold for the text and small for the commentary; borders ruled in two double black lines; square blanks in the centre of folios and in the margins; verse-numbers marked with red pigment; this is a qt Ms. having text in the middle and commentary all around; complete; one edge of the folios slightly injured.
23 29
Age. Samvat 1579.
Author (of the text). Amaru.
as in No. 23
39
[ 25.
Amarusataka with
Commentary Vidagdhacu dāmaṇi
457. 1891-95.
(,, ,, comm.)- Rudramadeva.
دو دو در

Page #58

26.]
Kavya
Begins (text). -- fol. 12 ॥६० ॥ ज्याकृष्टिबद्धetc. as in No. 6
. ,, (tippanaka) fol. 1b
॥६० ॥ पार्वत्याः कटाक्षवक्रावलोकनं त्वां पातु रक्षतु etc. Ends (text). — fol. 86 चक्षुः प्रीतिः etc. up to निवृतिं संदधाति ॥१६॥
as in No. 23 followed by अमरुकशतमिदमिच्छं स्वबुद्धिविभवाद्रसाब्धितत्वज्ञः ।
रुद्रमदेवकुमारौ(रो)विदग्धचूडामणेळकृणोत् ॥ १७ ॥ (११७)
इति श्रीअमरकविविरचितं श्रीअमरुशतकाभिधान काव्यं समाप्त
॥छ । संवत १५७९ वर्षे लि। Ends (tippanaka).- fol. 8b
कोपि सानुरागो नायको ब्रवीति etc. (११७) up to चातुर्यातिशयेन स्फुरति as in No. 23
_followed by इति श्रीअमरुशतकस्यावचूरि परिपूर्णाः जाताः ।। लिखिता मुनिना पुष्यराजेन स्वविनोदाय ॥ छ ।
अमरुशतकटीका
Amaruśatakatikā
129. No. 27
1882-83. Size.-91 in. by 4g in. Extent.— 6 leaves ; 14 lines to a page ; 38 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance; Devanagari
characters; hand-writing small but clear and legible; borders ruled in double black lines; edges of folios damaged but the contents are in tact.
The Ms. is fragmentary and breaks off at the middle of the 15th stanza [Kavya ] 5.
...

Page #59

Kavya
Age.- Appears to be old. Author.- Kokasambhava.
Begins.-tol. 10
श्रीगणेशाय नमः॥ शिरस्सुपाददानाय प्रारध्ब(ब्ध) परिपंथिनां ॥ ... , अवलंबेऽविलंबेन वैकुंठचरणांबुजं ॥१॥ प्रत्यूहमत्तमातंगविहारणपटीयसे ॥ पंचास्याय नमस्तस्मै रजताचलवासिने ॥२॥ अकालंकरणं शंभोर्मरणं सुरविद्विषां ॥ शरणं सर्वभूतानां भजामि तरुणं महः ॥३॥ यः साहित्यसुधांभोधौ निष्णातः कोकसंभवः ॥ तनुतेऽमरुकस्यासौ टीकां निष्टंकिताशयां ॥ ४ ॥ पर्याया अपि लिखिताश्वाकांक्षा पूरितायतः सर्वाः॥'. ." बहुलतरा टीकेयं नो वाच्या स्यादतो बुधैः ॥ ५॥ .
श्रीमदमरुकनामा कविर्निबंध निर्मिमाणो महाजनाचारानुरोधेन निर्विघ्नसमाप्तिप्रचयफलकमिष्टस्मृतिपुरस्सरमाशीरूपं मंगलमभिधत्ते ॥ ज्याकृष्टीति॥
ज्याकृष्टया मौाकर्षणेन बद्धो रचित etc. Ends.- fol. 64
इतीत्थं सरभसमविचार्य ध्वस्तप्रेम्णिपरित्यक्तहाद्देव्यपेतणे निरस्तघृणे तस्मिन् जने हतव्रीडा मुक्तलज्जां मनः पुनरपि यथापूर्व स्पृहां रंतुमिच्छां करोत्यहं किं करोमि । वारयितुं न शक्नोमीत्यर्थः । कृत्रिमकोपा............ Aufrecht records only two Mss. of this Commentary
129 viz. Nos. -
- in his catalogus catalogorum. 1882-83 1883-84
and
अमरुशतकटीका
Amarušatakatika No. 28
69.
- 1883-84. Size.- 104 in. by 4in. Extent.- 35 leaves ; 12 lines to a page ; 36 letters to a line.

Page #60

29.]
Kavya
35
Description. Country paper; very old and worn out; Devanagari characters; careless and illegible hand-writing; red and yellow pigment used; corrections made every now and then; edges of folios slightly damaged; complete.
Age. Appears to be old.
Author.
Kokasambhava.
Begins.
-
fol. 1b
॥ ६० ॥ शिवाभ्यां नमः ॥ fat
Ends. fol. 356
वेदांतिनामिव सकले जगति अयं वक्ष्यमाणः अद्वैतवादः कः न द्वैतं अद्वैतस्य वादः अद्वैतवादः कः..........
*
अयं कः प्रासादे सा दिशि दिशि च सा पृष्टतः सा पुरः सा पर्यके सा पथि पथि च सा सा सा etc. अयमित्यर्थः । हो देश. *
॥ छ ॥ श्री ॥ शिवमस्तु सर्वजगतः ॥
अश्वधाटीकाव्य
etc. as in No. 27
No. 29
Size. 7 in. by 44 in.
Description.
Extent. 6 leaves; 9-10 lines to a page; 25 letters to a line. Modern paper with water-marks; Devanagari characters; hand-writing clear, legible and uniform; borders ruled in single pencil lines; right-hand side of the folios extremely injured; complete in 26 verses.
Age. A modern copy.
Author.
Jagannatha Pandita.
Letters are illegible.
Aśvadhāṭīkāvya
325.
1892-95 NAGAR

Page #61

36
Kavya
Subject. A minor Kavya in 26 verses.
Begins. fol. 1b
Ends- fol. 6a
श्रीगणेशाय नमः ।
नमः श्री सकलराक्षसवृंददमनाय अंका......दृतक्षितजमंकानभिज्ञ शशिशंकाकरास्य सुषुमं टंकारिचापमनुलं..etc.
अष्टकs
रामनाम्नः स्वपुत्रस्य कामनापूरणोत्सुकः
अश्वधाटीं जगन्नाथो विश्वहृयामचीकरत् ॥ २६ ॥
इति पंडितराय जगन्नाथस्य कृतिरश्वधाटी संपूर्णा श्रीरस्तु कल्याणमस्तु श्री छ References. I Mss. Aufrecht's Catalogus Catalogorum i, 34; ii, 7; iii, 8°.
{30,
No. 30.
छ
Cf also A. S. B. Cat. vol. VII No. 5218
Printed in the Subhāṣita-ratnākara, Bombay 1872.
Astakas
460. 1891-95
Size. 10 in. by 4 in.
Extent. 7 leaves; 15 lines to a page; 40-42 letters to a line. Description. Country paper; Devanagari characters with occa›sionals; hand-writing closely written but clear and - legible; red pigment frequently used for verse-numbers and ... topical headings and yellow pigment for corrections; borders ruled in two double black lines; square blank space in the centre of every folio.
Age.-- The Ms appears to be old.
Author.
Not mentioned.
Subject.
Description of various subjects, each subject being devoted a collection of 8 or 9 verses.

Page #62

-30.1
Begins. fol. ra
Ends.- fol. 7b
॥६॥ शीतांशुस्ते केचिन्निम्नत्वे ये करे विपदि वाच्छां । गर्वमिति चंद्रवदने । सत्पुरुषाष्टमिदं गदितं ॥ १ ॥ etc.
आनन्दकाव्य (सटीक)
No. 31
23
आदाय वारि परितः सरितां मुखेभ्यः किं तावदर्जितमतेन महार्णवेन । क्षीरीकृतं च वडवादहने हुतं च पातालकुक्षिकुहरे विनिवेशितं च ॥ ९ ॥ समुद्राष्टकं ॥ १६ ॥ इति श्री लेखि
"
Kavya
Size. 13 in. by 5 in.
Extent.—49 leaves ; 10-11 lines to a page ; 45 letters to a line. Com 30 Text Description.- Smooth country paper; Kaśmiri Devanagari char acters ; not very old in appearance; hand-writing clear, legible and uniform; text in the middle of the folios with the comm, above and below it; yellow pigment used for corrections.
"
19
Begins. ( text ) fol. ra
"""
Age.— Does not appear to be old.
Author.-- Ananda.
93
Anandakavya with Commentary
108.
1875-76.
دو رو در
37
सुमित्रात्मप्रीतो निरुद्धबलहर्षितः ।
हरिभूतये वास्तु रामश्वत्रपथ वृत्रहा ॥ १ ॥ etc.
:2

Page #63

38
Begins. — ( com. ) fol. ra
Kavya
Ends – ( text ) fol. 48b
डों श्रीगणेशाय नमः ।
डों पार्वती पातु नो देवी वीतरोषा भयापहा ।
अभीष्टफलसम्यत्तौ साहाय्यं कुरुतां मम ॥ १ ॥
अतिरमणीयं सुललितपदं सद्गुणालंकाररीत्यनुगतं सर्वरसानुस्यूतं नीतिप्रचुरं षट्षष्टिश्लोकनिबद्धं बालसुविज्ञेयं काव्यं रचयत्यानन्दनामा कविः सुमित्रात्मजेति etc.
चलयन्त्रं समाभज्य विदेहबलसंमतः ।
द्विजेनानुमतो लेभे दृक्सुधां यद्वलात्सितः ॥ ३ ॥
(com) fol. 49*
134.
तथा द्विजेनानुमतः द्विजानामिनो द्विजे नो ब्राह्मणश्रेष्टः पिता कश्यपस्तेनानुमतो गच्छ सिद्धिं प्राप्नुहीति तथा च भारतम । अतः परं यथैवावतरितं तथैवान्तम् ॥
This is the only Ms. referred to by Aufrecht in his Catalogus Catalogorum.
Asafavilāsa Akhyāyikā
732. (iii)
आसफविलास आख्यायिका
No. 32
Size— 7‡ in. by 32 in.
Extent.-- 19*-23b leaves ; 8 lines to a page ; 30 letters to a line.
Description.— See No. 730 (i)
1886-92.
Author..- Jagannātha Pandita.
Subject. A work in praise of Nawab Asaphakhana.
Begins. fol. 194
1886-92.
श्रीगजवदनाय नमः ॥
अस्ति समस्त प्रशास्तभ्रूपालमस्तकमणिमयूखमा स्तालालितचरणनखर

Page #64

3
]
Kavya
शरादिन्दुचंद्रिकाचयचमत्कारचुलकितचराचरांतरमितिभिरधोराणिः सपुलकसुरासुरसुंदरी समुद्गीयमानस्फारपारदपरंपरा सहोदरयशः सुधापटलसंगवामांगितवामांगीकबामदेवकलेकलेवरप्रतिभद्रीकृतलोकालोकावनिधरो महस्त
रुणतरणकिरणसरणिसमुल्लासितजगदंडमंडलपुंडरीकः । etc. Ends.- fol. 230
अथ सकललोकनिस्तारविस्तारितमहोपकारपरंपरापराधीनमानसेन प्रनिदिनमुन्द्यदनवद्यहृद्यगद्यपद्यायनेकविद्याविद्योतितांतःकरणैः कविमिरुपास्यमानेन कृतयुगीकृतकलिकालेन कुमततृणजालसमाच्छातिवेदवनमार्गविलोकनाय समुद्दीपितसत्तर्कदहनज्वालाज्वालेन मूर्तिमतेव नवाबाससफषानमनः प्रसादेन द्विजकुलसेवाहेवाकिवाङ्मनः कायेन माथुरकुलसमुद्रेदुनारायमुकुंदेनादिष्टेन श्रीसार्वभौमसाहिजहानप्रसादाधिगतपंडितरायपदवीविराजितेन लै(ते) लंगकुलावतंसेन पंडितजगन्नाथेनासफविलासास्येथमाख्यायिका निरमीयत सेघमनुग्रहेण सहृदयानामनुहिनमुल्लसिताभवतात् ॥ इति श्रीलंवेगिनाटीयकुलोद्भवश्रीपंडितराजजगन्नाथविरचिता आख्या. यिका समाप्ता ॥श्री॥ ॥
ईश्वरक्लिासकाव्य
Isvara vilāsakāvya
273.
No. 33
. 1884-86. Size.-II in. by s in.
..
. Extent.-55 leaves ; Io lines to a page ; 40 letters to a line. Description.- Country paper; Devanāgari characters; old in
appearance ; handwriting clear, legible and uniform; red
pigment used for colophons; complete. Age. The Ms. appears to be old. Author.---Krsna Kavi. Subject.— A historical Kävya describing the life of fśvarasingha
(vide colophon of sarga XI " इति श्रीमदीश्वरसिंघचरित्रे श्रीकृष्ण
t" etc, on fol 46 son of Savai Jayasinga of Amber.

Page #65

Kavya
[34.
Begins.- fol. 10
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीहयाननो जयति ॥ विद्युबल्लिसमानमंजुमहसा पीतांबरोयोतिनी लावण्यकललामधामललनां कांचिद्दधानं भजे ॥ हीलं भिब्रजयोषितां भवभयाभीलं सलीलं हर-
- स्नीलं प्रावृषिजप्रसारिजलदश्रीलंधिशीलं महः ॥१॥ fol. 6. इति श्रीकृष्णभदृकृतावीश्वरविलासे वंशामुचरितं नाम प्रथमः - सर्गः॥१॥
fol. 9' इति श्रीमदीश्वरचरिते ब्रह्मपुरीवर्णनं नाम द्वैतीयः सर्गः ॥२॥ Ends.- fol. 550
सेनासागरपूरपूरितधरा चक्रे समंतादहो ............. वेगादीश्वरा(रसिंधभूपतिकलानाथे गृहीतोदये।
सद्य संप्रति सर्वतः समकुचत्पर्यस्तपत्रब्रजो ...." राणाकस्य स दुर्यशो मधुकरः सैन्योधपद्माकरः ॥३६॥ आयातः पुरुहत एष धरणेवीराग्रणीरीश्वर प्रोद्यहारणवारिदैहयबलशेच्चंडपूर्वानिलैः ॥ शंपाशक्तिसमूहदीप्तिविसरैः शौर्योष्मविस्तारणैः स्तद्राणाकहकुत्थदर्पदहनः शांतो भवत्तावता ॥ ३७॥
इति श्रीमदीश्वरविलासे कविश्रीकृष्णे कृते राणापराभवो नाम चतुर्दशः सर्गः॥१४॥
This is the only Ms. of the work, recorded by Aufrecht in his Catalogus Catalogorum i, 61. .
टीका
ईश्वरशतक
Íśvarasataka with
with .
. Commentary. No. 34
. . .. 109.
1875-76. Size.- 13s in. by 6 in. Extent. 26 leaves ; 12 lines to a page ; 40-42 letters to a line.

Page #66

34.
Kavya
-41
Description.- Smooth country paper ; Kasmiri Devanagari chara
cters; hand-writing clear, legible and uniform; portion marked with red pigment and corrections made with
yellow; the Ms. contains different diagrams on the folios. Age. - The Ms. does not appear to be very old. Author.- Avatāra. Begins. (text)- fol. 10
__ओं श्रीस्वात्मने गुरवे शिवायर्यो नमः । ओं स ब पायाद्येन निन्ये वा सुकिर्तिजहार ताम् ।
तपोपाघा(या)त्तनु कोपायः स्मरस्य जहार ताम् ॥१॥ , ( com ) fol. rb
___ स वः पायादित्यादिग्रंथारंभे त्रिविधविघ्नोपघातार्थकविना नमस्कार.
वाक्यवदुचितं सूचितं etc. Ends.- (text) fol. 260
भो भो भविभावी भवि भावै भव भीभुवः।
भवाय भव वा भावि भवाभिभवभावमित् ॥ ११६ ॥ (com ) fol. 26
भो भो भव महेश्वरभानां नक्षत्राणां विभुः चंद्रः जटेन्दुरित्यर्थः तस्य आमादीप्तयः ताभिर्विगता इभस्य गजासरस्य विभा वैभवं यस्मात्तादृशत्त्वमवरक्षमाभित्यर्थः अर्थः प्रकरणं लिंगमित्यलंकारज्ञः भाबीयः भवामिभकः संसारखलीकारस्तस्य यो भावः सत्ता तद्भित् भव वा शब्दो विकल्पे भो भो इति प्रधानामंत्रणे अत्र..नः कृतान्तात् भियो भयस्य भवस्य भूरुत्पत्तिस्थानं ततः यक्षरोयं श्लोकः ११६ इति श्रीमहाकव्यवतारकृतमीश्वरशतकं
सटीकं समाप्तम् तत्सत् ॥ References.- Aufrecht's Catalogus Catalogorum i, 6103; ii, I24.
Printed with the comm. in the Kavyamala, IX.
-
| Karya]6.

Page #67

42
Kavya
[ 35. उदयभानुकाव्य
Udayabhānukāvya
274. No. 35
___ 1884-86. Size.- 9 in. by 4 in. Extent.— 85 leaves ; 7 lines to a page ; 38 letters to a line. Description.- Country paper; Devanägari characters; old in
appearance ; hand-writing clear and legible but not uniform ; red and yellow pigment used; borders ruled in double, triple and two double black lines; many folios missing ; incomplete.
This is a fragmentary Ms. Age.- The Ms. appears to be old. Author.— Not mentioned. Begins-- (abruptly) fol. 3a
सौदर्यमकरंदस्य चिरंतननर्तक शिखामणेरानर्तभूमिरभूमिरापदामनेक लोकाशयविभक्तरागातिनिवेशवेशविलासिनीकुचपीठमईकपीठमईकविदूषक
विटजनानाभिधाना राजधानी ॥ etc. Ends.- fol. 160° (180°)
यावत्ता कवयिविनिहितो गादगाढानुरागास्तावत्तावत्कमधिकपरीतापकारी ममाभूत् । तज्ञातोसि प्रकटकपटागास्संसारपारं प्राप्तो हते विनमविनमभ्रातरेषोंजलिस्ते ॥१॥ रे संसार विलोक्य सागरसमं त्वां भीतभीतो भवप्राप्त सेतुकृते ततः सपदिरेरापमृषा मानवं । यावत्तस्य पदं स्पृशामि समभू......द्रवात गोष्यदंनो जाने हृदि निद्रवो सपदि ते तस्यापि विस्यादिति ॥२॥ समाप्त ॥॥

Page #68

36. ]
avva
उदारराघवकाय
No. 36
Size.-- 1o‡ ln. by 4 in.
Extent.— 67 leaves ; 8 lines to a page ; 36-38 letters to a line... Description.- Country paper; Devanāgari characters; old in _appearance ; hand writing clear, legible and uniform ; folios slightly discoloured; borders ruled in double black lines; red and yellow pigment used; complete.
fol. 23 © blank ;
Age. - The Ms. appears to be old.
Author.— Mallamallayācārya.
Subject. A poem describing the early life of Rama.
Begins. fol. 12
Ends.- fol. 67a
43
Udararaghavakavya
369.
1887-91.
श्रीगोपीजनवल्लभाय नमः ॥
अस्ति प्रशस्तः प्रकृतेः परस्तादायः पुमान्केवल चित्स्वरूपः स्वानंदपूर्णः सदसत्प्रपंच बाह्यांतरव्याप्त बहुप्रकारः ॥ १ ॥ अनंतकीर्त्ति तमनंतकोटिब्रह्मांड मांडावृतरोमरंध्रं ॥ समाधियोगैरपरोक्षयंतो भजंति नित्यं हृदि नित्ययुक्ताः ॥ २ ॥ etc.
fol. 8° इति मु(सु) खस्वप्नाकलित रघुनाथदत्तवरप्रसाद सहज सारस्वतसा कल्यपदांकित माधव सुधीतनयकवि मल्ल मल्लयाचार्यविरचिते उदारराघवे महा काव्ये प्रथमसर्गः ॥ छ ॥
fol. 17 इति etc.
द्वितीयसर्गः ॥ छ ॥
*****.***...
नवशोसिते नासिकं धयी सा विरयंती विपिनानि वेपयंती । खरदूषणयोः पुरः पतित्वा निजवृत्तांतमजिज्ञपन्निशाटी ॥ १०७ ॥ श्रुत्वा तत्परिभवमूलमुत्पतिष्णुर्वर्त्तिष्णः समिति परान्निराकरिष्णुः ॥ रक्षोभिः सदसिखरप्रलापः प्राज्वालीदनल इवाज्यपूरसिक्तः ॥ १०८ ॥ छ ॥
इति श्रीसुखस्वप्न (कलितरघुनाथदत्तवरप्रसाद सहजसारस्वतशाकल्पपदांकमाधत्रसुधीतनयकवि मल्लमल्लयाचार्यविरचिते उदारराघवे महाकाव्ये नवमः सर्गः ॥ छ ॥ श्रीमद्गोवर्द्धनोद्धरणधीरः शरणं मम ॥ ॥ पुस्तकमिदं कल्याणरायाणाम्

Page #69

44
Kavya
[36.
References.- 1 Mss. Aufrecht's Catalogus Catalogorum, i, 650;
ii, I3"; iii, IS. For described Mss. cf. I. O. Cat. pt. VII, Nos. 3922-23
उदारराघवटीका
called. शिशुबोधिनी
Udārarāghavatika
called Sisubodhini
No. 37
805. 1886-92.
Size.- 101 in. by 3 in.
Extent. - 7 leaves ; 19-20 lines to a page ; 60-65 letters to a line.
Description.- Country paper; Devanāgari characters; old in
appearance ; hand-writing clear but very small and closely written; portion on some folios is scratched out; edges of folios slightly worn out; borders ruled in double black lines; incomplete.
The Ms. breaks off at the 44th verse. Age.-- The Ms. appears to be old. Author,-Mahadeva. Subject.-- A commentary on the Udārarāghava of Mallamallācārya. Begins, fol. 10
॥ श्रीदक्षिणामूर्तये नमः ॥ देवं विघ्नपति प्रणम्य वरदं श्रीशारदा सर्वदां श्रीकाली कुलदेवतां च मतिदान्सर्वान्गुरून्सादरं । कुर्वे शिशुबोधिनी मितपदव्याख्यां यथा मूलत
स्तूदारादिकराघवस्या(स्य जडधीविद्वान्महादेवकः ॥१॥ शेमुखी बलवशेन योखिलं न्यायशास्त्रममलाशयः परं ।
व्याकरोद्विबुधराजसंन्निधौ गोपिनाथरुमानमामि तं ॥२॥etc. Ends. - fol. 7b
यत्र माधवी लतायां मंजमंजरी न सुंदरावल्लरी न । सा मंजरी न ।

Page #70

38. ]
Kavya
45
यत्र मंजर्या सौरभं न तच्च सौरभं न । यत्र सौरभे षट्पदाः भ्रमराः न संति अयमाशयः । यत्र माधवी लता नास्ति तद्वनमेव नास्ति । सर्वाणि वनानि वा संतीलता सहितानीत्य...........
This is the only comm. referred to by Aufrecht in his Catalogus Catalogorum ii, 13.
ऋतुसंहार
Ṛtusambara
324.
1884-87.
No. 38.
Size— 123 in. by sain.
Extent. -- 11 leaves ; ro lines to a page ; 40 letters to a line. Description. Country paper; old in appearance; Devanagari characters ; hand - writing clear, legible, bold and uniform ; colophons of every chapter and folio-numbers are written in red ink; borders in triple red lines; folio-numbers in both the margins.
The work is ascribed to Kalidasa. It contains the description of six seasons of the year.
Age.- Samvat 1859. Author - Kalidasa. Begins.— fol jb
॥ ६० ॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ अथ षड्ऋतुवर्णनं ॥ प्रचंडसूर्यः स्पृहणीयचंद्रमाः सदावगाहक्षतवारिसंचयः ॥ दिनांतरम्योभ्युपशांतमन्मथो निदाघकालः समुपागतं प्रिये ॥ १ ॥ निशा: शशांकक्षतनीलराजयः क्वचिद्विचित्रं जलयंत्रमंदिरं ॥ मणिप्रकाराः सरसं च चंदनं शुचौ प्रिये यांति जनस्य सेव्यतां ॥ २ ॥ सुवासितं हर्म्यातलं मनोरमं प्रियामुखका सविकंपितं मधु ॥
तंत्रगीतं मदनस्य दीपनं शुचौ निशीथेनुभवंति कामिनः ॥ ३ ॥

Page #71

46
folio 54 इति etc.
folio 6 इति etc.
folio 8 इति etc. folio 94 इति etc. Ends. fol. 11b
Kauva
नितंबबिंबैः सदुकूलमेखलैः स्तनैः सहाराभरणैः स चंदनैः ॥
शिरोरुहैः स्नानकषायवासितैः स्त्रियो निदाघं शमयंति कामिनां ॥ ४॥ नितांतलाक्षारसरागरांजतैर्नितंबिनीनां चरणैः सनूपुरैः ॥
पदे पदे हंसरुतानुकारिभिर्जनस्य चित्तं क्रियते समन्मथं ॥ ५ ॥ etc. folio 3' इति श्रीविशेषकाव्ये कालिदासकृतौ ग्रीष्मवर्णनो नाम प्रथमः सर्गः ॥ १ ॥
प्रावर्णनो नाम द्वितीयः सर्गः ॥ २ ॥ शरदृतुवर्णनो नाम तृतीयः सर्गः ॥ ३ ॥ हेमंतवर्णनो नाम चतुर्थः सर्गः ॥ ४ ॥ शिशिरवर्णनो नाम पंचमः सर्गः ॥ ५॥
*30
[ 38.
...
उत्कंपितानि हृदयानि मनस्विनीनां वालैः प्रियंगुसहकारकृताधिवासैः ॥ उद्वासितैः परभृतस्य मदाकुलस्य श्रोत्रप्रियैर्मधुकरस्य च गीतशब्दैः ॥ ३२ ॥ रम्यः प्रदोषसमये पटुचंद्रभासैः पुंस्कोकिलस्य विरुतं पवनः सुगंधिः ॥ मत्ता लियूथविरुतं निशसीधुपानं सर्वे हि शासनमिदं कुसुमायुधस्य ।। ३३ ।। छायां जनः समभिकांक्षति कामिनीनां गीतं तथैव हि पुनः किरणाच्च भानोः ॥ हम्र्येषु चातिपृथुशीतलकेषु नित्यं कांतासुखं समुपगृह्यतु शीतलत्वात् ॥ ३४ ॥
इति श्रीकविकालिदासकृतावृतुसंहारे विशेषकाव्ये वसंतवर्णनो नामः षष्ठः सर्गः ॥ ६ ॥ श्रीरस्तु ॥ शुभं भूयात् ॥ संवत् १८५९ का मिती भाद्रमासे कृष्णपक्षे तिथौ तृतीयायां चंद्रवासरे ॥ लिखिता पचेवरमध्ये शिवनाथेन ॥ श्रीरघुनंदनकिंकरेण || स्वपठनार्थे ॥ श्रीरस्तु ॥
References.— (1) Aufrecht's Catalogus Catalogorum: i, 734; ii,
14"; iii, 16a.
(2) Winternitz - History of Indian Literature : - Vol. III pages 46, 109-111, 114, 643f.
(3) A. B. Keith - History of Sanskrit Literature:- pages xiii. 82-4, 99, 107.
( 4 ) Printed Editions : -- Numerous editions have been published of which the following are notable:
I with the com. of Manirāma, Nirnayasāgara Bombay; 2 Ed. with संस्कृत comm. बालबोधिनी by A. B. Gajendragadkar with intro. notes and appendices, 1916 ; ( 3 ) with

Page #72

39.]
Kavya
47
notes and Engl. translation by Sitārāma Ayyer, 1897; (4) by B. G. Kher and V. R. Nerurkar; (S) by M. R. Kale; (6) ed. with preface of Sir William Jones, by Herman Kreyenberg, 1924, Hannover.
ऋतुसंहार
Řtusamhāra
275.
No. 39
1884-86. Size.- 104 in. by 2 in. Extent.— 21 leaves ; s lines to a page ; 38 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance; edges slightly
worn out; Devanāgari characters; hand-writing clear, legible and uniform; margins ruled in double black lines; folios numbered in left and right-hand margins; folio 21b blank ; slightly moth-eaten ; yellow pigment occasionally used for corrections.
The work is called ऋतुवर्णन. Age.- Samvat 1754. Author.-Kalidasa. Begins.-- fol. ab
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ विशेषकांत (प्रचंडसूर्यः) स्पृहणीयचन्द्रमाः etc. ... ...
as in No. 38 folio 4' इति श्रीकालिदासकृतौ ग्रीष्मवर्णनो नाम प्रथमः सर्गः ॥ Ends.— fol. 206 ____ आकंपितानि हृदयानि etc. up to शासनमिदं समायुधस्य
_as in No. 38 followed by - बहुलकुममरम्य कामिनां कामसूतः पथिकजनवधनां चित्तसंतापहर्तुः ॥ मधुकरपिकनादातबादप्रयंवः प्रविशत मुखमाशु प्रायशो विवंशंता) ॥३२॥

Page #73

48
Kavya
[ 39 : मृदुपवनविधुतैश्चूतशाखिसनै सुरमितसकलाशो रम्यचंद्रप्रकाशः॥
जनितमदनवेग कामिनीसंगयोग्य सुखयतु मधुमास' कांतहाधिवासः ॥३३॥
___ इति श्रीकालिदासकृतौ ऋतुवर्णने वसंतवर्णनो नाम षष्टः सर्गः समाप्तं ऋतुवर्णनं काव्यं संपूर्ण ॥ ॥ श्री शुभं भवतु ॥ संवत् १७५४ ॥ भाद्रपदकृष्णचतुर्थी भौमवासरे शुभदिने पुस्तकमिदं लिखितं रुपमभिणा आत्मपठनार्थ परोपकारार्थे च ॥
यादृशं पुस्तकं दृष्ट्वा तादृशं लिखितं मया।
यदि शुद्धमशुद्धं वा मम दोषो न दियते ॥ राम श्री References. — See No. 38
-
यादृश पुस्तक
ऋतुसंहार
Rtusamhăra
370 __No. 40
1887-91, Size.- II in. by 5 in. Extent.-- 6 leaves ; 16 lines to a page ; 40 letters to a line. Description.- Country paper; old and brittle ; edges slightly
worn out; Devanagari characters; hand-writing clear, legible and uniform ; पृष्टमात्राs used ; fol. 6 slightly moth eaten ; square blanks in the centre of the folios; borders
ruled in two double black lines; folios not numbered. Age.- The Ms. appears to be old Author.- Kalidasa. Begins.-fol. I0
॥६० ॥ नमः श्रीपरमात्मने ॥ प्रचंडसूर्यः स्पृहनी(णी)यचंद्रमाः etc.
as in No. 38 folio 2* इति श्रीकालिदासकृतौ ऋतुग्रीष्मवर्णनो नाम प्रथमः सर्गः ॥ Ends.-fol.60
कुंदै सविभ्रमवधूहसितावदातरुद्योतितान्युपवनानि मनोहराणि ॥" - चेतं मुनेरपि हरंति मिवृत्तरागं प्रागेव रागमलिनानि मनांसि पुंसां ॥२४॥

Page #74

4I.]
Kavya
49
आलब्धचंदनरसाः स्तनसक्तहाराः कंदर्पदपशिथलीकृतगात्रयष्टयः॥ मासे मधौ मधुरकोमलभंगनादैर्नार्यो हरंति हृदयं प्रसभं नराणां ॥ २५॥ __ इति श्रीविशेषमहाकाव्ये कालिदासविरचिते ऋतुसंहारे वसंतवर्णनो नाम षष्टम सर्गः ॥ ॥ श्री अहिपुरमध्ये । श्रीनागपुरीतपागछे ॥६० श्रीशिवसुंदरशिष्य अमृतसुंदर । तत् सिष्यहेमसुंदरेण लिषतं ।।. सुकीप आत्मन
पावनाय । चिरं नंदतु कर्मरत्नप्रसादात् ।। References. - See No 38
.
.
..... 1891-95.
ऋतुसंहार
Rtusamhāra No. 41
464. Size.— 9 in. by 24 in. Extent.- 23 leaves ; 5 lines to a page ; 35 letters to a line. . . Description.- Country paper ; old and musty; edges damaged;
Devanagari characters ; carelessly written ; borders ruled in double red and black lines; something written on
fol. 1. Age.- The Ms. appears to be old. Author.- Kalidasa. Begins.— fol. 1b
श्रीगणेशाय नमः॥
प्रचंडसूर्यः स्पृहणीयचंद्रमाः etc. as in No. 38 folio 5' इति श्रीकालिदासकृती ऋतुसंहारकाव्ये ग्रीष्मवर्णनो नाम प्रथम सर्गः folio 9b afət etc.
__ ... ... ... प्राट्वर्णनं नाम द्वितीयः सर्गः folio 14" इति etc. ... ... ... शरद्वर्णनं नाम तृतीयः समः folio 17a già etc.
... ... हेमंतवर्णनं नाम चतुर्थः सर्गः folio 20a già etc.
...... शिशिरवर्णनं नाम पंचमः सर्गः End.- 23
नानामनोज्ञकुसुमदुमभूषितां तान्दृष्ट्वान्यपुष्टविनदाकुलसीधदेशान् ॥
शैलेयजालपरिणद्धशिलोतलांतान्दृष्ट्वा जनः क्षितिभृतः समुपैति सर्वान् ॥२५॥ ( Kāvya ] 7,

Page #75

50
Kavya
[41.
नेत्रे निमीलति विरोदिति जातमोहात्त्राणात्वरेण विरुणद्धि विरौति चोच्चैः ॥ कांतावियोग परिखेदितचित्तवृत्तिर्दृष्ट्वा नरः कुसुमितान्सहकारवृक्षान् ॥ २६ ॥ इति श्रीकविचक्रवतीं कालिदासकृतौ ऋतुसंहारकाव्ये षष्टः सर्गः
समाप्तः ॥ छ ॥ छ ॥ छ ॥
References.—See No. 138
ऋतुसंहार
No. 42
Size.— 82 in. by 32 in.
Extent.— 18 leaves ; 7 lines to a page ; 30 letters to a line. Description. Country paper; old in appearance; Devanagari characters; hand-writing clear, legible and uniform ; margins ruled in four black lines; red pigment used for verse-numbers and colophons ; occasional marginal notes.
Age.— Samvat 165o.
Author - Kalidasa.
Begins. fol. rb
॥ ६० ॥ स्वस्ति श्रीगणेशाय नमः ॥
प्रचंड सूर्यः स्पृहणीयचंद्रमाः etc. as in No. 38
Ṛtusamhāra
18.
A1882-83.
folio 4° इति श्रीऋतुसंहारे महाकाव्ये कविश्रीकालिदासकृते ग्रीष्मवर्णनो नाम प्रथमः सर्गः ॥ १ ॥
Ends. fol. 18a
कुंदै ससंभ्रमवधूहसितावदातैः etc. up to प्रसभं नराणाम् ॥। २५ ।। as in No. 40
इति श्रीऋतुसंहारे महाकाव्ये कविश्रीकालिदासकृते वसंतवर्णनो नाम षष्ठः सर्गः ॥ ६ ॥ संवत् १६५० वर्षे ॥ जेष्टमासे । शुक्लपक्षे ॥ लेखक

Page #76

43. 1
Kavya
st
लक्ष्मीदासेन लिषितामिदम् ॥ लिबापितं गोकुलदासेन स्वपठनार्थे ॥ शुभं
भवतु ॥
References.- See No. 38
ऋतुसंहार
No. 43
Size— to f in. by 4g in.
Extent.— 6 leaves ; 14-16 lines to a page ; 46 letters to a line. Description. Country paper; old in appearance; Devanagari characters ; hand-writing clear, legible and uniform ; पृष्टमात्राs used; borders ruled in two double black lines ; square blanks in the centre of the folios; yellow pigment used for corrections.
The Ms. is almost complete except the last two st. of the 6th chapter of Ms. No. 38
Age.— The Ms. appears to be old. Author - Kalidasa.
Begins.— fol. r*
Ṛtusamhāra
371. 1887-91.
|| || प्रचंड सूर्यः स्पृहणीयचंद्रमाः etc. as in No. 38 folio 2© इति श्रीकालिदासकृतौ ऋतुवर्णने प्रथमः सर्गः ॥
Ends. fol. 6b
मदसुरभिमुखाब्जं लोचने लोलताम्रे नवकुरबकमाल केशपाशोमनोज्ञः ॥ घृतबसनमनोज्ञः श्रोणिबिंबस्तथैव । न भवति किमिदानीं योषितां यन्नचारुः ३१ उत्कंपितानि हृदयानि मनस्विनीनां बालैः प्रियंगुसहकारकृताधिवासैः ॥ उद्वासितैः परभृतस्य मदाकुलस्य । श्रोत्रप्रियैर्मधुक.........
References. - See No. 38

Page #77

Kavya
{44.
ऋतुसंहार
Rtusarnhāra No. : 44
121. (1)
1866-68 Size.- 12] in. by 7y in. Extent.-II leaves; II lines to a page; 35 letters to a line. Description,- Modern paper with water marks; bluish in colour;
Modern Devabāgari characters; hand-writing very bold and beautiful; The Ms. is a bound copy containing two other works viz. बिल्हणशतक and घटकर्परकाव्य.
The Ms. of #THET contains the following chronogram on folio II :- वसुनागभूपसंमितशके i. e. Saka 1688. This seems to be the date of the original Ms. from which the present Ms. was copied.
Age.- The Ms. is a new copy. Author.- Kalidasa...! Begins.- fol. I
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीसरस्वत्यै नमः ॥
प्रचंडसूर्यः स्पृहणीयचंद्रमाः etc. as in No. 38 folio z" इति श्रीकालिदासकृतौ ऋतुसंहारे महाकाव्ये ग्रीष्मवर्णनं नाम
प्रथमः सर्गः ॥१॥ Fnds.- II
कुंदैः सविभ्रमवधहसितावदातैरूद्योतितान्युपवनानि मनांसि पुंसां ॥ अत्यंबहेमरसनास्तनसक्तहाराः कंदर्पदपशिशिरीकृतगात्रयष्टयः ॥ २२॥ मासे मधौमधुरकोमलभंगदेता यूनो हरंति प्रसभं हृदयं रमण्यः ॥ - इति श्रीकालिदासकृतौ ऋतुसंहारे महाकाव्ये वसंतवर्णनं नाम षष्टः सर्गः ॥ ६॥ वसुनागभूपसंमितशके व्ययाब्दे सहस्यासितपक्षे व्यालतिथौ
लोहितांगवसरे इदं ऋतुसंहाराख्यं काव्यं लिखितं ॥ ॥ ॥ References.-- See No. 38

Page #78

45.]
Kavya
with
ऋतुसंहार
Rtusarnhāra with टीका
Commentary No. 45
372.
1887-91. Size.- 10F in. by 4g in. Extent.--- 1o leaves ; 17-18 lines to a page : 50 letters to a line. Description.- Country paper; old and brittle; Devanagari chara
cters; hand-writing small but clear, legible and uniform ; right-hand edges of folios damaged; borders ruled in two double black lines; folios 1, 2, 10 and 11 missing ; yellow pigment used.
A fragmentary Ms. Folio 4 contains the follwing colophon which shows that Amarakirti was a pupil of Gunakara Sari:
श्रीमानकीर्तिवरसूरिगुणाकराणां
पट्टेऽनु वै अमरकीतिविनिम्मि(ता)यां । श्रीमद्विशेषमहानथकाव्यवृत्ती
सोऽजनि प्रथम एष नृपाभिरम्यः॥ Age.- The Ms. appears to be old. Author ( of the text ).- Kalidasa. ..." " , comm.)- Amarakirti. Begins (abruptly).- fol. 3* (text) तृषा महत्याहकृतविक्रमोयमः श्वसन्म(न्मुहुर्दूरविदारिताननः॥
न हत्यदूरेपि गजान्मृगाधिपो विलोलजिह्वः स्खलिताग्रकेसरः ॥ १६ ॥ (comm)......किं भूतेन विवस्वता तीक्ष्णतरांशुमालिनी । अतिशयेन तीक्ष्णग्रीष्मस्वा
तीव्रायेंशवः किरणास्तीक्ष्णांतरांशवस्तान मलते धारयति तथा तेन मलमल्लधारणा कथंभूतो भेकोऽभितापितो विवस्वतेत्यनुवर्णनीयं अनेन धर्मबाहुल्यं सूचितं ॥१५॥ etc. fol. 4° इति अमरकीर्तिसूरिकतायां टीकायां श्रीग्रीष्म(क)तुवर्णनो नाम प्रथमः सर्गः॥

Page #79

Kavya
45. fol. 8° इति श्रीअमरकीर्तिसूरिकतायां श्रीकालिदासकृतविशेषकाव्य टीकायां प्रातृवर्णनो नाम द्वितीयः॥ fol. 12' इति श्रीअमरकीतिकृतायां कविश्रीकालिदासविरचितविशेष
काव्यटीकायास्तुसमुदाये शरदृतुवर्णनो नाम तृतीयः सर्गः ॥ Ends-fol. 140 (text) अन्याप्रकामसुरतश्रमखिन्नदेहा । रात्री प्रजागरविपाटलनेत्रपद्मा।
आवक्त्रदेशललिताकुलकेशपासा । निद्रां प्रयांति मृदुसूर्यकराभितप्ता ॥ १४ ॥ (comm.) अन्या काश्चित स्त्री मुहुर्योसौ सूर्यः तत्काले दिनरविस्तस्य करैः किरण
रभितप्ता मृदुसू.........। Aufrecht mentions the present Ms. only in his Catalogus Catalogorum. p. iii, 16*.
कंसनिधनकाव्य
Karsanidhanakávya
26. No. 46
1884-86. Size.- 14 in. by 5t in. Extent.- Si folios; II lines to a page ; 49 letters to a line. Description.- Country paper; thick and whitish in apperrance ;
Devanagari characters; hand-writing bold, uniform and legible ; the poem is called “निरोष्टकाव्य" in the colophon
(folio 5I); it consists of 17 chapters as under:-- Sarga Folios Sarga
Folios I - 3 X
28-31 II 3- 6 XI
31-34 III
34-36 XUI
37-38 V
XIV
38-41 XV
41-45 VII
XVI
45 - 48 VIII 22-25 XVII
48-51 25-28
XII
IV
- 16
VI
IX

Page #80

46.1
Age.— The Ms is not very old.
Author — Srirama.
Begins. – fol. rb
Ends. fol. 51
Kavya
॥ श्रीनंदनंदनो जयति ॥ आनंदयिष्यन्निखिलां धरित्रीं
निराकरिष्यन् दितिजाधिराजान्न
निजगद्गीतयशाद्दशार्ह -
संतानगेहे हरिराससाद ॥ १ ॥
कंसादन करतान्नितांत
साशंकचेता जनकस्तदास्य
आदाय तं नीरदजाललीढे
शनैर्निशीथे निरगादगारात् ॥ २ ॥ etc.
fol. 3 इति श्रीश्रीरामकृतौ कंसनिधननामधेये महाकाव्ये प्रथमः सर्गः
fol. 6 इति etc.
...
...
द्वितीयः सर्गः
55
एनं गणेन सह संयति संनिहत्य कंसं सहं ससहिताधिकहारिकीर्त्तिः । आनच्च सीरिसहितः शिरसा नतेन
शांतादरेण जनकं जननीं च कृष्णः ॥ ७१ ॥ रणे निघ्नन्नित्थं निखिलखल चक्रं नतिकृतां
कृतांतीयं त्रासं निरतिशयिताधिंशकलयन् । घनानंद केंद्रत्रिदशगणगीतस्थिरयशा
निरातंकं चक्रे त्रिजगदखिलं नंदतनयः ॥ ७२ ॥
इति श्रीश्रारामकृतौ कंसनिधननामधेये महाकाव्ये सप्तदशः सर्गः १७ कंसनिधनाख्यं निरोष्टकाव्यमिदं ॥ ग्रंथसंख्या १५७५ ।
This is the Ms. recorded by Aufrecht in his Catalogus Catalogorum.

Page #81

56
Kavya
47. करुणालहरी
Karuņalahari
325. No. 47
1884-87 Size.-7 in. by 4 in. Extent. — 7 leaves ; 8 lines to a page ; 25 letters to a line. Description.- Country paper ; Devanagari characters; old in
appearance; hand-writing clear, legible and uniform ; text bounded on either side by two thick black lines; red
pigment frequently used ; complete. Age.- The Ms appears to be old. Author.- Jagannātha. Subject.- A stotra. Begins.—fol. 1b
श्रीगणेशाय नमः। निषीदत्तानाथविषानलोपमे विषादभूमौ भवसागरे हरे ॥
परं प्रतीकारमपास्यताधुना मयायमात्मा भवते निषेदितः ॥ १॥ etc. Ends.- fol. 70
सुरश्रोतस्विन्याः पुलिनमधितिष्टन्नयनयोविधायांतर्मुद्रामथ सपदि विद्राव्य विषयात् । विधौ तांत/तो मधुरमधुरायां चितिकदा निमग्नः स्यां कस्यां चनतवनमस्यांबुदरुचि ॥ ५४॥ श्री ॥ इति श्रीजगनाथविरचितायां करुणा(लहारी संपूर्णः ॥श्री॥छश्री॥छ।
करुणालहरी
Karuņālahari
277. 1884-86.
No. 48
Size.- 88 in. by 4g in.
Extent. -4 leaves%3; 12 lines to a page; 30 letters to a line.

Page #82

49. ]
Kavya
$7
Description.-- Country paper ; Devanāgari characters; old in
appearance ; hand-writing clear, legible and uniform written part of the folios rendered black owing to the diffusion of ink ; borders ruled in double black lines; red
pigment used for verse-numbers ; complete. Age.- The Ms appears to be old. Author.- Jagannātha. Begins.— fol. 12
Il myTTORIT AA: #
Parftcatatet etc. as in No. 47 Ends.- fol. 4* otwartaat: etc. up to a FITFrer 11 4811
as in No. 47 followed by sia WEFIETOTA arada vierat U gufr Il y ll stil
There are some additional verses on the last folio.
कर्णानन्द
Karņānanda with
with टीका प्रकाशिनी
Commentary "Prakāģinī No. 49
542.
1884-87. Size.-- 10 in. by 4 in. Extent.- 38 leaves ; 8 lines to a page ; 20 letters to a line. Description.- Country paper; old and dirty in appearance
Devanagari characters; hand-writing of the text, bold and of the comm. small; this is a 929187 Ms, text being in the middle and comm. on all sides; borders ruled in black
lines; red pigment used. ( Kāvya ) 8.

Page #83

58
Kavya
149.
The work was composed in śaka 1500. The comm.
was composed by one Prabodha. Age.-- The Ms is fairly old. Author (of the text).- Krsnadasa.
,, (,, ,, comm.)- Sriprabodha.
Begins.— fol. 1b
॥६०॥ श्रीराधावल्लभाय नमः ॥ (text) स्फुरद्वदनपंकजः कनककूटदेहातिः
प्रशस्तसुखसंपदा निधिरपूर्थमानप्रदः । सकृष्णवृषभानुजाचरणमाधुरीयं चुरः
सदा मधुरवाक्यदुर्जयति साधु वैयासिकिः॥१॥ etc. comm....... फलिताक्षरसंभासा कृष्णकीर्तिविधुश्रिता ।
... ... ... हेतुरेषार्थकौमुदी ॥२॥ मिताक्षरार्थगंभीरा धीरांतर्मोददायिनी । व्याकृति ... ... श्रीमत्कानन्दप्रकाशिनी ॥३॥
तदुपादिष्टदेवतां श्लोकद्वयेन नमस्करोति etc. Ends, fol. 436 (text) कर्णानंदोर्थकौमुद्यभिधसुरसभट्टीकया संयुतोयं
कृष्णाष्टम्यां शकाब्दे गगनगगनबाणेदुसंख्ये व्यतीते । श्रीराधावल्लभा ह्य(?)बुरुहपरिसरे ग्रंथ आविर्बभूव श्रीवृंदाकानने तद्रसतृषितमते श्रीमतः कृष्णदासात ॥ १९॥
कर्णानन्दाभिधो ग्रंथः कृष्णदासेन निर्मितः । तट्टीका च तदा comm. . श्रीमतः विद्याविनयादिगुणसंपयुक्तस्य पुनः कीदृशात् तद्रसतृषितमतेः
तसे श्रीराधावल्लभरसे श्रीललितादिराधाप्रियसखीभोग्ये तृषिता तृष्णायुक्ता मतिर्बुद्धिर्यस्य तस्मात् ॥ कर्णानंदाभिधो कृष्णदासेन निर्मितः ति(त)ट्टीका च तदारब्धा श्रीप्रबोधेन पूरिता ॥ छ ॥ इति श्रीकर्णानंदः स्तवः समाप्तः ॥ कृष्णराम रामकृष्ण ॥
Aufrecht- Cat. Cat. i, 82%; ii, IF".

Page #84

.59
5o.]
Kavya कर्णानन्द
Karṇānanda with
with व्याख्या
Commentary
28. No. 50
1881-82. Size.- Io in. by 4g in. Extent.-97 leaves; 9-10 lines to a page; 32 letters to a line.
Description.- Country paper ; Devanāgari characters; old in
appearance; hand-writing clear and legible but somewhat careless; text in the middle of folios and the commentary above and below it; borders in double black lines carelessly
ruled ; complete. Age.- Samvat 1634 ( = A. D. 1578 ) date of compsition. Author.- (text) Krsnadasa.
, (comm.) Sriprabodha. Begins.- (text) fol. Ib
स्फुरद्वदनपंकजः कनककूटदेहयुतिः
प्रशस्तसुखसंपदां निधिरपूर्वमानप्रदः ।। सकृष्णवृषभानुजाचरणमाधुरीचंचुरः
सदा मधुरवाक्पदुर्जयति साधु वैयासकिः ॥ १ ॥etc. . Begins (comm.)- fol. rb
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीगुरुभ्यो नमः ॥ श्रीराधावल्लभाय नमः ॥
यच्छ्रद्धालवललितं हृदयं जानाति तत्वमक्लिष्ट । तस्य हरेः पदकमलं वंदे तारोदरान्धिरत्नस्य ॥१॥ फलिताक्षरसंभासा कृष्णकीर्तिविधुश्रिता ॥ बोधचक्षुः प्रसादस्य हेतुरेषार्थकौमुदी ॥२॥ मिताक्षरार्थगंभीरा धीरांतर्मोददायिनी॥ व्याकृतिस्तन्यते श्रीमत्कर्णाननप्रकाशिनी ॥ ३ ॥
श्रीमत् कृष्णकलिवर्णनवृतोत्साहस्तदंतः प्रकाशनहेतुं दे(?)कभगवंतं ध्यायन मंगलमाचरति ॥ स्फुरदिति ॥ etc.

Page #85

60
Ends. — (text) fol. 964
Kavya
श्रीकृष्णेति प्रणयपराणांतगाथाभिः सफलितवाचां ॥ मादृग्दीनोद्धरणत्रलानां ॥ कर्णानंदो विशतु सभायां ॥ १८९ ॥ कर्णानंदार्थको मुद्यभिधसुरससृट्टकिया संयुतोयं
कृष्णाष्टम्यां शकाब्दे गगनगगनबा ( णें ) दु संख्ये व्यतीते ॥ श्रीराधावल्लमां ह्येवुरुहपरिसरे ग्रंथ आविर्बभूव
श्रीवृंदा कानने...द्रसतृषितमतेः श्रीमतः कृष्णदासात् ॥ १९० ॥
Ends (comm. - fol. 974
t 50.
अयं कर्णानंदः कर्णानंदाख्यो ग्रंथः कृष्णदासात् सकाशात् आविर्बभूष प्रकटोजातः । कीदृशो ग्रंथः अर्थानां वामुदी चंद्रिका तद्वत्प्रकाशि अर्थ - कौमुदी सा अभिधा नाम यस्याः सा अर्थकौमुयभिधाशोभनं रसं बिभर्ति पुष्णाति सुरसभृत् । अर्थकौमुद्यभिधा चासौ सुरसभृच्च तादृशी या टीका तया संयुतः सहितः । कदा प्रकटकः । कृष्णाष्टम्यां । कस्मिन् वर्षे । गगनं बिंदु: गगनं बिंदु: बाणः पंच इंदुश्चंद्र एकं तत्संख्ये शकाब्दे शकनरपतेः संघ त्सरे व्यतीतेऽतिक्रांते सति । अंकानां वामगत्या । पंचदशशतानि भवति । कुत्र स्थले प्रकटः । वृंदाकानने । तत्रापि कुत्र प्रदेशे । श्रीराधावल्लभस्य श्रीहरि वंशेष्टत्वेन प्रसिद्धः श्रीमूर्तेः अह्यंबुरूहस्य पादपद्मस्य परिसरे संनिधौ । कृष्णदासात् । कीदृशात् । श्रीमतः विद्याविनयादिगुणसंपद्युक्तस्य । पुनः कीदृशात् । तद्रस तृषितमतेः तद्रसे श्रीराधावल्लभर से श्रीललितादिराधा प्रियसखीभोग्ये तृषिता तृष्णायुक्ता मतिर्मुर्द्धियस्य तस्मात् ॥
कर्णानंदाभिधो ग्रंथः कृष्णदासेन निर्मितः ।
तट्टीका च तदारब्धा श्रीप्रबोधेन चरिता ॥ १९० ॥
संवत् १६३४ वर्षे । शाके १५०० वर्त्तमाने कृष्णजन्माष्टम्यां श्रीकर्णानंदाख्यो ग्रंथष्टीका सहितः श्रीमतः कृष्णदासात् आविर्बभूव ॥ समाप्त इत्यर्थः ॥ छ ॥ शुभं भवतु ॥ ॥ कल्याणमस्तु ॥
संवत् १८३७ वर्षे वैशाखमासे कृष्णपक्षे अमावास्या बुधे भट्टप्राणनाथात्मजहरिनारायणेन आत्मपठनार्थे वा परोपकाराय लिखितोयं ग्रंथः । ॥ श्रीरस्तु कल्याणमस्तु ॥ ॥ लेखकपाठकयोः शुभं ॥ अंबिका जयतु | सर्वोस्कर्षेण वर्त्तते ॥ ५ ॥

Page #86

Kavya
61
SI.] कर्णामृत
Karņāmrta
or
or
कृष्णकर्णामृत
Krsnakarņāmrta
430. No. 51
1884-87 Size.— 8} in. by 4 in. Extent — 36 leaves ; 9 lines to a page ; 30 letters to a line. Description.- Country paper; white in appearance; Devanagari
characters%3; hand-writing clear, legible and uniform; borders of folios I', 2', 3° and 4* ruled ; yellow pigment
used for corrections ; folios numbered in both the margins. Age.- Śaka 1756. Author.- Lilasuka or Bilvamangala. Begins.- fol. 10
श्रीगणेशाय नमः अथ लीलाशुककृतकर्णामृतारंभः ॥ चिंतामणिर्जयति सोमगिरिगुरुमें शिक्षागुरुश्च भगवान् शिखिपिछमौलिः ॥ यत्पादकल्पतरुपल्लवशेखरेषु लीलास्वयंवररसं लभते जयश्रीः ॥१॥
अस्ति स्वस्तरुणीकराग्रविगलत्कल्पप्रसूनाप्लुतं वस्तु प्रस्तुतवेणुनादलहरी निर्वाणनिर्व्याकुलां ॥ सम्रसस्त निरुत्धनीविविलसद्गोपीसहस्रावृतं
हस्तन्यस्त न तापवर्गमखिलो दारं किशोराकृति ॥२॥ etc. folio I2* " इति श्रीकृष्णकर्णामृते लीलाशुकविरचिते प्रथमशतकं समाप्त ॥
folio 24* इति श्रीकर्णामृते द्वितीयोध्यायः समाप्तः ॥ Ends.- fol. 350
कृष्णाय यादवेंद्राय ज्ञानमुद्राय योगिने । नाथाय रुक्मिणीशाय नमो वेदांतवेदिने ॥८॥ कृष्णाय वासुदेवाय हरये परमात्मने ।
प्रणतक्लेशनाशाय गोविंदाय नमो नमः ॥ ९ ॥ इति श्रीलीलाशुकविरचिते कर्णामृते तृतीयाध्यायः समाप्तः॥ शके १७५६ जयमामसंवत्से (सरे)पौषमासे शक्रपक्षे नबम्प यामाये समालमिदं काध्यं ॥श्रीखण्णार्पणमस्त

Page #87

Kavya
[51. सच्चित्सुखपदाधारः ब्रह्मानंदसुनिर्वृतः ॥ कृष्णकर्णामृतं स्वीयं सुखावाप्त्यै समालिखत् ॥१॥
श्रीमद्राधाविनोदकारिणे नमो नमः । श्रीब्रह्मानंदपदाभ्यां नमः । References.— I Aufrecht's Catalogus Catalogorum i 82", 119*;
ii 24", 105a; iii, 26".
2 Winternitz- History of Induin Literature Vol. III p. 124 3 A. B. Keith-- History of Sanskrit Literature pp. 218-19 4 H. D. Velankar-B.B.R.A.S. Mss. Catalogue ii, 334
Mr. Seshagiri Shastri makes the following remarks about the work and the author in his Report of 1893-94, p. 57“ The work was written by Bilvamangala who was latterly called also Lilāśuka, and contains three parts, each consisting of one hundred and odd stanzas. The work is written in praise of god Kışņa whose devotee the author was ........,He then went to a yati named Somagiri whose disciple he became and who taught him a mantra of the god Krsna ...... Lilāśuka lived before Jayadeva "
He gives a long legend in his account about Līlāśuka which is corroborated by a long saṁskrit passage by Autrecht from a commentary on Karņāmsta in his Catalagi Codicum Manuscriptorum; Bodleianae p. 128, No.231
The work is described in the I. O. Cat. pt. VII Nos. 3900-03.
and
कर्णामृत
Karņāmrta
and अन्यानि सुभाषितानि
other Subhāṣitas
147. No. 52
1902-07. Size.-- 5} in. by 8 in. Extent. — 46 leaves ; 26 lines to a page ; 20 letters to a line.
18-22 „ „, , 15 , , ,

Page #88

52.]
Kuva
Description.- Country paper ; old in appearance; Devanagari
characters; hand-writing beautiful, clear and legible but not uniform ; Ist part i. e. folios 1-6 have a yellowish appearance%3; slightly moth-eaten folio No. 40 blank. The Ms. divided as followsfolios I-6 . Ist Sataka--
Ist part 1-23 2nd and 3rd Satakas 2nd part. „ 24-39 other Subhāşitas
The Ms. contains several subhāşitas taken from other works besides कर्णामृत. The arrangement of the Satakas
is Ist, 3rd and 2nd. Age.- The Ms. appears to be old. Author of Karnamrta.-- Lilasuka, also called Bilvamangala. Begins.- fol. 10
श्रीगजाननो जयति ॥
चिंतामणिर्जयति etc. as in No. SI folio 6° इति श्रीलीलाशुककृते लीलामृते प्रथमशतकं समाप्तं ॥ छ ॥छ॥ tolio 12° of the 3rd शतक ।
इति श्रीलीलाशुकविरचिते कर्णामृते तृतीयशतकं समाप्तं ॥ कर्णामृत Ends.- fol. 24*
कालिंदीबहुलप्रावाहरभसं संस्तंभयन तत्क्षणा
छैलान्विद्रवयन्सृगान्विवशयन गोदमानंदयन ॥ गोपान्संभ्रमयन मुनीन्मुकुलयन सप्तस्वरान् ज़ुभयनोकारार्थमुदीरयन्विजयते वंशी निनाद शिशो ॥१०॥
इति श्रीलीलाशुकविरचिते कर्णामृते द्वितीयशतकं समाप्त छ छ Then follow some Subhāşitās
folio 24 केचित शार्डधरीयाः श्लोकाः लिख्यते अथ नमस्कृतिः चलत्कर्णनिलोद्भुतसिंन्द्रारुणितांबरः॥ जयत्यकाले विसृजत्संध्यामिव गजाननः॥१॥ अविरलविगलन्मदजलकपोलपालीनिलीनमधुपकुलः ।। उद्भिननवश्मश्रुश्रेणिरिव गणाधिपो जयति ॥२॥ etc.

Page #89

Κουνα
[52.
Subhāsitās end on folio 390
संधिगुप्तं नममागोरसाभिज्ञं चेतः कस्मात्प्रकुप्यसि ।। अस्थानरुदितैरोभिरलमालोहिते क्षणे ॥५।। अथ बिंदुमति त्रिनयनचूडारलंसिंधोकुमुवती दायितः ॥ अयमुदयति घुसणारुणरमणीवदनोपमश्चंद्रः॥६॥
डिठठठ etc. References.-For कृष्णकर्णामृत See No. SI
कृष्णकर्णामृत
Krsnakarņāmrta*
477. No. 53
1891-95. Size.— 108 in by 44 in. Extent. — 7 leaves ; 10 lines to a page ; 42 letters to a line. Description.- Country paper; Bengali characters; old in appear
ance; hand-writing small but clear, legible and uniform ; yellow pigment used for corrections ; borders in double
( sometimes triple) black lines%3; fol. 7 missing. Age.- Appears to be fairly old. Author.- Lilasuka. Begins.-fol. 10
__ श्रीराधाकृष्णौ जयतः॥ चिन्तामणिर्जयति सोमगिरिमुरुमें
शिक्षागुरुश्व भगवान् शिखिपिच्छमौलिः॥ यत्पादकल्पतरुपल्लवशेखरेषु
लीलास्वयंवररसं लभते जयश्रीः ॥१॥ अस्ति स्वस्तरुणीकरामविगलत्कल्पप्रसूनाप्लुतं वस्तु प्रस्तुतधेनादलहरीनिर्वाणनिळकलम् ।
*A Ms. ( No. 1897-95 ) of this work which contains a Bengali version is transferred to the Vernacular section.

Page #90

54.]
Kavya
65
सस्तस्रस्तनिरुद्धनीविविगलद्गोपीसहस्रावृतं हस्तन्यस्तनतापवर्गमखिलोदारं किशोराकृति ॥२॥
आलिंग्य राधां व्रजसुभ्रवाङ्गना
द्भङ्गया तया गूढविलासलोभतः। कुजे रसास्वादविशेषलब्धये
प्रारम्भि रासो रसिकेन्द्रमौलिना ॥३॥ Ends.-fol.8
ईशानदेवचरणाभरणेन नीवी
दामोदरस्थिरयशस्तबकोद्भवेन । लीलाशुकेन रचितं तव कृष्णदेव
कर्णामृतं बहतु कल्पशतान्तरेऽपि ॥ ११ ॥ धन्यानां सरसानुलापलहरी सौरभ्यमभ्यस्यता कर्णानां विवरेषु कामपि सुधावृष्टिं मुहानं मुहुः। वन्यानां सुदृशां मनोनयनोर्भग्नस्य देवस्य न कर्णानां वचसां विजृम्भितमहो कृष्णस्य कर्णामृतम् ॥ ११२॥
अनुग्रहद्विगुणविशाललोचनै
रनुस्मरन्मृदुमुरलीरवामृतैः । यतो यतः प्रसरति मे विलोचनः
ततस्ततः स्फुरतु तवैव वैभवम् ॥ ११३॥
॥ इति श्रीकृष्णकर्णामृतं॥ References:-- See No. SI
कृष्णकर्णामृत
Krşņakarņāmrta No. 54
566.
Visrāma (i). Size.-6 in. by 4 in. Extent.- 26 leaves ; 7 lines to a page ; 22 letters to a line. Description.- Modern paper with water-marks; Devanagari
characters%3; white in appearance; hand-writing clear, legible. and uniform ; borders of some folios ruled in double red
lines; the Ms contains the Ist sataka. [Kavya ] 9.

Page #91

66
Begins.fol. 14
Ends.-fol. 25b
॥ श्रीगणाधिपतये नमः || शुभमस्तु चिंतामणिर्जयति etc. as in No. 56 below
References - See No. 51
कृष्णकर्णामृत
No. 55
धन्याना etc. up to स्फुरतु तवैव वैभवं ॥ ११२ ॥
followed by इति श्री लीलाशुकविरचिते कर्णामृते प्रथमशतकं
समाप्तं श्रीकृष्णार्पणमस्तु । शके
Kavya
Age.— A modern copy.
Author.– Lilāśuka.
Begins.— fol 14
[ 54.
Size.— 123 in. by 4g in.
Extent.— 9 leaves ; 18-19 lines to a page ; 48-52 letters to a line. Description.- Modern paper with water marks; Devanagari characters; hand-writing very closely and carelessly written; some folios have become dirty probably by oil spots; borders ruled in double black lines.
The present Ms. and the Ms. No.
628 appear to 1883-84 have been written by the same scribe. The name of the scribe is Dinanatha as given in the present Ms.
श्रीरुगणपति इष्टदेवताभ्यो नमः ॥
चिंतामणिर्जयति etc. as in No. 56 below.
Ends. fol. 9b
Krṣṇakarṇāmṛta
627. 1883-84.
जयतु न २ देवो देवकीनंदनो सौ ज. २ कृष्णो वृष्णिवंशप्रदीपः ॥ ज. २ मेघः श्यामलः कोमलांगो ज. २ पृथ्वीभारं नाशौ मुकुंदः ॥ ११२ ॥

Page #92

56.1
Kavya
... इति लीलाशुकविरचिते श्रीकृष्णकरुणा(D)मृते तृतीयोल्लासः
समाप्तः ॥ दीननाथेन लिखितमिदं स्वार्थपरार्थं च ॥ लेखकपाठकयोः
शमस्तु ॥ छ । References.- See No. SI
कृष्णकर्णामृत
Krsņakarņāmrta No. 56
628.
1883-84. Size.- 12 in. by 4t in. Extent.- 12 leaves ; 18-19 lines to a page ; 48 letters to a line. Description.- Modern paper with water-marks; Devanagari
characters ; hand-writing small and legible but very closely written ; text bounded on either sides by double black
lines; red pigment scarcely used; complete. Age.- A modern copy. Author..- Lilasuka or Bilvamangala. Begins.— fol. 12
श्रीगणेशाय नमः ॥ चिन्तामणिर्जयति सोमगिरिर्गुरुमें
शिक्षागुरुश्च भगवान् शिखिपिच्छमौलिः ॥ यत्पादकल्पतरुपल्लवशेखरेषु
लीलास्वयंवररसं लभते जयश्री ॥१॥ Ends.- fol. 9
धन्यानां सरसानुलापसरणे सौरभ्यमभ्यस्यता कर्णानां विवरे तु कामपि सुधाष्टिं दुहानं मुहुः ॥ धन्यानां पिबतां मनोनयनयोर्मग्नस्य देवस्य न कर्णानां वचसां विभितमहो कृष्णं स्वकर्णामृतम् ॥१०७ ॥ अनुग्रहाद्विगुण विशाललोचनैरुस्मितं मृदुमुरलीरवामृतैः॥ यतस्ततः प्रसरति मे विलोचने तेन तत्स्फुरतु तवैव वैभव ॥ १०८॥

Page #93

68.
[ 56.
इति लीलाशुकविरचितं कर्णामृतस्य तृतीयशतकं समाप्तम् ॥ श्रीगोपाळकृष्णार्पणमस्तु ॥ छ || लेखकपाठकयोः शमस्तु ॥ छ ॥
Then follow a number of verses which narrate the duties of a Brahmin.
प्रातरुत्थाय कर्त्तव्यं यद्विजेन दिनै ॥ २ ॥
तदहं संप्रवक्ष्यामि द्विजानामुपकारकः ॥ etc.
References. See No. 51
Kavya
कृष्णकर्णामृत
No. 57
Size— 7 in. by 4g in.
Extent.-- 15 leaves ; 8-9 lines to a page ; 25 letters to a line. Description.— Country paper; Devanagari characters; old in appearance; hand-writing legible but carelessly written; borders ruled in double black lines; contains only the Ist śataka (?)
Age.— Samvat 1766
Author.—– Lilaśuka.
Begins-- fol. 1b
श्रीकृष्णाय नमः ॥
चिंतामणिर्ज्जयति etc. as in No. 56
Ends. fol. 15a
References. — See No. 51
Krsnakarṇāmṛta
334. 1892-95.
धन्यानां etc. up to स्फुरतु तवैव वैभवः ॥ १२ ॥
followed by इति श्रीबिल्वमंगलविरचितं श्रीकृष्णकर्णामृतं स्तोत्रं संपूर्ण ॥ शुभमस्तु ॥ संवत् १७६६ ।।

Page #94

Kavya
58.] कर्णामृत ?
Karņāmrta
No. 58
491. 1887-91.
Size.— 91 in. by 44 in. Extent.-- 14 leaves ; 14-15 lines to a page ; 32 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance; Devanagari
characters; hand-writing small but clear and legible; borders of folios 1-9 ruled in double black lines and borders of folios 10-14 not ruled; folios 13 and 14 slightly damaged.
The Ms. is incomplete and contains 149 stanzas. It is doubtful whether this aripa is the same as that of Lila
Suka. Age.-- The Ms. appears to be old. Author.- Lilasuka or Bilvamangala? ' Begins.- fol. 10
॥श्रीमद्विघ्नवल्लीविध्वंसकगणेशाय नमः ॥ श्रीगुरुचरणकमलेभ्यो नमः॥ इंदीवरदलशामाय नमः ॥
स्वभक्तरक्षकपरं कृपालं यदो कुलांभोधिसुधामयूखं ॥
श्रीकृष्णमानम्य करोमि काव्यं कर्णामृतं पुण्यकथाविलासं ॥१॥ लीलाजनोस्तस्य महामहामहस्वीयशस्वकीया॑मलकीत्त(ति)रासीत् ॥
पौत्रौ निरुद्ध स्वशरीरशोभा निरुद्धकामाखिल विक्रमः सः॥२॥ etc Ends.- fol. I4
सखि कस्य कृते विषद्यते विषदं ब्रूहि तमानयेतं । अपि नाकरसारसातलेष्विति सागवत चित्रलेखया ॥४८॥ तमुषा न शशाक भाषितुं त्रपिता च स्मरजर्जरीकृता। नयनांगलिपल्लवेंगितै शमालेखितुमाह भूभुजः ॥ ४९ ॥ अथ चंद्रकलाधिकंदिरे कमनीये शमनीयमंदिरे । अधिभित्तिलिलेखयो

Page #95

70
Kavya
[59.
कर्णामृत
Karņāmrta with
with श्रवणाह्लादिनी टीका
Sravaņā]hādini tikā No. 59
178.
1879-80. Size.-- 5 in. by 9g in. Extent.- 145 leaves ; 22-24 lines 10 a page ; 15 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance; Devanagari
characters; hand-writing bold, clear and legible; पृष्टमात्रा
used ; borders ruled in two double black lines ; red pigment used for folio-numbers; appears to be a part of some big manuscript since it contains folio-numbers 598-741 at the top of the folios besides the usual numbers 1, 2, 3 etc. below.
The Ms. is divided into two parts ; folios 1-10a contain the text of Furrxa and folios 10"-145 contain the
commentary along with the text. Age.-- The Ms. appears to be old. Author ( of the text).- Lilasuka or Bilvamangala.
, , ,, comm. )- Gopalabhatta. Begins.- fol. I
॥श्रीकृष्ण ॥ (text) चिंतामणिर्जयति etc. ......... as in No. SI
folio ro" इति श्रीबिल्वमंगललीलाशुकविरचितं श्रीकृष्णकर्णामृतं
संपूर्ण ॥ शुभं भवतु Begins. (comm.) - fol. 10b
श्रीगोपीजनवल्लभाय नमः ॥ श्रीगोपीजनवल्लभस्य चरणांभोज भजे रंजितं । गोपीनां कुचकुंकुमेन विनदन्माणिक्यमंजीरकं । वंदारण्य-निकुंजपुंजसरणी गत्येकलब्धव्रतं ॥ कालिंदीतटरासलास्यललितप्रोदंडमृत्यत्प्रियं ॥१॥

Page #96

59.]
Kavya
71
यत्पादवारिजरजक्वणिकैकबंधुर्मूकोपि शास्त्रविदुखां पदवी प्रयाति ।।
अस्माद्विधकशरणं करुणाकरं तं नारायणं गुरुमहं सततं नमामि ॥२॥etc. Ends.-- fol. 144b
इति श्रीलीलाशुकाबिल्वमंगलविरचितं श्रीकृष्णकर्णामृतस्तोत्रं ॥
श्रीगोविंदपदारविंदभजनपंक्ताखिलार्थाध्यहः
श्रीमद्भागवतार्थविश्रमभवद्भदन्युणा विश्रुतः । श्रीराधारमणांझिसक्तमनसा गोपालभट्टेन तत् ।
पुत्रेण श्रवणामृतस्य रचिता टीकास्तु सत्प्रीतये ॥१॥ श्रीगोपीजनवल्लभत्वदपरंजनैन कंचित्प्रभो
तस्मात्त्वां प्रणिधानपूर्वकमिमां याश्च(श्चां)मदीयां श्रुणु । राधादि व्रजसुंदरीगणमनः क्षीराब्धिचंद्रोदय
श्रीकर्णामृतटीकया त्वमनया प्रीतोस्तु नासर्वदा ॥२॥ कर्णामृतं बुधावर्थ रत्नानि कतिचिन्मया ॥ लब्धानि तत्र चान्यानि किं नु संति सहस्रशः ॥३॥ तैरथरत्रैविनमालिदासमित्रस्य कर्णद्वयमात्मनश्च । विभूषयामीह तथैव लक्ष्मीनारायणस्यप्यनुजस्य कंठं छ ॥ ४ ॥
इति श्रीभगवज्जनचरणराजीवरजक्वणिकशरणगोपालभट्टविरचिता
श्रवणाह्लादिनी कर्णामृतटीका समाप्ताः ॥ छ । References.- I Aufrecht's Catalogus Catalogorum- i, p. 1198
Aufrecht mentions the name of the comm. by Gopāla as कृष्णवल्लभा iii, p. 279
The legend as given by Aufrecht and also by Mr. Sheshagiri Shastri, is to be found in the commentry of Gopalabhatta with a little variation.

Page #97

72
Kavya
[ 60. (कृष्ण)कर्णामृत
(Krsna)karnamrtal with
with टीका प्रपा
Commentary Prapā
257. No. 60
Visrama(i) Size.- 121 in. by 43 in. Extent.-62+2=64 leaves%3; 7 lines to a page3; 44 letters to a line.
Description.- Modern paper with water-marks; Devanagari
characters; hand-writing clear and legible; borders ruled in double red lines; red pigment used for marking the stanzas of the text ; yellow pigment used for corrections ; two शोधपत्राs to be seen in the Ms. ; the cover-folios decorated with designs.
The Ms. contains the 2nd śataka only. 2nd stanza of the introduction of the comm. states its author to be शंकर ; while the last colophon states that the comm. was
composed by Krsnapandita at the instance of श्रीशंकर. Age.- A new copy. Author (of the text).- Lilasuka.
, (,, ,, comm.)- Saikara. Begins- fol. I (text) अभिनवनवनीतस्निग्धमापीतदुग्धं दधिकणपरिदिग्धं मुग्धमंगं मुरारे॥
दिशतु भुवनकच्छेदितापिंछगुच्छच्छविनरशिशिपिंछा लांछितं.वांछितं नः१ (comm.) श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीकृष्णाय नमः ॥॥ शुभमस्तु ।
जयति जलदनीलोविट्ठल श्लिष्ठगात्र सलिलनिधिदुहित्रा विद्युदुल्लासकांत्या ॥ कनकहरिमणिभ्यां संधितं चारूनिष्कं इति सकलमुनींद्रे धार्यते यो हृदब्जे ॥१॥ श्रीशंकरेण निरूपाधितया वितीर्णा टीका प्रपां सुललितां सरलोक्तिधारां ॥ सम्यक्प्रविश्य विबुधा हरिभक्तपांथा कर्णामृतानि सरसान्मुहुरापिबंतु ॥२॥
अभिनव इति । अभिनवं च तत् नवनीतं च हव्यंगवानं तेन स्निग्धं श्लेक्ष्ण नवनीतलिप्तांगमित्यर्थः दध्नः कणैः बिंदुभिः परिदिग्धं लिप्तं चित्रितमिति यावत् ॥ अत एव मुग्धं सुंदरं तापिच्छस्य तमालवृक्षस्य गुच्छस्तबक:

Page #98

61.
Kavya
73
तस्य छविरिव कांतिरिव कांतिर्यस्य तत् अन्यधर्मस्य कांतेरन्यत्रासंभवात्
उपमायां पर्यवसानानिदर्शनालंकार: etc ...... Fnds.- fol. 610 (text) यस्यात्मभूतस्य गुरोः प्रसादादहं विमुक्तोस्मि शरीरबंधात् ॥
सर्वोपदेष्टुः पुरुषोत्तमस्य तस्यांघिपद्मं प्रणतोस्मि नित्यं ॥१०९ ॥ (comm) शतकसमाप्तौ तमेव गुरुत्वेन प्रणमति । यस्यति । आत्मभूतस्य ब्रह्मणः
रूपस्य कृष्णस्य गुरोः प्रसादात् तत्वमस्यादि तत्वोपदेशरूपप्रसादात् अहं शरीरमेव चतुर्विशतितत्वरूपं सप्तदशकलात्मना बंधः तस्मान् विमुक्तः जातोस्मि शरीरसत्वेपि दग्धपटन्यायवत् अवस्थितशरीरत्वात् वर्तमानसाम्यकद्भुतसाम्येस्मीति प्रयोगः । देहस्य चरमत्वात्सर्वोपदेष्टुः जीवमात्रस्य गुरोः पुरुषेषु उत्तमस्य श्रेष्ठस्य सर्वज्ञत्वेनाधिकस्य एतेन कपिलोक्तानीश्वरवादो दूरीकृतः ॥ पुरुषाख्यपंचविंशतितत्वविशेषः । ईश्वरः सर्वज्ञः अन्यो सर्वज्ञ इति परमेश्वरस्य बालकृष्णादि लीलाविग्रहस्य अघ्रिपझं नित्यं प्रप्रणतोस्मि ॥ अत एव विमुक इति भावः विमुच्यते नमस्तस्मै जन्मसंसारबंधनात् दिति प्रमाणात ॥ १०८॥
इति शंकरप्रेरितकृष्णपंडितकृतायां कर्णामृतव्याख्यायां दशोत्तरं द्वितीयं शतकं संपूर्णमस्तु । श्रीकृष्णार्पणमस्तु । References.- See No 61 below.
कृष्णकर्णामृतव्याख्या
called प्रपा
Kršņakarņāmrtavyākhyā
called Prapa
No. 61
465. 1891-95.
Size.-- 8m in. by 4 in.. Extent. - 34 leaves ; 11-12 lines to a page; 36 letters to a line. Description.- Country paper; white in appearance; Devanagari
characters ; hand-writing clear and lcgible but not uniform.
The Ms. contains only the and śataka up to 101 stanzas. I s110.

Page #99

74
Age.— The Ms. is not very old.
Author. — Samkara.
Begins. fol. 12
Kavya
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ जयति जगतिनीलोविठ्ठलः श्लिष्ठगात्र सलिलनिधिदुत्रा विद्युदुल्लासकांत्या । कनकहरिमणिभ्यां संधितं चारुनिष्कं
इति सकलनीयते यो हृदाब्जे । १ ॥ श्रीशंकरेण निरुपाधितया वितीर्णा
टीकां प्रपां सुललितां सरलोक्तिधीरां । सम्यक प्रविश्य विबुधाः हरिभक्तिपांथाः कर्णामृतानि सरसानि मुहुरापिबंतु ॥ २ ॥ अभिनवेति ० १ etc.......
Ends.- fol. 34b
चित्स्वरूपस्य लीलाविग्रहः संसारीमुक्तिदायक इति यावत् रंगे धनुरुसवे अवतारो यस्य सः दृष्टः अप्रविष्टः इत्यर्थः अमरगणानां देवसमुदायानां आनंदकृतकंसवधरूपेष्टप्राप्त्या तोषकरः हरि युग्मान् भक्तान् पातु अत्र अनैकैगृहीतृभिः अनेकप्रकारैः शैलत्वादिभिः एक एव गृहीतों ज्ञात इति वर्णनात् उल्लेखालंकार उल्लेखनमनेकधा गृहीत भेदादिकस्य उल्लेखः सतां मत इति विधानाय स्रग्धरावृत्तं १०१
References. Aufrecht iii, 26b
कर्णा with टीका कर्णानंदप्रकाशिनी
[ 61.
Kṛṣṇakarṇāmṛta with Commentary Karṇānandaprakāśinī
No. 62
Size.-- 92 in. by 4g in.
Extent. 72 leaves; 9 lines to a page; 28 letters to a line.
133.
1882-83.

Page #100

62. ]
Kavya
75
Description.- Country paper; old in appearanc: ; Devanagari
characters; hand-writing clear, legible and uniform; bor. ders ruled in double black lines; red pigment used; in. complete ; folios 3, 32-35, 64 and 65 missing.
The Ms breaks at the 15th verse. Age.- Appears to be old. Author.- Not mentioned. Begins.- fol. 10 (text) स्फुरद्वदनपंकजः कनककूटदेहयुतिः
___ प्रशस्तसुखसंपदा निधिरपूर्वमानप्रदः । स कृष्णवृषभानुजाचरणमाधुरी चंचुरः
सदा मधुरवाक्पटुर्जयति साधु बैयासकिः ॥१॥ (comm)
॥श्रीगुरुचरणकमलेभ्यो नमः ॥ पच्छ्रद्धालवललितं हृदयं जानाति तत्वमक्लिष्टं । तस्प हरे पदकमलं वंदे तारोदराब्धिरत्नस्य ॥१॥ फलिताक्षरसंभासा कृष्णकीर्तिविधुश्रिता । बोधचक्षुः प्रसादस्य हेतुरेषार्थकौमुदी ॥२॥ मिताक्षरार्थगंभीरा धीरांतर्मोददायिनी।
व्याकृतिस्तन्यते श्रीमत्कर्णानंदप्रकाशिनी ॥३॥ Ends - fol. 796 (text) मृदुलहसितं खच्चिल्लिप्रवृत्तविलोचनं
सरसमुरुलीरंध्रासक्तारुणाधरपल्लवं । कुटिलविकुरैर्धाजनंडस्फुरन्मणिकुंडलं
युतिसमधिकं राधा जानेर्मुख मम लोभनं ॥११५॥ commi....... राधाजानेर्मुखं मम लोभनं लोभजनकं तद्रष्टुं लोलुपोहमित्यर्थः । कीदृशं।
मृदुलहसितं मंदहास्ययुक्तं । पुनः कीदृशं । खञ्चिल्लिखंती आंदोलमा...... References.-- This is the only - Ms. of कृष्णकर्णामृत with the comm.
कर्णानंदप्रकाशिनी.

Page #101

76
Kavya
6.
कर्णामृत
Karņāmrta with टीका
with Commentary सुवर्णचषक
Suvarnacasaka
241. No. 63
1880-81. Size.- 104 in. by s in. and 104 in. by 4; in. Extent.-- 163 leaves ; 10-11 lines to a page ; 32 letters to a line. Description.- Country paper; also modern paper with watermarks
used for folios 13-50 of the first śataka; hand-writing bold, clear and legible but not uniform ; separate pagination for every śataka; borders of the folios of the 2nd
śataka ruled in double red lines. Age.-- The Ms. does not appear to be very old. Author ( of the text).- Lilasuka. ,, ,, ,, comm.)- Papayallayasuri, son of तिरुमल्ल and
कोंडमांबा. Begins.- fol. 2a (text) चिंतामणिर्जयति etc. as in No. SI. (comm.) ol. 1 श्रीगणेशाय नमः।
श्रीराम सीतयायुक्तं मुकुंदमौनिशेखरं । यज्वानं वाजपेयेन यज्ञेशं प्रणतोस्म्यहं॥१॥ येषां संदर्शनेनैव षशास्त्रवशगो भवेत् ॥ यतींद्रान्वासुदेवेन्द्रानमामोभीष्टसिद्धये ॥२॥ बसमय॑न्वये ओतयाययकपरिणा ॥ कर्णामृतास्य व्याख्येयं क्रियते कृतिनां मुदे ॥३॥ मंत्रशास्त्रे महाभाष्ये मणीमीमांसयोस्सदा ॥ मतिर्यस्य मवेत्तेन मंतव्या कृतिरीदृशी ॥४॥ तथापि पूर्ण क्षीरेण स्वर्णपात्रं करे वहन् । पिबेति क्षीरे दाता मे सहाय इति साहसं ॥५॥ पहिभट्टादिभिः प्राप्य यशसे प्रार्थना न मे ॥ किं तु कृष्णस्तुतिर्नित्यं भवत्विति मतिर्मम ॥६॥etc.

Page #102

63. ]
Kavya
folio 50" इति श्रीपदवाक्यप्रमाणवारावारीणनिरमल्लभट्टोपाध्यायपुत्रेण पापयल्लसूरिणा विरचितायां श्रीकर्णामृतव्याख्यायां सुवर्णचषकसमाख्यायां प्रथमशतकं समाप्त। folio 64° of the end शतक
इति श्रीपदवाक्यप्रमाणपारावारपारिणवसुमतितिरुमलभट्टयपाध्याय पुत्रेण कोंडमांबाग-शक्तिमुक्तामणिना पापयल्लयसूरिणा विरचितायां
कर्णामृतव्यास्यायां द्वितीयोध्यायः ॥२॥ Ends.— fol. 486 (text) या प्रीतिर्विदुर्पिते मुररिपो कुंयर्पिते यादृशी
या गोवर्धनमर्भि या च पृथुके स्तन्ये यशोदार्पिते । भारहाजसमर्पिते शबरीका दत्ते धरे योषितां
प्रीतिर्मनिपत्निभक्तिरचितेखैत्रापि तां तां कुरु ॥६॥ (eomm.) यशोदार्पितदत्ते स्तन्ये क्षीरे या प्रीतिः ॥ भारद्वाजसमर्पिते रामवनवास
वेलायां प्रपां प्रयागे भारद्वाजेन दीयमानफलादावित्यर्थः॥य प्रीतिःशबरिका दत्ते मतंगाश्रमे शबरिकाया दीयमानान्न इत्यर्थः ॥ या प्रीतिः॥ योषितामधरे गोपनीजनाधरे या प्रीतिः ।। मुनिपत्निभिः भक्त्या रचिते या प्रीतिः ॥ वृंदावने यज्ञपस्निभिः आनीयमानान्न इत्यर्थः । अत्रापि मम प्रणीतकर्णामृतग्रंथोपि तां तां प्रीतिं वीप्सार्थे विर्भावः ॥ कुरु ॥६॥ इति श्रीपदवाक्यप्रमाणपारावारपारीण तिरमल्लभट्टोपाध्यायपुत्रेण पापल्लसूरिणा विरचितायां श्रीकर्णामृत-.
व्याख्यायां सुवर्णचषकसमाख्यायं रमणीयं तृतीयश(त)कं संपूर्ण ॥॥॥ References. — Aufrecht-- i, 1199 ; iii, 26".
This work with the comm. of Papayallayasűri is described in the I. O. Cat. part. VII Nos. 3904-5.
Mr. Sheshagiri Shastri makes the following remarks about Papayallayasuri in his Report of 1893-94 No. 2 p. 58“ Krsnakärnamştavyakhya is a commentary on the above (i. e. कृष्णामृत) by Papayallayasuri who was born in the family of Paśupāti. He refers to a hermit named Yajñesa who performed the sacrifice called Vājapeya and also to an ascetic named Mukunda who seems to have been his preceptor.........As the commentator speaks ot

Page #103

Kavva
[64.
Mallināth who flourished in the fourteenth century he must have lived in a later age.”
कर्णामृत
Karņāmrta with
with टीका
Commentary
492. No. 61
1887-91 Size.- 10 in. by 6, in. Extent.— 34 leaves ; 14-15 lines to a page ; 30 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance; Devanagari
characters; hand-writing clear and legible but not uniform ; borders ruled in double black lines ; some folios slightly torn but pasted with paper-slips; Ist folio slightly moth-eaten.
ontains only the 2nd Sataka. The title is mentioned on the ist and the last folios. Age.- Saka 1721. Author ( of the text).- Lilasuka. Author (of the comm.)- Annonynmous. Begins.- fol. I. (text) अभिनवनवनीतस्निग्धमापीतदुग्धं
दधिकणपरिदिग्धं मुग्धमंग मुरारेः ।। दिशतु भुवनकच्छेदितापिच्छगुच्छ
च्छबिनवशिखिपिच्छा लांछितं वांछितं नः॥१॥ (comm.) श्रीकृष्णाय नमः ॥ लोकप्रसिद्धकोदंडबाणानूत्यकवैक्षवं धनुः ॥ पुण्यपि
.........एवादीन्नमो रामाय गृह्णते ॥१॥ पूर्वशतकांते त्वद्वैभवमेव मदीयं ज्ञानकरणं गोचरयतीत्युक्तं त्वद्वैभवं येन येन प्रकारेण प्रतीतं तेन तेन प्रकारेगाह ॥ अभिनवेत्यादि ॥ अभिनवनवनीतेन नूतननवनीतेन स्निग्धं ॥ आपीतं इषत्पीतवर्ण दुग्धं क्षीरं यस्मिन तत् ॥ इषत्पीत ॥ वर्णक्षीरकणैाप्तमित्यर्थः । etc.

Page #104

65.]
Καυγα End.- fol. 34
त्वयि प्रसन्ने मम किं गुणेन त्वय्यप्रसने मम किं गुणेन ॥ रक्त विरक्ते च बरे वधूनां निरर्थक कुंकुमपत्रभंगा ।। ९९ ॥
इति श्रीलीलाशुकेविरचिते कर्णामृते द्वितीयं शतकं ॥२॥ (comm.) हे कृष्ण त्वयि प्रसन्ने सति मयि दयां कुर्वति सति मम गुणेन किं प्रयो
जनं न किंचिदपि प्रयोजनमित्यर्थः ॥ त्वयि अप्रसन्ने मयि दयामकुर्वति सति मम गुणेन किं किं प्रयोजनं किमपि प्रयोजनं नास्तीत्यर्थः ॥ तत्र दृष्टांतमाह ॥ रक्त इति । वरे प्रिये रक्ते अनुरागवति सति वधूनां कुंकुमपत्राणां कुंकुमविरचितपत्रावलीनां भंगः सार्थको भवति ॥ तस्मिन्नेव विरके सति विषयेभ्यो विमुखे सत्यपि कुंकुमपत्रभंगो निरर्थकोत्यर्थः ॥ विषयेषु विरक्तस्य अलंकारशतेन प्रवृत्तिरिति भावः ॥ ९९ ॥ इति कर्णामृतद्वितीयशतकटीका समाप्ता ॥ शके १७२१ सिद्धार्थनामवर्षे आषाढासित चतुर्दश्यां लेखनं
समाप्तमिति ज्ञेयं ॥ श्रीकृष्णजयकृष्णजयजयकृष्ण ॥ कृष्णार्पणमस्त । References.-- See No. 51 for text.
कलाविलासकाव्य
Kalāvilāsakāvya
24. No. 65
1873-74. Size.- Ilf in. by s} in. Extent.- 21 leaves ; I3 lines to a page ; 38 letters to a line. Description.- Thin country paper ; Devanagari characters; hand
writing clear, legible and uniform ; borders ruled in double red lines and edges in single ; red pigment used for versenumbers and colophons while yellow pigment for corre
ctions; completc. Age.- Samvat 1931. Author.- Ksemindra flourished in the 2nd and 3rd quarters of the
4th century (cf. I.O. Cat. No. 3930.) Subject.-Apoem on the art of roguery.

Page #105

80
Begins. fol. Ib
Kavya
Ends.-fol. 20b
श्रीगणेशाय नमः ॥
अस्ति विशालं कमलाललितपरिभ्वंगमंगलायतनं ॥ श्रीपति बक्षस्थलमिव रलो (जो ) ज्वलमुज्वलं नगरं ॥ १ ॥ मणिभूबिंबितक्ता प्रलंब निवहेन यत्र शेषाहिः । भुवनानि विभर्त्ति सदा बहुधात्मानं विभजैकः ॥ २ ॥
fol. 5' इत्याचार्यक्षेमीन्द्रकृते कलाविलासकाव्ये दंभवर्णनं नाम
प्रथमः सर्गः ॥ १ ॥ छ ॥
fol. 8 इत्याचार्यक्षेमद्रकृते कलाविलासकाव्ये लोभवर्णनं नाम द्वितीयः सर्गः ॥ २ ॥ छ ॥
उक्तेति मूलदेषो विसृज्य शिष्यात्कृतोचिताचारः ॥
किरणकालिक (का) विकासां निनाय निजमंदिरे रजनी ॥ ४९ ॥
केलीमथस्मितविकाशकलाभिरामः
सर्वाशयांतरकला प्रकटप्रदीपः ॥
लोकोपदेशविषयः सुकथाविचित्रो
सूयात्सतां दयित एष कलाविलासः ॥ ४२ ॥
कलाविलासक्षेमद्रप्रतिभांभोधिनिर्गतः ॥
शशीवमानसाह्लादं करोतु सततं सतां ॥ ४३ ॥
[ 65
इत्याचाय्र्यक्षेमद्रकते कलाविलासकाव्ये सकलनिर्द्धारणं नाम
दशमः सर्गः ॥ संपूर्णः समाप्तः ॥ छ ॥
The following portion is written in a different hand:
अंकित शंकितपदं कृतं भातं तथांकिते ॥
नोक्तितं बुद्धितो दृष्टेरस्पष्टं क्वापि चोक्तितं ॥ १ ॥
अस्मिन् ग्रंथे कानिचित्प्रकरणान्युपरितनपुस्तकेरस्पृष्टाक्षराण्यशुद्धानि तानि शोधने ससुज्झितानि ॥
यूरूपामरकेशियाख्यधरणी सिंहासनाधीश्वरी । ईशाण्येश्वर कीर्तिमूर्तिरतुलश्रीलंघनाधीश्वरी | राज्येऽस्या विधुरामनंदधरणीसंख्ये शके वैक्रमे । ग्रंथtयं लिखितोमरौ मधुसितेष्टम्यां पुरे बैक्रमे ॥ शापिसालाल बालकृष्णाभ्यां च शोधितम ।।

Page #106

8
References.—' 1 Mss. Aufrecht's Catalogus Catalogorum i, 844;
iii, 18.
This work is described in the I. O. Cat. pt. VII No.
3930.
Edited in Kavyamālā 1.
66.1
कलाविलासकाव्य
No. 66
Size. 8 in. by 4 in.
Extent.-1 2 leaves ; to lines to a page ; 28 letters to a line. foll. 22-30 31-34
16
49
Description.
--
" "" ""
Ends.- fol. 31a
Kavya
""
Country paper; Devanagari characters; handwriting clear and legible but not uniform; borders ruled in two double black lines, folios 1-21 missing.
The Ms contains sargas 5-10 only.
Age. The Ms. does not appear to be very old. Author.- Ksemindra.
Begins-- (abruptly) fol. 224
References. - See No. 65
[ Kāvya ] 11.
Kalāvilāsakāvya
373.
1887-31.
""
33 33 33
.. थ्येन सत्वरहिताः को जानाति स्फुटं वेश्याः ॥
वर्णनयितः कश्वित् घनदयितोदासकर्मदयितोन्धः ॥ ४० ॥ रक्षादयितश्वान्यो वेश्यानां नर्मदयितोन्यः ॥ ४१ ॥
इति श्रीक्षेमेंद्रकृते कलाविलासे बेश्यावृत्तं नाम चतुर्थः सर्गः ४ etc.
उक्तेति etc. up to सततं सताम् ॥ ४३ ॥ as in No. 65 followed by इत्याचार्यक्षेमद्रकते कलाविलासकाव्ये निर्द्धारणं नाम दशमः सर्गः शुभं श्रीः छ
""
सकलकला

Page #107

82
Kavya
कादंबरीकथासार
No. 67
Size.— 6‡ in by 93 in.
Extent.— 43 leaves ; 17 lines to a page; 17 letters to a line. Description. Smooth country paper; old in appearance; Kaśmiri devanägarī characters; hand-writing bold, clear and legible; slightly moth-eaten; red pigment used for marking chaptercolophons; folios 31-38 missing.
[676
Age.— Sarvat 1926.
Author.– Abhinanda, son of Jayanta Bhatya.
Begins- fol. 1b
Kadambarikathāsāra
The Ms. was written by one Durgāprasāda at Jambunagar in Kaśmīra in Samvat 1926.
ॐ स्वस्ति श्रीगणेशाय नमः ॐ नमः सरस्वत्यै श्रियं दिशंतु ववौरेर्द्वये तुल्यश्रमाः क्रमाः ये चादौ गोष्पदं पश्वात्त्रैलोक्यं क्राम्यतश्व ये १ सरसास्सदलंकाराः प्रासादमधुरागिरः कान्तास्तातजयन्तस्य जयन्ति जगतां गुरोः २ etc. गुणोद्योतनदीपानां सतां न परमुज्वलं यावन्मलिनमप्येषां कर्मदृष्टेः प्रसाधनं ३ गुणः कृशोपि प्रथते पृथुरप्यपचीयते प्राप्य साधु खलौ चन्द्रः पक्षाविष सितासितौ ४ शक्तिनाभाभवगौडो भारद्वाजकुले द्विजः दार्वाभिसारमासाद्य कृतदारपरिग्रहः ५ तस्य मित्राभिधानो भूदात्मनस्तेजसां निधिः जनेन दोषोपरमप्रबुद्धेनार्चितोदयः ६ 'सशक्तिस्वामिनं पुत्रमवाप श्रुतिशालिनं राज्ञः कर्कोटवंशस्य मुक्तापीडस्य मन्त्रिणम् ७ कल्याणस्वामिनामास्य याज्ञवल्क्य इवाभवत् मोगवित्तनयः शुद्धो निर्धूतभवकल्मषः ८
434.
1899-1915.

Page #108

67.]
Kavya
83
अगाधहृदयात्तस्मात्परमेश्वरमंडनं अजायत सुतः कान्तश्चन्द्रो दुग्धोदधेरिव ९ . पुत्रं कृतजनानन्दं स जयंतम नीजनत् आसीत्कवित्ववक्तत्वफला यस्य सरस्वती १० वृत्तिकार इति व्यक्तं द्वितीयं नाम विभ्रतः वेदविदांगविदुषः सर्वशास्त्रार्थवादिनः ११ जयंतनाम्नः सुधियः साधुसाहित्यतत्ववित् सूनुस्समुदत्तस्मादभिनन्द इति श्रुतः १२ काव्यविस्तरसन्धान वैदाल सधियः प्रति
तेन कादम्बरीसिन्धो कथामात्रसमुद्भतं १३ folio 7° इति श्रीविपश्चिद्वराग्रगण्याचार्यश्रीभट्टजयंतसूनोरांभनन्दस्य कृती कादंबरीकथासारे प्रथमः सर्गः १ folio 13* इति विपश्चिद्वराभिनंदकृते कादंबरीकथासारे द्वितीयः सर्गः folio 196 for etc.
तृतीयः सर्गः folio 26a gta etc.
चतुर्थः सर्गः folio 44" इति कादंबरीकथासारे सप्तमः ।। Ends.- fol. sra
इति विततविलासः पुंडरीकेन साकं
दिवि भुवि च विचित्रोद्यानलीलाविहारः। अभिमतफलसंपद्वर्धमानाभिनन्दः ॥ .
श्रियमभजनचंद्रापीडमूर्तिर्मुगांकः ॥
इति श्रीसकलविपश्चिच्चक्रवर्तिश्रीभट्टजयंतसूनोरांभनन्दस्य कृती कादंबरीकथासारेष्टमः सर्गः समाप्तोयं कादंबरीकथासारः । शुभसंवत्
१९२६ अशवते चतुर्या पर्ता पंचभ्याम् ॥शभमस्तु सर्गजगताम On folio ra we have:
कादंबरीकथासारः अभिनंदकृतः प्रारभ्यते इदं पुस्तकम दुर्गाप्रसादशर्मणोविदः स्वांतविश्रांतिकारणम् काश्मीरदेशीये जंबूनगरे लिपिकर
करेण लेखितम संवत् १८२६ अस्य पत्रसंख्या ५० सांः शुभम् - References.- 1 Aufrecht's Catalogus Catalogorum i, 92 ; ii, 17h
2 Winternitz- History of Indian Literature- Vol. III p. 74 3 A. B. Keith in his History of Sanskrit Literature remarks

Page #109

Kavya
67
“to the same century (9th ?) and Kashmir belongs Abhinanda, son of Jayanta Bhatta, the logician, who wrote an epitome in epic form of the Radambari of Bāņa, styled the Kadambarikathāsāra, and who mentions Rajasekhara as a contemporary "p. 135.
Bühler regards Abhinanda to have lived not later than 830-850 A. D. cf. his article Abhinanda the Gauda' in Indian Antiquary, Vol. II. pp. 102-6 4 Printed Edition - The work is published in the ‘Pandit' Vol. I. pp. 136, 155, 174 ani Vol. II. pp. 3. 29, 52.1866-67
कादंबरीकथासार
Kādambarikathāsára
433. No. 68
1899-1915 Size.— 7 in. by 10 in. Extent.- 8 leaves ; 18 lines to a page ; 17 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance; Devanagari
characters; hand-writing bold, clear and legible ; folios not numbered ; slightly moth-eaten; yellow pigment used only once ; some portion written in the margin of the last folio ; incomplete.
The Ms. contains some portion of the sth canto, the
6th canto and a few verses of the 7th canto. Age.- The Ms. appears to be old. Author.- Abhinandana; son of Jayanta Bhatta. Begins.- (abruptly)
...... व मम चेतसि वर्तते अवमि पुष्पितरतावत् किन्नरानुसूतिक्रमः सकालपरिणामेन न जाने किं फलिष्यति ॥ अथवा योवनोन्मादकृत एष मम VA: etc. .........

Page #110

69.]
Ends.
Kavya
after two folios:--
इति श्रीकादंबरीकथासारे पंचमः सर्गः ॥ ५ ॥
Last folio:
इति श्री जयंतसूनोरभिनंदनस्यकृतौ कादंबरीकथासारे शष्टसर्गः ॥ ६ ॥
पत्रलेखां पुरस्कृत्य विप्रचर्याविचक्षणां केयूरकं च तत्रैव दिनंतां भुवमाययौ ॥ आयत्याश्व तदा तस्या दु.........परंपरा प्रादुर्बभूव बालाया हृदयोत्कंपकारिणो ॥ etc.
References. See No. 67
कार्तवीर्योदयकाध्य
No. 69
Size.- 94 in. by 5g in.
Extent. - 40 leaves ; 13-14 lines to a page ; 32 letters to a line.
Description.
Country paper; Devanagraï characters; ; old in appearance ; hand-writing clear, legible and uniform ; borders ruled in double black lines ; folios 29-32 missing ; red pigment frequently used; edges of folios worn out.
Age.- Sarvat 1763, śaka 1628.
Author.— Candracūda.
85
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ अधिवदनमुभायाः सत्यमुद्दामभाव कुलितमपि जाक्षिणं धर्ममेघे ॥
Kārtaviryodayakāvya
328.
1884-87
Subject. A work describing the achievements of king Kartavirya (Cf. Bikaner Catalogue. No. 296)
Begins.— fol. rb

Page #111

Kavya
[69.
स्मरवपुषि च वामं यस्य नेत्रं तृतीयं
___ स भवतु मम भूत्यै बल्लभः शैलजायाः॥१॥ fol. A" इति प्रथमः सर्गः॥ छ ।
fol. 9" इति द्वितीयः सर्गः ॥ छ । Ends.- fol. 44*
यो विद्वद्विजराजराजितगुणात्पुण्येन जन्माप्तवान् . भट्टश्रीपुरुषोत्तमाकुलमणे दुर्गाबिकानंदनः ॥ तेनोक्ते सति चंद्रचूडकविना श्रीकार्तवीर्योदये काव्ये पूरिचतुर्दशः श्रुतिसुखः सोसपर्गोज्वलः ॥ ४५ ॥ छ । इति श्रीचंद्रचूडविरचिते कार्तवीर्योदये काव्ये चतुर्दशः सर्गः ॥छ॥
सुंबेकरपुरुषोत्तमभट्टसतश्चंद्रचूडाख्यः ॥ श्रीकार्तवीर्यनृपतेश्वरितं चक्रे तदुत्तमा श्रृणुत ॥ छ ॥ छ ॥छ ।
. संवत् १७६३ वर्षे शाके १६२८ प्रवर्त्तमाने दक्षिणायनगते श्रीसूर्य महामांगल्यप्रदेशे माघमासे शुक्लपक्षे आयद्वादशी रविवारे लिखितोयं ग्रंथ छ
भग्नपृष्टि etc..........कष्टेन परिपाल्यतां ।। छ ।
भटलक्ष्मिधरात्मजनारायणेन लिखितोयं ग्रंथ' समाप्तिं प्रापत् ॥ छ । References.- I Mss.- Aufrecht's :Catalogus Catalogorum-i, 963
ii, I8b; iii, 21 For described Ms see Bikaner Des. Cat. No. 296
कार्तवीर्योदयकाव्य
Kārtavīryodayakāvya
284. No. 70
1884-86.. Size. — 84 in. by 4 in. Extent.- 50 leaves ; 10 lines to a page ; 32 letters to a line. Description.- Country paper; Devanāgari characters; old and
discoloured ; hand-writing clear, legible and uniform ; borders ruled in double black lines ; left-hand corners of some
folios moth-eaten; folios 35-9.missing: Ager- Sarhivat 169(3); sakairss8.

Page #112

11.]
Kavya
Kavya
8ý
8
.
Anthor.-Candracuda. Begins.- fol. 10
श्रीगणेशाय नमः ॥ अधिवदनमुभाया: ete. as in No. 64 fol. 4' इति प्रथमः सर्गः॥
fol. 7' इति द्वितीयः सर्गः ॥ Ends.- fol. 55 यो विद्वद्विजरा etc. up to सर्गोपवगोंज्वलः ॥ ५५ ॥
as in No.69 followed by इति श्रीचंद्रचूडविरचिते कार्तवीर्योदये काव्ये चतुर्दशः (सर्गः) ॥ छ ।
मुंबेकरपुरुषोत्तमभट्टसुतश्चंद्रचूडाख्यः॥ श्रीकार्तवीर्यनृपतेश्वरितं चक्र तदुत्तमाः श्रृणु ॥ छ ।
संवत् १६९२ शके १५५८ पार्थिवसंवत्सरे ज्येष्ठ वदि पंचभ्यां लिखित पुस्तकं चंद्रचूडभट्टानां ॥॥ छ ।
भग्नप्रष्टि etc..........यलेन परिपाल्यतां॥॥छ। References.- See No. 69
काव्यदुर्घटसाधन
Kávyadurghatasādhana
123. 1875-76.
No. 71
Size.-94 in. by 4g in.
Extent. - 19 leaves ; 17 lines to a page; so letters to a line.
Description.- Country paper ; old but well preserved ; Devanāgari
characters, hand-writing small but clear, legible and uniform; पृष्टमात्राs used; borders ruled in two double black
lines; blank spaces ( with one or two letters in them ) ...left in the middle of the folios; red pigment used.
The work contains the following colophons(I) fol. 8' इति श्रीराजकुण्डविरचिते रघुदुर्घटसंपूर्णीभूतः ।

Page #113

Kavya
[it.
(२) fol. 13" इति वैद्यराजकुण्डविरचिते दुर्घटं संपूर्ण कुमारसंभवस्थ ।
(३) fol. IS• इति श्रीरा० इति मेघदूतः॥ Age.- The Ms. appears to be old. Author.- Rajakunda. Subject.- Kavya: explanation of difficult passages from रघुवंश,
कुमारसंभव, मेघदूत and किरातकाव्य Begins.- fol. 14 ॥ ६ ॥ क्रीडानिर्मितवामजाद्भुततनुः छद्मोदयालंबिना
येनाबंधिरसातले दितिसुतो द्वेषाद्वलिलीलया । यैन क्रोडकलेवरेण वसुधा मग्नाधृतांभोनिधेस्तस्मैकं समथेनिकत्वमधुके नित्यं नमो विष्णवे ॥१॥ ज्ञात्वा पाणिनिशास्त्रमद्भुततमं दृष्ट्वाथ चांद्रं मतं कालापंचलमस्तकाव्यनिचयं धातोश्च पारायणं । धातोवृत्तिमनुत्तमा तदपरं नानां च पारायणं
वैद्यो दुर्घटसाधनं वितनुते श्रीराजकुडः कविः ॥ २ ॥ etc. folio 2" इतिरघुदुर्घटे प्रथमसर्गः ॥९॥ folio 3' इति द्वितीयः सर्गः ॥ folio 4' इति तृतीयसर्गः ॥ folio s' इति चतुर्थसर्गः॥
folio s" इति पंचमसर्गः॥ Ends.- fol. 19
हितोपदेशैरुपकारवंत इति कथं यावदुपकारशब्दादन्तामत्वः प्रयोगो नास्ति इतिरपि नास्ति यदाहभाष्यकारः एकाक्षराकृतो जातेः सप्तम्यां च ततो स्कृताविति ॥ इदं कांतवचनं यदाह ॥ भण्यत कार्यानिमित्तत्वेनाश्रये इति धरणान्मतं ॥ अष्टादशः सर्गः ॥ इति श्रीकिरातकाव्ये दुर्घटानि समाप्तानि ।
पथा लिखितानि ।। श्रीरस्तु ॥ कल्याणमस्तु लेषकवाचकयोः ॥ शुभं भवतु ॥ References. Aufrecht refers to this Ms. only in his Catalogus
Catalogorum (i, p. 108 ) and mentions it under restrarर्जुनीय as किरातार्जुनीयकाव्यदुर्घट.

Page #114

73.1
Kavya
89
काव्यामृत
· Kávyāmrta No. 72
329.
1848-87. Size.-- 84 in. by 3 in. Extent.- 42 leaves ; Io lines to a page ; 20-22 letters to a line. Description.- Country paper; Devanagari characters; old in
appearance; hand-writing not quite clear and legible ; red pigment used for verse-numbers; borders ruled in double black lines; many folios missing ; corners of last few folios
slightly damaged ; incomplete. Age.- The Ms appears to be old. Author.- Kesavapandita. Begins.- (abruptly) fol. 3*
जगदेकबंधो संजल्पतामिति वचो न भवप्रवाह ॥१४॥ यत्पादपंकजरजो न जहाति वेधा लक्ष्मीभवनिदशवंदितपादपन्नः। लीलात्तमानुषवपुः पुरुषोत्तमोसौ श्रीराम एव शरणं सततं ममास्तु ॥१॥
इति श्री श्री(मोत्पंडितनानात्म(ज)केशवाविरचिते काव्यामृते श्रीराम
...ष्टिकरो नाम प्रथमः सर्गः॥१॥etc. Ends.- fol. (abruptly) 80°
रामः ॥रे रे निशाचर परोचरितं गृहाणा दिव्यं धनुत्रिदशदपहिरं शरं... निर्वापयामि विरहासिमहं प्रियाया तर...नेत्रजसप्रवाहे।
114
किरातकाव्य
Kirāta-Kávya
or
or
किरातार्जुनीय
Kirātārjuniya
73. No. 73
A 1879-80. Size.- 8 in. by 4g in. Extent.-118.leaves%
38 lines to a page%3 24 letters to a line. [ Kavya.] 12

Page #115

90
Kavya
[ 73.
Description.- Country paper; old in appearance%3 Devanagari
characters%3; hand-writing clear and legible; borders ruled in double red lines%3; folios numbered in the left-hand margin; folios 22 to 35 missing ; edges of some folios slightly
worn out. Age.- Samvat 1830. Author.- Bhāravi. Begins.- fol. 1
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीरामरमणं नत्वा स्मृत्वा तत्पदपंकजं ॥
श्रीगोपालमनस्तुष्ट्यै लिख्यते भारवेः कृतिः ॥१॥ श्रियः कुरूणामधिपस्य पालिनी प्रजासुवृत्ति यमयुक्त वेदितुं ॥ सवर्णलिंगी विदितः समाययौ युधिष्ठिरं द्वैतवने वने...रः॥१॥ कृतप्रणामस्य महीं महीभुजे जितां सपत्लेन निवेद...पतः । न विव्यथे तस्य मनो न हि प्रियं प्रवकुमिच्छंति सृषाहि...षिणः ॥२॥ etc. folio 7* काव्ये किरातार्जुना(नी)यनाम्नि लक्ष्म्यंकइंदुममितसमाप्तिं ॥ सर्गः कृतौ भारविपंडितस्य प्राप्त प्रसादाजगदीश्वरस्य ॥१॥ छ folio 14* इति श्रीकिरातार्जुनीये महाकाव्ये द्वैपायनागनागमो नाम द्वितीयः सर्गः॥२॥ folio 40' इति श्रीकिरातार्जुनीये महाकाव्ये लक्ष्म्यंके कविचक्रवर्तिश्रीभारविकतौ सुरसुंदरीप्रस्थानो नाम षष्टः सर्गः ॥६॥ छ । folio 46' इति etc. ... ... ... ... सुरसुंदरीप्रकीलगमनं नाम सप्तम सर्गः ॥७॥ folio 54' इति etc. ... ... ... ... पुष्पावचयजलाकलिवर्णनो नाम अष्टमः सर्गः ॥८॥ folio 64" इति etc. ... ... ... ... चंद्रोदयसीधुपानसंभोगवर्णनो
नाम नवमः सर्गः॥९॥ folio 73" इति etc. ... ... प्रलोभनार्थो नाम दशमः सर्गः॥१॥ folio 81" इति etc. ... ... महेंद्रागमनो नाम एकादशः सर्गः ॥११॥ tolio 87' इति etc. ... ... हरसैन्यनिवेशो नाम द्वादशः सर्गः ॥१२॥ folio 96° इति etc. ... ... दूतवाक्यं नाम त्रयोदशः सर्गः ॥१३॥

Page #116

73.]
Kavya folio IOS" इति etc. ... ... धनंजयाभिगो नाम चतुर्वशः सर्गः ॥१४॥ folio IIo" इति etc ... ... शिवार्जुनसंग्रामे पंचदशः सर्गः ॥१५॥ folio 18' इति etc. ... ... अम्रयुधो नाम षोडशः सर्गः ॥१६॥
folio 126" इति etc. ... ... अस्त्रापहरो नाम सप्तदशः सर्गः ॥ १७ ॥ End.- fol. 132
व्रजजयरिपुलोकं पादपद्मा तत: स
नादित इति भवेन श्लाधितो देवसंधैः ।। निजगृहमथ गत्वा सादरं पांडुपुत्रो
धतजयगुरुलक्ष्मीर्धर्मपुत्रं नमाम ॥४८॥
इति श्रीकिरातार्जुनीये महाकाव्य भारविविरचिते लक्ष्म्यंके धनंजयस्यास्त्रलाभो नामाष्टादशः सर्गः ॥१८॥ समाप्तोयं किरातः ॥ संवत् १८३० वर्षे पोसमासे शुक्लपक्षे वित्तियगुरुवासरे लिखितमिदं पुस्तकं समाप्त श्रीरस्तु॥
॥शुभं भवतु॥ References.-I Aufrecht's Catalogus Catalogorum i 107', 779; ii
21', 194%; iii, 23. 2 Winternitz— History of Indian Literature, Vol. III pp. 66f, 508, 646. 3 A. B. Keith - History of Sanskrit Literature, pages 10916. 4 Descriptive Catalogue of Mss., Madras, Vol. XX p. Nos. II464-11479. s Printed Editions-Old Editions:- Edited by Vidyākara Miśra and Babu Rāma, Kidderpore, 1814; 2 Ed. by Tārānāth Śarman in conjunction with several other pandits : 3 with the com. of Mallinath, edited and published by Jivananda Vidyāsāgara, Calcutta, 1875 ; 4 Text without com. Calcutta, 1868 ; 5 Text only, edited by Eshwar Chandra Vidyasagara, Calcutta, 18533; 6 Kiratarjuniya, Sargas I-X with Mallinātha's comm. edited by Sarasvati Tiruvengada Acărya and Vangipuram Rāmaksishna Ācārya, Madras 1860; 7 Sargas 1-5 with Mallinātha's comm. Poona 1844 -55. 8 Gesang I and II. Aus dem Sanskrit über serzt von. c. Schātz, Beelefeld, 1845.

Page #117

93
Keva
[ 23. New Editions:
I Cantos I-III with Mallinath's comm. notes and English translation by M. R. Kale, 1928; 2 with the
comm. of Mallinätha, Nirnayasāgara Press, Bombay ; 3 • with the comm. शब्दार्थदीपिका of चित्रभानू ( sargas I-3);4
with Engl. translation by L. R. Pangarkar cantos I-X; 5 ed. by Ubat franare; 6 ed. by Haripada Chattopadhyāya; 7 trans. from the original sanskrit into German and explained by Prof. Carl. Cappeller Horward 1912 etc.
किरातार्जुनीय
Kirātārjuniya
619. No. 74
1882-83. Size.- 9} in. by 4 in. Extent. - 116 leaves; 7 lines to a page; 25 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance ; Devanāgari
characters; hand-writing bold, clear, legible and uniform ; marginal notes; borders ruled in double black lines ; red pigment used; folios 14 to 21, 89, 116 and 126 missing ; folios I-5 slightly damaged; edges of the folios also slightly damaged.
The Ms. contains 16 sargas and 1-60 verses of the
17th sarga. Age. - The Ms. appears to be old. Author:- Bhäravi. Begins.- fol. zB "* : s THT SAFTUTRITT II
श्रियः कुरूणामधिपस्य पालनी प्रजासुवृत्तिं यमयुक्त वेवितुं ।
Farroirsoft raten: Harurat gruizionata taar: 11 & ll etc. folio 7° इति श्रीकिरातार्जुनीये लक्ष्म्यंके महाकाव्ये भारविकतौ कोपप्रदीपनो नाम प्रथमः सर्गः ॥१॥

Page #118

75.]
Kauya
folio 25b इति श्रीकिरातार्जुनीये महाकाव्ये कविश्रीभारविछतौ लक्ष्म्यंके शरद्वर्णनं नाम चतुर्थः सर्गः ॥ ४ ॥ etc.
Ends. fol. 127b
आक्षिप्तच पावरणेषु जालः छिन्नोत्तमासिः समृधेऽवधूतः ॥
रिक्तः प्रकाशश्व बभूव मे । रुत्सादितोद्यान इव प्रदेशः ॥ ५९ ॥ स खंडनां प्राप्य परामर्षवान् । भुजद्वितीयोऽपि विजेतुमिच्छया ॥ ससर्ज वृष्टिं परिरुग्णपादपां । जवेन मेघः पयसामिवाश्मनां ॥ ६० ॥ ends abruptly—
References. See No. 73
किरातार्जुनीय
with
घण्टापथ
"
No. 75
Size.- 134 in. by 44 in.
Extent. -- 48 leaves; 8 lines to a page 52 letters of the comm. and 24 letters of the text to a line.
Description. Modern paper; Devanagari characters; borders ruled in double black lines; text in the middle and comm. below and above the text; folio-numbers in both margins; separate pagination for each canto.
Age. — Saka 1767.
Author ( of the text ). - Bharavi.
The Ms. is a lithograph copy and contains cantoes I and 3
"
Kirātārjuniya
with
Ghaṇṭāpatha
""
554. Viśrāma(i)
comm.)— Mallinātha.
Begins (text).— fol. 2b
श्रियः कुरूणामधिपस्य पालनीं प्रजासुवृत्तिं यमयुक्त वेदितुं ।
सवर्णिलिंगी विदितः समाययौ युधिष्ठिरं द्वैतवने वनेचरः ॥ १ ॥ etc.

Page #119

94
Comm. folio rb
Kavya
Ends.-fol. 20b
(text)
t 75%
श्रीगणेशाय नमः श्रीसरस्वत्यै नमः
अर्द्धगीकृत दांपत्यमपि etc. ..........
folio 254 इति श्रीमहोपाध्यायकोलाचलमल्लिनाथसूरिविरचितायां किरातार्जुनीय काव्यव्याख्यायां घंटापथसमाख्यायां प्रथमः सर्गः ॥
अनुजगुरथ दिव्यं दुंदुभिध्वानमाशाः
सुरकुसुमनिपातैव्योम्नि लक्ष्मीर्वितेने ।
प्रियमिव कथयिष्यन्नालिलिंगस्फुरंत भुवमनिभृतवेलावीचिबाहुः पयोधिः ॥ ६० ॥
(comm.) अत्र विशेषणमात्र साम्यादप्रस्तुतस्य गम्यत्वात्समासोक्तिरलंकारः तत्र चाप्रस्तुतयोर्भूमिसमुद्रयोः प्रतिपन्नाभ्यां नायकाभ्यां मेदे अभेदलक्षणातिशयोक्तिवशादालिंगनोक्तिरिति रहस्यमेवमतिशयोक्त्यनुप्रणीता समासोक्तिः प्रियकथनात्स्नेहमुज्जीवयंती तदंगभावं भजत इत्युभयोरंगांगिभावेन संकर इति विवेचनीयम् ६० इति श्रीमहोपाध्याय कोलचलमल्लिनाथसूरिविरचितायां किरातार्जुनीयव्याख्यायां घंटापथसमाख्यायां तृतीयः सर्गः सप्तर्तुःसप्तेंदुमिते शाके पुण्याख्यपत्तने यत्नतः पाठशालायामंकितोऽयं शिलाक्षरैः ॥
References. 1 Aufrecht's Catalogus Catalogorum- i, 108*,
779b ; ii, 21, 1944 ; iii, 244.
2 H. D. Velankar, B.B.R.A.S. Mss. Catalogue- ii, p. 333. 3 Descriptive Catalogue of Mss. Madras- Vol. XX Nos. 11482-11492.
4 Printed Editions - For printed editions see No. 73

Page #120

76. 1
किरातार्जुनीय
with
घण्टापथ
No. 76
Size.
Extent.—
Description.—
Text Begins on fol. 2b
Comm. begins on fol. rb
The Ms. is a lithograph copy and contains cantoes 1-3 ; 68 leaves.
श्रियः कुरूणामधिपस्य etc as in No. 75
Ends — fol. 20b 214
Kavya
References. See No. 75
Kirātārjuniya with
Ghaṇṭāpatha
553.
Virama (i)
Same as above i. e. No. 75.
श्रीगणेशाय नमः श्रीसरस्वत्यै नमः
अर्द्धांगीकृतदांपत्यमपि etc as in No. 75
folio 254 इति श्रीमहोपाध्यायकोलाचलमल्लिनाथ सूरिविरचितायां किरातार्जुनीय काव्यव्याख्यायां घंटापथसमाख्यायां प्रथमः सर्गः ॥ folio 20b इति etc. द्वितीयः सर्गः समाप्तः
किरातार्जुनीय
with
घण्टापथ
(text) अनुजगुरथदिव्यं etc. ...... as in No. 75 (comm.) अत्र विशेषणमात्र etc
as in No. 75
No. 77
Size— 133 in. by skin.
95
Kirātārjuniya with
Ghaṇṭāpatha
252. Visrāma(i)

Page #121

96
Kavva
[77.
Extent.-- 18 leaves ; 10-11 lines to a page; 45 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance; Devanāgari .. characters; hand-writing clear, legible and uniform; bor
ders ruled in two double red lines; text in the middle and the comm. below and above the text; title of the work in the left-hand margin and folio-numbers in the right-hand margin ; fol. 18 slightly moth-eaten.
The Ms. contains only the Ist canto. Age.- The Ms. appears to be old. Author ( of the text ). — Bhāravi.
" , , comm.)-Mallinatha. Text begins on fol. 3° __श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रियः कुरुणामाधिपस्य etc.
as in No. 75 Comm. begins on fol. 1b
श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीसरस्वत्यै नमः ॥ श्रीगुरुम्यो नमः ॥
अर्धागिकृतदांपत्यमपि etc. ...... as in No. 75 Ends.— fol. 182 (text) विधिसमयनियोगाद्दीप्तिसंहारजिह्यं
शिथिलवसमगाधे मनमापत्पयोधौ ॥ रिपुतिमिरमुदस्यो दीयमानं दिनादौ दिनकृतमिव लक्ष्मीस्त्वां समभ्येतु भूयः ॥४६॥
इति श्रीकिरातार्जुनीये महाकाव्ये लक्ष्म्यंके भारविकृतौ द्रौपदीवाक्य
कथनो नाम प्रथमः सर्गः ॥१॥७॥ (comm.) भारविकत इति कविनामकथनं महाकाव्य इति महच्छब्देन लक्षण
संपत्तिः सूचिता किरातार्जुनीयं इति काव्यवय॑यो कथनं प्रथमः सर्गः समाप्त इति शेषः॥ एवमुत्तरत्रापिति द्रष्टव्यं । किरातावर्जुनावधिकृत्य कृतो ग्रंथः किरातार्जुनीयं ॥ शिशुक्रंदयम सम समदेव्रजनतादिभ्यच्छ इति छंद्वाच्छप्रत्ययः ॥ राघवपांडवीयमितिवत् ॥ तथाद्यर्जुन एवात्र नायकः किंरातस्तु तदुत्कर्षकथनं च धिनोतिन इति ॥ अथायं संग्रहः ॥ तेनामध्यमपांडवो भगवतो नारायणस्य प्रभुस्तस्योत्कर्षकते तु ॥ वर्ण्यति ॥ तथा दिव्यः किरातः पुनः ।।

Page #122

कार
78.]
Kavya श्रृंगारादिव सोय मंत्रविजयीवीरप्रधानं रसः । शैलाद्यानि च वर्णितानि बहुशो दिव्यानलाभः फलं ॥ ४६॥
इति श्रीमहोपाध्यायकोलचलमल्लिनाथसूरिविरचितायां किराता
र्जुनीयकाव्यव्याख्यायां घंटापथसमाख्यायां प्रथमः सर्गः ॥ ॥५॥ References.- See No. 75
किरातार्जुनीय
Kirātārjuniya with
with घण्टापथ
Ghaptāpaths
80. No. 78
1919-24. Size.-9m in. by 3 in. Extent.- 253 leaves; 7-8 lines to a page ; 30 letters to a line for
first 25 folios ; 8-10 lines to a page and 34 letters to a line for the next 125 folios; 15 lines to a page and 40 letters to a line for the next 25 folios; 12-14 lines to a page and
38 letters to a line for the last 78 folios. Description.- Country paper; old and musty ; Devanāgari chara
cters; hand-writing clear and legible but not uniform ; borders ruled in red and black lines; red pigment used; separate pagination for every canto; slightly moth-caten; 74 leaves for the text and 179 leaves for comm.
The text contains Is cantos and 8 stanzas of the
16th canto while the comm. contains 15 cantos, Age.- The Ms appears to be old. Author (of the text).- Bhāravi.
" , , comm.)- Mallinatha. Begins.- fol. I
श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीकुलदेव्यै नमः ॥ श्रीरामचंद्राय नमः ॥ (text) श्रियः कुरूणामधिपस्य etc. ...... as in No. 73 .
[ Kavya ] 13.

Page #123

98.
Kavya
[78. folio 6' इति श्रीकिरातार्जुनीये महाकाव्ये लक्ष्म्यंके भारविकतौ दूतगमनो नाम प्रथमः सर्गः ॥ छ । folio 12' इति etc. ... ... द्वितीयः सर्ग(ः) समाप्तिमगमत् ends on folio 15 of 15th of ......इति श्रीकिरातार्जुनीये महाकाव्ये लक्ष्म्यंके भारविकतौ पंचदशः
सर्गः ॥ छ॥ (text)
रथांगसंक्रीडितमश्वहेषा बृहंति मत्तद्वीपबृहितानि । संघर्षयोगादिव मूर्छितानि हादं निगृह्णाति न दुंदुभीनां ॥८॥
अस्मिन् यशः पौरुषलोलुपानामरातिभिः प्रत्युरसंक्ष... (comm) भिगणेशाय नमः श्रिसरस्वत्यै नमः श्रिदेव्यै नमः श्रिरामचंद्राय नमः
श्रिगुरुभ्यो नमः ॥ विहितामिति ॥ अथ द्रौपदीवाक्यश्रवणानंतरं वृकोदरः भीमा प्रियया द्रौपद्या प्रियाग्रहणं अस्यापि हितोपदेशनात्यर्थसूचनार्थ ॥ etc.... folio 24 of comm. इति श्रीकोलाचलमल्लीनाथसूरिविरचितायां किरातार्जुनीयव्याख्यायां
घंटापथसमाख्यायां द्वितीयः सर्गः समाप्तिमव्रजत् ।। छछ Ends.- fol. 300 of the 15th sarga of comm.
मुनीनामंगानि गात्राणि अभिन्नमविरलं अंचिततरं अतिरुचिरं रोमांचं रोमहर्षे बिभरां बभूवुः बभुः। भीद्रीत्यादिना विकल्पादाप्रत्ययः ॥ ५३॥ इति श्रीमहोपाध्यायकोलाचलमाल्लनाथमूरिविरचितायां .. किरातार्जुनीय
व्याख्यायां घंटापथसमाख्यायां पंचदशः सर्गः ॥ छ छ । References.- See No. 75
.
.
.
.
..
.
किरातार्जुनीय
with
घण्टापथ
Kirātārjuniya
-.-..- with .. ........... .... - Ghantapatha ... .... .. 251.
Visrāma (i)
No. 79
Size.— 11$ in. by sfin.
Extent.-- 284 leaves ; 9-10 lines to a page ; 44 letters to a line.
!

Page #124

Kavya
Description. Country paper; white in appearance; Devanagari characters; hand - writing clear, legible and uniform ; text in the middle with the comm. below and above it; borders ruled in double red lines; separate pagination for every canto; folio rt of the 17th canto missing; folios numbered in both margins.
The Ms. contains 2-18 cantos.
79.]
**.
Age. — The Ms. is not very old. Author ( of the text ).— Bharavi. comm.) - Mallinatha.
(,,”
Begins- fol. 1a
"
(text) विहितां प्रियया मनः प्रियामथ निश्वित्य गिरं गरीयसीं ॥ उपपत्तिमदूर्जिताश्रयं नृपमूचे वचनं वृकोदरः ॥ १ ॥ etc.
comm. श्रीगणेशाय नमः ॥ विहितामिति etc
folio 12 of 3rd canto
इति श्रीमहोपाध्यायकोलचलमल्लिनाथसूरिविरचितायां : किरातार्जुनीयव्याख्यायां घंटापथसमाख्यायां द्वीतीयः सर्गः
وو
as in No. 78
Ends. fol. 144 of 18th canto
(text) व्रजजयरिपुलो (कं पा ) दपद्मानतः सन्नुदित इति भवेन श्लाघितो देवसंधैः । निजगृहमथ गत्वा सादरं पांडुपुत्रो धृतगुरुजय लक्ष्मीर्धर्मसूनु ( नं) ननाम ४८ इति श्रीकिरातार्जुनीये महाकाव्ये लक्ष्म्यंके भारविकृतौ वरप्रदानो . नामाष्टादशः सर्गः ॥
(comm.) तमोऽपहाररूपं बभारं वोदुस्थितं स्वधाम्ना स्वतेजसा लोकानामुपरि कृतस्थितिकृतपदमन्यत्र उपरि वर्त्तमानं तपो लक्ष्म्यादाप्रतं पांडवं अमरा इंद्रादयः दिनकृतं सूर्यमिवोच्चैरुपजग्मुः साधु महाभागोसीति तुष्टुवुः । शिखरिणि वृत्तं ४७
References. See No. 75
जगति सकल etc. as in No. 81 below
इति श्रीपदवाक्य प्रमाणपारावारपारीणमहोपाध्यायकाल चलमल्लिनाथसूरिविरचितायां किरातायां किरातार्जुनियव्याख्यायां घंटापथसमाख्यायां अर्जुनवरप्रदानो नामाष्टदशसर्गः ॥ १८ ॥

Page #125

Kavya
[80
100 - किरातार्जुनीय
with
Kirātărjuniya
with Ghaņtāpatha
। घण्टापथ
228.
No. 80
Visrama(i) Size.- 14 in. by 7 in. Extent. - 131 leaves ; 16 lines to a page ; 54 letters to a line. Description.- Modern paper with water-marks; Devanagari chara
cters; hand-writing clear, legible and uniform; text in the middle and the comm. above and below it; borders ruled in double red lines ; folios numbered in both margins; red pigment used for verse-numbers and yellow for corrections%3; folio II missing.
The Ms. is complete in 18 sargas. Age.- Saka 1748. Author ( of the text ).- Bharavi.
" , ,, comm.)- Mallinatha. Begins.- fol. I0
श्रीगणेशाय नमः श्रीवरदगणपतये नमः ॥ (text) श्रियः कुरूणामधिपस्य etc. ... .. as in No. 75 (comm.) अोगीकृतदांपत्यमपि etc. ...... as in No. 8r below
Holio 20° इति महोपाध्यायमल्लिनाथसूरिविरचितायां किरातार्जुनीयव्याख्यायां घण्टापथसमाख्यायां द्वितीयः सर्गः ॥ छ ।
folio 29° इति etc.... ... तृतीयः सर्गः समाप्तः ॥३॥ Ends.- fol. 1310 (text) ब्रजजपरिपुलोकं etc. ...... as in No. 79 (comm.) व्रजेति । शिवेन व्रज स्वपुरं गच्छारिलोकं जयेति गदितः उक्तः यतो
पादपद्मानतः शिवपादपंकजानतः सभू । तथा देवसंधैश्लाषित स्तुतोऽत एव धृता गुर्वी जयलक्ष्मीर्येन सं पांडुपुत्रोर्जुनः निजगृहं स्वाश्रमं गत्वा प्राप्याय सादरं यथा तथा धर्मसून राजानं ननाम नमनं चकार ॥४८॥

Page #126

81.]
Kavya
इति श्रीपदवाक्यप्रमाणपारावारीण महोपाध्यायकोला चलमल्लिनाथ - सूरिविरचितायां किरातार्जुनीयव्याख्यायां घंटापथसमाख्यायां अर्जुनवरप्रदानो नामाष्टादशः सर्गः ॥ १८ ॥ छ ॥ शके १७४८ व्ययनाम संवत्सरे चैत्र शु. ३
References. - See No. 75
किरातार्जुनीय
with
घण्टापथ
Age.— The Ms. appears to be old.
Author ( of the text ). - Bharavi. chmm.)
""
No. 81
Size.— 1oß in. by 5 in.
Extent. - 28 leaves ; 11-12 lines to a page ; 38 letters to a line. Description.— Country paper; old in appearance ; Devanagari characters; hand-writing clear, legible and uniform; occasional marginal readings; yellow pigment used for corrections; text in the middle and the comm. above and below it ; separate pagination for each canto.
The Ms. contains 4th and 5th cantos.
"
joi
Mallinātha.
Kirātārjuniya with Ghaṇṭāpatha
35. 1916-18.
93
Begins~~ fol. rb
(text) ततः सकूजत्कलहंसमेखलां सपाकसस्याहितपांडुतागुणां ॥
उपाससादोपजनं जनप्रियः प्रियामिवासादितयौवनां भुवां ॥ १ ॥ etc. (comm.) श्रीगणेशाय नमः ॥ तत इति ॥ ततः प्रस्थानानंतरं जनप्रियः सोर्जुनः ॥ कलहंसमेखलामिवेत्युपमिते समासः ॥ अन्यत्र कलहंसाद्रब मेखलेति विशेषणसमासः ॥ वजंती कलहंसमेखला यस्यास्तां सहपाकेन सपाकानि पक्कानि तैः

Page #127

102
Kavya
[ 81
सस्यैराहितः संपादितः पांडुतैव गुणै यस्यास्तां भुवं आसादितयौवनां प्राप्तयौवनां प्रियामिव उपजनं जनसमीपे अन्य न सखीसमक्ष समीपार्थे व्ययीभावः etc. ......
folio 11 इति श्रीमहोपाध्यायश्रीकोलाच (ल) मल्लिनाथसूरिविरचितायां किरातार्जुनीयव्याख्यायां घंटापथसमाख्यायां चतुर्थः सर्ग ४ ब श्री ॥ Ends. fol. 17a of the 5th canto
(text) तमनतिशयनीयं सर्वतः सारयोगादविरहितमनेकेनांक भाजा फलेन ॥
अकशमकशलक्ष्मीश्वेतसा शंसितं सस्वमिव पुरुषकारं शैलमभ्याससाद ४२ (comm.) फलेन कार्यसिद्ध्या अविरहितं शून्यं कार्यसिद्धेरवश्यं साधकमित्यर्थः ॥ अकृशं अतनुं उन्नतं इति यावत् ॥ चेतसा शंसितं प्राप्तुमिष्टं शैलं इंद्रकीलं स्वं आत्मीयं पुरुषस्य कार: कर्म तं पुरुषकारमुक्तविशेषणविशिष्टं पौरुषमिव अभ्याससाद प्राप | मालिनी वृत्तं ॥ ५२ ॥
इति श्रीकोलचलमल्लिनाथसूरिविरचितायां किरातार्जुनीयव्याख्यायां घंटापथसमाख्यायां पंचमः सर्गः ॥ ५ ॥
References.-- See No. 75
-
किरातार्जुनीय
with
घण्टापथ
No. 82
Kirātārjuniya with Ghaṇṭāpatha
470. 1891-95.
Size.— 8 in. by 4 in.
Extent. - 136 leaves; 9-10 lines to a page ; 30 letters to a line. Description.— Country paper; old in appearance; Devanagarī characters; hand-writing bold, clear, legible and uniform ; red pigment used; folios numbered in both margins; folios 1-124, 222 and 244-313 missing; folio 215 a blank ; incomplete.

Page #128

83.]
Kavya
103
.... The Ms. begins with the 7th canto and ends abruptly
at the 53rd verse of the 15th canto. Age:--The Ms. appears to be old. Author ( of the text )..-- Bhāravi. __ , (,, ,, comm.)- Mallinātha. Begins.- fol. 125* (text) श्रीमद्भिः सरथगजैः सुरांगनानां गुप्ताशमंथसाचिवैस्त्रिलोकभर्नुः ॥
संमूर्छन्नलघुविमानरंध्रभिन्नः प्रस्थानं समभिदधे मृदंगनादः॥१॥ etc.... (comm.) श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीमद्भिीरति ॥ अथ प्रस्थानानंतरं श्रीमद्भिः रथ
गजेन सहत इति सरथगजास्तैः तेन सहति तुल्ययोग्ये इति त्रयाणां लोकानां भर्नुनिलोकभर्तुरिंद्रस्य तद्धितार्थेत्यादिनोत्तरपदसमासः etc. folio 139" इति श्रीमहोपाध्यायमल्लिनाथसुरविरचितायां किरातार्जुनीयव्याख्यायां घंटापथसमाख्यायां सप्तमः सर्गः ।। ७॥ छ
falio 162° इति etc. ... ... ... अष्टमः सर्गः॥ ८॥ छ । Ends.- fol. 3320 - (text) संपश्यतामिति शिवेन वितायमानं लक्ष्मीवतः क्षितिपतेस्तनयस्य वीर्य ।
अंगान्यभिन्नमपि तत्वविदा मुनीनां रोमांचमंचिततरां बिभरांबभूवुः ॥५३॥ (comm.) क्षितिपतेस्तनयस्यार्जुनस्य वीर्य शौर्य संपश्यतां तत्वविदामपि हरेरंशा
वतारोयमिति विदुषामपि कु(कि)मुतान्येषामिति भावः सुनीनांमंगानि गात्राणि
अभिन्नम...... References. - See No. 75
किरातटीका
called . घण्टापथ No. 83 Size.— 12} in. by 48 in.
Kirātatikā .. called Ghaņtāpatha . 123.
1866-68.

Page #129

to4
Kavya
[83.
Extent. - 200 leaves ; 10 lines to a page ; 12 letters to a line. Description.- Modern paper with water-marks; Devanagari chara.
cters%3; hand-writing clear, legible and uniform; gaps lett in many places; folios numbered in both the margins.
The Ms. is a bound copy. Age.- A new copy - Saka 1790. Author.- Mallinātha. Begins.- fol. 19
श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीगुरुभ्यो नमः ॥ अर्धागीकृतदांपत्यमपि गाढानुरागि यत् । पितृभ्यां जगतस्तस्मै कस्मैचिन्महसे नमः१ आलंबे जगदालंब हेरंबचरणांबुजं । शुष्यंति यद्रजः स्पर्शात सद्य प्रत्यूहर्धयः २ तदिव्ययं धाम सारस्वतमुपास्महे । यत्प्रसादात्प्रलीयंते मोहांधतमसच्छटाः ३ वाणी(णी)काणभुजीमजीगणदवा शा(सा)सीच्च वैयासकी
मंतस्तत्र मरंस्तपन्नगगवी गुंफेषु वा जागरीत् । वाचामाचकलद्रहस्यमखिलं यश्चाक्षिपादस्फुरां
लोके भूद्यदुपज्ञमेव विदुषां सौजन्यजन्यं यश(शः)४ मल्लिनाथकविः सोयं मंदात्मानुजिघृक्षया । तत्किाराताजुनायास्य काव्यं व्याख्यातुमिच्छति ५etc.
folio 17° इति श्रीमहोपाध्यायकोलचमल्लिनाथमूरिविरचितायां किरातार्जुनीयकाव्याख्यायां घंटापथसमाख्यायां प्रथमसर्गः folio 31' इति ete. ... ... द्वितीयः सर्गः २ folio 45" इति etc. ... ... तृतीयः सर्गः ३ folio 53* इति etc. ... ... चतुर्थः सर्गः४ folio 65* इति etc. ... ... हिमवद्वर्णनो नाम पंचमः सर्गः ५ folio 73" इति etc.
षष्ठःसर्गः६ folio 80* इति etc.
सप्तमः सर्गः ७ folio 91 इति श्रीपदवाक्यपारावारीण etc. अष्टम सर्गः ८

Page #130

84.]
folio 1ogb इति etc. folio 117* इति etc.
folio 1334 इति etc.
folio 141 * इति etc.
folio 155 * इति etc.
folio 1674 इति etc.
folio 1762 इति etc.
folio 1844 इति etc. tolio 192 इति etc.
Ends. fol. 200
Kavya
जगति सकलविद्यासिंधुमुष्टिं दधानां
परभणति परीक्षा युज्यते सज्जनानां ।
तदिह मम निबंधे दूषणं भूषणं वा
किरातार्जुनीयटीका
called
घण्टापथ
नवमः सर्गः ९
दशमः सर्गः १०
एकादशः सर्गः ११ द्वादशः सर्गः छ १२
त्रयोदशः सर्गः १३
चतुर्दशः सर्गः १४
पंचदशः सर्गः १५
षोडशः सर्गः १६ सप्तदशः सर्गः १७ छ
105
भवति यदि विदग्धैस्तद्विसृश्यं विसृश्यं ॥ १ ॥
इति पदवाक्यप्रमाणपारावारीणश्रीमहोपाध्यायकोलाचलमल्लिनाथ - मूरिविरचितायां किरातार्जुनीयव्याख्यायां घंटापथसमाख्यायां अष्टदशः सर्गः छ छ शुभं भवतु ॥ छ ॥ शके १७९० फाल्गुन कृष्ण १२ समाप्तः References,— See No. 75
Kirātārjuniyaṭikā
called Ghaṇṭāpatha
431. 1895-1902.
No. 84
Size. 83 in. by 3 in.
Extent.- 203 leaves ; 10-12 lines to a page ; 40 letters to a line. Description.— Country paper; old and brittle; Devanagari characters; hand-writing small and not uniform; different kinds of paper used; some folios bordered in double black lines; after folio as the folios are numbered as 23, 24, 25 ! Kavya. 1 14

Page #131

106
Kavya
[ 84.
and after 98 as 94, 95, 96 and 97 ; red and yellow pigment used; folio 86* blank; borders of folios 89-98 ruled in double red lines.
___ The Ms. contains cantos I-16 and II verses of the
17th canto. Age.- The Ms. appears to be old, Author.- Mallinātha. Begins.- fol. 10
श्रीगणपतये नमः ॥ अर्दोगीकृतदांपत्यमपि etc. ......... as in No. 83 rolio 25b इति महोपाध्यायलोलाचलमल्लिनाथसूरिविरचितायां किरातार्जुनीयका(व्य)व्याख्यायां घंटापथमाख्यायां प्रथमः सर्गः समाप्तः॥१॥ folio 38 इति etc.
... द्वितीयः सर्गसमाप्तः॥२॥ folio 54' इति etc.
... तृतीयः सर्गः॥३॥ folio 75" इति पदवाक्यविचारप्रमाणपारावारीणश्रीमहोपाध्यायकोलाच. लमल्लिनाथसूतविरचितायां किरातार्जुनीयसमाख्यायां घंदापथसमा
ख्यायां षोडशः सर्गः॥छ॥ Ends.- fol. 78a
शराणां बाणानां शितिकंठकाये शितिकंठस्य श्रीमहादेवस्यकाये. The following passage on the last folio does not appear to be a part of this Ms.
__ अन्यथा दोषस्मरणादिति भावः ॥ तदुक्तं उपकर्तुमशक्यस्य जिवनान्मरणं वरमिति ॥ अत्र महोजसादिपदार्थानां प्राणादानकतर्व्यत्वां प्रति विशेपणगत्या हेतुत्वाभिधानात् ॥ काव्यलिंगमलंकारः ॥ लक्षणं तूतं ।। तथा सा
भिप्रा......
References.-See No. 78

Page #132

85.1
किरातार्जुनीय टीका called
घण्टापथ
No. 85
Age.— The Ms. is old.
Author - Mallinātha. Begins fol. rb
Ravva
Size. 8 in. by 32 in.
Extent.- 85 leaves ; 10-12 lines to a page ; 30 letters to a line.
Description.
Country paper; blackish in appearance; Devanagari characters; hand-writing clear but not quite legible; borders ruled in double black lines; edges slightly worn out; folios numbered in both margins; slightly moth-eaten. The Ms. contains cantos 1-7.
Ends- fol. 85b
107
Kirātārjuniyatikā called Ghaṇṭāpatha 468.
1891-95
श्रीगणेशाय नमः ॥ अंबायै नमः ॥ ॐ
अर्द्धांगीकृतदपत्यमपि etc. ... as in No. 83 folio 19 # इति श्रीमहोपाध्याय मल्लिनाथसूनुविर (री) चितायां किरातार्जुनीयव्याख्यायां घंटापथसमाख्यायां प्रथमः सर्गः ॥
folio 33 ° इति etc. ...
द्वितीयः सर्गः ॥
References. See No. 75
वनपादपानां पुरे यदुपवनं तत्र जाता उपवनजा लक्ष्मीः जक्रजाता अत्रान्योलक्ष्मीः संबंधासंभवात् तत्सदृशीति सादृश्याक्षेपादसंभवस्त संबंधे सन्निदर्शनात् । वसंततिलकावृत्तं । उक्ता वसंतिलका तभजाजगौग इति लक्षणात् ४० इति श्रीमहोपाध्याय मल्लिनाथसूरिविरचितायां घंटापथसमाख्यायां सेनानिवेशे सप्तमः सर्गः ॥ छ ॥

Page #133

to8
Kavya
[ 86.
with
किरातार्जुनीय
Kirātārjuniya
with घण्टापथ
Ghantāpatha
314. No. 86.
A 1881-82. Size.— lig in. by s} in. Extent.- 283 leaves , 2-3 lines to a page ; 42 letters to a line. (text)
7-8 , , , , 45 , ,, ,, (com) Description.- Country paper; Devanāgari characters; handwriting
clear, legible and uniform ; borders ruled with double red lines; text in the middle of tolios and the comm. above and below it ; folios stuck together and difficult to be detached ; last few folios stained with water-spots; separate
pagination for each canto. Age.- Does not appear very old. Author ( of the text ).- Bhāravi.
, (,, ,, comm.)- Mallinatha. Begins.- fol. 2b (text) श्रीकृष्णाय नमः ॥
श्रियः कुरुणामधिपस्य etc. ... ... as in No. 73 (comm.) श्रीगणेशाय नमः ॥
अर्दोगीकृतदांपत्यमपि etc. ... ... as in No. 83 Ends.—fol. 19 of 18th sarga (text) दृजजयरिपुलोकं etc. up to धर्मसूनुं (नोनाम ॥ ४८ ॥
etc. followed by इति श्रीकिरातार्जुनीये महाकाव्ये लक्ष्म्यंके भारविकृतौ वर
प्रदानो नामाष्टादशः सर्गः ॥ १८ ॥ संपूर्णः ॥ (comm.) सकलधिया सिंधुमुष्टिधानां
परभणिभिपरिक्षो युज्यंते सज्जनानां ।। तदिह स मम निबधे भूषणदूषणं वा __ भवति यतिविदग्धैस्तद्ववश्यविमृश्यं ॥४८॥

Page #134

87. .
Kavya
109
इति श्रीपदवाक्यप्रमाणपारावारपारीणश्रीमहोपाध्यायकोलाचलमल्लिनाथसूरिविरचितायां किरातार्जुनीयव्याख्यायां घंटापथसमाख्यायां अर्जुनवरप्रदानो नामाष्टादशः सर्गः ॥१८॥ समाप्तः ॥ श्रीरस्तुः ॥
किरातार्जुनीय
with
Kirātārjuniya
with Subodhini
सुबोधिनी
No. 87
243. 1880-81.
Size.— 102 in. by 41 in. Extent.— 73 leaves ; 6-7 lines to a page ; 44 letters to a line. (text)
12-13 ,, ,, ,, 60 ,, ,, , (com:) Description.- Country paper; old in appearance; Devanāgari
characters; hand-writing clear and legible; borders ruled in triple red lines; text in the middle with the comm. above and below it; red pigment used ; पृष्ठमात्राs also used.
The Ms. is complete in 18 cantos. Age.- Saṁvat 1799. Author:- Kasinātha. Aufrecht ascribes another work called सार
स्वतभाष्य to this Kasinātha. Dr. S. K. Belvalkar remarks“......he (Kasinath) must have lived prior to 1610 A. D. when a ms. ( No. 292 of 1880-81 ) of his commentary was copied down at Barhānpur.” Systems of Sanskrit
Grammar p. 100. Begins.- fol. 10 (text)
॥६॥श्रीशंखेश्वरपार्श्वनाथाय नमः ॥
श्रियः कुरूणामाधिपस्य etc. ... ... as in No. 73 (comm.) ॥१०॥ विभज्य विष्णवे etc. ... ... as in No. 88 below
folio 5* इति श्रीकाशिनाथकृतौ सुबोधिन्यां किरातटीकायां प्रथम सर्गः॥१॥

Page #135

Iro
End.- fol. 72b 73a
(text)
(comm.)
व्रजजयरिपुलोकं etc, up to धर्मपुत्रं ननाम as in No. 79 व्रजेति पांडुपुत्रोऽर्जुनः धर्मपुत्रं युधिष्ठिरं ननाम कथं भूतः धृतगुरुजयलक्ष्मीः संप्राप्तप्रकृष्टविजयश्रीः धृता गुर्बी महती जयलक्ष्मीर्येन स किं कृत्वा निजगृहं स्वकीयं मंदिरं गत्वा प्राप्य कथंभूतः पांडुपुत्रः देवसंधैः सुरसमूहः श्लाघितः स्तुतः पुन ( : ) कथंभूतः पादपद्माननः चरणकमलप्रणतः सन् भवेन शिवेन इति गदित इत्युक्तः किमित्याह हे अर्जुन त्वं व्रज याहि रिपुलोकं जयेति शिवेन उक्तः ॥ ४७ ॥
Kavya
243 1880-81
[ 87.
इति श्री किरातार्जुनीयमहाकाव्ये व्याख्यायां काशीनाथकृतायां पाशुपतास्त्र लाभो नाम अष्टादशः सर्गः समाप्तः तत्समाप्तौ समाप्ता चेयं किरात लघ्घुटीकेति श्रेयः ॥ ॥ सकलभट्टारकभामिनीललाटललामायमानभट्टारकप्रभुश्री ॥ १९ ॥ श्रीविजयप्रभसूरीश्वरशिष्यसकलकोविदमंडलीमुख्य संवत् १७९९ ना वर्षे पं । प्रसिद्ध पं हर्षविजयनी लषीतं
References:— Aufrecht i, 107 ; iii, 244. Only two Mss. viz. Nos. of this work have been referred to
330 and 1892-95
by Aufrecht in his Catalogus Catalogorum.
किरातार्जुनीय टीका
called सुबोधिनी
Kirātārjuniyatikā called Subodhini 330. 1892-35.
No. 88
Size.– ro‡ in. by 42 in.
Extent.- 115 leaves; 9 lines to a page ; 40 letters to a line. Description.— Country paper; Devanāgarī characters; hand-writing clear, legible and uniform; folios numbered in both margins; yellow pigment occasionally used for corrections.
The Ms. contains 1 - 13 cantos complete and 14th incomplete.

Page #136

89. 1
Kavya
Age.— The Ms. does not appear to be very old.
Author - Kasinatha.
Begins.— fol. rb
श्री गणेश ।य नमः ॥
विभज्य विष्णवे दत्तं शिवायै च कलेवरं ।
नर्ता शिवमद्वैतं साशवं शिवदं भजे ॥ १ ॥
श्रियः कुरूणा इति स वनेचरः वनवासी द्वैतवने तन्नामवने युधिष्टिरं युधि युद्धे स्थिरः हलदंतात्सप्तम्या अलुक्गवियुधिभ्यां स्थिर इतिषत्वं समाययौ । etc. folio 8b इति काशिनाथकृतौ सुबोधिन्यां किरातटीकायां प्रथमः सर्गः १ folio 16 इति etc. द्वितीयः सर्गः २ folio 1134 इति किरातार्जुनीयटीकायां सुबोधिन्यां त्रयोदशः सर्गः १३ Ends. fol. 115b
III
असिः सरा तवेशरेण उच्चकैर्विधृत्य प्रकाशीभूय किमिति असिः ष (ख) ङ्गो न याचितः शराः न याचिताः चर्मकवचं न याचितं । धनुश्व न याचितं अथ शक्तिरस्तियाचन्नयं कृतं व्यर्थे प्र.......
References.— See No. 87
किरातार्जुनीय
with
मुग्धावबोधिनी
No. 89
Kirātārjuniya with Mugdhavabodhini
271. 1883-84
Size.— ro‡ in. by 4gin.
Extent.— 79 leaves : 17 lines to a page, 50 letters to a line. Description.- Country paper; old and brittle; Devanagari characters; hand-writing small, clear and legible but not uniform; borders ruled in double red lines and right and lefthand edges ruled in single red lines; red pigment used;

Page #137

I12
Kavva
[89.
folios 1-30, 77-105 and 107-121 missing ; incomplete; पृष्ठमात्राs used.
The Ms. contains cantos 5 (inc.) to 10 and 15 ( inc.) to 18.
The comm. appears to have been composed in Samvat 1613. Cf. chronogram on fol. 1535
वर्षेग्निपृथ्वीरसभूभिसंख्या । श्रीविक्रमाद्भमिविभो प्रयाते ॥ cte. Age.- Samvat 1747. Author.-- Vinayarāma or Vinayasundara. Begins.-- fol. 310 (text) तपनमंडलदीपितमेकतः सततनैशतमोत्तमन्यतः ।
हसितभिन्नतमिश्रचयपुर शिवमिवामुगतंगजचर्मणा ॥२॥
किं हिमाः एकत एकस्मिन् प्रदेशे तपनमंडलदीपितं प्रकाशीकृतं एकस्मिकृत आद्यादिन्वासिः तपनस्य सूर्यस्य मंडलं भानुबिंब तेन दापितं
प्रकाशित etc....... folio 37' इति श्रीकिरातसूत्रे टीकायां च इंद्रकोलाचलगमनो नाम पंचमसर्गः ॥
folio 42' इति , , युवतिथतिष्टनो नाम षष्टम सर्गः ॥ Ends. — fol. 1532 (text) व्रजजयरिपुलोकं etc. ... ... as in No. 79 (comm.) अथानंतर पांडुपुत्रः पार्थः सादरं सबहुमानं यथास्यादेवधर्मसुनूं
युधिष्टिरं ननाम नमति स्म किं कृत्वा निजगृहं स्वकीयं गत्वा कि० स पार्थः भवेन रुद्रेण पादपद्मानत सन् पदपद्मप्रणतस्य नत इत्येतादृशं गदितः उक्तः इतीति किं व्रज गछ रिपुलोकं शनुलोकजय किं० स पार्थः देवसंधैः सुदै श्लाधित प्रशंसित पुनः किं पार्थः धृतगुरुजयलक्ष्मीः धृता गरिष्टा जयलक्ष्मीयेन स धृतगुरुजयलक्ष्मीः धारितजयश्रीकः॥४८॥
इति श्रीकिरातार्जुनीये श्रीभारविकविकृते महाकाव्ये लक्ष्म्यंके ईश्वरलोकपालेभ्यो वरमस्राणि च प्राप्य युधिष्टिरदर्शनकथनं नाम अष्टादशम' सर्गः॥१८॥
पर्षेनि पृथ्वीरसे भूमिसंख्या श्रीषिक्रमाद्भमिवितो प्रयाते मासे मनोहारिणि मायनाए बरे घरी पंचमिका दिने ॥१॥

Page #138

90.]
Kavya
113
क्षमादयादानतपोविधान प्राप्तप्रतिष्टोगुणगौरवाहः ॥ तुर्यस्य काव्यस्य विधाय टीका लिलेख रामो विनयादिशब्दः ॥२॥
श्रीरत्नाकरसूरिणां पादपद्मप्रभावतः ।।
व्याख्याकृतास्तिसंशोध्या विबुधैरल्पसूरिभिः॥३॥ संवत् १७४७ वर्षे फाल्गुणमासे कृष्णपक्षे अष्टम्यां तिथौ कुजवासरदं लिखितं इति श्रीकिरातकाव्यं संपूर्ण व्यासश्रीश्रीधरपुत्ररत्नं व्यासश्रीजयरामजीकस्य
पठनार्थे ॥ चेलागुणं राजलिखितं श्रीकर्णपुरवरं References.- I Aufrecht's Catalogus Catalogorum i p. 108. He
gives the title of the comm. as प्रदीपिका; ii p. 194.
किरातार्जुनीय
with बालबोधिनी
Kirātārjuniya
with Balabodhini
No. 50
376.
1887-91 Size.- IIt in. 4g in. Extent. - 175 leaves ; 12-13 lines to a page ; 40-42 letters to a line. Description.- Country paper ; old in appearance; Devanagari
characters, hand-writing clear, legible and uniform ; borders of folios 10-71 and 73-112 of the 2nd part ruled in triple red lines%3; folios numbered in two parts, first containing folios 10-72 and the 2nd I-II2 ; yellow pigment occasionally used for corrections; text in the middle of the folios and comm. above and below it ; folios 1-9 missing ; white chalk also used for corrections ; folio 74 numbered as 75.
The Ms. contains s(inc)-18 sargas. Age.- Samvat 1823; Saka 1688. Author ( of the text ).- Bhāravi.
, , ,, comm.) - Malla. See No. 91 below. [ Kavya ] 15.

Page #139

114
Kavya
[90.
Begins-abruptly fol. 104 (text) स्वतीलघयता शरदबुदसंहति ॥४॥
मणिमयूखचर्या शुकभासुराः सुखधूपरिभुकलतागृहाः।
वधतमुच्चशिलांतरगोपुराः पुर इवोदितपुष्पवनाभुवः ॥ ५ ॥ comm. समुदितं समुन्नतं मिचयेति यद्यपि निचयशब्दशिखरस्यावाचकस्तथापि
पर्वतवर्णनप्रकर्षत्वात् पाषाणनिचयशृंगवाचीमविनुमर्हति etc. folio 20b इति श्रीकिरातव्याख्यायां बालबोधनीसमाख्यायां इंद्रकीलागमो नाम पंचमः सर्गः॥५॥
folio 30° इति etc. ... ... षष्टसर्गः ॥६॥ Ends.- fol. II24 IIb
(text) व्रजजयरिपुलोकं etc. ...... as in No. 79
followed by इति श्रीकिरातार्जुनीये महाकाव्ये लक्ष्म्यंके श्रीभारविकृती
अस्त्रसंप्रदानो नामाष्टादशः सर्गः संपूर्णम् ॥ १८॥ श्रीरस्तु ॥ शुभं भूयात् ॥ (comm.) अत्र धर्मसूनवे नमस्कारकरणेन श्रीमद्भारविनाम्नः कवेरपि मंगलाचरण
मुह्यं यथाह मंगलादीनि मंगलमध्यानि मंगलांतानि इति ग्रंथसमाप्तिनिर्विघ्रर्थ नमः शब्दप्रयोगः ॥४८॥ जयति कविकुले (ह्य?) चक्रवर्तीसुवृत्तिः
सकलगुणगरिष्टभारविरिंदुकीर्तिः। कृतिः ललितपदार्थानिर्गतेयं यदास्यादमृतमधुरस्वादा स्वाद्यते प्राज्ञलोकैः ॥१॥
घंटापथसमाकीर्णा मद्धिया सुखदा सदा ।
पदवाक्यप्रमाणासौ कल्पिता विदा मुदा ॥२॥ यदप्यत्र भुष्यं दृष्यं विबुध्य शोध्यं च विज्ञानवद्भिः।
महद्भिः मयि कृत्य कृपां कृपांबुधिभिः सदसत्प्रमाणाः संतः लसंत ।।३।। श्रेयोस्तु ।। ॥ इति श्रीकिरातार्जुनीये महाकाव्ये लक्ष्म्यंके श्रीभारविकृतौ तस्य व्याख्यायां बालबोधिनीसमाख्यायां अर्जुनसंवरप्रदानो नामाष्टादशः सर्गः समाप्ति पफाणीत् ॥ ॥ श्रीरस्तु ॥ कल्याणमस्तु ॥ श्री ॥ संवत् १८२३ वर्षे शाके १६८८ प्रवर्त्तमाने मासोत्तममासे श्रावणमासे शुक्लपक्षे दुतियातिथौ गुरुवारे ।। लीपीकृता श्रीबडामहाराजीजीकादेवल श्रीबषतसिधकामध्ये प्रौहितकचरदास ॥ श्री श्री॥

Page #140

91.]
Kavya
IIS
Aufrecht mentions only two Mss. in his Cat. Cat. p. ii, 21 and iii 244. Besides the two Mss. mentioned by him this library contains one more.
References.
किरातार्जुनीय
with
बालबोधिनी
No. 91
Size.-— 122 in by sin.
Extent.— 235 leaves; 14-16 lines to a page ; 45 letters to a line. Description. Country paper; old in appearance; Devanagari characters; hand-writing clear and legible but not uniform; borders ruled in two double black lines; text in the middle with the comm. above and below it ; yellow pigment used for corrections; folio 160b blank.
Samvat.- 1833.
Author ( of the text ). - Bharavi.
(,, comm. )-- Malla.•
""
""
Begins-- fol. 1b
श्रीगणेशाय नमः ॥
श्रियः कुरूणामधिपस्य etc. ... ..
Kirātārjunīya with Bālabodhini 676.
1886-92.
as in No. 75
(text)
(comm.) ॥ ॐ नमः ॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीसरस्वत्यै नमः श्रीगुरुभ्यो नमः ॥ श्रीलक्ष्मीनृसिंहजी सत्पछजीः ॥ श्रीरा (म) कृष्णः ॥
त्वरं ज्योतिः शिवं गणेशं वाणीं भवानीं वगुर्वेद्मिं ।
algiri कुलदेवतां च मिल्लाख्यकाव्यस्य वृत्तिं रचिष्ये ॥ १ श्रीवछलः पुक्करवंशवर्यः ॥ ज्योतिर्विदां गुज्ञः द्विजाग्रण्यभूत् । जयरामनामा तत्सूनुरासीत्तकीदिविद्या कुशलोतिविद्वान् ॥ २ ॥ जो राजसभा माम्यो पुराणविद्यातिवक्षः शुष्काह्नः । कामे तस्य मायेने स्वबोधनाय ।। ३ ।।

Page #141

116
Kavya
[91.
वृत्तयः प्रचुरा संति अस्याग्रे भारविकृतेः । तथापि तम्य(न्य तेस्माभिः नूतना बालबोधिनी ॥ ४ ।। घंटापथमतं गृह्यस्वात्मबुद्धयनुशारतः।
श्रीमनोहरजिक्षस्य गुरोर्सनेरनुज्ञया ॥५॥ etc. folio Is' इति श्रीभारविकृतौ किरातार्जुनीयस्य टी+यां प्रथमः सर्गः १ folio 29° इति श्रीकिरातार्जुनीयस्य व्याख्यायां बालबोधनिसमाख्यायां
द्वितीयसर्ग समाप्ता २ Ends.- fol. 235. (text)
ब्रजजयरिपुलोकं etc. ... ... as in No. 79 followod by इति श्रीकिरातार्जुनीये महाकाव्ये लक्ष्यके श्रीभारविकृती अम्रसंप्रदानो नामाऽष्टादशः सर्गः संपूर्णम् ॥ १८॥ किरातसंपूर्णम् ॥ श्री
लक्ष्मीनृसिंहजीसप्तछैजी ॥ (comm.) अत्र धर्मसूनुवे etc. up to सदसत्प्रमाणाः संतः लसंत ॥३॥
as in No. 90 followed by श्रेयोस्तु । इति श्रीकिरातार्जुनीये महाकाव्ये लक्ष्म्यंके श्री. भारविकृतौ तस्य व्याख्यायां बालबोधिनीसमाख्यायां अर्जुनसंवरप्रदानो नामाष्टादशः सर्गः समाप्ति पफाणीत् ॥ ॥ इति किरातसंपूर्णम् ॥ लिषत शिवजीभट्टः तत्पुत्रसिताराम बालमुकुंदपठनार्थ ॥ संवन् १८३३ जेष्टमासे कृष्णपक्षे तिथौ ४ भौमवासरे महाराजाधिराज श्री १०८ सवाइ पृथ्विसिंहजी आमैरिपतिराराज्यकृतं । श्रीरस्तु ॥ श्रीलक्ष्मीनृसिंहाय नमः मालधुर
नगरमध्ये लिपि ज्ञातिब्राह्मणदशोराः॥ References.- See No. 90
किरातार्जुनीय
Kirātārjuniya with
with बालबोधिनी
Bălabodhini No. 93
291.
1884-86 Size. 13} in. by 6 in. Extent.-~~ 84 leaves ; 25-30 lines to a page ; 6o letters to a line:

Page #142

92.]
Kavya
II7
Description.- Country paper; old and brittle; Devanagari char
acters ; hand-writing very small and troublesome to read; some portion scratched out; borders ruled in double red lines; red pigment used for verses ; edges of some folios much damaged.
The Ms. is complete in eighteen sargas. Age.- The Ms appears to be old. Author.- Malla cf. No. 91 Begins.- fol. b
ॐ नमः सिद्धेभ्यः॥ (text) श्रियः कुरूणामधिपस्य etc. ... ... as in No. 75 (comm.) अथ तत्र भारविनामा कविः किरातार्जुनीयाख्यं महाकाव्यं चकार तस्य
विघ्नसमाप्तिसंप्रदाया विछेदलक्षणफलसाधनत्वात.........नमः श्रिया वस्तनि देशोवापि तन्मुखं इत्याशीद्यस्यतमस्य प्रबंधमुखलक्षणत्वाच्च बनेचरस्य युधिष्टिरप्राप्तिरूपं वस्तुनिर्देशनकथामु......पति आदितः श्रीशब्दस्य प्रयोगकरणे प्रमाणादि सिद्धिनीति वात्रापि युज्यते ॥ etc. ... folio 6. इति भारविकृतौ किरातार्जुनीयस्य टीकायां प्रथमः सर्गः ॥१॥
folio II' इति etc. ... ... ... द्वितीयः सर्गः ॥२॥ Ends.--- fol. 84 (text) ब्रजजयरिपुलोकं etc. ... ... as in No. 79 (comm.) कथंभूतः पांडुपुत्रः पादावेव पद्म तस्मिन्... • नतः नम्रः पादपद्मानतः
सन् शिवचरणकमलनम्रः सन् तथा देवसंधैरमराणां समूहैः श्लाघा जाता यस्य सः श्लाषितः स्तवमानः स्तुतः॥४८॥ इति श्रीकिरातार्जुनीये महाकाव्ये लक्ष्म्यंके श्रीभारविकृतौ तस्य व्याख्यायां बालबोधनीसमाख्यायां अर्जुनबरपदोनामाष्टादशः सर्गः समाप्ति पफाणीत ॥१८॥ followed by जयतिसकलविद्या etc. ... ... as in No. 83 followed by इति घंटापथटीकाश्लोकः काव्यसंख्या १००७ श्लोकः १४३०
हनुमानंजनीसूनु वायुपुत्रो महाबलः। रामेष्टः फाल्गुनसखः पिंगाक्षामितविक्रमः ॥१॥ उदधिक्रमणश्चैव सीताशोकनिवारणः। लक्ष्मणप्राणदाता च दशग्रीवैकदर्पहा ॥२॥

Page #143

118
Kavya
[92
दशैतानि नामानि कपींद्रिस्य महात्मनः । यः पठेत् त्रिषु कालेषु यात्राकाले विशेषतः॥३॥
सर्वसिद्धिमवाप्नोति रणे च विजयी भवेत् ।। पं० श्रीकिसनदासजी तत्सिष्य जिनदासार्थ लेखि References.-See No. 90
किरातार्जुनीय
with टीका
Kirātărjuniya
with Commentary
122. ___1875-76.
No. 93
Size.- 4} in. by 7} in. Extent.-- 170 leaves; 15, 20 and 26 lines to a page ; 14-16 letters
___to a line. Description.-- Country paper; old and musty; Sarada characters;
hand-writing clear and legible but very small. Age.-- The Ms. is old Kaśmir saṁvat 14. Author (of the text).- Bhāravi. .. (, ,,com.- Jonarāja, son of Nonarāja, grandson of
Laularāja, guru of Srivara composed his Kirātārjuniyaţikā
in 1449 cf. Aufr. Cat. Catlo. i, p. 209a. Begins.
ॐ नमो गुरवे श्रीसरस्वतीरूपाय श्रियः कुरूनामधिपस्य पालिनीं।
प्रजास्ववृत्ति यमयुक्त बेदितुम संवर्णिलिङ्गे विदितः समाययौ
युधिष्ठिरं द्वैतवने वनेचरः ॥ १॥ कृतप्रणामस्य मही महीभुजे
मिता सपरनेन निवेदयिष्यता।

Page #144

94.]
Kavya
___119
न विव्यथे तस्य मनो नहि प्रियं
प्रवक्तमिच्छति सुषा हितैषिणः॥ etc.
Ends..
Same as in No. 95 below: Then we have:
श्रिया दीप्तं प्रविशेत् इतिभद्रं ॥४७॥ इति श्रीनोनराजसूनुपंडितभट्ठ जोनराजकृतायां किरातार्जुनीयं......... कायामधादशः सर्गः ॥१८॥ समाप्तमिदं किरातार्जुनीयं महाकाव्यं सविवरणं । कृतिः श्रीमहाकवेर्भारवेः ॥ संवत् १४ पौ श्रुत्ति सप्तम्यां रविवासरे.."ते की राज्यारामेण प्रभाते लिखितं । शुभं॥
एकादशसर्गप्रभृति सटीकम् ॥ शुभमस्तु सर्वजगतां परहितनिरता मवंतु
भूतगणा दोषाः प्रयांतु शांतिं सर्वत्र सुखी भवंतु लोकाः॥ References.- Aufrecht i, 107b; ii, 216.
किरातार्जुनीय
with दर्शका
Kirātārjuniya
with Commentary
71.
No. 94
1883-84. Size.—74 in. by 104 in. Extent.- 193 leaves ; 21-22 lines to a page ; 25 letters to a line. Description.- Country paper%3; very old and brittle%3Sarada chara
cters; hand-writing clear and legible; red pigment used; edges of many folios pasted with slips of paper ; fol. 8a blank.
The Ms. is complete in 18 sargas. Age.- The Ms. appears to be old. Author ( of the text ).- Bhāravi.
,, (,, ,, chmm.) - Jonaraja. Begins.- as in No.95

Page #145

120
Kavya
195.
Ends.--
इति श्रीकिरातार्जुनीयटीकायामष्टादशः सर्गः ॥१८॥ समाप्तमिदं किरातार्जुनीयं नाम महाकाव्यं ॥ कृति रवस्येति भद्रम् ॥
शिवमादौ शिवमध्ये शिवमंते च सर्वदा ।
सर्वेषां शिवभक्तानां नराणामस्तु वै शिवम् ॥ References.-- See No. 93
किरातार्जुनीय
with टीका
Kirātārjuniya
with Commentary
No. 95
121. 1875-76.
Size.- 5 in. by 71 in. Extent.— 250 leaves ; 20 and 16 lines to a page ; 20 and 16 letters
___to a line. Description.- Smooth country paper; old but well preserved
Sarada characters; hand-writing small but clear and legible;
yellow and red pigment used. Age.- Kāśmir samvat 25. Author (of the text).- Bhāravi.
, („ „ comm.)- Jonarāja. Begins.- fol.
ॐ स्वस्ति श्रीगणेशाय नमः ॐ नमः सरस्वत्यै ॐ नमो गुरवे ।। प्रसादगांभीर्यमनोरमश्रीरसप्रवाहं मधुरं स्रवंति।
सरस्वती वा स्तुति पुण्यलभ्या सरस्वती नो मलशोधनाय ।। श्रीनोमराजतनयः कुरुजिच्चरित्रे पर्यायमात्रमभिघास्यति जोनराजः।। किं नाम नामलमणिप्रभुणांस्तडाको व्याकोशयत्युदधिवत्तरलास्तरंगान् ॥२॥
श्रीजैनोल्लाभदेवस्य साम्राज्ये जोनको द्विजः। रवर्षि विश्वमिते शारखे यथामति यतिष्यते ॥३॥

Page #146

6:1
Kavya
('
श्रियः कुरूणामधिपस्य पालनी प्रजास्वत्तिं यमयुक्तं वेदितुं। ...... सवर्णिलिंगी विदितः समाययौ युधिष्टिरं द्वैतवने बनेचरः ॥१॥ ..
. सवनेचर छैतवने द्वैतवनाख्ये बने निवासिनं युधिष्टिरं समाययौ प्राप । ( इत्यादि- . :: Ends.-
... . तपसो लक्ष्मीरतिशयस्तया दीप्तं भ्राजमानमेवंविधमर्जुनं सुरादिनकृतं रविं यथोपगायंति यथोपजगुरित्यर्थः। सोपि भगवान् जयिनमुदयं प्राप्य जगतो(5)नवमादाय महतीं धुरं सकलभुवनरक्षालक्षणं कार्यभारं तरसा वोढुंबद्ध कक्षो भवति अत्रोदयमाविर्भावः अनवमादः स्वकर्मसु उद्योगः तथा स्वधानालोकानां सत्यादीनामुपरिष्ठात्कृतवसतिः तथा लक्ष्म्या सर्वातिभावुकया श्रिया दीप्तप्रोज्ज्वल इति भद्रम् ।। ___ इति श्रीनोनराजसूनुपंडितजोनराजकृतायां किरातार्जुनटीकाया
मष्टादशः सर्गः ॥ ॥॥ ॥ संवत् २५ आषाढश्रुदि अष्टम्यां जीवे समाप्तं चेदं .. महाकविचक्रवर्तिभारविरचितं किरातार्जुनीयं नाम काव्यम् । शुभम ।
शुभम् । शुभम् ॥ References. - See No. 93
टीका.
.
किरातार्जुनीय
Kirātārjuniya with
...... . with : :... - Commentary: . ... .
119 No. 96 .. ... ..........
1875-76 Size.- 6 in. by II in. Extent. — 143 leaves ; 30 lines to a page ; 22 letters to a line. Description.--' Smooth country paper; Sarada characters; hand: writing clear and legible ; leather bound copy.
The is Ms. complete in 18 sargas... ......
Age.- The Ms appears to be old. Kasmira samvatra Author ( of the text).-- Bharavi ... , ,.comm.)-Jomarajast [Kavya ] 16. ....
.

Page #147

122
Ravya
[96.
Begins.- as in No. 95 Ends.
____ॐ इति श्री नोनराजसूनुपंडितमजोजराजकतायां किरातार्जुन. टीकायां अष्टादशः सर्गः ॥ समाप्तमिदं महासा किरातार्जुनीयं सविवरणम ॥ ॐ ख पंच पौध्ये शुक्लचतुर्दश्यां समातिर । काव्यं दामोदरस्यार्थे
. सिद्धेन कच्छजातेन वै मया ॥ ॐ भद्रं ।। ४ ।। References.-- See No. 93
with
किरातार्जुनीय
Kirātárjuniya ____with अवबूरी
Avacūri No_97
34.
1916-18 Size.- Ilf in. by 43 in. Extent.- 36 leaves; 11-12 lines to a page and so letters to a line
of the text ; 12-13 lines to a page and too letters to a line of the comm.
Description.- Country paper; very old and brittle; Devanagari
characters; hand-writing of the text clear and legible while that of the comm. too small to be read; this is a पश्चपाटी Ms. the text being in the middle and the comm. all a round it; borders:ruled in two double black lines; square blank space in the centre; moth-eaten ; edges of the folios extremely damaged; some folios missing.
The Ms. was written by one Devatilaka, the pupil of
Devasundara. Age.-- Samvat 1522. Author ( of the text ).- Bharavi. ..
, , , comm.)- Not mentioned.

Page #148

97.1
Kavya
(text)
Begins- fol. rb ...
॥१०॥ श्रीगुरुभ्यो नमः ॥ (text) श्रियः कुरूणामधिपस्य etc. ...... as in No. 75 comm....... वनं द्वैतवनं तस्मिन्द्वैतवने । यत्तदा नित्यसंबंधात् ॥ स क बनेचरः।।
य धनेचर कुरूणां अधिपस्य दुर्योधनस्य श्रिया पालिनी तिं ॥ लक्ष्म्याः पालयित्री वृत्ति या पारबेदितुं ज्ञातुं अयुङक्त .....कासु प्रजासु लोकेषु । किं
विशिष्टः धनेचर पिदितः प्रसिद्ध पुनः etc. Ends.
असंहार्योत्साहं जयीनमुदयं प्राप्य तरसा
धुरं गुर्वी वोढुं स्थितमनवसादाय जगतः । स्वधाना लोकानां तमुपरिकृतस्थानममरा
स्तपोलक्ष्म्या दीप्तं दिनकृतमिवोच्चैरुपजगुः ॥४७॥
इति श्रीकिरातार्जुनीये महाकाव्ये श्रीभारवेकृती कल्याणसंपल्लामो नामाष्टादशः सर्गः॥ समाप्तमिदं महाकाव्यं किरातार्जुनीयं नाम followed by संवत् १५२२ वर्षे ॥ श्रावणबहुल प्रतिपदि यथार्थनाम्नि मंगलबारे ॥ श्रीविगता राजस्थाने। श्रीकृष्णर्षिगच्छीयमहोपाध्याय श्रीदेवसुंदरशिष्येण महाकविमार्गे यज्ञासिषता मु. देवतिलकनाम्ना लिलिखे पठेचादो महावाक्यं किरातार्जुनीयम् ॥ विजयते भारवेः कृतिः ॥ भद्रं जिनशासनाय श्रीयः संघस्य ॥ श्री
लसंमृणालांकुरकोमलानि स्फुरत्सुधाधामकलामलानि ।
पीयूषसारकनिकेतनानि जयंति सूकानि महाकवीनां ॥१॥
शुभमस्तु समा (comm.) इति किरातविबरणं संपूर्णः ॥ शतग्रंथ सहस्रसाधषट् ॥ ६५०० प्रमाणेन
ज्ञेयं भारविः कविविशेषः कृतिः कणे तस्यां कल्याणं च संपञ्च कल्याणसंपदो तयोर्लामः कल्याणसंपद लाभनं नामा सर्गसमाप्तौ यः प्रकरणनाम्ना सर्गः संबध्यत इति कषिमतं

Page #149

124
Kavya
[98.
किरातार्जुनीय
with
Kirātārjuniya
with Commentary
टीका
120.
No. 98
1875-76. Size.- 5& in. by 78 in. Extent.— 173 leaves ; 25-27 lines to a page ; 20 letters to a line. Description.- Country paper; old and brittle; Sarada characters;
hand-writing very small and not uniform ; red and yellow pigment used ; incomplete.
The Ms. contains 16 sargas. Age.- The Ms. appears to be old. Author.- (of the text )- Bhāravi.
,,, comm.- Not mentioned. Jonaraja (?) Begins.- as in No. 95 Ends.- fol. 76
__ इति श्रीपंडितवरकृतायां किरातार्जुनटीकायां षोडशः सर्गः ॥१६॥ Then follows the 17 sarga. At the end we have परैः शत्रुभिः अहार्य हर्तुमशक्यं अजय्यं धैर्यवन्मित्रमिव स्मृत्वा धैर्य प्राप्नुवन् । यतो स्खलितस्वभावो विकाररहितो भीमे दुरारोहे अरिरेव दुर्ग तस्मिन्भुजं लंबमिव भुजलंबे च दुर्गादिमुखमारुह्यते ॥ ३॥ वंशोचितत्वादभिमानवत्यासंप्राप्तया संप्रियताम्
किरातार्जुनीयटीका
Kir niyatika No. 99
___41.
1871-72. Size.- 104 in. by 3in. 'Extent.-43 leaves%3 9-10 lines to a page3; 34 letters to a line.

Page #150

99.]
Kavya
ris.
Description, - Country paper; old and brittle ; Devanagari chara
cters; hand-writing careless and not legible; borders ruled ... in double black lines%; पृष्ठमात्राs used; folio No. 17 missing.
The Ms. contains XIII to XVIII sargas. It was copied by one Jagannatha in samvat 1480. It is difficult to say
whether this Jagannatha is the author of the comm.. Age.- Samvat 1480 Author.- Not mentioned. Begins-- fol. ja
ॐ ॥ __ अनंतरं अर्जुना वेगेन सुकरं ददर्श । मृगशब्दस्य सामान्यशब्दत्वात् विशिनष्टि ॥ स्थिरा दृढा दंष्ट्रा तया । उत्कृष्ट व...नं तथा दृढेन शरीरेण पर्वतानां विदारणे। संभाव्यमानः विकल्पनारहितो नः पराक्रमो यस्य । यानं । ॥१॥ etc.
fol. 9. समाप्तः स०१३ Ends.- tol. 44*
. देवाः अर्जुनं अतिशयेन तुष्टवुः । असंहार्य हनुमशक्यं उत्साहं । दिल्या. स्त्रलाभात् जनितमाहात्म्यं यस्य । स । तं । त्रैलोक्यस्य असुरांतं करणाथै अखेदाबलेन गुरुतरां भरं । उद्वहितुं रहितं । निजतेजसा । सर्वेषां राज्ञां शिरसि न्यस्तपाद । तपोलक्ष्मी । रतिशयस्तया । दीप्तं । भ्राजमानं । कमिव । यथा देवाः सूर्य स्तुवंति ॥ ४७॥ श्रीः ॥ स्वस्ति संवत् १४८० वर्षे वैशापवदि द्वादश्यां तिथौ शुक्रे पं० जगन्नाथेन किरातार्जुनीयस्य भाष्यमिदं लिलीखे
तैलाद्रक्षे जलाद्रक्षेद्रक्षेशिथिलबंधनात्। . . परहस्तगतं रक्षेत् देव वदति पुस्तिका ॥ श्रीः श्रीः शुभं भवतु ॥
किरातार्जुनभाष्यं पत्र ४४ संपूर्ण Aufrecht does not refer to this Ms. in his Catalogus Catalogorum.

Page #151

126
Kavya
[ 100.
Kirātārjuniyatika
किरातार्जुनीयटीका No. 100
....
.331.
1892-95
Size.- 10 in. by 48 in. Extent. -- 32 leaves : 15-16 lines to a page ; 40 letters to a line. Description.- Country paper; old and brittle ; Devanāgari chara
cters; hand-writing clear, legible but not uniform ; edges of some folios moth-eaten; borders ruled in triple black lines and edges in double lines ; red pigment used.
This is a fragmentary Ms. and it is difficult to arrange the folios as the folios after 1s are not numbered. The last folio of the Ms. contains a colophon of Ist canto while in fact the colophon of that chapter appears on fol. 146. The Ms. contains the Ist sarga and some folios of other
sarga (probably the 2nd). Age.- The Ms. appears to be old. Author.- Dharmavijayagani. Begins.— fol. 10
६०॥ श्रीरामाय नमः । महोपाध्यायश्रीदेवविजयगणिचरणकमलेभ्यो नमो नमः ॥ स्वस्ति श्रीकैरविणी कैरवबंधुः समस्तजनबंधुः । करुणासुधैकसिंधुः श्रीमान्वीरो जिनो जयतु ॥१॥ तपगणनमो दिनेशो जज्ञे श्रीविजयदानसूरियः । वसतिः शशधरमहसां यशसां पयसामिव पयोधिः ॥२॥ भीराजविमलनाम्नस्तस्य विनेयस्य वाचकवरस्य । शिष्यः सद्गुणसदनं वाचकमुनिविजयनामासीत् ॥ ३॥ वैराग्यमुभगमूर्तिस्त्रिभुवनविख्यातकीर्तिविस्फूर्तिः । श्रीदेवविजयवाचकवृषभस्तस्याभवछिष्यः ॥ ४ ॥ यद्णगणस्यमानं स्थितस्य पारे परार्धमसमर्थः। कई बाचस्पतिरपि वाचस्पत्यं जहाति स्म ॥५॥ प्रणिपत्य तस्य सुगुरोः श्रीविजयविधायकं चरणयुगलम् । कुर्षे किरातकाव्यप्रदीपिका बालबोधाय ॥ ६ ॥ etc.

Page #152

101.]
A. auva
127
folio 154 इति श्रीमहोपाध्यायश्री || श्रीदेव विजयमणिपादपयोब्जचंच - रकमहोपाध्यायश्रीश्रीधर्मविजयगणिविरचितायां मदश्रीभारविकृतस्य किरातार्जुनीयनाम्नो महाकाव्यस्य प्रदीपिकाभिधानायां वृतौ व्यासा नाम द्वितीयः सर्गः ॥ २ ॥
Ends. - last folio
विहितामिति विपूर्वस्य दधातेः क्रियासामान्यवाचिनो योग्यविशेषतापर्यावसानात् विशेषणद्वयेनापि गिरो ग्राह्यत्वमुक्तं अथ समासः मनसः प्रियामनः प्रिया तां मनः प्रियां अतिशयेन गुरुर्गरीयसी तां गरीयसीं उपपत्तिः...... References. Aufrecht i, 107b; iii, 244. This work is described by Rajendralal Mitra in his Notices of Sanskrit Mss. Vol. VIII No. 2806.
किरातार्जुनीयटीका
Kiratarjuniyatikā
180.
1879-80.
No. 101
Size.- 9 in. by 4g in.
Extent.- 65 leaves ; 13-14 lines to a page; 32 letters to a line. Description.- Country paper; old and brittle; Devanāgarī characters ; hand-writing clear and legible but not uniform ; some folios extremely damaged being moth-eaten; borders ruled in double black lines ; red pigment used; folios 1, 4, 17, 25, 27, 44, 45, 46, 58, 59, 60 missing; folio Saa _blank ; पृष्टमात्राs used.
Age. Sarivat 1610.
Author -- Allada Narahari.
Begins.- (abruptly ) fol. 24
The Ms. contains 1-8 cantos, 9th incomplete and some verses of the 16th.
. दुःखमित्यमरः ॥२ द्विषां विद्यातायेति । सद्विषां इति कर्मणि षष्टि | शत्रु विधाताय विध्मतुं विहंतुमित्यर्थः । etc.

Page #153

128
Κουνα
[ 102.
.. folio. 9 इति किरातटीकाया अल्लनरहरौ प्रथमः सर्गः ॥१॥
folio 16' इति etc.. ... ... द्वितीयः सर्गः ॥२॥ श्री । संवन् १६१० वर्षे चैत्र शुदि ४ बुधे शुभं भवतु कल्याणमस्तु folio 66° इत्यल्लाटनरहा सारटीकायां किरातार्जुनीये काव्ये
अष्टमः सर्गः ॥८॥ Ends.- fol. - सोऽर्जुन असिना खङ्गेन सह वर्तत इति सासिः असून प्राणान् सुरिति
प्रेरयतीति असुस्त शरस्तेन सह वर्तते सामूः स शरः अस्यंते क्षिप्यते बाणा
अनेनेति आसो धनुं स्तेन मह वर्त्तते सा...... References.-- See No. 102 below.
किरातार्जुनीयटीका
Kirātărjuniyatīkā
...
-469.
No. 102
1891-95. Size.- Top in. by 4g in. Extent. --- 62 leaves ; 16-18 lines to a page ; 50-55 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance; Devanagari
characters; hand-writing small but clear and legible ; पृष्ठमात्राs used; borders ruled in two double black lines%3; square blank spaces in the centre of the folios ; folios numbered in the right-hand margin and the title of the work in the left-hand margin ; red pigment used for verse
beginnings; one edge of folio I moth-eaten. ..... ... The Ms. contains cantos I-I0 and II incomplete. Age.- The Ms. appears to be old. Author.-- Allada Narahari. Begins.- fol. 10
नमो हेरंयाय ॥ .. हेरंब व किम किं तवकरे तातस्य नांद्रीकला..
त्य किं शरजन्मनोक्तमनयां इंतोतरं स्यादितिः ।

Page #154

10. ]
Kavya
129
सातः कुप्यति गृह्यतामिति धिया हत...मन्याकलो - म)काशे जपति प्रसारितकरस्तंबरेमा)यामणीः ॥१॥ टीकापि संस्कृतमित्रस्ताहदि ये मनो मुर्वे तेषां।
स्पष्टां किरातटीका नरहरिरलाडनंदनः कुरुते ॥२in etc. folio 6° इति (अल्लाडनरहरौ किरातटीकायां प्रथमः सर्गः ॥ folio IT' इति etc. ... ... ... वितीयः सर्गः ।
folio 58' इति etc. ... ... ... वसमः सर्गः ।। Ends.- fol: 620
अपवाददभीतस्य गुणदोषयो समस्य असवृत्ते वृत्तं विधेरिव दुर्विभावं आह ॥ अपवादील्लोकनिंदातः अभीतस्य अत्रस्तस्य गुणशेषः गुणदोषे च समस्य तुल्यस्य असवृत्तैः दुश्चरित्रस्य पुरुषस्य वृत्त° वर्तनं विधेरिव देवस्यैव ।
विधिविधानेदेस्वपीत्यमरः । दुर्विभाव्यं दुःखेन विभावयितुं ज्ञा......... References. Aufrecht i, 1076; iii, 24. He refers to only two
Mss. of Allada Narahari's comm. on Kiratarjuniya from this library, viz. Nos. 781s and T879-80
किरातार्जुनीयटीका
Kirātārjuniyatīkš
17
No. 103
1869-70.. Size.- 98 in. by 4t in. Extent. - 12 leaves ; 13-14 lines to a page ; 38 letters to a line. Description.- Country paper; old and brittle ; Devanāgari chara
cters%3 hand-writing small but clear and legible; पृष्ठमात्रा used : borders ruled in double black lines%3 red pigment
used.
The Ms. contains a comm. on the Isth canto only. Age.- The Ms. appears to be old. Author.- Ekanathabhatra.
[ Kavya.] 17

Page #155

130..
Kavya
[ 103.
Begins.--'fol. ib .
॥६०॥ ॐ नमो गणेशाय ॥ आत्मनो बद्धि प्रौढिमानं दर्शयिष्यन् चैत्रसर्गकाव्यांगत्वं च प्रतिपादयितुकामः कविः पंचदशसर्गमारभते । etc....... Ends.- fol. 12
लक्ष्मीबतो जयश्रीयुक्तस्य क्षितिपतेस्तनयस्यार्जुनस्य वीर्य पराक्रम सं. पश्यतां विलोकयतां लक्ष्मीवतो मादुपधाया इत्यादिनावक्रकारः । किं लक्षणं वीर्य इति इच्छं शिवेन वितायमानं विस्तार्यमाणं तनोतर्यकितिवैकल्पिक आकारादेशः किं लक्षणानां तत्वविदामपि हरेरंशावतारोयमिति विदुषामपि किमुतान्येषामिति भावः । लक्ष्मकः । इति श्रीएकनाथभट्टविरचितायां किरातार्जुनीयटीकायां पंचदशः सर्गः ॥छ।। श्रीरस्तु कल्याणमस्तु ॥छ॥छ कार्तिक शुद्धदशमी गुरुलक्ष्मीधरकहि फदी आसप्त लिहणि. This endorsement in the left-hand margin seems to be in a
different hand. References.- Aufrecht's Catalogus Catalogorum i, I07b; ii, 21"; iii
24°.
.
...
.
India
किरातार्जुनीयटीका
Kirātārjunīyatikā called .
called प्रसन्नसाहित्यचंद्रिका
Prasannasāhityacandrikā
432 No. 104
1895-1902. Size.— 10 in. by 14 in. : Extent.— 211 leaves ; 15 lines to a page ; 40 letters to a line. Description.- Country paper ; old but well preserved ; Devanagari
characters; hand-writing clear, legible and uniform ; पृष्ठमात्राs used; borders of folios 1-45 ruled in triple red lines; red pigment used.
The Ms. is complete in 18 sargas.

Page #156

104.]
Kavya
131
Age.-- Samvat I713. Author:- Ekanāthabhatta. Begins.- fol. rb
- ॥६॥ ॐ नमः श्रीसारदाय नमः॥
यः साक्षादीक्षते सर्व । हस्तामलकवज्जगत् । __ नमस्तस्मै महेशाय सोमाय त्रिगुणात्मने ॥१॥ प्रणमामि रामचरणांबुजद्वयं । प्रणमत्सरासुरमधुव्रताकुलं बहुलप्रमोदमकरंदनिर्भरं । विलसत्स्फुटारुणनवेंशुके सरं ॥२॥ सरस्वती तां सितपद्मकारो । वीणां च पुस्तं करैर्दधानं । तरंगितक्षीरधिवीचितुल्ये क्षौमेवसानां शरणं प्रपद्ये ॥३॥ यस्यैकदंतोपि महांतराय । पयोधिमज्जद्धवनं समस्तं । उद्धर्तुमेव क्षमते क्षणेन प्रभुः सदेवो जयतीशपुत्रः ॥४॥ श्रीमानंदनपंडितोथ वसुधा देवाग्रणीश्चंद्रमा। माता यं सुषुवे वसाप्रियगुणः श्रीएकनाथः सुधीः। छंदोलंकृतिरीतिभावगुणवित् स्पष्टं किरातार्जुनीयं। काव्यं विशदाकरोति पदशो व्याख्याय वित्यैत्सवे ॥५॥etc....... folio 18 इति एकभट्टीवरीचतायां प्रसन्नसाहित्यचंद्रिकायां किराता
र्जुनीयटीकायां प्रथम सर्गः ... Ends.- fol. 211
पांडुपुत्रो अर्जुनः निजगृहं स्वमंदिरं गत्वा सादरं धर्मसूनुं ननमे । किं. धृतगुरुजयलक्ष्मी । ते गुन्यो जयलक्ष्मी येन सः के ण इति भवेन महादेवेन सधौलोकपालैश्च श्लाघितः सप्तः यतः पादणत् स्मरन् तत इतोस्मत्सकाशात् व्रज गच्छ । रिपुलोकं जय आशीरलंकारः ॥४८॥ इति श्रीएकनाथ. भट्टविरचितायां प्रसन्नसाहित्यचांद्रिकायां किरातार्जुनीयटीकायां
अष्टादशः सर्गः ॥१८॥ सं० १७ चैत्रादि १३ वर्षे । आषाढवदि ११ गुरौ ॥ References:- Same as in No. 103 .

Page #157

132
किरातार्जुनीयटीका
called
प्रसन्नसाहित्यचंद्रिका
No. 105
Kavya
Size— ro‡ in. by 43 in.
Extent.— 64 leaves ; 17-18 lines to a page; 39 letters to a line. Description.— Country paper; old and brittle; Devanāgarī characters; hand-writing very small and carelessly written ; borders ruled in double red lines; corners of some folios damaged ; slightly moth-eaten ; incomplete.
Age.— The Ms. appears to be old.
Author - Ekanātha.
Begins.-- fol. rb
[ 105.
Kiratarjuniyatikā called
Prasannasahityacandrika
The Ms. contains cantos 1-6 and 7 verses of the seventh canto.
Ends. fol. 64b
॥ ६० ॥ ॐ गणेशाय नमः | श्रीसरस्वत्यै नमः ।
यः साक्षादीक्षते etc....
...
329.
1895-98.
as in No. 104
रामाणां सुंदरीणां वपुषि कार्य आतपस्य धर्मस्य सहत्वं सह इति सहः क्षमं पचाचच् । तस्य भावः । सहत्वं संप्राप्ते सति किंलक्षणे वपुषि अवजन्माल्यसौकुमायें | अजितं अक्षिप्तं माल्यानां पुष्पाणां सौकुमार्यसुकुमारत्वयेन तद् अद्भुतो रसः तस्यैवालंकारता । पंचालीरीति । माधुर्यो गुणः अनुप्रासव ||७|| सिंदूरेरिति ॥
The colophons of different chapters are as followsfolio ish इति श्रीकषिएकनाथविरचितायां प्रसन्नसाहित्यचंद्रिकायां किरातार्जुनीयटीकायां प्रथमः सर्गः ॥ १ ॥
folio 27 b इति etc.
folio 38b इति etc. folio 45b
इति etc.
द्वितीयः सर्गः २
तृतीयः सर्गः ३
चतुर्थः सर्गः ४

Page #158

106.]
Kavya
133
folio 56 इति etc.
folio 63' इति etc. References.— See No. 103
पंचमः सर्गः ५ षष्ट सर्गः ६
किरातार्जुनीयटीका
called प्रसन्नसाहित्यचंद्रिका No. 106
Kirātārjunīyaţikā
called Prasannasāhityacandrikā
136. 1882-83
Size.- 94 in. by 41 in. Extent.— 111 leaves ; 14 lines to a page ; 38 letters to a line. Description.- Country paper; old and brittle ; Devanāgari chara
cters; hand-writing clear and legible but small; borders ruled in double black lines; red pigment used; folios 7884 and 184-87 missing ; folio-number 172 repeated ; the Ms. has double numbering one is 69-189 and the other is 1-122; moth-eaten ; folios slightly damaged.
The Ms. contains cantos 9-17 and 44 verses of the
18th canto. Age.- The Ms. is old. Author.- Ekanathabhatta. Begins fol. 692
ॐ नमो गणेशाय नमः ॥ अथेति ॥ अथ निवेशनानंतरं सुरांगनाः पुरंजहः तत्यजुः। जहातिर्लिट् । किंलक्षणं पुरं स्वमायारूपितं मंदिरोज्वलं स्वमायया स्वेच्छा विशेषेण कृतैः निर्मितैः मंदिरैः उज्वलं etc....... folio 94* मालीएकनाथभट(ह)विरचितायां नवमः सर्गः । folio 106° इति श्रीएकनाथभट्टविरचितायां प्रसन्नसाहित्यचंद्रिकायां कीरातार्जुनीयटीकायां दशमः सर्गः ॥ folio 182' इति etc. ... ... समयमा सर्मः।

Page #159

..134
Kavya
[ 106.
Ends.-fol. 189
___स इति । स धनुर्वेदः पांडोः सुतं वीरमर्जुनं अतिययौ ॥का कमिव ॥ भास्वान् जलदमिव । यथा भास्वान् सूर्यः जलदं मेघ अभियाति ॥ किंलक्षणो
धनु ...... References.- See No. I03
किरातार्जुनीयटीका
Kirātārjuniyatikā called
called प्रसन्नसाहित्यचंद्रिका
Prasannasāhityacandrikā No. 107
332.
1884-87. Size.- 8t in. by 4 in. Extent.— 197 leaves ; 14 lines to a page ; 35 letters to a line. Description.- Country paper; old and brittle; Devanagari chara
cters; hand-writing small and neither legible nor uniform; borders ruled in double black lincs; left-hand edges of the folios much damaged ; red pigment used; folios 71-116, 132, 134, 136 and 205-10 missing; folios 123", 187", 188, 204, 213 and 230* blank; folio number 139 repeated.
The Ms. contains cantoes 1-17 and 47 verses of the
18th canto. Age.- The Ms. is old. Author.- Ekanāthabhatta. Begins.- fol. 10
श्रीगणेशाय नमः ॥ भद्रकाल्यै नमः। यः साक्षादीक्षते सर्व ... ... as in No. 104 . folio 19' इति श्रीएकनाथभट्टविरचितायां प्रसन्नसाहित्यचंद्रिकायां किरातार्जुनीमटीकायां प्रथमः सर्गः ॥

Page #160

108.)
Kavya
135
- folio 30 gfa etc. ... ... ... fafty: Frof: #
folio 243b giat etc. ... ... ... FAST: Fof: 11 Ends.- fol. 2510 ATHURIUMË etc. ... ... up to stugaT: .....,
as in No. 79 References. See No. 103
किरातार्जुनीयटीका
Kirātārjuniyatikā called
called प्रसन्नसाहित्यचंद्रिका
Prasannasāhityacandrikā
179. No. 108
1879-80. Size.— 104 in. by 44 in. Extent.— 254 leaves ; 12-13 lines to a page ; 38 letters to a line. Description.-- Country paper; old in appearance ; Devanāgari
characters; hand-writing clear and legible but not uniform ; fol. 1 has a picture of goddess Sarasvati seated on a white peacock with a fior in her hand; folios 2* and 106 have blank space ; borders ruled in two double black lines ; square blank spaces left in the middle of the folios ; red pigment used; many folios moth-eaten and pasted with thin paper; folios numbered in both margins ; TEHET used; right-hand corners of folios 1-3 damaged;
left-hand edges of many folios pasted with thin paper. Age.- Śaka 1505 ; Samvat 1639. Author.- Ekanātha.
Begins.- fol. 1b
n
o nofteita tai #H: 11 FA: SÍTOTHICAT II saft: 11 T: Freteta i etc. ... ... as in No. 104

Page #161

136
Kavya
[ 108. folio 21 इति श्रीएकनाथभट्टविरचितायां प्रसन्नसाहित्यचांद्रकायां किरातार्जुनीयटीकायां प्रथमः सर्गः ॥
folio 38 इति etc. ... ... द्वितीयः सर्गः ॥ Ends- fol. 254 पांडुपुत्रोर्जुन: etc. ... ... up to आशीरलंकारः॥
as in No. 104 followed by जगति सकलविद्या etc. ... ... up to विमृश्यं
as in No. 83 followed by इति श्रीभट्टएकनाथविरचितायां प्रसन्नसाहित्य. चंद्रिकायां किरातार्जुनीयटीकायां अष्टादशमः सर्गः। प्रमोदसागरस्य संवत् १६३९ वर्षे शके १५०५ प्रवत्त(त)माने दक्षणानुगते हेमंतऋतौ कार्तिकमासे कृष्णपक्ष द्वादश्यां तिथौ रविदिने चित्रानक्षत्रे । दीवमध्ये लिखितं ॥ श्रीमत्रपागछे। श्री ॥ श्रीहरिविजयसूरि विजयराज्ये । पं० श्रीदेवविजय
पठनार्थ इति भद्रं ॥ मुनिप्रमोदसागरेण...... References. See No. 103
किरातार्जुनीयटीका
Kirātārjunīyatīkā called
called प्रसन्नसाहित्यचंद्रिका
Prasannasāhityacandrikā No. 109
21.
1870-71 Size.- 98 in. by 4g in. Extent.-34 leaves; IS-16 lines to a page%3; 32 letters to a line. Description.- Country paper ; old and brittle; Devanagari chara
cters; hand-writing clear, legible and uniform ; borders ruled in black lines; red pigment used; folios numbered in both margins; folio-number 6 repeated ; edges slightly worn out; a hole in folio9; slightly moth-eaten ; some portion on folios 300 and 318 appears to be in a different

Page #162

tto.]
Kdoya
137
hand. The Ms. contains cantos 16-17 and 1-74 stanzas of the 18th canto. It also contains a comm. on the ist st. of the Isth canto.
Age.- The Ms. appears to be old.
Author.- Ekanātha Bhatta. Begins.— fol. 18
श्रीगणेशाय नमः ।। आत्मनो बुद्धिप्रौढिम etc. ...... as in No. 103 folio 12' इति श्रीएकनाथभट्टविरचितायां प्रसन्नसाहित्यचांदिकायां किरातार्जुनीयटीकायां षोडशः सर्गः समाप्तः ।।
folio 24" इति etc. ... ... ... सप्तदशः सर्गः । End.- fol. 33*
पांडुपुत्रोऽर्जुनो निग्रहं स्वमंदिरं गत्वा सादरं धर्मसूनुं ननाम नमश्चक्रे 'किल धृतगुरुजयलक्ष्मीः । ते गुव्र्यो ज......... References.— See No. 103
किरातार्जुनीयटीका
called प्रसवसाहित्यचंद्रिका
Kirātārjuniyatikā
called Prasannasāhityacandrikā
17.
No. 110
1872-73
Size.-98 in. by 5 in. Extent.- 22 leaves ; 17-19 lines to a page; 36 letters to a line. Description.- Country paper ; old and brittle; Devanagari charac
ters; hand-writing clear, legible and uniform ; folios much damaged ; borders ruled in double black lines; red pigment occasionally used; separate pagination for each canto.
The Ms. contains the 6th and 10th cantos. [ Kavya ] 18.

Page #163

138
kutija
| 110
Age.--The Ms appears to be old. Author.- Eknatha Bhatta. Begins.- fol. Ib
श्रीगणेशाय नमः॥ स्मरामि नित्यामनिशं कुमारी ब्रह्मादिकानां जननीमरुपां॥ क्रियावती पश्विमपीठराज्ञी तां हिंगुला भ+जनातिहंत्री। १॥
अथ अर्जुनस्य तपो वर्णयितुकामः कविः षष्ठं सर्गमारभते ॥ etc.... folio IO* इति श्रीभट्टेकनाथविरचितायां प्रसन्नसाहित्यचद्रिकायां
किरातार्जुनीयटीकायां षष्ठः सर्गः ॥ Ends.- fol. 120
अखंडेन अकृतेन तपसा स्वयं शतमखं ईशं इंद्रं आराध्य प्रीणयित्वा । किं भूतां । अप्सरसा गंधर्वसहिताः । शिखरिणीवृत्तं । रसैरुद्रपिच्छन्नायमनसमलांता शिखरिणी॥६३ ॥
इति श्री भट्टैकनाथविरचितापां प्रसन्नसाहित्यचंद्रिकायां किराता
र्जुनीयटीकायां दशमः सर्गः ॥ References.- See No. 103
किरातार्जुनीयीका
Kirātārjunīyatikā No. 111
17.
1882-83. Size.- 94 in. by 3in. Extent.— 31 leaves ; 10 lines to a page ; 40 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance ; Devanāgari
characters; hand-writing clear and legible but not uniform; पृष्ठमात्राs used; borders ruled in double black lines; edges damaged ; red pigment used ; fol. 30 repeated.
The Ms. is fragmentary. Age.- Samvat I552. Author.- Lokanandana.

Page #164

1.12..
Kaya
139 Begins-- fol. 1
ॐ नमो गणाशाय ॥ श्रियः कुरुणामधिपस्य etc. ... as in No. 74 folio 21 इति किरातार्जुनीये महाकाव्ये लोकानंदनकृतौ टीकायां प्रथमः सर्गः ॥१॥श्रीमंगलमस्तु ॥ स्वस्ति श्रीसूर्यपुरे संवत् १५५२ वर्षे मार्गशीर्ष
मुदि ८ बुधे लखितं Ends.- fol. 31
यथा अचिरेण परस्य भूयसीमित्यादि तथा प्रागुक्तमूर्जिताभयं बलाश वचनमूचे ॥ कोदर इति अन्ये तु बलादिन्येतदुत्तरेण सह यो जयति । बलादनुमानेन नोवागमः ......
References. This is the only Ms. referred to by Aufrcht in his
Catalogus Catalogorum i, p. 108*.
किरातटीका
Kirātaţikā called
called साहित्यचंद्रिका
Sāhityacandrika
431. No. 112
1895-1902. Size.- Io in. by 3g in. Extent.- 19 leaves ; 7-9 lines to a page ; 28 letters to a line. Description.- Country paper ; old in appearance; Devanagari
characters; hand-writing clear but carelessly written and not uniform; borders ruled in double black lines; red pig. ment used for verse-numbers and yellow for corrections ; fragmentary.
The title of the comm. is written in the margins of the folios. The comm. is on the 3rd canto and contains
stanzas 1-34 only. 35th stanza is incomplete. Age.... The Ms. appears to be old.

Page #165

140
Kava
[ 112.
Author.- Not mentioned. Begins.- fol. b
'श्रीगणपते नमः ॥ तत इति ॥ भिभिमनिविशिष्टं चतुर्भिः कुलकं ॥ ततः उपवेशनानंतर धर्मात्मजो युधिष्टिर तदाभ्यागमने तस्य मुनेरभ्यागमने आगमनविषये हेतुं कारणं परीप्सुस्सन् ज्ञातुमिच्छुः सन् सखोपविष्ट मुनि आवभाषे इति चतुर्थ
श्लोकेन अन्वयः ॥ etc....... Ends.- fol. 196
समस्तातिसमुचयार्थश्च शब्दयोरपि प्रयोगीनुपत्तयः तेनात्र व्रणतद्वेषि भुवागसा च द्विषत्सर्वायं तनये मघोनः इति...विपरिणमयितयौ ॥३४॥
तान् भूधाम्नः ॥ तदशर्म तत् पूर्वोक्तं अशर्मसुखं शर्मशांत....... | References.- Aufrecht mentions no Ms. of साहित्यचंद्रिका, a comm,
on किरात, in his Catalogus Catalogorum.
किरातार्जुनीयटीका
Kirātārjunīyatikā called
called लघुटीका
Laghutikā
377. No. 113
1887-91. Size.- Ing in. by 4g in. Extent. — 14 leaves ; 17 lines to a page ; 60 letters to a line. Description.- Country paper ; very old and musty; Devanagari
characters; hand-writing clear, legible and uniform; प्रष्टA rs used; borders ruled in two double black lines with red pigment between them; three red circles, two in the margins and in the middle of the folios ; incomplete
The Ms. is considerably damaged. Age--- The Ms. appears to be very old. Author.- Prakaśavarşa.

Page #166

114.]
Begins. abruptly
Ends.
Kavya
141
....... रुपविभ्रतं ध्वनितसूचितमंबुठचांचयं । सहमुरचापेन ससुरचापं । अपगतपयस्त्वाद्विशदं शुभ्रं । अविचलं निस्पंदं एवं भूतमंबुमुचां चयं धनं चक्रवालं शिखरैरुपविभ्रतं कीदृशै शिखरैरनेका अनेकरूपामणिप्रभा येषां - तान्यनेकमणिप्रभाणि तैः हिमेन पांडूनि तैरविचलत्वं शिखराणां स्वाभाविकमेव | etc....
After five folios:
इति किरातार्जुनीयेमहाकाव्ये प्रकाशवर्षकृतौ लघुटीकायां इंद्रयुद्ध......पंचदशः सर्गः समाप्तः ॥ ६० ॥
इह वीतदयांतापानुभावाज्जहति व्यालमृगाः परेषु वृत्तिं । मयितां सुतराम............ र्धते तपोनुभावाद्वयालमृगाः वीतदयांवृत्तिं परेषु जहाति तपःप्रभावात्क्षुद्रसृगासिंयादयः परेषु हरिणादिषु......etc....
References. Aufrecht i 107b, 779b; iii, 242. This work is described in the Mad. Cat. Vol. XX No. 11481.
किरातार्जुनीयटीका
No. 114
Size.— 9‡ in. by 43 in.
Extent.- 73 leaves ; 17 lines to a page; 52 letters to a line. Description.— Country paper; Devanāgarī characters; hand-writing legible and uniform but not quite clear; पृष्ठमात्राs used; borders ruled in two double black lines ; versenumbers and colophons marked out with red pigment; some space has been left in the middle of every folio so as to form a square.
The Ms. is complete.
Age. - The Ms. appears to be old.
Kirātārjuniyaṭikā
270. 1883-84.

Page #167

142
Kagya
[ IIA.
Authot. - Prakāśavarşa. Begins- fol. I0
॥ ५० ॥ नमः श्रीपार्श्वदेवाय ॥ इह हि सर्वेषामेव प्रेक्षापूर्वकारिणं भमत्र.........कायारंभ अति...... देवं : नमस्कारपुर-सरो - विघ्नविनाशाय कोए समना ... . सदाधारार्थश्व दृश्यसे यथा
नारायणं नमस्कृत्य नरं चैव नरोत्तमां।
देवी सरस्वती वंदे ततो जयमुदीरये ॥१॥ इत्यादि विशिष्टदेवतां नमस्कारस्य प...र्येण विनायपशांतिफलं वर्णयति
इति इदं च महाकाव्यं यतः मंत्रदूतप्रयाणाजिनाय काल्फदयादिवर्णनलक्षणमाह काव्यलक्षणयुक्तत्वात् नायकौ चात्रार्जुनबैकुंठौ भट्टनरसिंहसूनीगौडस्य कवेर्मुखांबुजले श्रुत्वा वृति लघु विधास्ये कचिकिरातार्जुनीयस्य १ etc. folio 6° इति प्रकाशवर्षकतो किरातार्जुनीयवृत्तौ प्रथमसर्गावचूरिः समाप्ता १
folio 13" इति प्रकाशवर्षकत्तौ किरातार्जुनीये महाकाव्ये धितीयः सर्गः Ends. — fol. 736
सोपि भगवान जयिनमुदयं प्राप्य जगतोऽनवसादाय महतीं धुरसकलभुवनरक्षालक्षणं कार्यभारांतरसा बोढुं बद्धकक्षो भवति । अत्रोदयत्वाविर्भाव अनवसादरुमो उद्योग तथा च धान्ना लोकानां सत्यादीनामुपरिष्ट्रात कृतास्थितिः तथा सर्वानभिभावुकतया श्रिया दीक्या प्रवृत्त इति ४६
इति श्रीप्रकाशवर्षकृतौ किरातार्जुनीये महाकाव्ये भारविकतो
पाशुपाताम्रलाभो नामाष्टादशमः सर्गः श्रेयोस्तु श्री संथमान ३७९६ Relerences. ---Same as in No. 113

Page #168

Kavya
Its.]
143 - किरातार्जुनीयटीका
Kirātārjuniyatīkās घण्टापथ and लघुटीका
Ghaņtāpatha and Laghutikā
331. No. 115
1884-87 Size.— 103 in. by 4 in. Extent.— 103 leaves ; 11 lines to a page ; 46 letters to a line. Description.- Country paper; old and musty ; Devanāgari charac
ters; hand-writing clear, legible and uniform ; borders ruled in double black lines, red pigment used; edges of folios much damaged; folios 1-54, 71 and 72 missing; incomplete.
___The Ms. contains two commentaries, viz (I) घण्टापथ, cantos VII-XIII and (2) लघटीका, cantos XIV-XVII. The comm. on chapters XIV to XVII appears to be that of Mattinatha and not of Prokaśavarşa as indicated by their
colophons. Age.- The Ms. is old. Authors.- Mallinātha and Prakāśavarşa. Begins.- (abruptly) fol. 54°
......कृतिमानित आतपछतः । कपोलानां समपाटलत्वं ममनितां श्रियं तत्सदृशी थियमित्यर्थः । अतस्व निदर्शनालंकारः । etc. folio 58° इति महोपाध्यायमल्लिनाथसूरिविरचितायां किनार्जुनीयव्याख्यायां घंटापथसमाख्यायां सप्तमः सर्गः ॥ folio 67* इति etc. ... ... अष्टमः सर्गः॥ folio 78 इति etc. ... ... नवमसर्गः ॥ folio IH4' इति etc. ... ... त्रयोदशः सर्गः ॥ Ends of canto XIII of the commentary of Afegara fol. 1146 - अथास्य विज्ञापनमाह । सज्यमिति । स्थेयान् स्थिरतरः प्रियरिधरेत्यादिना स्थादशः यश्च भूपतिः हरितुरंगमकेतोरिंद्रध्वजस्य लक्ष्मी शोभा जयन् अहिपतिरिव स्थवीयः स्थूलतरं स्थूलदूरेत्यादिना पूर्षगुणादि परलोपोसहज्यान समय तिमलिमतमतिमात्र तशय अनुक

Page #169

144
Kavya
[116.
सख्यं कुर्वित्यर्थः मतिमत्तायाः फलमेतदिति भावः कुतः स व्याख्या अनेन च भूपतिना हेतुना सखेन अक्लेशेन चिंतितानि मनोरथान् अभियास्यसि प्राप्स्यसि । वसतितिलकावृत्तं ७१ । इति महोपाध्यायमल्लिनाथसूरिविरचितायां किरातार्जुनीयव्याख्यायां घंटापथसमाख्यायां त्रयोदशः सर्गः॥ Beginning of canto XIV of the commentary of प्रकाशवर्ष folio II4° ___तत इति । ततः किरातवाक्यानंतरं उद्वतैः प्रगल्भैः किरातस्य वचोभिः अर्णवांबुभिशैल इव पराहेतोभिहतः अत एव कुपितोपि पांडवो धैर्य निर्विकारत्वं न जहौ न(त)त्याज । उत्पन्नमपि कोपं स्तंभयामासेत्यर्थः । etc. folio 124" इति श्रीकिरातार्जुनीये महाकाव्ये प्रकाशवर्षकृतौ लघुटीकायां चतुर्दशः सर्गः॥ folio 132' इति लघुदीपिकायां पंचदशः सर्गः॥ folio 141" इति श्रीकिरातार्जुनीये महाकाव्ये प्रकाशवर्षकृतौ लघुटीकायां षोडशः सर्गः ॥
folio I52* इति etc. ... ... सप्तदशः सर्गः ॥ Ends.-, fol. 1586
सत्यमनुरुध्यमानस्य युधिष्ठिरस्य कृतपरिभवं अरिकलस्यास्त्रबले युक्ततासैघवसमृद्धिः संगतारुद्धिरस्यामिति कृत्वा प्रियो धम्मो यस्य सः वर्तते तत् तस्य प्रसादः कर्त्तव्यः प्रियधर्माणां वा धर्मः प्रियधर्मः धर्मेत्यस्यामंत्रणं......
References. - See Nos. 83 and 113
कीर्तिकौमुदी
Kirtikaumudi
471. No. 116
___1891-95. Size.- Io in. by 5t in. Extent.— 37 leaves ; 9 lines to a page ; 30 letters to a line

Page #170

Kavya
145
Description.- Country paper; Devanagari characters; not very . old in appearance; hand-writing clear, legible and uni
form ; incomplete... ।
The Ms. begins at the third canto. .
Age.- Sarmvat 1937. Author:- Somesvara Bhatta.
Subject. - History of Vastupala, a minister of Lavaņaprasada and
Viradhavala Vāghelās. Begins.- fol. r"
रसालंकरणे तस्मिन् आलवालानुकारिणि ।... पांशुः प्राग्वाटवंशोभूत्पुरे गूर्जरभूभुजाम् ॥१॥... त्वचिसारा परे वंशाः सदा पत्राणि बिभ्रति । ..
क्रियासारश्च वंशोयं धत्ते पात्रपरंपराम् ॥२॥ etc............. Ends.- fol. 37b .. .
दूर्वापुष्पफलाक्षतैरुपचितं पात्रं दधत्यः करे .
. यस्मै मंगलमंगनाप्रणयिनां चक्रः स्त(तदा सम्मदात् । । स्वयशांसि बंदिगदित्यान्याक यन् कर्णव- . ....
दानोदामकरांबुजः स जयतु श्रीवस्तुपालश्विरम ॥७८॥
इति श्रीगूर्जरेश्वरपुरोहितश्रीसोमेश्वरदेवविरचिते कीर्तिकौमुदी माहाकाव्ये यात्रासमागमनो नाम नवमः सर्गः ॥९॥ श्रीरस्तु शुभं भवतु
सम्बनू १९३७ ना वर्षे आषाढमासे कृष्णपक्षे ८ अष्टमी सोमवासरे लिखितः References.— Aufrecht's Catalogus Catalogorum, i, 108“; ii, 21a;
iii, 243.
Printed in Bombay Sanskrit Series, No. 25, 1883.....
कीर्तितरङ्गिणी
Kirtitarangiņi
333. No. 117
.
. 1884-87. Size.- 98 in. by 24 in. Extent. -- 18 leaves ; 4 lines to a page ; 35 letters to a line... ......
| Kavya ] 19.

Page #171

146
Ravya
[117.
Description.- Country paper ; Devanagari characters; discoloured; ...... hand-writing bold, clear, legible and uniform; folios I,
8-11 and 19 missing ; incomplete.
This is a fragmentary Ms. Age.- The Ms. appears to be old. Author.- Not mentioned. Begins.-- (abruptly) fol. 20
...बिजयति समरवीरो...... ॥२॥ लक्ष्मीश्चंचलतां विहाय भजंते यं भूपती संततं
....यस्य सरस्वती वितनुते स्वैरं बिलासानिजाम् ।। पूर्यन्नेहरितो यदीपयशसाम्यरैवि...ये...मिः
सोयं रामशिरोमणिबिजयतां......॥३॥etc. Ends.- fol. 200.
अलि श्रेणीवेणी ललितनयना चंद्रवदना। समुद्भूतानंगा विविधभगालंकृतिमती॥ निशीथे सच्चित्रांतवसज्यां गुणभुवं ॥११५॥
कीर्तितरङ्गिणी ॥ जीयात्सदसदानंदपरितापप्रकाशिनी ॥११६ ॥ आनंदिताः संत विलोक्य संतोहस्तं तु दुष्टा...
कीर्तिवर्णन ......
Kirtivarṇana
No. 118
436. 1899-1915.
Size.- 67 in. by 3] in. Extent.-- s leaves ; 10 lines to a page ; 22 letters to a line. Description.- Country paper; Devanāgari characters; old and
discoloured; hand-writing careless and illegible; folios
__extremely moth-eaten ; complete. Age.- Appears to be old. Author.-Anonymous .

Page #172

it.j
Kavya
147
Subject.- The Ms. appears to be a Ms. of subhāşitas dealing with
different topics. The topics dealt with are कीर्तिवर्णन, प्रताप.
वर्णन, समस्या etc. Begins abruptly fol. I''
कपि...पि...कापि...यन मदमत्तो वृश्चिकेन च संद...। .
अपि च पिशाचग्रता काबूसस्तस्य वैक... ॥ etc. fol. 1 श्रीर्जयति ॥ कीर्तिवर्णनमारभते ॥
तत्कीर्तेरुपवर्णनं प्रभवितुं स्वामिनशक्ताश्चतुः
पंचास्य प्रमुखाः षडाननसहस्रास्यादयो निर्जरा॥ स्वस्वस्थानगताः स्तपति सुमहत्युच्चैस्तप सांप्रतं
मोहं तु कथं प्रभो प्रभवितामंतुं क्षमस्व स्वयं ॥१॥ etc. " fol. 5" इति कीर्तिवर्णन then follows प्रतापवर्णन Ends.- ( abruptly ) fol. sb
हासो भाति कुचद्वयं नवशिषे मध्यो वपुस्तेस वाकेशानाशिकमौक्तिक सुवदनं स्निग्धांगरागदृशौ । मंगाबदाजमंडबद्तदतबद्गांगेयपदयव. जबूबज्जलबिंदुरज्ज ॥३५॥
भावत्केन महा...तापदहनं ज्वालेन संतापितो भीतःकाननमागतः स्तवरिपुः कांता
कुमारसंभव
Kumārasambhava
677.
No. 119
1886-92. Size.- 4; in. by 104 in. Extent.-- 50 leaves ; 9 lines to a page ; 32 letters to a line. Description.- Country paper, very old, thick, brittle and musty
in appearance; margins of some folios slightly worn out; on almost all the folios there are marginal notes; borders ruled with triple black lines; colophons on folios 7, 12, 18, 22, 30, 36, 43, 5"; verse-numbers and colophons,

Page #173

Kavya
[ 119.
marked out with red pigment; edges of folios ruled with i single black lines. Age. - Samvat 1650. Author.- Kalidasa. Begins.- 3 AA: HETTI
34 Fyri fist Jaarat etc. Ends.— glā arhHà AETETU FIETI SAT T O ATSTA: #f:
संपूर्णमिति ॥८॥ संवत् १६५० वर्षे पौषसुदि १४ बृहस्पतिवासरे । लिष्यते पुरनमलकाईस्थमाथुरेण ॥ लिषाइतं भटविश्रामजी आत्मपठनार्थ ॥ संध्या
ग्रंथ ८५१ ॥ शुभमस्तु भवत् ॥ References.- Mss. see Aufrecht i, 466; ii, 107-8; and iii, 100.
Editions (1) Kumarasambhava (cantos I to XVII) with comm. of Mallinātha
for sargas I to 8, edited by Dr. Bhau Daji
(Šaka 1795-1873) Bombay. (2) Do
Text with comm. of Mallinātha for sargas I to 8 (with various readings) by K. P. ParabN. S. Press, Bombay 1879. Text with Mallinātha's comm. (sargas i to 7), edited by Shri Damaru vallbha Sharma
of Nepala. Calcutta-Samvat 1926 A. D. 1870 4)
Text only, sargas 8 to 17, edited with a Sanskrit Introduction by Taranatha Tarkavacaspati Bhattacharyya, Calcutta, Samvat 1926
(= A. D. 1870). 1. Do With commentaries of Arunagirinatha and
Narayanpandita-edited by T. Ganapati Sastri Tri. Sans. Series Nos. XXVII (1913) XXXII and XXXVI (1914).

Page #174

rai.]
Kavya
(149
कुमारसंभव .. . ........ Kumārasambhava
332. . No. 120 ..... .......... .....
....... 1892-95 Size.— 43 in. by 101 in. Extent. -- 14 leaves ; 18 lines to a page ; 62 letters to a line. Description.- Country papar, very old, thin, brittle and worn out3B
margins are slightly moth-eaten ; borders ruled with triple red lines%3 Devanagari characters; hand-writing small but beautiful and uniform ; verse-numbers and colophons written in red ink ; square blank spaces left in the middle of
folios; पृष्ठमात्राs used. Age.- Samvat I500. Author.- Kalidasa.
Begins.
“ॐ नमः श्रीसरस्वत्यै ॥
अस्त्युत्तरस्या दिशि देवतात्मा etc" Ends.
" इति श्री कुमारसंभवे महाकाव्ये श्रीकालिदासकृतौ उमाशिवसंमोगो नाम अष्टमः सर्गः समाप्तः॥ संवत् १५०० वर्षे कार्तिक शुद्धि ४ गुरौ लेखक रा० गदाकेन लिखितं ॥ श्री॥
तैलादृक्षेजलारक्षेत् रक्षेमां शिथिल बंधनात् । .. .. .. ...
यावकाशं धनं रक्षेत् यावकाशं धनं रक्षेत् एवं वदति पुस्तिका ॥ श्री॥ References.- See No. 119.
कुमारसंभव
Kumārasambhava
178
No. 121
.....
...--- Visrama II
......
Size.- Io in. by 53 in. Extent..-27 leaves%3; 12 lines to a page; 33 letters.to.alineroine

Page #175

(150
Kavya
[ 121.
Description. Country paper, old but thick; folio I torn up at the right-hand top corner; Devanagari characters; hand-writing bold and legible; verse-numbers and colophons marked out with red pigment; the Ms. contains 7 cantos only. Age. The Ms appears to be old.
Author.
Kalidasa.
Begins.
Ends.
" इति श्रीकुमारसंभवे महाकाव्ये श्रीकालिदासस्य कृतौ उमापरिणयनाम सप्त (मः ): सर्गः ॥ ७ ॥
श्रीमन्त्रसिंह नमः
॥ श्रीगणेशायनमः ॥
अस्त्युत्तरस्यां दिशि देवतात्मा etc.
References. See No. 119
कुमारसंभव
No. 122
Kumarasambhava
Age. Samvat 1675.
Author.
Kalidasa.
473.
1891-95
Size. 10 in. by 4 in.
Extent. 71 leaves; 7 lines to a page; 30 letters to a line. Description. Country paper, very old, brittle, musty and worn out; Devanagari characters; hand-writing bold, legible and uniform; borders ruled with double black lines and red pigment smeared between the lines; colophons and verse-numbers marked out with red pigment.
The Ms. contains 8 cantos.

Page #176

123.]
Begins.—
Ends.
Kavya
St
॥ ॐ नमः ॥ श्रीवीतरागायनमः ॥ श्रीसरस्वत्यैनमः ॥ श्रीविदानंदीरयेनमः ॥
अस्त्युत्तरस्यो दिशि देवतात्मा etc.
इति श्रीकुमारसंभवे महाकाव्ये कवि श्रीकालिदासकृतौ पार्वतीसंभोग वर्णनोनामष्टमः सर्गः ॥ ८ ॥
अथो शिवश्चंद्रचारमौलिः । सस्मारतन्त्रामरशिस्विराजं चिकिर्षयागारवरस्यविष्णु
References. See No. 119
कुमारसंभव
No. 123
मायांतुसंसारसिसृक्षयेव ॥ १ ॥
संवत् १६७५ वर्षे माघ मासे कृष्णपक्षे रुद्रा तिथौ काव्यवासरे । भट्टारक श्रीपदेवेंद्र कीर्तिजीतत्सिषि नारायणदास स्वमेवलिखापितं । लिखितं लेखकसा जोधा ग्रामवनहटा मध्ये लिषि ।। श्रीरिस्तु । कल्याणमस्तु ॥ श्री ॥
Kumarasambhava
474.
1891-95.
T
Size.-- 11 in. by sin
Extent.— 39 leaves ; 7 to 13 lines to a page ; 35 to 47 letrers to a
line.
Description.- Country paper, thick and whitish in appearance ; Devanagari characters; hand-writing bold and legible but not uniform ; the Ms. begins with folio 29 and ends with 67 containing cantos VIII to XVII; colophons of chapters appear as under:—
Cantos- VIII, IX, X, XI, XII, XIII, XIV, XV, XVI, XVII. Folios- 33, 35, 38, 43, 48, 53, 57, 61, 63, 67. Age.— The Ms. is not very old.

Page #177

152
Kavya
[ 123.
Author.- Kālidāsa. Begins.
"पाणिपीडनविधेरनंतरं शैलराजदुहितुहरंप्रति
भावसाध्वसपरिग्रहादभूत्कामदोहदसुखं मनोहरं ॥१॥ Ends. -
२. " इति श्रीकुमारसंभवे महाकाव्ये कवि श्रीकालिदासकृतौ तारकदैत्येश्वर वधोनाम सप्तदशः सर्गः॥१७॥
समग्र कुमारसंभवीया कथा समाप्ता॥ श्रपिर्वणीग्रामनिवासिनेदं द्विजन विद्वद्गणमोदनेन ।
सीतादिरामेण महाप्रयत्नात् पुस्तकं कुमारस्यपरं व्यलेखि ॥१॥ References.- See No. 119
कुमारसंभव
Kumārasambhava No. 124
25.
1873-74. Size.-- 84 in. by 3 in. Extent.- 79 leaves ; 6 lines to a page ; 23 letters to a line. Description.-Country paper, very old, brittle and musty; Devana
gari characters; occasional marginal note; borders ruled with double black lines ; verse-numbers and colophons marked with red pigment; border lines are also smeared with red pigment; folios I to 72 were written in Samvat 1447 while those from 72 to 79 were written in Samvat 1649. The colour of folios 72 to 79 is whitish; the Ms.
contains 8 cantos%3; प्रष्टमात्राs used; the following folios app:: ear to have been inserted later: 5, 56, 71; in the marginal
notes 31AT is quoted several times. Age.-- Samvat I447 (for eantos I to VII). .
", " 1649 (,, , VIII). Author.- Kalidasa.

Page #178

125.]
Raviva
13
Begins--
॥ॐ नम श्रीसरस्वत्यै ॥
अस्त्युरस्यां दिशि देवतात्मा etc. Ends.
Colophon of canto VII on folio 72—
इति श्रीकुमारसंभवे महाकाव्ये श्रीकालिदासकृतौ पार्वतीपरिणयनो नाम सप्तमः सर्गः॥ छ । ____संवत् १४४७ वर्षे भाद्रशुदि ११ तिथौ शने दिने श्रीभृगुक्षेत्रे अदीच्य ज्ञातीय आचार्यदामोदरसुतआचार्यसामलकेन काव्यं लिषतमस्ति । शिवमस्तु सर्वजगत्। Colophon of canto VIII on folio 79--
इति श्रीकुमारसंभवे महाकाव्ये कालिदासकृती सुरतवर्णनो नामाष्टमः
सर्गः ॥ संवत् १६४९ फागुणवदि १०॥ श्रीरस्तु ॥ References.— See No. 119.
कुमारसंभव
Kumārasainbhava with टीका
with tīkā (संजीविनी)
( Samjivini) No. 125
437.
1899-1915 Size.- L} in. by 51 in. Extent.-- 130 leaves ; 13 lines to a page ; 35 letters to a line. Description.- Country paper, thick and whitish in appearance;
Devanagari characters ; hand-writing bold and uniform and legible ; borders ruled with triple red lines; double red dandas used on certain folios; text written in the middle of the folios; commentary for 7 sargas only.
) Age.- The Ms. appears to be old.
Author of the text.- Kālidāsa.
" , , comm.- Mallinatha. [Kavya.] 20

Page #179

154
Kavya
[ 125.
Begins. — as in No. 128 below. Ends.- इति श्रीमहोपाध्यायकोलचलमल्लिनाथसूरिविरचितायां कुमारसंभवटीकायां
संजिधिनीसमाख्यायां सप्तमः सर्गः समाप्तिं पफाण ॥ ७ ॥ छ । References.- Mss.- Aufrecht, i, 110 (about 20 Mss); ii, 22 ( 3
Mss); iii, 24 (2 Mss)
Editions (1) Kumaras:mbhava - Uttarakhanda, edited by Taranath Tarka
vacaspati Calcutta (Saṁvat 1926=A. D. 1870 ) sargas 8 to 17 ) with a Sanskrit
Introduction. Do
(Sarga 1 to 7) with Mallinātha's Comm. Edited by Shri Damaruvallaba Sarma of
Nepal, Calcutta (samvat 1926=1870). (3) Do
(Trivandrum Sanskrit Series No. XXVII) part I, sargas 1 and 2_Edited by T. Ganapati Sāstri with two commentaries(1) FETTET of 3750 fotiate and (2) fatur
of atra (1913). (4) Do.
T. S. S. No. XXXVI part III (Sargas 6, 7, 8) (1914). T. S. S. No. XXXII— (sargas 3, 4, 5). .. (with Mallinātha's commentary only )Edited by K. P. Parab N. S. Press, Bombay, 1879 commentary for (Sargas I to 8 ) text i to 17 Sargas (with variant readings ).
6)
Do
:
कुमारसंभव with ciant ( isifaeft) No. 126
Kumārasambhava
with tīkā (Samjivini)
220. Viśrāma l
Size.— If in by s} in.

Page #180

127.1
Kavya
Extent. 109 leaves; 11 lines to a page; 35 letters to a line.
Description.
Country paper, thick and white in appearance; Devanagari characters; hand-writing bold and legible; text in the middle of the folios; folios 1 to 22 missing; leftcorner of folio 64 torn out; the fragment contains text and commentary for portion beginning with verse 4 of canto II and ending with canto VII.
Age. The Ms. is not very old.
Author (of the comm.)- Mallinatha.
155
Begins. -on folio 23
56
नम इति स्तुतिप्रारमाह नम इत्यादिभिर्द्वादशभिः श्लोकैः etc. ", Ends. - इति श्रीमहोपाध्यायकोलचलमल्लिनाथसूरिविरिचितायां कुमारसंभवव्याख्यायां संजीविनीसमाख्यायां शिवपार्वतीपरिणयनो नाम सप्रमः सर्गः समाप्ति - मगमत् || ७ || शुभं भवतु । कल्याणमस्तु । श्रीरस्तु ॥ छ ॥
References. See No. 125.
कुमारसंभव with टीका संजीवनी
Kumarasambhava with tikā Samjivini
626. 1883-84.
No. 127
Size. 103 in. by 5 in.
Extent. 77 leaves; 12 to 14 lines to a page; 42 letters to a line. Description. Country paper, old but well preserved; somewhat brownish in appearance; Devanagari characters; versenumbers and colophons marked out with red pigment; borders ruled with triple red lines; this Ms. contains only Sargas 1, 2, 3, 5 with commentary; text is written in the centre of the folios from folio 8 onwards; colophons appear on folios 22, 37, 56, 21 (5th Sarga is separately

Page #181

156
Kauva
[127.
numbered); the Ms, consits of two parts ( folio i to s=56 folios) and ( folio i to 21=21 folios of V canto ); folio 31 numbered twice ; folio 35 not numbered at all but the Ms.
text is continuous. Age.-- The Ms appears to be old. Author (of the text).— Kalidāsa.
„ (, , comm.) — Mallinātha. Begins.-- as in No. 128. Ends.- “ gia TAETITEOITTOSAICAgustaríaarui faire Igi
(: fot: 11 Il softwarca II References.-- See No. 125.
कुमारसंभवटीका
Kumārasambhavatika (istirasi)
(Samnjivini)
42. No. 128
1871-72. Size.- 104 in. by 48 in. Extent.- 61 leaves ; 15 lines to a page; 44 letters to a line. Description.- Country paper; old but thick and well preserved ;
Devanagari characters; hand-writing legible and uniform ; borders ruled with triple red lines; right and left edges marked with single red lines; verse-numbers and versebeginnings, marked out with red pigment; colophons of chapters appear as under on different folios:
chapter I, II, III, IV, V, VI, VII.
folio 11, 17, 26, 32, 43, 51, 62. folio 26(b) blank; colophon of canto III also records the date of the copy viz. Samvat 1844 ; occasionally portion of the comm. is written in the margin ; portion of folios
39,43 blank ; folio 61 wanting. Age.- Samvat 1844.

Page #182

129.]
Kavya
157
Author.- Mallinātha. Begins.- ॥ ॐ ॥ श्रीगणेशाय नमः ।।
मातापितृभ्यां जगतो नमो वामार्द्धातये । सद्यो दक्षिणदृक्पातसंकुचछामदृष्टये ॥१॥
-etc. as in the printed editions.
Ends.
Colophon on folio 26- " इति श्रीमहोपाध्यायमल्लिनाथसूरिविरचितायां कुमारसंभवव्याख्यायां संजीविनीसमाख्यायां तृतीयः सर्गः ॥ छ ॥३॥ श्री संवत् १८४४ वर्षे आषाढवदि २ दिने सोमे कोरालयाने लपीकृतानि ॥ श्री ॥ श्री ॥"
Colophon at the and - “ श्रीमहोपाध्यायकोलचलमल्लिनाथसूरिविरचितायां कुमारसंभवव्याख्यायां सप्तमः सर्गः समातिषकाण संवत् १८४४ वर्षे प्रथम प्राक्छः..........माघ्रडबासरे पंडित श्री पंडितशिरौमणि पंडित श्री २२९ श्री श्री श्री श्री श्री माणिक्यविजयजीलपीकृतम् तत्सिव्ययायरजरेसमान मुवि भक्तिवाचनार्थ श्रीकोरालग्रामे श्रीरस्तुः श्रीकल्याण
मस्तुः श्री" References. - See No. 125.
कुमारसंभव
Kumārasambhava with
with दीका (पत्रिका)
tika (Panjika) No. 129
379.
1887-91. Size.- 98 in. by 4g in. Extent.-- 65 leaves ; 17 to 18 lines to a page ; so letters to a line. Description.- Country paper, thick and well preserved though old
in appearance%3 Devanagari characters%3 hand-writing uniform and legible; text in bold characters in the centre of the folios%3; comm. in small characters%3 red dandas used

Page #183

18
Kavya
[ 129.
throughout the Ms. ; borders ruled with double black lines; from folio 26 to the end of the Ms the text is not written in the centre, which is left blank in all folios; in the com. only the verse beginnings are indicated; the com. consists of seven sargas only; colophons of sargas appear on folios 15, 24, 34, 40, 52, 58,65; yellow pigment used for corrections.
Age.- The Ms appears to be old. Author.- Anandedevāyani Vallabha. Begins.- “॥ ॐ॥ श्रीशंखेश्वरपार्श्वनाथाय नमः ॥ ॐ नमः श्रीविघ्नहत्रे ॥
यस्य गावलिः कंठे दानांभोराजिराजनि ।
भाति रुद्राक्षमालेव स च पायाणाधिपः ॥१॥ अथ पूर्व वृत्तकथनं etc.” Ends.-- " इति श्रीकुमारसंभवे महाकाव्ये कविश्रीकालिदासकृतौ टीकायां सुबोध
दुर्बोधे आनंददेवायनिवल्लभविरचितायां कुमारसंभवपंजिकायां सप्तमः सर्गः । यादृशं पुस्तकं दृष्टवा तादृशं लिखितं मया । यदि शुद्धमशुद्धं वा मम
दोषो न दीयते ॥ श्री॥” References.- Mss. Auf. i, IIo by आनंददेवायनि बल्लभ ; iii, 24.
___Date of Vallabha:- "first half of the roth cent" See S. K. De- Sanskrit Poetics Vol. I, p. 97, alo Duff's Indian chronology p. 87 where A. D. 925 is given as the date of Vallabha. Vallabhadeva wrote commentaries on Kalidasa,
Magha, Mayura and Ratnakara. This Vallabhadeva is different from Vallabhadeva the author of gargantar who belongs to a period between I400 and 1450 A. D. (according to Bühler).
See Introduction to the Edition of Siśupālavadha with the commentaries of Vallabhadeva and Mallinātha Süri by E. Hultzch, 1926. Asia Major, Leipzic.

Page #184

Kavya
159
130.) कुमारसंभवटीका
( )
Kumārasambhavatikā,
(Pañjikā)
36.
No. 130
A. 1882-83. Size. -- 10} in. by 4 in. Extent.-- 34 leaves ; to lines to a page ; 30 letters to a line. Description.- Country paper, extremely worn out and musty in
appearance ; Devanagari characters; hand-writing bold and uniform ; some of the folios have their surfaces blurred thus being illegible ; borders ruled with double black lines; verse-beginnings marked out with red pigment; the Ms. consits of the following fragments:foll. 35-39 = s folios foll. I (stray) I folio almost all these folios are foll. 42-53 = I2 folios singly folded, the inside space foll. 6370 = 8 folios of each folio being left blank. foll. 87-93 = 7 folios
Total
33
last folio too smutty and illegible
34
colophon of cantos III appears on folio 46. Some of the
folios have become fibrous and wooly. Age.- The Ms appears to be very old. Author.- Anandadevāyani Vallabha. Begins.-“ || || STOTAĦT IL SOTT: TAT: fromag 397g fara
उपविविशुः etc." Ends. The last folio being too musty to read, the lines cannot
be properly read
“-|| EC ll gracatta etc.” References.- See No. 129.

Page #185

160
कुमारसंभव with टीका
No. 131
Ends.
A
Kavya
Size.— 10‡ in. by in.
Extent.— 5r leaves, 36 lines to a page 27 letters to a line. Description. - Country paper, very old, thin and worn out, also moth-eaten slightly ; Sarada characters; hand-writing legi. ble and uniform; some of the folios are repaired by pasting slips at the edges.
Age.— The Ms. appears to be very old.
Author - Vallabhadeva.
Begins. -
[ 131
Kumarasambhava
with tikä
विद्यते । पर्वतानां स्वाप्रसिद्धत्वादेतां भ्रान्ति निरस्यन्नाह ।
35
“ ॐ नमः श्रीसरस्वतीरूपाय गुरुवराय ॥ अस्त्युतरस्यां दिशि देवतात्मा etc. ॥ १ ॥
हदिति हिमालयो नाम नगाधिराजः महीभृन्नाथोस्ति अद्यापि
References. -- See No. 129.
72. 1883-84.
॥ इति कुमारसंभवे अष्टमः सर्गः ॥ कृतिः श्रीमत्कालिदासस्येति शुभं || 'संतप्तानां त्वमसि शरणं तत्पयोदप्रियायाः ।
संदेश मे हर धनपति क्रोधविश्लेषितस्य ॥
गंतव्या ते वसतिरलका नाम यक्षेश्वराणां ।
This portion is from the Meghadūta.
बाहो...न स्थितहरशिरश्चंद्रिका धौतहर्म्या ॥ १ ॥
हे पयोद संतप्तानामनेन तापशमनेन यदा त्वं शरणं त्राणं भवसि तम्म
मापि विरह संतप्तस्य संदेशं वार्ता प्रियायाः सकाशं हर नय प्रापय ॥
कुमारसंभव पत्राणि ५१

Page #186

132.]
Kavya
कुमारसंभवटीका
(पत्रिका)
Kumārasanbhávatika
(Panjika) )
333.
No. 132
1892-95Size.-- 48 in. by II] in. Extent.— 56 leaves ; 14 to 15 lines to a page ; 42 letters to a:line. Description.-- Country paper, very old, musty and worn out;
some of the folios have become. fibrous%3; borders ruled
with double lines ; square blank spaces with red spots in ...... the centres of folios; In the margin the numbers.of folios
are marked in black ink on a red circular: background; verse-numbers are marked out with red pigment; colophons of cantos :-- 1 (fol. ); II (fol. 14); III (fol. 21); IV ( fol. 25); V (fol. 33); VI ( fol. 40); VII (fol. 48);
VIII ( fol. 56). Age.-- Samvat I416. Author:- Vallabhadeva.
Begins.--
ॐ श्रीसारदायैनमः ॥
“यस्यगावलिः” etc. as in No. 129..
Ends.
इति भद्रं ।। इत्यानंददेवायनिवल्लभाविरचिताय कुमारसंभवविवृत्तावष्टमः
सर्गः समाप्तः । श्रीविक्रमार्फावनिपालकालाद्रसेंदुपाथोषिकुस ज्ञवर्षे | मासे शुचौ शुभ्रचतुई
शाहे व्यलेखि टीका गुहसंह स्या....... References.--- See No. 129...
21. [ Kavya ]

Page #187

162
Kavya
[ 133
कुमारसंभवटीका
Kumārasambhavatikā (पत्रिका) ..
( Pañjikā )
435. .. No. 133
1895-1902. Size.— 104 in. by 44 in. Extent.-97 leaves; IS lines to a page ; 38 letters to a line. Description.--Country paper, old, thick, worn out at edges; ... Devanagari characters; hand-writing, bold but not uniA form though legible; borders ruled with double black
lines%3D verse-beginnings marked out with red pigment 3
folio I repaired by paper slips ; The commentary is for 7 _cantos only; folios 8).
and 30 half blank; colophons of cantos
33) appear as under :-- Cantos I, II, III, V, VI, VII) Conto IV is wanting Folios 14, 23, 39, 58,74,96) though paging of folios is continuous%3; folio 85 numbered twice. In all colophons of chapters the comm. is called “पञ्जिका"; however this commentary is different from that of Vallabha's commen
tary great described above. Age.-- Sarivat I814 Author.-Not mentioned.. Begins.
“॥ ॐ ॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीसरस्वत्यै नमः ॥ श्रीगुरवे नमः ॥ ॥ अस्त्यिति ॥ उत्तरस्यां कौबेर्या दिसि हिमालय नाम नगाधिराजः अस्ति पर्वताधिराज विद्यते ॥ हिमस्य तुषारस्य आलयस्थान: न गछतीति नगाः नगानां पर्वतानां मध्ये इति शेषः अधिराजा इति ॥ कथंभत नगाधिराजये देवतात्म
दिवस्वर्य इत्यर्थः देव एव देवतादेवताइवात्मा यस्य सः etc. " Ends.--
" इति श्रीकुमारसंभवे महाकाव्यटीकायां उमापरिणयो नामः सप्तमः सर्गः ॥७॥ समाप्तेयं कुमारीटीका || संवत् १८१४ गुरुवास्वरान्वितायां ग्रीष्म

Page #188

134.1
Kavya
163
ऋतौ शुभश्रावणमासे कृष्णपक्षे पुण्यतिथौ सप्तम्यां लिखितमिदं पुस्तकं......
रामेण......पुरमध्ये आत्मपठनार्थ References.-- This comm. though called great appears to be differ
ent from Vallabhadeva's Pañjika.
कुमारसंभव
Kumārasambhavā with टीका
with tīkā (सुखावबोध]
(Sukhāvabodba ) ...
.
139... No. 134
1882-83. Size.--9} in. by 44 in. Extent.— 81 leaves ; 15 lines to a page ; 36 lexters to a line. Description.- Country paper, very old and worn out at the
margins on all sides and musty ; Devanāgari characters; hand-writing legible; borders ruled with double red lines%3B upper and left-side margin of the Ms. slightly motheaten; colophons of eight chapters appear on folios 13,
21,33,38,51, 60, 70, 81 respectively. : Age.-- The Ms appears to be very old. Author. - Not mentioned. Begins.- . .
॥ॐ ॥ श्रीगुरुभ्योनमः ॥ Text.- अस्म्युरस्यां दिशिदेवतात्मा etc. || Comm.- नगरार्णवशैलेर्तुचंद्रार्कोदियवर्णनो ..
उद्यानसलिलक्रीडा सध्वयानरतोत्सवैः विप्रलंभविवाहकुमारोदयवर्णनोमंत्रदूतप्रयाणाजनायकाभ्युदयः सर्गबंधो महा
काव्यमुच्यते . . Ends.
इति श्रीकुमारसंभवे महाकाव्ये श्रीकालिदासकतौ सुखाश्र(व:)बोधटीकायां
गौरीश्वरसंभोगो नामाष्टमः सर्गः ८ ग्रंथान ३१०० श्रीरस्तुमुखंभ References.-See Ms No. 434 of 1895-1902, called बालापबोध
which appears to be identical with the present.comm..:

Page #189

364
Kavya
1135.
कुमारसंभव ...... with टीका (शब्दामृत)
... Kumārasambhava
. with tika (Sabdamrta)
678. 1886-92.
No. 135
Size.— 114 in. by 48 in. Extent.- 39 leaves ; 14 lines to a page; 53 letters to a line. Description.- Country paper, very old and thin; some-what dark ........in appearare; Devanagari characters; hand-writing, small,
uniform and legible; borders ruled with triple black lines; yellow pigment used for corrections; colophons of cantos appear as under:-Canto I (fol. 17); canto II (fol. 27): The Ms. contains cantos I, II, and 66 verses of canto III
and commentary thereon. Age.- The Ms. appears to be old. Author..- Kayastha Gopaladasa, son of Balabhadra.
Works and authors mentioned: सारस्वतव्याकरण (fol. 2)
अभिधानरत्नाकर ( fol. 9) माधवनिदान (fol. 2)
क्षीरस्वामिटीका (fol. I0); क्षीरस्वामीअमर (fol. 2, 3 and innumerable वचन (fol. 17) times)
यादवकोषः (fol. 35) . दंडिन् (fol. 5)
कालापव्याकरण (fol. 10) संगीतरत्नाकर (fol. 4, II)
प्रक्रियाकौमुदी ( fol. 10) . भरतसंगीत (fol. 4)
काव्यप्रकाश (fol. II) कोषः (fol. 6, II, 12, 14, 16, 25, आचार्य (fol. 12) 28, 32, 34, 36)
निर्धेट (fol. 16) विश्वकोषः (fol. 6, 18) .. .
सरस्वतीतीर्थ (fol. 22, 24) विश्वः ( fols. 7, 9, 15, 20, 21, 31, |
केशव (fol. 24) 33,36)
गीतावचन (fol. 25) अजयकोषः ( fol. 6)
मेदिनीकर (fol. 29, 37) . अमरसिंह (fol. 6)
विश्वलोचनः (fol. 31) ब्रह्मांडपुराण (fol.7) ..
योगसार (fol. 35) मनु:(fol.7, 18) . .
सारस्वते (fol. 35) इलायुधः (fols. 9, 12, 21, 30)

Page #190

135. j
Begins.—
॥ ॐ ॥ श्रीवामाङ्गजाय नमः ॥ शिवः सोऽव्यादस्मात् जननजलधेनुदिवसं । दयावस्यासत्यासहित इह वाचस्पतिगिरा ॥ अपि स्तोतुं योग्यो न भवति तथाप्यात्मवचनं ॥ पुनाति प्राक्कर्म क्षपयति च गोपालकविता ॥ १ ॥ न ब्रह्माच्युतशूलिनः सुरपतिर्नो निर्ज्जरो नावनी । नापोनाग्निरथालिलोनगगनं नोदिग्नकालः कालः ॥ नो वेदो न मखो न सूर्यशशिनौ नादीनिषेधोविधिः । सत्यं ज्योतिरिदं जयत्यनुदिनं सस्वच्चिदानंदनः ॥ २ ॥ क्षितिजलशिखिवायौ खे शशांके दिनेशे । स्फुरति च यजमाने घाऽष्टथा शक्तिरेका !! जयति कुचभराभ्यां याविनम्रापि विश्वं । सकलजनतिरूपा सास्तु चित्ते जनानां ॥ ३ ॥ आलोच्य करपाठ कुमारकाव्यस्य रच्यते तिलकं । गोपालदासकविना सम्यक्तीर्थानुशासनतः ॥ ४ ॥
शब्दार्थामृतमेतस्य नाम तीर्थाज्ञयाकरोत् । कृती कायस्थगोपालः क्षोणीपाल स्फुरद्धवाः ॥ ५ ॥ कर्णशस्कलिकाद्रोणी कृतैः पिबत बालकाः । पालकाः गुरुगीर्वाण गिरामेतेमहीतले । ६ ॥
Kavya
The following verse occurs before the colophon to canto I on folio 17
८८
चकार श्रीटीका चरणकमलं चारु शिवयोः । समाधायान्नू ( ? )नं नवरसकुमारस्य जनुयः । यदा लोके स्तोकेप्यनुभवति लोकोऽर्थ घटना - 1 sfश्मलस्वादवाल: किसुतकृतिवर्गोऽवनितले ॥ १ ॥
Ends of Canto II on folio 27
Ends of folio 39
165
" इति श्रीकायस्थ बलभद्रात्मजगोपालदासविरचितायां कविश्रीकालिदासकृतकुमारसंभवमहाकाव्यटीकायां शब्दासृताख्यायां द्वितीय सर्गः "
- " तस्य भानुमतः मयूखैः किरणैः विशोषितां आत्मना नीरसीकृतं

Page #191

166
Kavya
[135.
References. -- Mss-- Auf. ii, 22.
Peters. 425 ( Same as the Ms described above).
कुमारसंभवटीका
Kumārasambhavatika (शिशुहितैषिणी)
(Sisuhitaisini)
334. No. 136
- 1884-87. Size.— 102 in. by 4: in. Extent.- 64 leaves ; IS lines to a page; so letters to a line. Description.- Country paper, somewhat thin and slightly worn
out; Devanāgari characters ; hand-writing, uniform and and legible; verse-beginnings marked out with red pig
ment; borders ruled with double red lines ; पृष्टमात्रा occasionally used; square blank spaces left in the middle of each folio; colophons of folios appear on folios 8, 14, 23, 27, 40, 46, 55 and 64; References to authors and works :- अमर (3, 6, II, 39, 43,51,52,54, 61); गीता
(9); भारवि-किरातमहाकाव्य (29); (शाकुंतल-fol. 29). Age.--- The Ms. appears to be old. Author.- Vatsavyasa. ... . Begins.
"ॐ श्रीजकुंबेनमः ॥ सरस्वती नमस्कुम्मों जगदानंददायिनीं । स्मृत्वा यां सिद्धिमायांति कवयस्तत्वदर्शिनः ॥ १॥ .
अस्ति हिमालयो नाम नगाधिराज etc.” Ends.
“कृती धीमात्मजो वत्सव्यासः शुभहितैषिणीं । कुमारसंभवे काव्ये शुभां टीकामचीकरत् ॥ १॥ अभूज्योतिर्विदां वंशे केशवोबादिदर्पहा। तन्दुधेरविधानाच्च टीकेषा च कृता मया ॥२॥

Page #192

137.
167
इति श्रीकुमारसंभने महाकाव्ये श्रीकालिदासकृतौ व्यासवत्सरुतायां शिशुहितैषिण्यां टीकायां सुरतवर्णनो नाम अष्टमः सर्गः ॥ श्री ॥ शुभं भवतु ॥ कल्याणमस्तु ॥ श्री ॥ ॥ श्री ॥
References.-— Mss. Aufrechti, 10; ii, 22; iii, 24.
कुमारसंभव with टीका (शिशुहितैषिणी )
No. 137
Kavya
Kumarasambhava with țikā
(Sisuthitaisini )
378.
1887-91.
Size.— 93⁄4 in. by 4g in.
Extent. 69 leaves; 16 lines to a page; 40 letters to a line. Description.- Country paper, thick, old and brittle; Devanagari characters; hand-writing clear and legible; some portion of the commentary written on many folios on the right hand side in the margin; borders ruled with double red lines; verse-beginnings and numbers and colophons, written with red ink; the commentary is for seven cantos; text written in the centre of the folios; colophons of chapters on folios 11, 18, 28, 33,45,55,69.
Age.— Samvat 1804.
Author.— Vyāsavatsa
Begins.— as in No. 136.
Ends. -
इति श्रीकुमारसंभवे महाकाव्ये कालिदासकृतौ व्यासवत्सकृतायां शिशुहितैषिण्यां टीकायां सप्तमः सर्गः ॥ ७ ॥ श्री ॥
॥ इति श्रीकुमारसंभवे महाकाव्ये गौरीविवाहो नाम सप्तमः सर्गः ॥ ७ ॥ स्वामीजी श्री हरिदासजी तच्छिष्य स्वामीजी श्रीमानदासजी तच्छिष्य स्वामीजी श्रीसंतदा ( स ) जी तच्छिष्य स्वामी श्री गंगारामजी तच्छिष्य कान्हडदासेन लिपीकृतं स्त्रयमात्मना पठनार्थ ॥ संवत् १८०४ वर्ष मिति वसाष

Page #193

168
Kavya
[137.
. सुदि ११ सवितावासरे शुक्लपये ग्रामगणवरमध्ये परगणो मालपुरा को
. महाराजा श्रीईसरीसिंघजी तप्तं श्रीरस्तु शुभंभूयात् श्री श्री. References.- See No. 136.
Auf. iii, 24-—"Bd. 378" is the very Ms. described above.
335.
कुमारसंभव
Kumārasambhava with :
.. with टीका (वृत्ति)
tika (vrtti) No.138
1884-87. Size.- Io in. by 40 in. Extent.— 47 leaves ; 18 lines to a page; 47 to 65 letters to a line. Description.- Country paper, thin, brittle and old ; Devänāgari
characters; hand-writing, clear, uniform and legible ; text in bold characters ; comm, in small characters ; borders ruled with double red lines; right and left-hand edges of folios ruled with red lines; verse-beginnings and numbers marked with red pigment; yellow pigment used for cor
rections; occasional marginal notes. Age. - Samvat 1795. Author.- Not mentioned. Begins.
॥श्रीगुरुभ्योनमः श्रीसरस्वत्यैनमः ॥ उत्तरस्यां दिशि कौवेयों ककुभि नगाधिराजोऽस्ति न गच्छंतीति नगाः।
नगानां पर्वतानां मध्येऽधिकं राजते शोभते इति नगाधिराजः॥ Ends.
Text- " इति श्रीकुमारसंभवे महाकाव्ये कवि कालि(दास) कतौ उमाविवाहो - नाम सप्तमः सर्गः ॥७॥ श्रीरस्तु
संवत्सराकाब्धिशशांकवर्ष () . ....... . . इषे द्वितीयेऽधवलेसुपक्षे ...... .

Page #194

139.]
Kavya
169
षष्टीतथौ वासरमंदयुक्त
लिखितं कुमारं कनकाद्रिशैले ॥ १॥ ऋषिणा मोटाद्वयेन ॥ शर्म भवतु ॥ Comm.- " इति श्रीकुमारसंभवे महाकाव्ये गौरीपरिणयनो नाम सप्तमसर्ग
वृत्तिस्संपूर्णतामियाय । श्रीरस्तु । मंगलवरवृद्धीनुतरां लेखकपाठकवाचकानां संवत् १७९५ वर्षे कार्तिकमासि शुक्लपक्षे षष्टीदिनेऽलेखीयं वृत्तिः । ऋषिणा मोटाह्वयन
References. The present Ms. appears to be identical with other
Mss. (of commentaries called अवचार सूत्रवृत्ति etc.) . viz. No. 76 of A. 1883-841
No. 338 of 1884-87 No. 436 of 1895-1902 No. 75 of A. 1883-841
कुमारसंभवटीका
(°वृत्ति)
Kumārasambhavatikā
( called vrtti)
436.
No. 139
1895-1902. Size.- 10d in. by 4} in. Extent.- 17 leaves : 15 lines to a page ; si letters to a line. Description.--Country paper, very old, worn out and musty; borders
ruled with double black lines ; Devanāgari characters ; hand-writing, small but uniform and legible; square blank spaces in the middle of folios; the Ms. contains three cantos complete and commentary on the ist verse of
the 4th canto; पृष्ठमात्राs used. Age.-- The Ms appears to be very old. Author.- Not mentioned
Begins.
॥ॐ श्रीसारदायै नमः ।। उत्तरस्यां दिशि कौबेयों ककुभि नगाधिराजोस्ति न गच्छंतीति नगाः 22 .. .... .
____Kavya,

Page #195

170
Ends.
[ 139.
नगानां पर्वतानां मध्ये अधिकं राजते शोभते इति नगाधिराजः ॥ किं विशिष्टो नगाधिराजः देवतात्या
References-See No. 138.
इतिकुमारसंभववृत्तौ कामदहनो नाम तृतीयः सर्गः ( after this colophon 4 lines of commentary on the 1st verse of the 4th canto appear).
Kauna
Ends.
कुमारसंभव with टीका
No. 140
Size.-9 in. by 4 in.
Extent. 52 leaves; 17 lines to a page; 48 letters to a line. Description. Country paper, thin and somewhat brittle but not worn out; Devanagari characters; hand-writing, uniform and legible; borders ruled with double black lines; square blanks with four letters left in the middle of each folio; verse-numbers marked out with red pigment; yellow pigment used for corrections; colophons of: sargas appear on folios 8, 13 (here the comm. is called Rît: ), 21 (here comm. is called "fa"), 25, 36, and 43, (comm. called "f"); 52; as used.
Age. The Ms appears to be old.
Author.
Not mentioned.
Begins.
مد
नमः
Text- अस्त्युत्तरस्यां दिशि देवतात्मा etc.
Comm.- 66
Kumarasambhava with tikā
75.
A. 1883-84.
' व्याख्या || उत्तरस्यां दिशि कौबे etc.
zit sigmánd smakgant aim wan: qoft gara: || aft ||

Page #196

141.)
Kaid
ReferenceS.-This comm. slightly differs from No. 338 of 1884-87
and No. 76 of A. 1883-84.
कुमारसंभव
Kumārasambhava with टीका
with tikā (FEET).
( Sátraurtti) No. 141
76.
A. 1883–84. Size -- 10 in. by 41 in. Excerpt. — 37 leaves ; 19 firies to a page : 55 letters to a line. Description.- Country paper, very old, musty, brittle and worn
out ; Devanagari characrers ; hand-writing, small but clear and legible ; borders ruled with double black lines; red pigment used for marking out verses and other worfs ; Folios missing :- 1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 13, 20, 21, Ms. is incomplete; some of the folios are repaired with paperslips ; colophons of sargas : Sarga- I, II, III, IV, V, VI, VII. Folios--..., 12, 19, 36, 38, 47.
All the colophons refer to the commentary & “w e ”. Age. - The Ms. appear to be very old. Author.- Not mentioned. Begins.- on folio 6
“stre faster trare etc.” Ends.
इति श्रीकुमारसंभवे महाकाव्य श्रीकविकालिदासकृतौ सूत्रवृत्ती उमा. परिणयनो नाम सप्तमः सर्गः ॥ संपूर्णः॥ लिखित पंडितज्ञानविमलेन ॥
__ आसौजवदि ६ भौम ।। शुभं भवतु लेखकपाठकयोः ॥" References. - See No. 338 of 1884-87, which appears to be
identical with the present Ms.

Page #197

172
Kavya
कुमारसंभव with tikā (बालावबोध)
Kumārasambhava
with tīkā ( Bālāvabodha ),
No. 142
434. 1895-1902.
Size.- 104 in. by 4} in. Extent.— 65 leaves ; 17 lines to a page ; 40 letters to a line. Description.- Country paper, old, thin but in good condition :
Devanagari characters; hand-writing, small, uniform and careful ; borders ruled with double black lines ; square blank spaces left in the middle of folios; the Ms contains 8 Sargas of the text and commentary there on; colophons
of chapters on folios : 10, IS, 24, 28, 38, 46, 56, 65. Age.- The Ms. appears to be old. Author.- Not mentioned. Begins.--|| ॐ॥
Text-- “अस्तुरस्यां दिशि etc." ॥१॥ Comm.- “ नगरार्णवशैलर्तुचंद्रार्कोदयवर्णनैः
उद्यानसलिलक्रीडामधुपानरतोत्सवैः
विप्रलंभविवाह कुमारोदयवर्णनौ मंत्रदूतप्रयाणा...नायकाभ्युदयैः सर्गबंधो महाकाव्यमुच्यते तस्य लक्षणं आशीर्नमस्क्रियावस्तुनिर्देशो वापि तन्मुखं
etc. Ends.--
इति श्रीकुमारसंभवे महाकाव्ये श्रीकालिदासकृतौ बालावबोधटीकायां गौरीश्वरसंभोगो नामाष्टमः सर्गः ॥ छ । श्री पं० मानसिंह लिखिता एषा
प्रति स्वपठनाय ग्रंथा ३९०० शुभं भवतु लेखकपाठकयोः ॥ श्री॥ References.-See Ms. No. 139 of 1882-83, which is called सुखावबोध.
This comm. appears to be identical with that in No. 139 of 1882-83.

Page #198

:43. j
कुमारसंभव with टीका
(called सुबोधिका )
No. 143
Kavya
Kumarasambhava with tikā
(called Subodhikā)
Size. 9 in. by 4 in.
Extent.-87 leaves; 18 lines to a page; 34 to 41 letters to a line. Description. Country paper, very thin, old but well-preserved : Devanagari characters; hand-writing legible but not uniform ; text written in bold characters; commentary in small characters; red dandas used in the text; borders ruled with double black lines; Яs used occasionally; the following works have been mentioned on folios marked against each :--
Sarga--- I, II, III, IV, V, VI, Folio- 15, 24, 37, 44, 60, 72,
336. 1884-87.
विष्णुपुराण ( 26 ); अमर ( 3, 4, 5, 10 etc.); केशव (5,52 ) उक्तं च ( 5 ) ; विश्व: ( 8, 9, 11, 13, 19, 21, 22, 24, 30, 44, 45, 57, 58, 72, 76 ) ; वामनः ( 10, 38, 63 ) ; वैजयंती ( 13, 18, 23,37, 40, 55 ) ; यादवः ( 18, 34,48, 81 ); शाश्वतः ( 18, 77 ); वृत्तिकार : ( 22 ); वैजयंती केशवौ ( 27 ) ; हलायुधः ( 33,44, 55 ) ; वल्लभः (40) ; काव्यप्रकाश ( 57 ) ; हैमः (65, 67, 73, 74, 75 ) ; भगद्वचन ( Gītā-69 ) ; दशरूपक (85) ; गृह्यवचन ( 86 ). Colophons of Chapters :
Age. Samvat 1713.
Author.-- Vijayagani, pupil of Rāmavijayagaņi. Begins.
173
ॐ पंडित श्री सौभाग्यविजयगणिगुरुभ्यो नमः श्री संस्खेश्वरपार्श्वमद्भुतमहासौभाग्य भाग्यास्पदं ध्यात्वांतःकरणे प्रशस्तकरणं कल्लाणबल्लिध्वनं
VII.
86.

Page #199

174
karya
[ 143. स्कृत्वा श्रीश्रुतदेवतां च हिता वाक्यान्वयाभ्यां मया टीकासारकुमारसंभवमहाकाव्यस्य विस्तार्यते ॥१॥
Text इति श्रीकुमारसंभवे महाकाव्ये कधि श्रीकालिदासकृतौ गौरी परिणयनो नाम पंडित श्री ॥ श्रीरत्नाविजयगणि चरणसेवि पंडित श्री ॥ श्रीसौभाग्यावजयगाणिशिष्य पंडित श्री वृद्धिविजयगणि शिष्यानुसनि प्रेमविजयनी परत संवत् १७०१३ वर्षे वैशाखमासे । विशदपक्षे । अष्टमी तिथौ। शनि घासरे । पुण्य नक्षत्रे । सिद्धनाम्नि योगे ॥ ॥ मुनि प्रेमविजय नइ समार्पताः॥ पंडित श्री॥ श्रीवृद्धिविजय श्री स्कंदपुरे ॥
Commenatary Ends.-इति श्रीतपागछाय पंडितश्रीरामविजयगीणचरणसवी पंडितश्रीविजयगाण
समार्थताय कुमारसंभवमहाकाव्यन्याख्यायां सुबोधिकासमाख्यायां सप्तमः सर्गः समाप्तः समाप्ताचेयं श्रीकुमारसंभषटीका ।। श्री लिखिताश्री शकंदरपुरेः पंडितप्रकांडपंडितश्रीरत्नविजयगणिचरणकजचंचरीक पंडित श्री ॥ सौभाग्यविजयगणिचरणसेवीपंडितश्रीवृद्धिविजयगणिलिखिता मुनिप्रेमविजयनेष्टायां शुभं भवतु । कल्याणमस्तु सेय भवतुः । संवत् १७०१३ वर्षे चैत्रमासे मुकलपक्षे अस्मिन् शुभयोगे । श्रीमहाजनमर समीपस्थ श्रीशकंदरपुरे । श्रीकुमार शमवमाहाकाव्यरय वृत्तिसूत्रं पं. विद्धिविजयगणिना लिपकृितमितिमंगलं॥
यादृशं पुस्तकं हष्टं तादृशं लिखितं मया।
यवशुद्धमशुद्ध वा मम दापो न दीयतां ॥१॥ References.- Mss. Anfrecht ii, 22- “ Rgb 336" ( This manuscript
is the same as is describad above ).
Vijayagaội wrote a commentary called galat on the Raghuvamsa. See Nos.:
1887-92 1873-74.
447
44.

Page #200

144.1
Kavya
175
कुमारसंभव
Kumārasambhava with टिप्पण
with tippaņa No. 144
138.
1882-83. Size.-- IOS in. by 4g in. Extent. - 21 leaves ; 14 lines to a page ; 46 letters to a line. Description.- Country paper, thin, old, musty and brittle ; borders
ruled with double red lines and right and left edges ruled with single red lines ; verse-numbers marked out with red pigment; notes in very small characters written between the lines of the text as also in the margin ; the text is written in uniformly bold and legible hand-writing above the colophon of the 2nd canto of the text ; on folios the following colophon in small characters appearently by the author of the tippaņa appears:इति श्रीकुमारसंभवे महाकाव्ये कालिदासकृतौ ब्रह्माभिधानो नाम हितायः सर्गः ॥ गणिकल्याणहंसपर्यायकृतं सर्वे ॥२॥
last 2-3 folios slightly, moth-eaten. Author.- possibly Gani Kalyānabamsa. Begins.
"अस्त्युत्तरस्यां दिसि देवतात्मा” etc. Ends.
"इति श्रीकुमारसंभवे महाकाव्ये उमापरियणो(णयो?) नाम सप्तमः सर्गः ७ श्रीरस्तु || आत्मार्थेन संवत् १७५७ वर्षे माह वदि १४ दिने अर्कबारे श्रीमेदनापुरमध्ये ॥ श्री ॥ श्रीरस्तुः ॥ श्रीः॥ कल्याणमस्तुः । शुभं भूयात् ।। लेष. पाउकयोः ॥ छ । छ । छ॥

Page #201

176
330.
Ravya
[ 145 कुमारसंभव with टीका
Kumārasambhava with tikā No. 145
1895-98. Size.-94 in. by 4} in. Extent.-- 121 leaves; 9 lines to a page ; 27 letters to a line. Description.- Country paper, very old, brittle and musty ; Deva
nāgari characters; hand-writing, bold and legible but somewhat carelessly written; borders ruled with double black lines ; the colophons of chapters appear as under:Chapter- I, II, III, IV, V, VI, VII) Text written in the Folio- 16, 28, 47, 59,79, 86, 121) middle of folios ;
Double red dandas used on folios 1 to 54. Age.- Samvat 1788. Author.- Not mentioned. Begins.--
श्रीयशोदानंदनो जयति।। श्रीवाग्वादिभ्यै नमः ॥ उत्तरस्यां दिशि हिमालयः नाम नगाधिराजः अस्ति । कथंभूतः हिमालयः ॥ देवतात्मा ॥ पुनः कथंभूतः पूर्वापरौ तौय
निधी अवगाह्य स्थितः Ends.
इति श्रीकुमारसंभवे महाकाव्ये कालिदासकृतौ गौरीपरिणयो नाम सप्तमः सर्गः ॥ ७॥ ज्येष्ठमामे कृष्णपक्षे द्वितीय बुधवासरे । कर्णकुंडलपु- वै राधाकृष्णे व्यलीलिषत् । मिती संवत् १७८८ शुभं भवतु मंगलं ददातु श्रीराम श्रीकृष्ण चिरंजीवस्वात्मजशंकरदासशंभूरामषुश्यालीरामपठनार्थे श्रीराम
श्रीराम etc. References,- No reference in Aufrecht's Catalogue.

Page #202

146.]
कुमारसंभवटीका (अर्थदीपिका)
Kavya
No. 146
Size.— 8‡ in. by 44 in.
Extent.— - 46 leaves ; rr lines to a page ; 40 letters to a line. Description.
काय (प) दर्पण 2 महार्णवः ब्रह्मांडपुराण 2, 7यादवः दशरूपक
3
अमरः
3
12, 13, 14, 5 15, 18,20,6 24, 26, 31, 9 34, 35,
I I
Country paper, good and whitish in appearance; Devanagari_characters; hand - writing, bold and legible ; borders ruled for folios 38 to the end; colophons of the Ist three chapters appear on folios 17, 29, 45 ; the verse at the end “ यं प्रासूत etc" is to be found at the end of all the cantos with slight changes; authors and works mentioned in the work are :
83. [ Kavya ]
Reference folio Reference folio Reference folio Reference folio
27,
1J,
3
4
4
20, 40 अभिनवगुप्त केशवः 35,5 शाश्वतः6 योगसारम 31
39
विष्णुपुराण दंडी -
काशिका
विश्वः
Kumarasambhavaṭīkā ( Arthadipika )
सामुद्रिकाः
Age.-— The Ms appears to be old.
Author — Haridasamiśra, son of Visnudasa,
Begins-
476. 1891-95.
9, 24
45,
33,
34
10
177
वामनः
9, 44 भारत
वैजयंती
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीसरस्वत्यै नमः ॥ वंदे मदनगोपालं विद्यानत्वार्थदायकं । सर्वविघ्नापहर्तारं दातारं भक्तिसंपदां ॥ १ ॥ आसील्लालभपुराभिधाननगरे रुद्रान्वये काश्यपो । ज्येष्ठः सर्वकलाकलापविदुषां ज्येष्ठाभिधानो द्विजः । आराध्य त्रिपुरापुरारिचरणांभोजप्रसादोल्लसत् । संपत्प्रीणितभूसुरः चरिपतिस्पर्द्धासमिद्धादरः ॥ २ ॥
21
16
19
23
39
हलायुधः
वृत्तिकारः 28 शब्दार्णवः 29

Page #203

178
Kavya
1146.
तस्याभूत्तनयःप्रभूतविनय सद्धर्मकर्मप्रियः। सक्तमिश्र इति प्रसिद्धमहिमा भक्तौ प्रसक्तः सतां । येनाराधिपुरा मुरारिनगरे विष्णुः सतृष्णं चिरात् । येन प्राप स विश्वभूषणमाणिं श्रीविष्णदासं सुतं ॥ ३॥ वेदाचारपुरः पुराणचतुरः सत्संप्रदायाग्रणी। शश्वत् ब्राह्मणदेवसेवनरतः प्राप्तातिथेयप्रथः। ज्योतिश्चक्रविचारचंचरमतिः कालज्ञचूडामणिः । सर्वाधीशकिरीटकोटिकषणोन्मीलन्नखेदुयतिः ॥ ४ ॥ तस्यात्मजो हरिहराचनलब्धबुद्धि-। विद्याविनोदमुदितो हरिदासमिश्रः। प्रासूत यं सुचरिता किल मूलदेवी । द्वैपयनाख्यमिव सत्यवती मुनींद्रं ॥ ५॥ विष्णुदासतनूजेन हरिदासेन धीमता।
कुमारकाव्ये क्रियते यथाबुद्धयार्थ दीपिका ॥ ६॥ Ends.- Commentary on the 3rd Canto ends with the following verse:
“यं प्रासूत स विष्णुदासीवबुधः श्रीमूलदेव्यां सुतं । भक्त्याराधितसद्गुरुश्विरतरं शास्त्राणि योधीतवान् । तेन छात्रहितच्छुना विरचितेकार्थसदीपने।
सर्गः स्वर्गसुखान्निसर्गमधुरः पूर्णस्तृतीयोभवत् ॥ इति श्रीमन्महोदारान्तःकरणविष्णुभक्तसर्वतचूडामणिश्रीमिश्रविरचितायां
सर्गः॥३॥ Reterences.- As regards the date of the author see P. K. Gode's
note in the Annals Vol. XV pp, 246-7 Ms.- Auf. iii, 24—“AK 476 (1-3”-This is the very Ms. described above).
कुमारसंभवटीका
Kumārasambhavatikā (देवसेना)
(called Devasenā )
37 No. 147
A. 1882-83. Size.--94 in. by 3g.in. Extent.- 24 leaves ; 12 lines to a page ; 37 letters to a line.

Page #204

147.1
Kavya
179
Description.-Country paper; old in appearance; Devanagari
characters; hand-writing bold and legible; borders ruled with double red lines with the exception of those of folios 19 to 23 which appear to be thinner than the folios used for the entire Ms; edges of folios ruled with single red line; the commentary is for cantos I and II only; the colophon of canto I appears on folio 14 as under :"इति श्री श्रीराधाकृष्णचरणकमलसेवि हरिचरणदासहतायां कुमारसंभवटीकादेवसेनायां प्रथमः सर्गः" Authors and works mentioned :
अमर (fol. I, 2, 3) हैमः (fol. I,2,6, 11, 12, 16, 18, 21, 24,) रामाश्रमाचार्य (fol. I) भागवत (Inth स्कंध ) ( fol. 2) वैजयंती (fol. 4) विश्वः (fol. 5, 6, 10)
मेदिनी (fol. 7) Age.- The Ms. is not very old. Author.- Haricaranadasa. See P. K. Gode's note in Annlas, vol.
XIII, pp. 184-5 Begins.
॥ॐ॥ जिनेश्वराय नमः॥ सकलविघ्नविनाशकरे करे दधतमाशु हरिं हरिणीदृशे। अरुणरागभरोष्टपुटे हितं विदधतं मुखरं सुशिरं भजे ॥ १॥ नायं नायं प्रतिकृष्णं भावं भावं गुरोर्वचः।
देवसेनां कुमारस्य हरिष्टीकां तनोत्यमूम् ॥ २॥ Ends.--
इति श्रीहरिचरणदासकृतायां कुमारसंभवदेवसनाटीकायां द्वितीयः
सर्गः ॥२॥ References. - Mss-Peters I. II4 (Aufr.i, II0°) is the very Ms
described above. This is the only Ms so far known.

Page #205

180
Kavya
Ends.
[ 148.
Kumarasambhavaṭikā
337. 1884-87.
कुमारसंभवटीका
No. 148
Size.- rog in. by 44 in.
Extent.— 29 leaves ; 17 lines to page; 55 letters to a line. Description.—Country paper, very old, thin, musty and somewhat brittle; Devanāgarī characters; hand-writing, clear, uniform and legible; borders ruled with double black lines; पृष्ठमात्राs used ; square blank spaces in the middle of folios ; colophons of seven chapters appear on folios 5, 9, 14, 17, 21, 24 and 29.
Age.— Not mentioned ; The Ms. appears to be old.
Author.— Jinasamudrasūri.
Begins.
॥ ॐ ॥ श्रीजिनाय नमः ॥
अस्त्युत्तरस्यामित्यादि ॥ उत्तरस्यां कौबेर्य्यां दिशि हिमालयो नाम नगाधिराजोस्ति । अद्यापि विद्यते ॥
इति श्रीखरतरगच्छे | श्रीजिनप्रभसूरि अनुक्रमेणभट्टारक श्रीजिनचंद्रसूरिपट्ट मंडन भट्टारक श्री जिन समुद्रसूरिभिः श्रीकुमारसंभवस्य काव्यस्य बाला (व) - बोधनार्थे टीका fafeता । समप्तः सर्गः समाप्तः ॥ छ ॥ छ ॥
References. Mss.-Auf. ii, 22- "Rgb. 337 (This is the Ms.
described above ).
"
This is the only Ms recorded by Aufrecht. As regards the date of Jinasamudrasuri see P. K. Gode's note in the Annals Vol. XV pp. 244-6.

Page #206

149.]
कुमारसंभवटीका
No. 149
Ends.
Kavya
181
Size.-- 9 in. by 4 in.
Extent. 21 leaves; 19 lines to a page; 51 letters to a line. Description. Country paper; old but in good condition; Devanagri characters; hand-writing small but uniform and legible borders ruled with double black lines; verse-beginnings marked out with red pigment; blank square spaces left in the centre of folios; a faint decorative design appears on folio 21; colophons of chapters appear on folios 4, 7, 10, 12, 15, 18, 21, for sargas I, II, III, IV, V, VI, VII respectively; in to two colophons the comm. is called ; occasional use of gears.
Age. The Ms. appears to be old.
Author.
Not mentioned.
Begins.
Kumarasambhavaṭīkā
References.-- See other अवरिs or वृत्तिs
No. 75 of A. 1883-84 No. 335 of 1884-87 No. 338 of 1884-87 No. 76 of 1883-84
{
73.
1883-84.
॥ ॐ ॥ नमः श्रीसरस्वत्यै ॥
|| अस्त्युत्तरस्यामिति ॥ कौबेर्यां ककुर्भिर्हिमालयो नाम पर्वताभिरानो विद्य कीदृशो देवतास्वरूपी etc.
इति श्रीकुमारकाव्ये सप्तम सर्गस्य टीका समाप्ता ॥ श्रीरस्तु ॥ शुभं भवतु लेषक पाठकयाश्व ॥ श्री ॥

Page #207

182 Καυγα
[ 150. कुमारसंभवटीका
Kumārasambhavatikā No. 150
244.
1880-81. Size.- 11 in. by s in. Extent.--8s leaves ; 9 lines to a page ; 40 letters to a line. Description.-- Country paper, very old and worn out ; some of the
folios are slightly moth-eaten ; Devanāgari characters; band-writing, bold, uniform and legible ; folio 26 is missing ; folio 36 is double ; borders ruled with double black lines; verse-numbers marked out with red pigment ; so also colophons of chapters; for chapters I to VI there is the comm. of Căritravarddhana in this Ms ; while for the VII chapter there is the commentary of Udayakara, who has also written a comm, on the Raghuvamsa ; works and authors mentioned by Cáritravarddhana in this com
mentary are as under :दंडिन (fol. 1)
#F: , Autofa: ( fol. 15) काव्यप्रकाश (fol. I)
Hatagiar (fol. 15) HAT ( fol. 2, 5, 8, 10, 25, 28, 37, 40, 60 )
fama: (fol. 17, 28) rurafatafo: ( 3, 4, 47)
बैजयंती (fol. 21) H or : ( fol. 9, 10, 50, 57)
wala:Pilet (fol. 30 ) agua (fol. 11)
भाट्टप्रयोगः (fol. 41) AT ) 596 = {(fol. 14, 16, 48.) greqiêt: ( fol. 61 ) तदुक्तं
Colophons of sargas appear as under:Sarga I on folio 14 " targingareti
शिशुहितैषिण्यां etc." » » 23 » » 35
» 42 » 55 86 “g apur fagfera FA
सर्गविवरणसमाप्तं"

Page #208

150. ]
Kavya
183
Age.— The Samvat is not given in the colophon, but Samvat 1743 is recorded in an endorsement on the first folio. Author.— Cäritravarddhana (of comm. on sargas I to VI ). - Udayākara (of comm. on sarga VII only ).
Begins.-
॥ ॐ ॥ नमो श्रीगणेशाय नमः ॥
तनोति शांतं पदमादिदेवस्सनाभिजन्मा कमलालयो वः । यदीयपादयपद्मसेवाश्रिताः श्रयंते मितकामितानि ॥ १ ॥ शारदी शारदा तिग्मरीचि वदना मुदं । ददायस्याप्रसादेन कवयो जानते (S) खिलं ॥ २ ॥ वंदे गुरून् गुणगुरून् अमित प्रभाव - भूतप्रभूततमत्तिशितीत्तताशान् । ये शिष्यजाड्य तिमिरप्रकरं प्रसय । सज्ञानदान मिहिरेण विना शयंति ॥ ३ ॥ कुमारसंभवस्याहं यथामतिमनोम्यहं ।
टीका मात्सर्यमुत्सार्य सौषदत्या मनीषिणः ॥ ४ ॥
End of Canto VI on folio 66
इति श्रीवाचनाचार्य चारित्रवर्द्धनविरचितायां कुमारतात्पर्यदीपिकायां शिशुहितैषिण्यां कुमारसंभवटीकायां षष्ठः सर्गः ॥ ६ ॥
End of canto VII on the last folio 86
इति श्रीकुमारसंभवे महाकाव्ये कालिदासकृतौ मेदपाठज्ञातीयउदयाकरेण विचितं सप्तम सर्गविवरणं समाप्तमिति ॥ कल्याणमस्तु ॥
अपरं पुस्तकं विक्ष्य शोधनीयं सदा बुधैः । हीनाधिक्यै स्वरैर्वर्णैरस्माकं दूषणं न हि ॥ १ ॥
References- Mss-Auf. i, 110-Kh. 65. The entry "Kh 65" refers to the present Ms. This Ms is, therefore, important as the work is represented by only single Ms.
As regards the date of Caritravarddhana see P. K. Gode's note in the Annals of the B. O. R. Institute, Vol. XV p. 109

Page #209

184
Kavya
[ISI.
कुमारसंभवटिप्पण
Kumārasambhavatippaņa
475.
No. 151
1891-95. Size.- II in. by 4g in. Extent.-- 29 leaves ; 17 lines to a page ; 36 letters to a line. Description.- Country paper, very thin, old and worn out ; Deva
någari characters; borders ruled with double black lines; text written in bold characters; tippaņa in small characters; verse-numbers marked out with red pigment; yellow pig. ment used for corrections; right-hand edges eaten up by moth and hence some of the notes damaged ; the text
and the notes are complete for seven chapters. Age.- Samvat 1503. Author.-Not mentioned. Begins.
। ॐ॥ अहे।
अस्त्युस्तरस्यां दिशि देवतात्मा etc. Ends. -
इति श्रीकुमारसंभवे महाकाव्ये कविचक्रवर्तिश्रीकालिदासकृतौ उमापरिणयनो नाम सप्तमः सर्गः ॥ छ ।
संवत् १५०३ वर्षे आषाढ वदि ७शुक्त कुमारसंभव महाकाव्य लिखापित मस्ति ॥ छ॥
कुमारसंभव
Kumārasambhavatīkā .(अवचूरि)
(Avacuri) No. 152
338.
1884-87. Size. 10j in. by 4} in. Extent.-- 36 leaves , 17 lines to a page ; 54 letters to a line:

Page #210

:53.5
Kavya.
185
Description.- Country paper, thin, brittle; Devanagari characters%3B
Hand-writing, small, uniform and beautiful; borders ruled with double black lines; right and left edges ruled with double black lines; square blank space left in the
middle of folios%3; पृष्टमात्राs used throughout; colophons of chapters appear as under:Chapter-I, II, III, IV, V, VI, VII.
Folio -- 6, 10, 15, 18, 25, 29, 36. Age.-- The Ms. appears to be old. Author.-- Author's name is not mentioned in any of the colophons
recorded. Begins.
॥ॐ ॥ श्रीसद्गुरुभ्यो नमः । उत्तरस्यां दिशि कौवे- ककुभि नगाधिराजो आस्ति न गछंतीति नगाः नगानां
पर्वतानां मध्ये अधिकं राजते शोभते नगाधिराजः। Ends.
इति श्री कुमारसंभवकाव्यस्यावचौ उमाउद्वाहो नाम सप्तमस्सर्गः॥ श्रीरस्तु ॥ कल्याणमस्तु ॥ लेषकपाटकयोः विजयहर्षगणिना लिपीकृतं प्रतिरियं ।
॥छः ॥ श्रीः॥ References.-- Mss-Auf. ii, 22-- " Rgb 338" is the Ms. described
above. See No. 75 of A. 188-84 which appears to be identical with the present Ms.
कृष्णक्रीडाकुतूहलार्या
Krşņakriļākutūbalāryā No. 153
151.
1902-07. Size.— 84 in. by 41 in. Extent.-5 leaves; II lines to a page3; 24 letters to a line. . . Description.- Country paper; Devanagari characters; handwrit
ing bold, clear and legible ; complete. 24 [ Kavya.]

Page #211

186
Kavya
[153.
Age.-- Samvat 1754. Author.-- Not mentioned. Subject. -- a poem dealing with sports of Kršņa Begins -folk
॥ श्रीगुरुभ्यो नमः॥ यद्रोमरंध्रपूर्तावभवन् सत्पापिजलधयो शताः । तं नंदगोपपत्नी सापयती स्वांजलिस्थतो येन ॥१॥ निवसंति य रोम्णि ब्रह्मकटाहा यथावकाशेन ॥
चित्रं स हरिः शेते पंचवितस्ति प्रमाणकांदोले ॥२॥ etc. Ends- folb
रे जीव-चिंतयसि किं चिंतायुक्तो दिवानिशं रहसि ॥ कथयस्व मामहं ते दिव्यं कथयामि साधनं श्रेष्ठं ।। ७२ ॥
श्रीमत्कृष्णक्रीडाकुतुहलार्याः समाप्ताः श्रीकृष्णार्पणमस्तु । शुभं भवतु ॥ श्री श्री शके १७५४ प्रमादि नाम्मि संवत्सरे दक्षिणायने हेमंत” पौषमासे शुक्लपक्ष दशम्यां भानुषासरे इदं कुतूहलार्या पुस्तकं समाप्तिमगमत केष्युपनामक रामकृष्णस्येति ज्ञातव्यं
__ कृष्णक्रीडित
Krsnakridita with
with पदार्थदीपिका
Padārthadipikā No. 154. ..
339.
1284-87. Size.-- 10 in. by 4g in. Extent.-- 116 leaves ; 12 lines to a page ; 40 letters to a line. Description:--Country paper ; Devanagari characters with पृष्ठमात्राs;
hand-writing clear, legible and unisorm; old and discoloured ; edges of many folios injured and some portion lost ; red pigment used; some folios are missing; incom
plete ; Ist sarga is wanting. Age.-- The Ms. appears to be old. Author ( of the text.)-- Not known.
" (, comm..)- Kesavācārya,

Page #212

155.1
Καυγά
Begins --fol 29a
॥श्रीपरमात्मने नमः। अथ प्रत्यक्षभावभाजि भगवति सुराणामुचितविधान- .. शून्यतया तस्यैव प्रभुत्व भूमानं श्लोकइयेनाह ।। स्वां समासलितसर्ग संततेहेत ते महिमजिसितेंद्रियाः॥ तत्र किंचिदपि नाम नामराः पामरा इन गिरे जगल्भिरे ॥ etc.
fol. 48b
इति श्रीकृष्णकीडितीववृतौ पदार्थदीपिकायां कंसारिसंसारि तानामेद्वितीयः सर्गः समाप्तः॥६॥
Ends -fol I21b
कालियस्य वैनतेयसाहय्यशांतोपप्लवतया । निरपायमदधिप्राप्तिमाह निजविभोरुभयादरुणा।
References.- Aufrecht mentions only two Mss. of कृष्णक्रीडित with
comm. पदार्थदीपिका in his Catalogus Catalogorum ii, 24'. viz. Nos. 339 and 340 of 1884-87 which are the Mss. from this library.
कृष्णक्रीडित
Kršņakridita with
with पदार्थदीपिका
Padārthadipikā
340. No. 155
1884-87. Size.— 83 in. by 4} in. Extent. — 113 leaves ; 15 lines to a page ; 32 letters to a line. Description.-Country paper; Devanagari characters; :handwrit
ing legible but not quite clear; borders ruled in double black lines; red pigment frequently used ; folios not pro
perly numbered ; incomplete. Age.- The Ms. appears to be old.

Page #213

188
Kavya
Author ( of the text ). - Not mentioned.
,, (,, comm ).— Keśavarka.
"
"
Begins -fol rb
fol 30b
Ends-fol 120b
[ ISS.
इति श्रीकृष्णक्रीडितविवृतौ पदार्थदीपिकायां विश्वरूपनिरूपणं नाम प्रथमः सर्गः ॥
५० ॥ ॐ नमो श्रीगणेशसरस्वतीभ्यां ॥ कल्याणोदयकारणं गणपतिः सिद्ध्या समालिंगितः प्रत्यूहाचीलयामिनीदिनमणिर्देयादमेयाः श्रियः । विश्वा कल्पविधिः कवींद्रकुमुदोन्मेषाय लेखाविधोचामध्यधिदेवता वितरतु श्रेयांसि भूयांसि वः ॥ १ ॥ etc.
कृष्णबालचरित
No. 156
कार्द्रवेयविषाने भगवद्वपुष्यलब्धप्रसरतां प्रदर्शयन्नाह तटरटज्जनता स्वनताडन प्रतिरव प्रतिघोमिरणफणे फणिपतावद हद्दहनोहरेर्नखलु तद्गरजोंगरुजो ॥
Kṛṣṇabālacarita
232. 1884-86.
Size.— 97 in. by 33 in.
Extent.— 25 leaves ; 9 lines to a page; 32 letters to a line. Description. - Modern paper with water-marks for folios 1–9, 23-24 and country paper for folios 11-22 and 25 ; Devanagari characters; hand-writing clear, legible and uniform; borders ruled with double red lines; verse-numbers marked with red pigment; some folios stained; yellow pigment Occasionally used for corrections; complete.
Age.-- Sarvat 1874 ( = A. D. 1818).
Author.— Bilvamangala.

Page #214

i 57.]
Begins -fol 1b
Ends fol 25 #
Καυγα
॥ श्रीकृष्णाय नमः ॥
प्रारम्भेहं प्रथममधिपं श्रीगणेशं प्रणम्य पूज्यं देवैर्जगति च जनैः सर्वदा वंदनीयम् ।
नत्वा देवीमभयवरदां सारदामत्र नत्वा भक्तानां वै सकलवरदा जाड्यहाया कवीनाम् ॥ १ ॥
लक्ष्मीनिवासमधुसूदनमाधवत्वं
देवी प्रसीद मम बुद्धिभरं ददस्व । यस्मादहं किल विभो तव बालकेलिं संवर्णये च सततं प्रणिपातपूर्वम् || २ ||
etc.
श्रीवासुदेव कृतभक्तिरतिप्रसिद्धो योगीश्वरो विदिततत्वमतिः प्रशांतः । मुक्तेः पदं भुवि विहाय परं पवित्रं द्वारावती मनुजगाम नमन हरिं सः ८४ हस्तौ सुयोज्य हरिभक्ति... श्र्वकार स्तोत्रं वरं च हरिदर्शनकांक्षयासौ । श्रीबिल्वमंगलमिदं विदितः स्वभक्तः पश्वा ददावति सुदुर्लभदर्शनं सः ८५
189
इति श्रीबिल्वमंगलविरचितं श्रीकृष्णबालचरित्रं समाप्तम् ॥
सं. १८७४ वैशाखवदि १ बुधे लिखितमिदं योधपुरे पुरोहित गोपाललालेन निजविचारगोचरायेति श्रीबालकृष्णः प्रसन्नो बोभूतात् ॥ श्रीः ॥
कृष्णभक्तिचन्द्रिका
No. 157
Size.— 83 in. by 3 in.
Extent.- 79 leaves ; 9 lines to a page ; 32 letters to a line.
Krṣṇabhakticandrikā
293.
1884-86.

Page #215

190 katvá
[157. Description.- Country paper ; Devanāgari characters; old in ap
pearance; hand-writing; clear, legible and uniform ; borders ruled in single black lines; red pigment frequently used for marking verse-numbers and chapter-colophons%3B
almost complete ; fol. 12 missing. Age. — Appears to be old. Author.- Anantdeva, son of Apadeva. Begins.- fol la
॥श्रीकृष्णाय नमः। यदुकुलगभीरजलधौ जातं वसुदेवदेवकीभुक्त्योः ।। किमपि तमालगुतिमत् श्रुतिवनितामूनि राजते रत्नं ॥१॥ विविधैर्विषयोगारीविषादकरणीमिमां वाणीं ॥ थदुपतिगुणानुवादैहृतावसादैः सुखप्रदां विदधे ॥२॥ शशिना विना हि रजनी रमणेन विना यथा तरुणी । एवं न जगति राजति यदुकुळपतिना विना वाणी ।। ३।। विलसतु मनोभिरमणैर्यदुनाथगुणैर्ममाथ बागेषा ॥ सततं पीयषवहैः शशिकिरणौरिव सरोरुहश्रेणी ॥४॥ क्षीरांभोनिधिशायी धरणीभारापहाराय ।। वेलातटे सुरवरैस्तुतोष सर्वैस्तुतो भगवान् ॥ ५॥ भूमीभूषणभूते स्वभावपूते जगन्नाथः ।।
यादवकुळेवतारं चकमे भारं भुवो हः ॥ ६॥ . __etc. fol 8t
इति श्रीमदापदेवसनुना अनंतदेवेन निर्मिते कृष्णभक्तिकाव्ये प्रथमः सर्गः ॥
fol 16* इति etc.........द्वितीयः सर्गः
___ fol 24* इति etc.........तृतीयः सर्गः॥ Ends.-fol 80*
इति श्रीकृष्णगुणनिबद्धैर्विमलैः कोमलवचोमयैः कुसुमैः॥ रचितार्पिता च कृष्णे माला तुष्यतु ममाम्या कृष्णः ॥ १४१ ।। यद्यपि न काव्यनाटकं निपुणस्तुष्येदनेन बंधेन ।। तदपि च कृष्णे भक्ताः कृष्णकथाभिः प्रहर्षमेष्यति ॥ १४२ ॥

Page #216

158. ]
Kavya
वाणी गुणातु कृष्णं श्रृणोतु कृष्णं सदा कर्णः ॥
पश्यंतु कृष्णं चक्षुस्तुष्यतु कृष्णं विचिंतयच्चित्तं ॥ १४३ ॥ इह पूतनेव तृष्णा कालिय इव दारुणो महान क्रोधः ॥
गोकुल इव मम चेतसि विधेहि वसतिं दयानिधे भगवन् ॥ १४४ ॥ इति श्रीमदापदेवसूनुनाऽनंतदेवेन विरचिते कृष्णभक्तिकाव्ये दशमः सर्गः ॥ समाप्तोय ग्रंथः ॥ कृष्णार्पणमस्तु ॥ रघुनाथ आर्याबद्धे २ गोपालाय
नभः ॥
Age.— The Ms. appeass to be old.
Author. — Not mentioned.
Begins.— fol 1b
खण्डप्रशस्तिकाव्य
No. 158
Size. 10 in. by 4 in.
Extent.— 7 leaves ; 16 lines to a page ; 50 letters to a line. Description.—Country paper; Devanagarī characters with पृष्ठमात्राs ; hand-writing clear, legible and uniform; borders ruled in two double black lines; square blank space in the centre of folios ; red pigment used for verse-numbers.
On fol. 7b the name of the work is given as मंडेश्वरप्रशस्तिकाव्यानि.
Ends --fol. 7b
Khandaprasastikā vya
337.
1892-95.
191
मत्सः कर्मों वराहश्व | नारसिंहोऽथवा मनः । रामो रामश्व कृष्णस्य बुधः कल्कीय ते दशः ॥ १ ॥
etc.
शीलेति शीलरुचिरा भरणाकलत्रं । यस्याभवज्जलनिधेरिव जह्नुकन्या । व्योमींद्र नीलमुकुरां तरुरुधयंती । यस्या जनेन कृतिना प्रतिमेति मेने ॥ ५ ॥ मांधातृनगर मंडेश्वर प्रशस्तिकाव्यानि || शुभमस्तु || ६ || कल्याणं भव ॥

Page #217

192
खण्डप्रशस्ति
No. 159
etc.
Kavya
Size.— ro‡ in. by 44 in.
Extent.— 4 leaves ; 19-20 lines to a page ; 60 letters to a line. Description. Country paper; Devanagari characters with gears; hand-writing very small but clear, legible and uniform ; borders ruled in double black lines; square blank spaces in the centre; red pigment used tor verse-numbers and yellow for.corrections.
Age. — Sarvat 1467.
Author.-- Hanumat. Begins. --fol xb
Ends.-fol. 4b
[ 159
Khandaprasasti
381. 1887-91.
उत्फुल्लाऽमलको मलोत्पलदलश्यामाय रामा मनः कामाय प्रथमाननिर्मलगुणग्रामाय रामात्मने योगारूढमुनींद्र मानससरो ॥ हंसाय संसारविध्वंसाय स्फुरदो जये रघुकुलोत्तंसाय पुंसे नमः ॥ १ ॥
पातालान्न समुद्धृतो बत बलिनीतो न मृत्युः क्षयं । नोन्सृष्टं शशिलांछनस्य मलिनं नोन्मूलिता व्याधयः । शेषस्यापि धरां विधृत्य न कृतो भाररावतारः क्षणं ।
चेतः सत्पुरुषाभिमानपदवीं मिध्यां वहन् लज्जसे ॥ २९ ॥ इति महाकवि हनुमत्कृता खंडप्रशस्तिकाव्यपद्धतिसमाप्ता शुभं भवतु श्रीचतुर्विधश्रीशंघाय संवत् १४६७ वर्षे आषाढ शुदि द्वितीय कर्मवाद्या मालखि ॥ ६ ॥
राज्यं येन पटांतलग्नतृणवत्यक्तं गुरोराज्ञया । पाथेयं परिगृह्य कार्मुकवरं धर्म्यं वनं प्रस्थितः ॥
स्वाधीनो भयशापचापविषये यो नागतो विक्रियां
पायादः स विभषिणाऽग्रजनिहा रामाभिधानो हरिः ॥ ३० ॥
Cf. I. O. Cat. Pt. VII, No. 3854. Published Lith. Ms. form ff. 18 Bombay, 1860.

Page #218

ter.)
Kavya
193
खण्डप्रशस्ति
Khandaprasasti
77. No. 160
A. 1883-84. Size.- 99 in. by 4} in. Extent.— 8 leaves ; 15 lines to a page ; 45 letters to a line. Description.-Country paper; Devanagari characters with पृष्ठमात्रा;
hand-writing clear, legible and uniform ; borders ruled in two double black lines; red pigment used for verse-num bers; square blank spaces having only four letters in the
centre of the tolios ; folios slightly discoloured. Age.- Samvat 1670. Author.- Hanumat. Begins.- fol. I
॥ ६0 ए पंडितश्रीपुण्यकमलगणि गुरुभ्यो नमः ॥
__ उत्फल्लामरुकोमलो etc. as in No. 159. Ends.- fol. 8 आरुह्याश्वं च etc. up to सवस्थायतां ॥ ३६॥
___ as in No. 16.. followed by इति हनुमद्विराचतकृष्णदशावतारानबद्धखंडप्रशास्तकाव्यानि
संपूर्णानि । संवत् १६७० वर्षे फाल्गुन बाहुल १४ शक्रे लिपीकृतानि ।। श्रीरस्तु
खण्डप्रशस्ति
Khandaprasasti No. 161.
.
215...
Visrāma (i). Size.- 13 in. by 4g in. Extent.— 14 leaves ; 9 lines to a page ; 48-50 letters to a line! Description.-- Modern paper with water-marks ; Devanāgari cha
racters; hand-writing clear, legible and uniform ; borders 25 [ Kavya.]

Page #219

194
Kavya
[161
ruled in double red lines; red pigment used for verse-numbers and yellow for corrections ; complete; incorrect in
many places, Age.- A modern copy. Author.- Hanumat. Begins.-fol. I0
श्री निराकारिणे रामाय नमः। ॥ कृतक्रोधे यस्मिन्नमरनगरी मंगलरवानवातंकालंका समजनि वनं वृश्चति सति ॥ सदा सीताकांतं प्रणतिरतिविख्यातमहिमा हनूमानव्यद्विः कपि कुलशिरो मंडनमाणिः ॥१॥ सर्वैमोगल्यनादैरमरपतिपुरी वीतशंका नितांतं सातका यस्य लंका जननसमयतो वीरवीरस्य जाता ॥ याता दुष्टा. प्रणाशं निखलजनमनः कल्पनाकल्पवृक्षो रक्षो विक्षोभहेतुःप्रथयतु महसां मंडलं मारुतिर्वः ॥२॥
etc. Ends.- fol. 14
आरुह्याश्वं च शुभ्रं स्प(स्फोटिकगिरिसमं संगरेकातिमल्लो बिभ्रद खड्गं कराये ज्वलदनलशिखायुक्तसंरक्तनेत्रं ॥ हत्वा म्लेच्छांश्च सर्वान् णभुवि निमिरषार्धेन तान्लीलया यः पायाः पद्मनाभः कृतयुगरवनाविष्टबाधिः स कल्की ॥७३॥ प्राख्यातो मथुरापुरी प्रभवतः प्रावृदपयोदयुतिः कल्की काल इव विषां दलियिता दैत्येश्वराणां किल । कल्कीकस्तु कलंकिते कलियुगप्रांते समुत्पत्स्यते
कालुष्यत्कमलालया परिवृढो देवः स वः स्नायतां ॥७४ ॥ ॥ इति श्रीमत्धनुमद्विरचिता खंडप्रशस्तिः समाप्ता ।
श्रीरघुकुलतिलार्पणमस्तु ॥ ॥ References:-I Mss : Aufrecht's Catalogus Catalogorum i,13603
ii, 27.
Cf. also I.O. Cat. Pt. VII No.3856. Printed edition.-- I Litho Ms. form Bombay, 1866..

Page #220

162.]
Κουνα
195
खण्डप्रशस्ति
Khaņdaprašasti
82. No. 162
A.1879-80. Size.-8 in. by 4 in. Extent.- 6 leaves; 21 lines to a page ; so letters to a lice. Description.- Modern paper with water-marks; Devanagari ch
aracters; hand-writing very small hence not quite legible though clear; name of the work written in the left-hand
margins of folios. Age.- A modern copy. Author.- Hanumat. Begins.-- fol. 1
श्रीगणेशाय नमः ॥
कृतक्रोधे यस्मिन् etc. as in No. 161. Ends.-tol.60
खद्वाजितुरंगमुन्मदगजग्राहप्रगल्भं भव्याचलात्म्फुटपुंडरीकनिलयं डिंडीरापंडावहिं॥ म्लेच्छानीकमहार्णवं सुविपुलं संग्रामकल्पावधौ यश्चौर्वाग्निरिवाभवद्यतु स वः कल्कानि कल्की हरिः॥
॥ श्रीहनूमद्विरचिता खंडप्रशस्तिरियं रामसनोमयूरेश्वरग्य ॥ followed by :
अरिमंडलरविमंडलरंभाकुचमंडलानि पंते ॥ . ....... उहंडे भुजदंडे तब कोदंडे युधि स्फुरति ॥ १॥ माघद्वेतंडगडच्युतमदलहरी संचरच्चंचरीकी चंचत्संगीतगीता कविभवनभुवस्ताः पुरस्ताद्भवति ॥ . पश्चादंचंति तेषामुपरि करुणया रामभूपालमौले व्यालान्मुग्धदुग्धांबुनिधिधवलियाबद्धकक्षाः कटाक्षाः ॥१॥ यद्वीजाग्निसमौक्तिकानि करिणां दंतांश्च यस्यांकुरा यत्पत्राणि शरद्धना हिमगिरिर्यस्य प्रकांडो महान् । यत्पुष्पाणि च तारकां हिमकरः सो सौफलं संदरं ब्रह्मांडोपवनेत्रकीर्तिविटपी ते वीर संघर्धते ॥१॥ इंदु निंदति चदंनं न सहते विद्वेष्टि पंकेरुहं हारं भारभवैति नैव कुरुते कर्पूरपूरे मनः ।।

Page #221

196
Kavya
स्वर्गगामवगाहते हिमगिरिं गाढं समालिंगति स्वकीर्तिर्विरहातुरे च नमनागेकत्र विश्राम्यति ॥ १ ॥ यन्नाम संसर्गवर्णौ मकाररेफौ व्रजतः सदो || वर्णेषु तन्नाम जपानुषंगाद्देही कथं नोर्ध्वगतिं प्रयाति ॥ १ ॥ अस्माकं पपमंदिरस्मचरितं यद्यायवाच्यं भवेत्स्यामित्थं कथयामि तेन भवतः किंचित्प्रिया दूषणं ॥ श्रीमद्रामकृतस्त्वया रणमुखे पाणिग्रहः सादरं यस्याः सासिलता परस्य हृदये दृष्टा लुठंती मया ॥ १ ॥ एतानि वृत्तानि रामावतारस्तवांतर्गतानीत्यवगंतव्यम्
References. -- See No. 161.
1621
खण्डप्रशस्ति
No. 163
Size— 93 in. by 33 in.
Extent.-- 20 leaves ; 7 lines to a page; 32-34 letters to a line.. Description.-- Country paper; Devanagari characters; old in appearance ; hand-writing clear, legible and uniform ; borders ruled with double black lines and a thick lire of red pigment which is also used for colophons and verse-numbers; folios 4, 6, 11, 14, 15, 20-22 missing; white chalk used for corrections ; incomplete.
Age. — The Ms appears to be old.
Author.- Hanumat.
Begins.-- fol. b
Khandaprasasti
295.
1884-86.
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥
eतक्रोधे यस्मिन् etc. as in No. 161.
- fol. 3 इति श्रीहनुमद्विरचितं खंडप्रशस्तेः मत्स्यत्रूपवर्णनं प्रथमं ॥ Ends. -- fol. 28b
आरुह्याश्वं etc. up to देवो यः पद्मनाभः सचदनुजारिणुत्रायतां कल्मषाद्वः ॥ इति श्री० खं० कल्कवर्णनं ।
समाप्तोयं ग्रंथः !

Page #222

64.]
Kavya
श
भग्नप्रष्टि etc.............यत्नेन प्रतिपालयत् । यत्र यत्र रघुनाथकीर्तनं तत्र तत्र कृतमस्तकांजलिं।
'बाष्पवारिपारपूर्णलोचनं मारुतिं नमत राक्षसांतकं। १॥ References.-- See No. 161.
296.
खण्डप्रशस्ति
Khandaprasasti No. 164
... 1884-86. Size.-- 104 in. by 48 in. Extent.-- 17 leaves; 10 lines to a page ; 25-28 letters to a line." Description.- Country paper ; Devanagari characters with occa
sional पृष्ठमात्राs; very old and ruled in double black lines%3 red pigment frequently used ; numerous marginal notes; folios 12 and 18-21 missing ; some folios pasted with
paper-slips. Age.-Samvat 1521. . . . .... Author.-- Hanumat. Begins.-fol. 10
५० ए ॐ नमः श्रीरामाय ॥
कृतक्रोधे यस्मिन् etc. as in No. 161. Ends.- fol. 223
देवी लक्ष्मीमतुल्या महिततरकरी संतति चाशु तेषां ...... दत्ते प्राज्यं सदायुर्निज रुचिरुचितां पावमानिः शुभानि I. . भक्त्त्या प्रीतः परं ये सुविहितमनसः पावनं पावनीयं
स्तोत्रं प्रातः पठति प्रथितमिह कवेः श्लोकमुख्याक्षराख्यं ॥ १ इति श्रीआकाशवाणीकृतं हनुमतस्तोत्रं ॥ छ । श्रीरस्तु सर्वजगतः । छ । छ । संवत् १५२१ वर्षे श्रावण वदि २ भृगौ श्रीकपटिवाणिज्ये बाह्यनागरज्ञातीय व्यासग्नो मना ......नारायणाख्येनात्मनोध्ययना....नया......
: The following additional portion is seen on the last folios:

Page #223

198
Kavya
[ 64.
स्तंभ] प्राचीनस्मृतविरहव्यथाति भीरुः काकुस्थः कृतकृत
'काक्षिमीलतालः संपूर्णे शशिनिचिराय लभदृष्टेः प्रेयस्याः - स्थगयति लोचने कराभ्यां ॥
दूरं गतं प्रियतमं परिचिंत्य चित्ते रुद्धेष्ठ वारिदकणैर्हरितां मुखेषु ॥ मानं विमुच्य सुदशः शनकैरुदंत्या नैत्रांबुना तिलकमाशुविशीर्ण
मासीन् । १। References.--See No. 161.
खण्डप्रशस्ति
with टीका सुबोधिका
Khandaprasasti
with Tikā Subodhikā
No. 165 . ..
383.
1887-91. Size.-- 10 in. by 44 in. Extent.-- 40 leaves ; 16-17 lines to a page ; 44 letters to a line. Description.-Country paper ; Devanāgari characters with FAITIS;
old but well preserved ; hand-writing careless and not uniform ; borders ruled in triple red lines; verse-numbers and colophons marked with red pigment; complete ; yellow pigment occasionally used for corrections; incorrect
in many places. Age.--Samvat 1643. Author of the text.- Hanumat.
„ „ „ comm.-- Guņavinayagaņi. Begins.-- (text) fol. 1
कृतक्रोधे etc. as in No. 161. ,, - (com.) fol. I' ।
॥ ५० ॥ श्रीपाच फलवर्द्धिकाद्भुतमहाराजं महोराजितं । त्रिः कृत्वा सुकृतकभाजनमहं नत्वा कृपावारिधि । सारं श्रीगुरुराजपादकमलं चानंदसंवर्द्धकं संवक्ष्ये विवृतिं यथा मतिमतां खंडप्रशस्ते शुभं ॥ १

Page #224

165. J
Kavya
followed by the first verse of the text as above and then
एतच काव्यं हनूमद्विरचित श्रीरामप्रशस्तिलिखन कर्त्ता मंगलार्थमादौ विरचितं तव्याख्येयं । स हनूमान् वः । युष्मान् अव्यात् रक्षतु । etc.
Ends. — (text) fol. 39b
دو
प्रेद्वा जितरंग etc. up to कल्की हरिः ॥ १६० ॥
وود
as in No. 162.
- (com.) fol. 39b
उन्मदगजग्राह प्रगल्भ । उन्मदा उन्मताः ये गजास्त एव ग्राहाः । स्तंतुनागास्तैः । प्रगल्भं । पुन (:) किं वशिष्टं | भटव्यावः शुस्फट पुंडरीकनिलयं । भटा । शूरा । स्त एवत्याधलंति स्फुटानि प्रकटानि यानि पुंडरीकाणि तेषां निलयो गृहं यः । सतां पुन किं विशिष्टं डिंडीरपिंडावलिं डिंडीरापडी : फेन पिंडाः स्तेषामावलिः । श्रेणिः र्यस्मिन् सतं । एतञ्च विशेषणं केवलं । महार्णवस्यैव । घटत इति ॥ १६० ।। इति श्रीकल्कवतारहरिस्तुतिव्याख्या || नेन समर्थिता श्रीखंडप्रशस्तिवृत्ति ॥
५० || विधुवारिधिरसशशधरमितवर्षे विक्रमार्कभूभर्तुः । श्रीमत्खरतगच्छे | श्रीमज्जितचंद्रमरि ||
विजयनिविजिताने कोटक टुमदवादिवादि संदोहे | श्रीजिन माणिक्यपट्टपूर्वादिमात्तोड ॥ २ ॥ आस क्षेमशाखासु । युधातुलफलोपमाः । अभिषेके पदप्रौढाः । क्षेमराजा यतीश्वराः ॥ ३ ॥ श्रीभारती प्रतिमसन्मतिसिद्धिचाराः । शास्त्रार्थसार्थवरनीरधिलब्धपाराः । प्रापुः प्रदीप्तपदवीमपि यद्विनेयाः ।
पाठक निपुणवादिभिरप्यजेयाः । शिवयुदरनामानः । कनकाकाश्व सत्तमाः । यन्मुखा भोजमासाय कमला ममुदेतरां ||५|| युगमं ॥ साधव्याः । वाचना भव्या । अशोभत शुभोदयाः । श्रीदयातिलकाश्र्वत्र | वैराग्यरससागराः ॥ ६ ॥ प्रमोदमाणिक्यगणिप्रधानाः शिख्यातुनर्वाचकताभिधानाः । राजंति तेषां करुणानिधानाः । स्तच्छिष्य दक्षाविदितार्घतानाः ॥ ७ ॥ नाधुर्य्यसारैः । बनप्रकारैर्तिश्युः सुराचार्यमपीह तारैः ।
जयंतु ते श्रीजयसोमशिष्टाः । सुपाठका मे गुरवो गरिष्टा ॥ ८ ॥

Page #225

Kaiya
[6.
येषां प्रसादेन मया विदब्धा । स्वबोधत(ब)ध्द्यौविततार्थ सारा। खंडप्रशस्तेवित्तिर्वरेण्या । प्रसद्य शोध्या विबुधैर्मर्यायम ॥ ९
इति श्रीपंडितशिरोरत्नश्रीजयसोमगणिशिष्यपण्डिगुणविनयगणि भिर्विरचिता श्रीखंडप्रशस्तिवृत्तिः। सुबोधिकानाम्नीति ।।
श्रीफलवर्द्धिकाधीशश्रीपार्श्वनाथप्रसादाचिरं पावकोतृसुखदायिनी
. स्तान् ॥
रभ्यस्या किं विदज्ञानायद्विरुद्वमवादि तत्
नोपेक्षणीयं किं त्वेनधि(वि)शोध्यं विवधैरिह ।। श्रीजिनेंद्राय नमः॥ ग्रंथाग्रं २२३६।।
गच्छतः स्खलनं क्वापि | भवेत्येव प्रमादतः। हसंति दुर्जनास्तत्र | समादधति सज्जना ॥१॥ श्रीरस्तु ॥
संवत १६४३ वर्षे कर्तिक वदि १४ सुभादिने ॥ गणिश्री सिवविजयगाण वाचनार्थ ॥ श्रीसिवपुरीनगरीमधे दोसी । वासणालिषितं ॥ पुन्य हेतु ।। श्री श्री
रायश्रीसुरताण राज्ये श्रीआदिनाथप्रसादात् । श्रीशांतिनाथप्रसादात्
सुभंभवतु ॥ श्री । श्री। References.- (1) Mss.-A-Aufrecht's Catalogus Catalogorum :--
i, I36° ; iii, 29".
Almost all the Mss of Gunavinayagani's comm. re
ferred to by Aufrecht are from this library. Printed edition.- Edited by Vamānācārya in the Pandit 1870-72.
खण्डप्रशस्ति
with it टीका सुबाधिका
Khaņdaprasasti
with Tika Subodhika
..
620. No. 166
1882-83. Size.- Io.in. by 48 in... Extent. 89 leaves; 10 lines to a page ; 32 letters to a line.

Page #226

166. 1
Kavya
Description.-- Country paper; Devanāgarī characters; not very old in appearance; modern Devanāgarī hand-writing ; borders ruled in double red lines; first 84 verses of the text and then verse-numbers marked with red pigment; yellow pigment used for corrections; complete.
Age. The Ms appears to be a modern copy probably in the latter half of the 19th century.
Author of the text- Hanumat.
99
"
33 33
Begins.—(text) fol. rb
""
com.- Gunavinayagani.
कृतक्रोधे etc. as in No. 161. —(com.) fol. rb
श्रीमद्वेदव्यासाय नमः ॥ निर्विघ्नमस्तु ॥ ftar etc. as in No. 165.
Ends. — (text) fol. 894
खद्वाजतरंग upto कल्की हरिः ।। १५९ ॥ has in No. 162.
26 [ Kavya ]
201
References.- See. No. 165.
T
—(com.) fol. 894
उन्मद गजग्राह etc. up to महार्णवस्यैव घटत इति ।। १५९ ॥ as in No. 165. followed by इति श्रीगुणविनयविरचितायां खंड प्रशस्तिवृत्तौ कल्क्यवतार हरिस्तुतिव्याख्या ॥ इति दशावतारव्याख्यानेन समर्पिता श्रीखंडप्रशस्तिवृत्तिः ॥ छ ॥ श्रीनृसिंहः प्रीयतां ॥
इदं पुस्तकं श्रीsयक्षेत्रनिवासिना मांडवगण कुलोत्पन्नरामचंद्राचार्यसूनुना वामनेन रामसंन्निधौ जनस्थानेऽलेखि तस्यैवेति जानंतु ॥

Page #227

202
खण्डप्रशस्ति
with
टीका सुबोधका
:
No. 167
Age.-- Samvat 1644.
Author of the text -- Hanumat.
"" "" ""
Begins.—(text) fol. r
Size.- ro‡ in. by 4g in.
Extent.-- 28 leaves ; 18-20 lines to a page ; 55-58 letters to a line. Description.-Country paper; Devanagari characters with gearers; hand-writing very small and not quite legible; borders ruled in two double black lines; blank space in the centre of folios; yellow pigment used for corrections.
"
Kavya
- Gunavinayagani.
1.
कृतक्रोधे etc. as in No. 161.
,, ~(com.) fol. x
Ends. — (text ) fol. 27b
''' ~~ ( com. ) fol.
[167.
Khandaprasasti
with
Tikā Subodhikā
382. 1887-91.
॥ ६० ॥ ॐ नमः ॥ श्रीगुरुभ्यो नमः श्रीपार्श्वे etc. as in No. 165.
खवाजि तुरंग etc. up to कल्की हरिः ॥ १६० ॥ as in No. 162: उन्मदगंज ग्राह etc. up to महार्णवस्यैव घटत इति ॥ १६० ।।
as in No. 165.
followed by इति श्रीगुणविनयविरचितायां खंडप्रशस्तिवृत्तौ कल्क्यवतारहरिस्तुतिव्याख्या | etc. up to विबुधैरिह
as in No. 165.3 again followed by श्रीरस्तु ॥ ॥ श्रीजिनकुशलसूरिरस्तु सुखाय नित्यशः ॥ कल्याणमस्तु ॥ संवत् १६४४ वर्षे श्रीराजधान्यां पं० सुखनिधान मुनिना लिलिखे । १४ दिने ||
References. -- See No. 165.

Page #228

tb9.]
Kavya खण्डपशास्तवृत्ति
Khandaprasastivștti (सुबोधिका)
(Subodhikā)
331. "No. 168
1895-98. Size.-9} in. by 4} in. Extent. — 49 leaves ; 17 lines to a page ; 35 letters to a line. Description.-Country paper; Devanagari characters; hand-writ
ing very close but clear, legible and appears to be unifrom borders ruled in double red lines and edges in single;
yellow pigment used for corrections; complete........! Age.-- Samvat 843. Author.-Gunavinayagani. Begins.-. tol. ra
।। श्रीसरस्वत्यै नमः ॥
setaraf etc. as in No. 165. Ends.--fol. 486
उन्मदगज ग्राह etc. up to घटत इति ५८ as is No. 165. followed by इति श्रीगुणविनयविरचितायां खंडप्रशस्तिवृत्तौ कल्क्यवतारहरिस्तुतिव्याख्या १० ॥ इति दशावतारव्याख्यानेन समर्थिता श्रीखंडप्रशस्तिवृत्तिः सुबोधिकानाम्नीति ॥ श्रीमद्रिषभजिनप्रसादतः ॥ श्रीजैतारणनगरे । संवत १८४३ वर्षे मि । पोस वद ३ दिने लि । पं । अमृतसागरण
शुभं भूयात् लेखकपाठकश्रोतृभ्यः References.-- See No. 165.
खण्डप्रशस्तिवृत्ति
Khandaprašastivrtti(सुबोधिका)
(Subodhikā)
124. No. 169
1875-76 Size.--10 in. by 44 in. Extent.-- 66 leaves ; 12-14 lines to a page; 40-42 letters to a line.

Page #229

Pr
Kariya
[16 Description.--Country paper; Devanagari characters with पृष्ठमात्रा;
hand-writing clear, legible and uniform ; borders ruled in two double black lines; red pigment used for marking
verse-numbers etc. and yellow for corrections; complete. Age.- The Ms appears to be fairly old. Author.-- Gunavinayagani. Begins.-fol. IP .. . 0॥ श्रीभारत्यै नमः
श्रीपार्श्व etc. as in No. 165. Ends.--fol. 666 उन्मदगजग्राह etc. up to घटत इति ॥ १६०॥
as in No. 165. followed by इति श्रीकल्क्यवतारहरिस्तुतिव्याख्या ।।
इति दशावतारव्याख्याने समर्थिता श्रीखंडप्रशस्तिवृत्तिः॥ विधुवारिधि etc. up to विबुधैर्मयीयम् ॥ ९
as in No. 165. again followed by इति श्रीपंडितशिरोरत्नश्रीजयसोमगणिशिष्यपण्डित
गुणीवनयगणिभिर्विरिचिता श्रीखंडप्रशस्तिवृत्तिः सुबोधिका.. नानीति ॥ श्रीजिनकुशलसूरिरस्तु सुखाय नित्यशः ॥ कल्याणमस्तु ।
.. शुभं भूयात् ॥ छ॥ References.- See No. 165.
खण्डप्रशस्तिटीका
Khandprasastitīkā
140. No. 170
1882-83. Size.-- 103 in. by 48 in. Extent.-- 43 leaves ; 14 lines to a page ; 40-42 letters in a line. Description.-Country paper ; Devanagari characters with occ_asional पृष्ठमात्राs ; old in appearance ; hand-writing clear
and legible but not uniform ; borders ruled in black lines;

Page #230

ii.j
Kavya
204
red pigment used to indicate the beginning of verses and
also for colophons; incomplete ; fol. I missing. Age.-The Ms appears to be old. Author.-- Gangadāsa alias Jñànānanda. Begins.--abruptly fol. 2a
मणिखिमणिरित्थुपमाअपूर्वत्वात् उत्तरपदलोपः खरमुखवत् । तत्र .. समानजातीयस्यव निरिणातकप्युत्तमवचनादयं कपिरेव । etc. fol. 5' इति वेदपुरः सरसव्याकरणषडदर्शनव्यानचक्रवर्तिश्रीभट्टपोवियातनय
__वरेण श्रीगंगदासेन रचिते व्याख्यातिलके मत्स्यावतारवर्णनं संपूर्ण ॥ on fol. 2* in margin we have :-- - खण्डप्रशस्तेानानंदकता टीका Ends.-- fol. 440
कीदृशांस्तात्रं पावनं पवित्रं पुनः कीदृशं इवाह पृथिव्यां प्रथितं विख्यातं ।
पुनः कीदृकस्तोत्रं कविश्लोकमुख्याक्षराख्यं । कविश्लोकमुख्याखरना. References :-- Aufrecht's Catalogus Catalogorum i, 1366.
... See also Oxf. Cat. by Aufrecht No. 232. . .
खण्डप्रशस्तिटीका
Khandaprasastitika No. 171
.. 343.
... 1884-87. Size. — 11 in. by 44 in. Excent.-- so leaves ; 12 lines to a page : 45 letters to a line. Description.-Country paper ; Devanagari characters; old in
appearance; hand-wiiting clear and legible but not uni
form ; borders ruled in double black lines; red pigment .. used; folios worn out and edges of some folios much
damaged. Age.- Samvat 1679. Author.--Not mentioned.

Page #231

Kavya
206
[it Begins.-fol. 1
॥ श्रीरामाय नमः ।।
॥ एतच्च काव्यं हनुमद्विरचितश्रीरामप्रशस्तिलिखनकर्ता मंगलार्थमादौ विरचितं तह्याख्येयं...स्मिन् हनूमति कृतकोधे स्वीकृतक्रोपे अमरनगरी
अमरावती मंगलरवमंगलशब्दाऽजनि । etc. . Ends.-fol. sob
सच कल्की कल्ककलंकितः स्वयं निहितयवनरुधिरोक्षितस्ततद्यापाद. नाद्भुता कीर्तिकलंकित इति वा एनस्वीति पामरैय॑पदिश्यमान इत्यर्थः । • पतितपावनत्वेन सर्वेषां सर्वदा स्मर्यमाणोपि सर्वपापक्षयहेतुत्वादिति परमेश्वरपदेन सूच्यत इत्यलं विस्तरेण ॥ ३॥ इति कल्क्यावतारः॥
इति श्रीखंडप्रशस्तौ दशावतारवर्णनटीका समाप्ता ॥
॥ श्रीरस्तु ।। श्रीनृसिंहाय नमः ॥ संवत् १६७७ वर्षे मार्गशीर्ष वदि १४ शुक्रे ॥ श्री ॥ श्री ॥ श्री...ज्ञातीय...लाखता खंडप्रशस्तनी टीका.
गिरिजाकमलाविवाद . . . ., . .Girijakamalavivada
297. No. 172
1684-86. Size.— 89 in. by 48 in. Extent.- 18 leaves ; 9 lines to a page ; 25 letters to a line... Description.-- Country paper; Devanāgari characters; old in app
earance; hand-writing clear and legible but not uniform; verse-numbers marked with red pigment; borders ruled in double black lines ; some folios slightly moth-eaten.
The Ms is complete in four chapters. Age. --Appears to be old. Author.- Śivarāma. Subject.- A quarrel between Lakşmi and Pārvati for the superiority
of one over the other. Begins.-fol. I0
॥ श्रीगणेशाय नमः॥

Page #232

193.] Kavya
207 गिरिजाकमलापदारविदं हृदि क्रत्वा गणपालकं गुरुं च । गिरीजाकमा(मला)कृतं विवादं कथयेहं विदुषां विनोदहेतु ॥ १॥
etc. _fol. 50 इति श्रीगिरीजाकमलाविवादे शिवरामक्रतौ गिरजा विजयो नाम
प्रथमकुतोहलं समाप्तं ॥ ॥ Ends.-fol. J7b
इति विविधवचोज्वालया दग्धदेहा नदपतितनयांत बब्पिभारं वहति ॥ करगतजलंजमामेति माभाषमाणं
हृदि गतमकृताहो शांतये तापवते ॥ ३१ ॥ इति श्रीगिरिजाकमलाविवादे शिवरामकतौ कमलापराजयोनाम चतुर्थे कुतुहलं ॥ श्री॥
. गणेशाय नमः श्री ॥ श्रीगणेशाय नमः This is the only Ms recorded by Aufrecht.
मसतगिरीश
Gitagirisa
344
)
.
No. 173
1884-87. Size.-- 81 in. by 3 in. Extent.-- 26 leaves ; 9 lines to a page ; 30 letters to a line. Description.- Country paper; Devanagari characters; hand-writ....._ing clear, legible and uniform ; complete. Age: -Not very old. Author.- Ramabhatta. Subject.- A poem in twelve sargas describing the amours of
Šankara and Pārvati. The poem is written in imitation
of Gitagovinda of Jayadeva. Begins.-fol. IN
श्रीगणेशाय नमः कर्षता वितरेतस्य मनसी वध्वेव विध्वेवते संमोहं ददतावथाय सधया सिच्येव हर्षप्रदौ

Page #233

208
Kavya
[173 किंचित्संकुचितौ पुनर्विकसितौ श्वेतौ शितीलोहितो
- पातामीश्वरयो स्तरंगतरलौ लोकान कटाक्षाबुमौ १ etc. _fol. 4' इति श्रीगीतगिरे(री)शे महाकाव्ये वसंतविलासो नाम प्रथमः सर्गः १ Ends.--fol. 26a
आसीदसीम माहिमा स हिमावदातसूर्तेर्भवस्य चरणार्चनयाप्तकीर्तिः । श्रीनाथमट्ट इति तनयेन रामनाम्ना
द्भुतं व्यरचि गीतगिरिशमेतत् ४ इति श्रीगीतगिरीशे महाकाव्ये सुप्रीतपार्वतीपतिर्नाम द्वादशः सर्गः १२ References.-(1) Mss.-A-Aufrecht's Catalogus Catalogorum :
i, 1530; ii, 31 (The present Ms only ). For further particulars see-Oxf. Cat. No. 234 and A. S. B. Des. Cat. Vol. VII, Nos. 5215-6.
मीतगोविंद
Gitagovinde (अष्टपदी)
( Astapadi) No. 174
91.
Višrāma (ii). Size.- 81 in. by 3% in. Extent:- 22 leaves ; s lines to a page ; 22 letters to a line. Description.-Modern paper with water-marks%3 Devanagari cha
racters: hand-writing bold, clear and legible ; the texr written in red ink throughout and bounded by double red lines on either side; some folios discoloured; folios 1, 2, 6, 7, 9, 10, II, I3, 15-18, 25-30 and 35 missing'; fol.'
410 contains seals in either margins; incomplete. Age.-- A modern copy. Author.- Jayadeva. Subject.- A poem in praise of Lord Krşņa and also describing the
amours of Rādha and Krşņa.

Page #234

175.)
Kauva
209
Begins.--abruptly fol. 3
रघुपतिरूपजय० ॥७॥ वहसि वपुषि विशदे वसनं जलदाभं॥हल
parafrateregarai l era TACATTHYHTO 11 6ll etc. Ends.- fol. 41
श्रीजयदेववचसि जयदेसदयं हृदयं कुरु मंडने ॥ हरिचरणस्मरणास्तनिर्मितकलिकलुषज्वरखंडने ॥ ८॥
श्रीगीतगोविंदे प्रीतपीतांबरनामा चतुर्विंशः प्रबंधः २४ References.--( 1 ) Mss.-A-Aufrecht's Catalogus Catalogorum :
i, 153b; ii, 31", 197o ; iii, 33*. B-Descriptive Catalogues :- 1. 0. Cat. Pt. VII. Nos. 3860-66, 3868–73 ; A. B. Keith (I. O. Cat.) Nos. 7043-6, 8125. etc.
A. B. Keith : History of Sanskrit Literature, pp. 190-98. (2) Printed Editions :-- Ed. by Bābū Rāma Ms. form kiderpore 1808; 2 With commentaries Rasikapriya and Rasamañjari ed. by M. R. Telang and W. L. Pansikar, Bombay Nirnaya Sägar Press, 1899; 3 Bombay, Venkateshwara Press, 1886; 4 ed. by Lassen ; s Trans. by Sir William Jones; Trans. by Edwin Arnold, London 1875, 1881 ; 6 French Trans. by M. G. Courtillier, Paris 1904 ; 7 German Trans. by Friedrich Rückert, Berlin 1920; 8 Metrical translation in Marăthi, by R. C. Shrikhande, 1934. etc.
गीतगोविन्द
Gitagovinda
340 (a). No. 175
1892-95. Size.- 9 in. by 5$ in. Extent.-- 1-22 leaves ; 10 lines to a page ; 29-30 letters to a line. Description.-- Country paper; Bengali characters; old and much
discoloured ; hand-writing neat, legible and uniform ; colphons in red ink; the Ms is stiched in a book form and
contains two parts viz ;87 [ Kāvya.

Page #235

210
Kavya
[.75 (a) गीतगोविंद Foll. I-22, .. . (b) ,, Bengali , 23-241
version Age.- Appears to be pretty old. Author.- Jayadeva. ...... Begins.- fol. 10
___ श्री श्रीराधाकृष्ण जयतां ॥ ॥ मधमेंदुरमम्बरं वनभुवः श्यामास्तमालद्रुमै___ नक्तं भीरुरयं त्वमेव तदिमं राधे गृहं प्रापय । इत्थं लब्धानिदेशतश्वंलितयोः प्रत्यध्वकुञ्जद्रुमं
राधामाधवयोर्जयन्तु यमुनाकले रहः केलयः ॥ १॥ वाग्वदेवताचरितचित्रितचित्तसद्या
पद्मावतीचरणचारणचक्रवर्ती । श्रीवासुदेवरतिकेलिकथासमेत
मेतं करोति जयदेवकविः प्रबन्धम् ॥२॥ यदि हरिस्मरणे सरमं मनो
यदि विलासकलास कुतूहलम् मधुरकोमलकान्तपदावलिं
श्टणु तदा जयदेवसरस्वतीम् ॥ ३॥ Ends.-fol. 220 - रचय कुचयोः पत्रं चित्रं विधेहि कपोलयो
र्घटय जघने काश्चीदामं सजा कबरीभरम् । कुबलयबलश्रेणी पाणी पदे कुरुनपुरा
विति निगदितः प्रीतः पीताम्बरोऽपि तथाकरोत् ॥ १ यद्वापूर्वकलासकौशलमनुध्यानं च यद्वैष्णवं
___ यत् श्रृंगारविवेकतत्त्वमाणि यत् कालेषु लीलायितम् | तत्सर्व जयदेव पण्डितकवेः कृष्णकतानात्मनः
सानन्दाः परिशोधयन्तु सुधियः श्रीगीतगोविन्दतः ॥२ साध्वी माध्वीकचिन्ता न भवति भवतः शर्करे कर्कशासि
द्राक्ष्ये द्रक्ष्यन्ति के त्वाममृतमासि क्षीरनीरं रसस्ते । माकन्द क्रन्द कान्ताधर धरणितलं गच्छ यच्छन्ति याव:
द्भावं श्रृंगारसारस्वतामिह जयदेवस्य विष्वग्वचांसि ॥३ इति श्रीजयदेवकृतौ गीतगोविन्दे महाकाव्ये स्वाधीन
भर्तृकावर्णने सुप्रीतपीताम्बरो नाम द्वादशः सर्गः ॥ ॥ .
श्रीरूपरधुनाथपदेकवि आस । स्वाक्षरमिदं ग्रन्थं कजविहारीदारा.' References. —See No. 174.
कुवलयबलश्रेणी
1
Included in the Vernacular section,

Page #236

177.]
Kavya
21
गीतगोविन्द
Gitagovinda No. 176
298.
1884-86. Size.- 8 in. by 4} in. Extent.— 18 leaves ; 12 lines to a page ; 30 letters to a line. Description.-Country paper ; Devanagari characters; very old
in appearance ; hand writing careless and not quite legible ; borders ruled in black lines; red pigment frequently used; right-hand edges of folios moth-eaten ; tol, 4 missing;
folio 19 pasted with a paper-slip; complete. Age. - Samvat 1607. Author.- Jayadeva. Begins. --fol. 10
.. सदाशिवाय नमः॥
मेधैर्मेदुरमंबर etc. as in No. Ends. — fol. 199
यद्गांधर्वकलाम कौशलमनुध्यान(नं) च यदैष्णवं यच्छंगारविवेकनच(तत्व)रचना काव्येषु लीलायितं तत्सर्व जयदेवपंडितकवे(:) कृष्णकभावात्मनः
सानंदा(:) परिशोधयंत(तु सुधियंः श्रीगीतगोविंदतः । ११ श्रीभोजदेवप्रभवस्य रामादेवीकृत श्रीजयदेवकस्य परासरादि प्रियवजे(ग)कठे श्रीगीतगोविंदकवित्वमस्तु ।।
इतिश्रीजयदेवकविरचिते श्रीगीतगोविंदे साम्ना पीतांबरोनाम द्वादशसर्गः । संवत् १६ सप्तचित् पाशतमे वर्षे आश्विनेमासे शुक्लपक्षे पौर्णमास्यायां :): मंदवासरे...दाजीसुत रामजीन लिखितोयं ग्रंथः ।। References. - See No. 174.
गीतगोविन्द
Gitagovinda No. 177
2 .....
.689.
1886-92. Size.-8. in. by 3, in. ... .... . Extent.- 32 leaves; 7 lines to a page; 30 letters to a line.

Page #237

212
Kavya
[ 177
Description.- Country paper; Devanagari characters; old and
discoloured; hand-writing clear, legible and uniform ; borders ruled in two double black lines with a thick red line in the intervening space; daņdas marked in red ink; fol. 6 torn; yellow pigment occasionally used for corre
ctions ; fol. 15 missing ; complete. Age.- The Ms appears to be old. Author.- Javadeva. Begins.— fol. 16
II SATTUSITY AA: 11
Taai etc. as in No. 180. Ends. fol. 320 Feat Atea farat etc. up to furiofa 113211
as in No. 180. followed by इति श्रीगीतगोविवे सुप्रीतपीतांबरो नामऽद्वादश सर्गः ।। १२ ।।
लिखितं वैश्नवआत्मापाठार्थे ॥ शुभमस्तु ॥ कातिकदृतियां ।। शुभदिने ।
रामपुरी अध्यां ॥ ॥ श्रीरामो जयति ॥ श्रीरामाय नमः राम Reference.- See No. 174.
गीतगोविंद
Gitagovinda
93. No. 178
Visrama (ii). Size.- 94 in. by 45 in. Extent.— 41 leaves ; 5 lines to a page ; 22 letters to a line. Description.- Country paper ; Devanāgari characters; some folios
discoloured ; hand-writing bold, clear, legible and uniform; text bounded with beautiful golden lines on all sides ; folios 18-21, 24-31, 34-35, 38-39, 48-51, 54-55 and 58-59 missing ; yellow pigment used for corrections ; Ist and the last fol. contain ats; incomplete.

Page #238

179.]
Kavya Age.- The Ms does not appear to be very old. .
. Author.- Jayadeva. Begins.- fol. I
॥ श्रीगणाधिपतये नमः ॥
॥ मेधैर्मदुरमंबरं etc. as in No. 180 Ends.- fol. 65
इत्थं केलिततीर्वितत्य यमुनाकले समं राघयातद्रोमावलि मौक्तिकावलियुगे वेणीभ्रमं बिभ्रति तत्राल्हादि कुचप्रयागफलयोर्लिप्सावतोईस्तयो
ापाराः पुरुषोत्तमस्य ददतु स्फीतां मुदं संपदं ४ इति श्रीगीतगोविंदे प्रीतपीतांबरनामा चतुर्विज्ञः प्रबंधः २४ इति श्रीगीतगोविंदे महाकाव्ये जयदेवकतौ द्वादशसर्गः समाप्तिमगमत
श्रीराम References.— See No. 174.
गीतगोविन्द
Gitagovinda
616. No. 179
Visrāma (i) Size. - 91 in. by 43 in. Extent.-4 leaves; 7 lines to a page; 24 letters to a line. Description.-- Country paper; Devanagari characters ; not very
old in appearance; hand-writing clear and legible but not
uniform; the Ms in a tragment.. Age.—The Ms appears to be not very old. Author.- Jayadeva. Begins. -- fol. 10
श्रीभवानीशंकराभ्यां नमः॥ श्रीगणेशाय नमः ॥
• मेघेदुरसुंबरं etc. as in No. 180.

Page #239

Råvya
[ 179.
Ends.-Abruptly fo
इतस्ततःस्तामनुसृत्य राधीकामनं बाणवतखिन्न मानसः॥ कृतानुतापसकलिंदनिदिनितटांतकुंजे नीषुसाद माधवात् ॥२०॥ हदि बि
Nererences. References.-- See No. 174...
See NO. 174..
गीतगोविन्द . .... . ..... Gitagovinaa No. 180
315
A.1881-82 Size.— 6 in by 44 in. Extent.-- 22 leaves ; 12 lines to a page ; 25-30 letters to a line. Description.- Modern paper with water-marks; Devanagari cha
racters ; hand-writing small but clear, legible and uniform; some folios have borders in double red lines; marginal additions on some folios; red ink used to mark headings and yellow pigment used for corrections; complete.
The Ms bears a date Śaka 1689 = A. D. 1767 which appears to be the date of the copy of some other Ms from
which the present Ms was copied. Age.-A modern copy. Author.--Jayadeva. . ..
. .... .... Begins.-fol. 1b......
.............. ... ..... श्रीगणेशाय नमः ॥ मेधैर्मेदुरमंबरं बनभुवःशामास्तमालहमैनक्तं भीरुरयं त्वमेव तदिमं राधे गृहं प्रापय । ...... .... इत्थेनंदनिदेशतश्चलितयोः प्रत्यध्वकुंजद्रुमं राधामाधवयोर्जयंति यमुनाकूले रहः केलयः
etc. Ends.- fol. 223
साध्वी माध्वीकचिंता न भवति भवतः शर्करे कर्कशासि द्राक्षे द्रक्ष्यंति के त्वामस्तसृतमसि क्षीरनीरं रसस्ते ॥

Page #240

181.]
माकंद कंदकांताधरधरणितलं ग ( ग )च्छ यच्छंति यावद्भावं सारस्वतानि प्रभवति जयदेवस्य विष्वग्वचांसि ९२ साधुनां खत एव संमतिरिह स्यादेव भक्त्यार्थिनामालोच्य ग्रथनश्रमं च विदुषा यस्मि भवेदादरः ।
Reference. — See No. 174.
गीतगोविन्द
No. 181
ये केचित्परकृत्युपश्रुतिपरास्तानर्थये मत्कृति
भूयो वीक्ष्य वदत्ववयमिह चे (तू) सावासना स्थास्यति ९३
इति श्रीमत्कविकुलोत्तंसंजयदेवकृतौ गीतगोविंदे सुप्रीत पीतांबरोनाम द्वादशः सर्गः ॥ छ ॥ श्रीकृष्णार्पणमस्तु ॥ छ ॥ रामाय नमः ॥ इदं पु० शके १६८९ सर्वजि० गोविं० दा० नारा० ज्यो० गण० सनिधौ० वो० मल्हा० व्या गृहे० आषा० शु० १३०० लिखितं ॥ छ ॥ ॥ छ ॥
Karya
315
Size.-7 in. by 6 in.
Extent. - 25 leaves; 12-13 lines to a page ; 25 letters to a line. Description. - Country paper ; Devanagari characters; old in appearance ; hand-writing clear and legible; borders ruled in triple red lines; dandas, verse-numbers and colophons in red_ink ; some folios worm-eaten ; complete; folios stained with water.
(1 ) भक्तीप्रदीप 2) राधारहस्य
(3) शृंगाररसमण्डन,, 500 of
The Ms is a bound copy and contains the following works beside the present one :
No. 466 of 1899-1915 482 of
Do
""
Do
and many other minor siotras,
Gitagovinda
440. 1865-1915.
Age- Saravat 1731.
After the last stotra the Ms has
many blank folios, The whole Ms was written during Sarvat 1751-83 by different persons, as may be seen from the colophons of different works.
continuous pagination

Page #241

216
Kavya
[18.
Author Javadeva. Begins.-fol. 10
॥ ६॥ श्रीकृष्णाय नमः ॥
मेधैर्मेदुरमंबरं etc. as in No. 180. Ends.- fol. 25 साध्वी माध्वीक चिन्ता etc. up to विप्वग्वासि ॥ ४ ॥
as in No. 18o. followed by माननीमानविध्वंस ॥ दक्षो जयति सांप्रतं ॥
मृतुः वेणुसमुद्भतः ॥ श्रीगोपालकलध्वनिः ।। ५ श्रीजयदेवप्रभाषस्य रामादेवीसतः श्रीजयदेवकस्य
परासरादि प्रियं बंधुकंठे श्रीगीतगोविंदकवित्वमस्तु ॥ ६ ॥ इति श्रीवेदुविल्वयकस्य राजश्रीजयदेवकृतौ गीतगोविंदे सुप्रीतपीतांबरो नाम द्वादशः सर्गः ॥ १२ ॥ श्रीः ॥
कनककमलमाल || कंसकेस्यादिकालः॥ समरभुविकरालः ॥ प्रेमबाणीमरालः ॥ अखिलभुवनपालः ॥ पुंन्यवल्लीप्रवालः ॥ स भवति तव मृत्यै ।। नंदगोपालवाल ॥१॥ कृष्णकृष्णतिकृष्णेति ॥ यो मां स्मरति नित्यसः(शः)॥
जलं भीत्वा यथा पद्मं । नरकादुद्धराम्यहं ॥२॥ संवत् १७५१ का वर्षे पोष सुदि १५॥ इदं पुस्तकं लिपि. कृतं वनबारीदास दामोदरात्म ॥ अलिहरिजीनिमित्ते ॥ छ ॥ ॥ छ । References.- See No. 174.
गीतगोबिन्द
with बालबोधिनी
Gitagovinda
with Balabodhini
No. 182
438. 1895-190
Size.-12 in. by 4 in. Extent.-- 36 leaves ; 15-17 lines to a page ; 56 letters to a line,

Page #242

182.)
Kavya
Description. - Country paper; Bengali characters; old in appearance; hand-writing of the text bold and of the comm. small but clear, legible and uniform; borders and edges of some.folios ruled in double red lines; fol. I extremely damaged ; left-hand edges of many folios moth-eaten ; yellow pigment used for corrections; fol. 36 is a long strip of paper.
Age.— Appears to be pretty old.
Author (of the text ) -- Jayadeva.
(,,
""
"
Begins.—fol. rb
com.
com.)—Caitanyadasa.
Text:- श्रीश्रीराधाकृष्णौ जयतां ।।
भेघैर्मेदुरमम्बरं वनभुवः श्यामास्तमालडुमैः नक्तं भीरुरयं त्वमेव तदिमं.. इत्थंनन्दनिदेशतश्वलितयोः प्रत्यध्वकुअनुमं राधामाधवयोर्जयन्ति यमनुकूले रहः केलयः ॥ श्रीराधाकृष्णाभ्यां नमः ॥
श्रीचैतन्यकृपासीधुकलोन्मत्तेन केनचित् । टीका संगृह्यते गीतगोविन्दस्य समासतः ।। .. देव महामतेः । क्रमेणेrपक्रमादेषा ग्रथ्यते बालबोधिनी ॥ अत्र व्याकरणादीनां ग्रन्थबाहुल्यभीतितः । विवृतिर्न कृता सा
... ध्यो बालबोधिन्यां शब्दार्थः शब्दवेदिभिः । भावार्थदीपिकायां च भावो भावार्थलोलुपैः ॥ अथ श्रीराधामाधवयोर्विजनके लिवर्ण... प्रबन्धमा चिन्वानस्तत्र च तयोः सर्वोत्तमतां निश्विश्वानः श्रीमान् जयदेवनामा कविराजस्तमालवनतमः पुञ्जकुञ्ज सदनद्वाहिः......तभीराधिकासखीवचनमनुस्मरन् तदेव मङ्गलमाचरति । तद्दर्णनमयस्यात् प्रबन्धोऽयं मङ्गलरूप इति Ends. fol. 36b
28 [ Kavya ]
||
साध्वी माध्वी चिन्ता न भवति भवतः शर्करे कर्करासि द्राक्षे द्रक्ष्यन्ति के त्वां सुतमसुतमसि क्षीर नीरं रसस्ते ।
217

Page #243

18
Kavya
[183.. माकन्द क्रन्द कान्ताधर धरणितलं गच्छ यच्छन्ति यावत् भावं शृङ्गारसारस्वतमिह जयदेवस्य विश्वग्वचांसि ॥
इति श्रीजयदेवकृतौ गीतगोविन्दे स्वाधीनभर्तृकावर्णने सुप्रीतपीताम्बरो नाम द्वादशः सर्गः॥ .
जय श्रीकान्तस्य प्रसरगुरुहं सारस्वतमहः स्फुरब्दुद्धे गोवर्धनचरणरेणुप्रणयितः। इयं वाग्वैदग्धी स्मरतरलबालाधरसुधा
रसस्यन्दः (स्था]दुर्जयति जयदेवस्य रुचिरा ॥ श्रीभोजदेवप्रभवस्य रामादेवीसुत श्रीजयदेवकस्य ।
पराशरादिप्रियबन्धु कण्ठे श्रीगीतगोविन्दकवित्वमस्तु । Ends.- (com.) fol. 360
अनेनास्य प्रबन्धस्य सर्ववेदपुराणेतिहासादि वक्तृणां सर्वसारन्वं नित्यत्वं विवरणत्वं दुरूहत्वं च पोधितं ॥
इति बालबोधिन्यां श्रीचैतन्यदासकृतायां छादशः सर्गः ॥०॥
समाप्तोऽयं ग्रन्थः । श्रीराधाकृष्णाभ्यां नमः । श्रीकृष्ण चैतन्यचन्द्राय नमः। References.-- Aufrecht i, 154*; ii, 1974.
गीतगोविन्द
Gitagovinda with
with टीका बालबोधिनी
comm. Bālabodhini No. 183
488.
1891-95. Size.- Ion in. by Shin.. Extent.- 51 leaves ; 15 lines to a page ; 37 letters to a line. Description.-- Country paper ; Bengali characters, hand-writing
clear legible and uniform; text in the middle and the commentary above and below it; certain portion and dandas in red ink; yellow pigment used for corrections%3; corners of some folios moth-eaten ; last few folios mended with paper slips ; fol. 52 appears to be missing."

Page #244

183.] Kavya
219 Age.- Appears to be tairly old. Author (of the text)-Jayadeva.
„ „ „ comm. )-- Not mentioned. Begins.-- fol. 10 . Text.- श्रीश्रीराधाकृष्णाभ्यां नमः ॥
मेधैर्मदुरमम्बरं वनभुवः श्यामास्तमालछुमै नक्तं भीरुरयं त्वमेव तदिमं राधे गृहं प्रावय । इत्थं नन्दनिदेशतश्चलितयोः प्रत्यध्वकुजबुमं राधामाधवयोर्जयन्ति यमुनाकूले रहः केलयः ॥१॥
राधाकृष्णाभ्यां नमः ॥ com.- श्रीचैतन्यकृपासीधुकणोन्मत्तेन केनचित् ।
टीका संगृह्यते गीतगोविन्दस्य......तः॥ स्वयं बोद्धुमभिप्रायं जयदेवमहामतेः । कमेणोपक्रमादेषा अथ्यते बालबोधिनी ॥ अत्र व्याकरणादीनां ग्रन्थबाहुल्यभीतितः। विवृतिर्न कृता सा तु ज्ञेया ग्रन्थान्तरे बुधैः ।। वक्तव्यो बालबोधिनां शब्दार्थः शब्दवेदिभिः । भावार्थदीपिकायां च भावो भावार्थलोलुपैः ॥१॥
अथ राधामाधवोविर्जनकलिवर्णनमयं श्रीगीतगोविन्दाख्यं प्रबन्धमाचिन्वानस्तत्र च तयोः सर्वोत्तमतां निश्चिन्धानः श्रीमान् जयदेवनामाकविराजस्तमालवन तमः पुनकुञ्जसदनाब्दहिः स्थितयो तत्र प्रवेशाय गदित श्रीराधिकासखीवचनमनुस्मरन् तदेवमङ्गलमाचरति । तवर्णनमयत्वात्प्रबन्धोऽ
यं मङ्गलरूप इति च बोधयति । मेधैरिति । Ends.-- (text) fol. 520.
साध्वी माध्वीकचिन्ता न भवति भवतः शर्करे कर्करासि द्राक्षे द्रक्ष्यन्ति के त्वाममृत सृतमसि क्षीर नीरं रसस्ते । माकन्दकन्द कान्ताधरधाणितलं गच्छ यच्छन्ति यावत् भावं शृंगारसारस्वतमिह जयदेवस्य विष्वग्वचांसि ॥३०॥
इति श्रीगीतगोविन्दे स्वाधीन भर्तृकावर्णने प्रीतपीताम्बरो नाम.द्वादशः सर्गः ॥ १२॥ भोजदेवप्रभवस्य वामदेवीसुतस्य श्रीजयदेवस्य पाराशरादि प्रियवर्ग कण्ठे श्रीगीतगोविन्दकवित्वमस्त ॥:॥

Page #245

220
Kavya
[183.
Ends.- (com. ) fol. 520
ते रसो नीरवत् आवर्तनाद्यपेयत्वात् । हे आम्र त्वं क्रन्द त्वगष्ट्यादि हे यांशसाहित्यत्वादित्यर्थः । हे कान्ताधरत्वं पातालमसरालयं याहि अधोदातृनामत्वात्तवात्र स्थितिरपि न युक्तेत्यर्थः । श्रीजयदेवर्णित मधुराक्षग्भक्तिरसास्वादनिर्दता जनास्तेषु धृणामेव करिष्यन्तीत्यर्थः ॥ ३०॥ अतः सर्गोऽयं समृद्धिमदारव्यसद्भोगरसानन्दितः श्रीपीताम्बरः प्रियाधीनत्वेन तद्वर्णनरसः प्रियः श्रीकृष्णोयत्र स इति सर्गः ॥ अथ स्वपितृमातृस्मरणपूर्वकः पराशरादिमतज्ञातार एवास्याधिका
(Last fol. appears to be missing) References.-- See No. 182.
गीतगोविन्द
with टीका रसकदम्बकल्लोलिनी
Gitagovinda
with tikā Rasa kadambakallolini
No. 184
345. 1884-87.
Size.- 91 in. by 4 in.
Extent.-- 183 leaves ; 9-10 lines to a page ; 30-35 letters to a line. Description.-Country paper; Devanagari characters; old in
appearance, hand-writing clear and legible but not uniform borders ruled in black lines ; folios 107-30 smaller in size; yellow pigment occasionally used for corrections 3; fol. 49 repeated ; complete ; red pigment used only upto the first
25 folios ; incorrect. Age.--Appears to be old. Author of the text.--Jayadeva.
,, ,, ,, com.--Bhagavaddasa. Begins.--fol. I0
मेधैर्रमंबरं etc. as in No. 180.

Page #246

184.]
Kavya
291
, --(com.)-fol. Ib
॥ श्रीकृष्णचंद्रो जयति ॥ ॥ संभ्रांतो राधिकायानयनविलसितैर्विभ्रमद्भूविलासै(:) किंजल्कनातकोत्ते(तेः)क(क)नकनिकषवत्पट्टमंजुच्छटाभः । बिभ्राणो मंजुकेलीर्मधुरर्मधुरया राधया कृष्णचंद्र(:)
एक(क)दर्पाल्हादवर्धी जयति धनवने वृन्दया लक्षिते सः ॥ etc. Ends.--(text) fol. 182 साध्वी माध्वीकचिन्ता etc. up to विष्वग्वचांसि । ९१।
as in No. 18o. , -(com.) fol. 182
श्रीजयदेववर्णितमधुराक्षं भगवद्रसास्वादनिता जनास्तदेक निष्टास्मंतः। एतेषां तिरस्कारं करिष्यंतीति भावः॥ ॥ इति श्रीगीतगोविंदे सुप्रीतपीतांबरो नास(म) द्वादश सर्गः ।१२। श्रीराधायस्वमंडने नियुक्तस्तेनातिशयेन प्रीतवानित्यर्थः । छ ॥ श्रीभोजदेवप्रभवस्य रामदेवीसत श्रीजयदेवकस्य पराशरादि प्रियबंधुकंठे श्रीगीतगोविंदकवित्वमस्तु इति श्रीबिंदु बिल्वीय कवि. राज श्रीजयदेवकृत गीतगोविंदाख्य प्रबंधः समाप्तः ॥ शुभमस्तु ।
प्रफुल्ल भगवजनं रसकदंबकल्लोलिनी प्रफुल्लयतु मोहने भजनतानसंवर्द्धिनी समस्तपदुचातुरावलितगीतगोविंदतः
प्रशस्तरसदापिका मधुरपुंजमंजूषिका ।१॥ गीतगोवींदत इति षष्टयंतं पदम् । सार्वविभक्तिकस्तसित्यभिधानात् । श्रीमवृंदावनेश्वरीप्रियकृञ्चरणपंकेरुहमकरंदास्वादनपदु चमरीकसंभाषणमध्वानंदोलचपलहृदयेन श्रीमद्भगवद्दासेन भगवजनपरितोषाय विरचितेयं रसकदंबकल्लोलिनी श्रीमद्रसवेदिभि भगवत्प्रियैरानंदसंदोहसंदीपितपरमोज्वलरसावगाहिमनसाऽहर्निशं वीचारणीया इति ॥
॥ श्रीगीतगोविंदे(दोस्य रसकदंबकल्लोलिनी(टी)फेयं समाप्ता ॥ References:-- 1 Mss Aufrecht's Catalogus Catalogorum i, 154o;
iii, 334. ____For a described Ms of the comm. see I.O. Cat. Pt. VII No. 3871.

Page #247

77
Kavya
185 गीतगोविन्द
Gitagovinda with टीका
with tīkā रसकदम्बकल्लोलिनी
Rasakadambakallolini No. 185
A. 1879-80. Size:- 99 in. by 41 in. Extent.- 69 leaves ; 19 lines to page ; 48 letters to a line. Description.--Country paper; Devanagari characters with occ
asional पृष्ठमात्राs; old, clear and legible; borders ruled in double black lines; red pigment used for marking versenumbers and colophons; complete; right-hand corner
of the last folio damaged. Age.- Samvat 1684. Author of the text--Jayadeva.
" , , com.--Bhagavaddasa. Begins.—(text) fol. 1b
मेधैर्मदुरमंवरं etc. as in No. 180. ,, -(com.) fol. "
॥ श्रीकृष्णो जयति ॥ ॥श्रीराधामाधवाभ्यां नमः ॥
संभ्रांतो राधिकाया etc. as in No. 184. Ends.-(text) fol. 69*
साध्वी माध्वीकचिन्ता etc. as in No. 180. , -(com. ) fol. 69
श्रीजयदेववर्णित etc. up to रसकदंबकल्लोलिनी टीकेयं समाप्ता ।।
as in No. 184. followed by स्वस्ति संवत् १६८४ वर्षे । उत्तरायनगते श्रीसूर्येवसंत ऋतौ महा.
मांगल्य प्रदेतपस्य मासे शुक्लपक्षे त्रयोदश्यां तिथौ भृगुवासरे एवं महोदये महाराजाधिराज राउलश्रीउदयकर्णजीविजयराज्ये श्रीमन्मल्लपुरे निवसता...वानुदेवसते मेघजी नाम्ना श्रीकृष्णं प्रणम्य लषितोयं सभाष्यः गतिगोव्यंदाख्यः प्रबंधः ॥ श्री॥ शिषमस्त सर्वजगतः ॥ भी ।। श्री ।।

Page #248

186.] Kavya
223 नीतं ते नवनीतं कियदिति कृष्णो यशोदया पृष्टः। इयदिति गुरुजनमध्ये धृत......... कतिनव्रजकुलमहिलाः कति न मुरारेरनुग्रहग्रहिलाः। ..........
मुकतं कयापि न कृतं.......... References.-See No. 184.
गीतगोविन्दभाष्य
Gitagovindabbāsya called
called रसकदम्बकल्लोलिनी
Rasakadambakallolini No. 186
: 45.
1871-72. Size.-- 10 in. by 44 in. Extent.- 158 leaves; 12 lines to a page; 44 letters to a line. Description.- Country paper ; Devanagari characters; old in app
earance ; hand-writing clear and legible but not uniform ; borders of some folios ruled in double red lines; red pig. ment frequently used especially for chapter colophons ;
fol. 64 slightly moth-eaten; complete. Age.-Appears to be fairly old. Author.- Not mentioned. Begins.- (text) fol. 24
___ मेधर्मेदुरमंवरं etc. as in No. 180. ,, -(com.) fol. ..
श्रीकृष्णाय नमः ॥ संभ्रांतो राधिकाया नयनविलसितैर्विभ्रमविलासैः . किंजल्कवातकांतैः कठकनिकषवत्यदमंजुछटाभः . बिभ्राणो मंजुकेलीमधुरमधुरया राधया कृष्णचंद्रः कंदर्पाल्हादबी जयति धनबने उत्तया लक्षितेशः ॥ १ ॥ etc.

Page #249

424
Kavya
[18:
...मेधैरिति ।। जयंति सर्वोत्कर्षेण वर्तते अथवा
प्राकृतेभ्यो लीलास्वरूपयोरिति रेकात् ॥ etc. Ends.-(text) fol. 1576
साध्वीमाध्वीकचिंता न भवति भवतः शर्करे कर्करासिद्राक्षे द्रक्षंति केत्वाममृतमनमति क्षीरनीरं रसस्ते ।। माकंदकंदकाताधरधरणितलं गच्छ यच्छति यावद्भावं शृंगारसारस्ततशुभमिव जयदेवस्य वैदग्ध्यर्ववाचः ९१॥
इति श्रीगीतगोविंदे सुप्रीतपीतांबरो नाम द्वादशः सर्गः ॥ "-(com.) fol. 158
श्रीराधाया स्वमंडने नियुक्तस्तेनातिशयेन प्रीतवानिस्यर्थः ॥ श्रीभोजदेवप्रभवस्य रमादेवीसनस्य श्रीजयदेवकरय पराशरादिप्रियकंबुकंठे श्रीगीतगोविंदकवित्वमस्तु ॥ ८२॥ इति श्रीकिंदुविलीय कविराजराजश्री जयदेवकृतगीतगोविंदाख्यः प्रबंधः समाप्तः ।। शुभंभवतु ॥
प्रफुल्लभगवज्जनं रसकदंबकल्लोलिनी प्रफुल्लयतु मोहने भजनतानसंवर्धिनी ॥ समस्तपदुचातुरीवलितगीतगोविंदतः
प्रशस्तरसदीपिका मधुरपुंजमंजूषिका ॥१॥ गीतगोविंदत्त इति षष्ठयंतं पदं॥ सार्वविभाक्तिकस्तसित्यभिधानात् । श्रीमद्वंदावनेश्वरी प्रियतञ्चरणपंकेरुहमकरंदास्वादनपदुत्वंचरीकं संभाषणमध्वानंदांदोलचपलहृदयेन श्रीमद्भगवदासेन...नंदेन भगवज्जनपरितोषाय विरचितेयं रसकदंबकल्लोलिनी श्रीमहागवतद्रसविभिभगवत्प्रियैरानंद संदोहसंदीपितपरमोज्वररसावगाहिमनसाहर्निशं विचारणीया ।। तथा च ॥ इत्थं केलिततीविहृत्य यमुनाफूले समं राधया
तद्रोमावलि मौक्तिकाबलीयुगे बेणीभ्रमं विप्रति ॥ तत्राल्लादिकुचप्रयागफलयोर्लिप्साभृतोहस्तियोयापाराबवत स्फीता मुदं संपदं । ९१॥

Page #250

Karya
225 इति श्रीगीतगोविंदे महाकाव्ये कविराजचक्रचूरामणिश्रीजयदेवकते सुप्रीतपीतांबरो नाम द्वादश सर्गः ॥ अष्टपदी ॥ २४ ॥ समाप्तोयं ग्रंथः
॥श्रीकृष्ण ॥ References.- See No. 184.
गीतगोविन्द
Gitagovinda with टीका
with tīkā रसकदम्बकल्लोलिनी
Rasaka dambakallolini
343. No. 187
1892-95. Size.— 102 in. by s} in. Extent.— 74 leaves ; 13-14 lines to a page ; 30 letters to a line. Description.--Country paper ; Devanāgari characters; old in
appearance ; hand-writing clear and legible and also appears to be uniform ; this is a ferrat Ms having comm. above and below the text; folios I and 42 missing. .
The Ms. contains sargas 1-4. Age.--Appears to be old. Author of the text--Jayadeva.
,, ,, ,, com.--Bhagavaddasa. Begins. ( text ) fol. 62
बाग्वदेवताचरितचित्रिताचत्तसमा पद्मावतीचरणचारणचक्रवर्ती श्रीवासुदेवरतिकेलिकथासमेत
मेतं करोति जयदेवकविः प्रबंधः। , -(com.) fol. 20
...न्स्वयामिति कासारहकेलयः सुरतक्रीडाः ॥ रहो गुह्यरते इति केलय एकांतक्रीडा इति वा. etc. fol. 57* इति श्रीगीतगोविंदे रसकदबकल्लोलिनाटीकाया(यां) क्लेशकेशवो
नाम द्वितीयः सर्गः ॥ 29 [Kavyal

Page #251

Kavya
226
[18. Ends.-- (com.) fol. 46.
क्षणमपि विरहः पुरा न सेहे नयननिमीलनखिलया ययाते ॥ श्वसिति कथमसौरसालशाखां चिरविरहेण विलोक्य पुष्पितायां ॥३२॥
___ श्रीकृष्णाय नमो नमः ॥ , -(com.) fol. 75.
___यगोकुलं तस्य यदवनं पालनं तत्र रसो रागो बीर्य वा तस्मात् । कथं भूतस्याहु...प्रियाभिः अधिकानंदाच्चिरं चुनितः पुनः कीदृशः । दर्पण
सौभाग्यम् । References.-See No. 184.
गीतगोविन्द
Gitagovinda with टीका
with tikā पदद्योतनिका
Padadyotanikā No. 188
621.
1882-83. Size.—93 in. by si in. Extent.— 88 leaves ; 2-3 lines to a page ; 28 letters to a line (text)
4-6 , , , 36 , , , (com.) Description.-Country paper; Devanagari characters%3 old in
appearance%3D hand-writing beautiful, clear, legible and uniform ; text in the middle with the comm. above and below it ; folios 77 and 83 missing; the text is written
in somewhat bold hand; incomplete. Age.-Samvat 1852. Author of the text.-Jayadeva.
, , , com.- Narayanabhatta. Begins.-(text) fol. I.
मेधर्मेद्वरमंवरं etc. as in No. 180. , -(com.):tol.
श्रीगणेशाय नमः॥

Page #252

188.]
Kavya
|| भद्राय भजतां भूयात् कृष्णः सद्भक्तिभावितः ॥ कालिंदीजलसंसर्गमेघश्यामोतिसुंदरः ॥ १ ॥
इह कविः प्रारिप्सितस्य निर्विघ्नपरिसमात्यये कृष्णस्मरणरूपं वस्तु निर्देश लक्षणं मंगलाचरणं तावदाचरति ॥
मेघैरिति ॥ ॥ राधामाधवयोः रहः केवलयो यु(य) मुनाकूले जयतीत्यन्वयः
etc.
227
Ends. (text) fol. 89b
यद्गांधर्वकलासु कौशल्यमनुध्यानं च यद्वैष्णवं यच्छृंगारविवेकतत्वरचना काव्येषु लीलायितं तत्सर्वे जयदेवपंडितकवेः कृष्णैकतानात्मनः स्वच्छंदं परिशोधयंतु सुधियः श्रीगीतगोविंदतः ॥ ३ ॥ श्रीभोजदेवप्रभवस्य रामादेवी सुतश्रीजयदेवकस्य || पराशरादि प्रियवर्गकंठे श्रीगीतगोविंदकवित्वमस्ति ॥ ४ ॥ इति श्रीगीतगोविंदे जयदेवकते प्रीतपीतांबरो नाम द्वादशः सर्गः ॥ १२ ॥ Ends.--(com.) fol. 89b
जयदेवः पंडितः शास्त्राध्यायकः कविः काव्यकर्ता चेति जयदेवपंडितकवेः श्रीशद्वस्तु ग्रंथातरं मंगलार्थः ॥ ३ ॥
श्रीराधाकृष्णाय नमः श्री श्रीभोजेत्यादि । भोजदेवः पिता । रामा देवी माता ॥ पराशरादि प्रियास्तेषां वर्गगोष्टी । तस्य कंठे गलदेशे अस्तु तस्य श्रीगीतगोविंदकत्वं भोजदेवप्रभवस्य भोजदेवादुत्पतिर्यस्य तस्य श्रीजयदेव - saस्य एतेन कविना निजमातृपितृप्रतिपादनेन मंगलमाचरंति निजग्रंथे आशीरपि दत्तेति राधास्मरणात् आनंदयुक्तः प्रीतः प्रमोदवान् पीतांबरधरः कृष्णो यत्र सा ॥ ४ ॥
लक्ष्मीदासतनूजेन भीषदासेन धीमताः (ता) | कारिता गीतगोविंदट्टी केयं सुखदावस्तु वः ॥ १ ॥ भीषदासनियुक्तेन कृष्णपत्यात्मसेविता ॥ १ ॥ नारायणेन सुकृता गीतगोविंदटिप्पणी ॥ २ ॥ टिप्पणोवेन्मदीये वै स्खलितस्यात् प्रमादतः ||
न कर्तव्यो ममाक्षेपो गतु हि स्खलितं भवेत् ॥ ३ ॥
इति श्रीगीतगोविंदटीकायां नारायणमदृकृतायां भीषदासकारियां पदद्योतनीकायां प्रीतः पीतांबरो नाम द्वादशः सर्गः ॥ १२ ॥
संवत् १८५२ श्रावण हृदि १०

Page #253

228
[188.
References. Mss. Aufrecht's Catalogus Catalogorum, i, 154;
ii, 31, 1972; iii, 33a.
This commentary is recorded in the I. O. Cat. Vol. VII. Nos. 3873-4.
गीतगोविन्द with टीका पदद्योतनका
No. 189
ور
دو
Size. 11 in. by 4 in.
Extent. 56 leaves; 3-4 lines to a page; 40 letters to a line Text
9-10 19 42-44 Com. Description.- Modern paper with water-marks; Devanagari ch aracters; white in appearance; hand-writing clear, legible and sometimes bold and sometimes small but appears to be in the same hand; text in the middle with the comm. above and below it; complete.
The name of the scribe is given as Viśvanatha. Age.-- Šaka 1766.
Author (of the text).-- Jayadeva.
(,, com.).
Begins. (text) fol. 1b
""
Kavya
-- (com.) fol. Ib
श्रीशंकर प्रसन् ॥
Ends. (text) fol. 56a
دو
Aga etc. as in No. 180.
ور
Nārāyaṇa Bhaṭṭa.
aat etc. as in No. 188.
Gitagovinda with tikā Padadyotanikā
دو
followed by the comm. and then
52.
A. 1882-83.
در
gifters etc. up to श्रीगीतगोविंदतः ॥ ११ ॥
""
as in No. 188.

Page #254

10.)
Kavya
329
श्रीभोजदेवप्रभवस्य रामदेवीसतश्रीदेवकस्य । पराशरादि प्रियवर्गकंठे श्रीगीतगोविंदकवित्वमस्तु ॥ १२ ॥
॥ श्रीशंकरार्पणमस्तु । Ends.--( com.) fol. 56a
. श्रीजयदेवपंडितकवेस्तस्तर्व श्रीगीतगोविंदतः श्रीगीतगोविंद
नामकग्रंथात् सुधियः पंडिताः सानंदाः आनंदयुक्ता संतः परिशोधयंत विवेकेन विचारयंतु शुद्धं कुर्वत्वीत्यर्थः॥ कीदृशस्य श्रीजयदेवपंडितकविः हरौ श्रीकृष्णे एकतानस्तात्पद्यात्मनो यस्य ॥११॥ श्रीशब्दस्तत्र ग्रंथांते मंगलार्थः॥ श्रीभोजत्यादि श्रीभोजदेवः : पिता श्रीरामदेवीति माता पराशरादि प्रियः श्रीमव्यासपिछव्य । प्रीतो राधासमागमात् ॥ परमानंदयुक्तः पीतांबरः श्रीकृष्णो यति
॥छ ॥१२ श्रीलक्ष्मीदास etc. up to स्खलितं भवेत् ॥ ३ ॥
as in No. 188. followed by
शाके रसांगअद्रिस्यात् क्षोणी क्रोधीति वत्सरे ॥ ईषे मासंशिते पक्षे अयनंगे भृगुवासरे ॥ चित्राऋक्षेप्रीतियोगे वाणिजे करणे तथा । दिवा तृतीययामे च मंगेशसन्मुदे लिखत् ।। माहादेवस्य पौत्रोयं गोबिंदस्यात्मजेन तु ॥
विश्वनाथाभिधानेन कृतं ग्रंथस्य लेखनं ॥१॥ References. - See No. 188.
गीतगोविन्द
Gitagovinda with टीका
with tīkā पदद्योतनिका
Padadyotanikā No. 190
26.
1873-74. Size.-- 124 in. by 54 in. Extent.--88 leaves ; 2-3 lines to a page ; 30 letters to a line (text)
6-7 , , , , 35-40, , , (com.)

Page #255

Kavya
[ 190.
Description. - Country paper; Devanagari characters; old, discoloured and brittle; hand-writing bold, clear and legible; borders ruled in double black lines: verse-numbers marked with red pigment; yellowe pigment used for corrections; marginal additions on some folios; complete ; edges of last few folios damaged; this is a त्रिपाटी Ms having text in the middle and the commentary above and below it.
230
Age. — Saka 1649 ; Samvat 1784.
Author ( of the text ). - Jayadeva.
39
""
(,, com. ).— Nārāyanabhatta Begins.- ( text ) fol. 1b
॥ मेघैरमंबरं etc. as in No. 180.
Begins. (com.) fol. 1b
इह कविः प्रारीसितस्य ग्रंथस्य निर्विघ्नपरिसमात्यर्थ श्रीकृष्णस्मरणरूप .क्षणं तावदाचरति ।। etc.
Ends. — (text) fol. 872
॥ यांधर्वकला etc. up to गीतगोविंदतवं ॥ २ ॥
followed by the com. and then
|| श्रीजयदेवप्रभवस्य रामदेवी सुतश्रीजयदेव कस्य परासरादिप्रियवर्गकंठे श्रीगीतगोविंद कवित्वमस्ति ॥ १ ॥
Ends. (com.) fol. 87"
-जयदेवपडितक etc. up to आत्मामनो यस्य कृष्णपरा यस्येत्यर्थः as in No. 189. followed by जयदेवपंडितः etc. up to सबलितं भवेत् ॥ ३ ॥ श्रीः ॥ as in No. 188.
as in No. 188.
followed by इति श्रीगीतगोविंदे श्रीनारायण भट्टकता
भीदासकारितायां गीतगोविंदट्टीकायां पदद्योतनिकायां द्वादशसर्गः ॥ १२ ॥ राधारमणाविहारिणे नमः ॥ संवत् १७८४ वर्षे शाके १५४९ भाद्रवासद ४ व्याद...
भवानीशंकरो मेशं प्रतिपूजापरायण ॥
क्रियापदं तं मर्या... दशवार्षिकी । १
References.- See No. 188.

Page #256

191.]
मीतगोविन्द टीका पदयोनिका
No. 191
Ends.
Nārāyaṇabhaṭṭa.
Kavya
Size.-- 1o‡ in. by 4g in.
Extent. - 28 leaves ; 13-14 lines to a page ; 40-45 letters to a line. Description.— Country paper; Devanāgarī characters; old and discoloured; hand-writing upto 22 folios is very small;. then somewhat bold, clear and legible but not uniform; borders ruled in double black lines ; folios 1, 11, 24-26, 31-33 missing ; fol. 14 repeated ; incomplete.
Age. — Samvat 1706.
Author.
Begins.-— abruptly
.afes...
.. नृपेण..... छलयते वचयते वा......क्षत्रियनाशं कुर्वते परशुरामनृपेण । पौलस्त्यं रावणं जयते रामनृपेण । etc.
...................
Gitagovinda
tikā Padadyotanikā
231
References. - See No. 188.
141. 1882-83.
जयदेवपंडितकवे etc up to कृष्णो यत्रेति
as in No. 189. followed by लक्ष्मीदासतनुजेन etc. up to स्खलितं भवेत् ॥ as in No. 188.
followed by इति श्रीगीतगोविंदटीकायां नारायणपंडितेन कृतायां पदद्योतनिकायां द्वादशः सर्गः समाप्तः ॥ ॥ संवत् १७०६ चैत्रवदि अमावास्याया शुक्रवासरे लिखितमिदं पुस्तकं काश्यां भगवदाश्रमेणेति
गीतगोविंदस्य नारायणी टीका

Page #257

232
Kavya
[ 1920
गीतगोविन्द with टीका पदद्योतनिका
Gitagovinda
with tikā Padadyotanikā
388.
No. 192
1887-91. Size.—- 104 in. by sų in. Extent.-- 39 leaves ; 15 lines to a page ; 35-40 letters to a line. Description.-Country paper; Devanagari characters; old and
discoloured ; hand-writing clear and legible but not uriform ; text in the middle with the commentary above and below the text ; borders ruled in triple black lines; folios 36-47 missing; red pigment used; incomplete ; fol. 346 blank.
Age.-- Samvat 1634.
Author (of the text).- Jayadeva.
, (,, ,, com.).- Narayanabhatta. Begins.- (text ) fol. 1b
मेधैर्मेदुरमंबरं etc. upto as in No. 180. Begins.- (com.) fol. 10
श्रीराधावल्लभो जयति ॥
मद्राय भवतां etc. as in No. 188. Ends.- (text) fol. 589 यहांधर्वकलासु etc. upto श्रीगीतगोविंदतः
as in No. 188. followed by इति श्रीगीतगोविंदे महाकाव्ये जयदेवकृते स्वाधीन
भर्तृकावर्णने पीतपीतांबरो नाम द्वादश सर्गः ॥ ॥शुभमस्तु।।
॥ छ । संवत् १६३४ ॥ छ । Ends.-- (com.) fol. 510 जयदेषपडितकबे etc. upto कृष्णो यति ।।
as in No. 189.

Page #258

193.]
Kavya
233 ___tollowed by इति श्रीगीतगोविंदटीकायां नारायणपंडितकृतायां
पदद्योतनिकायां द्वादश सर्गः ॥ समाप्तोयं गीतगोविंदः॥ घष्टतत्वकलाप्रमिते शुक्लातयस्ये गुरु दशम्यां चरेति वाटिकानगो मौकुंदिः पुष्करो
व्यालखत् । References.— See No. 188.
गीतगोविन्द
Gitagovinda with टीका
with tīkā पदद्योतनिका
Padadyotanikā No. 193
344.
1892-95. Size- 11f in. by 49 in. Extent.- 48 leaves ; 13-14 lines to a page; 45 letters to a line. Description.- Country paper; Devanagari characters; very old in
appearance; hand-writing very careless and quite illegible ; borders of some folios ruled in double red lines ; folios extremely damaged and contents of some folios injured ;
numerous marginal additions. Age.- Appears to be old. Anthor (of the text).- Jayadeva.
, , , com.).- Narayanabhatta. Begins.- (text) fol. ?
. मेधेमेंदुरमंवर etc. as in No. 120. • , --(com.)
प्रत्यहा पुलकांकुरेणेत्यादि वक्ष्यमाणा रहः केलय इत्ययेन प्रछसकामुकत्वं
रागिणामत्यंतोत्कंठावृद्धिस्थानत्यानात किंचिद्वत्कर्षाधायकमिति व्यज्यते । Ends.- (text) fol. साध्वीमाध्वीक etc. up to विश्वग्वचासि । ५।
-- . . . . .... as in No. 180. 30 [Kirys

Page #259

234
""
[193
followed by इति जयदेवकृतौ गीतगोविंदे प्रीतपीतांवरो नाम द्वादशः
सर्गः । १२ । - ( com. ) fol.
श्रीभोजदेवप्रभवस्य रामादेवी सुतस्य जयदेवकस्य ।
पराशरादित्यर्थः । श्रीजयदेवभणितमधुराख्यभक्तिरसास्वादनिमग्ना जनास्तेषु घृणामेव करिष्यतीत्यर्थः । ५ ॥
इति श्रीनारायण पंडितायां गीतगोविंदृट्टीकायां नाम द्वादशः सर्गः समाप्तः ॥ अतः सर्वोयं समृद्धिमदाख्यसंभोगरसानंदितः पीतांबरः प्रिया प्रेमाविष्ट - तया बद्वर्णवसनप्रियः श्रीकृष्णो यत्र स इति । अथ पितृमातृस्मरणपूर्वकपराशरादिमतजा एवास्याधिकारिण इति तान्प्रत्याशिषयति । भोजदेवनामस्य पिता तस्मात्प्रभवो यस्य रामादेवी नाम्नस्य जननी तस्याः सुतस्य जयदेवस्थ गीतगोविंदाख्यं कवित्वं पराशरादीनां प्रियाः स्वमतजाः तेन प्रियत्वं प्राप्तास्तेष्वपि ये बांधवास्तन्मतसारराधामाधवः इह केलिज्ञानेन बंधुत्वं प्राप्तास्तेपामेव कंठे भ्रूणवत्सदाऽस्तु ॥ Then in a small hand we have:श्रीमवृंदावनेश्वरी प्रियच्चरणपंकेरुहमकरंदास्वादनपटुचंचरीकसंभाषणं मध्वानंदी दोलच पलहृदयेन श्रीभद्भगवद्दासेन भगवज्जनपरितोषाय विरचितेयं रसकदंब कल्लोलिनी ॥
References. - See No. 188.
Kavya
गीतगोविन्द with afte
No. 194
Size.- 12 in. by 5f in.
Extent.- 119 leaves; 2-3 lines to a page; 32-35 letters to a line
( Text )
8-9
Gitagovinda with tikā
"
494.
1887-91.
,; 35-38 letters to a line.
(com.) Description. Country paper; Devanagari characters; good in appearance; hand-writing clear legible and uniform; some folios coloured yellow; borders ruled in two double red

Page #260

194.]
Kavya
235
lines; dandas marked in red ink; text in the middle with the commentary above and below it ; right-hand corner of
the last folio slightly torn; fly-leaves decorated with red :: lines and contain the name of the work; complete. Age.- Not very old. Author (of the text).-- Jayadeva.
, (, , com.).-- Vanamali, son of Sivadasa. Begins.-- (text) fol. 2 .
॥ मेधैर्मेदुरमंबरं etc. as in No. 180. , -- (com.) fol. I0
॥श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीराथावरगिरिधरचंद्रो जयति । ॥ स्थिराणां जंगमाणां च येन सृष्टिविरूपिता सर्वेशाय नमस्तस्मै कृष्णाय जगदात्मने ॥१॥ सूयात् भद्राय भवतां कृष्णः कमललोचन: कालिंदी केलिसंहष्टो मेघःश्यामो निसुंदरः ॥ २॥ लीलादवनादि संसिद्धा गिरिचंद्रविहारिणः ॥ जयदेवद्विजद्वारा चतुरेषु प्रकाशिता ॥३॥ श्रीमगिरिवराधीशं दंदारण्यपुरंदरं ॥ कृष्णचंद्रं प्रपद्येहं भक्तानुग्राहकारकं ॥४॥ श्रीकृष्णदेवकरणा प्रतिलब्धविद्यः श्रीविठ्ठलेशकृपयाप्तकिशोरभक्तिः ॥ गोविदगीतविवृती वनमालिनामा भट्टस्तनोति एकता -
शिवदासमनुः ॥ ५॥
ग्रंथादौ महाकविनृपचक्रचूडामणिः श्रीजयदेवः स्वज्ञानसर्वस्वसारनिश्चितं प्रारंभनिर्विघ्नसमाप्तिकारणं श्रीराधावरनिरूपणबीजवस्तुमहामंगलमाचरति ।। मेधैरिति ।। श्रीकृषभानुजा सहचरी श्रीराधा नानां वल्लभामित्याह
etc. Ends.- ( text ) fol. 119
साधना स्वत एव etc. up to स्थास्यति ॥८॥ followed by इति श्रीजीतगोविंदे सुप्रीतपीतांबरो नाम द्वादश सर्गः ॥१२॥ छ छ॥

Page #261

236
Kavya
[194. Ends.-(com.) fol. 118b
- साधूनामिति ॥ इह वनमालिसंजीविन्यांगीतगोविंदटीकायां भक्तार्थिनां साधूनां संमति स्वीकारः स्तत एव स्यात् विदुषामपिना ॥ शृंगाररसग्रंथनश्रमं विचार्य यस्यामादरो भवेदेव ॥ ये च भक्तिपांडित्य(7)ही ता विरलाः परग्रंथनिंदापरास्तानर्थये याच ॥ किं च ॥ मत्कृतं भूयो वारंवारं वीक्ष्य इह टीकायामवद्य वदंतु टीकाप्रमेषु ज्ञातेषु ज्ञानेषु परनिंदेच्छा वासना स्थास्यति चेत् ॥ भक्तिमार्गपरिशीलनेन कुतः सादुर्वासनेति भावः॥१०॥
टीका सप्तमालोक्य सारं सारं समुद्धतं तत्रापि सृवलितं किंचित क्षेतमहंतु सूरयः ॥१॥ शिवदासतनुजेन भट्टेन वनमालिना । गीतगोविंदटीकेयं रचिता शुभदास्त व(6)॥२॥ वैशाखे कृष्णपक्षस्यैकादश्यां शुभमंगले ॥ पाराणस्यां कृता टीका भट्टेन वनमालिना(:)॥३॥ काश्यां नरोत्तमगृहमध्ये माधवशर्वयोः॥ रचिता गीतगोविंदटीकायां श्रीवनमालिना ॥ ४॥ कालिंदजा तीरविहारशीलं गोपांगनानां नयनारामं ॥
वंशीस्वैमोहितमारकोटि वंदे सदा तं वृषभानुजारतं ॥५॥ इति श्रीमत्कृष्णचंद्रसेवको दीच्यावतंस श्रीशिवदासात्मजश्रीवनमालिभट्टविरचितायां वनमालिसंजीवन्यां श्रीगीतगोविंदटीकायां सुप्रीतपीतांबरो
नाम द्वादश सर्गः १२॥ References.- 1 Mss. Aufrecht's Catalogus Catalogorum ; i, 154* ;
ii, 31; iii, 33.
Almost all the Mss recorded by Aufrecht are from this library.
गीतगोविन्द with टीका
Gitagovinda with tika
253. Visrama (ii).
No. 195
Size.-- 10
in. by s} in,

Page #262

18.]
Kaurya Extent.-78 leaves ; 2-3 lines to a page ; 30-35 letters to a line.
- (text). 7-8 , , , ; 35-40 letters to a line
(com.) Description.-Country paper ; Devanagari characters; old in app
earance; hand-writing clear and legible but not uniform ; borders ruled in double red lines; some folios without
borders ; many folios missing ; incomplete. Age.-- Appears to be old. Author of the text-Jayadeva.
" , com.-Vanamali. Begins.-abruptly.
(text) tol. 17.
केशवतकल्किशरीर ॥ जय जय जगदीशहरे ॥ ९॥ etc. Begins.-- (com.) fol. 17.
...कस्य धूमकेतुसाम्यं ॥ औत्थातिकाह उविते प्राणिना एवं स्यादिति भावः
orar ll ets. Ends.-- (text) fol. 1200
॥ तस्याः पाटलपाणिजांकितमरो निद्राकमाये दृशौ __निद्रौतो घरशोणिमा विललितसस्तमजो सूर्वजाः ॥ ॥ कांचिदा(रा)मदरश्लथाचलमिति प्रातः निर्खातेह()शौ
रेभिः कामशरैस्तदद्भुतमसूत्पत्युमनः कीलितं ॥ ८१॥ Ends.-(com.) fol. 1200
अंचलं बनातं ताशं कांचिदा(रा)म मेखलायणनिवी मोचनांतानि कामपंचशरत्वेन निरूपतानि । अन्यत्र निखातैवीणैरन्याकिलितमिदमाचर्य
मित्यर्थः ८१॥ References.--See No. 194.

Page #263

238
Ravya
[196.
गीतगोविन्द with टीका वनमालीसंजीविनी
Gitagovinda
with tikā Vanamālīsañjīivini
78.
No. 196
A.1883-84. Size—12} in. by si in. . Extent.-- 84 leaves ; 2-3 lines to a page ; 40 letters to a line (text)
7-8 " " " 50 " , , (com.) Description.--Country paper ; Devanāgari characters; old but well
preserved: hand-writing bold, clear, legible and uniform%3B borders ruled with double red lines and edges in single ; text in the middle and the commentary above and below
it; complete. Age.-- Appears fairly old. Author--(text) Jayadeva.
,, --(com.) Vanamalibhatta. Begins.-- ( text) fol. 20
मेधैर्मदुरमंबरं etc. as in No. 180. , -(com.) fol. 10
श्रीकृष्णाय नम स्थिराणांवरगिरिवरचंद्रोजयति ॥
स्थिराणां जंगमानां etc. as in No. 194.. .. . . Ends.- (text ) fol. 84° ..... साधनां स्वतरावसंमतिरिह स्यादेवभक्त्यार्थिना
मालोच्य ग्रथनश्रमं च विदुषामस्मिन् भवेदादरः। ये केचित्थरकृत्युपश्रुतिपरास्तानर्थये मत्कृति ..
भूयो वीक्ष्य वदंत्ववद्यमिह चेत्सावासनास्थास्यति ॥ १२ ॥ इति श्रीगीतगोविंदे सुप्रीतपीतांबरो नाम द्वादशः सर्गः ॥ १२ ॥

Page #264

197:]
Ends. (com.) fol. 84a
References.-See No. 194.
साधनामिति etc. up to वृषभानुजारतं as in No. 194 ॥ ५ ॥ followed by इति श्रीमत्कृष्णचंद्र सेवकोदीव्यावतंम श्रीशिवदासपंडितात्मजश्रीवन मालिभट्ठविरचितायं वनमालिसंजीविन्यां श्रीगीतगोविंदटीकायां सुप्रीतपीतांबरो नाम द्वादशः सर्गः । १२ । ग्रंथसंख्या ३८०० | शुभं
गीतगोविन्द with टीका
No. 197
8-9
33 13
Kavya
Size. 13 in. by 6 in
Extent. 87 leaves; 2-3 lines to a page; 32-35 letters to a line.
Text
""
Author of the text.-Jayadeva.
com.--Vanamāli.
Begins.-(text) fol. 2a
11
39
239
21
Description.--Country paper; Devanagari characters; old in appearance; hand-writing of the text bold and of the commentary somewhat smaller but clear and legible; text in the middle with the comm. above and below it; borders of folios 1-10 ruled in double red lines and edges in single; the rest of the folios have no borders; fol. 5 missing; edges of folios worn out; almost complete.
Age.-Appears to be old.
Gitagovinda with tiká
690.
1886-92.
gar etc. as in No. 180.
; 36-40 letters to a line.
Com.

Page #265

Kibunya
[1976
, --(com.) fol. rb
॥ श्रीराधाकृष्णाय नम॥ ...... स्थिराणां जंगमानां etc. as in No. 194. Ends.-(text) fol. 883 साधूनां स्वत एव etc. up to स्थास्यति ८२॥
as in No. 180. followed by इति श्रीगीतगोविंदे सुप्रीतपीतांबरो नाम द्वादशसर्गः॥
॥ संपूर्णः॥ Ends.-(com.) fol. 88. साधनामिति etc. up to वृषभानुजारतं ५
as in No. 194. followed by इति श्रीगीतगोविंदे मन्छष्णचंद्रसेवकोदिव्यावतंसश्रीशिवदासपंडितात्मजभीवनमालिसंजिवन्या भीगीतगोविंदटीकायां उप्रीत
पीतांबरोनासोद्वादश स(गः) References.-See No. 194.
गीतगोविन्द
Gitagovinda with टीका
with tikā रसमञ्जरी
Rasamañjari
387. No. 198
1887-91. Şize. - 11 in. by 4 in. Extent.-- 90 leaves ; 10-12 lines to a page ; 40-42 letters to a line. Description.- Country paper; Devanagari chararcters; old but
in good condition; hand-writing small but clear and legible; borders ruled in two double black lines; colophons, versenumbers and gets in red ink; yellow pigment used for
corrections; fol. 78 repeated; complete. Age.-Appears to be old. Author of the text.-Jayadeva.
„ „ com.-- Sankaramiśra, composed his commentary ___under the patronage of Salinatha.

Page #266

198.]
Kavya
.
Begins.-- (text) fol. 2a
_मेधैर्मेदुरमंबरं etc. as in No. 180. Begins.- (com.) fol. 1b
श्रीगणेशाय नमः। इह निर्विघ्नप्रारीप्सितसमाप्त्यर्थमेतत्काब्यप्रतिपाद्यराधामाधवकेलिस्मरणरूपं मंगलमाचरति । मेधैरित्यादि।
राधामाधवयो रहः केलय एकांत्तक्रीडा जयति सर्वोत्कर्षेण वर्तते । etc. fol. 23° इति श्रीमहामहोपाध्या(य)श्रीशंकरमिश्रविरचितायां श्रीसालिनाथकारितायां गीतगोविन्दटीकायां रसमंजरीनामधेयायां प्रथमः
सर्गः ॥१॥ Ends.- (text) fol. 89
रचय कुचयोश्चित्रं पत्रं कुरुष्व कपोलयोर्घटय जघने कांची मुश्चय अजं कबरीभरे । कलय वलयश्रेणी पाणी पदे कुरु तूपुरा
विति निगदितः प्रीतः पीताम्बरोपि तथाऽकरोत् ॥ १॥ इति श्रीगीतगोविन्दे स्वाधीनभर्तृकावर्णने सुप्रीतपीताम्बरो नाम
द्वादशः सर्गः ॥ ११२।०७० शुभं भवतु Ends.- ( com.) fol. 896
रचयेति ॥ हे कृष्ण कुचयोः पत्रं मरालिका पत्रं रचय | कपोलयोश्वित्र चित्रकां घटय । अर्पय । कबरीभरे रचितकेशसमूहेग्रजं माल्यं अंचय प्रापय वलय श्रेणी कंकणपंक्तिं पाणौ हस्ते कलय अर्घ्यय । पदे चरणे नूपुरौ मंजीरौ कुरु । इति अनेन प्रकारेण राधया निगदित उक्तः प्रीतस्सन्तुष्टः पीताम्बरः कृष्णोपि तथैवकरोदित्यर्थः ।। १ ॥ यदाधर्व etc. up to श्रीगीतगोविन्दतः as in No. 189. . followed by इति श्रीगीतगोविन्दटीकायां रसमा(री)नामधेयायां
स्वाधीनभर्तृकावर्णने प्रीतपीतांबरो नाम द्वादशः सर्गः समाप्तः॥ References.-( 1 ) Mss.--A-Auftecht's Catalogus Catalogorum:
_i, 1544; ii, 31, 1974; iii, 33".
B-Descriptive Catalogues :-I.O. Des. Cat. Pt. VII. Nos.
3868-9 and A,S. B. Cat. Vol. VII. No..S153-5. 31 [ Kavya.]

Page #267

142
Kavya
[199.
( 2 ) Printed Edition:-- Published by the Nirnaya Sagar Press, Bombay.
गीतगोविन्द with टीका रसमञ्जरी
No. 199
Size.—1o3 in. by 4f in.
Extent.— 29 leaves ; 20-21 lines to a page ; 45-50 letters to a line. Description. Country paper; Devanagari characters with years hand-writing very small, legible and uniform ; some portion marked with red pigment; yellow pigment used for corrections; borders ruled in triple black lines; folios 1-9 missing; slightly moth-eaten ; incomplete.
The Ms contains cantos 2-12.
Age.— Appears to be old.
Author of the text. - - Jayadeva.
com.
""
Begins.— fol. rb
"
"
Sankara Miśra.
Gitagovinda with tikā Raşamañjarī
इति श्रीगीतगोविन्दे सामोददामोदरो नाम प्रथमः स्व ( स ) र्गः ॥ • (text) fol. roa
,, -- (com.) fol. 104
341.
1892-95.
विहरति बने राधा साधारणप्रणये हरौ विगलितनिजोत्कर्षाव्यशेन गतान्यन्यतः ॥
क्वचिदपि लताकुंजे गुंजन्मधुवृतमंडलीमुखरशिखरे लीना दीनाम्युवाच रहः सखीं ॥ १ ॥ etc.
॥ श्रीखंडशैलानिलः मलयपर्वतसंबंधी पवनः ईशाचलं महादेवस्थाचलं हिमालय मनुसरति । कस्मादिव अद्रेः

Page #268

200.]
Ends. — (text) fol. 31b
मलयस्य उत्संगे क्रोडे वसंतो भुजंगाः सर्पास्तेषां
केवले जनितो यः क्लेशः संतापः तस्मादिव । तत्र किमिति व्रजति । fol. 10 इति श्रीमहामहोपाध्याय श्री सं (शं) करमिश्रविरचितायां शालिनाथकारितायां रसमंजरीनामध्येयायां प्रथमः स्वर्य समाप्तः ॥ छ ॥ १ ॥
Ends.- (com.) fol. 38b
Kavya
यांधर्वकलासु etc. up to श्रीगीतगोविन्दतः ॥ १ ॥ as in No. 189.
कीदृशस्य जयदेवस्य कृष्णैकतानात्मनः । कृष्णैकतानस्तत्पर आत्मनो यस्य तादृशस्य एकतानोनन्यवृत्तिरेकाग्रैकामनावपित्यमरः ॥ एतत्काव्यविलोचनप्रणयिनां यत् संशयोन्मूलना ।
स्पुण्यं यच्च हरिस्मृतेः प्रतिपव्याख्यासु मे संचितं । तेन प्रातमनास्तनोतु सततं श्रेयो मम श्रीपतिः । शश्वतद्विद्वदशोच्यता प्रतिभुत्रः श्रीशालिनाथस्य च ॥ छ ॥
References.— See No. 198.
गीतगोविन्द with टीका
रसिकप्रिया
243
इति श्रीगीतगोव्यंदे स्वाधीनभर्तृकावर्णने सुप्रीतपीतांबरो नाम द्वादशः सर्गः ॥ ॥ छ ॥
इति श्रीश्रीमहामहोपाध्याय श्री शंकरमिश्रविरचितायां श्रीशालिनाथकारितायां गीतगोविंदटीकायां रसमंजरीनामधेयायां द्वादशः सर्गः ॥ व्याख्यानं समाप्तं || || शुभं भवतु ॥
नमो नलिननेत्राय । वेणुवाद्यविनोदिने । राधाधरसुधापान | शालिने वनमालिने
Gitagovinda with ṭikā Rasikapriya
346.
1884-87.
No. 200
Size— rog in. by 3 in.
Extent. - 140 leaves ; 7 lines to a page ; ३० letters to a line.

Page #269

244
Radya
[200.
Description.-Country paper ; Devanagari characters; very old ___and discoloured; hand-writing bold, clear and legible;
ink on many folios, diffused; borders ruled in double black lines ; red pigment used for marking verse-numbers colophons and ratas ; folios 1, 20, 32-50, 91, 93, 102-3 and 164 missing; incomplete; right-hand corners of last
few folios torn ; edges of folios extremely worn out. Age.- Appears to be fairly old. Author of the text- Jayadeva.
, , com.- Kumbhakarna. Begins.— (text) fol. 1b
मेघेदुरमंबरं etc. as in No. 180. , - (com.) abruptly fol. 20
दशं...विश्वजयश्रियः परवशैकारैकसत्कार्मणं । यत्रै...गनवीनविभ्रमरसाहे-ग गुप्तेरना
स्वादात्संभवदद्धतैकपरमा जागति हैमाद्रिजा ॥ ३॥ नत्वा मातंगभरतः-मुखात सुगीतसंगीतशास्त्रनिपुणान् जयदेववाचां
श्रीकुंभकर्णनृपतिर्विवृति तनोति गानं विधाय सरसरसिकप्रियाव्हां ॥ ४॥ fol. 61* इति श्रीराजाधिराजहम्मीरवंशकरीरेण श्रीकुंभकर्णनमहीमहेंद्रेण
विरचिते गीतगोविन्दविवरणे अक्लेशकेशवो नामा द्वितीयः सर्गः
॥ छ । fol. 69° इति श्रीगूजरधरित्रीपरिवृढपराजयप्रसरत्प्रतापशोषिताशेषयवनपल्वलेन
राजाधिराजश्रीकुंभकर्णेन विरचिते गीतगोविन्दविवरणे मुग्ध
मधुसूदनो नाम तृतीयः सर्गः ।। छ । Ends.- (text) fol. 166b
श्रीजयदेवभणितमिदमनुपमनिगदितमधुरिपुमोदं ।।
जनयतु रसिकजनेषु मनोरमरतिरसभावविनोदं ॥ छ । Ends.- (com.) fol. 166b
इदं अनुपमो निगदितो मधुरिपोः मोदो यत्र येन वा । तत्र रसिकजनेषु मनोरमो यो रतिरसः। रतिरागः। तस्य भावः तवास्थैर्य तस्य विनोदं । कौतुकं जनयतु । किं भूतं इदं श्रीजयदेवभाणितं ॥ ८॥

Page #270

201.]
Kavya
245
References.-(1) Mss.-A-Aufrecht's Catalogus Catalogorum :
i, 1536; ii, 318 ( The present Ms. only ).
For details see A. S. B. Cat. Vol. VII. Nos. 5156-7. (2) Printed Editions :-- Published by the Nirnaya Sågara Press, Bombay.
गीतगोविन्द
Gitagovinda with tatt
with tikā साहित्यरत्नमाला
Sāhityaratnamālā No. 201
182.
1879-80. Size.— 13 in by ) in. Extent.- 69 leaves ; 4-5 lines to a page ; 40-42 letters to a line.
(text) 10-12 „ „ „ ; 44 „ to a line.
(com.) Description.- Country paper; Devanāgari characters; very old in
appearance and discoloured ; hand-writing clear and legible but not uniform; borders ruled in double red lines; red ink used for dandas and colophons; text in the middle and the comm. above and below it; edges of folios slightly worn out and the left-hand corner of the last folio
slightly torn; complete. Age.-Samvat 1781. Author of the text-- Jayadeva.
„ „ com.-- Seșa Kamalākara. Begins.- (text) fol. 10 .
TÄTTAQI etc. as in No. 180. „ -- (com.) fol. rb
Il saites conte AA: 11 तवकरकमलस्थां स्फाटिकीमक्षमालां नखकिरणविभिन्नां दाडिमीबीजबुद्धया ।

Page #271

246
Kavya
[ 201.
अनुकमलमनुकर्षनयेन कीरो निबद्धः स भवतु मम भूत्यै वानि(णि) ते मंदहासः ॥१॥ प्रतिबिंब निजं दृष्ट्वा कुचे मातुरिमाननं । स्तन्ये मंदादरं बीक्ष्य स्मेरं स्मरहर श्रये ॥२॥ जडतांकुरचर्षणातिवेगोलदोष्टं श्रुतिहेषणोद्भटं। नतमानसमंदुरा स्फुरंत कुहणाश्वं कलयामहे वयं ॥३॥ लिखन् गंडाभोगे धरण सदृशः पत्रलतिकां पलद्वक्रां तत्र प्रतिफलितगात्राजलाधिजा । निराक्ष्योद्यत्स्वेदप्रतरपुलको दमुभगः सवलत्पाणिः प्रीणन्मधुरिपुरुतेते विजयते ।४। पदवाक्यप्रमाणेषु प्रतिवादिविनोदिनं । पितरं मेंऽनाथाख्यं मलांबां च नमाम्यहं ॥५॥ श्रीगीतगोविंदसमुद्रजानि सद्भावरत्नानि रसैकसूत्रो।
ग्रथ्नाति शेष कमलाकरोऽयं परीक्षांता तानि विदग्धराजी ॥ ६ ॥ Ends.- (text) fol. 696 यद्गांधर्वकलासु etc. up to श्रीगीतगोविंदतः
as is No. 189. followed by इति श्रीगीतगोविन्दे महाकवि श्रीजयदेवकते द्वादशः सर्गः ॥ श्रीगोपालकृष्ण जयतु ।। समाप्तोयं ग्रंथः । संवत् १७८१ वर्षे मिति
वैशाष शुदि पूर्णमायां समाप्त लिषापितं भट्टश्रीवेणीदासजी हीररचंवलितं ।। , -(com. ) fol. 69
निजपरिज्ञाभगवत्प्रसादनिरूपणव्याजेन ग्रंथस्य
सर्वोपयोगिता प्रतिपादयन् ग्रंथांते सहृदान्प्रार्थयते । यदिति ।......।
यन्नित्यैवर्च(च)नर्विरांच गिरिजाप्राणेशमुख्यैर्मुहुनानाकारविचारसारचतुरैर्नाद्यापि निश्चीयते । तद्भावैः जयदेवकाव्य............संसोधितैराद्य वस्तु चकास्तु चेतसि परं सारस्य सीमा जुषां । १॥ प्रतिप्रस्तूता गहणा(ना)र्थशास्त्रैः। संवर्द्धिता सू सूक्तिकुमारिकेयं औचित्यतारुण्यभरोल्लसंती कांतं पतिं प्राप्य यशः प्रसूतां । २॥

Page #272

201] Καυγά
47 इति श्रीशेषकमलाकरविरचिताय गीतगोविन्दव्याख्यायां साहित्य
रत्नमालायां द्वादशः समः ॥ समाप्तटीका ।। श्रीरस्तुः श्री References.-- I Mss. Aufrecht's Catalogus Catalogorum :-i, 1539;
783°3 ii, 197%3; iii, 33.
गीतगोविन्द
Gitagovinda with टीका
with tikā साहित्यरत्नमाला
Sabityaratnamāla No.202
342.
1892-95. Size.-10 in. by 4 in. Extent.-95 leaves; 9 lines to page ; 45-48 letters to a line: Description.-- Country paper; Devanagari characters with
पृष्ठमात्राs; hand-writing clear, legible and uniform ; old, but in good condition ; borders ruled with double black lines with a thick purple line between them ; folios 1-10
missing; incomplete ; last folio slightly torn... Age.- Sarivat 1636. Author of the text-- Jayadeva. ___, , , com.- Sesa Kamalakara. Begins.- (text) fol. 10
अभिनबजलधरसुंदर धतमंदर ए । श्रीमुखचंद्रचकोर जय०॥
etc. ,, -- (com.) fol. II
स तथा तेन राजाज्ञाभंगो भविष्यतीति चिंताजमलतेः सुखं दुरापास्त इति द्वितीयेन । fol. 24° इतिशेषकमलाकरपंडितविरचितायां साहित्यरत्नमालायां गीत
गोविन्दव्याख्यायां प्रथमः सर्गः ॥ समाप्तः ॥ छ ॥ ......

Page #273

kavya
1203 Ends.--(text) fol. ros. यद्वांधर्वकलासु etc. up to श्रीगीतगोविन्दतः ॥
as in No. 189. " --(com.) fol. ros. ...नित्यैर्वचनैर्विरंचि etc. up to यशः प्रसूतां ॥२॥
as in No. 201. followed by इति श्रीशेषकमलाकरविरचितायां गीतगोविदव्याख्यायां साहित्यरत्नमालायां द्वादशः सर्गः ॥ संवत् १६३६ वर्षे पौषभासे कृष्णपक्षे पंचम्यां तिथो गुरौ अद्ये । ...बधपुरवास्यव्य आभ्यंतरनागरज्ञातीयदीक्षेतभाइजी तनयनांनाभाईकेनाईयं
पुस्तकं लिखितं ।। श्री शुभंभवतु ॥ श्रीरन्तु ॥ कल्याणमस्तु ।। श्री ॥ छ । References.-- See No. 201.
गीतगोविन्दकाव्यटीका
called
Gītagovindakāvyaţikā
called Sāhityaratnamālā
साहित्यरत्नमाला
No. 203
1871-72.
Size.-10 in. by 41 in. Extent.-- 54 leaves ; 16-17 lines to a page ; 45-48 letters to a line. Description.- Country paper; Devanāgari characters; old in
appearance; hand-writing small but clear and legible ; borders ruled in two double black lines; red pigment frequently used ; some folios are without borders; every alter
nate line on folio 43° is written in red ink; complete. Age.-- Samvat 1721 ; Śaka 1585. Author.-- Sesa Kamalakara.

Page #274

203.]
Kavya Begins.-- (text) fol. 11
____ मेधर्मेदुरमंबरं etc. as in No. 180. " - (com. ) fol. 1 ॥ श्रीगणपतये नमः ।।
तवकरकमलस्थां etc. as in No. 201. fol. 13' इति श्रीशेषकमलाकरपंडितविरचितायां साहित्यरत्नमालायां
गीतगोविन्दव्याख्यानं प्रथमः सर्गः । Ends.- (text) fol. 54* यद्गांधर्वकलास etc. up to श्रीगीतगोविन्दतः
as in No. 189. Ends.- (com.) fol. 54* यन्नित्यैर्वचनै etc. up to यशः प्रसूतः ।। २॥
as in No. 201. followed by इति श्री शेषकमलाकरविरचितायां श्रीगीतगोविन्दव्याख्यायां साहित्यरत्नमालायां द्वादशः सर्गः ॥ ॥ १२ ॥ श्री ।। छ । श्रीमन्महीशनृपविक्रमयोगतः संवद्भवश्चिमातृशशिसंहति संप्रवृत्ते ।। रैशालिवाहनधरेशशकाद्रसाद्रि वाणातिसीतकिरणेषु विवर्तितेषु ॥ १॥ उष्णांशुमंडलअगस्त्यसमाश्रिता संगच्छति समुदिते शरदत्यपाये ॥ आनीलपक्षयुजिचोर्जुभिधेऽथमासि द्वादश्यत्युत्तमतिथाबुः प्रयुक्ते ॥२॥ श्रीभानुजाविलसदंबुसमावगाहसंभूतपुण्य च यशोभितकायकांतिः ॥ ज्योति भूषशुकदेवभिधः सकास्ते कामातुरीकृतसमाश्रयणो द्विजन्मा ॥३॥ तस्यात्मजेन पितृभाक्तिपरेण नित्यं गोपालनाम सयुजा विनयेन तेन ॥ सर्वार्थबोधनयुता समलेखि टीका श्रीगीतगोविंदभिधस्य न बंधनस्य ॥४॥ लेखकपाठकयोः शुभं भवतूत्तरे कर्मणि निर्विघ्नं च ॥१॥ सं. १७२१ शा १५८५प्रदक्षिणायनगते श्रीसूर्ये हेमंतऋतौ कार्तिक १२ शुक्रे.
Then the fly leaf contains some stray verses. References.-- See No. 201...
12 [Kavya

Page #275

250
Kavya
Ca0
गीतगोविन्द
Gitagovinda with टीका
with tikā No. 204
487.
1891-95. Size.—104 in. by 4} in. Extent.- 21 leaves; i lines to a page ; 34 letters to a line. Description.-- Country paper; Bengált characters ; bold in appe
arance; hand-writing clear, legible and uniform; text in the middle with the comm. above and below it ; red ink used for border-lines, colophons and verse-numbers;
yellow pigment used for corrections; complete. Age.-Appears to be fairly old. Author (of the text).- Jayadeva. Begins. - fol. I
श्रीराधाकृष्णाभ्यां नमः। मेधर्मेदुरमम्बरं वनभुवः श्यामास्तमालवुमैनक्तं भीरुरयं त्वमेव तदिम राधे गृहं प्रापय । इत्थं नन्दनिदेशतश्वलितयोः प्रत्यध्वमद्रुम राधामाधवयोर्जयन्ति यमुनाकुले रहः केलयः ॥१॥ बाग्वदेवता चरितचित्रितचित्तसद्मा
पद्मावतीचरणचारणचक्रवर्ती । श्रीवासुदेवरतिकेलिकथासमेत
मेतं करोति जयदेवकविः प्रबन्धम् ॥२॥ यदि हरिस्मरणे सरसं मनो
यदि विलासकलासु कुतूहलम् । मधुरकोमलकान्तपदावली
श्रृणु तदा जयदेवसरस्वतीम् ॥३॥ Ends.- fol. 21
साध्वी माध्वीक चिन्ता न भवति भवतः शर्करेकर्करासि द्राक्षे वक्ष्यन्ति के त्यामस्तसतमसि क्षीर नारं रसस्ते।

Page #276

205.]
Kavya
351
माकन्द क्रन्दकान्ताधर धरणितलं गच्छ यच्छन्ति यावद्भा गृङ्गारसारस्वतमिह जयदेवस्य विष्वग्वचांसि ।। १३॥
इति श्रीजयदेवकृती श्रीगीतगोविंदे सुप्रीतपीताम्बरो नाम द्वादशः सर्गः ।। १२ ।। - ॥ fol. 2* श्रीभोजदेवप्रभवस्य वामादेवीसुतश्रीजयदेवकस्य पराशरादिप्रियबंधुकण्ठे
श्रीगीतगोविन्दकवित्वमस्तु ॥ . References.-- See No. 201.
गीतगोविन्द with टीका
Gitagovinda
with tikā
434.
No. 205 .
1884-87. Size.-- 11f in. by s in. Extent.- 72 leaves; 3-3 lines to a page ; 30-35 letters to a line.
(Text) Io-13 , , , , 45 , to a line
(Com.) Description.- Country paper; Devanagari characters ; old in app
earance%3; hand-writing small and legible but not clear; text in the middle with the comm. above and below it; corrections made with black ink; marginal additions on some folios ; foll. i and 4 missing ; fol. 359 blank ;
complete. Age.-Appears to be old. [ The Ms was purchased by one Sakhā
__rama in Saka 179(o?)] Author ( of the text ).— Jayadeva.
, (, , com.).- Cidānanda Bhiksu. Begins.--( text ) fol. 1b
बाग्वदेवताचारितचित्रितचित्तसनापद्मावतीचरणचारण चक्रवर्ती ।। भीषादेवरतिकेलीकथासमेतमेतं करोति जयदेवकषिः प्रबंधं ।। २ ।।

Page #277

252
.
Kavya
[ 205. , -- (com.) fol. 2.
ननु धर्मस्य वक्ता कर्ताऽविता भगवान् कथमोपपत्तिकं विरुद्धमकरोदित्याशंक्य ननु तथेदमिति विद्वान श्रीजयदेव कविधांस्त...थे संगृण्हाति ॥
etc. Euds.--( text ) fol. 726
पर्यकीकृतनागनायकफणाश्रेणीमणीनां विभुः पादांभोरुहधारिवारिधिसुतां चक्षुर्दिदृक्षुः शतैः॥ काव्यव्यूहमिवायतं विरचयन् बिभ्रत्तथा विक्रियां
कामासक्तविमानसामुपचिताकूतो हरिः पातु वः ॥ ५॥ ॥ इति श्रीगीतगोविंदे स्वाधीनभर्तृकावनिप्रीतपीतांबरोनाम द्वादशः
सर्गः ॥ १२॥ श्रीकृष्णार्पणमस्तु ॥ ॥छ । Ends.--( com. ) fol. 720
यतो विविधरूपेण कामासक्तमानसाया एकरूपेण तृप्तेरसंभवात् तन्मनोरथपूरणाय तां दृष्टा तदंशभूताभीरमणीभिरनेकरूपेण तथा विक्रियां बिभ्रदित्यर्थः॥
यन्मतिनिगम्या श्रुतिनियतपथा योगिदैरमंदैर्यद्वाक्यं वेदटुंदं श्वसितनिजपदं मानभूतं विधातुः ॥ यत्कार्य विश्वसृष्टिस्थितिलयनिलयं विश्वतोयनिवासो यन्नामा मंगलघ्नं जयति युवतितः कृष्णगोपालबालः ॥१॥ अंतर्यत्रा नियुक्तेन चिदानंदेन भिक्षुणा ॥ रचितं कृष्णतुष्टयर्थ गीतगोविंदटिप्पणं ॥२॥ प्रीणातु भगवांस्तेन विश्वरूपो जगत्पतिः ॥
हृषीकेशो वजावासगोपीमंडलमंडनः॥३॥ इति श्रीगीतगोविंदटीकायां द्वादशसर्गटिप्पणं समाप्तिमगमत् ॥ श्रीकृष्णार्पणमस्तु ॥ ॥ छ । ___इदं पुस्तकं लक्ष्मणात्मज सखारामेण मौल्येन गृहीतं साक्षि चिमणभट्ट मराठे ॥ शके १७९(०?)
This is the only Ms of Cidananda Bhikşu's comm recorded by Aufrecht in his Catalogus Catalogorum ii, 31

Page #278

Kavya
253
206.] गीतगोविन्द with टीका
Gitagovinda
with tīkā
*389.
No. 206
1887-91.
Size.- 11; in. by si in.
Extent.- 40 leaves ; 12-16 lines to a page ; 40-50 letters to a line.
Description. -Country paper ; Devanagari characters; old in app
earance ; hand-writing clear and legible but not uniform; borders ruled in double red lines; right-hand edges of
folios moth-eaten ; red pigment used. Age.- Appears to be old. Author (of the text)--Jayadeva.
, , , comm.)-- Manaika. Begins.-- fol. 1b
मेधैर्मदुरमम्बरं etc. as in No. 180. ,, -(com.) tol. I0
॥ श्रीगणेशाय नमः। चरणां स्थावराणां च येन सृष्टि कृता पुरा ।। सर्वज्ञाय नमस्तस्मै ज्ञानदात्रेच्युतात्मने ॥१॥ कवीनां मनसालोक्य सती च मुखबुद्धये ॥ कृता टिप्पणिका मुख्या मानाकेन महीभुजा ॥२॥ प्रीतये वासुदेवस्य सर्वपापस्य नुतये ॥
जयदेवश्वकारेदं काव्यं गीतगोव्यंदकं ॥३॥ यस्यायं श्लोकः । मेधारेत्यादिना ॥ राधामाधवयोः रहः केलयो निज्जन
स्थानक्रीडा जयंति सवोत्कर्षेण वर्तते ॥ etc. Ends.- (text) fol. 40b यद्धर्वकलास etc. up to श्रीगीतगोव्यंदतः ५
as in No. 189. tollowed by
.
tollowse
.

Page #279

254
Kavya
[206.
सानंदनंदसूनो दिशतुमिति परा संपदं मंदमंदराधामाधवयोरिमनुसुदृढं पीडयन प्रीतियोगात् तुंगौ तस्यौ उरोजावत्छतनुवरतनौ निर्गतौ मास्मभूतां
पृष्टं निर्भिद्य तस्माद्वहिरिति वलितः ग्रीवमालोकं वः ६
इति श्रीगीतगोव्यंदे सुप्रीतपीतांबरो नाम द्वादशः सर्गः १२ ॥ Ends.--( cam.) fol. 406
___ गीतार्थसंग्रहश्लोकमाह रचयेति राधाया इति निगदितः उक्तः सन् पतिावर श्रीकृष्णः तथाकरोत् किं भूतः प्रीतः हृष्टः कथं इति किं त्वां मम कुचयो पत्रं रचय पत्रावली कुरु किं च कपोलयोश्चित्रं कुरुष्व केन कारणेन किं च जघने कांची घटय योजया किं च कबरिभारं केशषासं(पाशं)कुसममालया अर्चय अथवा कबरीभारे केशपाशे खजं कुसुमावलिं सिंच वैधय किं सिंच पाणी वलयश्रेणी वलयानां कंकणानां पंक्तिं कलय समालोकय किं च पादौ नुपूरौ पदे चरणयोः कुरु समारोपय ४५६
इति श्रीगीतगोव्यंदे महाकाव्ये कविश्रीजयदेवकृतो टीकायां स्वाधीनभर्तृकावर्णने सुप्रीतपीतांबरो नाम द्वादशः सर्गः १२
लिषितं चिरंजीव बलदेव श्रीरस्तुः श्री References.--( 1 ) Mss.-A-Aufrecht's Catalogus Catalogorum --i,
154; iii, 33.
For described Mss. See I. O. Cat. Pt. VII. No. 3872.
गीतगोविन्द
Gitagovinda with
with हिंदी टीका
Hindi comm. No. 207
495.
- 1887-91. Size.-98 in. by 4g in. Extent.- 176 leaves; 9-10 lines to a page; 30-35 letters to a line. Description.-- Country paper ; Devanāgari characters; very old
in appearance ; hand-writing clear and legible; text written in red ink ; borders ruled in double red lines

Page #280

207.]
Kavya
485 the Ms. probably being stained by water, appears dirty; complete ; portion on many folios illegible due to diffus
sion of ink. Age.-- Sanvat I712. Author (of the text).-- Jayadeva.
, (,, ,, com.).-- Not mentioned. Begins.--- (text) fol. 10
॥श्रीकृष्णाय नमः ॥
मेधैर्मेदुरमंबरं etc. as in No. 180. Begins.--( com. ) 1ol. 1b
जयदेवकविग्रंथके आरंभ ही मंगलाचरनुकरत है। तहां या श्लोककी यह पूर्वपीठिकाहे यु एक समयविषे वृषभानकी गाइबुहा
इवेकें etc. Ends.- (text) fol. 1756 साध्वी माध्वीक चिन्ता etc. up to विप्वग्वचासि ॥ ५॥
as in No. 180. Ends.--(com.) fol. 762
अनुन्ववेकांताधर स्त्रीके अधर तूं भूमिलोकुछाँडिकैधरणितलं कहापातालहिजाह अब इहि लोकगीतगोविन्दहि छॉडिकै तेरौ आदनुन करिहै ।। इति श्रीगीतगोविन्दे जयदेवकते महाकाव्ये सुप्रीतपीतांबरो नाम द्वादशः सर्गः ॥१२॥ ॥ शुभं।। संवत् १७१२ वर्षे बैसाप मुदि ७ कायस्थ श्रीवास्तव्यसतौरिहाठा श्रीवृदावन दासेनलिखितमिदं पुस्तकं

Page #281

Kavya
[208.
256 गीतगोविन्दटीका
Gitagovindaţika
No. 208
1871-72.
Size.— 104 in. by 48 in. Extent.-- 32 leaves; 16 lines to a page ; 36 letters to a line. Description.- Country paper ; Devanagari characters with पृष्ठमात्रा
hand-writing clear but not quite legible; borders ruled in double black lines; words at the beginning of the stanzas marked with red pigment; edges of folios worn out ; folios 31-35 missing; much of the portion on fol. ra has become illegible.
The Ms ends at the loth canto.. Age.- Samvat 1557; Śaka 1422. Author.-Not mentioned. Begins.-fol.
.... • कदाचित् ग्रामात । सुतेन सह......स्थानं गतः । स नंदगोपः राधिका..................कारणात् ।
हे राधे...मं कृष्णं त्वमेतगृहं प्रापय | etc. Ends.-fol. 37*
भावः तंकेते च । श्रवणपथपर्यंतगमनप्रयासेनेव । श्रवण...पर्यगेगमनं गमनं श्रवणपथपर्यंतगमनं । त तस्मात्प्रयासः श्रमः । तेनेवः किं कृत्वा । अपांगं अतिक्रम्य...गो नेत्रयोरतौ इत्यमरः ॥ ॥ श्रीगीतगोविंदे श्रीजयदेवकृती प्रियदर्शनो नाम दशमः सर्गः...संपूर्ण । शिवमस्तु ॥ लेखकपाठकयोः शुभं भवतु || श्रीनृसिंहाय नमः । श्री ॥ छ ।
श्री ॥ संवत् पंचदश आखाढादि १५५७ वर्षे शाके १४२२ प्रवर्त्तमाने । दक्षिणायने । शरदत्तौ । भाद्रा...मासे । कृष्णपक्षे । द्वितीयां तिथौरबुधवासरे ।। गौआ(2)री आग्रामवास्तव्य ॥ भट्टदेवदासपठनार्थ उनत्पुरग्रामवास्तव्य राजरांमा परमारतस्य सुतराणा। ग्रंथसंख्या १७०० गीतगोविंदटीका लि... श्री ॥छ॥ श्री ॥छ॥

Page #282

209.] Kavya
257 गीतावली
Gitavali No. 209
347.
1884-87 Size.— 103 in. by s in. Extent.-9 leaves; 9 lines to a page; 35 letters to a line. Description.- Country paper : Devanagari characters; old in app
earance ; hand-writing bold, clear and legible ; borders ruled in two double red lines; red ink used for daņdas and some letters; yellow pigment used for corrections; complete.
The work is also called भागवत गीतावली. see.ulwar Ms.
No. 173. Age. -Appears to be old..
. ... Author.- Sanatana Gosvami.
... . . . Subject.- A collection of Vaisnava songs. Begins.-- fol. 16 ..
श्रीराधागोविन्ददेवौ जयतां ।। - अथ गीतावलि लिक्ष्य(ख्य)ते ॥ प्रथमं नंदोत्स्वादि । भैरवीरागण गीयते ॥
पुत्रमुदारमसूत यशोदा | समजनि वल्लवततिरतिमोदा ॥ कोप्पुपनयति विविधमुपहारं । नृत्यति कोपि जनो बहुवारं ॥
etc. Ends.--fol. 96
अस्य पश्य फुल्लकुसमरचितोन्नतचूडा। भीतिभिरतिनीलनिबिडकुंतलमनुगूढा ।। धातुरचितचित्रवीथिरंभसि परिलीना। मालाष्यति शिथिलवृत्तिरजनि | भंगहीना ॥
श्रीसनातनमणिरत्नमंशभिरतिचंडं । भेजे प्रतिविवुभावदं मातुर
डंडं ॥ ४२ ॥ इति श्रीगीतावलि समाप्तं ॥ श्री श्री॥ References :- I Mss. Autrecht's Catalogus Catalogorum i, 1546
ii, : 37o (The present Ms.) 1979.
The work is described in the A. S. B. Des. Cat. Vol.
जयता।
- VII Nos. 5184-5.
33 [Kavya.]

Page #283

358
Kavya
[210.
गीतावली
Gitāvali
489. No. 210
1891-95. Size.-- 11 in. by s} in. Extent.- 6 leaves ; I3 lines to a page; 40 letters to a line. Description.-Country paper; Bengali characters%3 old and discol
oured; hand-writing neat, legible and uniform ; foll. 1, 4 and 7 mended with a paper-slip; yellow pigment used for
corrections%3; fol. 6 missing. Age.-Appears to be fairly old. Author.--Not mentioned.
Subject.--A collection of Vaisnava songs in different rāgas. Begins.-- fol. 10
श्री श्रीकृष्णचैतन्यचन्द्राय नमः ॥श्री श्रीराधाकृष्णाय नमः ।। अथ गीतावली । भैरवी रागण गीयते ।
पुत्रमदारमत यशोदा ॥ समजनि बल्लवततिरतिमोदा ॥ ४० ॥ कोऽप्युतनयति विविधमुपहारं ॥ नृत्यति कोऽपि जनो बहुवारं ॥ कोऽपिमधुरमुपगायति गीतं । विकिरति कोऽपिसदधि नवनीतं ।। कोऽपितनोति मनोरथपूर्ति ॥ पश्यति कोऽपि सनातनमूर्ति ॥१॥ असावरी । विप्रवन्दमभूदलङकृति गोधनैरपि पूर्ण ॥ गायनानाप माध्वद्विधान व्रजनाथ तोषय तुर्ण ॥ सुनुरभूतसुन्दरोऽजनि नन्दराज तवायं ।।
देहि गोष्ठजनाय वाञ्छितमुत्सवोचितदायं ॥ ध्र० ॥ Ends.---fol. za
धानश्रीः : राधे निजकुम्भपयसि तूष्णीं कुरु रङ्गं । किं च पिश्च सिश्च पिश्च सुदृढमङ्गीकृतभङ्ग ॥धृ०॥ पश्य पश्य फुल्लकुसुमरचितोन्नतचूडा। भीतिभिरतिनीलनिबिडकुण्डलमनुगूढा ॥ धातुरचितचित्रवीथिरम्भसि परि. लीनां । मालाप्यतिशिथिलवृत्तिरजनि भृङ्गहीनां ।। श्रीसनातनसमानरत्नमंशुभिरपिचण्डं । भेजे प्रतिबिम्बभावदम्भातुरगण्डं ॥ ४२ ॥6॥ ___ इति श्रीगीतावली समाप्ताश्वायं ॥ कृपाशुद्धासरियस्य विश्वमाप्लावयन्त्यपि । नीचगैव सदा भान्ति तं चैतन्यं प्रभुं भजे ॥::

Page #284

211.]
Kavya
259
References. Mss Aufrecht's Catalogus Catalogorum, i, 154";
ii 31, 1973; iii, 33.
For described Mss see A. S. B. Cat. Vol. VII, Nos. 5184-5.
गुरुवंश महाकाव्य with टीका
भावबोधिनी
No. 211
Guruvamsamahākāvya
with comm.
Bhāvabodhini
Size. 13 in. by 4 in. Extent.-217 leaves; to lines to a page; 45 letters to a line. Description.--Modern paper with water marks; Devanagari characters, hand-writing clear and legible but not uniform; some folios have blackish appearance, borders of folios 1-95 ruled in double red lines; yellow pigment used for corrections; folios 1, 130-183 missing; folio 118 wrongly numbered as 117; after fol. 199 the folios are numbered as 100, 101 etc. instead of 200, 201 etc. upto 218; from folio 219 the order is correct.
در
490. 1891-95.
Aufrecht mentions the name of the commentary as Bhavaprabodhini.
Age. A modern copy.
Author of the text- Saccidananda Bharati.
-(com.) Lakṣmaṇa Śāstri.
Subject. Kavya; a rare work treating of the line of angs in the शृंगेरीमठ. Begins. fol. 2b
33
Text- विद्यायां मम पितरौ गुरूभवेतं षड्वक्त्राण्यपि सफलानि संतु नान्यं ॥ यामीति स्ववचनलब्धहर्षपित्रोरानो दिशतु शुभानि मे षडास्यः ||२॥

Page #285

260 • kavya
[2ti. Com.- ... सीतिवाणी भूषणोत्करीत्यामगणनगणौ श्रेयः स्करावेष प्रथमश्लोका
दाउपात्तौ । तथैव स्वस्तिश्रीशब्दावपि भद्रवाचको प्रयुक्तौ ॥ इदं च -
महाकाव्यं ।। etc....... fol. 20* इति श्रीमत्परमहंसपरिव्राजकाचार्यादिबिरुदावळीविराजितश्रीमंनृसिंह
भारतीकरकमलसंजात सकलविद्याविशारदपंडितपुंडरीकमंडलीमातेडश्रीसच्चिदानंदभारतीमुनींद्रनिर्माषिते विद्वद्वालकलक्ष्मणशास्त्रिविर
चिते गुरुवंशे महाकाव्ये प्रथमः सर्गः ॥ ___ इति श्रीगुरुवंशव्याख्यायां भाववाधिन्यां प्रथमः सर्गः ॥ श्री ॥ folio. 52* इति etc.......... , द्वितीयः सर्गः ॥ श्री. Ends.--folio. 271° (2724) Text- जंबुद्वीपस्य शोभा गुरुकुलविलसन्मालिकामध्यरत्नं
विधाविद्योतिदीपः परमतषिचरद्वादिमत्तेभसिंहः ।। राजद्राजाधिराजावलिमुकुटमणिः सच्चिदानंदभार•
त्याख्यः प्रख्यातकीर्तिर्जगति विजयते योगिनां सार्वभौमः ॥ ७९ ॥ इति श्रीगुरुवंशे महाकाव्ये पंचदशः सर्गः ॥ १५॥ । Com.- जंबुष्ठीपस्येति । जंबुद्वीपस्य सप्तद्वीपांतर्गतस्यास्य जंबुद्वीपस्य शोभा
कांतिः मूर्तिमती गुरुकुलविलसन्मालिकामध्यरत्नं गुरुकुलात्मिकाया विलसंत्या मालिकाया मध्यरत्नं नायकर्माणः विद्यानां अष्टादशविद्यानां विद्योति दीपः आलोकसाधनं परमतविचरद्वादिमत्तेभसिंहः परमतेषु माध्वरामानुजादिमतेषु विचरतां वादिनामेवमत्तेभानां सिंहः राजद्राजा. बलि मुकुटमणिः राजंतः राजाधिराजावलिमुकुटमणि यो यस्मि(न)स तथोक्तः प्रख्यातकीर्तिः सच्चिदानंदभारत्याख्यो योगिनां सार्वभौमः जगति विजयते सर्वोत्कर्षेण वर्तते। स्रग्धरावृत्तं । अम्नर्यानां त्रयेण त्रिमुनियतियुता स्नग्धरा कीर्तितेयमिति लक्षणात् ।। ७९॥ इति श्रीमत्परमहंसपरिव्राजकाचार्यवर्यपदबाक्यप्रमाणपारावारपारीण यमनियमा. द्यष्टांगयोगानुष्ठाननिष्ठतपश्चक्रवर्त्यनाद्य विछिन्नगुरुपरंपराप्राप्तषड्दर्शन स्थापनाचार्य व्याख्यानसिंहासनाधीश्वरसकलनिगमागमसारहृदयसांख्यत्रयप्रतिपादक वैदिकमार्गप्रवर्तक सर्वतंत्रस्वतंत्र आदिराजधानी विद्यानगरमहाराजधानी कर्नाटकसिंहासनप्रतिष्ठापनाचार्य श्रीमद्राजाधिराजगुरुभूमंडलाचार्य ऋश्यशृंगपुरवराधीश्वर तुंगभद्रातीरवास भीमविद्याशंकरपादपद्माराधकश्रीनृसिंहभारतीगुरुकरकमलसंजातसकलविद्याविशारदपंडितपुंडरीकमंडलीमाताडश्रीसच्चिदानंदभारतीगुरुराजनिर्मा

Page #286

Kavya
पिते विद्वद्वालक श्रीलक्ष्मणशास्त्रिविरचिते गुरुवंश व्याख्याने भावबोधिनी समाख्याने पंचदशः सर्गः ॥
References. 1 Aufrecht-i, 156b. Aufrecht does not refer to this
212.1
गोपालविवेक with टीका
No. 212
5
Ms.
2 Printed editions-The work is published in the Vanivilăsa Series ed. by Brahmarşi Kriṣṇasastrigal. Cantos I-VII.
"
261
Age.—Appears to be old.
Author.-Not mentioned. Begins.~~( text ) fol. 14
Size. I in. by 5 in.
Extent.-- 18 (= 15 + 3) leaves ; 10 lines to a page ; 36 letters to a line.
Gopālaviveka with tikā
Description.- Country paper; Devanagari characters; old in appearance; hand-writing clear, legible and uniform; text bounded on all sides with decorative borders; fol. 3 missing ; after fol. 4, the folios are again numbered as 1, 2, 3 etc ; yellow pigment rarely used for corrections.
333. 1895-98.
श्रीगणेशाय नमः
The fly-leaf contains the following endorsement -- गोपालविवेकपत्र १५ सं ३१.
Samvat 1531(?)
यत्वादपद्मं सुनिभिश्व सेवितं नृतं विरंच्यादिभिरचितं शुभम्
त्यक्त्वापरं तं विषयेषु बुद्धिः सुखी कथं स्यां करुणानिधेहम् १ etc. --( com.) fol. ra
टीका यत्पादपद्ममिति हे करुणानिधे तव चरणकमलमाहात्म्यं शेषोपि वक्तुं न शक्नोति तथा च श्रीभागवते गायन्गुणान् दशशतानन आदिदेवः शेषोऽधुनापि समवइयतिनास्य पारम् etc.

Page #287

262
Katya
[212.
Ends..--( text ) fol. 15a
यश्चेमां श्रृणुयाद्भक्त्या कथां कृष्णस्य धीमतः
स मुक्तः सर्वपापेभ्यः प्रयाति भवनं हरेः ४४ Ends.--(com.) fol. IS.
टीका यश्वेमामिति यो भक्तोऽभक्तो वा इमां कृष्णस्य कथां श्रृणुयात् कथं भूतस्य कृष्णस्य धीमतः विमलबुद्धेः सर्वश एव सपातको पपातकमहापातकैर्मुक्तः हरेर्भवनं वैकुंठाख्यं याति प्राप्नोति ४४ इति श्रीगोपालविवेकाख्यं
ग्रंथं समाप्तं पफाण १। References.--For a described Ms see R. Mitra, Notices of Sanskrit
Mss Vol. III, No. 1357.
गोवर्धनसप्तशती
Govardhanasaptasati
or
or
आर्यासप्तशती
Āryāsaptasati
463. No. 213
1891-95. Size.- 12 in. by 58 in. Extent.-59 leaves; 9 lines to a page ; 30 letters to a line. Description.-- Country paper ; whitish in appearance; Devanāgari
characters; hand-writing bold, clear and legible, also uniform ; folios numbered in both the margins; ist and the last two folios slightly worm-eaten.
___The work is also called गोवर्द्धनार्यासप्तशती. See Mad. Cat. Vol. XX, p. 7998. The title of the work is written on the ist and the last
folios of the Ms. Age- Saka 1713. Author.--Govardhana. Subject.--Kavya.

Page #288

213.j
Kavya
263
Begins.-fol. 10
__श्रीकृष्णाय नमः पाणिग्रहे पुलकितं वपुरैशंभूति भूषितं जयति अंकुरित इव मनोभूर्यस्मिन्भस्मावशेषोपि १ मा वम संवृणविषमिदमिति सा तं कंपिता महेनोक्तः
प्रातर्जयति सलजा कज्जलमलिनाधरः शंभुः २ etc. Ends.--- fol. 580
सत्पात्रोपनयोचितशब्दप्रतिबिंबिताभिनववस्तु कस्य न जनयति हर्ष सत्काव्यं मधुरबचनं च ७५० एकाध्वनिद्वितीया त्रिभुवनसारास्फुटोक्तिचातुर्या पंचेषु हिता पण्णामशनं श्रवणस्य सप्तशती ७५१ सत्सूत्रसंविधानं सदलंकारं सुवृत्तमच्छिनं को धारयति न कंठे सत्काव्यं मणिमनय॑ च ७५२ कवि समरसिंहनादस्तरानुबादः मुधैकसंवाद विद्वद्विनोदकंदः संदर्भोऽयं मया सृष्टः ७५३ उदयबलभद्राभ्यां सप्तशतीसोदराभ्यां मे योरिव रविचंद्राभ्यां प्रकाशिता निर्मलीकृत्य ७५४ हरिचरणवामलीला वामन इव कविपदं लिप्सुः
अकृताचार्या सप्तशतीमेतां गोवर्धनाचार्यः ७५५ इति गोवर्धनाचार्यविरचिताऽर्या सप्तशती समाप्ता श्रीकृष्णपदपद्मयोरपिता शाके १७१३ विरोधिकृन्नामसंवत्सरे अश्विन शुक्लैकादश्यां समाप्तेयं सप्तशती नारायणाभिधेन श्रीजयरामस्य पुत्रपुत्रेण आर्यासप्तशतीयं
लिखिता गोवर्धनस्य मरुदेशे १ श्रीरामजयरामजयजयराम etc. References:- I - Aufrecht's Catalogus Catalogorum, Part I, page
54", part II, page rob, 1896, part III, page 126. 2 Winternitz-- History of Indian Literature Vol. III
page 119. 3 A. B Keith-- History of Sanskrit Literature, page 202, 4 Described Catalogue of Mss., Madras, Vol. XX, page
7998-8000. Nos. 11968-9. 5 Printed Editions.-Text is published in Kavyamala. Text with the com. व्यङ्गार्थदीपन of अनन्तपंडित is published by the Nirnayasagar Press, Bombay.

Page #289

264
Kavya
[214.
गोवर्धनसप्तशती
Govardhana saptasati
or
or
आर्यासप्तशती
Aryāsaptasati No. 214
348.
1884-87. Size.—64 in. by 114 in. Extent.-36 leavcs; 30 lines to a page ; 22 letters to a line. Description.-- Country paper old and brittle ; Devanagari charac
ters; hand-writing, clear, legible and uniform; borders on all sides ruled with beautiful red, black and yellow lines. .
___The Ms. contains two works, viz. (1) गोवर्द्धनसप्तशती, folios I-23° and (2) अनंगरंग of कल्याणमल्ल folios 236-36.
which forms No. 317 of this collection. Age.-Samvat 1760. Author--Govardhana. Subject.-Kavya. Begins.--fol. "
॥ ५० ॥ पाणिग्रहे पुलकित etc .. as in No. 213. Ends.--folio 230 सत्पात्रोपनयोचित etc..... up to गोवर्द्धनाचार्यः ॥ ५६
as in No. 213... followed by इति श्रीगोवर्द्धनाचार्यविरचिता सप्तशती समाप्ता ।।
लिखिता पंडित.........संवत् १७६० वर्षे फाल्गुनशुदि ५ सोमवारे ॥श्री References.- See No. 213..

Page #290

265
or
15.
Kavya गोवर्द्धनसप्तशती
Govardhanasaptaśati
or आर्यासप्तशती
Aryāsaptasati
691. No. 215
1886-92. Size.-8g in. by 5 in. Extent.-74 leaves; 9 lines to a page; 24 letters to a line. Description.--Country paper; Devanāgari characters hand-writing
beautiful, legible and uniform ; borders ruled in double
red lines and edges in single. . Age.--Saṁvat 1873. Author.-Govardhana. Subject.--Kāvya. Begins.--folio 1 b
॥ श्रीगणेशाय नमः॥
पाणिग्रहे पुलकितं etc.........as in No. 213. Ends.--folio 746 सत्पात्रोपनयोचित etc......... up to गोवर्द्धनाचार्यः
__ as in No. 213. followed by इति श्रीमद्गोवर्धनाचार्यविरचिता सप्तशती समाप्ता ।। ॥ शुभंभवतु ॥ कल्याणभस्तु ॥ लिखितं भदृशामसुंदरेण इदं पुस्तकं ।। ब्रह्मपुरीमध्ये राजा जगत्सिंहजीराज्य ॥ संवत् १८७३॥ वर्षे चैत्र कृष्ण ॥५॥ आदित्यवार ।।
on folio ra we have ॥श्रीविघ्नविनाशाय नमः ॥ श्रीगुरुचरणकमलेभ्यो ॥ नमः ॥ इष्टदेवतायै नमः श्रीसरस्वत्यै नमोनमः हे हेरंब किमंब रोदशि परं कर्णे लुठत्यग्निभूत् । किं तत् स्कंदविचेष्टितं मम पुरा संख्याकृताचक्षुषां ॥ एतत्तेनुचितं गजास्य चरितं नाशां मिमीते मया । मामा मेति सुतांबुदीर्यहसती पापादपापादुमा ।। १ शुभं भवतु कल्याणं भव || and some other portion in the
margin which is not legible. References. - See No. 213.
" [ Kavya.]

Page #291

or
266 Ravya
[ 216. गोवर्द्धनसप्तशती
Govardhanasaptasati
or आर्यासप्तशती
Aryāsaptasati
692. No. 216
1886-92. Size.- 9 in. by 44 in. Extent.—75 leaves ; 6-7 lines to a page ; 30 letters to a line. Description.-- Country paper ; blacķish in appearance ; Devanāgari
characters; hand-writing clear, legible and uniform ; borders ruled in black and red lines; red pigment used for verse-numbers and yellow for corrections.
The following letters are to be seen in the left-hand margin of the folios :- Å , 1-7; 370 8-15 ; To 16-18; TO) 19; 3° 20-21; 50)
22; # 23-26;
TO) 27; TO 28; TO 29; 5, 30; 5) 31; 9) 32; 7033-34
to 8
7° 35-36; to 37; 79, 38-40; 9° 41-46; 7°, 47; 7° 48 ;
os 0, 49-51 ; To, 52-54; Jo 56; q° 57-61 ; To, 62-63 ; $7° 64; 7°, 65-73 ; 7° 74 ; To 75*: TOS
Tos Age.- The Ms appears to be old. Author.- Govardhana. Subject.-- Kävya. Begins.- fol. rb
1 SATTUTTIT TH: 11
GTfUgg geri etc.........as in No. 213 . Ends. folio. 758
Farrigarethara etc:......up to navar : 11 yoll as in in No. 213.

Page #292

217.]
Kavya
267
followed by इति गोवर्द्धनाचार्यकृत सप्तशती समाप्ता ॥ छ ।। भाद्रशुक्लप्रतिपत्तिथियुक्ते वासरे दिनमणेस्स पुस्तकं ॥ धिप्रसेवक विनायकदेवेनाशु संलिखितमादरपूर्व । कोविदार्यरूपजीभट्टपासादायेति शेषः ।।
___on folio I we have
गोवर्धनसप्तशतीपुस्तकं भट्टीरूपजीसुतभट्टहरिदत्तस्येदम् ।। References.- See No. 213.
गोवर्द्धनसप्तशती
Govardhanasaptasati or
or आर्यासप्तशती
Aryāsaptaśati
48. No. 217
1881-82. Size.- Io in. by 4g in. Extent.— 42 leaves ; 10 lines to a page ; 35 letters to a line. Description.-Country paper; old but well preserved ; Devanagari
characters ; hand-writing bold, clear, legible and uniform ; borders ruled in double black lines; folios numbered in
both margins ; Age.-Samvat 1806. Author.-Govardhana. Subject.-Kavya. Begins.--folio. 10
श्रीवक्रतुंडाय नमः॥ . पाणिग्रहे पुलकितं etc..........as in No. 213. Ends.- folio. 420 सत्पात्रोपनयोचित etc.......up to गोवर्धनाचार्यः ॥ ५५ ॥
- as in No. 213 followed by इति श्रीगोवर्द्धनाचार्यविरचिता सप्तशती श्रीवक्रतुंडाय नमः।

Page #293

268
Kavya
काइयां पंडितभूषणं विजयते श्रीलालमदोधवि तस्यो (स्या ) यं चिरशिष्यतामुपगतो जयपूर्वदेवोनुजः ॥ आर्या सप्तशतीं लिलेख नितरां गोवर्द्धनेन कृतां सद्भिस्सन्मुखपंकजैर्मृगदशां गीतां पुरः सादरं ॥ १॥
संवत् १८०६ वर्षे कार्तिकमासे कृष्णपक्षे तीथौ १३ भृगवासरे लिखतं इदं पुस्तकं || लीखाइतं भटजीश्री आदीतरामजी || लीखतं दशपूरज्ञातिमिश्रदुदा ॥ श्रीरस्तु ॥ ॥
References. -- See No. 213.
गोवर्द्धन सप्तशती
[199.
Begins. folio 24
Govardhanasaptasati
or
Aryasaptasati
or
आर्यासप्तशती
No. 218
Size—– 83 in. by 4 in.
Extent.-- 36 leaves ; 13 lines to a page; 32 letters to a line. Description.— Country paper; old in appearance; Devanāgarī characters; hand-writing clear and legible; borders ruled in single and double red lines; corners of some folios motheaten; red pigment used for verse-numbers and yellow for corrections ; corners of folios 35-37 extremely dam - aged ; folio 1 missing.
Age. — The Ms. appears to be old.
Author. - Govardhana.
Subject.—Kāvya.
पूर्ण नखे दुर्दिगुणित मंजीराप्रेमशृंखला जयति हरशाशिलेखागौरी चरणांगुलिमध्यगुल्फेषु ९ etc.
440. 1895-1902.

Page #294

219. ]
Ends.—folio 360, (372)
सत्पात्रोपनयोचित etc up to निर्मलीकृत्य ५७
Kavya
References. See No. 213.
गोवर्द्धन सप्तशती
No. 219
as in No. 213
followed by इति श्रीगोवर्द्धनाचार्यावराचता गोवर्द्धन सप्तशती समाप्ता श्रीः शुभम्
Govardhanasaptaśatī
497.
1887-91.
269
Size.7 in. by 5 in.
Extent.— 29 leaves ; 11-13 lines to a page ; 22 letters to line. Description.— Country paper ; old in appearance; Devanāgarī characters; hand-writing, bold, clear, legible and uniform ; incomplete; text in the middle and the commentary above and below it; edges slightly damaged. A fragmentary Ms. Age.- The Ms. appears to be old.
Author.-- Govardhana.
Subject.—Kāvya.
Begins.—– folio r
Text- अपराधादधिकं मां व्यथयति तब कपटरचनेयं ॥
शस्त्राघातो न तथा सूचीव्यधवेदना यादृक् ॥ १ ॥ etc.
Com. - श्रीगणेशाय नमः ॥ कृतापराधं समाधानायारब्धकपटनायकं नायिका
वति ॥ अपराधादिति । अपराधात् अन्यांगना संगमरूपात् । त्वद्रवेषणार्थमेव तत्र गतमित्यादि कपटवचनरचना मामधिकं व्यथयति ॥
etc.
Ends. folio. 29b
Text- - उद्गमनोपनिवेशन शयनपरावृत्तिचलनवचनेषु ||
अनिशं स मोहयति मां हल्लग्नः श्वास इष दयितः ॥ ६० ॥

Page #295

Kavya
[220
Com.- सः दृष्टपूर्वः अनिशं निरंतरं हृल्लग्नः हृत्प्रतिष्ठितः ॥ यद्वा अनिशं मोहयतीति योजना | दयितः उद्गमने उत्थाने उपनिवेशने स्थितौ
शयनपरावृ...........
270
गोवर्द्धन सप्तशती with atent व्ययार्थदीपन
No. 220
Size. 12 in. by 5 in.
Extent.-30 leaves; 14-15 lines to a page; 48 letters to a line. Description. Modern blue paper with water marks; Devanagari characters ; hand - writing, clear, legible and uniform; text in the middle with the comm. above and below it; incomplete. The Ms is a bound copy.
Age.—A modern copy.
Author of the text - Govardhana.
""
Govardhanasaptasati
with comm.
Vyangyārthadipana
124. 1866-68.
..
com.—Anantapandita. See S. K. De. History of Sanskrit Poetics, Vol. I, p. 251.
Subject- -Kāvya. Begins.--folio rb
Text- folio 24 पाणिग्रहे पुलकितं etc as in No. 213.
Com. - ॥ श्रीगणेशाय नमः ॥
सर्वे साधुजनाः सदायतहृदा सत्संप्रदायादलं यज्ञानाय कणादगौतममतान्यालोच्यतत्वार्थदान् ॥ वेदांतान परिशीलयंति रहसि स्वानंदकंदाकरं
तं वंदे जगदीश्वरं दयितया सानंदमालिंगितं ॥ १ ॥ etc. यत्पादांबुजमब्जभू प्रभृतयो देवाः सदैवांतरे ध्यायंति ग्लपयंति दुःखनिवहं लीलामनुष्याकृतिं ॥

Page #296

221.]
Kavya
फुल्लेंदीवरमित्रनेत्रमतसीपुष्पावभासं लसछ्रीरामं कलयामि चेतसि चिरं चैतन्यमात्रात्मकं ॥ २ ॥
पंचाशद्वर्णभेदैरपरिमिततरैरर्थजातैश्वयुक्ता - नानालंकारम्यागणितगुणगणा साधुवृत्तैरुपेता | वाकसृष्टिर्यत्प्रसादात्प्रसरति रसनोपांतदेशे निमेषानित्यं चित्तेनुरक्ते वसतु मम सुखं भारती सा रसाढ्या ॥ ३ ॥ गोवर्द्धनोक्तिसुखहाननिदानमेतत्
व्यंग्यार्थदीपनमनल्पचमत्कृतीनां ॥
भूयादनंतबिबुधेन विधीयमानं
प्रीत्यै सदा सकलपडितमंडलीनां ॥ ४ ॥
Ends.- folio. 302
Text-- आवर्तेरातर्पण शोभाडिंडीरपांडुरैर्दधती ॥
गोवर्द्धन सप्तशती
with
व्ययार्थदीपन
No. 221
271
गायति मुखरित सलिलाप्रिय संगममंगलं सुरसा ॥ ३३ ॥
Com.— एवं चान्यं प्रति लज्जाकरणादिति किमपूर्वमिति भावः ॥ यद्वा निवेदयितुं योग्यो मय्येव मदीयोहुर्विनयः सोपि लज्जया मां प्रति नोक्तः तत्र का वार्तान्यकथनादेरिति भावः ॥ ३२ ॥ काचित्प्रियागमनोत्स... References.-See No. 213 Cf. also I. O. Cat. Pt. VII. No. 4068.
Govardhanasaptasati with
Vyangyarthadipana
156. 1902-07.
Size.- 1o in. by 4g in.
Extent.— 108 leaves; ro-II lines to a page ; 32 letters to a line Description.--Country paper ; old and brittle; Devanagarī charac ers; hand-writing clear, legible and uniform ; folios numbered in both the margins; red and yellow pigment used; incomplete.

Page #297

272
Kavya
[221.
Age. - The Ms. appears to be old. Author of the text-Govardhana.
" " com.--Anantapandita. Begins.--folios rb Text-folio 2 पाणिग्रहे पुलकितं etc. as in No. 213.
॥श्रीगणेशाय नमः । श्रीसरस्वत्यै नमः । श्रीअद्वैतानंदगुरुम्यो नमः ।। श्रीदिक्पडितहरिगुरुभ्यो नमः ॥ हरिः ॐ ॥ Com.-- मर्वे साधुजनाः etc. as in No. 213.
folio 251 इति श्रीमद्गोदावरीपरिसरालंकृत पुण्यस्तंभस्थितिविराजमाननीलकंठपंडिततनुजबालोजिपंडितात्मज तिमाजिपंडितांगजानंतपंडितकृते गोवर्द्धनसप्तशतीव्यंग्यार्थदीपने ग्रंथारंभोरचितव्रज्याव्याख्या समाप्तिमगमत् ॥ ५४॥ folio 56' इति etc................अकारव्रज्यासमाप्तिः ॥२॥ rolio to7' इति श्रीमदनंतपंडितकृते गोवर्द्धनसप्तशतीकृते व्यंग्यार्थदीपने ककारव्रज्या समाप्ता ॥
folio 1080 इति खकारव्रज्यासमाप्तिः ॥ Ends.--folio 1086 ) Text- गौरीपतेर्गरीयो गरलं गत्वा गले जीर्ण ॥
जीर्यति कर्णे महतां दुर्वादो नाल्पमपि विशति ॥३॥ Com.-- महत्तरलं गरलं गत्वा एवं च तद्ब्रहणे नोद्यमो गौरीपत्तरिति भावः ॥
एवं च महद्भिः परदोषश्रवणे नोद्यम क्रियत इति किम वक्तव्यं... References.- See No. 213.

Page #298

222.] : Kavya
273 गोवर्द्धनसप्तशती
Govardhanasaptasati टीका
tikā व्यंग्यार्थदीपन
Vyangyārthadipana
694. No. 222
1886-92. Size.— 83 in. by 3} in. Extent.- 34 leaves ; 19-20 lines to a page ; so letters to a line. Description -- Country paper; smooth and thin ; Devanagari cha
racters; hand-writing very small but clear, legible and uniform ; occasional marginal notes ; After fol. 13 the
folios are numbered as 1-21 ; incomplete. Age.-- The Ms. appears to be old. Author.--Anantapandita. Begins.-- folio 1b
श्रीकृष्णाय नमः
सर्वे साधुजना: etc..........as in No. 220. folio 7' इति श्रीमद्गोदावरीपरिसरालंकृतपुण्यस्तंभस्थितिविराजमान नीलकंठ
पंडितननूजबालोजीपंडितात्मजतिमाजीपंडितांगजानंतपंडितकृते गोव
र्द्धनसप्तशतीव्यंग्यार्थदीपने ग्रंथारंभोचित व्रज्याव्याख्या समाप्ता ।। Ends.-- folio 21
एवं चैतादृशावस्थितिस्तवनोचितेति नायिका प्रत्यावेद्यते यद्वा यथा हारमध्यमणेश्वांचल्येपि तद्गुणविद्धेयं हारलता न चांचल्यं विधत्ते तथा त्वया तद्गुणमात्रावलोकनादिना तच्चांचल्यमगणयित्वा निश्चलतया स्थेयमिति
व्यज्यते इत्यर्थः यद्वा सखी वक्ति हे सखि अ.......... References.-See No. 213.
35 [Kavya]

Page #299

274
Kavya
[2230
गोवर्द्धनसप्तशती
Govardhanasaptasati टीका
tikā व्यङ्ग्यार्थदीपन
Vyargyārthadīpana
349. No. 223
1884-87. Size.--9} in. by 4} in. Extent.- 336 leaves ; 8-9 lines to a page ; 28 letters to a line. Description.-Country paper; old brittle; Devanagari characters%3;
hand-writing bold, clear and legible but not uniform ; borders ruled in triple black lines ; red pigment used; yellow pigment also occasionally used for corrections ; folios 72, 158, 248, 253 and 274 missing; folios [9, 231, 242 repeated.
The commentary was composed in Samvat 1702. Age.- Samvat I770. Author:-Anantapandita. Begins.-- folio. 10 -
श्रीगणेशाय नमः ॥ . . सर्वे साधुजनाः etc.............as in No. 220. folio 320 इति श्रीमद्गोदावरीपरिसरालंकृतपुण्यस्तंभस्थितिविराजमाननीलकंठ
पंडिततनूजबालोपडितात्मजतिमाजीपंडितांगजानंतपंडितकृते गोव. .. चनसप्तशतीव्यंग्यार्थदीपने ग्रंथारंभोचित व्रज्या व्याख्या
समाप्तिमगमत् ॥ छ । Ends.-- folio 338.
अर्थागमे सरणिरत्र बहुः प्रकाश संदृश्यते तदपि निर्वहणक्षमेयं । मद्दर्शिता रसवती निखिलावदातसाहित्यशालिविबुधैः परिशीलनीया ॥१॥ ब्रह्मैवास्ति रसस्तदर्थकागरो वेदांतभागाः परं ज्ञात्वैवं निरमापियन्निजधिया विस्तारहीनं मया ॥ तद्गोवर्धनवाचि सा विरचनं व्यंग्यार्थसंदीपनं

Page #300

224]
References. — See No. 220.
Kavya
सीतासंयुतरामचंद्रचरणां भेजे चिरं तिष्ठतु ॥ २ ॥ अब्देलोचनबिंदुसप्तशशभृत्प्रस्तारसंलक्षिते चैत्रे मासि सिते शिवस्य दिवसे मार्तड सद्वासरे । पुण्यस्तंभ निवासिनासुमतिनाऽनंताभिधेनादरात् काइयां सद्विदुषामकारि कुतुकाह्यंग्यार्थसंदीपनं ॥ ३ ॥ कदाचित्कस्मिंश्चिद्वचारी यदि वार्थे मम भवेत् भ्रमः सोयं सद्भिर्न खलु गणनीयो निजहृदि ॥
भ्रमाभावं यस्मिन्निखिलनिगमोप्पाह सततं सवैको यस्माज्जयति जगदीशो रघुपतिः ॥ ४ ॥
इति श्रीमत् गोदावरी परिसरालंकृतपुण्यस्तंभ स्थितिविराजमान नीलकंठपंडिततनूजबालोपंडितात्मजतिमाजीपंडितांगजानंतपंडितकृते गोवर्द्धन सप्तशतीव्यंग्यार्थदीपनं समाप्तिमगात् ॥ शुभमस्तु ॥
यादृशं पुस्तकं दृष्टे तादृशं लिखितं मयेत्यपराधः क्षतव्यः खाचंगचंद्र १७७० प्रमिमिते च वर्षे ईषासितैकादशी भानुवारे || श्रीनारसिंहस्य नृपस्य तोर्विद्वान्सदाराम इदं लिलेख ॥ १ ॥ श्रीमद्गुर्जरेशो जयतितरा
गोवर्द्धन सप्तशती
with
व्ययार्थदीपन
No 224
275
Govardhanasaptasati with
Vyangyarthadipana
693. 1886-92.
Size.— 8 in. by 44 in.
Extent. -- 32 leaves ; 13-14 lines to a page ; 38 letters to a line. Description.-- Country paper old and brittle; Devanagaricharacters; hard-writing clear, legible and uniform; text in the middle and the comm. above and below it; borders ruled in double black lines; folios numbered in both margins; folios 1-5o missing.
The Ms. contains verses 130-273.

Page #301

276
Kavya
[224.
Age.- The Ms. appears to be old. Author of the text- Govardhana .
" , com.-- Anantapandita. Begins.-- folio SI* Text-- आंतरमपि बहिरिव व्यंजयितुं रसमशेषतः सततं
असती सत्कविसूक्तिः का च घटीति त्रयं वेद २७ आलोक एव विमुखी क्वचिदपि दिवसेन दक्षिणा भवति
छायेव तदपि तापं त्वमेव हरसि मानवति २८ etc. Com.-- क्वचिदन्यत्र विहितकेलि कथं न मय्यनुरागं त्वं दर्शयसीति वादिनं
नायकं नायिका वक्ति आंतरमिति आंतरमपीत्यपिना बहिव्यंजनेति
काठिन्यमावेद्यते etc. Ends.-- folio.82b ... Text-- ॥ घटितपलाशकपाटं निशि २ सुखिनोपि शेरते पद्माः
उज्जागरण कैरवकतिशक्या रक्षितुं लक्ष्मीः ७२ ॥ घूर्णेति विप्रलब्धाः स्नेहापायात्प्रदीपकालकाश्च
प्रातः प्रस्थितपांथस्त्रीहृदयं स्फूटति कमलं च ७३ Com. - विनश्वरा भवति च प्रस्थितः न त गतःयापाथःतत कांताटयकमलं
. च प्रातः स्फुटति द्वेधा भवति दुःखोद्रेकादितिभावः विकसति च यहा
जातोयं प्रातःकालः अतो इतोपसरणं सम्यगिति सखी नायकं वक्ति ७३ References.- See No. 213.
गोवर्द्धनसप्तशती
Govardhanasaptasati with
with रसिकचंद्रिका
Rasikacandrikā No. 225
___A. 1883-84. Size.- in. by 4g in. Extent.— 137 leaves ; 12-13 lines to a page ; 36 letters to a line.
-
79.

Page #302

25.]
Katya
217
Description.- Country paper; old and brittle ; Devanagari cha
aracters; hand-writing clear, legible and uniform ; TEATS used; red pigment used for verses ; folios numbered in both margins ; borders ruled in double black lines; fol. I
missing. Age.- Samvat 1702 ; Saka 1568. Author of the text.- Govardhana.
, ,, com.-- Gokulacandra. Begins.-- abruptly fol. 2a
Text-- पाणिग्रहे पुलकितं etc..........as in No. 213.
Com.-- विद्यानिधान श्रीबालकृष्णभट्ट etc...as in No. 226 below. Ends.--folios 1386
Text- कविसमरसिंह etc. up to गोवर्धनाचार्यः as in No. 213. Com.-- नैवव्याकृतिरुत्तमा etc....up to सतां मंगलं as in No. 226 below.
followed by इति श्रीमदात्रेयवंशावतंसश्रीबालकृष्णभट्टतनूजगाकुलचंद्रविरचिता रसिकचंद्रिकाभिधाना गोवर्द्धनसप्तशतीटीका समाप्ता ॥ श्रीः ।। संवत् १७०२ वर्षे शाके १५६८ प्रवर्त्तमाने श्रावणमासे शुक्लपक्षे द्वितीयायां तिथौ शनिवासरे ॥ राजनगरस्थितेनजो। जयरामस्यात्मजेन हरजिदाख्ये गोवर्धनसप्तशतीटीका लिखिता || शुमभस्तु ॥ गोवर्धनसत्सइयाटीकासहित १३८ पत्र संपूर्ण छि | रसिकचंद्रिका समाप्तमिति ॥ सूलसहितरसिकचंद्रिका समाप्ता | हरजीकेन इदं पुस्तकं साहाहा छ
पठमंचिहं पयं । बिये सिंहस्य विक्रमं जायति ये गलवरतुलयं । अही.
तुलं च पस्ये References.-- See No. 226 below.

Page #303

278
Kavya
[226. गोवर्द्धनसप्तशती
Govardhanasaptasati with
with रंसिकचंद्रिका
Rasikacandrikā
392. No.226
1887-91. Size.- 94 in. by 44 in. Extent.— 96 leaves ; 15 lines to a page ; 46 letters to a line. Description.- Country paper ; old but well preserved Devanāgari
characters; hand-writing clear, legible and uniform ; पृष्ठमात्राs used; borders ruled in twodouble black lines%3 red as well as yellow pigment used.
The last folio contains list o: äryäs included in differ
ent topics; the total number of āryās thus given is 758. Age.- The Ms. appears to be old. Author of the text.-Govardhana. ..
, com.- Gokulacandra, son of Balakrsna Bhatta. Begins.-Text (fol. 2) पाणिग्रहे पुलकित etc. as in No. 213.
..... ॥६॥ श्रीपार्श्वनाथाय नमः ...: - Com. (fol. I') कलयाम्यनेकदंतं विदंतमंतः स्फुटैकदंतमपि
- विभुजं चतुर्भुजं यं जगति गायंति मोदकैकभुजं १
. श्रीमपितृचरणानामिद्यं पy पीत्वा कर्णपुटेन यत्कलरवानाभारवामध्रुवः । कांतोपांतनितांतनिर्गमधिया प्रौढा नवोढायिताः ... मग्धानामपि सांप्रतं वितनुते दूतीव दोत्यं मुदा .
. श्रेयः संततिमातनोतु मुरली सेयं मुरारेर्मुहुः २
सकलशृंगाररसानुभावकबोदतो गोवर्द्धनाचार्यस्येमामा सप्तशती कथमहं तैलंगत्वादेकवनितारसैकदेशवेदी व्याख्यास्यामीति चिंतयाप्यलं क्वचिन्नीलद्युतिदेवताप्रसादेन क्वचिद्रुपदेशेन क्वचिपितृचरणकृपया क्वचिन्नाना. विधकाव्यावलोकनानुसारेण क्वचिल्लौकिकचातुर्येण क्वचित् शृंगाररसानुभवेनापि वक्तुं शक्यत एव श्रीमदात्रेयवंशावतंस श्रीमहादेवभट्टात्मजसमस्त

Page #304

227.] Kavya
379 विद्यानिधानश्रीबालकृष्णभट्टज्येष्टपुत्रेण कविकेसरीति प्राप्तपदवीकेन शृंगारस
सारज्ञगोवर्द्धनकतेरियं कृता गोकुलचंद्रेण दीका रसिकचंद्रिका १etc. Ends.--folio. 95 ____Text-- कविसमरसिंहनाद etc. up to गोवर्द्धनाचार्य: as in No. 213. ___Com.- नैवव्याकृतिरुत्तमानबहुशः कोषोनवालंकया ...
रुद्रस्येवममार्थचंद्ररुचिरा भिख्याति विख्यातिनः आर्येयं स्फुरिता नितांतसरसा प्राग्जन्मसंस्कारतो.
व्याख्याता जगतां तनोतु नितमा(रा)मंतः सतां मंगलं १ इति श्रीमदात्रेयवंशावतंसश्रीबालकृष्णभट्टतनूजगोकुलचंद्रविरचिता
रसिकचंद्रिकाभिधाना गोवर्द्धनसप्तशतीटीका समाप्ता References.- I Aufrecht's Catalogus Catalogorum, Part I, page
54, 82°; part III, page 12. .
See I. O. cat. Pt. VII. No. 4019.
गोवर्द्धनसप्तशतीटीका
Govardhanasaptaśatițīkā संक्षिप्तव्याख्या
Sarnkşipta vyākhya
70... No. 227
1907-15. Size.—10 in. by 44 in. Extent.-- 98 leaves ; 11-12 lines to a page ; 45 letters to a line, Description.-- Country paper; white in appearance ; Devanāgari
characters; hand-writing clear, legible and uniform ; borders ruled in triple black lines; folios after No. 34 are again numbered as 1, 2, 3 etc. upto 64 of which fol. 26 is
missing ; fol. 32 numbered as 31.. Age.-- The Ms. is not very old. Author.-- Gangārāma Bhassa. Toro or Tära.
... The Ulwar Ms. No. 917 gives the name of the author as Tāra. Cf. also colophon on fol, 21 of the present Ms,
chara

Page #305

280
Kavya
[227.
Begins.- fol. 16.
॥ श्रीगणेशाय नमः श्रीमद्गजाननं नत्वा कार्यसिद्धिकृतं नृणां गोवर्धनकृतार्याणां टीका कुर्वे यथामति १
विघ्नविघाताय कृतं मंगलं शिष्यशिक्षार्थमुपनिबघ्राति । पाणिग्रह इति भस्मनालंकृतं भस्मनोभूषणत्वं मनोभवीयत्वेनः पाणिग्रहे अर्थात्कामिऽन्याः
जातरोमांचं सात्विकभावोदयादिति भावः शिवसंबंधिवपुर्जयतीत्यन्वयः etc. fol. 21' इति श्रीमत्ता(त्तो)रोपनाम गंगारामभट्टकृते गोवर्धनसप्तशती.
व्याख्याने एकात्रज्या समाप्ता । Ends.-- folio. 65
एवं च सप्तशत्याः भगवदर्पणाकरणं समुचिते मे तस्येति भावः गोवद्धनाचार्यः सततं कविवाहर्षाय स्थितामिति शेषः एतामार्यासप्तशती अमलं स्वधं हरिचरणयोरंजलिं पुष्पांजलिमकृततदर्पणांकृतेतिभावः एतत्पक्षे मया कृतेति वचनामाव आचार्यस्य विनयवृत्ताभावे दयति अत्र भामासप्तभामेति वदंजलिः पुष्पांजलिः तात्पर्यान्यथानुपपत्या लक्षणेति चानद्गाहक चामलपदमिति सर्वमवदातम् ५४ इति श्रीमत्पदवाक्यप्रमाणपारावारपारीण तोरोपनाम गंगारामभद्दविरचिता गोवर्द्धनसप्तशतीसंक्षिप्तव्याख्या
समाप्ताः॥ ॥ References.-- Aufrechi, Cat. Catalogorum, i, 54°; ii, 189.
गोविन्दलीलामृत
Govindalilāmrta No. 228
394.
1887-91. Size.- 10% in. by 5} in. Extent.— 171 leaves ; 13 lines to page ; 32 letters to a line. Description.- Country paper; Devanagari characters; old in app
earance; hand-writing clear, legible and uniform ; dandas in red ink ; vertical lines used above the letters for separting words; red pigment occasionally used for marking words while yellow pigment frequently used for correc

Page #306

228.]
Καυγα
tions; fol. 140 missing; edges ot some folios motheaten ; fly-leaf contains a coloured circular design ; almost complete.
Age. - Appears to be old,
Author.Raghunatha Bhaṭṭa--A learned and pious Vaisnava who was a contemporary of Caitanya, flourished about the end of the 15th century (cf. R. Mitra, Notices, Vol. II, No. 571 ).
Subject. A poem on the pastimes and amours of Kṛṣṇa. Begins, fol, b
श्रीगोविंददेवो जयति ॥
श्रीगोविंदं व्रजानंदसंदोहामंदमंदिरं ॥
वंदे वृंदावनानंद श्रीराधासंगनंदितं ॥ १ ॥
योऽज्ञानमन्तं भुवनं कृपालुरुल्लाघयन्नप्पकरोत्प्रमत्तं ॥ स्वप्ने मसंपत्सु धयाद्भुतेहं श्रीकृष्ण चैतन्यमनुं प्रपद्ये ॥ २ ॥
संसारामयापि प्रणयजोन्मादांध्यमोहादिकच्छश्वच्चर्वितनप्यनल्परसदं देहादिहृत्पुष्टिदं ॥ मत्प्रीतं श्रुतिवाङ्मनोभिरनिशं तृष्णाप्रदं चाद्भुतं तज्जीयादमृतस्पृहॅरॅमिदं गोविंदलीलामृतं ॥ ५ ॥ etc. fol. 10 श्रीचैतन्यपदारविंद मधुपश्री रूप सेवा फले
दिष्टे श्रीरघुनाथदासकृतिना श्रीजीव संगोते || काव्ये श्रीरघुनाथ भट्टबरजे गोविंदलीलामृते सर्गः कुंजनिशांत केलिरचनं नामायमादिर्गतः ॥ १ ॥
Ends.- fol. 171b
श्रीरूपदर्शितदिशा लिखिताष्टकाल्यं श्रीराधिकेशकृत के लिततिर्मयेयं
281
सेवास्य योऽय ( ग्य) वपुषा निशमन्न चास्या रागाध्व साधकजनैर्मनसा विधेया ॥ ८४ ॥ पादारविंद भृंगेण श्रीरूपरघुनाथयोः ॥ कृष्णदासेन गोविंदलीलामृतंमिदं चितं ॥ १४ ॥ यैरेतत्परिपीयते हृदि लसतृष्णातिरेकान्मुहु
ह्य (ब्रह्मा) यैरपि दुर्गमं व्रजविधोललासुतं राधया ॥
36 Kävya.]

Page #307

282
Kavya
[228.
सुंदारण्यविलालि(सि)नी कुमुदिनीद्वंदस्य बंधुव्रजेकारूण्यादचिरेण वांच्छिततमं तेषां तनोतु स्वयं ॥ ६ ॥ श्रीचैतन्यपदारविंदमधुपश्रीरूपसेवा फले ।। दिष्टे श्रीरघुनाथदासकातिना श्रीजीवसंगोद्गते ।। काव्ये श्रीरघुनाथभट्टवरजे गोविंदलीलामृते सोये रजनीविलासवलितः पूणत्रयोविंशकः ॥ २७ ॥ २३ ॥
श्रीगोविंदलीलामृतमिदं समाप्तितामगात् श्रीश्यामानंदिराधाकृष्णः।। References.-- (1) Mss.--A-Aufrecht's Catalogus Catalogorum :
i, 1694; ii, 34', 198°; iii, 36. B-Descriptive Catalogues :-I Bikaner Des. Cat. No. 488; 2 A. S. B. Cat. Vol. VII. Nos. 5195-6.
The following information about rhe author is re, corded in the A. S. B. Cat. Vol. VII. p. 160:- “ The author renounced the world under the influence of Caitanya. His father and his uncle were the joint proprietors of the Satga Raj with the income of 20 lakhs. The Raj included the districts of 24 Parganas Hughly and Jessore."
On page 38 of Ulwar Mss. Cat. the authorship has been wrongly ascribed to Křşņadāsa, pupil of Śrīrupa and Raghunatha. On fol. 66, however, which contains an extract from the same Ms., the author's name is given as रघुनाथभट्ट
-
गोविन्दलीलामृत
Govindalilāmrtą, No. 229
496.
1891-95. Size.-10f in. by 5, in. Extent,-105 leaves%3; 18 lines to a page; 38 lettersto a line.
Description,-Country paper, Bengali characters; hand-writing
small and somewhat careless ; red and yellow pigment used; fol, : missing ; some folios mended with paper-slips,

Page #308

229.]
Ratya Age.-- The Ms. appears to be old. Author.- Raghunatha bhatta. Begins.- fol. 2a
राज्यन्ते त्रस्तवृन्देरितबहुविरवैबोंधितौ कीरत्यारीपझे हृद्यैरहृद्यैरपि सुखशयनादुत्थितौ तौ सखीभिः । दृष्टौ हृष्टौ तदात्वोदितरतिललितौकक्ष्मतीगीपसक्षौ राधाकृष्णौ स तृष्णावपि निजनिजधाम्न्याप्ततल्पौस्मरामि ॥ १० ॥ निशावसनं समवेक्ष्य वृन्दा
विन्दं द्विजानां सासनस्थम् । नियोजयामास स राधिकस्य
प्रबोधनार्थे मधुसूदनस्य ॥११॥ आसन् यदर्थ प्रथमं द्विजेन्द्राः
सेवासमुत्कण्ठधियोऽपि मूकाः । वृन्दानिदेशं तमवाप्य हर्षात
क्रीडानिकुओं परितश्चुकूजः ॥ १२॥ Ends.--fol. 106b
यैरेतत्परिपीयते-दिलसत्तृष्णातिरेकान्मुहुः ब्रह्माद्यैरपिदुर्गमं व्रजविधोर्लीलामृतं राधया। वृन्दा यस्य विलासिनीकुमुदिनी वृन्दस्यब-व्रजे कारुण्यादचिरेणवाञ्छिततमं तेषां तनोतु स्वयम् ।। श्रीचैतन्यपदारविन्दमधुपश्रीरूपसेवाफले । दिष्टे श्रीरघुनाथ...कृतिना श्रीजीवपद्मोदते । काव्ये श्रीरघुनाथभट्टवरजे गोविन्दलीलामृते
सोऽयं रजनीविलासवलितः पूर्णत्रयोविंशकः ।।
समाप्तोऽयं श्रीगोविन्दलीलामृतनामा ग्रन्थः॥ References.- See No. 228. .

Page #309

84
Kavya
[230. गोविन्दलीलामृत
Govindalīlāmrta No. 230
350.
1884-87. Size.- II in. by 4g in. Extent.-70 leaves; 9 lines to a page; 35-40 letters to a line. Description.-- Country paper; Devanāgari characters; old in
appearance; hand-writing clear, legible and uniform ; colophons and dandas in red ink ; borders ruled in double black lines; occasional explanatory notes in margins ; yellow pigment used for corrections; many folios miss
ing; incomplete. Age.-- Appears to be old. Author.--Raghunatha Bhatta. 3egins.- (abrupttly) fol. 3°
ना । सुदुतमुकुलजाला स्वादविस्पष्टकंठी
कलयति च रसाले काकली कोकिलाली ।। १०॥ etc. fol. II श्रीचैतन्यपदारविंदमधुपश्रीरूपसेवाफले
दिष्टे श्रीरघुनाथदासकृतिना श्रीजीवसंगोद्गते । काव्ये श्रीरघुनाथभट्टवरजे गोविंदीलामृते
सर्गः कुञ्जनिशांतकेलिरचनं नामायमादिर्गतः ॥१॥ Ends. -- (abruptly) fol. 180°
मंजीरांतर्गतविवरगान कापि तालानुरोधादेकद्वित्रिक्रमवशतया वादयंतीकलायान् । सर्वान् क्वापि स्थगयति पदौ चालयंत्यत्यपूर्व नृत्यत्येषा गुणिभिरखिलैः साधुवादैः पुपूजे ॥ ३५॥ गीतं वायं च नृत्यं विधिशिवविदितं यच्च वैकुंठलोके यल्लक्ष्मीकांतलक्ष्मी चयनयरचितं स्वेन यद्यत् प्रणीतं ।
अन्यांग References.-- See No. 228.

Page #310

231.]
घटकर्परकाव्य
No. 231
काव्यः-
Kavya
Size.-- 93 in. by 4g in.
Extent. fol. 20; 15 lines to a page; 55 letters to a line. Description. Country paper; old in appearance; Devanagari characters; hand-writing clear, legible and uniform ; पृष्टमात्राs used ; borders ruled in triple red lines; red pigment used for verse-numbers and yellow for corrections.
The Ms. contains the following works besides घटकर्पर
Ends. - folio. 2b
1 वृंदावनकाव्य fol. 1a 2 मेघाभ्युदयकाव्य fol. 1-24
3 चंद्रदूतकाव्य fol. 3 4 शिवभद्रकविकाव्य fol. 3 - 30 5 शिवभद्रकाव्य fol. 38–4b
Age.— The Ms. appears to be old. Author — Kalidasa. Begins.-- folio. 2b
Ghaṭakarparakāvya
176 (iii).
A.1882-83.
fa etc..........as in No. 233 below
References. — See No. 236.
285
कुसुमिभिरूपशोभितांसितैर्धनमुक्तांबुल प्रभासितैः । मधुनः समवेक्ष्य कालतां भ्रमरबति यूथिकालता ॥ १७ ॥ इति घटकर्परकाव्यं ॥

Page #311

286
Author.- Kalidasa.
Begins. folio rb
Ends. folio 3*
accouched
No. 232
Size.-9 in. by 34 in.
Extent. 3 leaves; 8 lines to a page; 38 letters to a line. Description. Country paper; old in appearance; Devanagari characters; hand-writing clear but not quite legible; borders ruled in double black lines; tolios numbered in both margins.
Age. Samvat 1871.
References.-See No. 236.
actauranter
Kavya
No. 233
[232.
Age.
Ghatakharparakavya
aragafar etc..........as in No. 233.
followed by इति श्रीघटखर्परलघुकाव्यं कालिदासकृतौ ऋतुवर्णनं नाम प्रथमसर्गः संवत् १८७१ चइतवदी ४ बुधली: तालाणमसरन सींघजी 11 seft: 11
397.
1887-91.
श्रीकृष्णाय नमः
fafari etc..........as in No. 233 below
Ghatakharparakavya
346.
1892-95.
Size.9 in. by 3 in.
Extent. 3 leaves; 7 lines to a page; 35 letters to a line.
Description.- Country paper; old in appearance; Devanagari characters; hand-writing clear and legible.
The Ms. appears to be old.

Page #312

234.]
Kavya
287 Author.--Ghațakharpara. Begins.--folio Ib
श्रीगणेशाय नमः॥ निचितं खमुपेत्यनीरदैः प्रियहीनाहृदयावनीरदैः ।। सलिलैर्निहितं रजः क्षितौ रविचंद्रावपि नोपलक्षितौ ॥१॥ हंसानदन्मेधभयाद्भवंति निषान्मुखान्यव्द्यनचंद्रवंति ॥
नवांबुमताः शिखिनो नदंति मेघागमेकुंदसमानदंति ॥ १२ ॥ etc. Ends.- folio. 30
भावानुरक्तवनितासरतैः शयेयमालभ्यचांबुतृषिकरकोषपेयं । जीयेयि येन कवीया यमकैः परेण
तस्मै वहेयमुदकं घटखपरेण ॥ २१ ॥
इति श्रीघटखर्परविरचितं काव्यं समाप्तं ॥ ॥ श्रीरस्तु ।। References.-- See No. 236.
घटखर्परकाव्य
Ghatakharparakāvya No. 234
631.
1883-84. Size.-- 64 in. by 3} in. Extent.-- 6 leaves ; 7 lines to a page ; 17 letters to a line. Description. -Country paper; old and musty; Devanagari charac
ters; hand-writing bold, clear and legible; folios num
bered in both margins. Age.- The Ms. appears to be old, Author.-Kalidasa. Begins.-foliob
श्रीगणेशाय नमः
निचितं खमुपेत्य etc..........as in No 233, Ends.-folio 3b (62)
आलंग्यचांदुरुषितः करकोशपेयं भाषाहरक्तवनितासरते शयेयं ॥

Page #313

288
· Kavya
[235.
जीयेययेन कविना यमकै परेण
तस्मै बहेयमुदकं घटखपरेण ॥२१॥ कालिदासकृत घटखराख्यकाव्यं संपूर्ण || छ ।चीतामनभट कासीकर
न तज्जलं यन्न सुचारुपंकज न(तदनं यद्वीरहीतषपदं ॥ न षट्पदोसौ कलगुंजीतोरवो
न गंजितं यन जहार तन्मनः ॥ १॥ References.— See No. 236.
घटकपरकान्य
Ghatakarparakāvya
466 (i). No.235
1095-1902. Size.—104 in. by 44 in. Extent.- I to 26 leaves ; 9-10 lines to a page ; 28 letters to a line. Description.-Country paper; Devanagari characters; very old
and discoloured; hand-writing bold, clear and legible; borders ruled in two double black lines; folios extremely damaged and much of the portion is lost; marginal notes are to be seen on folios 1-3; red pigment used for marking verse-numbers and yellow pigment for corrections.
The Ms. contains three works viz :(1) घटकपरकाव्य foll. I-20 (2) मेघाभ्युदयकाव्य foll. 20-5
(3) वृंदावनकाव्य foll. 56-8 (incomplete ). Age.--Appears to be very old. Author.-Not mentioned. Begins.--fol. I.
५॥ निचितं खमुपेत्य etc. as in No. 233. Ends.-fol. 20
___ भावानुरक्तवनिता सुरतैसपेयमलल्भ चांबुधिषितकरकोशपेयं
- जीयेय जेन कविना यमकै परेण तस्मै बहेयमुदकं घटकपरेण ॥२॥
इति श्रीघटकर्परमहाकाव्यं समाप्तं ॥ छ ॥ .. References.-See No. 236.. ............

Page #314

236. ]
घटखर्पर काव्य
with
टीका
No. 236
Size.-- 122 in. by 72 in.
Extent.— 8 leaves ; 8-12lines to a page ; 36 letters to a line. Modern country paper with water marks; bluish in colour; Modern Devanagari characters; hand-writing very bold and beautiful;
Description.
For other particulars see No. 44. The Mad Cat. Vol. XX. No. 11839 mentions the author of the text to be Ghatakharpara while the I. O. Library Ms. (Cat. Part VII No. 3792 ) attributes the work to Kalidasa.
33
Kavya
29
Com.
289
The Ms. contains a chronogram निधिगजांगसृगांकमिते शके i. e. Saka 1684. The present Ms. therefore seems to be a copy of some Ms. written in Saka 1684.
Age.— A modern copy:
Author of the text- Ghatakharpara.
com.— Tārācandra Cf. Mad. Cat. Vol. XX No. 11842. Begins.—folio rb
Ghaṭakharparakāvya with
Commentary
121 (3).
1866-68.
3 [ Kavya. ]
Text ॥ निचितं खमुपेत्य नीरदैः प्रियहीनाहृदयावनीरदैः ॥
|| सलिलैर्निहितं रजः क्षितौ रविचंद्रावपिनोपलक्षितौ ॥ ९ ॥ etc. श्रीगणेशाय नमः || प्रोषितप्रमदया इदं उच्यते ।। इति षष्टम श्लोके अन्वयः॥ निचितमिति ॥ प्रोषितप्रमदया विदेशगतभनृ (र्तृ) कया सख्या अग्रतः ॥ इदं निचितं ॥ इत्यादि वक्षता चोच्यते ॥ हे सखि ॥ कुंदसमान दंति कुंदपुष्पवत् समाना दंताः यस्याः सा तथोक्ता तस्याः संबोधनं ॥ खं आकाशं ॥ नभतरिक्षगगनमनंतंसुरवर्त्मखं इत्यमरः ॥ etc........
Ends.folio 8a
Text ॥ एतन्निशम्य विरहानलपीडितायास्तस्या वचः खलु दयालुरपाडितायाः । || साधूभिरेव मुदितं जलदैरमोघैः प्रत्याययौ सदनमेव दिनैरमोघैः ॥२१॥
(क्षेपकः )

Page #315

290
Kavya
[2360
भावानुरक्तवनितामुरतैः शयेयमालभ्य चांबुतुषितः परिकोशमेयं ॥
जीयेय येन कविना यमकैः परेण तस्मै बहेयमुदकं घटखपरेण ॥ २२ ॥ Com. कविः प्रतिज्ञामाह ॥ भावेति ॥ भावानुरक्तमिति येन यरेण कविनायमकै
जीयेत ॥ तस्मै कवये घटखपरेण मुदकं वहेयं ।। तस्य किंकरो भवामीत्यर्थः । तत्सर्व जीयेयत्तदा मर्यवाह जीयेय इति प्रतिज्ञादृढीकरणाथ शपथं प्राह कालिदासः॥ भावानुरक्तवनितासुरते: भावेन स्वभावेन अनुरक्ता रागयुक्ता सा चासौ वनिता तस्या मुरतानि तैः॥ शपथकरोमीत्यर्थः ॥ यदि प्रतिज्ञापालयशिचेत् तृषितः पिपासितः करकोशपेयं करसंपुटेयं अ(बु जलं च आलभ्य प्राप्य शपथं करोमीत्यर्थः॥॥ इति श्रीम. म. विरचितायां घ. ऋतुवर्णनं समाप्तं ॥ सटीक समाप्तं ।।
निधिगजांगमृगांकमिते शके शरदि सर्वजितीमदलेखकैः॥
तपसि कृष्णदले स्मरजिति शशिसतेऽदृतविलंबितं वृत्तं ॥ नगणः References.-- I Aufrecht's Catalogus Catalogorum Part I, page
174“ Part II, page 356 Part III, page 376.
2 Winternitz-- History of Indian Literature Vol. III pages 42 fn. III, 147.
3 A. B. Keith- History of Sanskrit Literature pages 87, 197n, 200.
___This work is described in the I.O. Cat. part VII No. 3795 wherein the text is attributed to Kalidasa.
4 Descriptive Catalogue of Mss., Madras Vol. xx Page 7921.
घटखपरकाव्य
Ghatakharparakávya with
with टीका
Commentary No. 237
633.
1883-84.. Size.- Iom in. by 5 in. Extent.-- 9 leaves ; 7 lines to a page ; 32 letters to a line. Description.-- Country paper; old and brittle ; Devanagari charac
ters: hand-writing clear and legible; text in the middle and the comm. above and below it ; borders ruled in triple red lines ; folio numbers 3 and 9 repeated.

Page #316

238.]
Kavya
291
Age.- The Ms. appears to be old. Author of the text.-- Kalidasa.
, ,, , comm.- Taracandra. Cr. No. 236. Begins.- fol. 10
श्रीगणेशाय नमः । Text- निचित खमुपेत्य etc. as in No. 233.
Com. श्रीगणेशाय नमः॥प्रोषितप्रमदया इदमुच्यते etc. as in No. 236 Ends.- fol. 90
Text भावानुरक्तवनिता etc. as in No. 233. Com. येन परेण कविना etc. up to शपथं करोमीत्यर्थः ॥ २२ ॥
___as in No. 236 followed by इति श्रीऋतुवर्णनं समाप्तं इति श्रीघटखपरे महाकाव्ये
कालिदासकती ऋतुवर्णनं समाप्तं ॥ २२ ॥ References.-- See No. 236.
घटखपरकाव्य
Ghatakbarparakāvya with
with टीका
Commentary No. 238
498.
1891-95. Size.-- 89 in. by 44 in. Extent.-- 12 leaves ; 8-9 lines to a page ; 28 letters to a line. Description.- Country paper; old and thick ; Devanagari cha
racters; hand-writing bold, clear and legible but not
uniform ; Age.- Samvat 1845. Author of the text.- Kalidasa.
" , , comm.- Taracandra,

Page #317

292
Begins.- -folio rb
Text
Com.
Ends. folio 12a
Text
Com.
gar etc. as in No. 233
येन परेण कविना etc. up to शं यं पथं ॥ २ ॥ etc. as in No. 236
followed by इति श्रीघटखर्परकाव्यं सटीकं समाप्तं ।। संवत् १८४५
लीष्यतं रूगनाथ शुभमस्तु ॥
on folio 1a we have
azuzene
with
atant
fafa aga etc. as in No. 233.
श्रीगणेशाय नमः | प्रोषितप्रमदयेदमुच्यते etc. as in No. 236
References. See No. 236.
Kavya
""
Begins. Text
Com.
دو
|| श्रीनंदस्येदं पुरतकं ॥ ज्ञातिगुजर गौड स्वपठनार्थे
[238.
No. 239
Size.-81 in. by 3 in.
Extent. 6 leaves; 10-11 lines to a page; 45 letters to a line. Description. Country paper; old and brittle; Devanagari characters; hand-writing small but clear and legible; text in the middle and the comm. above and below it; red pigment used for verse-numbers; fol. 6 blank.
Age. The Ms. appears to be old.
Author of the text.- Kalidāsa.
,, comm.- Tărăcandra. folio ra
fag
Ghaṭakharparakāvya with
Commentary
60.
A. 1882-83.
etc. as in No. 233.
श्रीगणेशाय नमः । प्रोषितप्रमदयेदमुच्यत etc. as in No. 236.

Page #318

240.]
Ends.
folio 5b
Text
Com.
arargafar etc. as in No. 233
येन परेण कविना etc. up to शपथं as in No. 236 followed by इति कालिदासविरचितं घटखर्परकाव्यं समाप्तं ॥
References. See No. 236.
رو
azaqchley
with
टीका
No. 240
Size. 10 in. by 4 in.
Extent. 6 leaves; 13-14 lines to a page; 32 letters to a line Description. Country paper; old in appearance; Devanagari characters; hand-writing clear and legible; borders ruled in triple red lines; text in the middle with the comm. above and below it.
Age. The Ms. appears to be old.
Author of the text.- Kalidāsa.
Kavya
ور دو
comm.
Begins. folio rb
293
Ghatakharparakāvya with Commentary
632. 1883-84.
Tārācandra cf. I. O. Cat. pt. VIII, No. 3795.
श्रीगणेशाय नमः
Text-fafa etc. as in No. 233
Com.-- ॥ श्रीगणेशाय नमः । प्रोषितप्रमदयेन (ने) दमुच्यते etc. as in No. 236.
Ends.-folio 6ab
Text
far etc. as in No. 233 Com.- भावानुरक्तवनिता सुरतैः शपेयं भावेन स्वभावेन चित्रेण परमार्थेन अनुरक्ता रागयुक्ता सा चासौ बनिता तस्याः खरतैः तानि प्राप्युपा

Page #319

294
Kavya
[240.
मित्यर्थः ॥ यदि प्रतिज्ञानं पालयति तृषितः पिपासितः करकोशयेयं हस्तपुटपातव्यमंबुजलं चालभ्य प्राप्य शपेयं शपथं तृषितं ससृत्य । उदकं गृहीत्वा शपथं करोति ॥ २२ ॥ इति श्रीघटखर्परकाव्यं समाप्तं अगमत् ॥ श्रीजगदंब प्रसन्न || शुभं भवतु ॥
References. See No. 236
घटखर्परकाव्य
with
टीका
2243
Ghatakharparakāvya with
Commentary
No. 241
Size.— 83 in. by s in.
Extent.— 1o leaves ; to lines to a page ; 32 letters to a line. Description.— Country paper ; old and brittle; Devanagari characters; hand-writing very beautiful, clear and legible ; borders ruled in double red lines.
The work occupies 9 folios and on the roth fol. there are some stray verses.
Age.— Saka 1737.
Author of the text. -- Kalidasa. ,,,, comm. - Taracandra.
Ro
Begins.--folio rb
Text- निचितं खमुपेत्य etc. as in No. 233
Com. - ॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ प्रोषितप्रमदयेदमुच्यत etc.
27.
1869-70.
as in No. 236
Ends. -- folio 3*
Text- भावानुरक्तवनिता etc as in No. 233 followed by इति कालिदासविरचिते संपूर्णम् ॥
घटकर्परिकान्याख्यानं
1.Com. -- येन परेण कविना etc....... up to अंड जलं (आल )म्य प्राप्य शयेयं पथिकं ॥ २२ ॥ asin - No. 236,

Page #320

242.]
-Kavya
followed by
ताराचंद्राभिधानेन बालव्युत्पत्तिहेतवे ॥.................."
घटकपरटीकेयं संशोध्य प्रकटीकता ॥१॥ इति घटकर्परिटीकायां संपूर्णम् । Afters this the following folio contains some..verses and then we have--
शके १७३७ युवानामसंवत्सरे मिति फाल्गुन शुद्ध पं. ५ सौम्यवासरे तहिने इदं पुस्तकं समाप्तं ॥ सप्रे इत्युपनामक दामोदरभट्टात्मज जगन्नाथ भट्टस्य सुनू विश्वनाथभट्टेन लिखितं ॥ स्वार्थ परोपकारार्थ च ॥
अदृष्टदोषान्मतिविनमाद्वा यकिचिदूनं लिखितं मयात्र॥
तत्सर्वमात्रैः परिशोधनीयः कोपं न कुर्युः खल लेखकस्य ॥१॥ References.- See No. 236.
घटखपरकाव्य
Ghatakbarparakavya with
with टीका
Commentary No. 242
:- 1899-1915...) Size.-98 in. by 43 in. ...
.. Extent.-8 leaves; 6-7 lines to a page; 32 letters to a line. ... . Description.- Country paper ; old in appearance; Devanagari
characters, hand-writing clear- but not so legible and uriform ; borders ruled in two double red lines; yellow
pigment used for corrections. Age.- The Ms. appears to be old. Author of the text.- Kalidasa.. __, , , comm.- Taracandra. Begins.- folio 20. . . -
Text-- निचितं खमपेत्य etc.........as in No. 233.:.. Com.-- श्रीगणेशाय नमः ॥ प्रोषितप्रमदयेति etc. as in No. 236.

Page #321

296
Ends.- folio 8b.
Text- भावानुरक्तवनिता etc as in No. 233 followed by इति श्रीकालिदासविरचितं
घटखर्परकान्य
with
टीका
Kovja
घटखर्पराख्यं काव्यं
समाप्तिमगमत् ॥
Com.-- कषिः प्रतिज्ञां करोति येन परेण कविना अहं यमकैः अनुप्रासैः येयजीतः किंकृत्वा तृषितः सन् करकोशपेयं हस्तपुटपातव्यमीत्यर्थः अन्यथा क्रीडादौ नर्मयुक्तं वचनं नास्तीर्यः घटखर्परं आसाय करेणेति सर्व अतिदुःखकरं भवतीति भावः तस्मै घटखर्परेण यद्युदकं न वहेयं अतः शपथं करोमि भावेन रसेन अनुरक्ता या विलासिनी तस्याः सुरतानि तैः शपेयं शपथं करोमि ॥ इति टीकासमाप्तिः ॥ गोपालाय
References.
See No. 236.
Age.— The Ms. is not very old.
Author of the text. - Kalidasa.
"2
" "
[242
No. 243
Size. — 8 in. by 43 in.
Extent. - I leaves ; 7-8 lines to a page; 30 letters to a line. Description.— Country paper; Devanāgarī characters; hand-writing clear, legible and uniform; borders ruled in double ★ black lines; text in the middle with the comm. above and below it.
comm.— Taracandra.
Ghaṭakharparakāvya with Commentary
399. 1887-91.
Begins.-folio rb
Text- - निचितं खमुपेत्य etc....as is No. 233.
Com. -- ॥ श्रीगणेशाय नमः ।। प्रोषितप्रमदयेदमुच्यते etc........
as in No. 236.

Page #322

44.]
Kavya Ends.- folio. II
Text- भावानुरक्तवनिता etc..........as in No. 233.. . Com.- भावानुरक्तवनितासुरतैः etc.... up to शपथं कुर्याः ॥ २२ ॥
as in No. 236. followed by इति श्रीघटखर्परकाव्यसंपूर्ण ॥ शुभं भवतु ॥ References.- See No. 236. ...
.. with
घटखपरकाव्य
Ghatakharparakávya with सुबोधिका
Subodhikā
398. No. 244
1887-91. Size.—111 in. by s} in. Extent.- 10 leaves ; 9-10 lines to a page ; 40-45 letters to a line. Description.- Country paper ; old in appearance; Devanagari
characters; hand-writing clear and legible; text in the
middle with the comm. above and below it.. Age.- Samvat 1879 ; Saka 1744.. Author of the text.- Kalidasa........
, ,, comm.- Ramapatimisra. ... Begins.- folio. I
॥ श्रीगणेशाय नमः । श्रीराधिकाप्राणनाथमनाथजनवल्लभम् वालं वालं कृतं कांच्यां नौमि नौमिति बल्लभम् । १ . . . सुधियः सुधियः कुधियः कुधियः समदः सुमदो विमदा विमदाः सदयाः सदयाः सदयाः सदया न हितेषु कवेः सुमतिर्विमतिः २ यद्यपि न भवति पीडा ब्रीडा नीचस्य नर्तने विपणों
तदपि च साधौ बाधौ पुष्टिः किं नैप्ति संतोषः ३ 8 [Kavya.]

Page #323

298
kavya
[at. अस्मिन् श्रीघटखर्पराख्यकविता वधेहि येनोयमं कर्तारः किल कुर्मरेव बहुशश्चश्व कुर्वत्ति वा ते के के कथमन्यथैव सुधिया कव्याकर्नुमंजश्चिरासंयत्ता अपि नेशिरे कथमिदंस्वांतस्य मे सत्तिः ४ रमापत्ती रमापति प्रणम्य चाष्टधा धिया
तनोनि वृत्तिमादरात्सुबोधिको परार्थतः ५ इह कावद्विलासी स्वविलासिनीवदनकमलकोशे रदनावलीमवलोक्य तामेव
प्रोत्साहयत्नाह तवायमन्वयः Text- निचितं खमुपेत्य etc..........as in No. 233
Com.- हे कुंदसमानदंति कुंद इति द्वितीयश्लोकेनान्धयः etc.... Ends.-- folio 10
Text-- भावानुरक्तवनिता etc.......as in No. 233 Com.- येन कविना परेण यमकैः जीवेय अहं तस्मै कवये घटखर्परेण उदकं
जलं बहेयं चरणप्रक्षालनाद्यर्थ नयामि च पुनः भावानुरक्तवमिता सुरतैः भावोस्त्यभिप्रायः तेनानुरक्ता आसक्ता या बनिता तस्या सुरतः संभोगैः शयेयं शपथं कुर्या तथाभूतां न गछेयमित्यर्थः किं कृत्वा अंबु पानीयं तषितः सन् आल(भ्य गृहीत्वा कथंभूतं जलं करकोपेशय अंजलिं पातुं योग्य अयमभिसं ॥ धियदि केनचित्कविनाहं इदशैर्यमकैः जीयेयं तथा कामिता माय वनिताभिगच्छेयं तदजनितदोषभाकमयमित्यर्थः ऋतुस्नातां तु यो भार्यो निभयं नाधिगछति घोरायां भ्रणहत्यायां पच्यते नात्र संशय इति स्मृते २२ आत्रेयगोत्रो भवदीव्य धर्मो वृद्ध ने श्रीरघुनाथशर्मा तस्यात्मजस्थान इति प्रसिद्धो मिश्रोविमिमोगुणसंचयेन १ ततो मल्लक्ष्मणनामधेय संसेवितश्रीहरिनामधेयः मनोरमायाः पतिरित्युपाख्यां जगाम यस्तेन कृता सुटीका २ विचार्यतां बुधरियं हृदार्थ तत्परेण वै
विधास्यति प्रकृष्टतां समासु सत्कबेरपि ३ इति श्रीस्वर्थपांडित्यचंचुरसर्वविद्यावियं भोजप्रकाशनमाडश्रीरमापतिमिश्र' विरचितायां घटखप्परटाकाय द्वाविंशश्लोकव्याख्यानं समाप्तमिती
मार्गशिर्ष कृष्ण ३ रवौ संवत् १८७९ शाके १७४४॥ ॥ References.-- Aufrecht mentions only this Ms. in his Catalogus
Catalogorum iii, 37".

Page #324

245.]
चटखर्पर काव्य
with
ZiGhT
No. 245
Size. 10 in. by 4 it in. by 5
22
in.
in.
"3
Begins. folio rb
}
com.-Anonymous.
Kavya
Extent. to leaves; 7-10 lines to a page; 45 letters; to a line. Description. Country paper; Devanagari characters; hand-writing clear, legible and uniform; text in the middle with the comm. above below it; borders ruled in triple red lines; red pigment used for verse-numbers; folios of different sizes; folios after 3 are wrongly numbered. Age. The Ms. does not appear to be very old. Author of text.- Kalidasa.
References. See No. 236
299
Ghaṭakharparakāvya with
Commentary
श्रीगणेशाय नमः
Text-faf ag etc.......as in No. 233
Com.-Ħ
352. 1884-87.
: atar: qfà etc....as in No. 246 below.
Ends.-folio. IIa
Text-
etc....as in No. 233
Com. - योहि यत्प्रियो भवति etc.... up to अलं विस्तरेण ॥ २२ ॥
as in No. 246 below followed by इति घटकर्परं समाप्तः : मिती साटंबदी । ७ । संवत् १९०४ ॥

Page #325

300
Kavya
[246.
घटखर्परकाव्य
Ghatakbarparakāvya with टीका
with comm.
695. No. 246
1886-92. Size.- 121 in. by 4g in. Extent.-- 7 leaves ; 11 lines to a page; so letters to a line... Description.-- Country paper; old in appearance : Devanāgari
characters; hand-writing clear and legible but not uni
form ; text in the middle with the comm. above and be. .... low it.
. ... . .. Age.- Samvat 1896 ; Śaka 1761. Author of the text.-- Kalidāsa. ___ , , com.-Not mentioned. ............... Begins.--folio 1b
॥श्रीगणेशाय नमः॥ Text- निचितं खमुपेत्य etc..........as in No. 233......... Com.- श्रीरामजी श्रीगणेशायन्मः ॥ यस्याः पतिर्देशान्तरं गतस्तां नायिका
पश्चभिश्लोकैरभिधत्ते ॥ निचितेत्यादि ।। हे कुन्दसमानदन्ति ।। नीरदैः। उपत्य खं निचितं । कुन्दानां पुष्पाणि कुन्दानि तैः समाना दन्ताः॥ ताम्बुलाभावाद्विरहिण्याः ॥ आगत्य गगनं व्याप्तं ॥ सरसधैः ।
खमिवतवनाय ।। कः सरसस्त्वामाश्वासयिष्यतीति भावः । etc. - .. Ends.-- folio 7b ___Text- आलम्ब्य चाम्बु etc.......as in No. 233......... Com.- योहि यत्प्रियो भवति स तच्छपथं करोतीति स्वस्यातिरसिकत्वेन
तत्प्रियत्वात्तच्छपणे इत्यादा न च तवयमकाख्यकाव्ये ज्ञानमेवेति न्यूनता वाच्या कविनेव्युक्तत्वस्यः कविस्तेन तु यमकादो जेतव्योस्मि शास्त्रे तु शास्त्रज्ञैरित्यलं विस्तरेण ॥ २२॥.... इति घटकर्परं समाप्तः ॥ भादवा बुदि६गुरुवासरान्वितायां लिखितं मुधरानाथ सारसुत् ब्राह्मण आत्मपठनार्थ ॥ संवत् १८९६ ।। शाके
१७६१॥ शुभं भवतु ॥ कल्याणमस्तु । References. — Aufrecht, ii, p. 35.

Page #326

247.]
Kavya
300
घटखपरकाव्य.... ..
Ghatakbarparakāvya : with टीका . ... ...
with comm. N A . ..
...... . .......
..1992-1907. Size.—11 in. by sfin. Extent.-- 6 leaves ; 10 lines to a page ; 28 letters to a line (text)
12-13, , , , 36 , , , (com.) Description.--Country paper; old and brittle; Devanāgāri cha
racters; hand-writing bold, clear and legible; red pigment used; text and the commentary written separately; yellow pigment mixed with black used for corrections ;
fol. 6 blank. Age.--The Ms. appears to be old. Author of the text-Kalidasa.
,,..., com.- Anonymous. Begins.-folio. I. . .
.॥श्रीगणेशाय नमः श्रीगुरुभ्यो नमः ॥.... Text- निचितं खमुपेत्य etc.........as in No. 233. ... .. Text ends on folio 2° भावानुरक्तवनिता etc.......as in No. 233.
followed by इति श्रीकालिदासकृत घटखर्परकाव्यं समाप्तं श्रावमासे शुधपक्षे नागपंचम्यां प्रातकाले समाप्तंमलं ॥ राम - After this follows one additional Verse......
परभृतामदनक्षतचेतसः प्रियसखीलघुवागिव योषितां ॥
प्रियतमानकरोत्कलहांतरे मृदुरवादुरवापसमागमान् ॥१॥३२ ।। नवासर्ग पातिलस्लोकधृ ॥ . . Com. begins on folio za ॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीअौतगुरवे नमः ॥ निचितमिति etc.
as in No. 248 Ends.-folio b Com.-- भावेन अनुरक्ताः भावानुरक्ता चासौ वनिता च भावानुरक्तवनितायाः
हरतानित शपेयं प्रतिज्ञां करोमि प्रतिज्ञाकारिणः ॥ तृषितः सन् करकांड

Page #327

302
References. See No. 236.
Kavya
[247.
करकायाः अबुकरका गारा अबु उदकं अलभ्य पित्या पान करून शपेवं तिरस्करोमि तिरस्कारकरिण जर जिंकल जर तर यतादृशः प्रकारः करिष्यामी नजिकिल जर इत्यस्य प्रयोजनं नास्ति अन्वयव्यतिरेकेन दृढभूतं ॥ २१ ॥
राम् इति घटखरपरकाव्य श्राव (ण) मासे नागपचम्यां भृगुवासरे समाप्ति भूतं रावण .........
घटखर्पर काव्य with atent
No. 248
Size.-- 11f in. by sg in.
Extent. — 6 leaves; 11-12 lines to a page; 35 letters to a line. Description.-- Country paper; old in appearance; Devanagari characters; hand-writing clear and legible but not uniform ; red pigment used for verse-numbers; slightly motheaten; text in the middle with the commentary above
and below it.
Age. — Samvat 1753.
Author of the text — Kalidasa.
""
""
com.-- Anonymous.
Ghaṭakharparakāvya with comm.
Begins.--folios rb
441. 1895-1902.
Text- - निचितं खमुपेत्य etc as in No. 233
Com.- श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीअयैतगुरवे नमः ॥ निचितमिति ॥ शृंगारोधि (द्विविधः संभोगो विप्रलंभव विप्रलंभो विरहाख्यः तमेव वर्णयन घटखर्परनामा कविर्यमकालंकारेणाह | etc....
Ends. — folio. 6*
Text- ॥ भावानुरक्तवनिता etc....as in No. 233.

Page #328

249.]
· Kavya
followed by इति श्रीकालिदासकृत घटखर्परकाव्यं समाप्तं ॥ श्री अद्वैतचरणार्पणं ॥
Com.-- भावानुरक्तवनिता सुरतैः भावे स्वभावे अनुरक्ता वासौ वनिता च तस्याः सुरतानि तैः शपेत्तानि नान्युयामित्यर्थः ॥ इति प्रतिज्ञा यं दिन पालयामि तदा तृषितः पिपासितः करकाशपेयं (य) मंबुजलमालभ्य शपे ॥ २१ ॥
इति समाप्तोयं टिका ॥
यादृशं पुस्तकं दृष्ट्वा तादृशं लिखितं मया ॥
बदि शुद्धमशुद्धं वा मम दोषो न लिप्यते ॥
इदं पुस्तकं लिखितं || नरहरि राघवेण च ॥ परोपकाराय पुण्याय ॥ अध्ययने छुखलोक्यतां ॥ शके १७५३ खरनाम संवत्सरे श्रावण शुद्ध प्रतिपदिने समाप्तं ॥ श्री ॥ राम जयराम || जयजयमंगलकारकराम श्रीकृष्णार्पणमस्तु ॥ शिवशिवशिव ॥
References. See No. 236 for text only.
घटखर्परकाव्यटीका
called घटखर्परयोजिमी
gog.
Begins. folio. rb
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥
Ghaṭakharparakāvyaṭikā called
Ghatakharparayojini
No. 249
Size.- 8 in. by 3 in.
Extent.—19 leaves; to lines to a page ; 35 letters to a line. Description.— Country_paper ; old in appearance; Devanagari characters ; hand-writing clear, legible and uniform ; borders ruled in double black lines; slightly moth-eaten; foll. 12b and 19 blank.
Age.—— Saka 1657; Samvat 1792.
Author.-- Bhattakamalakara.
46.
1871-72.

Page #329

Kavya
[2496 सामायापि दवीयसी सविमले शुद्धात्मदर्शपमेयत्रेवप्रतिबिंबिताग्निकणवहेवान्यतोऽजीजनत् ।। साक्षात्कारतयैवं यस्य हि जगत स्वप्नोपमं जायते तदैनायकसंज्ञिकं हृदिगतं तेजः परं चिंतये ॥१॥
नत्वा शिवंशिवायुक्तं घटखर्परयोजिनीं ।। -
टीकां बालप्रबोधार्थ कुहं कमलाकरः॥२॥ इह तावत्काव्यालापांश्च वर्जयेदित्यादेः काव्यं यशसेऽर्थकृत इत्यादि प्रयोजनरपवादमवधार्य मेघदूत इव विप्रलंभशृंगारवर्णनमल्पपद्यैश्चिकीर्षुकविः श्रीकालिदासो विशिष्टशिष्टाचारानुमितश्रुत्युपदिष्टाभीष्टोपायतकं शृंगार
साधनीभूतो दीपनाद्यन्यतम नीरदाकाशप्राप्तिरूपत्वसमंगलमाचरन् प्रोषित: , पतिका नायिकायाः प्रवासिनायकं प्रतिमेघस्य दौत्यसंदेशाय मेघाविर्भाव
वर्णनमारमते ॥ ॥ निचितमिति | etc........... Ends.--folio. 19
अंबु आलंब्य उदकं वहामित्यन्वये काव्यं खंडितं स्यात् ।। लक्षणं तु ॥ वाक्यांतरं प्रवेशेन विछिन्नं खंडितं मतमिति वाग्भट्टालंकारः ॥ पौनरुक्तयं च ॥ वसंततिलकावृत्तं लक्षणं तु प्रागुक्तं ॥ २१ ॥ घटखपरैष्यानीय बहनात् घटखपरं
इति नाना श्रुतं तस्मात् योजनं तस्य दुर्घटं ॥१॥ तातो यस्य चतुर्भुजः सततखटकमैककार्योभवन्माता यस्य पतिव्रता समभवन्मल्हारसंज्ञा-शुभा तेन श्रीकमलाकरेण विदुषा टीकाकृता प्रीतिदासशिष्यै शुक्रदेवकप्रभृतिमि संप्रार्थ्यते नाप्यसौ ॥२॥
इति श्रीचतुर्भुजसुत भट्ट श्रीकमलाकरविरचिता कविश्रीकालिदासकृतस्य घटखर्परकाव्यस्य घटखर्परयोजिनीटीका समाप्ता ॥ शिवमस्तु सर्वजगतः ॥ छ । शके १६५७ संवत् १७९२ राक्षससंवत्सरे भाद्रकृष्णषष्ठयां दशपुत्रोपनाम्ना गोविंदेन लिखितमिति स्वार्थ परोपकारार्थ ॥ यादृशामिति न्यायात् ।।
शोधनीयं द्विजोत्तमैः ॥छ । . References.--See I. O. Cat. Pt. VII. No. 3796.

Page #330

281.] . Kavya
305 घटसर्परकाव्यटीका
Ghatakharparakávyaţikā
- ... 497. No. 250
1891-95. Size.-91 in. by 3m in. Extent.- 7 leaves; 8 lines to a page ; 32 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance ; Devanagari
characters; hand-writing clear but not so legible ; in
correct in many places. Age.— The Ms. appears to be old. Author.- Not mentioned. Begins.—folio. 16
श्रीगणेशाय नमः || निचिमपि कृपया पदं ॥ निचित छन्नमित्यर्थः॥ किं तन्कर्म तापनं खमाकाशकैः ॥ कर्तभूतैः ॥ नीरदै नीरं जलं ददंतीति नी(र)
- दास्तैः मेघैः एवं कर्मकर्तृपदानि यो जनाय ता | etc.... Ends.--folio. ga
तदुक्तं पानीय केन कृत्वा घटखपरण घटस्य खप्परं कपालं तेन घटखपरेण यदि नियेयः कर्मतातापनोहं येन क०...कविना किं विशिहे न परेण कैकृत्वा यमु(म)कैः ॥ इति श्रीघटखपरटीका समाप्ता ।
॥ श्रीरस्तु । श्रीरामजी ॥ References- Aufrecht Cat. Catalogorum-iii, 370
--
चक्रपाणिकाव्य
Cakrapāņikāvya No. 251
28. -
1873-74. Size.- Int in. by 5 in.. Extent. — 46 leaves ; 15 lines to a page ; 40 letters to a line. Description.- Country paper; Devanāgari characters ; hand-wrin
ting clear, legible and uniform ; borders ruled in triple red
lines and edges in single; yellow pigment used for col... rections%3 incorrect; complete.. 39 [Kavya

Page #331

[251
॥ पुनातु पादांतता
निरस्तिहेतोरिव चाकोशलाख्य
306
Kavya Age.- Samvat 1931.. Author.--Laksmidhara Bhatta. Begins.-- fol. 1b
॥६०॥ ॐ नमो भगवते वासुदेवाय ॥ .. || पुनातु पादांतपतर्द्धिरत्री सीमंतरत्नप्रति विस्वितो वः । त...सकारूढसुरारिभार निरस्तिहेतोरिव चक्रपाणिः ॥ ग्रामोस्ति शांडिल्यकुलोद्गतानां गौडेषु भट्टांकितकोशलाख्यः गंगेव नैवोज्झति यत्प्रसूतिरेकान्ततः केशवपादसेवा २ ।
etc. Ends.--fol. 400
पुष्पश्री समलंकृतं मधुमितप्राप्यानिरुद्धं ततः ...... सार्द्ध दानवकन्यया त्रिभुवनभ्रांतप्रतापोदयः विभ्राणः स्मरविभ्रमं स भगवानत्तः प्रविश्याखिला , मुन्मत्तामिव तां चकार परितः पौरोत्सवैभरका ६३ ॥ छ । इति भट्टलक्ष्मीधरकतौ चक्रपाणिविजये महाकाव्ये बाणदोः खंडनं नाम विंशतितमः सर्गः समाप्त १८॥ .... ....... मंगलं महाश्रीः॥ ॥ श्रीरस्तु ॥ कल्याणमस्तु । संवत् १९३१ वर्षे मासोत्तममासे पुरुषोत्ममासे, कृष्णपक्षे तिथौ द्वादश्यां १२ कविवारे ॥ ॥ लिखितमिदं व्यासगोपीदासात्मजेन मलाख्येन(ना)ना चक्रपाणिकाव्यं ।। श्रीजयशीलनगरे ॥
चण्डीकुचपश्चाशती
Caņdikucapancāsati
126. No. 252
1875-76. Size. - 8 in. by 4; in. Extent.-16 leaves; 7 lines to a page; 25 letters to a line. ..? Description. Modern paper with water-marks; Devanāgari.cha!.! racters; blue in appearance ; hand-writing clear, 'legible
and uniform ; complete.. In other places the work is called चण्डीपश्चाशिका,, which appears to be the correct title.

Page #332

Kavya
289.]
Joy Age. - A modern-copy. Author.- Laksmanācārya, called Rasalankāradhurisa, son of Veni
mādhava, who was called Sāmaga (Cf. Ulwar Cat. p. 89.
No. 2127). Subject.- Fifty stanzas on the breasts of Candi. ... ... .. .. Begins.-- fol. 10
॥ श्रीगणेशाय नमः ।। श्रियं नौमि देवीं परां पारिजातां पदांभोजरेणूपसेवा पराणां यदाद्याक्षरस्याभिधेयेन शूली
प्रलीढोपि मृत्युप्रजतागरण १ etc.. Ends.-fol.' 16
वाकायचित्तकरणप्रकृतिस्वभाव बुध्यात्मभिः सदसतोरपि संगमेन यद्यत्कृतं यदपि भाव्यमशेषमात
र्ययत्करोम्याखिलमस्तु तवार्पणं तत् ८३ . ...! इति श्रीमदत्रिगोत्रमाणिक्यसामगोपनामक वेणीमाधवाचार्यसुत रसालंकारपारावारपारीण लक्ष्मणाचार्यठता श्रीचंडीकुचपंचाशती संपूर्णा
॥ शुभमः॥ .. References.-- I Mss. Aufrecht's Catalogus Catalogorum i, 1760;
ii 35, 199*. ____Cf. also A. B. Keith: History of Sanskrit Literature
p.22. - -- ------ - --. ..... ----Printed in the Kavyamala Series IX. . . . . .
चण्डाशतक . ..... ......... . . ..... . Candisataka. No. 253.
443.
1899-1915. Size.-IIg in. by St in. Extent.-- 11 leaves ; 11 lines to a page ; 32 letters to a line.

Page #333

308
Kavya
[23.
Description.- Country paper; Devanāgari characters; hand-wri
ting clear, legible and uniform ; red and yellow pigment
used ; complete. Age.- Saṁvat 1931. Author.- Bāņa. Subject. -- A collection of about for verses in honour of Siva's
consort and in special of her feat in slaying the demon
Mahisa. Begins.-- fol. 1b
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ मा भांक्षीविभ्रमं धरधर विधुरता केयमाम्यास्य रागं प्राणे प्राण्येव नायं कलयसि कलहश्रद्धया किं त्रिशूलं ।। इत्युद्यत्कोपकेतून्प्रकृतिमवयवान्प्रापयंत्येव देव्या न्यस्तो वो मूटैि मुख्यान्मरुदसुहृदसून संहरनड्रिंहः ॥ १॥
etc. Ends.- fol. 110
सस्तांग सन्नचेष्टो भयहृतवचनः सन्न दोर्दडशाखः । -
स्थाणदृष्टायमाजौ क्षणमिव सभयं स्थाणुरेवो यथात ते स्यध्वंसात्सरारेमहिषितवपुषो लब्धमानोवकाशः
पार्वत्या वामपादः शमयतु दुरितं दारुणं वः सदैव । १०१।
इति चंडीशतं समाप्तं ॥ ..... इति श्रीमहाकविबाणभट्टविरचितं चंडीशतं समाप्तं । छ
संवत् १९३१ मिती वैशाखकृष्ण ५ लिखितमिदं व्याससदनेन References.-1 Aufrecht's Catalogus Catalogorum, i, 177*;
36; iii, 384.
Cr. also I.O. Cat. No. 7078. - 2 A. B. Keith : History of Sanskrit Literature, p. 210. .3 Printed with a commentary in Kavyamala 4, I. .

Page #334

254.1
चण्डीशतक with
टीका
No. 254
Age.— Appears to be fairly old.
Author of the text.- śravana(?) Bāna.
""
" ""
Size.-- 1o‡ in. by 4g in.
Extent.— 9 leaves ; 13-14 lines to a page ; 45 letters to a line. Description. Country paper; Devanagari characters ; with पृष्टमात्राs ; hand-writing clear, legible and uniform ; square blank spaces in the centre and in the margins of the folios; double borders in triple and double red lines respectively; this is a qq Ms having text in the middle, bounded by comm. on all sides; red and yellow pigment used ; complete.
The commentary breaks off at the 84th verse.
Kavya
Begins.— (Text) fol, rb
comm.— Not mentioned.
-
मा भांक्षीर्विभ्रमं etc, as in No. 253
(309
Candisataka
with
Ends. fol. 94
Com.
247.
1871-72.
Com. - ॐ गुरुभ्यो नमः || देव्या शिरसि । न्यस्तो निक्षिप्तोद्रिः पार्ष मुष्णातु इति संबंधः ॥ etc.
fol. 8a
महाबाहुवनभयहरत्यथार्थाः संज्ञा जाता इत्येवं स्मरारौ वदति -सति पार्वती पुनातु ॥ ८४ ॥
1
कुंते दंतेर्निरुद्धे धनुषि विमुखित ज्ये विषाणेन मूलात् लांगूलेन प्रकोष्ठे विलायते ततकृपाणस्य पाणेः ॥ शूले लोलांहिघातैर्ललितकरतलात् प्रकच्युते दूरमुर्व्या ॥ सव्वांगीणं ललायं जयति च रणतश्चंडिका चूर्णयंती ॥ १०२ ॥ इति श्रीमहाकविश्रावणभट्टकृतं चंडिकाशतकं समाप्तं ॥ शुभं भवतु || ६ || शुभं भवतु ॥ ६ ॥

Page #335

Kavya
10
[258 चण्डीशतक
Caņdīšataka with
with टीका
Com. No. 255
31.
1873-74 Size.—83 in. by 11 in. Extent.- 73 leavcs ; 20-25 lines to a page; 25-28 letters to a line. Description.- Country paper ; Devanāgari characters; hand-writ
ing clear and legible but not uniform ; written on one side of the folios%3; yellow pigment used for . corrections%3B
complete. Age.- Does not appear to be very old. Author.- Banabhatta. Begins.- fol. I0
॥ ६ | ॐ नमश्चंडिकायै ॥ . ..... ...
मा भांक्षीर्विभ्रमं etc. as in No. 253..... ........ " (com.) fol. 1
अत्र मुष्यादिति क्रियापादन सर्वजनानां पापहारः कथ्यते मुष्यात मुष्णातु
हरतु वो युष्माकं अंहः पापं कोऽसो अहिश्चरणः etc. Ends.--- (Text) fol. 73 - सस्तांगः सन्नचेष्टो etc. up to दारुणं वः सदैव ॥१०१॥
___as in No. 253. Ends.-- (com.) fol. 73
भयेन हतं वचनं यस्येति विग्रहः अपरस्तु निसर्गादेव अवचनः दोहंडा एव शाखा इति दोईडशाखाः एकत्र सन्ना ग्लाना विस्तीर्णा दोर्दडशाखा यस्य सन्न दोडशाख इति ॥ १०१ ।
इति श्रीमहाकाव्येबाणभट्टस्य कृता टीकेयं समाप्ता ॥
॥ श्रीरस्तु कल्याणमस्तु ॥ लिखितमिदं व्यासगोपीदासात्मजेन मलाख्या नाम्ना ॥

Page #336

256.1
चण्डीशतकटीका
No. 256
Size.— 11‡ in. by Sain
Extent. - 57 leaves ; ro-11 lines to a page ; 35-36 letters to a line. Description. Country paper; Devanagari characters ; hand-writing bold, clear and legible but not uniform; verse-numbers marked with red pigment and corrections made with yellow; fol. 52 blank ; incorrect in many places and the corrections recorded in margins.
Kavya
Ends. fol. 56b
311
Candiśatakaṭikā
30.
1873-74.
Age.— śaka 1831.
Author.— Dhaneśvara, composed his commentary in Saka 1312. Subject . - Commentary on Bana's Candiśataka. Begins.
fol. 1b
॥ स्वस्ति श्रीगणेशभारतीभ्यां नमः ॥ गुरुभ्यश्र्व ॥ कपोलरोलंबनिराकरिष्णुर्वेल्लत्कराग्राहति कैतवेन । संप्रीणयन्नार्थजनं धनौघैर्हेरंबनामा जयतीह देवः ॥ १ ॥ व्रलहंसक निहादजितहंसक सद्गतिः ॥ वाणी वीणावती लोके जयति ब्रह्मसूरसौ ॥ २ ॥ ज्यायान् जयति वाल्मीकि काव्यसृष्टिपितामहः । शतकोटिविकीर्णे यश्चारुरामायणं व्यधात् ॥ ३ ॥ जयंति जगदानंदकंद से कविशारदाः ॥ शारदाभ्रप्रतीकाशाः काचिदादिकवेर्गिरः ॥ ४ ॥ गोक्षीरकर्पूरसुधांशु गौरा माधुर्य्यधुय्याजितहारहराः ॥ विद्वन्मनः कार्म्मणकर्म्मशूरा बाणस्य वाचः सुकवेर्जयंति ॥ ५ ॥ चंडीशतस्तुतिं बाणः कविर्गाढां प्रणीतवान् ॥
व्याख्यां तस्याः सुबोधार्थी कुर्म्मः पदविबोधिनीं ॥ ६ ।
कथंभूतस्य महिषितवपुषः यं दृष्ट्वा स्थाणुरुखस्तचेष्टः सन् स्थास्त्र उपजातः ॥ स्तंभतां गतः ॥ भयहतवचनः ॥ सम्मनोईडशाखः ॥ स्तंभोपि स्त्रस्तचेष्टोहतवचंनो भवति ॥ तद्ददित्यर्थः । किं भूतं दारुणं परुषं निष्ठुरं ॥ स्थाणुरपि परुषो भवति ॥ १०१ ॥ श्रीः ॥

Page #337

32
Kavya
[256
आसीन्निर्मलवंशपद्मतरणिः स्वाचारचिंतामणिः। ... सद्विद्यासरणिर्भवाब्धितरणिः श्रीसोमनाथो द्विजः। सूनुस्तस्य धनेश्वरो व्यरचयट्टीका शिशुबोधिनी । श्रीचंडीशतनाम्नि बाणरचिते काव्ये गभीरेंतरां ॥१॥ कोचिदोषदृशः परेगुणदृशास्त्वन्येन किंचिदृशः । सर्वेमत्समुत्सृजंतु धिषणां कृत्वा गुणग्राहिणीं ॥ बालानां सुखबोधनाय विहितां व्याख्यामिमां गृह्णतां । श्रेयस्यादिति संप्रधार्य मनसा गृहंतु मां सूरयः ॥२॥ श्रीमहशकुरज्ञाति भट्टसोमेश्वरात्मज धनेश्वरः कृतिवरष्टीकां चंडीशते व्यधात् ॥ ३॥ . शाकेकरेंदुरामेंदुमिते त्वानंदवत्सरे ॥ वैशाषशुक्लभूतायां गुरौ चित्राद्धरिकता ॥४॥ समाप्तिमगव(मद्याख्या चंडीशतविबोधिनी ।। पंचदशशतायुक्ता सप्तत्या श्लोकसंख्यया ।। श्रीः ।। ७ श्रीः ॥ इति श्रीभट्टचारा बाणविरचित चंडीशतस्य टीका समाप्तेयं ।।
ग्रंथसंख्या १५८७ । सप्ते वा त्रयराशताजगलिकिंन्नोपीठसृष्टे विधौ । संतन्येपि पटुप्रस्ततः स तथोपातारउक्तंचला ॥ निर्दोष सगुणं सुकाव्यममलं कर्तुं क्षमो लीलया । सोऽयं कोपि न दृश्यते बसुमती ष(ख)ङ्ग छनमंडिता ॥ १ ॥ ये बध्नंति चतुष्पदामथ च ये देवी गिरं तद्वढो(?) गीर्यामस्तिकरोत्यथापि भवति प्रायामसरयां जगुः ॥ चित्रं तेपि च तदृशैरपि वचो जालोकृतः । स्वात्मानं कलमन्वते कृतधियो निइंविधिकतानमून् ॥ २॥ ग्रंथानाकलितानचाप्यवगतं तत्त्वं च सिद्धांकितं न ज्ञाताप्यनुसानवाक्य(र)चनामापाधितकेद्गितिः ।
लीलैकुंडलताडनैश्च विनथै स्फीतै पठोन्ममरे : विद्वांसो वयामासोद्धतगिरो लज्जा न बिभ्रत्यहोः ॥ ३ ।। मिदं चंडीशतपुस्तकम् ।। शुभमस्तुः कल्याणमस्तुः ॥ श्रीः ..
दिनैर्महादानमितैर्या मैरदमितरियं ॥ प्रचंडायासतश्चंडीशतव्याख्या विशोधिता ॥१॥ कुतो कुंभो तर्हि नहि स्वकीयस्तुत्यका इति ।। एवं लिखनवैदग्धे को विदग्धो विशोधने ॥२॥

Page #338

257.] Καυγα
313 ()थकृत्पडितः सोयं पूर्वापर्यविपर्ययं । नवेत्ति लेखकः किंवा व्याख्ये या विजहाति च ॥३॥ गोपीकृष्णेन जामात्रा शिष्येण सदनेन च ।। अशूशुधकृष्णलालो यथा बुद्धया अबूबुधत् ॥ ४॥ धरानलाक्षाब्ज शके १८३१ वैक्रमे विक्रमे पुरे । श्रीमडूगरसिंहाख्यभूपराज्ये लिपीकृतं ॥५॥ मूलं च टीकया सोध्यं टीका मूलेन शोधिता। विशुद्धिः केन कर्त्तव्या भिन्नयोर्मूलटीकयोः ॥६॥ बहुधा शोधिताप्येषा अशुद्धा बहुधा स्थिता ॥
यथा प्रतिरुद्धृतापि रभसः फलमीदृशं ॥७॥ References. This is the only Ms of Dhanesvara's commentary
recorded by Aufrecht.
चतुर्वर्गसंग्रह
Caturvargasarngraha No. 257
61.
A. 1883-83. Size.- 11 in. by 7 in. Extent.- IS leaves; Io lines to a page ; 30 letters to a line. Description.- Country paper; Kasmiri Devanagari Characters%3B
hand-writing bold, clear and legible ; yellow pigment
frequently used for corrections; incorrect in many places, Age.- Does not appear to be very old. Author.- Ksemendra. Begins.-- fol. 1b
ॐ नमो विघ्नहरें॥
ॐ विभूषणाय महते तृष्णातिमिरहारिणे नमस्संतोषरम्नाय सेवाविषविनाशिने १ उत्सृज्य निजकार्याणि सद्भिर्बाष्पाकुलेक्षणम्
सेव्यसेवकसेवानां क्रियतामनुशासनम् १etc. 40 [ Karya ]

Page #339

314
Kavya
[357.
Ends.-- fol. 156
संसारे परमस्ति नेत्रसुखदं रम्यं नरामाननासर्वक्लेप्राविनाशनिवृतरसः के नाम मोक्षात्परः ॥ चतुवर्गोपदेशेन क्षेमेन्द्रेण यदर्जितम् पुण्यं तेनास्तु लोकोयं चतुर्वर्गस्य भाजनम् || शुभम् ।।
शुभम् ॥ समाप्तोयं क्षेमेंद्रविरचितश्चतुर्वगसंग्रहः Printed in Kavyamala Series 5, 1888.
चंद्रदूतकाव्य
Candradütakavya
176 (iv). A. 1882-83.
No. 258
See No. 176 (i)
Size. Extent.
ee NO. A 1882-83 . Description.Author.- Not mentioned. Begins.-- folio 3a
यदतिशितशिरायग्रहस्तमापनदुःखं त्यजति जगदशेष दीनमापन्नदुःखं । स्मरततदनूनं । सर्वदा शासनस्य
प्रभुमजरमनंतं श्रीभिदाशासनम्य ॥१॥ etc. Ends.-folio 30
कथितभवदुदंतायोन्मुदा चेतसावप्रतिदिनमबलाखंभोजनं चेतसादात् । अविदिततदवस्वस्तिष्टसि त्वं गदांग
द्युतितकिमिति वात्त्यं सत्वरं त्वं गदांगः ॥१४॥ इति चंद्रदूतकाव्यं समाप्तं ॥ ४ ॥ References. - Aufrecht-Catalogus Catalogorum-i, 180b;

Page #340

259.]
Kavya
315
चम्पूभारत
or
Campūbhārata
or Bharatacampū
भारतचम्पू
82.
No. 259
1919-24.
Size.- 12} in. by 4 in. Extent.- 115 leaves; 7-8 lines to a page ; 40 letters to a line. Description.-Country paper; modern Devanagari characters%3B
hand-writing, beautiful, clear and uniform ; borders ruled in double black lines; the Ms. is a lithograph copy; foll. I and 2 slightly torn.
___Complete in I2 stabakas. Age.- Saka 1774. Author.-Anantabhatta. . Begins.--folio 10
श्रीगणेशाय नमः ॥ कल्याणं वो विधत्तां करटमदधुनीलोलकल्लोलमालाखेलल्लोलंबकोलाहलमुखारतदिक चक्रवालांतरालं ।। प्रस्नं वेतंडरनं सततपरिचलकर्णतालप्ररोहद्वातांकूराजिहीर्षादरविवृतफणाशृंगभूषाभुजंगं ॥१॥ नवनीत सुगंधयोनखांका नवनीपांकुरनंदनीय शोभाः ॥ कुशलं कलयंतु गोपिकानां कुचवास्तव्यकुटुंबिताधुरीणाः ॥२॥ तुहिनकिरणवंशस्थूलमुक्ताफलानां विपुलभुजविराजबीरलक्ष्मीविभूम्नां ।। हसितसुरपुरश्रीरस्ति सा हस्तिनाख्या रिपुजनदुरवापा राजधानी कुरुणां
॥३॥ etc.. folio 10° इत्यनंतभट्टकविकृतौ चंपुभारते प्रथमः स्तबकः ।।
folio 24° इति etc.............द्वितीयस्तबकः॥ Ends.-folio IIS• (fol. 114)
दिगंतरलुठतकीर्तिरनंतकविकुंजरः॥ . प्राणैस्तुल्यं सरस्वत्याः प्राणैषीच्चंपुभारतं ।। ३३ ।।

Page #341

36
[259.
Kavya उन्मीलदंबुजकदंबकसौरभीणामुऋत्य दीशमुकुटीनटिनी सखीनां । आचांतवरियशसाममृतोर्मिलानां वाचामनंतसुकवेर्वसुधैव मौल्यं ॥ ३४ ॥ ॥ इत्यमंतभट्टकविकृती चंपूभारते द्वादशस्तबकः ।। ॥ इति श्रीमदनंतभट्टकविविरचितं चंपूभारतं नाम काव्यं समाप्त ।।
वेदाश्वसप्तेंदुमिते शाके पुण्याख्यपत्तने ।। इदं हि पाठशालायामंकितं सुशिलाक्षरैः ॥ १॥
अस्यांकनस्येयं द्वितीयात्तिः ॥प्रति १००० ॥ छ छ References :- Mss. Aufrecht's Catalogus Catalogorum ; i, 406 ; ____ii, 926; iii, 880.
For described Mss. see Mad. Des. Cat. XXI, Nos. 12233-46 and I.O. Cat. VII. No. 4002 (inc.).
Burnell states that this work is printed with a commentary at Madras, in Telugu characters.
चम्पूभारत
Champūbhārata
505. No. 260
1887-91. Size.-10 in. by 4; in. Extent.-69 leaves; 9 lines to a page; 28 letters to a line. Description.-Country paper; old in appearance; Devanagari
characters; hand-writing bold, clear and legible; borders ruled in double red lines; yellow pigment used for corrections; moth-eaten in the right-hand margins; the Ms.
ends on fol. 69. Incomplete. Age.-- Appears to be old. Author.-Ananta Kavi. Begins.- fol. I
श्रीगुरुनारायणो जयति ॥
कल्याणं वो विधत्तां etc. as in No. 259. foll. II' इत्यनंतकविकृती चंपुभारते प्रथमस्तबकः॥ fol. 24° इत्यनतभट्टस्य कृतौ चंपुभारते द्वितीय स्तबकः समाप्तः ॥२॥

Page #342

261.।
Kavya
317
Ends.-abruptly fol. 696
तस्मिन्हते निपतिते बकरिमुष्टया रंगण तेन समकंपिचलसताकं ।। पााच्चिरण परिशीलितमुत्तराद्यैः
कन्याजनैरभिविडंबयतेव नाट्यं ।। ७३ ।।
गयं ॥ तदनु तत्र म...... References.-See No. 259
भारतचम्पू
Bhāratacampū
464. No. 261
1895-1902. Size.-9 in. bv s in. Extent.— 124 leaves; 10-11 lines to a page ; 25 letters to a line. Description.-Country paper; Devanagari characters; hand-writ
ing clear and legible but not uniform ; borders ruled in double red lines; verse-numbers marked with red pigment in the beginning ; yellow pigment used for corrections.
The Ms. is complete in 12 stabakas. Age.-Saka 1706. Author.- Vidarbharaja (Anantabhatta ). Begins.--fol. 1b
श्रीगणेशाय नमः ॥ अथ भारतचंपूमारंभः ॥
FTIUT at farat etc. as in No. 259. fol. 8b इति प्रथम स्तबक समाप्तं । श्री।। _fol. 21* इत्यनंतभट्टकृतौ चंपूभारते द्वितीयस्तबकः ॥ Ends.- fol. 1230 .
दिगंतरलुठत्कीर्तिरनंतकविकुंजरः॥ प्राणैस्तुल्यं सरस्वत्याः प्राणैस्तुल्यं सरस्वत्याः प्राणैषीपुभारतं ॥३३॥ etc. up to षसधैष मौल्यं as in No. 259.

Page #343

318
Kavya
[26t.
followed by इति श्रीविदर्भराजविरचिते चंपूभारते द्वादशस्तबकः समाप्तः ॥ श्री शिवार्पणमस्तु ।। शके १७६६ क्रोधी नाम संवत्सरे दक्षिणायने आधीक श्रावणे शुक्लपक्षे द्वादश्यांयां भृगुवासरे समाप्तः ॥ इदं पुस्तकं... अस्ति तेन लिखितं ।
तैलाद्रक्षे etc................बदति पुस्तकं ।। श्री ॥ छ । श्री। छ ।।
श्रीगजानन प्रसन्न References. - See No. 259.
चम्पूभारतव्याख्या
Campūbhāratavyākhyā
506 A. No. 262
1887-91. Size.- 12 in. by 4 in. Extent.-37 leaves; Io lines to a page; 45 letters to a line. Description.- Modern paper with water-marks; Devanagari cha
racters; hand-writing beautiful, clear and uniform;
borders not ruled. Commentary on the 3rd stabaka only. Age.-Nor very old. Author.-- Pitambarasuri. Subject.- Commentary on the Campubhārata of Ananta Kavi. Begins.--fol. 10
॥श्रीगणेशाय नमः ॥ तृतीयस्तबको व्याख्यायते ॥ पितृव्येति ॥ अथ धृतराष्ट्रेण राज्याप्रदानानंतरं पितृव्यस्य धृतराष्ट्रस्य वाचा । यूयमिंद्रप्रस्थमधिवसथेति
गिरा । पृथा तनूजा युधिष्टिरः । etc. Ends.- fol. 370
___ कृष्णः हरिः । अर्जुनपक्षे कर्षत्या । रीनिति बाहुलिकाद्गुणवचनं विनापि कृषेक कृष्णार्जुन इति । कृष्णार्जुनौ । नरपतेः । धर्मराजस्य उपांतं समिपं विविशतुः जग्मतुः इत्यर्थः ॥ १२९ ॥ इति श्रीमदनंतकविकत चम्पूभारतव्याख्यायां धाडतांत्रिकपीतांबरसूरीविरचितायां चंद्रिकोपाख्यायां तृतियस्तबकः ॥ ॥ समाप्तः॥ ॥श्रीकृष्णार्पणमस्तु ॥ ॥छ ।

Page #344

263.]
Kavya
319
॥ श्रीभुवनेभ्यतुकशालक कंठसूषणदारवाद्याय नमः ॥ ॥ छ । References.--Only the three Mss. containing the same number,
viz 506 of 1887-91 are recorded by Aufrecht in his Cat. Catalogorum, iii, 88.
चम्पूभारतव्याख्या
Campūbhāratavyākhyā No. 263
506 B.
1897-91. Size.-12 in. by 4 in. Extent.- 30 leaves ; 10 lines to a page ; 45 letters to a line. Description.- Modern paper with water-marks : Devanagari cha
cters%3; hand-writing beautiful, clear and uniform.
Commentary on the 4th stabaka of Anant Kavi's Cam
pūbhārata. Age.-Not very old. Author.--Pitambarasuri. Begins.-fol. 1b
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ यात इति । ततः अनंतरं । यदुवंशस्य केतो ध्वजस्थानीये श्रीकृष्णे ।
यदुवंश इति केतुनिमित्तं यस्य इति । etc. Ends.--fol. 300
चित्रव्यापरो यस्यरभगवान् अमृतांशुमौळिः ।
सुधाकरोद्भासितमूर्धभागः । श्रीसांबः । आखलै स्वैरनुगामिभिः स्वपार्षदैः सह । अंतर्दधे अंतर्यानमगात् ॥११३॥ इत्यनंतभट्टकृतचंपूभारतव्याख्यायां धाडतांत्रिकपीतांबरसूरिविरचितायां चांद्रकोपाख्यायां चतुर्थस्तबकः समाप्तः ।। छ । श्रीकृष्णार्पणमस्तु ॥ छ ॥ छ ।

Page #345

320
Begins.- fol. 1a
Kavya
चम्पूभारतव्याख्या
No. 264
Size. 12 in. by 4 in.
Extent.— 14 leaves ; to lines to a page ; 45 letters to a line. Description. - Country paper; Devanagari characters; hand-writing beautiful, clear and uniform ; the corner of the last folio is slightly torn; contains only the 7th stabaka,
Age. — Not very old.
Author. - Pitāmbarasūri.
Ends. -- fol. 14
L 264.
चम्पूरामायण
or
भोजचम्पू
Campūbharatavyākhyā
50€ (c).
1887-91.
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥
अथोत्तरगोग्रहणकथावर्णनार्थ सप्तमस्तबक आरंभते ॥ आरूढेति ॥ etc.
वैचित्र्याज्ञानमहिम्ना नानानिबंधकर्ता भगवानेव | बहुकविषु इत्यर्थः सरस्वत्याः प्राणैः सामर्थ्यविशेषैः । तुल्ये । यथा तथा शत्त्यनुरूपं चंपूभारतं प्राणंसीत् । ....त् । अवृंहयदित्यर्थः ॥ ८७ ॥ ॥ इति श्रीचंपूभारतव्याख्यायां पीतांबरसूरचिता चद्रिको समाप्तः ॥
Campūrāmāyaṇa
or
Bhojacampū
562. 1891-95.
No. 265
Size— 12 in. by s in.
Extent.-- 58 leaves ; to lines to a page ; 45 letters to a line.
Description. Country paper; brittle and discoloured; Devanagari characters; hand-writing, beautiful, clear and uniform ; borders ruled in double red lines; yellow pigment used for corrections.
Contains 6 books.

Page #346

266.]
Kavya Age- Saka 1725. Author.- Bhoja and Laksmana etc. Aufrecht remarks"चम्पूरामायण
or भोजचम्पू a poem in seven books. I-2 are attributed to Bhoja and Kālidāsa, 3-5 to Vidarbharāja, 6 to Lakşmaņa Kavi, 7 to Venkataraja Dikshita". . ( Cat. Catalo. Pt.
i, 183). Subject.— The story of Rāmāyaṇa, written in prose and verse, and
based on the Rāmāyaṇa of Vālmiki. Begins.--folio Ib
श्रीगणेशाय नमः ॥ लक्ष्मी तनोतु नितरामितरानपेक्षमंघ्रिद्वयं निगमशाखिशिखाप्रपालं ॥ हैरंबमबुरहडंबरचौर्यनिघ्नं विघ्नाद्रिभेद शतधारधुरंधरं नः ॥१॥ उच्चैर्गतिर्जगति सिध्यति धर्मतश्वेत्तस्य प्रभा च वचनैः कृतकेतनश्वेत् ॥ येषां प्रकाशनदशापि महीसुरैश्वेत्तानंतरेण निपतेवनु मत्प्रणामः ॥२॥ गद्यानुबंधरसमिश्रितपद्यसूक्तिहया हि वाद्यकलया कलितेव गीतिः॥ तस्माद्दधातु कविमार्गविदां सुखाय चंपूप्रबंधरचनां रसना मदीया ॥३॥ वाल्मीकि गीतरघुपुंगवकीर्तिलेशैस्तृप्तिं करोमि कथमप्यधुना बुधानां ॥ गंगाजलै वि भगीरथयत्नकृष्टैस्संतर्पणं न विदधाति जनः पितृणां ।। ४ ।। वाचं निशम्य भगवान् स तु नारदस्य प्राचेतसः प्रवचसां प्रथमः कवीनां । माध्यंदिनाय नियमाय महर्षिसेक्यां षुण्यामवाप तमसां तमसां निहंत्री॥५॥ चर्णिका ॥ तत्र कंचन क्रौंचमिथुनादेकं पंचशरविद्धमपि व्याधनानुविद्धं निध्यायतो बद्धानुकंपस्य भगवतो वाल्मीकेर्वदनारविंदाच्छंदोमयी काचिदेवं
निःससार सरस्वती ।। etc. folio IIP इति श्रीविदर्भराजविरचिते चंपुरामापणे बालकांडः समाप्तः ॥ Ends.--folio 58a
साकेतं समुपयिवान्स विजयी संसेव्यमानोनुजैः । मुग्रीवप्रमुखानपि प्रियसखीन स्वे स्वे पदे स्थापयन् । । स्वच्छंदः सुचिरं सुखान्यनुभवन् देव्या तया सीतया दोषा पालयति स्म कीर्तिविभवैरामोदिनी मेदिनीं ॥१०८॥ साहित्यादिकलावतारनगरग्रामावतंसायित
श्रीगंगाधरधीरसिंधुविधुना गंगांबिकासंनुना। 41 [Kavya]

Page #347

322
Kavya
प्राग्भोजोदितपंचकांडाविहितानंदे प्रबंधे पुनः
कांडो लक्ष्मणसूरिणा विरचितो षष्ठो विजयाच्चिरं ॥ ११० ॥
भोजेन कथितं चंपूरामायणंमिदं शुभं ॥
·
युद्धकांडेन सहितं सर्वे संख्याकृता पुरा ॥
अनुष्टुप् संख्यया सार्द्धं सहस्रद्वयमुच्यते ॥ ११२ ॥ छ ॥
चम्पूरामायण
No. 266
[267.
श्रीमद्वाराधीश भोजराजविरचिते चंपूरामायणे लक्ष्मणविरचितो षष्ठो युद्धकांडः समाप्तः ॥ ॥ श्री ॥ ॥ श्री ॥ नमो भगवते वासुदेवाय ॥ श्रीरस्तु ॥ शके १७२५ रुधिरोद्गारि नाम सभायां भाषणशुक्लत्रयोदश्यां इंदौ इदं पूरामायणस्य पुस्तकं मावळणकरोपनामक सदाशिवात्मज गोपाळेन सार्द्धमुद्रया महादेव दैवज्ञादगृहीतं तस्येदं पुस्तकं सत्यं ॥ ॥ शुभं भवतु ॥
References.— 1 Mss. Aufrecht's Catalogus Catalogorum i, 183; ii, 37*, 1996; iii, 396.
22 Descriptive Catalogues - See I. O. Cat. Pt. VII, No. 4043; B. B. R. A. S. Cat. Vol. I, No. 1253; A. S. B. Cat. Vol. VII, No. 5393 (only बालकाण्ड ); Mad. Des. Cat. XXI, Nos. 12256-80.
3 Printed Editions - Published with the commentary of Rāmacandra by the N. S. Press, Bombay.
Campūrāmayaṇa
213. Vis. (i).
Size.—1376 in. by 4g in.
Extent.-- 62 leaves; 9 lines to a page ; 46 letters to a line. Description.-- Modern paper with water-marks; Devanagari characters; hand-writing clear, beautiful and uniform ; borders ruled in double red lines; yellow pigment used for corrections ; complete.
Age.— Appears to be old.
MAN

Page #348

267.]
Καυγα
323
Author.- Bhoja. Begins.-fol. 1
श्रीगणेशाय नमः ।। श्रीसरस्वत्यै नमः ॥ श्रीगुरुभ्यो नमः॥
लक्ष्मी तनोस etc. as in No. 265 fol. 12' इति विदर्भराजविरचिते चंबु(पु)रामायणे बालकांड समाप्तः॥ Ends.--fol. 62a
साकेतं समुपोयिवान् etc. up to कांडो लक्ष्मणसूरिणा विरचित:
षष्ठोपि जीयाचिरं ।। as in No. 265 followed by इति श्रीमत् चंबुरामायणे युद्धकांडः समाप्तः ॥
॥ श्रीगुरवे नमोनमः ॥ ॥श्री॥ References.-- See No. 265
चादुपुष्पाञ्जलि
Cātupuspāñjali No. 267
185115.
1891-95. Size.-12] in. by 4g in. Extent.- 2 leaves ; 8 lines to a page; 46 letters to a line. Description. -Country paper; Bengali characters; very much dis
coloured; hand-writing bold, legible and uniform;
complete. Age.-Appears to be fairly old. Author.- Not mentioned. Subject.- A hymn in praise of Radha. Begins.-folio b
श्री श्रीवृन्दावनेश्वर्यै नमः॥ .. नवगोरोचनागौरी प्रवरेन्दीवराम्बराम् । ' मणिस्तबकवियोति वेणीव्यालाहनाफणाम् ॥१॥

Page #349

Kavya
1:268.
. जपमालघटामाल प्रहारिमुखमण्डनाम् ।
__ नवेन्दुनिन्दितानोद्यत् कस्तुरीतिलकाभियम् ॥२॥ Ends.--fol. 20
करुणां मुहुरर्थये परं तव वृन्दावनचक्रवर्तिनि । अपि केशिरिपोर्यथा भवेत् स चटुप्रार्थनमाजनो जनः ॥२३॥ इमं वृन्दावनेश्वर्या जनो यः पठति स्तवम् । चादुपुष्पाञ्जलिं नाम स स्यादस्याः कृपास्पदम् ॥२४॥
इति श्रीचादुपुष्पाञ्जलिः समाप्ताः॥ References.- Aufrecht's Catalogus Catalogorum, iii, 39b See A.S.
B. Cat. Vol. VII, No. 5756.
चारुचर्याशतक
Cărucaryāśataka No. 268
67.
A. 1882-83. Size.-- 12 in. by 4 in. Extent:-7 leaves; 7 lines to a page; 36-38 letters to a line. Description.- Modern paper with water-marks Devanāgari cha
racters; new in appearance; hand-writing bold, clear,
legible and uniform ; complete ; blue folio pasted to fol. 1; ..... yellow pigment used for verse-numbers and corrections. Age.- A modern copy. Author.- Ksemendra. Subject.- A century of verses on moral topics and good conduct. Begins.-- fol. 10
ॐ नमः शिवाय श्रीलामसुभगः सत्वासक्तः स्वर्गापवर्गदः । जयता त्रिजगत्पूज्यः सदाचार इवाच्युतः ॥१॥ ब्राह्म मुहूर्ते पुरुषस्त्यजेत्ति द्रामतंद्रितः। प्रातः प्रबुद्धं कमलमाश्रयेच्छीर्गुणाश्रया॥२॥ etc.

Page #350

269.] Kavya
BAS Ends.-fol. 7.
अंते संतोषदं विष्णु स्मरेतारमापदाम् । पारतल्पगतो भीष्मः सस्मार गरुडध्वजम् ॥९९॥..... श्रन्याश्रीव्यासदासेन समासेन सतां मता । क्षेमेंद्रेण विचार्येयं चारुचर्या प्रकाशिता ॥१०॥ इति श्रीमन्महेश्वराचार्यवर्य क्षेमेंद्रकृतमुपदेशशतकं ।
चारुचर्याभिधं समाप्तम् शुभमस्तु लेखपाठकयोः ॐ॥ References :- 1 Mss.--Aufrecht's Catalogus Catalogorum; i, 186%;
ii 38. ___For a described Ms see R. Mitra, Notices, Vol. VII, No. 2440. Printed in Kavyamala, 2.
चिमनीचरित
Cimanīcarita
- 698. (i). No.269
- 1886-92. Size.-98 in. by 4 in.... . Extent.— 10 leaves ; 16. lines to a page; 40 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance ; Devanagari cha
racters%3 hand-writing clear, legible and uniform; borders ruled in triple red lines, edges in single ; red pigment used for verses-numbers and for colophons.
The Ms. contains two works, viz. (1) चिमनीचरित,
fol. 1-6 and (2) भावनाविलास fol. 6-10 (in Hindi).iAge.- Samyat 1800. Author.-Nilakantha. Begins.---folio. sa
. ॥ ६॥ श्रीसरस्वत्यै नमः॥.... आसीदासीर्वचनविषयः पश्यतामामनाब्जं । सौंदर्योतः करणमवनीकौतुकं काव्यतत्वं ॥ .

Page #351

326
Ends. -- folio. 6
Kavya
स्फूर्तमूर्तिर्मदनमहिमा भारतीभागधेयं ।
क्रीडास्थानं रसिकमनसां श्रीदयादेवशर्मा ॥ १ ॥ etc.
PART FOO
330
शुक्लजनार्दन पुत्रों वच्छाचार्यस्य दौहित्रः ॥ पठितालंकृतशास्त्रो भट्टश्रीमंडनछात्रं ॥ १०४ ॥ हीराभिधानपातिव्रत महसि प्राप्त निजन्मना ॥ Maria नीलकंठशर्मा निरमाश्चिमनीचरित्रमित्रं (दं ) || १०५ ॥ | महिस्मनदुमितेन्दे अतिक्रांतेपि क्रमादित्यात् ॥
शिवरात्री शिवपदयोर्निजकृतिराधायि नीलकंठेन ॥ १०६ ॥ इति श्री नीलकंठ कविकल्पितं चिमनीचरितं समाप्तं संवत् १८०० चैत्र सुदि १ तिथौ लिखितोयं प्रतिवाप यशः सोमगणिना श्रीसुद्धदंत्यां श्री जिनकुशलसरिज प्रिसात् शुभं भवतु लेखकपाठकयोः श्रीः
References.— Aufrecht : Catalogus Catalogorum, i, 189b ; ii, 38b. Almost all the Mss. of this work referred to by Aufrecht are from this library.
चिमनीचरित
No. 270
This work contains the following chronogram :महिस्मुनींद्रदुमिते which is corrected by Pererson as महीमुनींद्रमिते (See his 4th Report 1886-92. extract on p. 23). In the latter case the date of the composition would be 147t Samvat..
Cf. also Annals, Vol. IX, p. 332.-
Size.
Extent.—
Description.—
Age-Samvat 1764.
[269.
See No.
320 1884-87
Cimanicarita
357. 1884-87.
( अमरुशतक ).

Page #352

271. ]
Author.—Nilakantha. Begins.-foi. 62b.
Ends. fol. 70b
ॐ श्रीगुरुभ्यो नमः ॥ आसीदाशीर्षचन etc. as in No. 269
References. See No. 269.
चौरच
No. 271
Kavya
शुक्ल जनार्दनपुत्रो etc. up to नीलकंठेन as in No. 269 followed by इति श्रीचिमनीचरित्रं संपूर्णम् ॥ लिखिता पं ....... आत्मार्थ सं. १७६४ चैत्र वदि १२ जगच्चक्षुवासरे then follow some stray stanzas.
॥ श्रीगणेशाय नमः अंबा सहाय ॥ अद्यापि तां कनकचंपकदामगौरीं फुल्लारविंदबदनां तनुं रोमराजी || सुप्तोत्थितां मदनविव्हललालसांगीं ॥ विद्याप्रमादगलितामिव चिंतयामि ॥ ३ ॥ etc.
Ends.-fol.7b
327
st
Size.— 71⁄2 in. by 3g in..
Extent. - 7 leaves ; 8 lines to a page ; 24 letters to a line. Description..Country paper; Devanagarī characters; old in appearance; hand writing somewhat careless but clear and legible; borders ruled in double black lines ; versenumbers marked with red pigment; yellow pigment used fot corrections; complete. )..
Age.— Appears to be old. Author.— Bilhana. Begins.—fol. rb
अद्यापि नोज्झति हरः किलकालकूटं ॥ कूर्मो बिभर्त्ति धरमी खलु पृष्ठकेन ॥
Caurapañcāsikā 143.
1882-83.

Page #353

348
!
Kavya
[2720
अंबोनिधिर्वहति दुःसहवाडवाग्निं ।। मंगीकृतं मुकृतिनः परिपालयंति ॥५०॥
इति श्रीचौरपंचाशिका समाप्ता॥ . References.-Aufrecht's catalogus catalogorum i, 190b; ii 399, 200";
iii, 41%; published repeatedly.
चौरपञ्चाशिका
Caurapancāśikā No.272
503.
1891-95. Size.— 84 in. by 44 in. Extent.- 8 leaves ; 8 lines to a page ; 20 letters to a line. Description.- Country paper; Devanāgari characters; old in
appearance%3; hand-writing bold and clear but not uniform; borders ruled in double red lines and edges in single ; corrections made with yellow pigment; complete.
. This work is identical with Bilhana's चौरपश्चाशिका. The colophon, however, ascribes the work to one Sundara. One commentator of Caurapañcāśikā viz. Rāma Tarka
vägiša Bbāțțācārya sets forth in the introduction and : epilogue of his commentary, that the poem was composed .... by Prince Sundara, son of Gupasagara. For details see
I. O. Cat. Pt. III. No. 40H. Age.- Samvat 1855. Author.- Sunderdeva(?) Bilhana. Begins.-fol. !"
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ बसुधा बसना लोके बंदते मंदबुद्धिना ॥ .
करमोहरतिप्रेक्षे द्वितीये पंचमेप्यहं ॥१॥ etc. Ends.- fol. 8
अद्यापि नो कृतिहरः किलकालकूटं । कों विभर्ति धरणी निजपृष्ठकेनः॥ अंमोनिधिर्वहति दुःसहवडवानमं॥ मंमीकृतं सुकृतिन परिपालयति ॥५॥

Page #354

273. ]
इति श्री सुंदर कवितं चौरपंचासिकं संपूर्णम । संवत् ।। १८ । ।। ५५ ॥ श्रीरस्तु ॥ वैं ॥ १ ॥ ५ ॥ '
References. - See No. 271.
चौरपञ्चाशिका
No. 273
Kavya
Age.— A modern copy.
Size. -- 84in. by 4 in.
Extent.— 19 leaves ; To lines to a page ; 24 letters to a line. Description.- Modern paper with water-marks; Devanagari characters ; new and white in appearance; hand-writing clear, legible and uniform; borders ruled in double pink lines.
The work is divided into two piṭhikās. The first is ascribed to Bilhana and the second to Kaviraja.
Śaka 1703 given in the Ms. appears to be the date of the Ms. from which the present ms. might have been copied.
Author.— Bilhana and Kavirāja.
Begins.—fol. rb
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥
ध्यात्वा गणेशमखिलागमसारभूतं ।
श्रीशारदां सुरनभस्कृतपादमद्मां ॥
किंचित्स्वकीय मतिसंस्फुरितेन भव्यं ।
काव्यं करोति विदुषां सुखबोधनार्थे ॥ १ ॥ etc.
Ends.- fol. 9b
329
लोकोक्तिषु स्थितवतिषु जनेषु सत्सु ।
तामेव पश्यति पुरोषि च पृष्ठतोपि ॥
चिते स्थितामथ नरेंद्रतां विहाय ।
नाद्यापि पश्यति कषिः स्वहितं तदम्यत् ॥ ८४ ॥
48 | Kavya, ]
Caurapancasikā
436. 1884-87.

Page #355

330 Kavya
[274. इति श्रीविहल्णकविकृत चौरपंचाशिकायां पूर्वपीठिका समाप्ता छ
The Second Pīțhikā Begins.-fol. I0
॥श्रीगणेशाय नमः॥ अगापि तां कनकचंपकदामगौरी । कुल्लारविंदनयनां नवरोमराजिं॥ सुप्तोस्थितां मदनविव्हललालसांगीं।
विद्याप्रमादगामतामिव चिंतयामि ॥१॥ etc. Ends.-fol. 19
मम यदि मुकृतं नस्यात्पूर्वजन्मार्जित है। यदि सकलशूराणामचनमस्ति किंचित् ॥ यजनहवन वेदाध्ययनं यम्मम स्या । तदिह शशिकला मे प्राणनाथास्तु जायाः॥ ९२ ॥ इति श्रीकविराजविरचितं चौरपंचाशिकाव्ये द्वितीय पाठिका ..समाता ॥छ॥ संवत् १७०३ प्लवनाम्नि संवत्सरे दिगंबरात्मज यज्ञेश्वपंडितेन आत्मार्थ
लिखितमेतत् ॥ छ । छ । References.- See No. 271.
टीका
चौरपञ्चाशिका
Caurapañcāśikā with
with
Tikā No. 274
437.
1884-87. Size.- 98 in. by 41 in. Extent.-24 leaves ; 2 lines to a page ; 28 letters to a line. (Text)
5-6 , ,, , 32-35 ,, ,, , (Com.) Description. Country paper; Devanagari characters; old in
appearance : band-writings of the text bold and of the

Page #356

274.]
Kavya
331
comm. small; borders ruled in two double black lines%3B text in the middle with the comm. above and. below it;
right-hand edges of folios 1-2, moth-eaten ; complete. Age.- Appears to be old. Author of the text.- Bilhana.
, , comm.-Ganapati, son of Ramopadhyaya.
He assigns the work to Caura. Begins. - ( Text ) fol. 2*
अद्यापि तां etc. as in No. 271 Begins.--(Com.) fol. I"
॥ श्रीगणपतये नमः॥ विनेश्वरं नमस्कृत्य रामोपाध्यायनन्दनः। गणपतिस्तनुते टीका खण्डं काव्यस्य वै स्फुटीम् ।
अथ प्राप्तकर्मोपचीयमान पुण्यपरंपरापादितमहानुभवोति विततभुवन तलसद्यशः प्रसरो द्विजन्मा चौराभिघानः कल्पितप्रथमयौवना चलस्थितशोभोत्कर्षवत्पाकयाचिद्राराजपुत्र्या सह संसारसुखमनुभवनकिश्चिदवलोकयन् तस्या राजपुत्र्या बहुतरादिवसोपचित मन्मथविकारमुपलभा दुर्जनजनैः प्रक टितमन्मथा विकारे सति नपाज्ञया दण्डनायक पुरुषैरुबन्धनाय ब (ब)धभूमि नीयमानश्चौरः पूर्वानुभुतमुखस्मृतिमभिनयनद्या पा...पश्चाशद्भिः श्लोकैलो
कात्मविनोदाय स्वकृतिमेव प्रायो भूयस्पृष्टं कृतवान् । तयथा। etc. Ends.- (Text) fol. 23b
अद्यापि नोज्जति हरः etc. up to परिपालयंति । ५० ॥ as in No 271.
followed by इति श्रीचौरमहाकविना विरचिता श्लोकपंचासिका
समाप्त ॥ Ends.- ( Com.) fol. 24°
अथापिर्यतं कातं यावत् वाडवानिं वाडवरूपिणमग्नि बिभर्ति धारयति किं भूतं वाडवाग्निं दुःसहं शोटुमशक्यं० वाडरूपोग्नीः समुद्धे (२) तिष्ठति इति पौराणिकीति प्रसिद्धं सोऽद्यापि तं रक्षति अत युष्माभिरपि यदंगीकृतमस्ति तत्परिपालनयिमिति वक्तुराशयः इति श्रीसमस्तविद्यारविन्दमार्तण्डखाण्डित बियासि सर्वविपक्षिजनोपकारसंतुष्टी कृत्यहाबाह्मणसमूहसरि

Page #357

332
Katya
[272.
• रामोपाध्यायसूतुना न(गणपतिना रचिता विलास जनचित्तकैरवचंद्रिका
चोरपंचासिकायाः टीका संपूर्णाः ॥ ॥ ॥ . References.- ( 1 ) Mss.-A-Aufrecht's Catalogus Catalogorum :
i, 190°; ii, 39 (the present Ms..); iii, 41.
For described Mss. see I. O. Cat. Pt. VII. Nos. 4008-9.
(2) Printed Editions :-Text and Commentary, published by P. V. Bohlen, Berlin, 1883 and by Dr. W. Salf, 1886.
No. 275
चौरपञ्चाशिका
Caurapancāsīkā with
with टीका
Commentary
159.
1902-1907. Size.-- 104 in. by 44 in. Extent.- 14 leaves ; 3 lines to a page ; 42. letters to a line. (Text)
7 , , , , 45. , ,, ,, (Com.) Description.- Country paper; Devanāgari characters; old in
appearance; hand-writing clear legible and uniform ;
borders ruled with two double black lines; text in the . middle of folios with the comm. above and below it;
red and yellow pigment occasionally used; complete. “Age.- Appears to be fairly old. Author (of the text).- Bilhana.
, (, , comm.). - Not mentioned. Begins.-( Text ) fol. 16
अद्यापि तां कनकचंपकदामगौरीं। . छल्लारविंदवदनांत उरोमराजि । मुप्तोत्थिता मदनविव्हललाल सांगीं। विद्यां प्रमादगलितामिव चिंतयामि ।।१।।

Page #358

373.]
Karya
.333
श्रीरामचंद्राय नमः श्रीकृष्णाय नमः
श्रीः ॥ श्रीः॥श्रीः॥श्रीः ॥ श्रीः ॥ etc. Begins.-( Com ) fol. Ib
|| श्रीगणेशाय नमः ।।
अद्यापीति चिंतयामि कांतां राजपुत्रीं तच्छब्दपूर्ववस्तुपरामर्शः etc. Ends.-( Text ) fol. 14*
अद्यापि नोज्झति हर किलकालकूट । कूमों बिभर्ति धरणी खलु पृष्ठभागे । अंभोनिधिर्वहति दुःसह वाडवाग्नि
मंगीकृतं मुरुतिनः परिपालयंती ।। ५०॥ ५० ॥ Ends. ( Com )--fol. I4*
अद्यापि नो भूतिसत्यंजंति को हरः किलकालक उमठरविषं इति योजना किलेति प्रसिद्धं तथैव बिभर्ति दधातिकः कुर्मरूपी कृपणः कि धरिणी पृथ्वीं केन पृष्ठेन बारिरुहरूपेण खलु निश्चयेन अंभोनिधिरपि वहति के वाडवाग्निं कथं भूतं दुर्बलहंसोर्ट शास्त्रं वहत्यात्पापनानि वस्तूनि इत्याशंक्याह परिपालयति यत् के सुकृतिनः पुण्यपुरुषाः किं अंगीकृतं सकृतप्रयेया अतएवाहं अंगीकृतं अथ निर्वाहिकः इति योजना स्वमरणानिर्वद्धति दनुचरसुखाद्विजाय राजपुत्रः अनीयकांचिद्रूपजानहर्षनोन्मुच्यते स्म यपित्वा वस्रालंकार संबध्यते दनुरागवती दुहितरं तस्मै प्रतिपाद्य विसज्जितं इति वदंति इत्याशयः
चौरीसुरतपञ्चाशिका
Caurisuratapañcāśikā No. 26
127...
1875-76. Size.- 57 in. by sf in. Extent.-- 10 leaves; 1 lines to a page ; 21 letters to a line.
Description.- Country paper; Sarada characters; old in appear
ance; hand-writing clear, legible and uniform; folios

Page #359

334 Katya
[217. slightly worn out; the Ms. originally appears to have
been stitched in a book form but now the folios are loose. Age.- Appears to be fairly old. Author.-- Bilhaņa. Begins.
॥ श्रीपुरुषोत्तमायों नमः॥ ॐ स्वस्ति ।। श्रीप्रमथपतये नमः । श्री श्रीपतये नमः ।। सर्वस्वं गृहवर्तिकुंतलपतिर्ग्रहातु तन्मे पुनआँडागारमखंडमेव हृदये जागति सारस्वतम् ॥ रे शूद्रास्त्यजत प्रमोदमचिरादेष्यति मन्मंदिरं ।
हेलांदोलितकर्णतालकरटिस्कंधाधिरूढाः श्रियः॥२॥ Ends.--
आश्लेषचंबनशतैः कुसमादिदानैः। प्रेमोल्लसन्मधुरकोमलमंजुवाग्भिः ॥ या सर्वदा प्रियतमेन निषेव्यते सा। स्वाधीनमर्तृकपदं प्रकटीकरोति ॥४७॥ नि:स्वामिनी मलिनवनवपुर्वहतीं। . दिंडीरपिंडपरिपांडुरगंडभित्तिः। निर्मूषणां प्रियप्रियोगसदुःखतप्तां ।
तां प्रोषित प्रियतमा प्रवदंति संतः ॥४८॥ References.- See No. 27.
जयति
Jayati 448 (iv). 1895-1902.
No.277
Extent.- 17-17 leaves. Description.- See No. :
448 (i)
1895-1902 Author.-Tulasidasa.
(दुर्घटकाव्य).

Page #360

278.] Kavya
335 Begins.- fol. I7"
अथ जयति लिख्यते। जयति राजराजेंद्र राजीवलोचन रामकलिकामतरुधामशाली । अनय अंभोनिधि कुंभजनिशाश्वरति भरघनधोरचरकिरणमाली ॥१॥
etc.
Ends. - fol. 17
जयति विश्व......बलितविरदाचली...उप...रणतवेदनि...लवाणीदास तुलसीदास श...सीतारमन संगशोभितराम राजधानी जयति संपूर्ण तुलसीदासकृत सं १८९८ शके १७६४ पोस शुक्ल... ९ लिपिकृतं गंगाविष्णुमोहितगोत्रव्यास
जामविजयकाव्य
Jāmavijayakāvya
183. No. 278
1879-80. Size.-10 in. by 44 in. Extent.-55 leaves ; 8 lines to a page ; 28-30 letters to a line. Description.- Country paper; Devanāgari Characters; whitish in
appearance; hand-writing very bold, clear, legible; and uniform ; borders ruled in double red lines; verse-numbers
marked with red pigment; complete. Age. - Samvat 1805. Author.- Vāņinātha. Subject. A Kāvya on the history of the Jāma race of Kacha and
Navānagara. Begins.--fol. 1b
श्रीगणेशाय नमः॥ कराकशलयकं पांटोलिमंमल्यमाल्यं । दधदुरसिनतास्यं सीतया सज्यमानं ।।। गुरुजनचलदक्षिप्रांतमात्रीहमानो। हृदयनिहितभाघो राघधो ना पुनातु ॥ १ ॥

Page #361

336
Kavya
[278.
एकत्रिजगतां नाथ: करुणावरुणालयः ।
वासुदेव इति श्रीमानान्मारामोऽवतीर्णवान् ॥२॥ etc. fol. 9' दोहंडप्रबलप्रतापतपनव्यापन्नसहितः ।
श्रीमज्जामकुलप्रदीपउदितः श्रीशत्रुशल्यो तृपः॥ वाणीनाथकतेस्य जामविजये तत्तद्गुणालंकते ।
काव्ये पूर्वजनानुवर्णनविधौ सर्गोयमादिर्गतः॥ Ends.-fol. 540
पतिताश्रुकुलाकुलशत्रुमुखं मुखपद्मविलोकनहष्टगणं गणनीयविलंघनचारुगणं गुणकष्टसमेत दिगंतकविं कविमंत्राविज़िन्वरमंत्रकथं कथनीयचरित्रपवित्रभुवं भुवनेकविचक्षणनामतृपं नृपधर्मतनुं कलेये॥छ । श्री।।
इति श्रीवाणीनाथविरचिते जामविजय नाम काव्यं समाप्तमिति।। संवत् १८०५ वर्षे फाल्गुन मासे कृष्ण पक्षे चतुर्दशी १४ श्रीसोमवासरे लिखितमिदं ग्रंथं ॥ .
॥श्री श्रीमालज्ञातीय ओ...श्रीरघुरामात्मजओ...श्रीदेवरामसुत चिरंजीवीओ...श्रीजगज्जीवनस्य पुस्तकं ॥ श्रीरस्तु ॥ छ । यादृशं पुस्तके......... मम दोषो न दीयते लेखकपाठकयोः कल्याणं भूयात् ॥॥श्रीरस्त॥ शुभं भवतु ॥ कल्याणमस्तु ॥ स्वस्ति । शिवमस्तु । श्रीः॥
A dynastic list of kings who preceeded king Satrusalya is given at the end.
References.-(I) Mss.- A-Aufrecht's Catalogus Catalogorum :
i, 206° ; iii, 44.
Aufrecht records only two Mss. of this work viz. the present one and the other belonging to the I. O. Library.
___B-Descriptive Catalogues :- For details see I. O. Cat. Pt. VII. No. 3985.

Page #362

279.]
ताराचंद्रोदय
No. 279
Begins-- folio. xb
folio. 6b
Kavya
Size— 11‡ in. by s in.
Extent.— 83 leaves ; 7 lines to a page ; 32 letters to a line. Description.-- Country paper; old and brittle; Devanagarī characters ; hand-writing, bold, clear, legible and also uniform ; occasional marginal notes; borders ruled in two double black lines with red pigment between them; yellow pigment used for corrections; the Ms. contains two additional folios numbered 1 and 2 and in a different hand; folio number 33 repeated; fol. I contains a beautiful design in the centre.
Age.-— Sarvat 1736.
Author. - Vaidyanātha Maithila.
Subject.— Kāvya : the life of Tarācandra, son of Kesavadeva, King of Multan. See Auf. Cat. Cat. i, 229.
337
Tārācandrodaya
129. 1875-76.
43 [ Kāvya. ]
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥
गणेशं नमस्कृत्य सत्यव्रतानामिवाशिषं वाददानः करोति ।
महीपाल तारासुचंद्रस्य वंशावली वैद्यनाथो विशाला सुदैव ॥ १ ॥
पुछं न क्षिपति स्म विस्मयममी यास्यत्तिजादोगणाः ।
श्वासं न त्यजातिस्म पन्नगपुरी जीर्णा भवेदंजसा ॥ निस्यन्दः स्वधमस्ति यंत्रिततनुर्विश्वंभरारक्षणा -। व्यग्रोमीनतनुस्तनोतु कुशलं तारासुचंद्रस्य सः ॥ २ ॥ यः क्षीणीमादधानो भुवनतलचरो योगिनां गोवरोयं । माघ महात्मा त्रिदशगणकृते स्वीकृतानेकभारः ॥ ताराचंद्र क्षितींद्र क्षितिपकुलमणेश्चंद्र मार्त्त डवक्तु- । क्षिप्रख्यात कीर्तिष्कलयतु कुशलं सर्व्वदेवाधिदेवः ॥ ३ ॥ etc. इति श्रीताराचंद्रोदये महाकाव्ये वैद्यनाथमैथिलरुतौ प्रथमः
सर्गः ॥ १ ॥

Page #363

338
Kaurya
[279.
folio 8 इति etc................द्वितीयः सर्गः ॥२॥ Ends.-folio. 80
नित्यं शर्म करोतु तावकामियं गौरीरमाभारती । गीर्वाणाः शिवदा भवंतु भव ते पुत्रैः समं सादरं ॥ ताराचंद्रमहीमहेंद्रवसुधालंकारचूडामणो। धन्यस्त्वं सुरराजवंदितगुणो गीतोसि देवैरपि ॥ . ताराचन्द्रमहीमहेन्द्रभवतः स्तोत्राय धात्रा कथं । नो दत्तानि मुखानि नागनृपतेस्तुल्यानि मह्यं चिरं । आयुर्नवसृकंबुसूनुसदृशं दत्तं ततो भूपते। लज्जासागरमज्जनादहमहो मुग्धोस्मि धिग्वेधसं ॥३॥ विरोसी जगदीशवर्तनमथो देध्यास्तथा सत्कथा । मात्राणामपि वर्तनं सुललितं चक्रे कृती मैथिलः॥ ताराचन्द्रमहीमहेन्द्रचरितैरानन्दितो नित्यदा। काशीवासमथाकरोदयमहो गंगासमीपस्थितः॥२०॥ ३ इति श्रीताराचंद्रोदये महाकाव्ये श्रीवैद्यनाथमैथिलकता विंशतिः सर्गः॥ शुभमस्तु ॥ संवत् ॥ १७३६ समये चैत्रसद्ध परिषा ।। लिषितं विष्णुदास कायस्थ काश्यां ॥
Then follow some 18 verses from ताराचंद्रोदय :- The i begining and the end of which are given below : " Begins.
गंगे मेमानतो भूया गंगे मे देवि पृष्ठतः । गंगे मे पार्श्वयोरेघि त्वयि गंगेस्तु मे स्थितिः॥१॥ etc.
Ends.--
पूर्व यादवपुंगयो हरिरभूत्पीतांबरो भूतले। श्रीमानुप्रकृतिः समस्तजगतीं जंभारिसंभाविः॥ ताराचंद्रमहमिहेंद्रभवता पीतांबरा भूसरा। विश्वेषां कमलाविभासरासकाः के वा न देवाः कृताः ॥ १७ ॥

Page #364

280.]
Karya
___"
दानदक्षाजगत्यक्षाह्यधः कक्षास्त्वयाकृता।
ताराचंद्रमहादानवितानैरवनीश्वरा ॥ १८॥ References. — Aufrecht refers to only two Mss. of this work in his
Cat. Catalogorum i, 2298.
तीर्थप्रबंधकाव्यटीका
Tirthaprabandhakāvyatikā गुरुभावप्रकाशिका
Gurubhāvaprakāśikā No. 280
628.
1882-83. Size.- 9 in. by 41 in. Extent.- 30 leaves ; 13-14 lines to a page ; 32-36 letters to a line, Description.-Country paper; Devanagari characters%3 old and
dirty in appearance; hand-writing careless, illegible and not uniform ; folios have no borders ; red pigment used for marking verse-numbers.
Fol. I contains the following endorsement :
॥ तीर्थप्रबंधटीका समाप्ता अनंताचार्याणामिदं पुस्तकं ॥ Age.- Appears to be fairly old. Author.- Nārāyaṇācārya. Begins.- fol. 10
अविघ्नमस्तु । तपोविद्या विरक्त्यादिसद्गुणोधकरानहं। वादिराजगुरून् वंदे हयग्रीवयाश्रयान् ।। वादिराजमुखांभोजविसृता वाक सरस्वती । अश्वग्रीवयशो गंगासंगास्मान् पावयत्यळं । वादिराजमुनींद्रेण रचितं सज्जनामृतं । तीर्थप्रबंधमवंद्व व्याकुहं यथामति । बादिराजोक्तचातुर्यमशक्यं ज्ञातुमंजसा । तथापि वक्ष्ये तच्छिक्षामनुसत्यवलेशवः etc.

Page #365

Katya
[286.
Ends.-- fol. 300
वाराणशो सकळतीर्थाधिपती समुद्रे बिहरनपि यत्पुष्कराख्यं सरः आदित् प्रविवेश । विशप्रवेशन इति धातोर्लह । अतः सकलतीर्थोत्तमं इति नावः ॥१०॥
इति श्रीमत्कविकुळतिळकवादिराजतीर्थपज्यचरणीवरचित तीर्थप्रबंधस्य टीकायां लक्ष्मीपतिभट्टोपाध्यायमनुना नारायणचार्येण
कृतायां गुरुभावप्रकाशिकायां पश्चिमप्रबंधः समाप्तः ॥ छ । References.-IMss Aufrecht's Catalogus Catalogorum-i, 2320.
This is the only Ms. of commentary on तीर्थप्रबन्ध ____ recorded by Aufrecht.
त्रिपुरदहन
Tripuradahana No. 281
83.
1919-24. Size.—84in. by 13} in. Extent.- s leaves ; 11-12 lines to a page ; 17 letters to a line. Description.– Modern paper with water-marks ; Devanāgari cha
racters; hand-writing clear and legible ; ruled in pencil.
The Ms. is a transcribed copy of a Ms. from Madras. Age.- A new copy. Author.- Not mentioned. Begins.- folio. I
नीते पावकिनाथ दानवघरे कालालयं तारके। तत्पुत्रास्तपसान्यदुश्वरतरेणाराध्य गौरीपतिम् ।। हेमायोरजतात्मिकामपि ततो गेहत्रयी कामगां।
लब्ध्व हन्त चतुर्दशापि भुवनान्यालोकयाश्चक्रिरे | etc. Ends.- folios
सुमेरुरभवञ्चापं ज्या बभूवाथ वासकी। पत्रं वायुर्मुखं वह्निः शरकाण्डं जनाईनः ॥ यस्य चक्रीकृते चापे स्वर्गपातालवासिनः। चक्रुरन्योन्यसल्लापं नमस्तस्मै पुरद्विषे ॥

Page #366

283.1
Kavya
341
त्रिपुरदहन
Tripuradabana No. 282
130.
1875-76. Size.-- 7' in. by 4} in. Extent.- 21 leaves; 7 lines to a page; 30 letters to a line. Description.- Modern paper with water-marks%3 Devanagari
characters; hand-writing beautiful, bold, legible and uniform ; borders ruled with double red lines; the Ms.
contains I-3 chapters. Age:- A modern copy. Begins.-- fol. ra
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीशंभवे नमः ।। वपुरिति गौरच्छार्य जयति विभोरभिदधाति गौरच्छाये ।।
विषकटुकायेनाहि श्रेणी भूषणमिव स्वकायेनाहि ॥१॥ etc. Ends.- fol. 210
ववंधुरेवबंधुरे स्ववर्त्मनि स्थितिजनाः।। पिनाकिनापिनाकिना ममोदिमोदकारिणा ॥६० ॥ इति त्रिपुरदहनं तृतीयाश्वासः३
त्रैलोक्यमंगल
Trailokyamangala No. 283
500 (iii).
1899-1915. Size.- 7t in. by 6 in. Extent.— 68-82 leaves ; 12-13 lines to a page ; 25 letters to a line. Age.- Sarivat I751-83. Begins.- fol. 68
॥श्रीराधावल्लभाय नमः॥ अथ जुगलकिशोर सहस्त्रनाम लिख्यते सूतोवाच ॥

Page #367

342
Kavya
एकदा नारदं प्राप्य || ब्राह्मणस्तमुत्तमं ॥ कृतांजलिपुटी सूत्वा || गौतमो मुनिरब्रवीत् ||१|| कथं गोप्यो ब्रजेश्वामि || गोविंदविरहातुरा ॥ तन्मनस्तद्गतप्राणा || दर्देहान् वदस्व मे ||२॥ etc.
Ends. - fol. 824
दण्डक
No. 284
कवचस्य प्रसादेन || जीवनमुक्तो भवेन्नरः ।। त्रैलोक्यक्षोभयेदेव || त्रैलोक्यविजयी भवेत् ॥ ४५ ॥ इदं कवचमज्ञात्वा ॥ यज्ञेय पुरुषोत्तमः ॥ शतलक्षप्रजप्तोपि ॥ समंत्रसिद्धिदायकः ॥ ४६ ॥
इति श्रीसनत्कुमारतंत्रे ॥ त्रैलोक्यमंगलनाम स्तोत्र संपूर्ण ॥ श्रीराधा
वल्लभायनमः ॥
Then follow two diagrams, peculiar to the tantric works.
[ 283.
Begins.fol. rb
॥ श्रीगणेशाये नमः ॥ श्रीमते रामानुजाय नमः ॥ अथ दंडक लिप्यते ॥
Dandaka
Size॰— 1o3 in. by 42 in.
Extent.— 15 leaves ; 7 lines to page; 32-34 letters to a line. Description. - Country paper; Devanagari characters; old in appearance; hand-writing bold, clear and uniform; borders ruled in double red lines and edges in single; dandas in red ink; complete.
Age. — Appears to be old. Author. Tulasidasa.
700. 1886-92.
देबसर्वसौभाग्य प्रदसर्वतो भद्रनिधिसर्वसर्वेश सर्वाभिरामं ॥ शर्बह्वदिकंजमकरंद मधुकररुचिररूपभूपालमणिनौमि रामं ॥ १ ॥ etc.

Page #368

286. ]
Ends.-fol 15
द्दण्डक
No. 285
दर्पदलन
a
Ends.-- fol. 172
No. 286
Size.-
Kavya
Extent.~~ 154-17 2 leaves ; 40-45 lines to a page ; 32 letters to a line.
Description. See No.
Author — Tulasidasa. Begins. fol. 15a
एवज्ञानविज्ञानवैराग्य ऐश्वर्यनिधिसिधि अणिमायादि भूरिदानं ॥ ग्रसत भवव्याल अतित्रास तुलसीदास त्राहि श्रीरमन उरगारि
जानं ॥ ९ ॥
इति दंडक संपूर्ण || शुभं
448 (i) 1895-1902
343
( दुर्घटकाव्य ).
Dandaka:
448 (iii). 1895-1902.
अथ दंडक लिष्यते रघुनाथजीका ॥
देवसौभाग्यप्रद सर्वतो भद्रनिधिसर्व सर्वेश सर्वाभिरामं ॥
सर्व हृदिकंजमकरंद मधुकररुचिररूप भूपालमणिनौमिरामं ॥ १ ॥ etc.
देवज्ञानविज्ञानवैराग्य ऐश्वर्य्यनिधिसिद्धि आणिमादिघादिभूरिदानं ग्रसन भवबालश्रुतित्राण तुलसीदास त्राहि श्रीरमण उरगांरिजानं ॥ १ ॥ इति तुलसीदासकृतं दंडक संपूर्ण
Darpadalana
402.
1887-91.
- 62 in. by 9‡ in.
Extent. - 34 leaves ; 20 lines to a page ; 16 letters to a line.

Page #369

344
Kavya
[286.
Description.-Country paper; Kasmiri Devanagari Characters%3;
well preserved ; handwriting clear, legible and uniform ; incorrect in many places; complete ; on folios 1-5 the corrections are recorded in margin ; red pigment used
for colophons. Age.- Not very old. Author.- Ksemendra. Subject.- A diatribe against human pride. Begins.--fol. 16
ॐ नमो विघ्नहर्ने। ओं प्रशान्ताशेषविघ्नाय दर्पसर्पापसर्प(4)णात् । नमः शमनिधानाय स्वप्रकाश विकासिने ॥ संसारवृत्तिरेकाय स्वतोम्सेकाय चेतसः । प्रशमासृतसेकाय विवेकाय नमोनमः ॥ क्षेमेन्द्रः मुहृदां प्रीत्या दर्पदोष चिकित्सक :
स्वास्थ्याय कुरुते यत्नं मयुरैः सूक्तिभेषजः।। etc. Ends.- fol. 34
प्रशान्तोन्तस्मृस्माविषमपरिमापः शमजलैरशोषस्सन्तोषामृतबिरसपानेन वपूषः॥ असंगस्संभोगः कमलदलकीलालत्व(तु)लया। भवारण्ये पुंसां परहितमुदरं मुखतमः॥ इति नीतिपद्धतौ तपो विचार समाप्तः॥ ॥
संपूर्णेयं नीतिपद्धतिः॥ शुभम् ।। References:-IMss. Aufrceht's Catalogus Catalogorum i, 254%;
ii 52° iii,534 ___For described Mss see I. O. Cat. pt. VII No. 3928 and A. B. Keith ( I.O. Cat.) No. 7087.
Printed iu Kāvymälā, 6; German translation by R Sehmidt. Z. D. M. G. vol. 69 ( 1915).

Page #370

287. ]
दर्पदलन
No. 287
Age.-- Not very old.
Author.— Ksemendra.
Size— 9 in. by 6in.
Extent.— 34 leaves ; 12 lines to a page; 26-27 letters to a line. Description. - Country paper ; Kāśmiri Devanagari characters; in good condition; handwriting bold, clear, legible and uniform ; complete.
Begins.—fol. 1b
ॐ श्रीगणेशाय नमो नमः ॥
ॐ नमो भगवते वासुदेवाय नमो नमः ॥
प्रशांत्ताशेषविघ्नाय etc. as in No. 286
Ends.-fol. 33a
Kavya
fol. 5 इति श्रीव्यासदासापरा ख्य क्षेमेंद्र विहिते दर्पदलने कुलविचारः
प्रथमः ॥ १ ॥
345
Darpa dalana
403. 1887-91.
References.-- See No. 286
No. 288
प्रशांतोतस्तृष्णा etc. up to परमदमुदारां खलु तपः ॥
दशावतारचरित
followed by इति श्रीदर्पदलने तपोविचारः सप्तमः ॥ ७ ॥ समाप्तं दर्पदलनम् ॥
as in No. 286
Dasavataracarita
133.
1875-76.
Size.-132 in. by 6 in.
Extent.~~ 67 leaves ; 12 lines to a page ; 45 letters to a line 44 [Kavya 1

Page #371

346
Kavya
[288. Description.-- Smooth country paper ; Käśmiri devanāgari chara
cters; hand-writing clear, legible and uniform ; folios numbered in both margins ; yellow pigment occasionally used for corrections.
Age.-- Samvat 1926. Author.- Ksemendra. Begins.-- folio 1b
ॐ नमो नारायणाय अशेषविश्ववैचिश्यरचनारुचये नमः। मायागहनगडाय नानारूपाय विष्णवे ॥ देवः पायादपायात्रिभुवनभुवनस्तम्भभूतः सयुष्मा- . नायुष्मानस्य कीर्त्या प्रभवति पुरुषः स्वर्गमार्गे पवनें। मत्स्यः को बराहः पुरुषहरिवपुर्वामनो जामदग्न्यः ॥ काकुत्स्थ कंसहन्ता स च सुगतमुनिः कर्किनामा च विष्णुः ।
अवतारकथायुक्त्या भक्त्या भगवतो हरेः। श्रीव्यासदासः कुरुते क्षेमेन्द्रः सरसांस्ततिम् ॥ सजनास्थितिचित्रस्य पुण्यारण्यविहारिणः
हरिभक्तिरसासिक्ताः श्रूयतां मम सूक्तयः etc. folio. 3" इति श्रीदशावतारे मत्स्यावतारः प्रथमः ॥१॥ rolio. 5- इति श्रीव्यासदासापराख्यक्षमेन्द्रछते दशावतारे कुर्मावतारो
.. द्वितीयः॥२॥ . Ends-- folio 66 (67)
श्रत्येति देवर्षिगिरं यथार्थो तथेति निश्चित्य महर्षयस्ते । विष्णोः क्षितौ कर्किकुलावतारनिवेशिताशाः सखिनो वभुवुः।। इत्येष विष्णुरवतारमूर्ते कथामृतास्वादविशेषभक्त्या । श्रीव्यासदासान्यतमाभिधानक्षेमेन्द्रनाम्ना विहितस्तवाग्यः । इति श्रीध्यासदासापराख्यक्षेमेन्द्रकृते दशावतारे कळवतारो दशमः॥१०॥ समाप्तश्चायं दशावतारस्तवः॥ पो मास्यकारिविचित्रसपैराश्चर्यकारी हृदयस्थरलैः ।

Page #372

389.]
Kivya
:
श्रीमाननन्तः स्फुटशक्ति चक्रः श्रियेस्तुविष्णुविभवो दधि (4) कश्मीरेषु बभूव सिन्धुरधिकः सिन्धोश्च निम्नाशयः। . प्राप्तस्तस्य गुणप्रकर्षयशसा पुत्र प्रकाशेन्व्रताम् ।। विप्रेन्द्रप्रतिपादितान्नधनभूगोसङ्घकृष्णाजिनः। प्रख्यातातिशयस्य तस्य तनयःक्षेमेन्द्रनामाभवत् ।। तेन श्रीत्रिपुरेशशैलशिखरे विश्रान्तिसन्तोषिणा। विष्णोस्त्वल्पविलोकिताकृतसुधासंवर्धितोत्कण्ठया । वाक्पुष्पैरमलैणप्रणिहितैरम्लानशोभैः स्थिर-। भक्तिव्यक्तदशावतारसरसः पूजाप्रबन्धः कृतः ॥ स्तुतिसङ्कीर्तनाद्विष्णोविपुलं यन्मयार्जितं । तेनास्तु सर्व लोकानां कल्याणकुशलोदयः।। एकाधिकेन्दे विहितश्चत्वारिशेसकार्तिक । राज्ये कलशभूभर्तुकश्मीरेष्वच्युतस्तवः रसाक्षिनन्देन्दुमिते विक्रमादि संवत्सरे । हरिस्तपो मया दृष्ट्वा पुस्तकं लिखितस्तदा।।
References:
Aufrecht Catalogus Catalogorum, i, 248", 7896. Printed Editions- Printed in Kavyamala Series, 26, 1891. . A. B. Keith :- History of Sanskrit literature, p. 136.
दशावतारचरित
Daśāvatāracarita
132. No. 289
1875-76. Size.- 74 in. by 54 in. Extent.— 107 leaves ; 15 lines to a page ; 18 letters to a line. Description.-- Country paper; Sarada characters; old in appear
ance ; handwriting clear, legible and uniform ; some folios are of pink colour ; some folios pasted with paper slips; the
Ms. is stitched in a book-form. Age.-- Appears to be fairly old.

Page #373

$48
Author.~~ Kşemendra.
Begins.-
Ends.
तेनश्री त्रिपुरेश शैलशिखरे विभ्रांतिसंतोषिणा । विष्णोः स्वल्पविलोकिताकृतिसुधा संवर्धितोत्कंठया ॥ वाक्पुष्पैर मलगुणप्रणिहितैरम्लानशोभैः स्थिरैः । भक्तिव्यक्तदशावतारसरसः पूजाप्रबंधः कृतः ॥ स्तुतिसंकीर्तनाद्विष्णोर्विपुलं यन्मयार्जितम् । फलं तेनास्तु लोकानां कल्याणकुशलोदयः ॥ एकाधिकेन्दे विहितः चत्वारिंशे स कार्तिके । राज्ये कलशभूभर्तुः कश्मीरेष्वच्युतस्तवः ॥ समाप्तोयं दशावतारः ॥ नमोच्युताय ॥ References: - See No. 288
दानकेलिचिंतामणि:
No. 290
- Kaiya
ॐ नमो नारायणाय ।। ॐ अशेषविश्ववैचित्र्यरचनारुचये नमः ॥ मायागहनगूढाय नानारूपाय विष्णवे || देवः पायादपाया त्रिभुवनभवनस्तंभभूतः स युष्मान् ।
आयुष्मानस्य कीर्त्या प्रभवति पुरुषः स्वर्गमार्गेऽपवर्गे ॥
मत्स्यः कूर्मो वराहः पुरुषहरिवपुः वामनो जामदग्न्यः काकुत्स्थः कंसहता स च सुगतमुनिः कल्किनामा च विष्णुः ।।
आदि मत्स्यः सजयता यः श्वासोच्छ् वासितैर्जलै । गगने विदधे भोधिं गगनं च महोदधौ ॥ तं नमस्कुर्महे कर्म यः कबाटमसंकटम् । अतीत...र्व ब्रह्मांडमवशेष इवावहत् ।।
Size.- rog in. by 4g in
1390:
Dānakelicintamani
507 1891-95.

Page #374

290.1
Kavya
Extent.--- 1 1 leaves; tt lines to a page; 45 letters to a line Description. - Country paper ; old in appearance; Devanagari characters; hand-writing clear, legible and uniform ; borders ruled in double black lines; occasional marginal
notes.
349
Age.— The Ms. appears to be old.
. Author.-- Not mentioned. Rajendralal Mitra gives the author's name as Krisna-caitanya-candra. See Notices. No. 2528. Subject. Kavya. a poem describing the dalliance between Räḍhā and Krsna.
Begins.--folio rb
श्रीगांधर्वागिरिधराभ्यां नमः ॥
कुर्वाणैः शतमाशिषां निजनिजप्रेयोजयायोत्सुकैः । स्वीयः स्वीयगणैः स्फुटं कुटलिया वाचानितुंगीकृतः ॥ गव्यानां नवदानकल्पनकृते प्रौढं मिथः स्पर्द्धिनो । गांधर्वागिरिधारिणोर्गिरितटे केलीकलिः पातु वः ॥ १ ॥ उद्दामनर्मरसरंगतरंगकांतं राधासरिगिरिधरार्णव संगमोत्थं । श्रीरूपचारुचरणाब्जरजः प्रभावादधोपि दाननवकेलिमणि चिनोमि
॥ २ ॥ etc.
Ends. folio. Ira
दध्यादिदाननव के लिरसाब्धिमध्ये- । मानं नवीन युवरत्नयुगं व्रजस्य ॥ नर्मालिह्रयमुदितयुतिगौरनील- । मंधोपि लुब्ध इहलोकितुमुत्सुकोस्मि ॥ १७३ ॥ राधामाधवयोर्दानकेलि चिंतामणि गिरौ । लब्धमंधेन वीतां श्रीमद्रूपगणाः प्रियाः ॥ १७४ ।।
आददानस्तृणं दंतैरिदं याचे पुनः पुनः ।
श्री मद्रूपपदां भोजे रजोहंस्यां भवे भवे ।। १७५ ॥
इति श्रीदानकेलिचिंतामणिनाम प्रबंधः संपूर्णः ॥ यथा दृष्टं तथा लिखितं ।

Page #375

Kavya
Late
References:
I Aufrecht Catalogus Catalogorum, i, 2494; iii, 54
This work is described by Rajendralal Mitra in his “ Notices of Sanskrit Mss." Vol. VII, No. 2528.
405.
दुर्घटकाव्यं
Durghatakāvya No. 291
1887-91. Size.-8 in. by sin. Extent.-- 8 leaves; 9 lines to a page ; 24 letters to a line. Description.- Thin country paper; Devanagari characters; old in
appearance; hand-writing bold, clear, legible and uniform;
verse-numbers marked with red pigment. Age.- Appears to be old. Author.- Ascribed to Kalidasa. Begins- fol.1
॥ श्रीरामचंद्राय नमः॥ लक्ष्मीवन् कृतकरसूरणदहिन दुः धक् क्षमः। पापडीलादू ढोकलधीवडांछनवडी रदाजांवुदीरुचिः॥ मंडाशाकरेखंडनो विविभुनाक्षीरावसातुल्य मां।
सासंदालितडिलिभांगवसनोच्या सेवक सारवान ॥ १॥ etc. Ends.- fol.8.
अर्द्धरात्रे दिनस्याङ्के अर्द्धचंद्रेर्द्धभास्करे । रावणेन हृता सीता कृष्णपक्षे सिताष्टमी ।। ६२ ॥ स्तनमंडलमाभित्य नखस्य वरयोषितां । कदा कर्णयते गीतं नागरीवररंगराट् ॥ ६३ ।। इति दुर्घटकान्यं संपूर्णतामगदिति ॥...

Page #376

292.]
Kavya
351
The following stanzas are written in a diffeent hand -
आभाकाशितपक्षस्थ मैत्रश्रवणरेवती। . संगमेन हि भोक्तव्यं द्वादश द्वादशी हरेत् ॥१॥ मैत्रस्य प्रथम पादं द्वितीयं श्रवणस्य च । पोष्णाया वतीयं पादं त्यजेत मनरब्रवीत ॥२॥ मैत्राद्य पादे स्वपती च विष्णुर्वैष्णव्यमध्ये ।
परिवर्तने च विबोधमेति नापारणं विष्णुविभागमध्यति ॥ ३॥ References:- see No. 292.
दुर्घटकाव्य with टीका
Durghatakavya
with Tikā
71. No. 292
1907-15. Size.-- 103 in. by 4g in. Extent.-- 11 leaves ; 12 lines to a page ; 45 letters to a line. Description.- Country paper; Devanagari characters; old in
appearance%3; handwriting clear, legible and uniform; borders ruled in two double black lines ; left-hand edges
of folios moth-eaten. Age.- Appears to be old. Author.- Not mentioned. It is ascribed to Kālidāsa ( see I. O.
Cat. Pt. VII, p. 1489. Subject.— A highly artificial poem in praise of various deities
especially Vişnu. Begins.-- (Text) fol. 1b
॥ श्रीगणेशाय नमः। ॥ श्रीलक्ष्मीनृसिंहाय नमः ।। हे लक्ष्मीवनकृतकरसूरणदहिन etc. asin No 291.
, (Com):- हे लक्ष्मीवन त्वं मां सेवकं अव्याः रक्षः अवस्त्वां कृतं कोऽपृथिव्याः

Page #377

352
Ravya
[293.
उः अवनं रक्षणं येनासी कृत छः । पुनः किं विधस्त्वं असूः सुपते उद्यतेऽसौ सून सू असूः । पुनः किं विधस्त्वं ।। रणादि हिन् रणं संग्रामं ददतीति ते
रणदाः शत्रवः तान हिनस्ति असौ रणदाहिन् । इत्यर्थः । etc. Ends.—(Text) fol. 11
अर्धरात्रे दिनस्यार्धे अर्धचंद्र भास्करे । रावणेन हृता सीता कृष्णपक्षे सिताष्टमी ।। ८० ॥ किं स्याद्वर्णचतुष्टयेन वनवणैनिभिर्भूषणं । स्याधायेन महीत्रयेण च फलं मध्ये द्वयं प्राणदं ॥ घस्ते गोत्रतुणं(?) धास कुसमं चांते च सप्रेक्षण ।
ये जानति विचक्षणाः क्षितितले तेषामहं किंकरः ॥८१॥ . इति दुर्घटश्लोकाः॥ ॥ ॥ तृसिंहेन काश्यां लिखिताः ॥ ७ ॥... Ends.- Com.- अस्यर्विः। कृष्णपक्षे या अष्टमी तस्याः दिनस्यार्धे रावणेन सीता . हृता किं लक्षणा अष्टमी। अर्धरात्रे सिता शुभ्रा। किं लक्षणे अर्धरात्रे ।।
अर्धचंद्रे ॥ किं लक्षणे अर्धचंद्रे । अर्धभास्करे । अर्धभाः करोतीति अर्धभास्कर
, इति ज्ञेयं ।। ८०॥ References. For a described Ms. of Durghata Kāvya and the
comm. see I.O. Cat. Pt. VII, No. 3926... . The work is said to have been printed in Kāvyakalāpa I, pp. 136.7
दुर्घटकाव्य
with टीका
Durghatakāvya
with Tikā
No. 293
709. 1886-92.
Size.— 5 in. by 8 in. Extent.- 19 leaves ; 16 lines to a page ; 20-22 letters to a line. Description.- Country paper ; Devanāgari characters; old in appe
arance; handwriting clear, legible and uniform; borders ruled in triple red lines and edges in double; red pigment occasionally used.....
. . .
।

Page #378

294.]
Kavya
353
Age.--Samvat 1886. Author.-- The text is ascribed to Kālidāsa. Begins.--fol. 1
Text- ॥श्रीगणेशाय नमः ।।
___ लक्ष्मीवन् कृत etc. as in No 291 , Com:-- हे लक्ष्मीवन् त्वं मां सेवकं अव्याः रक्ष etc. Ends.-- Text fol. (194)
अंधारी भयभीतिरातिकचरो लातांछडीडोकरी। रीकीटांगरनुच्छ लीवकरहीमेडारडीडांगरी ॥ लातीभीतिगरीरगंडकभशोचूडोगधोकणो।
भाजीभेडभभापडभाकडहशोरीछंगयोवंदरः॥ ८१॥ . . इति श्रीकाल(लि)दासकविरचिते दुर्घटकाव्य संपूर्णः प्र ००० संवत् । १८८६ वर्षे पोसमासे कृष्णपक्षे तिथौ षष्ठ्यां बुद्धवासरे छ लिखितं नापूला
लेन स्वपठनार्थ उपदेशकम्प शुभं भूयात् छ छ श्री श्री . ... Ends-Com-विना गरुडेन नितो इंद्रः तदाामभवोऽर्जुनः तद्वेषिकर्णः तद्गुरुः सूर्यः
तत्पादाहतः तत्किरणसंतप्तोज़नः लोकः हिमापहो वह्निस्तदमित्रं जलं तद्धरा मेघास्तातं व्योम अभिनंदति ७९. The following stanza is in a different hand
लांगूलचालनमधश्वरणावपातं । भूमौ निपत्य पदनोदरदर्शनं च ।। श्वापिंटदस्य कुरुते गजपुंगवस्तु ।
धीरं विलोकयति चाटुशतैश्च भुंक्ते ॥१॥
सुहृदामुप References:- see No. 292 .
45
[Kavya.]

Page #379

३६4 Kavya
[294. दुर्घटकाव्य
Durghatakāvya with
.. with . टीका
Comment:ry
708 No.294
1886-92 Size.- 10m in. by 4t in. Ex:ent.-- (text) 14 leaves ; 2-4 lines to a page ; 32 letters to a line.
(com.) 7-10 , , , 45 , , , Description.-- Country paper; Devanāgari characters; hand
writing beautiful, clear and legible ; but not unisorm ; text in the middle of folios and the comm. above and below
it ; borders ruled in double red lines and edges in single - dandas and the colophon on fol. 13 in red ink. Age,-- Samvat 1848. Author.-- Not mentioned. See No. 293 Begins.- (text) fol Ib ..... ॥६०॥ ॐ नमः ॥ श्रीसार्वज्ञभ्यो नमः ॥
लक्ष्मीवन् कृत etc. as in No 291 ,, Com-fol 10
॥६०॥ ॐ नमः॥
हे लक्ष्मीवन् त्वं मां सेवकं अव्याः । रक्ष | etc. Ends.—(text) fol. 13a अर्द्धरात्रै दिनस्या (ई) etc. up to तेषामहं किंकरः ।
as in No. 292 , Com-- कृष्णपक्षे या अष्टमी etc. up to अर्द्धभास्करः रिति शेयं
- as in No 292 followed by इति दुर्घटश्लोकव्याख्यातं समाप्तं ।।
संवत् १८४८ वर्षे ज्येष्ठ कृष्ण १३ पूर्णा जाता लेषकपाठकयोः शुभं भवतु ॥ कल्याणमस्तु । श्रीरस्तु॥ यादृशं पुस्तकं..........मम दोषो न दीयते ॥ छ ।। श्री ।।

Page #380

355
295.]
Kavya Text-fol. 14 वासना वासुदेवस्य वासितं भुवनत्रयं ।
सर्वभूतनिवासीनां वासुदेव नमोस्तुते ॥ ८५॥ इति ॥ . Com.- हे वासनभावुक । त्वं भुवनत्रयम (मे)व । कीदृशं। सर्वभूतनिवासि
इन्नंतं । असुदेव प्राणनाथ । अथवा असितं पापस्यांतय । हे ईनां श्रीणांबा निश्चितं पूरणे वा । सुदेव यतीति सुदेव अच् । यद्वा ईणां श्रीणां सर्वभुतेषु निवासी निवाशीलस्वं (2) सापक्षेपागमनत्वाइष्टः समासः। हे वासुदेव
तुभ्यं नमोस्तु ॥ ८५ ॥ इति काव्यार्थः ॥ छ । श्री .। छ ॥ श्री ॥ References-see No 292
दुर्घटकाव्य
305.
Durghatakāvya with
with टीका
Commentary No. 295
1884-85. Size.—9} in. by 41 in. Extent. — 24 leaves; 9 lines to a page ; 22-24 letters to a line. Description,--Country paper%3 Devanagari characters; old and ink
diffused. on folios; handwriting bold, clear, legible and uniform ; red pigment frequently used; folios 8, 9 and
18 missing. Age.-Samvat 1817. Author.- Not mentioned. See No. 293 Begins.-- fol. bi Text- ॥श्रीगणेशाय नमः
. लक्ष्मीवन् कृत etc as in No. 291 Com-. हे लक्ष्मीवन् त्वं मां सेवकं etc... . Ends.-fol. 27.
अर्धरात्रे दिनस्याधै etc. up to अर्धभास्करः as in No. 292 followed by तस्मिन् अर्धभास्करे ॥१८॥

Page #381

336
Kavya
[296.
इति श्रीदुर्घटम्लोकव्याख्यानं समाप्तं ॥ छ । - सुभं भवतु || कल्याणमस्तु ।। संवत् १८१७ साके सो प्रवर्तमान
संवच्छरे दक्षिणायांगतसरभेण वास्थव्य अदि च...ज्ञाति भ नथुसत प्रेमा" नंदेन लितामीदं दुर्घटं अध्यनावस्थायां रामेस्वर जयतु । छ । श्री ॥ श्री ॥ References-see No. 292
दुर्घटकाव्य
Durghatakāvya with
with टीका
Commentary
406. No. 296
1887-91. Size.- 104 in. by s in. Extent.- 7 leaves ; 8 lines to a page ; 35 letters to a line. Description.- Country paper ; Devanāgari characters; old in appe
arance; handwriting of the text, bold, and of the com. small and careless; borders of some folios ruled in triple red lines and edges in single ; additions in margins;
text in the middle and the comm. above and below it. Age.-- Appears to be old. Author.-Ascribed to Kalidasa. Begins. (Text) --fol.ro
लक्ष्मीवन् कृत etc. as in No. 291 Begins.- ( Tippana ) fol. rb
॥ श्रीगणेशाय नमः॥
हे लक्ष्मीवन् त्वं मां सेवकं अन्याः रक्ष etc. Ends.- (Text) fol. 7
अर्द्धरात्रे दिनस्याङ्के अर्द्धचंद्रेई भास्करे। . रावणेन हृता सीता कृष्णपक्षे सितादमी ।। ६१ ॥

Page #382

297.]
Kavya
स्तनमंडलमाश्रित्य नखस्य वरयेोषितां । कदा कर्णयते गीतं नागरीवररंगराट् ॥ ६४ ॥
इति दुर्घटकाव्यं संपूर्ण
दुर्घटकाव्य
with
लक्ष्मीस्ते पंकजाक्षी निवसतु भवने भारतीकंठदेशे । वर्द्धतां बंधुवर्गा प्रबलरिपुगणायांतु पातालंमूले ॥
देशे देशे च कीर्त्ति भवतु भवतां कुंदपूर्णेदु सुभ्रा ।
जीवत्वं पुत्रपौत्री सकलगुणयुतै स्वसिते नित्यमास्तां ॥ १ ॥
References - see No. 292
Age.— Saka 1736.
Author.-- Not mentioned ascribed to Kalidasa.
टीका
No. 297
Size.-- 8 in. by 5 in.
Extent.- 27 leaves ; II lines to a page ; 25 letters to a line. Description.— Country paper ; Devanāgarī characters ; whitish in appearance ; handwriting beautiful, legible and uniform; borders ruled in double red lines.
Begins.fol. rb
Text— ॥ श्रीगणेशाय नमः ॥
लक्ष्मीवन कृत etc. as in No. 291
हे लक्ष्मीवन त्वं मां सेवकं अव्याः । etc.
357
Com—
Ends. fol. 26b
Text -- यावत्तोयधरा धरा धरधरा धारां धरा भूधरा । यावच्चारुचचारु चारु चमरं चामीकरं चामरं ॥
Durghaṭakavya with Commentary 509.
1891-95.

Page #383

358
Ravya
यावद्रावणरामरामरमणं रामायणं श्रुयते ।
तावद्भोगविभोग भोग भोग भवनं भोगायते नित्यशः ॥ ८६ ॥
fol -- 274 Com -
रावणस्येति रावणग्रहणमन्वार्थकमिव वेत्सत्यं केवल रामस्य रामायणरमणीयत्वे प्रयोजकत्वेपि रावणसंबंधि संग्रामादि कथाया अपि रामायणरमणीयत्वं प्रयोजकत्वाद्रावणस्यापि प्रयोजकत्वं । किं च रमणरामरामरमणं (ण) मिति पाठे रामणी रामा जानकी यस्यासौ रामणरामः सचासौ रामश्व रामणरामस्तेन रमणमित्यर्थः । इति वा ॥
॥ इति श्रीदुर्घटाख्यं काव्यं संपूर्ण ॥ ॥ छ ॥
[ 297.
॥ श्रीकृष्णार्पणमस्तु || || शुभं भवतु ॥ छ ॥ छ ॥
शके १७३६ भावनाब्दे अधीक भाद्रपद कृष्ण ४ शनौ तद्दिने संपूर्ण ग्रंथ लिख्यते ॥ ग्रंथ संख्या सुमारी श्लोक ४५० ॥
References—see No. 292
दुर्घटकाव्य
with
टीका
No. 298
Size.-- 11‡ in. by Sin.
Description.
Extent.— 12 leaves ; II lines to a page ; 40 letters to a line. Country paper; Devanagari characters; handwriting very beautiful, clear, and legible; borders ruled in triple and edges in double red lines; certain words, dandas and the colophon written in red ink; complete.
Age.— Sarvat 1861; Saka 1726.
Author — Not mentioned.
Durghaṭakavya with Commentary
361.
1884-87

Page #384

299.]
Kavya
359.
Begins-fol b
..
Text-- ॥६॥ श्रीगणेशाय नमः । श्रीसरस्वत्यै नमः ।।
लक्ष्मीवन् कृत कर etc. as in No. 291 com.- हे लक्ष्मीवन त्वं मां सेवकं अव्याः etc. Ends.-- (text) fol. 11b
अर्द्धरात्रि दिनस्यार्द्ध etc. up to तेषामहं किंकरः ॥ ७५ ॥
as in No. 292 followed by खाटपाटवृषभाटनगारी डाभडाभकर हाटहुवाटा ।
एषा आशुतवभूमिपरुष्टा ग्रामसीममहितां प्रदिशंत ॥७६।। com-- अस्यश्लोकस्यार्थ शिवो वेति ॥१॥ इति श्रीदुर्घटश्लोकव्याख्या संपूर्णम् ॥१॥ Then followed by :--
स्तनमंडलमासाद्य नखस्य वरयोषितां । कदा कर्णयते गानं रमया सह रंगराद॥१॥ युगसुखाशनशंकरतेजसे विमुखमिश्रघनक्षयहेतवे । कचतृतीयमुखायमपूर्वजाग्रिमहरायतपान्तविसर्जनम् ।। २॥ काखे भाति हतो निशाचरपतिः केनांबुधावद्रवत् । कः कीदृक् तरुणीविलासगमनं किं कुर्वते सज्जनाः॥ . पत्रं किं नृपतेः किमर्जुनधनुः को रामरामापहृत् । मत्प्रश्नोत्तरमध्यमाक्षरमिदं किं स्युस्तदाशीर्वचः ॥ ३ ॥
संवत् १८६१ ॥ शाके १७२६ ॥ मिती पोसमासे शुक्लपक्षे तिथौ प्रतिपदायां भौमवासरान्वितायां । लिपीकृतं शिवनाथेन । पचेवरमध्ये ।।
श्रीरस्तु शुभं भवतु । स्वपठनार्थ ॥१॥ References.-See No. 292.
दुर्घटकाव्य with टीका
Durghatakāvya
with Commentary
No. 299
14
1874-75.
Size.- Iog in. by Sl in.

Page #385

360
Kavya
[ 299.
Extent.— 20 leaves ; 12 lines to a page ; 30-32 letters to a line. Description.- Country paper ; Devanāgari characters ; handwriting
bold, clear and legible; borders and edges ruled in double
pink lines%3; verse-numbers marked with red pigment. Age.- Saka 1729. Author.- Not mentiond. Begins.-fol. b Text- ॥श्रीगणेशाय नमः॥
हृदि लग्नेन बाणेन यन्मंदोपि पदक्रमः । असत्कविकुरंगाणां चापलं तत्र कारणं ॥१॥ . खाटी छाशीपलेह पापडबडीष्यारोड भाजीगणो । यद्भक्तो निमिषीव वाकुलचणा ध्यायति यां योगिनः॥ कालाभोलकराल भूखलमहा दैत्येंद्रमंथार्थिनी ।
सासास्यरसातवाद्यहृतये स्तात्कर्णमोटी चिरं ॥१॥ Com-- सा कर्णमोटी चामुंडा तवाद्य हृतये हरणाय स्तादस्तु | का सा | सासू
यरसा। असूया कोपः तस्य रस तेन सह वर्तमाना। तथा रसश्वासूय
रसेति | etc. Ends.--- fol. 200 Text-- नीचेषु जावनी वाणी काकश्व शुभदो भवेत् ।
शंभोरारावणं किं किं भजते व्याधयो नरं ।। ९८॥ com-- अ० ॥ अवेलामोजिनं । नीचेषु काजावनी वाणि । अये । बवयोरभेदः ।
काकस्याःशुभदो भवेत् । लाभ । शंभोः आवरणं किं । अजीनं । व्याधयः किं भजते । अवेलाभोजिनं ॥ ९८ ॥ ॥ इति श्रीदुर्घटनामायं ग्रंथः समाप्तः ॥ श्रीरस्तु ।
अदृष्टदोषान् मतिविभ्रमाञ्च यत्किंचिदूनं लिखितं मया च । तत्सर्वमार्यैः परिशोधनीयं दोषो न देयः खलु ले(ख)कस्य ।
श्रीरामसमर्थ ॥ शके १७२९ बहुधान्यनाम संवत्सरे चैत्र शुद्ध ९ गुरुवासरे समाप्तः ॥ इदं पुस्तकं कविश्वरोपनामक माधवसुत केशवेन लिखितं स्थिति वीरक्षेत्रे ।। श्रीरामकृष्णार्पणमस्तु ।

Page #386

300.J
Kavya
The fly-leaf contains the following endorsement :
॥ कवि (बी) श्वरोपनामक माघवसत केशवस्येदं पुस्तकं ॥ अथ दुर्घटकाव्य प्रारंभ ॥ पत्र २० ॥
दुर्घकाव्य
with
टीका
No. 300
Size.-123 in. by 63 in.
Extent.— foll. 1-5 a leaves ; 2-3 lines to a page ; 30-32 letters to a
line. (text)
""
8-9
""
Age.-— Does not appear to be very old.
Author.-— Not mentioned.
Begins.— (Text) fol. rb
46 [ KAvya.
"
"
Durghaṭakavya with Commentary 50 ( i ). 1871-72.
40
361
""
(com.)
Description. Country paper; Devanagari characters; handwriting beautiful, bold and legible; borders ruled in triple red lines and edges in single; verse-numbers and daṇḍas marked with red pigment; text in the middle and the comm. above and below it; the fly-leaf contains a design and the names of the works viz. दुर्घटकाव्य and विद्वद्विनोदकाव्य. The Ms. contains only six verses.
are त्रिवर्षिद स्पिरकोहः सृटक्षेत्र जांद्रः । entre स्वीगो देकद्विजरुरुपरया जांगजाऽघोघहाभीः ॥ वाताद्धारो विषप्साः कलसदजसरित् सस्वदः कंधिजादो । भादोनारसं घावनत पदक रुट स्रोऽ... कांद्रो हरिद्वः ॥ १ ॥ etc.
دو

Page #387

361
Kavya
[ 30t. , --(Com.) fol. !"
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ ॥ श्रीराधावल्लभाय नमः।
॥सा हरिवः वः पुष्मान अव्यकात् पातु रक्षतु अकरक्षणे हरिद्वः हरित विशं वसतीति हरिवः वनिवासे हरिद्वः इति किं दिगंबर नन इत्यर्थः ।। etc. Ends.-- ( Text) fol. sa
· गोभावः किमयं गवाश्रयगते किं सुक्षु गां वीक्षसे। - गोमध्ये चरणेन किं लिखसि गां गोस्त्रीनिभेदेहि गां ।
गावो यांति गृहेषु वासरमणेर्गावश्च रं गताः। गावस्त्वद्विरहे ममासुहरणा एरोहियामो वयं ॥ ६॥
____ इति दुर्घटकाव्य समाप्ताः॥ ॥ , -(Com ) iol. 5.
____किं लिखसि देवरमणी निभेगां वाणीरोह गावः वृषभाविरूपाः वने या संगृहीत्वा संध्यागृहेषु यांति वासरमणे: सूर्यस्य गावः किरणा: दुरं गताः सूर्योस्तं यांति इत्यर्थः हे स्त्री त्वद्विरहे...कामः अस्य गावो बाणाः मम असुहरणाः असरप्राणान् हरंतीति असरहरणाः त्वं एएहि आगच्छ वयं व्रजामः॥ ॥ ६॥ इति दुर्घटकाव्यव्याख्या समाप्ताः॥ ॥ श्रीहरिर्जयतु ॥ ॥ श्री ॥ छ ।
-
-
दुर्घटकाव्य
with
..... ..
Durghatakāvya
with . Commentary
टीका
.....
No. 301
- 1884-87.. Size.- 12 in. by 4 in. Extent.- 7 leaves ; 17 lines to a page ; 65 letters to a line. Description. Modern paper with water-marks ; Devanāgari chara
cters; handwriting very small and not quite legible ; red pigment used; folios present a dirty appearance due to spots ; complete. 22

Page #388

301. J
Age.- A modern copy.
Author. Not mentioned - ascribed to Kalidasa.
Begins. - (text) fol. 12
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीत्रिपुर सुंदर्यै नमः ॥ लक्ष्मीवन कृत etc. as in No 291
Begins.-- ( Com ) fol. 14
Kavya
Ends.--fol 7b
हे लक्ष्मीवन त्वं मां सेवकं अख्याः । रक्षः अवः कथंभूतस्त्वं कृतकः कृतं कोः पृथिव्याः उः अवनं रक्षणं येनासौ कृतकः । etc.
निष्कामतया कामानुष्ठानपरेपरे कर्म न लिप्यते । कर्मफलं न भवतीत्यर्थः । तस्माच्छिबाख्यौ खंडानंदानुभरामत्सेनरमणमित्यर्थः । इति दुर्घटकाव्यं संपूर्णमस्तु ॥ ५ ॥
शके १०७५ ( ? ) शोभनाम संवत्सरे मार्गशीर्ष मासे तहिने कळंकरोपन्नाम्नः गोपाळ भट्टात्मज मल्लारेणालिखितं ॥ श्रीजगदंबार्पणमस्तु ॥ || जगदंबः ॥ जगदंब || जगदंब ||
वसंते वासंते द्रुमकुडमसौरम्यलहरी । भ्रमद्भगरिंगराचित मुखलालासम्मुखरैः ॥
363
प्रिया... त्वानाथात्स्फुटितहृदयो मन्मथवशात् । अहाहाहाहारिहरिहारसृतः कोपि पथिकः ॥ १ ॥ गंतव्यं नगरपथे द्रष्टव्या कनकभूषिता रामाः ॥ यद्यपि न भवति सुरतं नयनसुखं को निवारयति ॥ २ ॥ गंतव्यं राजपथे द्रष्टव्या राजपूजिता लोकाः । यद्यपि न भवत्यर्था तथाप्यनर्था विलीयंते ॥ ३ ॥ सर्वेषामेव रत्नानां स्त्रीरत्नं तु मनोरमं । तदर्थघनामिच्छंति तात्यक्त्वा तु धनेन किं ॥ ४ ॥ स्वर्णवर्णबनिताबरांगफेरेजरुस्थिततनूरुहांकुराः ॥ तर्पणाय मदनस्य वेधसा स्वर्णभुतिनिहितास्तिला इव ॥ ५ ॥ निर्गुणोपि वरं वंशो रक्षायै मुनिदेहवत् । सगुणोध्यर्धवंशस्तु जीवघाताय केवलं ।। ६ ।। इति दुर्घटकाव्यं संपूर्ण ॥ छ ॥ जगदंब |
References.-- See No 292

Page #389

टीका
364 Kavya
[302. दुर्घटकाव्य
Durghatakāvya with
with
Tīkā No. 302
448 (i).
1895-1902. Size.-7gin. by Ion in. Extent.— 1-13 leaves ; 40-45 lines to a page ; 32 letters to a line. Description.- Country paper; Devanagari characters; old in
appearance; hand-writing very small and careless, but some what legible ; borders of some folios ruled in double red lines; folios slightly worn out:
The Ms. contains the following works: -- (i) दुर्घटकाव्य with टीका foll. I-13 (ii) संकीर्ण श्लोकाः , 13-14 (iii) दण्डक
,, 15-170 (iv) जयति
,, I7--17 (v) प्रस्तावरत्नाकर , 175-18.
Age.-Appears to be old.
Author.- Not mentioned. Subject.- The Ms contains the same verses as are found in Ms No.
292; but it contains many more verses in addition. Begins.--fol. 10
लक्ष्मीवन् कृत etc. as in No 291
॥ श्रीकृष्णाय नमः हे लक्ष्मीवन त्वं मां सेवकं अव्याः रक्षः कथं भूतस्त्वं
कृतकः कृतः को पृथिव्या उः अवमं पेनासो कतक: etc. Ends.-- fol 13
कदा हि समये ग्रीष्मेऽदुखापवनेरिति कवे दावाग्नितप्ता पापनुकंपा. मिषादिव टी. कं ददाति कदा मका कवे पृथिव्यै कंजलंऽदुः References:-See No 292

Page #390

365
303.]
Kavya देवीशतक
Devisataka with
with टीका
Tikā
.. ." 137. No. 303
1875-76. Size.- I3 in. by 6.in. Extent.-- 25 leaves ; 12 lines to a page ; 40-42 letters to a line. Description.- Country paper%; Kasmiri Devanagari characters;
handwriting clear, legible and uniform ; red and yellow
pigment used; yts are to be seen on some folios. Age.- Does not appear to be very old. Authot (of the text )- Anandavardhana.
, . , comm.)– Kayyata. Subject.- Verses in praise of Devi. Begins:-Text अनंतमहिमव्याप्तिविश्वा वेधा न बेद पान
याच मातेव मनते प्रणते मानवे दयाम् ॥१॥ etc. .. Begins.--:(Com) fol..
. .. . ॥ ॐ नमो गुरवे सरस्वती रूपाय || नमोस्तु वागधीशाय हयग्रीवाय विष्णवे । कौमोदकीचक्रशलकमलाकितपाणये ॥ प्रणम्य परमं धाम यत्प्रसादाज्वलन्त्यमी । महामोहमाहिम्नार्ता रविताराधिपानलाः॥ संचिक्षिप्सुरलं स्वबुद्धिरचितैः पर्यायशब्दव्यधा-। ट्टीका पल्लमदेव उत्तममतिः स्मृत्यै भवानीस्तुतौ ॥ पर्यायैः क्रियया समंकविकृतात्पाठान्पठन्कय्यट-। चंद्रादित्यतनूज इत्थमकरोत्तस्यैव नप्तानवाम् ॥
आनंदवर्धनकविप्रवरप्रणीत काव्ये किमल्पमतिमा क्रियते मयैवम् । किंवा पिपीलककुलानि न संभयन्ते मत्तेमवंतपवपंक्ति ममेयसाराम् ।।
etc.

Page #391

366
Karya
[303. Ends.-(Text) fol. 230
येनानंदकथायां त्रिदशानंदे च ल (ला) लिता वाणी।
तेनामुष्करमतत्स्तोत्रं देव्याः कृतं भक्त्या। Ends:--(Com) fol. 25
वल्लमदेवायनितश्चंद्रादित्यादवाप्यजन्मे माम् । कय्यटनामा रचयद्विवति देवीशतकस्तोत्रे॥ एवं वागीश्वर्या स्वरूपमाख्याय यन्मया व्याप्तम् । पुण्यं तेन जगत्स्यात्पतिजन्माव्याप्तपरबोधम् ।। ... वसमुनिगगनोदधि समकाले याते कलेस्तथा लोके। हापंचाशे वर्षे रचितेयं भीमगुप्तनृपे ॥ . कर्मस्थानोदिता साहिमकरशशिभतिचक्रान्तरस्थ-।. . क्षेत्रज्ञोद्वधिनाय प्रलयविकरायामतेजो विरामा । नित्यं मन्दालिघोषा कचटतपयशालापिनी मध्यवाहा । बालापासूक्ष्मरूपा त्रिभुवनजननी पात वागीश्वरो वः ।। एकायनस्याच्युततुल्यमूर्तेराचार्यनारायणगर्तनाम्नः।..
शिष्येण दृष्टेयमनंतशास्रवेनुः सदृक्षेण च कय्यटेन ॥
इति नोणात्मजानंदवर्धनविरचित देवीशतकस्तोत्र सटीकं समाप्तम् शुभम् ।। References.- 1 Mss Aufrecht's Catalogus Catalogorum-i; 262",
(text); ii, 56.
2 Printed Editions. - Printed in Kavyamala 9, pp. 1-31.
नलायन
Nalāyana
456. No.304
1899-1915. Size.-10 in. by 3m in......... Extent.- 59 leaves ; 11 lines to a page ; 32 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance; Devanāgari
characters with पृष्ठमात्राs%3; handwriting clear, legible and uniform ; borders ruled in thick red lines; big red dots in

Page #392

367
30.]
Kavya the centre and in the margins of folios ; incomplete ; slightly moth-eaten.
.... . Age.-- Appears to be old. Author.- Not mentioned. Subject.- A poem describing the life of Nala. . Begins.--folio. I
६०॥ॐ नमः श्रीसर्वज्ञाय ॥ जयति जयति देवः केवल ज्ञानमति-1 मदमदन विजेता शाश्वतो वीतरागः॥ .. जयति कुमुदशुमा भारतभूिरिभाषा । जयति कविकुलानां कोमलो वाक प्रपंचः॥१।। दुरितदलनसज्जः सज्जनोद्धारधीरो। धनवितरणवीरो धर्मविधामशाखी.. . जयति जगति नित्यं निश्चलो मि:कलंकः । सकलकलुषहारी लोकपाल कुबेरः॥२॥ etc. folio s" इति नलायने प्रथमस्कंधे प्रथमः सर्गः
folio 9' इति प्रथमस्कंधे नलायने दितीयः सर्गः । Ends. (abruptly)-folio 59 ...........:
ममाप्यनुमतं तावत् प्रियतां पाकशासनः। कोऽन्यः किल सहस्राक्षो त्वां वीक्षितुमपि क्षमः ॥१३॥
विश्वे.........
नलोदयकान्य
Nalodayakāvya
349. No. 305
1892-95. Size.- No in. by 4g in. . Extent.-- 14 leaves ; 9-11 lines to a page ; 30 letters to a line. Description.- Country paper ; old in appearance; Devanagari
characters; handwriting clear and legible; borders ruled

Page #393

368 Kavya
[305. in double black lines; yellow pigment occasionally used left hand edges slightly worm-eaten; पृष्ठमात्राs occasionally
used. Age:- Samvat 1669. Author.- Not mentioned. The work is attributed to some Kālidāsa Begins.-folio. !
॥६०॥ श्रीसारदाय नमः॥ हृदय सदायादवतः पापाटव्या दुरासदायादवतः। अरिसमुदायादवतत्रिजगन्मदायादवतः॥१॥ योऽजनि ना गोपीतश्ववारयोः बल्लवांगनागोपीतः। भूपेनागोपीतः कंसायो देषमेव नीगपीतः ॥२॥ etc. folio. 4' इति श्रीनलोदये माहाकाव्ये प्रथम आश्वासः ॥१॥ folio. 8 इति etc..........द्वितीय आश्वासः ॥२॥
folio. 11 इति etc..........तृतीय आश्वासः ॥३॥ Ends.-folio 140
अरिसंहतिरस्य बनेषु शुचां । पदमापदमापदमापदमा ॥ सुखदं च यथैव जनाय हरिं । यतमायतमायतमायतमा ।। ४५॥
नलेन पूर्यतायतायताय चिरेय सा।
सदायमन्महाहामहास्त संपदं ॥ ४६।। इति श्रीनलोक्ये यमककाव्ये चतुर्थ भाश्वासः॥
नलोदयः संपूर्णमननि । श्रीस्तात साधुजनैः बाज्यमाना चिरं नंदतु ।। संवत् १६६९ वर्षे शुक्लपक्षे मार्गशिरमासे पूर्णिमायां तिथौ स्थ श्रीस्तंभ
तीर्थमध्ये आलेखि ॥ मु. विजयशेखरेणायम पठेत् ॥ References. -
1 Aufrecht's Catalogus Catalogorum- Pt. i, page 280* ___ii, 60', 206°; iii, 60'. 2 Winternitz - History of Indian Literature Vol. III. p. 64
3 Mss described The work is described in the following catalogues-(1) Mad. Cat. Vol. XX, Nos II843-45. (2).A. S. B. Cat. Vol. VII, Nos. So15-17; etc.

Page #394

306.]
Kavya नलोदय .
Naladera No. 306
185.
1879-80: Size.- 94 in. by 3& in. Extent.-- 20 leaves ; 6 lines to a page ; 36 letters to a line. Description.- Country paper ; old .in. appearance; Devanagari
characters; hand-writing clear and legible; borders ruled in double black lines and pink colour; red pigment used for verse-numbers and colophons and black.ink for corrections; slightly moth-eaten.. . .....
Contains a ţippaņi for the Ist uļlāsa and, marginal
notes for the rest. The work is attributed to tfaraa. Age.- The Ms. appears to be old.. ... .. Author.- Ravideva. Begins.-folio. 10
॥ श्रीगणेशाय नमः॥ हदय सदा etc.......... as in No. 305
folio s" इति नलोदये प्रथम उल्लासः। ..
.. folio. 10' इति श्रीमहनारायणनरविदेवविरचिते मलोदय.. नाम्नि महाकाव्ये नलराज्यं नाम द्वितीय उल्लासः॥श्री॥ ...
इति etc.... ... ... तृतीयोल्लासः ॥ श्रीः॥ . . . . Ends.--folio. 200
__ अरिसंहतिरस्य etc.... up to संपदं as in No. 30 .. followed by इति श्रीमहनारायणपतरविदेवविरचिते नलोदयनानि महाकाव्ये नलराज्यप्राप्ति चतुर्थ उल्लासः ॥छ.॥॥॥...
श्रीकृष्णाय नमः ॥ छ । लेखकपाठकयोगणपतिं कल्याणं ददातु ॥छ । . वासुदेवाय नमः ॥ श्रीरस्तु ॥छ । श्री॥ सरस्वत्यै नमः । गुरुभ्यो नमः
परमगुरुभ्यो नमः॥ .... . References.- see No. 305
47 [Kavya

Page #395

370
नलोदय
Kavya
No. 307
Size.- 1o‡ in. by 4g in
Extent.— 16 leaves ; 7-10 lines to a page ; 32 letters to a line. Description. Country paper; old and discoloured; Devanagari characters ; hand-writing clear and legible but not uniform; borders ruled in double black lines; yellow pigment used for corrections; folios numbered in both margins; marginal and other notes upto first 50 stanzas of the rst Ullása.·
Age.-- Samvat 1698. Author - Kalidasa. Begins.--folio. Ib
` The work is ascribed to three writers viz. रविदेव, कालिदास and केशवादित्य.
[307
Nalodaya
409.
1887-91.
॥ श्रीगुरवे नमः ॥
हृदय सदा etc....... as in No. 305
folio 64" इति श्रीनलोदयाख्ये महाकाव्ये कवि श्रीरविदेवकते प्रथमोल्लासः ॥ folio 10° इति श्रीनलोदयकाव्ये कालिदासकृतौ वसंतवर्णनो नाम द्वितीय सर्गः ॥ २ ॥
folio 13b इति श्रीकालिदासकृतौ नलोदये काव्ये त्रितीयः सर्गः ॥ ३ ॥ Ends.-folio 16a
अरिसंहतिरस्य etc... up to संपदं ॥ ४७ ॥ as in No. 305 followed by—इति श्रीकेशवादित्यविरचिते नलोदयकाव्ये चतुर्थः • सर्गः ॥४॥
References.-- See No. 305
संवत् १६९८ वर्षे वैशाख शुदि २ भृरा दिने लिषितं नलोदयकाव्यं मिश्रभूधरेणात्मजपठनार्थे || शुभं भवतु ||

Page #396

308.]
Kavya
371 नलोदय.
. Nalodaya
.511. No. 308
1891-95. Size.-98 in. by 4g in. Extent.- 17 leaves ; 8 lines to a page'; 32 letters to a line. . Description.- Country paper ; old and brittle ; Devanagari chara
cters; hand-writing clear and legible ; borders ruled in double black lines with red pigment between them; red pigment also used for verse-numbers and colophons ; left
hand edges slightly damaged; for i missing. Age.- Samvat 1618 ; Saka 1483. Author.- Kalidasa. Begins.- folio. 2.
यस्सेनानावारिप्रकरनदी शरमयं धुनाना वारि।
अतरना नावारि । व्यसनैर्यवि वनं च नानावारि ६ etc. folio 64 इति नलोदये यमककाव्ये प्रथमः अश्वसः ॥ छ । folio II " इति etc............ द्वितीयः आश्वासः समाप्तः॥....
folio IS• इति etc.......... तृतीय आश्वासः॥छ॥ Ends.-folio 18b .
अरिसंहतिरस्य etc....... up to संपदं ॥४६॥ as in No. 305
followed by.इति नलोदये चतुर्थः आश्वासः ॥ . - इति श्रीकालिदासावरचितं नलोद(य)नामकाव्यं संपूर्ण ।
. . शुभं भवतु संवत् १६१८ शाके १४८३ वैशाख शुदि १५शनौ......
तीर्थे जोसीश्रीस्तराजीत श्रीकृष्णेन लषितं ॥ आत्मपठनार्थे । References:- See No. 303..

Page #397

372 Karya
[ 309. मळोदयकान्य
Nalodaya kávya
311. No.309
1884-86. Size.- Io in. by 5 in. Extent.- 36 leaves ; 7-8 lines to a page ; 18 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance ; Devanāgari
characters; hand-writing bold but not quite legible;
carelessly written; borders ruled in double black lines; .... occasional marginal notes; red pigment used for verse
numbers ; fol. no. 24 repeated ; fol. 24 (2) blank.
The Ms. was written by one Harinātha at Karņa
kundalpura. Age:-Samvat 1691. Author.- Kesavaditya ; Kalidasa. Begins.-folio. 10
॥६।स्वस्ति श्रीकृष्णो विजयतां ॥
राम हृदय सदा etc.......as in No. 305 folio 8' इति श्रीकालिदासकृतौ नलोदये महाकाव्ये प्रथम सर्गः ॥१॥ folio 18. इति etc..........
द्वितीयः सर्गः॥२॥ folio 26° इति etc..........
तृतीयः सर्गः॥३॥ Ends. - folio. 356
अरिसंहतिरस्य etc...... up to संपदं ॥४८॥as is No. 305 followed by इति श्रीर्केशवादित्यविरचिते नलोदये चतुर्थो छ सर्गः । संवत् संवत् १६९१ वर्षे वैशापमासे कृष्णपक्षे तिथौ द्वितीयायां गीष्यति वासरान्वितायां सायं पूर्णीकृतमयं नलोदयमलेखि । मिश्रश्रीमन्मनोहरात्मजेन
हरिनाथामिधेन कर्णकुंडलपुरे आत्मपठनार्थे शुभमस्तु । References-See No. 305

Page #398

310.]
नलोदयकाव्य
with
टीका यमकबोधिनी
No. 310
Size.- 12‡ in. by 6 in. (foll. 1-19).
in. by Shin. (foll. 20-36 ).
""
"
Kavya
" "
50
Extent. - 36 leaves ; 2-3 lines to a page ; 36 letters to a line. (Text) IO-12" (Com.) Description.— Country paper ; old in appearance; Devanagari characters; hand-writing of the text bold and that of the comm. very small but clear and legible; text in the middle with the comm. above and below it; folios numbered in both margins.
Age.— Sarvat 1852 ; Saka 1717.
Author of the text. - Ravideva.
Com.
" "
Commentary Yamakabodhini
411. 1887-91.
""
Nalodayakavya with
Begins.- folio. rb
Text- हृदय सदा etc.as in No. 305
॥ श्रीरामचंद्राय नमः ॥
39
बुध्वा बुधान् यमकसागरपारकामान् । श्रीशंकरैकशरणः करुणार्द्रचेता ॥
Comm. - Ramarsi, son of Vrddhavyāsa, composed in 1608. Cf. Auf. i, 280.
प्रणम्य परमात्मानं यदुनंदनमादितः ।
नालोदयी मया टीका यथामति वितन्यते ॥ १ ॥
373
" " "
टीकां पोतशद्रशीं हि नलोदयस्य । प्रज्ञप्रियामलघुरामऋषि (:) करोति ॥ २ ॥ वृद्धव्याससरित्पतिर्गुणगणानर्थैकरत्नाकरः ।
प्रख्यातो जनकोस्ति यस्य सरसी काव्यज्ञमौलिर्वृतिः ॥ श्रीमद्रामऋषिर्महामणिरसूद श्रीगोमतिसंभवो । येनैषा क्रियते नलोदयग्रहांशानांधकारः कृति ॥ ३ ॥

Page #399

374
Kavya
पीत्वाघ्राय पयः पदाकुरसृतस्पर्द्धि प्रकोपी यथा । तादृग्नो वमति स्वरूपममलं तत्याससं... ॥ ....न्य च सत्कृतिं सुराणिना संसिद्धिमद्रोहकृत् । जानन्नय्यतिनिर्मली न वदति प्रायस्तथा दुर्जन ॥ ४ ॥ इह ध्रुवं यद्यपि सज्जनानां नाधिक्यमस्त्यजट्टगंजनानां । तथाप्यहं तद्विनयानुवर्त्ती करोमि टीकां प्रणयप्रवर्ते ॥ ५ ॥
[ 310.
कवि रघुनाऽत्र (त्रे ) प्सितग्रंथ निर्विघ्नपरिसमाप्तिकामो यथेष्टं निर्दिष्टेष्टदेवतास्मरणलक्षणं मंगलमाचरति : हे हृदय मानस त्वं सदा सर्वदा यादवतः श्रीकृष्णात् त्रिजग त्रैलोक्यं मा गा मा गछ श्रीकृष्णं विहाय त्रैलोक्यसुखार्थे अन्यत्साधनं मा कुरुष्वेत्यर्थ etc........
folio. 13' इति श्रीमहद्रामऋषिविरचितायां यमकबोधिन्यां रविदेवविरचिता महाकाव्य नलोदयटीकायां दमयंतीस्वयंवरो नाम प्रथम आश्वास ॥ १ ॥
folio 224 इति etc.
.... वसंतक्रीडावर्णनो नाम द्वितीय आश्वासः ॥ २ ॥ ...... दमयंत्याविलापो नाम तृतीय आश्वासः ॥ ३ ॥
folio 296 इति etc.
Ends.--folio 35b (362)
Text
अरिसंहतिरस्य etc.... up to संपदं ४७ as in No. 305 followed by इति श्रीश्री रवि देवविरचिते महा (का)=ये नलोदये नलराज्यप्राप्तिनाम चतुर्थः आश्वासः ४ सुमं भुयात् ॥ श्री ॥
( Com ) अयं नलः संपदं लक्ष्मीं अहास्त अगछत किंलक्षणोयं सदा उन्महाः उत्कृष्टतेजाः किं लक्षणं संपदं महा महां महान्मह उत्सवो यस्या सा तथा तां पुनर्नगरीमेत्य नलो लक्ष्मीं प्राप्तवानित्यर्थः ॥ ४७ ॥
श्रीडिंडवा णनगरे : किलवत्स्यगोत्रो व्यासो बभूव फलहः फलदोनुगानां । प्रीत्या सदा पुरजनैः परिपूज्यमानः शुभ्रैर्यशोभिरमलीकृत चंद्रबिंबः ॥१॥ बभूव भूमौ भवभूतितुल्यः श्रीकेल्हणोनाम तदात्मजश्र्व | येन स्वबुद्धेः किल वैभवेन वशीकृता राजसभासु सर्वैः ॥ २ ॥ तस्यात्मजः सर्वगुणैकधामा श्रीरंगनामा क्षितिदेववर्यः । बभूव भूया लकलध्वमानः सित्पतितम्नानविधूतपापः ॥ ३ ॥ तस्यात्मजौ कीर्त्तिकरौ पितृणां कौजूस्तथा वृद्ध इति प्रसिद्धौ । गोविंदपादांबुजसेबनोत्सुकौ वेदागमाचारपरावभूतां ॥ ४ ॥ श्री भागवत भावार्थ व्याख्याने श्रीधरोय ( पमः ) मवृद्धः । व्यासो भवद्धमाननीयो दिने दिने ॥ ५ ॥

Page #400

310.]
. Kavya
375 वैश्वदेव विशुद्धामा तीर्थाटनपरायण ।। वृद्धव्यासो भवद्योग्यो लोककल्याणकारकः ॥६॥ ... तस्यात्मजास्रयोनातानिवादित्यो विदांवरः। तथा रामऋषि)धीमान हरिवंशस्तथावरः ॥ ७ ॥ तेषां माता महाभागा नामतो गोमती बभौ । हेमदानपरानित्यं विप्राणां भोजनप्रदाः ॥ ८॥ चक्रे रामऋषिर्विद्वान् वृद्धव्यासात्मनः सुधीः । नालोदयीमिमा टीकां शुद्धां यमकबोधिनि ॥९॥ टीकांविना बुधाव्याख्यां कृत्वा नालोदयीं इमा। व्याख्याने यमकानां तु श्रमं ज्ञास्यथ मामकं ॥१०॥ यद्विस्मृतं भ्रांतिवशात् कृतं वा विचार्य तन्मे मुधियो महांताः। कपालवा कीर्तिकृतः कवीना परोपकाराः किल शोधयंतु ॥११॥ केतकानां मपुष्पाणां बुधाः कंटकिनामपि । . ............. सौरमं न(त्य)जंत्येव महांतो हि गुणग्रहाः ।। १२॥ वेदांगरसचंद्रायेवर्षे मासे तु माधवे। शुक्लपक्षे तु सप्तम्यां गुरो पुष्ये तथोडुनि ॥ १३॥ . मुरबाणे तथा साहिसत्येमे( सलेमे )शासति क्षिति। पत्तनाख्ये महदूणों (महादुर्गे) राजसल्ये च राजनि ॥ १४ ॥ युवराजे भोजराजे टीकेयं पूर्णतामगात् । कृता रामऋषिमिश्रेण वृद्धव्यासस्य सूनुना ॥१५॥ .. इति श्रीवृद्धव्यखात्मज रामऋषिविरचितायां महाकाव्य नलोदय
टीकायां यमकबोधिन्यां नलराज्यप्राप्ति म चतुर्थः आश्वास समाप्तः ४ श्रीरस्तु रसा ६ चला १ र्षि ७ मायुते विहाय नेतुमासिबै शुचौ सिते च पक्षके तिथौ हि पक्षतौ रवौ ॥१॥
प्रतिलिछिवनाथ इदं हिदृशे नि पठाप च वै भवत्यु त्वरितां । वसुदेवसुतस्य परैधित यं किलल केशवशर्मसुतः समतिः युग्मं । मंगलं लेखकानां च पाठकानां च मंगलं । मंगलं सर्वभूतानां भूयात् कृष्णप्रसादतः ॥ शर्मातं ब्राह्मणस्योक्तौ वर्मातं क्षत्रियस्य च । मुढांतं चैव बैश्यस्य पादांतं शूद्रजन्मनः, ..

Page #401

376
Karya
(311.
इति मनु । स्मृतिः मिति ज्येष्ट दि ६ रविवासरे संवत् १८५२ साके १७१७
इदं पुस्तकं लिप्पकृतं संपूर्ण १ श्रीराधाकृष्णाय नमः॥ References.- I Aufrecht Catalogus Catalogorum, i, 280%%3; iii, 60".
All the Mss. of Ramarsimisra's commentaries referred to by Aufrecht are from this library only.
लादयकाव्य
Nalodayakāvya with
with यमकबोधिनी
Yamakabodhini No 311
336.
1895-98. Size.-98 in. by 4g in. Extent.— 47 leaves ; 14-15 lines to a page ; 36 letters to a line. Description.-- Country paper; old ard brittle ; Devanagari chara
cters; hand-writing clear, legible and uniform ; borders in black lines ; red pigment occasionally used for verses and yellow for corrections.
The Ms. contains only 1-3 Aśvāsas. Age.-- The Ms. is old. Author of the text.- Ravideva. .
" , , Comm.- Ramarsi. Begins.-folio. 10
Text हृदय सदा etc.......as in No. 305 Com श्रीगणेशाय नम ॥ प्रणम्य परमानंदं यदुनंदनमादितः॥ नालोदयी मया टीका यथामति वितन्यते ॥१॥ etc.
. ... ... as in No. 310 folio-16 इति रामऋषिविरचितापां यमकबोधिन्यां नलोदयटीकायां दमयंती
स्वयंबरो नाम प्र(थ)म आश्वासः॥ folio-35* इति etc. ...... वसंतक्रीडावर्णनं नाम द्वितीय आश्वासः॥

Page #402

37/
32]
- Reorya Ends.- folio. 47 Text पदापदाप विभ्रमनयन या पदा पदा। --....
बनाबना वनाथवर सजीधना धनाभवत् ॥५४॥ Com. सा दमयंती अनाथवत अभवत । यथा कश्चिदनाथस्तदा जातः सा
काया आपदा हेतुभूतया विपत्या हेतुभूतया नावनो आरण्यभूमी पदाचरणेन परिप्रमं आपत् प्राप्तवती । किं लक्षणायादभयवती । अभ्राणाबा । अपदा अस्थाना वा । किं लक्षणा सा नयेन नीत्या उपलक्षिता । उपलक्षणे तृतीया ।
पुनः किं लक्षणा या। संजीवना बना । जीवना बनेन जीवनरक्षणेन सह .... वर्तमाना ॥॥ -- .
..इति रामऋषिश्चक्रे महाकाव्ये नलोदये। . ..: .... आश्वासस्य तृतीयस्य टीका यमकबोधिनी ॥१॥...... . .. ... ... इति श्रीमद्रामऋषिविरचितायां यमकबोधिन्यां श्रीरविदेवविरचित ...: महाकाव्य नलोदयटीकायां दमयंतीबिलापो नाम तृतीय आश्वासः ॥ ३ ॥
श्री. श्री ।। References.— See No. 305.
नलोदयकाव्य
Nalodayakāvya with
with यमकबोधिनी
Yamakabodhini No. 312,.. ......
310. ......
"1884-86. Şize.- 10 in. by 41 in. Extent, - 30 leaves; 5 & 12 lines to a page ; 28 & 36 letters to
a line. Description.- Country paper; old but well-preserved ; Devanāgari
characters; hand-writing clear, legible. and.:uniform; पृष्ठमात्राs used; this is a पश्चपाठी Ms. having text in the middle with the comm. all around it; borders ruled in
triple and double red lines. Age.- Samvat I774.
48 [Kavya.]

Page #403

378
Author of the text. - Ravideva.
Comm.— Rāmarsi.
Begins.—folio rb
7
॥ ६० ॥ श्रीअद्भारतीभ्यां मनः ॥
हृदय सदा etc.......as in No. 305
॥ ६० ॥ श्रीगणेशाय नमः ॥
प्रणम्य परमानंद यदुनंदनमादितः ।
नालोदयी मया टीका यथाविधि वितन्यते etc.... as in No. 310 folio rot इति श्रीमद्राम ऋषिविरचितायां यमकबोधन्यां रविदेवविरचितमहाकाव्य नलोदयटीकायां दमयंतीस्वयंवरो नाम प्रथम आश्वासः ॥ १ ॥ 3 folio 18b इति etc. .......... वसंती डावर्णनो नाम द्वितीय आश्वासः ||२॥ folio 25 इति etc. ......... दमयंतीविलापो नामस्तृतीयः आश्वासः ॥ ३ ॥ Ends. folio 30t
Text
Text
Com.
Kavya
مو
नमः ॥
References. - See No. 310
[312.
अरिसंहतिरस्य etc....... as in No. 305
followed by इति श्रीरविदेवकविविरचिते नलोदययमककाव्ये महाकाव्ये चतुर्थ आश्वासः ॥ ४ ॥ श्रीरस्तु ॥ समाप्तो नलोदय ॥ संवत् १७७४ वर्षे लेखि ॥
Com.
अयं नलः संपदं लक्ष्मीं etc. ...... up to प्राप्तवानित्यर्थः as in No. 310
followed by भीडिंडवाणनगरे etc........ up to वृद्धव्यासस्यं सूनुना ४५ as in No. 310 followed by इति वृद्धव्यासात्मज मिश्ररामऋषिदाधीव्य विरचि तायां रविदेवविरचितमहा काव्य नलोदयटीकायां यमकबोधिन्यां मल
राज्यप्राप्तिनाम चतुर्थः आश्वासः समाप्तः शुभराज्यस्तु ॥

Page #404

3ri Koya
379 नलोगटीका ......... . . -Nalodavatika called ..... . .....
: called यमकबोधिनी
Yamakabodhini .. .. .. ...... 36. No. 313
.. ...
.. . 1873-74 Size.— 10 in. by 44 in. Extent.-46 leaves ; Iy lines to a page; 42 letters to a line. Description. Country paper; old and discoloured'; Devanagari
characters; hand-writing clear, legible and uniform TEATTS used; borders ruled in two double black lines and edges in double ; square spaces in the centre of folios with
a-few letters. Age.- Sarmvat I752. Author.- Ramarsi. Begins.-- folio 16
॥ ६0 श्रीजिनाय नमः॥ प्रणम्य परमानंदं यदुनंदनमादितः। नालोदयी मया टीका । यथामति वितन्यते ॥१॥ etc. ...
as in No. 310 : folio 14" इति श्रीमद्रामऋषिविरचितायां नलोदयव्याख्यायां यमकबोधिनीसमाख्यायां दमयंतीस्वयंवरो नाम प्रथम आश्वासः ॥१॥ श्री.॥ folio 27° इति etc. ... ... वसंतक्रीडावर्णनो नाम द्वितीय आश्वासः ॥२
folio 37* इति etc. ... ... दमयंतीविलापो नाम नृतीय आश्वासः ॥३॥ Ends.-folio 46
अयं नल संपदं लक्ष्मी etc. ... ... up to प्राप्तवानित्यर्थः as in No. 310 followed by इति श्रीमन्महाकविरविदेवविरचिते नलोदयानिधै काव्ये चतुर्थ आश्वासः ॥४॥
श्रीडिंडवाणनगरे etc. ... ' ... up to वृद्धव्यासस्य सूनुना १५ ...... as in No. 310 .. .

Page #405

Revya
[34
...., followed by इति श्रीमदामऋषिविरचितायां नलोदयव्याख्यायां समक--
बोधिनीसमाख्यायां नलराज्यप्राप्ति म चतुर्थ आश्वासः ॥४॥ .... शराग्निमुनिभूयुक्त वत्सरे दक्षिणायने ।
शुचौ मासे शुचौ पक्षे द्वादश्यां मयुनंदने ॥१॥ ... जशवंते नृपाधीशे शासति क्षितिमंगलं ।
टीकेयं हरिदेवेन भूदेवेन लिपीकता ॥२॥.....--.
युग्मम् ॥ संवत् १७५२ वर्षे मिती आसूवदि ७ दिने लिपीचक्रं ॥ ..... References.- See No. 310
नलोदय
Nalodaya with
... with टिप्पण
Tippana.
410. . No. 314
1887-91. Size.- Iom in. by 4g in. Extent.- 19 leaves ; 7-8 lines to a page ; 34 letters to a line. Description.- Country paper; old and brittle ; Devanāgari cha.
facters; hand-writing of the text bold and of the țippaņa very small; borders ruled in double black lines; red pig
ment used for verse-numbers and yellow for corrections. ............. Tippani is written between the lines and in the
'margin." In the last colophon the text is ascribed to .:: one केशवादित्य. Ager- Samvat 1684 Author.- Kalidasa.
.
.--. Begins: 7 folio. "1b
... रामकृष्ण ।। हृदय सदा etc.. ... ... as in No 30s ___folio sb इति श्रीकालिदासकृतौ नलोदयमहाकाव्ये प्रथम सर्ग समप्तः॥
folio 10' इति etc.......... ... . द्वितीयः सर्गः ॥२॥ folio Is" इति etc. ................ तृतीयः सर्गः॥

Page #406

अ]
Ends.
·
fol. 19a
References. See No. 305
roterenor
with
अवचूर्णि
. No. 315
""
अरिसंहतिरस्य etc. as.in No. 305
followed by इति श्रीकेशवादित्यविरचिते
महार्थो
सर्गः समाप्तः ॥ ४ ॥ संवत् १६८४ वर्षे माघसुदि प्रतिपदा रविदिने ॥ लिखितं केशवब्राह्मण सासनवलहर प्रधानमथुरायां बंगाली घाटेतिंदुकनामतीर्थे हरिकेशस्य स्थले स्वपाठार्थे वा परोपकाराय || श्रीराम जयति शुभ भूयात् ॥
श्रीकृष्णो
तैलात् रक्षं जलात् रक्षं । etc.
"3
- Kavya
Begins.--folio. ra
"
Size.-- 1o‡ in. by 43 in.
Extent.- 9 leaves; I lines to a page and 44 letters to a line (Text) 12-13 ", " "
60
23 99 ""
, (Com.) Description.- Smooth country paper; very old but wellpreserved ; Devanagari characters; hand-writing of the comm. very small but clear, legible and uniform ; पृष्ठमात्राs used : ; borders ruled in triple red lines; this is a पञ्चपाठी Ms.; square blank spaces in the middle of folios and also in the margins; fol. 9 slightly moth-eaten.
Age.- Samvat 1494.
Author of the text. - Ravideva.
"
up to संपदं ॥ :
ور
comm.- Not mentioned.
॥ ॐ नमो वीतरागाय
T
उठ
"
Nalodayakāvya with Avacurņi
712. 1886-92.

Page #407

382
Text- हृदय सदा etc.
as in No. 305
Com.
॥ ६० ॥ हे हृदय । सदा सर्वदा यादवतः श्रीमन्नारायणात् । मा गाः पृथग् मा भूः ॥ किं लक्षणात् यादवतः पापाटव्या । दवतः etc. folio 34 इति नलोदये काव्ये प्रथमोल्लासः समाप्तः ॥ folio go
इति नलोदय महाकाव्ये द्वितीयोल्लासावचूर्णिः समाप्ता ॥ folio 7 इति तुतीयोल्लासः
Ends. - folio. 9
Text- अरिसंहतिरस्य etc. up to संपदं ॥ ४४ ॥ as in No. 305 followed by इति नारायणसुतश्रीरविदेवाविरचिते नलोदयमहाकाव्ये चतुर्थोल्लासः समाप्तः ॥ श्री ॥
Kavya
...
नलोदयकाव्य
with
अवचूरि
[ 316.
Com - नलः सदा सर्वदा अयं संपदं अहासू अगच्छत् किं विशिष्टः अयं नलः उन्महा उद्गततेना किं संपदं महामहां महोत्सवां को भावः । नलस्तां पुरीं पुनरपि प्राप्तः पुनः संपदं लक्ष्मीं प्राप्त इति भावः ॥ ४७ ॥
इति नलोदयकाव्याऽवचूर्णिः समाप्ता सं. १४९४ वर्षे फा. शुदि 'त्रियोदस्यां
No. 316
References. Aufrecht mentions only two Mss. viz. Nos. 712 and 713 of 1886-92.
Naloda yakavya with Avacuri 350, 1892-95.
Size.-- 11‡ in. by 4g in
Extent.— 5 leaves ; 17 lines to a page ; 6o letters to a line. Description.— Country paper; old and thin ; Devanagari characters; hand-writing small, but clear, legible and uniform ; borders ruled in triple and double red lines; gas used; decorations in the middle of the folios and also in the

Page #408

अ6.] Karya
383 ....margins%3 edges:of first two folios damaged, this is':a
पश्चपाठी Ms. red pigment used for verse-numbers and
yellow for corrections. Age.-- The Ms. appears to be old. Author of the text.- Ravideva.
, ,, ,, comm.- Not mentioned. Begins.- folio. 1
Text- ॥६॥ ॥ अहं ॥ हृदय सदा etc. as in No. 305 Com.- ॥६॥ ॥ अथास्य व्याख्या ॥ दवानलात् ॥ दायादो सतबांधवो ॥१॥
पुरुषासन् गोपीसकाशात् ।। आभारीदृष्टिपतिः ॥ अराक्ष । अपराधमपि प्राप्तः
॥२॥etc. folio 2' इति नलोदये प्रथमाश्वासावरिः ॥ folio 30 इति नलोदये द्वितीय आश्वासवचार॥
folio 4* तृतीय आश्वासावचूरिः ।। Ends.-- folio. 5b Text- अरिसंहतिरस्य etc. up to संपदं ॥४७|as in No 305
followed by इति नारायणसुतश्रीरविदेवविरचिते नलोदये चतुर्थ आश्वासः॥
__ श्री ॥ शुभं भूयात् ॥ चिरं नंदनात् ॥ कल्याणमस्तु ॥ श्रीरस्तु । Com-. विस्तीणी उद्गततेजा ॥ धौढांस्तवां । अगमत् ।। ४७॥.....
इति नलोदये चतुर्थाश्वासावचूरिः ॥ श्री शुभमस्तु ॥ कल्याणमस्तु । References.- Auf. Cat. Cat. iii, 606.
..
मलोदयकाव्य .
with टीका सुबोधिनी "No. 317
Nalodayakavya
.: with Comm. Subodhini
. 711. 1886-92.
.
.
..
Size.-138 in. by 5t in.

Page #409

384
Karya
[37. Extent. 65 leaves ; 11-12 lines to a page ; 40 letters to a line. Description.- Country paper ; white in appearance; Devanagari
characters; hand-writing clear and legible ; text in the middle with the comm. above and below it ; borders ruled in two double black lines; folios numbered in both
margins. Age.- The Ms. is not very old. Author of the text.- Kalidasa. __ , , , comm.- Prajmakaramisra.. Begins.--folio ro
Text- हृदय सदा etc. as in No 305 Com.- श्रीगणेशाय नमः ॥
कंकणफणिराजमणि दीपधिया वदनमारुतैरसछत। निर्वापयति कुमारे सगिरिसतो जयति सस्मितः शम्भुः॥१॥ .. नलोदयस्य सहसा दुरूहस्य सुबोधिनीम्। . क्रियमाणस्य मे कुर्षपोस्तु शरणं शिवः ॥२॥
तत्रभावान्कालिदासः प्रारीप्सितग्रन्थसमातिप्रतिबन्धकविघ्नविधाताय श्रीकृष्णस्मरणरूपमंगलमादौ निबध्नाति हृदयेति हे हृदय अन्तःकरण
यादवतः यादवात्पंचम्यास्तसिल् त्वं मा गाः मा गच्छ etc.... folio 12' इति श्रीनलोदयटीकायां सुबोधिन्यां प्रथमोठ्ठासः ॥१॥ folio 28* इति etc.
द्वितीयोच्यासः folio 47' इति etc. ... ... तृतीयोच्छासः Ends.- folio 65ab
Text- अरिसंहतिरस्य etc. up to संपदं as in No. 305. " followed by इति श्रीकालिदासकृते नलोदये सत्काव्ये चतुर्थोच्दासः
सामाप्तः Com.- अयनलः उन्महा उद्गततेजाः सदा सर्वकालं संपदं लक्ष्मीमहास्त प्राप।
कीदृशीं संपदं महामहान महान्तमह उत्सव यस्यां सा तां सदैवात्सर्वपरिपूर्णा संपदं लेभे इति भावः अनायतेति तनुविस्तारे इत्यस्माद्धातोः कर्मणिलङि आत्मनेपदे यकि च कृते तनोतेर्यकीति विकल्पेनात्वे रूपम् अहास्तति

Page #410

37.]
Kavya
38९: ओहागतौ इत्यस्माद्ये गत्यर्थास्ते प्राप्त्यर्था ज्ञानार्थाश्वेति बचनेन प्राप्त्यर्थाल्लङि आत्मनेपदे ते परेसि कृते रूपम् पूर्यतेति दीर्घपाठे पू: पुरीयता प्राप्ता कथंभूता आयता विशालेत्यर्थः इतीति इति समाप्ती कालिदासेति कविनाम, कथनम सत्काव्य इति महाकाव्यभिन्नत्वसूचनम् उच्छ्रासः श्वाससाध्या परिछन्दः समाप्त इत्यर्थः
मिश्रानन्दाकरस्त्वासीन्महोपाध्यायलक्षितः । .... पुण्यग्रामसभाजेता यष्टा वाणीमयः सुधीः॥ वेदेनैव विधि कविं नयरुतैस्तकेंण वाचस्पति । वेदान्तेन शिव(ब) मनुस्मृतिमर(य)ज्योतिश्च यैर्भास्करं ॥ व्याकत्येन फणाधरं क्षितिधरं नागाधिपं चंदसा। ..... धर्मो यस्य विजेतुमंचति परं सांख्येन चार्वाकपं ॥ तत्सूनुः सुकृती क्षितीश्वरकृपापात्रः सुहृत्पालको। नानाशास्त्ररतो महापदयुतोपाध्यायसंज्ञान्वितः सत्तर्कायतकाननोद्यतवलद्वादीन्द्रदन्तावल-॥ श्रेणीमर्दनचातुरीचणहरी विद्याकरी मैथिलः ॥३॥ तस्यात्मजोभूविबुधायगंता प्रज्ञाकरः सज्जनतापहन्ता। ' गुणालय(:) श्रीशपदानुमन्ता शास्त्रेषु दक्षः कुधियां नियन्ता ॥४॥ स्वल्पेन वयसा तेन कृता टीका सुबोधिनी। ..... ......
पूर्वाचार्यकृतीर्वीक्ष्य सुधियां पश्यतां मुदे ॥ ५॥......
इति श्रीमैथिलप्रज्ञाकरमिश्रप्रणीतायां नलोदयटीकायां सुबोधिन्यां .: चतुर्थ उच्छासः ॥४॥ समाप्तेयं सुबोधिनीटीका ..... References.- Aufrecht-Catalogus Catalogorum :-1, 286%; ii, *
. 60° ; iii, 60. . 60b: iii.60b........ ...... . .... . .... .....
___For described Mss. see Rajendralal Mitra, Notices, Vol. X, No. 3394 and Mad. Cat. Vol. XX, No. 11847.
Published by Anant Ramkrishna Kalashikar, Bombay 1869.
49 | Kavya.

Page #411

386 Kavya
[ 318. नलोदयकाव्य
Nalodayakāvya with
....
. with टीका सुबोधिनी
, CommSubodhini No. 318
366.
1884-87. Size.- 98 in. by 4g in. Extent.-46 leaves; 17-18 lines to a page3; 38 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance; Devanāgari
characters; hand-writing clear, legible and uniform ; borders ruled in two double black lines; red pigment used
for प्रतीकाs. Age. - The Ms. appears to be old. Author of the text.- Kalidasa.
„ „ „ comm.-- Prajñākara Miśra. Cf. No. 317 above. Begins-- folio. 16.
Text- हृदय सदा etc. as in No. 305 Com.- ॥ ६॥ श्रीगणेशाय नमः॥
कंकणफणिराजमणि दीपधिया बदनमारुतैरसकृत् । निर्वापयति कुमारे सगिरिसतो जयति सस्मितः शंभुः ॥१॥
हृदयेति हे हृदय अंतः करण यादवता यादवात पंचम्यास्त सि । त्वं मा .. ..गामा-गछ । etc. as in No. 317 - folio 12' इति श्रीनलोदये महाकाव्ये श्रीकविकालिदासकृतौ नलदमयंती.
स्वयंवरो नाम प्रथमोल्लासः॥॥ सटिपणं च ॥ .folio 23° इति etc. वसंतक्रांडावर्णनं नाम द्वितयिोल्लासः ॥२॥
folio 36* इति etc. तृतीयोल्लासः ॥३॥ सटिप्पणंच ॥ Ends.-folio. 45, (46)
Text-- अरिसंहतिरस्य etc. up to पदं as in No. 305 Com,-- अयं नलः etc. np to सिचिकृते रूपम् ॥४७॥ as in No. 317
followed by इति नलोदये महाकाव्ये श्रीकविकालिदासकृतौ सटीकायां चतुर्थोल्लासः प्रपूर्णः ॥

Page #412

319. J
References. See No. 317
नलोदयकाव्य with
जडावबोधिनी
अदृष्टदोषान्मतिविभ्रमाद्वा यत्किंचिदूनं लिखितं मया यत् । 'तत्सर्वमार्यैः परिशोधनीयं कोपं न कुर्युः खलु लेखकस्य ॥ १ ॥ श्री विघ्नविनाशनाय श्रीगणपतये नमः ॥ लेखक पाठकयोमंगलमस्तु ॥ शुभमस्तु ॥
3.
Kavya
• No. 319
Size.— 113 in. by 4g in.
Extent.— 15 leaves ; to-11 lines to a page ; 42 letters to a line. Description.-- Country paper; not very old; Devanagari chara cters; hand-writing clear and legible; margins of some folios ruled in double red lines; red and yellow pigment occasionally used; incomplete.
Age.— The Ms. is not very old.
Author of the text. - Kalidasa.
""
Aufrecht gives the name of the author of the present Comm. as हरिरस्r. He also mentions him as हरिभट्ट. It is difficult to say whether the com. of हरिहरभट्ट (No. 332 ) is the same as this.
در
387
Nalodayakavya with Jaḍāvabodhini 243. Viśrāma (i).
comm.- Haribhatta.
Begins.- folio. b
Text- हृदय सदा etc. as in No. 305
Com.
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥
कान्यानि पुण्यानि पुराकृतानि कात्यंतमुत्नुगमनोरथा मे । तथापि ते कृष्णकथावलंबी विश्वं वशीकर्तुमहं समीहे ॥ १ ॥

Page #413

1326.
Kavya . नत्वा पदद्वंदमगेंद्रपुत्र्याः समीहितप्रर्थनकल्यवल्याः।
हरियथाभाविचारपूर्व नलोदयद्योतनिकां तनोति ॥२॥
निर्विघ्नग्रंथसमाप्त्यर्थ वासदेवचिंतनरूपं मंगलं शिष्यशीक्षार्थ ग्रंथे निबध्नाति ॥ हृदयेति ॥ कालिदासो हृदयोपदेशं करोति ॥हे हृदय त्वं सदा. सर्वकालं तस्माद्यादवतः यादवादिति यादवतः श्रीकृष्णसकाशात् मा गा
अन्यत्र विषये मा गच्छ etc. folio In" इति श्रीमत हरिभट्टविरचितायां नलोदयटीकायां जडावबोधिन्या
। प्रथमोल्लासः॥ Ends.- folio. 15 ... Text-(fol. IS) नभसो विचरं कुसुमेक्षणमागतरे गतरोगतरोगतरो।
वद कांतमवेक्ष्य यथायमथावरमेव रमे वरमेवरमे ॥ १९ ॥ . Com.-- केति का ललना तं दिवसं तस्मिन् दिवसे कुसमशरं कंदर्प असोड।
असहिष्ट न कोपीत्यर्थः। किं कुसुमशरं हृदि अंत:करणे अनादि बहुकालं यथा तथा वसंतं तं कं यत्र दिवसे अलिभिभ्रमरैः अनादिशद्वितं ।। किं कृत्वा वसंतं दृष्ट्वा किं वसंत संतं विद्यमानं भ्रमरैरभिलषयमित्यर्थः श्रितेति काम
नागतः सबंधुका। References.- See No. 322 .
नलोदयकाव्य ..
Nalodayakāvya with ..
with टीका
Commentaries
. . .... 161. No. 320
..
1902-07... Size.- 104 in. by 44 in. Extent.-43 leaves ; II-12 lines to a page ; 43 letters to a line..: Description.- Country paper; old in appearance ; Devanāgari cha
racters; hand-writing clear, legible and uniform ; borders ruled in two double black lines; red pigment used for verse -numbers; edges slightly moth-eaten ; separate pagination for every Ullasa.

Page #414

320.j Kavya
389 The commentary on Ullāsa I is by HETTA while the comm, on Ullāsas 2-4 is by गोविन्दभद्र. The Ms. seems
to have been copied at Benares, by one Rāmadāsa. Age.- Samvat 1806. Author of the text.- Kalidasa.
, of the comm.-- Nrsimhasrama and Govindabhatta. Begins.-folio. I.... ............
Text- हृदय सदा etc. as in No. 305 Com.- श्रीरामाय नमः हृदयेति । हे हृदय हे चित्त सदा सर्वकाले सर्वावस्था.
यां च दुरासदायाः दुःसहायाः पापानामटव्याः अरण्यस्य दवतो दवाग्नेः। - etc.'.... ...
folio. II' इति नॅसीहाश्रमविरचितायां नलोदयटीकायां प्रथमोल्लासः॥१॥ .. folio 12 of 2 nd आश्वास.
___ इति श्रीमदात्रेयगोविंदभट्टविरचितायां टीकायां द्वितीयाश्वासः ॥२॥ folio In of 3 rd आश्वास.
इति etc. ... ... तृतीयाश्वासः ॥३॥.. Ends.-folio. 10° of 4 th. आश्वास........... ... Text-- (fol 9°) अरिसंहतिरस्य etc. up to संपदं ४७ as in No. 305 :
followed by इति श्रीनलोदये महाकाव्ये. कविश्रीकालिदासकृती
चतोल्लासः समाप्तः॥४॥ Com.-- मा राज्यलक्ष्मीः तं नलं आयतप्रायां कस्मै प्रयोजनाय आयततमाय
श्रेष्टलाभाय किं भूतं ते यततं सावधानं कमिव जनाय लोकाय सुखदं हार विष्णुं यथैव यथा शष्टो(ब्दो) अत्र इवार्थे ४७
ब्राह्मस्यैकगृहं बभूव भगवत्पादारविंदछया(यो)--- रालंबे त्रिकुले सुभाषितयुषां मान्यः स पीतांबरः॥ ..... तस्माद्रव्यनिभातिभव्यभवताचातुर्यनव्यस्फुर-. ..
दुद्धिनल्पतपसां श्रीनागनाथाभिधः ॥ ४८॥ ततस्तस्यापत्यं प्रथितबहुविद्यापरिचयो। महादेवोहेवत्रिपुररिपुमाराध्य विधिवत् ॥
फलं लेभे लीलाविलसितकवित्वौतरुजना। . . तयोगोंविंदाख्यो व्यरचायदिमा । श्रेष्टपदभाक् ॥ .. ::

Page #415

390
Kavya
[30. इति श्रीगोविंदभट्टविरचितायां कालिदासविरचित नलोदयदीपिकायां चतुर्थ आस्वास समाप्तोयं नलोददीपिकानिधो ग्रंथः ॥ मुभमस्तु संवत् १८०६ समैनामे भाद्रपदमासे शुक्लपक्षे दशम्ययां १० रविवासरे लिखितं पहलवान श्रीरामदासे(न) परअपकारार्थ योदेरवा...लीखितं मया मम दोषो
न दीयते शुभस्थाने वरानसीमध्ये ५ श्रीरामाउर्पणमस्तु । References.-- For नृसिंहाश्रम'S Comm. See No. 322
: Aufrecht's Catalogus Catalogorum Part I, 'page 791 Part II, page-206".
नलोदयकाव्य
Nalodayakāvya with **
with प्रकाशिनी
Prakāsini No. 321
351.
1892-95. Size.- II in. by 4g in. Extent.-- 14 leaves ; 16-18 lines to a page ; 64 letters to a line. Description.- Country paper ; old in appearance; Devanagari
: characters; hand-writing very small but clear legible and
uniform; yellow pigment used for corrections; right-hand corners of many folios moth-eaten; incomplete.
The Ms. contains first two sargas and 19 verses of
the 3rd. Age.- The Ms. appears to be old. Author of the text.- Kalidasa.
, , the comm.- Sivadatta. Begins.--folio. 10
Text- हृदय सदा etc. as in No. 305. Com.- ॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीमंगलमूर्तये नमः॥
सोमं गिरिशं नत्वा कुबे टीका नलोदयस्यैतां : भगवन्मिश्रतनूजो नाम्ना प्रकाशिनी शिवदत्तः॥१॥
pe old.
..
.

Page #416

122.]
RADYA
391
विलसनानायमकयुतिधरणसहमहागूढस्य। निजबोधार्थ संतस्तदपि कृपया ॥२॥ युग्मं ॥ ...
तत्र तावनिजग्रंथसिद्धये परमकारुणिक भगवतिविचित्रफलदास्तामित लीलारसार्णवेति चलाचलस्वमनसः स्थितिं प्रार्थय्यनाऱ्यांगीत्या छंदोयतश्लोकचतुष्टयं कविराह ॥ हृदयेति । हे रुपय यादवतः कृष्णास्वं मा गा दूरे मा
गच्छतु तत्रैव वसेदित्यर्थः । etc. ... folio 7° इति श्रीनलोदयकाव्ये शिवदत्तकृतायां प्रकाशिनी टीकायां प्रथमः
सर्गः॥१॥ folio 12 इति etc. द्वितीयः सर्गः॥ Ends.-folio. 130, (14)
Text- व भवान सांसत्वापदमित्या प्रयोतिभशं सत्वस्य । . ....... तं देशे सत्वस्य प्राप मलः सत्वरो अशं सत्वरम ॥ १६ ॥ Com.-- ओ नल | अमुना अक्षेणावाससा कंचुकवत्रेण तरसा शीघ्रं ते वपुः शरीरं
कल्पं रोगरहितं स्यात् वर्तो निरामयः वसत्तिकल्पं तेभ्यो नलये नराः यशसा कीा कुर्वेति अंगीक्रियते ते नराः गुणोदयै गुणसमृदिभिः भूतिसाकल्यं भूतेः संपतेः साकल्यं सकलभावं दधति प्राप्नुवंतीत्यर्थः ॥ १९॥ ..
Aufrecht mentions only. this Ms. in his Catalogus Catalogorunm, iii, 60°.
नलोदयटीका
Nalodayatīkās अन्वयदीपिका
Anvayadipikā. and
and भावबोधिनी
Bhāvabodhini No. 332
. . . 35.
1873-74. Size.- 88 in. by 3lin. Extent.-- 45 leaves ; 9-13 lines 10 a page ; 35-40 letters to a line. Description.-Country paper; old, brittle and discoloured; Deva
nagari characters; hand-writing clear and legible but not

Page #417

392 Kavya
[ 322, uniform ; borders ruled in double black lines ; red pigment used for stress and yellow for corrections...;
The Ms. contains two commentaries, one by afhETHA . on -2 Ullasas and the other by हरिहरभद्र on 3-4 Ullasas.
The comm. of हरिहरभट्ट is also called बालबोधिनी. Age.- Samvat 1683. Author.- Nrsimhasrama and Hariharabhatta ( Haribhatta Cf.
Autrecht Cat. Cat.).
Begins.-folio. 10
।। श्रीगणेशाय नमः॥ नत्वा वृसिंहं जगदेकसाक्षिणं कृत्वा प्रणामं गुरुवे महात्मने । स्तुत्वा गणेशं च गौरीसतं प्रभुं ॥ करोमि टीका च नलोदयस्य वै ॥१॥ नलोदयस्य काव्यस्य टीकेयं च प्रतन्यते । नृसिंहा......नमुनिना स्वबोधार्थ यथामति ॥२॥ .
हृदयेति ॥ हे हृदय हे चित्त । सादासर्वदा यादवतः श्रीकृष्णात् मा गाः पृथक् मा भूः स तत्रैव निरंतरं रमस्वेत्यर्थः ॥ etc. folio 20* इति श्रीनृसिंहाश्रमविरचितायां नलोदयटीकायां अन्वयदीपि
कायां । प्रथमोल्लासः॥ folio 32' इति etc. द्वितीय उल्लासः ॥ folio 39* इति श्रीहरिहरभट्टविरचितायां नलोदयटीकायां भावबोधिन्या
- तृतीय उल्लासः॥ Ends. - folio 45a
अरिसंहतिरित्यारभ्य प्रमाणिकावृत्तं । प्रमाणिका जरौगलाविति रत्नाकरः । प्रमाणिकाया एव नगरस्वरूपिणीति क्वचिन्नामांतरं । तथा च कालिदासः । द्वित्रिषष्टेमष्टमंगुरुप्रयोजनं यथा तथा निवेदयंति ।। तां बुधा नगरस्वरूपिणीमिति ।। लघुगुरुनिरंतरेति पिंगलादौ ॥ ४७ ॥ इति श्रीहरिहरमहविरचितायां नलोदयटीकायां बालबोधिन्यां चतुर्थ उल्लासः ॥ श्रीरस्तु ।। सं १६८३ मार्गशीर्ष शु ५ भौमे श्रीमद्धजनगरे लिखितमिदं पुस्तकं व्यास
सनीदामाभिधानेन स्वपठनार्थ पुत्रपौत्राणां परोपकारार्थच श्रीरस्तु शुभमस्तु ... लेखकपाठकगोः ।। संवत् १६८३ लिखितमिदं ॥ .......

Page #418

323.]
Kavya
393
References.- Aufrecht Catalogus Catalogorum, i, 280* (Nrsimha);
ii, 60C: by Nrsimhaji, 280 C: Balabodhini..
A. S. B. Cat. Vol. II, No. 5o18 describes a commentary by Nrsimhāśrama.
Nalodayakāvyatippaņi
नलोदयकाव्यटिप्पणी No. 323
450.
1895-1902. Size.— 84 in. by 4 in. Extent.- 66 leaves ; 10-11 lines to a page ; 25 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance; Devanāgari
characters; hand-writing clear, and legible but not uniform ; borders ruled in double black lines; folios 2-15, 18, 28, 29, 36-38, 43 and 48 missing; folios numbered in
both margins. Age.- The Ms. appears to be old. Author.- Vināyaka. Begins.-folio. 1b
श्रीगणेशाय नमः । श्रीसरस्वत्यै नमः ॥ अविघ्नमस्तु । अंतरायतमो दीपं गणनाथं प्रणम्य च। .. . लक्ष्मीधरो विलिखति श्रीनळोदयटिप्पणां ॥ प्रणम्य दुग्धाब्धिसतां गजाननं सरस्वतीमल्पमतिप्रकाशकं । विनायकाख्यो विदधाति टिप्पणां नळोदयस्यास्य सुदुस्तरस्य हि॥१॥
इह खलु कृष्णकविः काव्यारंभसमये आशीर्नमस्क्रियावस्तुनिर्देशात्मक त्रिविधमंगळस्य मध्ये हृदयस्य वासुदेवस्मरणानुशासनलक्षणामाशीरूपं मंगळं विधत्ते ॥ ॥
हृदय सदा यादवतः पापाटव्या दुरासदायादवतः ।
अरिसमुदायादवतन etc. folio 24' इति वैनायकीये नलोदयटिप्पणे प्रथमाश्वासः ॥ ७॥ . 50 [Kavya

Page #419

394
Kavya
folio 474 इति erc. द्वितीयोश्वासः ॥
folio 70 इति etc. तृतीयें उच्छ्रवासः ॥ ३ ॥
Ends. -- folio. 88b
अयं उन्महा उत्कृष्टतेजा नळ : माहामहां महोत्सवां संपदं सदा अस्त || प्राप || हो हाङ्गतावित्यस्य लुङिरूपं ॥ ४ ॥
इति श्रीवैनायकीये नळोदय टिप्पणे चतुर्थोश्वास छ ॥ ४ ॥
आषाढे मासि श्रीनामसंवत्सरे आषाढे शुक्लपक्षे गोविंदेन लिखितं ।। श्रीवतुंडार्पणमस्तु || लेखकपाठकयोः शुभं भवतु ॥ श्रीसदाशिवाय नमः || श्रीरामाय नमः ॥
Aufrecht does not mention this commentary in his Catalogus Catalogorum.
[324.
चूर्णि
--
No. 324
Size.— 93⁄4 in. by 313
Extent.— 16 leaves ; 15 lines to a page ; so letters to a line.
Description. Country paper; old and discoloured; Devanagari characters ; · hand writing small but clear, legible and uniform ; borders ruled in two double black lines; right-hand edges of folios extremely damaged; some portion is scratched out.
in.
Age.— Samvat 1717.
Author - Not mentioned. Begins. folio.b
Nalodayakavyavacūrṇi
713. 1886-92.
॥ ६० । हे हृदय सदासर्वदा यादवतः श्रीमन्नारायणान्मा गाः पृथग मा भूः etc.
folio 40 इति नलोदये प्रथमोवा सस्यावचूर्जिः ॥
folio 94 इति नलोदये द्वितीयस्पो वास स्थावचूर्णिः समाप्ता ॥ folio 134 इति नलोदये तृतीयोच्छ्वासावचूर्णि ॥ छ ॥

Page #420

Kavya
325.]
398 Ends.- folio. 160
__ अयं संपदं अहास्तगछत् किं अयं उन्महा उद्गततेजाः किं संपदं महामहा महोत्सवां को भाव । नलस्तां पुरी पुनरपि प्राप्तः पुनः संपदं लक्ष्मी प्राप्त इति भावः ॥
इति नारायणसुतरविदेवविरचिते ... ... चूणिः समाप्ता ||
श्री ॥ संवत् १७१७ वर्षे मार्गशिरमासे कृष्णपक्षे तिथौ तृतीयायां
लिखिता शुभाख्यद्विजेनश्चतिरियम ।। References.- See No. 315
.
No. 325
.
नारदपञ्चरात्रिरासमण्डल- .. Naradapalicaratrirāsamandaleनित्यविहार
nityavihāra
500. (xi).
1899-1915. Size.-78 in. by 6 in. Extent.- 970-100° leaves ; ! 2-13 lines to a "page ; 25 letters to
a line. Description.-- See No. 7804405 (गीतगोविंद) Begins.- fol. 970
श्रीराधाकृष्णाय नम कृष्णो जयति । नमो नलिननेत्राय वेणुवादविनोदने । राधाधरसुधापान शालिने वनमालिने नमः॥१॥ श्रीब्रह्मोवाच ॥ नारदस्वं ऋषीश्रेष्ट विष्णुभक्त दयापर । सर्वधर्मार्थतत्वज्ञ तस्मात्वं च मम प्रिए ॥२॥
etc. . . · Ends.--fol 1006
मम स्वरूपसमो नास्ति मम लीलाकुतोवल । मम देव परं नास्ति त्रैलोक्याधिपति प्रभो ॥ ४६॥
.

Page #421

396 Kavya
[326. इति श्रीवैष्णवपुराणे नारदब्रह्मसंवादे नारदब्रह्मसंवादे श्रीनारदपंच. . रात्रिश्रीरासमंडलनित्यविहारस्माप्तं संवत् १७६३ फाल्गुणमासे कृष्णपक्षे . तिथ ७ भौमवासरे लिषतं ।
नीति, शंगार and वैराग्य
Niti, Srågāra and Vairāgya शतक
Satakas
582. No. 326
1891-95. Size.- 81 in. by 4} in. Extent.— 46 leaves ; 10 lines to a page ; 20 letters to a line. Description.- Country paper ; old in appearance ; Devanagari
characters; hand-writing bold, clear and uniform%3; borders ruled in double red and black lines; running and separate
pagination for every śataka ; incorrect. Age.- Samvat 1659. Author.- Bhartrhari. Begins.-folio. 1b
॥श्रीगणेशाय नमः॥ यां चिंतयामि मनसा मयि सानुरक्ताः । सा चान्यमिछति जनं स जनोन्यसक्ताः (क्तः) । अस्मत्कृते च परीतुष्यती काचीदन्या।
धीक तां च तं च मदनं च इमां च मां च ॥१॥ etc. नीतिशतक Ends- folio 13°
मुर्खत्वं ही सखे ममातीरुचीर मुर्खस्य चाष्टौगुणा ।
आलस्यं बहुभोजणं मुखरता रात्री दिवा सुप्तता ॥ कार्याकार्यवीचारनैकबधीरो मानापमानौ सम वीद्याशास्त्रवीनोदगीतरहीतं मुर्ख मुखं जीवती ॥१०४॥ इति भतृहरीनीतिशतक समाप्ताः ॥१॥

Page #422

326. j
Metc.
Kavya
397 Then follows an endorsement in Vernacular, by a scribe
named Trimbaka. शृंगारशतक Begins.-fol. 19, ( 14 )
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ चुडोतंसीतचारुचंद्रकलीका चंचच्छीखाभासुरो। लीलादग्धवीलोलकामशलभः श्रेयो दशाग्रे स्फुरन् ।। अंतःस्फुर्जीवपारमोहतीमीरद्वाग्भारमुछेदयं ।
चेतःसद्मनीयोगीनां वीजयत ज्ञानप्रदीपो हराः॥१॥ etc. शृंगारशतक Ends.--fol 14', ( 27 )
सीहोबलीद्वीरदसुकरमीमांसभोजी संवत्सरेण रतीमेती कलैकवार। पारापतः खगशीलाकणभोजनोपी कामी भवत्यनुदीनं वद कोत्र हेतुः।।१०२
इति श्रीभतृहरीशृंगारशतक द्वितीय शतक संपुर्णमस्तु ॥२॥ duirustae Begins.--fol. 14, ( 28 )
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ दीकालाधनवछीन्नानतचीन्मात्रमूर्तये।
स्वानुभूत्यैकमानाय नमः शांताय तेजसे ॥१॥ etc. बैराग्यशतक Ends, - fol. 18° ( 45 ) .
अक्रोध वैराग्य जितेंद्रियत्वम् क्षमा दया शांती जयप्रयित्वं । निलोभ दाता भयशोकहारी ज्ञानस्य चिन्हं दशलक्षणानि ॥१०५॥ इति श्रीभर्तृहरिकृत
इति श्रीभर्तृहरिकृत वैराग्यशतकं संपूर्ण ॥छ॥ शके १६५९ पिंगलनामसंवत्सरे || माघे कृष्णौ ॥ चतुर्दसी इंदुवासरे भयं शुभदिने लेखनं ।। समाप्तोयं ॥ भयं पुस्तकं ॥ अंबकजी गोविंद । वास्तव्य हेमनपुरी ॥ स्वहस्तेन
लि ॥ References.- I Aufrecht's Catalogus Catalogorum Part. I, page
3974_Part II, page- 90°, 214 Part III, page-85-869. Described in many Catalogues.
. 2 Winternitz-- History of Indian Literature Vol. III page-137.
3 A. B. Keith - History of Sanskrit Literature page
17sf.

Page #423

398
Kavya
[327.
4 Printed Editions - Numerous editions of this work are printed both in India and outside.
नीति, शृंगार and वैराग्य
शतकs
No. 327
Niti, Srigara and Vairagya
Satakas
Size.— 11 in. by 5f in.
Extent.— 17 leaves ; 14-15 lines to a page ; 42 letters to a line. Description.- Country paper; whitish in appearance; Devanagari characters; hand-writing clear, legible and uniform पृष्ठमात्राs rarely used; borders and edges ruled in red lines. .
Age.— Sarhvat 1853.
Author.— Bhartrhari.
Begins.-- folio b
नीतिशतक Ends - folio. 60
72. 1871-72.
॥ अहं ॥ चूडोत्तंसित etc. as in No. 326 followed by अज्ञः मुखमाराध्यः सुखतरमाराध्यते विशेषज्ञः ।
• ज्ञानलवदुर्विदग्धं ब्रह्मापि नरं न रंजयति ॥ २ ॥ etc.
शृंगारशतक Begins. fol. 7a
केरा न विभूषयंति etc. up to भूषणं as in. No. 330 below followed by यदि नाम दैवगत्या जगदसरोजं कदाचिदपि जातं । श्रवकरति करं विकिरति तत्किं कृकवाकुरिव हंसः ॥ ३ ॥
इति नीतिशतकं समाप्तितां पफाणलि । श्रीमुक्तिसौभाग्यवाचकैः शि । मु कल्याणसौभाग्य । कृते श्रीमुम्माई बं । रे
अ || शुभ्रं धाम सविभ्रमा युवतयः श्वेतातपत्रोज्वला । लक्ष्मीरित्यनुभूयते स्थिरमिव स्फीते शुभे कर्मणि ।। विछिन्ने नितरामतंगकलह क्रीडानुदत्तंतुकं ।
मुक्ताजालमिव प्रयाति झटिति भ्रश्यद्दिशो दृश्यतां ।। १ ।। etc.

Page #424

328.]
Kavya
399
गंगारशतक Ends.--fol. IIb यद्यस्य नाभिरुचितं न तत्र तस्य स्पृहा मनोज्ञपि।
. .. रमणीयेपि सुधांशौ नलिनीनानुरागमाधत्ते ॥ १०१॥ .....
इति श्रीशंगारशतकं द्वितीयं समाप्ति पफाण श्रीरस्तु शि |. कल्याण.
सौभाग्य । पठनकृते लिखितम् ॥ . वैराग्यशतक Begins.- folio. 121
॥ अहे । दिक्कालाधनवछिन्ना etc. as in No. 326 वैराग्यशतक Ends- folio 17b
यां चिंतयामि etc. as in No. 326 ... followed by इति वैराग्यशतकं तत्समाप्ती समाप्तो ग्रंथः भर्तृहरिणा
कृतः श्रीमुक्तिसौभाग्यगाभिः शिष्यकल्याणसौभाग्यगपठनकृते सं १८५३ वज्येत ६ रबौ श्रीशांतिजिनप्र | श्रीमुम्झाइ बंद २
अंतर्वसति मांजारी शुनी वा राजमंदिरे ।
अधस्तात्ते गजेंद्राणां क्रीडादलितविद्विषां ।।१॥ References.- See No. 326
नीति, शृंगार and वैराग्य
शतका
Niti, Srigāra and Vairagya
Satakas
495. 1899-1915.
No. 328
Size.- 9 in. by 4 in. Extent.-- 26 leaves ; 8 lines to a page ; 2S letters to a line.:. Description.- Country paper; old but well preserved ; Devanagari
characters; beautiful and uniform hand-writing; पृष्टमात्राs used; borders ruled in two double black lines; red pig. ment used; folios 1-29 missing; incomplete.
. The Ms. contains only 2 verses from the शृंगारशतक and the वैराग्यशतक. The Ms. was written by one नृसिंह resident of शंकरपुर in Samvat 1617 i. e. A. D. IS61,

Page #425

400
Karya
Kavya
[329.
Age. - Samvat 1617. Author.- Bhartrhara(-ri). Begins.-- folio. 302
... ... ... ... नरतास्त्यक्तसंसारमा । ब्रह्मज्ञाने विलीना गिरिवरगहने यौवनं यापयंते ।। ये तु प्रोत्तंगपीनस्तनकलशभराक्रांतकायां दिनांते।
कांतामालिंग्य कंठे मृदुशयनतले शेरते तेपि धन्याः ॥ etc. folio 30* इति श्रीभर्तृहरविरचितं द्वितीयं श्रृंगारशतकं संपूर्ण ॥ Ends.—folio. 556
यद्यस्य नाभिरुचितं न तत्र तस्य स्पृहा मनोज्ञेपि । रमणीयेपि सुधांशौ ननाम कामः सरोजिन्याः॥ ६२॥ इति श्रीभर्तृहरविरचितायां वरमं वैराग्यशतं संपूर्ण ।
श्रीरामनाम जपतां युधि धीरवीर । कोटीरहीरनृपते निरयोपभोगः ॥ विद्वम विचारय चिरं रुचिरं स्वचित्ते।
स्वप्नपि दुर्लभतमः कतमः पदार्थः॥ १॥ श्री ।। श्री ॥ शुभं भवतु ॥ कल्याणमस्तु ॥ श्रीरस्तु ॥ सर्वजगतः ।। कृष्णाय नमः संवत् १६५७ वर्षे वैशाष(ख) मास कृष्णपक्षे एकादश्यां तिथौ भौमवासरे
लिखितमिदं व्यासश्रीनृसिंहेण शंकरपुरवासिना॥ References.-- See No. 326
नीति, शृंगार and वैराग्य
Nīti, Srngāra and Vairāgya शतक
Satakas
581. No. 329
1891-95. Size.-88 in. by 4g in. Extent.— 25 leaves ; 12 lines to a page ; 32 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance; Devanagari
characters; hand-writing clear legible and uniform ;

Page #426

329.]
Kavya
- 40 red pigment used for verse-numbers ; corners of folios extremely damaged ; colophons in red ink.
__The Ms. contains all the three satakas. The last is
called the yogašataka, Age.- Samvat I831. Author.- Bhartrhara(-ri). नीतिशतक Begins.- folio. I
श्रीगणेशाय नमः ॥
यां चिंतयामि etc. as in No 326 नीतिशतक Ends.-folio. 8 .
उदग्रा योवनयोगाः कुरुपं रुपमाधत्ते । तथा तथाव्ययेकेलिंबा अपि च माधुर्यं ॥११०॥
इति भर्तृहरविरचितं ॥ नीतिशतकं ॥ शृंगारशतक Begins.- folio 8b
डोत्तंसित etc as in No. 326 शृंगारशतक Ends.-folio 16a
यद्यस्यनास्ति रुचितं etc. as in No. 327
followed by इति श्रीभर्तृहरविरचितं श्रृंगारशतसमाप्तम् ॥ वैराग्यशतक Begins.-folio 16a
दिक्कालाधनवछिन्न etc. as in No. 326 वैराग्यशतक Ends.- folio 25 -
ये वर्द्धते धनपतिपुरुषाः प्रार्थनादुःखभाजो । ये चाल्पत्वं दधति विषयाक्षेपपर्यस्तबुद्धेः॥ तेषामंतस्फुरितहसितं वाराणां(?) स्मरेयं । ध्यानछेदे शिखरीकुहरयावं शिष्यां निषतः ॥७॥
इति श्री रचितं योगशतकं समाप्तः॥ शुभं भवतु ॥ श्रीयं
चास्तु ॥ अविघ्नमस्तु ॥ संवत् ॥ १८३१॥ References.- See No. 326
1 [Kavya ]

Page #427

402 Rduya
[330. नीतिशतक
Nitiśataka No. 330
242.
Visrāma (i). Size.- 81 in. by 4 in. Extent.- 12 leaves ; 9 lines to a page ; 28 letters to a line. Description.- Modern paper with water-marks; Devanāgari cha
racters; hand-writing clear, legible and uniform ; folios numbered in both margins.
The Ms. contains only the Nitišataka. Age.- A modern copy. Author.- Bhartrhara(-ri). Begins.- folio b
श्रीगणेशाय नमः॥
यां चिंतयामि etc. as in No. 326 Ends.— folio 125
केयूरा न विभूषयंति पुरुषं हारा न चंद्रोज्वला । न स्नानं न विलेपनं न कुमुमं नालंकृता मूर्धजाः॥ वाण्येका समलंकरोति पुरुषं या संस्कृता धार्यते । क्षीयंते खलु भूषणानि सततं वाक्भूषणं भूषणं ॥ १०२ ॥
इति मर्तृहरविरचिते नीतिशतकं संपूर्ण समाप्तं ।।
॥ इदं पुस्तकं पटवर्धनोपनामक आपाभट्रेन लिखितं ॥ References.- See No. 326
नीति, वैराग्य and शृंगार
शतकs with टीका No. 331
Niti, Vairāgya and Srågāra Satakas with Commentary
487. 1895-1902.
Size.- 98 in. by 415 in. )
-
12
in. by 6 in. )

Page #428

331.1
Kavya
403 Extent. — 60 leaves ; 11-12 lines to a page ; 25-30 letters to a line.
8& I0" "" " 44 " "" " Description.-Country paper; old in appearance%3 Devanagari
characters; नीतिशतक smaller in size ; letters clear and legible; वैराग्य and शंगार शतकाs bigger in size; hand-writing of the text bold, of the comm. very small ; borders of both ruled in red lines ; edges of foll. 18-21 of वैराग्यशतक moth-eaten ; separate pagination for each śataka ; the hand-writings of the Fitfarma and of other two śatakas
are different. Age.- The Ms. appears to be old. Author of the text.- Bhartrhari.
, ,, comm.- Dhanasāra. Hilfaramare Begins. folio 1b
Text-- दिक्कालाबनबाछिन्न etc. as in No. 326 Com.-- ॐ श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीवैकुंठाश्रमस्वामीचरणाविंदाय नमः ॥ॐ॥
नीतिशतकं प्रारंभः ।। पंचायुधस्य परिपंथ्यपि वाममर्थ भक्तानुकंपनतया हिमव(हिने ।
योज्दातमीशमभिवन्य वदामि टीकां ग्रंथस्य भर्तृहरिणा शतकत्रयस्य ॥१॥ etc. मातिशतकं Ends.-folio 224
लोभश्वेदगुणेन किं पिशुनता यस्ति किं पातकैः। सत्यं चेत्तपसा च किं शुचि मनो पद्यस्ति तीर्थेन किं ॥ सौजन्यं यदि किं निजैस्वमहिमा यद्यस्ति किं मंडनैः।
सद्विद्या यदि किं धनैरपयशो यथास्ति किं मृत्युना ॥४॥ Com- यः विद्वान् तं सर्वेपि वित्तः पूजयंतीत्यर्थः अपयशो दुष्कीर्ति यपस्ति ____तदानीं मृत्युना मरणेन किं ॥ अपयशे एव मृत्युरित्यर्थः ॥ ४॥ . folio 3° of वैराग्यशतक इति श्रीभर्तृहरविरचिते प्रथम नीतिशतकं व्याख्या
संपूर्ण। . बैराग्यशतक Begins.-folio 14
श्रीगणेशाय नमः ॥ अथ वैराग्यशत प्रारंभः ।। दिकालाधनवछिन्न etc. as in No. 326

Page #429

404
Kavya
[33. ... Com.- ( folio 3° ) अथ वैराग्यशतकटीकायां प्रारभ्यते अथ शांतितेजसे न
नमस्कारवर्णनमाह १ etc. बैराग्यशतक Ends.-folio 21*
अनावर्ती कालौ व्रजति स वृथातन्तागणितं ।
दशास्तास्ताः सोढा व्यशसनशतसंपातविधुराः।। - कियद्वा वक्षामः किमिव च तदात्मन्युपकृतं ।
वयं यावत्तावत्पुनरपि तदेव व्यवसितं ॥१३६ ॥ इति श्रीभर्तृहरिकृतवैराग्यशतक संपूर्णम् संवत् १८९१ Com.-fol. 19 शेषमायु व्याधिवियोगशोकसहितं सेवादिभिः कर्मभिर्नीयते
किं जीवे जीवितव्ये वारितरंगचंचलतरे वारिणः समुद्स्य तरंगास्तद्वच्चंचलतरे
इत्यर्थः १० इति श्रीभर्तृहरकाव्ये वैरागशतकटीका संपूर्ण २ शृंगारशतक Begins.--fol. 1b
अथ शृंगारशत लिख्यते ।। Text-- चूडोत्तसित etc. as in No. 336 Com.-folio 19" अथ शृंगारशतकव्याख्या प्रारभ्यते तत्र प्रथम चरण स्मरण
प्रथमकाव्यमाह etc. . Ends.-folio 170 Text-- अहो वा हारे वा बलवति रिपौ वा सुहृदि वा ।
मणौ वा लोटे वा कुसुमशयने वा दृषदि वा ।। तृणे वा रेणौ वा मम समदृशो यांति दिवसाः।
क्वचित् पुण्ये रण्ये शिव शिव शिवेति प्रलपतः ।। ११९॥
इति श्रीभर्तृहरकृतं शृंगारशतकं संपूर्णम् ॥ Com.-fol. 15 सरोजिन्याः कमलिन्याः सुधांसौ चंद्रे कामो न भवति उदासीन - स्यात् किं विशिष्टः शुद्धांशौ रमणीये मनोज्ञे इत्यर्थः शेष सुगम १०५
केशगनांण(?)दीप्तिभानोः श्रीसिद्धसूरिसर्गुरो महिमाधिकस्य । शिष्येण तस्य धनसारवरेण रम्या टीकेयमद्यमतनु भर्तृहरिं व्यधत्ते ।। श्रीसिद्धसूरिगुरु सन्निहतप्रतापादछकवित्वमतिमाप्य विकारदृष्टवा । रम्येह भर्तृहरकाव्यवरस्य टीका श्रीपाठकेन विदधे धनसारनाम्ना ॥२॥ इति श्रीभर्तृहरकाध्यस्य द्वितीय शंगारशतक दीका संपूर्णम् ०००

Page #430

332. ]
Kavya
40$
References. Aufrecht: Catalogus Catalogorum- i, 397; ii, 90; iii, 86.
I. O. Cat. part VII, No. 4001 describes a Ms. of this commentary on Vairagyasataka and the comm. on the Nitiśataka and Vairagyaśataka is described by R. Mitra in his Notices Vol. VIII Nos. 2734 and 2738.
नीति and शृंगार शतक
with
टीका
No. 332
Age. The Ms. appears to be old.
Authot of the text.
Bhartṛhari.
Size. 10 in. by 4 in.
Extent. 41 leaves; 15 lines to page; 38 letters to a line. Description. Country paper; old and brittle; Devanagari characters; hand-writing clear and uniform; some portion not legible, being scratched out; borders ruled in double black lines; red pigment used; separate pagination for each śataka.
Some Persian letters are to be seen on fol. 20a.
33
رد
دو
comm. Dhanasära.
Begins.--folio t
Niti and Srigara satakas
with
Commentary
Text-fa etc. as in No. 326
Com. - ॥ ६ ॥ युगादिदेवोध्ययुगादिदेवः ।
277. 1883-84.
ger fedtaifa war fatto: || पंचशाषीपि सहस्रशाखः । सो मंगलो मंगलमातनोतु ॥ १ ॥

Page #431

406
Kavya
सर्व्वातिशयसंयुक्तं पंचाचारपरायणं ॥ श्री विरंगरिमाधीरमभिवंदे महात्मभिः ॥ २ ॥ नातं गुरुं देवीं सारदां कवि सारदं ॥ श्रीमद्भर्तृहरवृत्तव्याख्यां विरचयाम्यहं ॥ ३ ॥
...
Ends. — folio. rgb
मीतिशतक Text -- यदिनाम दैवगत्या etc. as in No. 327
Com.-- मम इति संबोधने यदि चेत् कदाचिदपि दैवगत्या जगदाम्भोजं कमलं जातं तत्किं हंसः राजहंसः अभवत्
प्राप्यति
श्री सिद्धमूरिगुरुसंनिहितधनपान्नश्वकृति searस्य टीका श्रीपाठकेन विदधे धनसारनाम्ना इति श्रीप्रथमशतकस्य
नीतस्य टीकेयं समाप्तं ॥
श्रृंगारशतक Begins. — folio ra
Ĉ332.
...
...
...
Text- चूडोतंसित etc. as in No. 326
Com. - हरो महेशः योगिनां अवगतत्त्वविचारिणां चेतः सद्मनि मानसमंदिरे विजयते etc.
Ends.-tolio 21a
शृंगारशतक Text- ययस्य नाभिरुचितं etc. as in No. 327
Com.-— सरोजिन्याः कमलिन्याः सुधांशौ चंद्रमसि कामो न भवति । उल्लासो न स्यात् । किं सुधांशौ रमणीयेपि ॥ १०५ ॥
अकेश गछगगनां etc.
up to भर्तृहरी व्यधायि ॥ १ ॥ as in No. 331
followed by इति श्री भर्तृहर काव्यस्य द्वितीयशतकस्य टीकेथं विदधे ॥ संपूर्णमस्ति । लिषातं पूजा श्रीमानजी सम्यं ॥ श्री ॥ Then follow the following stanzas.
संत तादर्श में ध्वज्यादिगतिना सम्मूर्छिता निर्जले । सूर्य द्वादशव द्वितीयमतिमनेकादशाभस्तती || सापटीपपंचमस्य नवमभ्रः सप्तम वर्जिता । प्राप्नोत्यष्टमवेदनां तदधुना तूर्ण तृतीयी भव ॥ १ ॥ कौलकौतिरायरेवो । मोरोहंसो जलोदरी ॥
कंसारातिडीstar | बागलो लोकलोष || २॥

Page #432

333.]
Kavja
आसादयति यद्रूपं करेणुर्व्यजनैर्विना ||
तत्ते कमलपत्राक्ष । भवत्वक्षयमक्षयं ॥ ३ ॥ शरीरं विगताकारं । अनुस्वाराविवर्जिते ॥
यादृशं जायते रूपं । तत्ते भवतु सर्व्वदा ॥ ४ ॥ खाटपात वृषलाटनगारी । डाभलाभकरवातहुडाटा ।
एत आशु तव कीर्तिपतुष्टां । गामसीमविहितां प्रदिशंतु ॥ ५ ॥
घररडोलतदीनथों । जनजन मंगतआइ |
दीयै लोभ च समाचबुनि । लघुफुनिव मौलषाइ ॥ ६ ॥ तिमिरारि तमो हंति । शंकातंकितमानसाः । वयं काका वयं काका । इति जल्पति वायसाः ॥ ७ ॥
References. - See No. 331
शृंगार and वैराग्य शतकाs
with
टीका
"3
No. 333
Size.— ro in. by 43 in.
Extent.— 34 leaves ; 17 lines to a page ; 40 letters to a line.
Description. Country paper; old in appearance; Devanagari characters ; _ hand-writing small, but clear and legible ; borders ruled in triple red lines and edges in single; red pigment used.
Age.— The Ms. appears to be old.
Author of the text. - Bhartrhari.
comm.— Dhanasāra.
Śrngāra and Vairagya śatakas
with
Commentary 391. 1892--95.
Folios 1-18 which probably contained the नीतिशतक, are wanting.
" ""
407
Begins.-folio 19a
शृंगारशतक Text- - मोहतिमिरप्राग्भारमुद्भेदयन् ।
चेतः सद्मनि योगिनां विजयते ज्ञानप्रदीपो हरः ॥ १ ॥

Page #433

[333
Com. -- चूढेति । हरो महेशो योगिनामबगततत्वविचाराणां चेतः सद्मनि मानसमंदिरे विजयते etc.
गारशतक Ends. - folio 34b
Text- यद्यस्य नाभिरुचितं etc. as in No. 327
Com. -- सरोजिन्याः कमलिन्याः सुधांशौ चंद्रमसि कामो न भवति ॥ उल्लासो न स्यात् किं सुधांशौ रमणीयेपि ॥ १०० ॥
श्रीकेशगछ etc. up to धनसारनाम्ना as in No. 331 followed by इति श्रीभर्तृहर काव्यस्य द्वितीयशतकस्य टीका समाप्ता
॥२॥
408
Kavya
बालेबाल सृणाल कोमलभुजे मत्तालिमालालके । लीलांदोलितलोललोचनयुगे तत्वेति यामो वयं ॥ इत्याकर्ण्य वचांसि सा विरहिनी नेत्रांबुघावानती । एणाक्षी परिपूर्णचंद्रवदनी निश्वस्य मोहं गता ॥ ३ ॥ श्रीः ॥ वैराग्यशतक Begins. - • folio 354
अथ वैराग्यशतकमTह ॥
Text- दिक्कालायनवछिन्न etc. as in No. 326
Com. - दिक्कालेति । तस्मै शांताय तेजसे परब्रह्मणे नमः etc.
Ends.- folio 51b 524
Text- आयुर्वर्षशतं नृणां परिमितं रात्रौ तदर्ध गतं ।
तस्यार्द्धस्य कदाचिदर्द्धमधिकं वृद्धत्वबाल्ये गतं ॥ शेषं व्याधिवियोग दुक्खसहितं सेवादिभिर्नीयते ।
जीवे वारितरंग चंचलतरे धर्मः कुतः प्राणिनाम् ॥ ८ ॥
Com.- वारितरंगचंचलतरे वारिणः समुद्रस्य वारितरंगास्तद्वचंचलतरावा • तस्मिन् ॥ ८ ॥ इति वैराग्यशतक तृतीय समाप्तमिति ॥
इति भर्तृहरविरचिते समाप्तम् तृतीय शतकम् ||
Then follow some 20 verses.
References. - See No. 331

Page #434

489
334.]
Kdoya नीति, शृंगार and वैराग्य
Niti, Srigāra and Vairagyaशतकटीका
satakațīkā No.334
353......
1892-95. Size.- 84 in. by 4g in. Extent.— si leaves ; 14-15 lines to a page ; 40 letters to a line. Description.- Country paper; Devanagari characters; hand-writ
ing very small, but clear, legible and uniforin; borders on all sides ruled in double red lines and edges in single ; red ink used for प्रतीकs in the comm.; fol. 6b and 320 blank.
The alla sta# contains some verses from the text. Age.- Samvat 1855. Author.- Dhanasāra. Begins. - folio 10
॥ श्रीगणेशाय नमः॥ Text-यां चिंतयामि etc. as in No. 326 Com.-- ॥ ६॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ अथ भर्तृहरस्य टोका प्रारभ्यते ॥
युगादिदेवोप्ययुगादिदेवः पुरा द्वितीयोपि सदा द्वितीयः। यः पंचशाखोपि सहस्र शाखः । सो मंगलो मंगलमातनोतु ॥१॥
सर्वातिशयसंयुक्तं पंचाचारपरायणं । श्रीवीरं गुरुनागारं । महात्मानं नमाम्यहं ॥२॥ नत्वाईत गुरुं देवीं शारदां कविशारदां ।
श्रीमद्भर्तृहरेव्याख्यां शुद्धां विरचयाम्यहं ॥ ३॥ etc.. नीतिशतक Ends-- folio 70 Text- पातितोपि कराघातैरुत्पतत्येव कंदुकः। -
प्राणेय साधुवृत्तानामस्थापिनो विपत्तयः ।। Com.-- folio 19 यथा ककवाकुरवकरनिकरं विकरति तथा राजहंसो न
इत्यर्थः॥ १०४॥
इति श्रीभर्तृहरावरचिते प्रथम नीतिशतकं व्याख्या संपूर्ण ॥ ....... शृंगारशतकटीका Begins.-folio 19
अथ शृंमारशतकं व्याख्या प्रारभ्यते ॥ तत्र प्रथमहरचरणस्मरण प्रथम 52 [Kavya.]

Page #435

4to
Kavya
[334. काव्यमाह || हरो महेशो योगिनामवगततत्वविचाराणां चेतः सन्मनि मानस
मंदिरे विजयते etc. शृंगारशतकटीका Ends.- folio 36.
सरोजिन्याकमलिन्या: etc. up to श्रीपाठकेन विदधे धनसार
नाम्ना ॥२॥ as in No. 331 followed by इति श्रीभर्तृहरकाव्यस्य द्वितीय श्रृंगारशतकटीका . संपूर्णमगमत् ॥२॥ वैराग्यशतकटीका Begins.- folio. 360
अथ तृतीय वैराग्यशतकटीकायां प्रारभ्यते ॥
अथ शांतितेजसे नमस्कारवर्णनमाह ॥१॥ बोद्धारो इति ।। etc. वैराग्यशतकटीका Ends.--folio. 510 शेषमायु etc up to चंचलतरे इत्यर्थः॥११॥
as in No. 331 followed by इति श्रीभर्तृहरकाव्ये तृतीय वैराग्यशतकटीका संपूर्ण ।
यादृशं पुस्तकं दृष्ट्वा । तादृशं लिखितं मया । यदि शुद्धमशुद्धं वा मम दोषो न दीयते ॥१॥
लिखितं गंगाविशनब्राह्मणज्ञाति पुरोहित सवाई जयपुरमध्ये स्वपठ
नार्थम् मिती वैशाख कृष्ण १३ संवत् १८५५ का शुभम् ॥ References.- See No. 331
-
नीति, शृंगार and वैराग्य
शतकs with टीका
Niti, Srigara and Vairagyaśatakas with Commentary
73.
No. 335
1871-72.
Size.-- 102 in. by 4* in. Extent.-- SI leaves ; 20-21 lines to a page ; so letters to a line. Description.- Country paper ; old but well preserved; Devanagari
characters; hand-writing very small but clear and legible%3; पृष्ठमानाs used ; borders ruled in double red lines and edges

Page #436

335.]
Kavya
411
in single ; red pigment used for verse-numbers and yellow mixed with black colour used for corrections.
Age.- The Ms. appears to be old. Author of the text.- Bhartrhari.
„ „ „ comm.- Rāmarși. Begins.-- folio. 11
॥६०॥ ॐनमः श्रीपार्श्वप्रभवे ॥ श्रीगणेशाय नमः॥ नीतिशतक Begins Text-चूडोत्तसित etc. as in No. 326 Com.-- हरः विजयते । श्रीशिवः सर्वोत्कर्षेण वर्तते किं लक्षणो हरः ज्ञानप्रदीपः
प्रदीप इव ज्ञानं यः सः etc. Atlastare Ends. folio. 146
Text-- यदि नाम देवगत्या etc. as in No. 327 Com.-- हंसो मरालः ककवाकुरिव कुर्कुट इच अवकरनिकर ससूहं विकिरति
विक्षिपति । अपि तु ॥ इति श्रीभर्तृहरकृतं नीतिशतकं सभाष्यं संपूर्णम् ।। शृंगारशतक Begins.-folio IT ॥ श्रीगणेशाय नमः ॥
Text- चूडोत्तसित etc. as in No. 326
Com.-- योगिनां चेतः सद्मनि चित्तगृहे । ज्ञानप्रदीपो हरः विजयते । etc. शृंगारशतक Ends.-- folio. 29
Text- ययस्य नाभिरुचितं etc. as in No. 327 Com.-- अमृतकिरणे चंद्रमास नलिनी श्रीसूर्यवश्य कमलिनी । अनुराम प्रेम न
आधत्ते न आदधाति । तं नावलोकयतीत्यर्थः । एतेन नीतिशृंगारवैराग्येषु मध्ये यस्य यत् अभिरुचितं स तत्रासक्तो भवतीत्यर्थः॥ इति श्रीमहाकविचक्रचूडामणिना भर्तृहरिणा विरचितं श्रृंगारशतं द्वितीयं
संपूर्णम् ॥ वैराग्यशतक Begins-folio 300
श्रीरस्तु ॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ Text- दिक्कालाधनवछिन्न etc. as in No. 326 Com.- दिक् च कालश्च दिक्कालो वेदांतिनां मते व्यापकौ पदार्थों etc.

Page #437

41
Kavya
[ 335.
वैराग्यशतक Ends.-folio. SI
Text- यां चिंतयामि etc. as in No. 326 Com.- एतेन कामकामिनां मोहकमोहितत्वेन निंद्यत्वमिति भावः followed by सिंहोबलीद्विरदशूकरमांसभोजी।
संवत्सरेण रतिमेति किलैकवारं ॥ पारापतः खरशिलाकणमात्रभोजी।
कामी भवत्यनुदिनं वद कोऽत्र हेतुः॥ १०६ ॥ चक्रे भर्तृहरिकृतोर्यथामति सविस्तरं ।
रामार्षिर्विवृतिं व्यस्यन् । विदां चित्तप्रसत(क्त)ये ।। १०७॥ इति श्रीमहामुनींद्र भर्तृहरिकृतौ वैराग्यशतकस्य टीका समाप्ता ॥
॥ भर्तृहरिकाव्यवृत्तिः सूत्रान्विता ३७५० ग्रंथमाना ॥ श्रीरस्तु ॥ श्री ॥ References.- Aufrecht-Catalogus Catalogorum, i, 3976.
नीति, शंगार and वैराय
Niti, Srigāra and Vairagyaशतकs with टीका . Satakas with Commentary No 336
18.
1868-69. Size.- 9} in. by 4 in. Extent.-- 64 leaves ; 12-13 lines to a page ; 30-40 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance; Devanāgari
characters; hand-writing clear, legible and uniform ; borders ruled in double red lines; a tripāțhi Ms., separate
pagination for every Sataka ; folio number 16 repeated. Age. - The Ms. appears to be old. Author of the tex1.- Bhartrhari.
,, ,, ,, comm.- Anonymous. Begins.—folio. 16
ॐ ॥ श्रीगणेशाय नमः ।।

Page #438

336. ]
Kavya
. 413.
413 Text- दिक्कालाद्यनवछिन्न etc as in No. 337 below .. ___followed by यां चिंतयामि ec. as in No. 326 .....
॥ श्रीगणेशाय नमः॥ Com.- विघ्नेशं विघ्नहर्तारं etc. up to करोम्यहं as in No. 337
followed by दिगिति दशदिशासु तथा भूतभविष्यवर्तमानत्रिकालेषु
अनवछिन्नाः etc. नीतिशतक Ends.- folio. 224 Text-- लज्जागुणौघ etc. as in No. 337
followed by इति भर्तृहरिणाकृतं नीतिशतकं समाCom.- स्वां स्वकीया जननीमिव अत्यंतशुद्धहृदयामनुवर्तमानामनुकरोति अत.
स्तेजस्विनः सुखमसूशृंगारशतक Begins- folio rb
॥श्रीकृष्णाय नमः। Text-- शंभुस्वयंभु etc. as in No. 337 Com.- श्रीगणेशाय नमः अथ शृंगारशत प्रारंभः परंतु नाम्ना सम्यग्विचारित
etc. ... . ... STITITETA E Ends— folio 23a Text-- यद्यस्य नास्ति etc. as in No. 327
_followed by इति भर्तृहरिणाकृतं शृंगाररसवर्णनं श्रृंगारशतं समाप्तं ।। Com.-- तासां कामिनीनां प्रशंसा कामिभिः क्रियते सा लिखता प्रांते सर्वे
विवेकदृष्ट्वा निक्षितम् १०० इति भर्तृहरिणा विरचितं टीकायां शृंगारशतं
समप्ता। वैराग्यशतक Begins.-folio. 10
श्रीकृष्णाय नमः
चूडोत्तसित etc. as in No. 326 Com.- ॥ श्रीगणेशाय नमः अथ वैराग्यशत प्रारंभः योगिनां चेतः सद्मनि चेत
मन एव सप्तनिग्रहे ज्ञानमेव प्रकर्षेण दीपो यस्य एवं भूतो हरः विजयते ॥
etc.
वैराग्यशतक Ends-folio 18 Text-- भूः पर्यको निजभुजलता कंदुकं खं वितानं ।
दीपश्चंद्रः सुमतिवनितालब्धसंगप्रमोदः ।।

Page #439

414
Kavya
दिक्कतामिः पवनचमरे (:) वीज्यमानः समंता - |
क्षुः शेते नृप इव भुवि त्यक्त सर्वस्पृहोपि ॥ ८६ ॥
इति भर्तृहरिणाकृतं वैराग्यशतकं समाप्तिं पफाणाः श्रीमथुराजीमधे रामघट श्रीराधाकृष्णाय नमः श्री गोपीजनवलभ (भा)य नमः ॐ नम com,-- एवं यस्य वैराग्ये या सामग्री तस्य त्रैलोक्यराज्येन किं ८५, ८६ इति श्रीभर्तृहरिणा विरचितं टीकायां वैराग्यशतं समाप्तं समाप्तोयं भर्तृहर शतकं सभाष्यः श्रीकृष्णाय वासुदेवाय देवाय देवकीनंदनाय
References.
See No. 326
नीति and शृंगार शतकs with टीका
No. 337
Age. The Ms. appears to be old.
Author of the text. - Bhartrhari.
"
Size.- 1of in. by 5 in.
Extent.— 28 leaves ; 13 lines to a page ; 30-34 letters to a line. Description. Country paper; old in appearance; Devanagari characters; hand-writing clear and legible; text in the middle with the comm. above and below it; borders ruled in triple rcd lines; separate pagination for each sataka; incomplete.
The Ms. contains the fat and so stanzas of the भृंगारशतक.
" "
_comm.— Anonymous.
Begins— folio ra
[ 336.
Niti and Srigara Satakas with Commentary
Text- - दिक्कालाद्यनवच्छिन्नानंतचिन्मात्रमूर्तये ॥
स्वानुभूत्यै साराय नमः शांताय तेजसे ॥ १ ॥ यां चिंतयामि etc. as in No. 326 श्रीगणेशाय नमः ॥
643. 1883-84.

Page #440

337.] Kavya
415 Com.- विघ्नेशं विघ्नहर्तारं गणराजं नमाम्यहं ।।
शारदां वरदां नौमि जाड्यापनुतये तथा ॥१॥ श्रीगोपालं नमस्कृत्य मत्वा गुरुपरंपरान् ।। भर्तहरिणा कृतो ग्रंथस्तस्य व्याख्या करोम्यहं॥२॥ ॥ दिगेतिः॥ · दशदिशासु तथा भूतभविष्यवर्तमानत्रिकालेषु अन
argar etc. नीतिशतक Ends.-folio. I91 Text-- लज्जायणौघजननी जननीमिव स्वाम्। ..
अन्यं न शुद्धहृदयामनुवर्तमानां ॥ तेजस्विनः मुखमसूनपि सत्यजति ।
सत्यव्रतव्यसनिनो न पुनः प्रतिज्ञा ॥१०८॥ इति भर्तृहरिकृतं नीतिशतकं समाप्तमगमत् श्रीजगदंबार्पणमस्तु . com.-- स्वां स्वकीयां जननीमिव अत्यंतशुद्धहृदयामनुवर्तमानां अनुकरोति
अतः तेजस्विनः सुखमसून प्राणान् अपि त्यजति १०८ इति भर्तृहरिणा कृतं
नीतिशतकं समाप्तमगमत् श्रीजगदंबाप्रसन्ना मामस्तु छ शृंगारशतक Begins.- folio I"
॥श्रीगणेशाय नमः॥ Text- शंभुः स्वयंभुहरयो हरिणेक्षणानां ।
येनानियंत सततं गतकर्मदासाः ।। वाचामगोचरचरित्रविचित्रिताय ।
तस्मै नमो भगवते कुसुमायुधाय ॥१॥ etc. Com.-- श्रीगणेशाय नमः अथ शृंगारशतक प्रारंभः परंतु नाना सम्यग् विचा
रितं चेत्परिणामे वैराग्यमेवास्ति निंदास्तुतिः etc. शृंगारशतक Ends.--folio. 281 Text- केशानाकलयन दशो मुकुलयन् वासो बलादाक्षियन् ।
अतन्वन् पुलकोद्गमं प्रकटयशालिंग्य कंपं शनैः।। वारंवारमुदारसीत्कृतकृतोदंतच्छदान पीडयन् ।।
प्रायः शशिर एष संप्रति मरुत्कांता सुकांतायते ॥ ५०।। com.-- अथ शैशिरः संप्रति इदानीं कांतासु स्त्रीषु कांतायते कांतमिव भवति
तत्कथं केशानाकलयन हशा दृष्टी: मुकुलयन अच्छादयन वास वस्त्रं बलादाक्षिपन्निः का ...

Page #441

Kavya
[338. नीति and शृंगार
Nīti and Srågāra शतकs with टीका
Satakas with Commentary
133. No. 338
1866-68, Size.-121 in. by 71 in. Extent.— 42 leaves ; 11 lines to a page ; 32 letters to a line. Description - Modern paper with water-marks; bluish in appear
ance ; Devanagari characters; hand-writing bold, clear and uniform ; a bound copy.
The Ms. is a copy of a Ms. written in saka 1693.
Age.- A modern copy. Author of the text.- Bhartrhari.
"
", comm.-Anonymous.
नीतिशतक Begins.- folio 14
Text-- दिकालाद्यनवछिन्न etc. as in No. 326
foilowed by ai fatua etc. as in No. 337 Com.- ॥श्रीगणेशाय नमः । श्रीसांबमूर्तये नमः॥
विघ्नेशं विघ्नहर्तारं etc. as in No. 337 followed by दिगेति ।। दशदिशामु तथा भूतभविष्यवर्तमानत्रिकालेषु च
अनवछिन्नः अतएव अनंत etc.. नीतिशतक Ends.-- folio 210
Text- लज्जायणौघ etc. as in No. 337 Com.- स्वां स्वकीयां जननीमिव अत्यंतशुद्धहृदयामनुवर्तमानामनुकरोति ॥
अतस्तेजस्विनः सुखमसून प्राणानपि त्यति ॥ ११० ॥ इति श्रीभर्तृहरि
विरचितं नीतिशतकं समाप्तं ॥ शृंगारशतक Begins.- folio 22.
॥ श्रीमत्सांबाय नमः। Text- शंभस्वयंभु etc as in No. 337

Page #442

339.j
Com.- अथ शृंगारशतं etc.
शृंगारशतक Ends.--folio 420
Text— यद्यस्य नास्ति etc. as in No. 327
Com.-- तासां कामिनीनां प्रशंसा कामिभिः क्रियते सा लिखिता प्रांते सर्व
विवेकदृष्ट्या निंदितं ॥ इति भर्तृहरिणां विरचितं श्रृंगारश (त) कं सटीकं समाप्तं ।। शके १६९३ खरेदे बाहुले पंचदश्यां १५ शुक्रे इदं पुस्तकं समाप्तं ॥
References. See No. 326
Kavya
नीतिशतक
with
टीका
No. 339
Size. 8 in. by 48 in. Extent.— 20 leaves ; 6 lines to a page ; 25 letters to a line (text).
6
93 33 ""
(comm.). 35 Description.— Country paper; Devanagari characters; land-writing clear and legible but some what careless; text in boldhand and commentary in small hånd written between lines of the text; borders ruled in triple red lines ; 'colophon in red ink:
دو
" "
53 [ Kavya 1
"
Age.– Samvat 1853 (= A. D. 1797 Author of the text. - Bhartrhari. Begins.-- fol. 1
"
Nitiśataka with Commentary
337. 1895-98,
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीस्वस्तिये नमः। अथ रोजस्तं लिपत्तं ॥ A Text- यां चिंतयामि सततं etc. as in No. 326
C.
Com.- पुरा कदाचित् उज्जयिन्यां नगर्यो भर्तृहरिभूपतिरामंडली आसीत् तत्र far एक देवीं आराध्य अमरफलं प्राप्य राजानं आगत्य फलं रतं स राजा
-
लाल
प्रियायै ददौ etc.

Page #443

418
Kavya
339.
Ends.-- fol. 200 Text-- दूरादर्थ घटयति नवं द्रतश्चापशब्दं ।
स्यक्तायो भवति निरतः सत्समापादनेषु ।। मंद मंदं रचयति पदं लोकाचतानुवृत्या। कामं मंत्री कविरिह सदावेदारैरमुक्तः ॥ १०१॥
इति श्रीराजसुत्त संपूर्ण ॥ लिषितं डगीमध्ये जादूराम ब्रामण ।। मिति आसोजमासे कृष्णपक्ष १० संवत् १८५३ का ॥ॐ नमो भगवते वासुदेवाय ॥
रामरामरां ॥ Com.-- समयसंयुत भवती एतत् पेदभार सब्दभवती स तदा आनंदयुक्त
स्यात् ॥ १०१॥ References.- See No. 326
with
नीतिशतक
Nitiśataka
with टीका
Commentary No. 340
512.
1891-95. Size.-- 128 in. by 4g in. Extent.- 17 leaves ; 8-9 lines to a page ; so letters to a line. Description.- Country paper; smooth; Devanagari characters;
hand-writing clear, legible and uniform ; yellow pigment used for corrections; folios numbered in both margins; a tripathi Ms. having text in the middle and the comm.
above and below it. Age. -- Samvat 1893. Author of the text.- Bhartrhari.
" ,, Comm. - Anonymous. Begins.- folio 16
श्रीरामः॥ Text- यां चिंतयामि etc. as in No. 337.

Page #444

341.1
Kavya
419
Com.- श्रीगणेशाय नमः॥
विनेशं विघ्नहर्तारं etc. as in No. 337. Ends--folio 176 Text-- लज्जाराणौघ etc. up to प्रतिज्ञा १०१ as in No. 337
followed by इति श्रीमयोगनिभर्तृहरिकृतं नीतिशतकं संपूर्णम समात
मगमत् श्रीमते रामानुजाय नमः। Com.-- अतस्तेजस्विनः मुखमसूनपि संत्यजति प्राणानपि संत्यजति प्रतिज्ञा न
त्यजति १०१ इति श्रीयोगींनभर्तृहरिकते नीतिशतकटीकायां नीतिशतक व्याख्यानं समाप्तम् शुभमस्तु श्रीरस्तु संवत् १८९३ कार्तिक शुक्ल १५ तदिने समाप्तं ॥
References.-- See No. 326
नीतिशतक with टीका
Nitiśataka
with
Commentary
131.
No 343
1866-68. Size.- 12 in. by 3 in. Extent.- 16 leaves; 9 lines to a page; 55 letters to a line. Description.- Modern paper with water-marks; bluish in colour;
Devanagari characters%3; hand-writing clear, legible and uniform; folios numbered in both margins%3; yellow pigment used for corrections.. .
The Ms. is a bound copy written by one Raghunatha
Padalkar. Age.- A modern copy. Author of the text.- Bhartrhari. .
, , , Comm.- Anonymous. Begins.- folio b
श्रीगणेशाय नमः॥

Page #445

420 Kavya
[ 342 Text- दिक्कालाद्यनवच्छिन्न etc. as in No. 326-7 .. ____Com.- विघ्नेशं विघ्नहर्तारं etc, as in No. 337 Ends.--folio 15: (16)
Text-- लज्जायणौध etc. as in No. 337 __Com.-- स्वां स्वकीयां अत्यंत शुद्धहृदयां जननीमिव अनुवर्तमानां अनुकुर्वर्ती .....अतः तेजस्विनः प्रतिज्ञार्थ सुखेन प्राणानपि त्यजति ११० .
। इति भर्तृहरिविरचितायां नीतिशतक संपूर्णम् ॥ ... पाडळकरेत्युपनामक रघुनाथ शिंपी उर्फ नामदेवेन लिखितम् ग्रंथसख्या
५०० इदं पुस्तकं गणेशशास्रिणा यथा शेमुषि शोधितं ।। References.- See No. 326
नीतिशतक
Nītisataka with
with टीका
Commentary
1132.. No. 312
1866-68. Size.— 7} in. by 3f in.
Extent.- so leaves ; 8 lines to a page ; 32 letters to a line. 'Description:- Modern paper with water-marks ; Devanagari chara
cters; hand-writing very beautiful and uriform ; borders
ruled in triple red lines; yellow pigment used for correc... tions%3; folios numbered in both margins; a bound copy.
The Ms. was copied by one Mahadev Viswanatha
Sathe in Saka 1789 i.e.A. D. 1867. . . Age.- Saka 1789. Author of the text.- Bhartrhari..
,, , , comm.- Anonymous. Begins.--folio. 10
Text- दिक्कालाधनवछिन्न etc. as in No. 326

Page #446

343.]
Kavya
Com. -- ॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ भर्तृहरिनीतिशतक लेखने प्रारंभः विघ्नेशं विघ्नहर्तारं etc. as in No. 337
Ends.- folio. 5ob
Text- - परिचरितव्याः संतो यद्यप्युपदिशंति नयस्तेषां । स्वैरकथास्ता एव भवति शस्त्राणि ॥ १०६ ॥
Com.- सतां सदा परिचर्या सेवा कर्त्तव्या यर्हि ते उपदेशं न कुर्वति तथापि तेषां परस्परं याः स्वैरकथाः वक्तव्यानि तान्येव शास्त्राणि उपदेशा भवंति १०६ इति श्रीभर्तृहरिकृतौ प्रथम नीतिशतकं समाप्तं ॥ श्रीगजाननार्पणमस्तु ||
यदक्षरपदभ्रष्टं मात्राहीनं च यद्भवेत् ।
तत्सर्व क्षम्यतां देव प्रसीद परमेश्वर ||
References.— See No. 326
इदं पुस्तकं साठे इत्युपनामक विश्वनाथात्मज माहादेवेन लिखितं ॥ शके १७८९ प्रभवनामाब्दे अश्विन वद्य १२ इश्यायां इदं पुस्तकं समाप्तं ॥
शृंगार and नीति शतकs with टीका
No. 343
Age.- Samvat rgoo.
Author of the text. - Bhartrhari
comm.
""
Size,— 10 in. by 4g in.
Extent. 44 leaves; 8-9 lines to a page; 40.letters to a line. Description.— Country paper; Devanāgarī characters; handwriting clear and legible; many folios moth-eaten; this is a faut Ms., separate pagination for each śataka.
"" ""
421
Not mentioned.
शृंगारशतक Begins.-- folio rb
Text- शंभुः स्वयंभु etc. as in No. 337
Srigara and Niti Satakas with Commentary
490. 1895-1902.

Page #447

422
Kavya
[343.
Com.- श्रीगणेशाय नमः अथ शृंगारशतं परंतु सम्यग्विचारित वेद (प)रिणामे
वैराग्यमेवास्ति etc. शृंगारशतक Ends.--folio 236
धन्यास्त वीतरागा गुरुचरणरता त्यक्तसंसारसंगा। ब्रह्मज्ञाने विलीना गिरिवरगहने यौवने येनयंते ॥ येपि प्रोत्तुंगपीनस्तनकलशभरात्कांतकायाः दिनांते ।
कांतामालिंग्य गाडे मृदुशयनतले शेरतं तेपि धन्याः ॥१०१॥ Com.- तासां कामिनीनां प्रशंसा कामिभिः क्रियते सा लि(खि)ता प्रांते सर्व
विवेकदृष्टया निंदितं १०१ इति भर्तृहरिणा विरचितं श्रृंगारशतकं संपूर्ण
शुभमस्तु ॥ नीतिशतक Begins.-- folio. I"
॥ श्रीगणेशाय नमः॥
दिक्कालाधनवछिन्न etc. as in No. 326 followed by यां चिंतयामि etc. as in No. 326 Com.-- श्रीगणेशाय नमः
विघ्नेशं विघ्नहर्तारं etc. as in No. 337 Ends.-- folio. 230 . Text- लज्जागुणोघ etc. up to प्रतिज्ञां as in No. 337
followed by इति भर्तृहरीविरचितं नीतिशतकं संपूर्णम् संवत् १
शा. ल. मी. अ. Com.-- तेजस्विनः सुखमसून प्राणानपि त्यजति ११०
___ इति श्रीभर्तृहरिविरचितं सटीकनीतिशतकं समाप्तं श्रीरामचंद्राय।। References.- See No. 326
शृंगार and वैराग्यशतकs
with टीका
Srigara and Vairagyasatakas
with
Commentary
56.
No.344
.
1898-99.
Size.- II in. by s in. Extent.- 36 leaves ; 12 lines to a page ; 30-32 letters to a line,

Page #448

344. ]
Description.
Age.— The Ms. appears to be old. Author of the text. - Bhartrhari.
"
Kavya
Country paper; old in appearance; Devanagari characters; hand - writing, bold clear and legible; borders ruled in two double red and black lines; text in the middle with the comm. above and below it; separate pagination for each ŝataka.
"" ""
comm.- Not mentioned.
Begins.-folio. ib
Text- - शंभु स्वयंभु etc. as in No. 337
Com. - श्रीगणेशाय नमः ॥ इदं शृंगारशतकं ॥ परंतु नाम्ना सम्यक विचारितं चित् परिणामे वैराग्यमेवास्ति ॥ etc.
शृंगारशतक Ends. -- folio 20
Text- यद्यस्य नास्ति etc. up to सरोजिन्याः as in No. 327
followed by इति भर्तृहरिणा कृतं शृंगाररसवर्णनं श्रृंगारशतकं समाप्तिमगमत् || शुभं भवतु ॥
425
Com.- तासां कामिनीनां प्रशंसा कामिभिः क्रियते सा लिखितं प्रांते सर्वे विवेकष्टवा निंदितं ॥ १०० ॥ इति भर्तृविरचितं टिकायां श्रृंगारशतं
समाप्तं ॥ छ ॥ छ ॥
वैराग्यशतक Begins.—folio 12
Text- नूडोत्तंसित etc, as in No. 326
Com.- ॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ योगिनां चेतः मन एव सद्मनि गृहे ज्ञानमेव प्रकर्षेण दीपो यस्य स एवं भूतो हरः शंकरः विजयंते etc.
वैराग्यशतक Ends. folio 16b
Text- - भूपर्येको etc. up to सर्वस्पृहोपि as in No. 336
com.—
followed by इति भर्तृहरिणा कृतं वैराग्यशतं समाप्तं ॥ श्रीरस्तु एवं एस्य वैराग्येण सामग्री तस्य त्रैलोक्यराज्येन किं ॥ ८६ ॥ इति भर्तृहरिणा विरचितं टिकायां समाप्तं ॥ समाप्तोयं भर्तृहरिग्रंथः ॥ References. — See No. 326

Page #449

424
"
शृंगारशतक with
टीका
No. 345
Size.- 8‡ in. by 42 in.
Extent.— 22 leaves ; 11-12 lines to a page ; 32 letters to a line. Description.— Country paper; Devanagari characters; hand-writing clear and legible; borders ruled in double red lines; text in the middle with the comm. above and below it; red pigment used for verse-numbers.
Age.- The Ms. is not very old.
Author of the text. - Bhartrhari.
" ""
Kavya
comm.→ Not mentioned.
Begins.--folio. b
श्रीगणेशाय नमः
[345.
Srigaraśataka with
Commentary
588. 1891-95.
Text- शंभुः स्वयंभु etc. as in No. 337
Com. - श्रीगणेशाय नमः ॥ अथ श्रृंगारशतं परंतु नाम्मा सम्यग्विचारितं चेत्परिणामे वैराग्यमेवास्ति ॥ etc.
Ends. --folio. 224
Text- यद्यस्य नास्ति रुचितं etc. up to सरोजिन्याः as in No. 327
followed by इति भर्तृहरिणा विरचितं श्रृंगारशतकं समाप्तं
Com.-- तासां कामिनीनां प्रशंसा कामिभिः क्रियते सा लिखिता प्रांत सर्व fadnष्ट्या निंदितं
References. See No. 326

Page #450

346.]
Kavya
425
वैराग्यशतक
Vairāgyaśataka with
with टीका
Commentary
155. No. 346
1866-68. Size.- 73 in. by 3d in. Extent.-- 44 leaves; 8 lines to a page ; 32 letters to a line. Description.- Modern paper with water-marks; Devanāgari cha
racters; hand-writing beautiful, clear and uniform ; borders ruled in triple red lines; a bound copy; yellow
pigment occasionally used for corrections. Age.- A modern copy. Author of the text.- Bhartrhari. __ , , , comm.- Not mentioned. Begins.- folio. !"
श्रीगणेशाय नमः ॥ ॥ अथ वैराग्यशतं लिखिते ॥ Text-- hitta etc. as in No. 326 Com.- योगिनां चेतः सद्मनि चेतः मन एव सद्भ गृहं तस्मिन् ज्ञानमेव प्रकर्षण
दीपः एवं भूतो हर शंकरः विजयते etc. Ends.--tolio 44 Text- किं कंदर्पकर कंदर्थयसिरेकोदंडटंकारिते-।
रेरे कोकिल कोमलं कलरवं किं त्वं वृथा बलासि ॥ मुग्धे खिग्धविदग्धमुग्धमधुरैलोलैः कटाक्षरलं ।
चेतबति चंद्रचूडचरणध्यानामृते वर्त्तते ॥ १०० । Com.- हे मुग्धे मुर्खे अंगने स्निग्धाः स्नेहयुक्ताः विदग्धाः सुंदराः मुग्धाः ईषत्
प्रकटाः मधुराः लोलावंचलाः एवं भूताः कटाक्षास्तैरलं पूर्यतां किमर्थ इत्थं तर्हि अस्माकं चेतः मनः चुंबितचंद्रचूडस्य शिवचरणयोः ध्यानामृते वर्तते इति कारणात् आयासरलं प्रयोजनं नास्ति ॥१०॥इति श्रीमहायोगि भर्नर)हारकृत
वैराग्यशतं संपूर्ण ।। श्रीगजाननार्पणमस्तु । References.- See No. 326
54 [Kavya

Page #451

426
Kavya
[347.
वैराग्यशतक
Vairāggaśataka with
with टीका
Commentary
580. No. 347
1891-95. Size.- 84 in. by 43 in. Extent.- 19 leaves ; 12 lines to a page ; 30 letters to a line. Description.- Country paper; whitish in appearance ; Devanagari
characters%3; hand-writing clear and legible; borders ruled in double red lines; text in the middle and the comm. below and above it.
The comm. is upto the 85th stanza. Age. - The Ms. is not very old. Author of the text.- Bhartrhari.
» » » comm.- Not mentioned. Begins.--folio. I
Text-- चूडोत्तंसित etc. as in No. 326 Com.- श्रीगणेशाय नमः अथ वैराग्यशतकं योगिनां चेतः मन एव सद्मनि गृहे
ज्ञानमेवं प्रकर्षेण दीपो यस्य एवं भूतो हर शंकरः विज(य)ते etc. Ends.- folio 196 Text-- यूयं वयं यूयंमित्यासीम्मतिरावयोः ।
किंजातमधुना ये ते यूयं यूयं वयं वयं ९१ श्रीरामाय नमोन ॥ . Com.-प्रशांत योगमहोत्सवेपि स्थैर्य एवं यस्य वैराग्येण सामग्री तस्य त्रैलोक्यस्य
राज्येन किं ८५ References.-See No. 326

Page #452

348.]
Kavya
427
वैराग्यशतक
Vairāgyaśataka with
with टीका
Commentary
494. No.348
1899-1915. Size.- 101 in. by 4} in Extent. - 18 leaves ; 10-11 lines to a page ; 40-45 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance; Devanāgari
characters ; hand-writing clear and legible; borders ruled in triple black lines; red pigment used for verse-numbers and yellow for corrections; slightly worm-eaten; a
त्रिपाठी Ms. Age.- The Ms. appears to be old. Author of the text.- Bhartrhari.
, ,,, comm.- Not mentioned. Begins.- folio. 10
श्रीगणेशाय नमः Text-- चूडोत्तंसित etc. as in No. 326 Com.-- श्रीगणेशाय नमः ॥ अथ वैराग्यशतं योगिनां चेतः सनि चेतः मन एव
सन तस्मिन् गृहे ज्ञानमेव प्रकर्षेण दीपो य एवं भूतो हर शंकरः विजयते etc. Ends.-folio 186 Text - व्याघ्रीव तिष्ठति जरापरितकीयंती ।
(रो) गाश्च शत्रव इव प्रहरंति गात्रे ।। आयुः परिस्रवति भिनघटादिवालो।
लोको न चास्माहितामाचरतीति कष्टः॥९५॥ Com.- व्याघ्रीवेति केशादौ विलासा जरापरितः समत्तात्तयांती रोगाशात्रव
इव प्रहर(ति)प्रहारं कुर्वति आचरतीति चित्रमिति वा पाठः ९५ एतच्छतकस्य
टीकामस्ति तस्य ग्रंथसंख्या References.- See No. 326

Page #453

428
Kavya
[349. - वैराग्यशतक
Vairāgyaśataka with
with explanation in Gujarāthi
explanation in Gujarāthi No. 349
486.
1895-1902. Size.-- Tod in. by 4t in. Extent.- 43 leaves ; 8 lines to a page ; 32 letters to a line. Description.- Country paper ; Devanagari chararacters; hand-writ
ing bold, clear, legible and uniform ; borders and edges
ruled in red lines. Age.- Samvat 1798. Author of the text.- Bhartrhara(-ri). Begins.---folio. 10
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीसरस्वत्यै नमः ॥ श्रीसूर्याय नमः ॥ श्रीगुरुवे नमः ॥ अथ वैराग्यशतं लिख्यते ॥ Text-- दिक्पालाद्यनवछिन्न etc. as in No. 326 expl. एहबूंजे सर्वदा शांतस्वभावतेजतेने नमस्कार छै । ते तेज केहेवूछे ।
दिशाए जे हेनो अविछेद थाए नहीं। जेहेनो अंत पार नथी । ज्ञानमात्र छे
मूर्ति जेहेनी । ज्ञानेक गम्य छे । etc. Ends.--folio. 43a Text-- fol 42° शय्याशैलशिलाहं गिरिगुहावस्त्रं तरूणां त्वचाः।
सारंगाः सुहृदो ननु क्षितिरुहां इत्तैः फलैः कोमलैः॥ येषां मिर्झरमंबुधानमुचित रत्यै च विद्यांगना।
मन्ये ते परमेश्वराः शिरसि यैर्बद्धो न सेवांजलिः ॥ १०७॥ expl.- अने वक्षनी स्वचा ते वस्त्र छे मृग ते सहृदछै । रक्षने कोमलफले वृत्ति
छै । पर्वतना निर्झरनां जल पीवा छै क्रीडाने अर्थे विद्यारूपिणी स्त्री छे । ते परमेश्वर शरणा(?)हमांनू छु ।। इति श्रीराजराजेश्वरमाहाराजाधिराजमाहाराज श्रीभर्तृहरविरचितं वैराग्यः शतकं संपूर्ण ॥ श्री । श्रीमालिज्ञातिपत्तनवास्तव्य निवाडी केवलराम

Page #454

350.1
Καυγα
429 नीलकंठेन लिखितमिदं ।। गुशाई उष्ट्रपुरवास्तव्य रामगिरपठनार्थ ॥ संवत् १७९८ कार्तिक वदि १३ ॥ श्रीरस्तु ॥ कल्याणं भूयात् ॥ .. कमलभूतनयामुखपंकजे । वसतु ते कमलाकरपल्लवे ।
वपुषि ते रमते कमलांगजः प्रतिदिनं हृदये कमलापतिः॥१॥ दृष्टप्रत्यया लिखितमिदं ।
वैराग्यशतक
Vairāgyasataka with
with विवेकदीपिका ( in हिंदी)
Vivekadipika ( in Hindi)
387. No. 350
1892-95. Size.- 8t in. by 4} in. Extent.— 86 leaves ; 10 lines to a page ; 28 letters to a line. Description.- Country paper; old but well preserved; Devanagari
characters; hand-writing clear, legible and uniform%3B borders ruled in double red lines and edges in single ;
fol. Iband 86% have a design in the centre. Age.- Samvat 1764. Author of the text.- Bhartrhari.
,, ,, ,, Comm.- Indrajit. Begins.— folio. ID Text-- बोद्धारो मत्सरग्रस्ताः प्रभवः स्मयदूषिताः ।
अबोधोपहतांश्चान्ये जीर्णमंगे सुभाषितं ॥१॥ etc. Com.--- ॥ ६॥ ॥ श्रीरामाय नमः ॥ ॐ नमो भगवते वासुदेवायः ।।.
करोति श्रीद्राजिद्भर्तृहरौ व्याख्यामथोत्तमां।।
वैराग्यशतके यस्याः श्रवणेन सुखं शतां ॥१॥ तहां प्रथमहीं भर्तृहरि लोककी कर्तव्यता देषिपछितातहै ।etc.

Page #455

430
Kavya
[35.
Ends.-folio. 850 (86) Text-- भोगे रोगभयं मुखे क्षयभयं वित्तेग्निभूदयं ।
दास्ये स्वामिभयं जये रिपुभयं रूपेषु योषिद्भयं ।। माने ग्लानिभयं गुणै(णौ) खलभयं देहे कृतांताद्यं ।
सर्व नामभयं सखे भज रतो वैराग्यमेवाभयं ॥१०१॥ Com.- गुणनिवि दुष्टनिकौं भयं ॥ अरुदेहे ॥ शरीरविकृतांतभय । कालको
भय ॥ तातें सर्वनाम भयं । सवै भय ग्रसित है । हे सखे अरे सखा वैराग्य' मेव ॥ वैराग्य... केलौ ॥ अभयं रतःसन् भज ॥ चित्त एकाग्रद्वैकानिरिर्भयपदार्थवैराग्यहि भजु॥ इति श्रीमत्सकलनृपतिमौलिडिमंडनमनि श्रीमधुकरनृपतितनूज श्रीमदिंद्रा जिद्विरचितायां विवेकदीपिकाया वैराग्यशतं संपूर्णम् ।। संवत १७६४ वर्षे तिथ १० शनिवासरे लिष्यतं सबलासिहः देवादासवाचिभानु Aufrecht gives the name of the commentary as Bālāvabodha. Cat. Catalo. iii, 86.
नीतिशास्त्रसमुच्चय
Nitiśástrasamuccaya
312.
No. 351
1884-86. Size.- 81 in. by 3, in. Extent.-8 leaves%3; 12 lines to a page; 40-44 letters to a line. Description.- Country paper; Devanagari characters; very old
and discoloured ; hand-writing very small and not quite legible; red pigment used for verse-numbers; borders ruled with double black lines; edges of folios slightly
worn out. Age.- Appears to be very old. Author.- Not mentioned. Subject.- An anthology of verses on morality and good conduct. Begina.--fol. 10
ॐ नमः सरस्वत्यै । नमो गणपतये ।।

Page #456

352.]
Kavya
431
सुरासुरशिरोरत्न निघृष्टचरणांबुजे । जयंतु भारतीपारनखरत्नामरीचयः ॥१॥ प्रणम्य शिरसा देवं त्रैलोक्याधिपतिं प्रभु।
नानाशास्त्रोधृतं वक्ष्ये नीतिशास्त्रसमुच्चयं ॥ २॥ etc. Ends.--fol. 8b
अभिपो...षु सृष्टेषु *...विविधा किक्रियाः । कातराये च जल्पति यद्भाव्यं त*....... ... *... ...तांबुलं भारती *... ... *....... अपूर्षाणि दिने दिने ॥ ४१ ।। इति लघुचाणाख्ये* ...... श्रीरस्तु ।। श्री ।।
नृपविलास
Nrpavilāsa No. 352
412.
1887-91. Size.- Iol in by 5 in. Extent.- 10 leaves ; Io lines to a page ; 25 letters to a line. Description.- Thin country paper; Deranagari characters; old in
appearance; hand-writing clear, legible and uniform
verse-numbers marked with red pigment; complete. Age. - Appears to be old. Author.- Rama-Aufrecht refers to this Ms. and mentions the
name of the author as Sivarāma. This name given by
him appears to be incorrect. Begins.-fol. Ib
श्रीगणेशाय नमः नत्वा महेशस्य पदारविंदं वाग्देवतायाश्चरणांबुजन्म। श्रीलक्ष्मणाख्यपितरं प्रणम्य करोमि काव्यं सुगर्म लघीयः॥१॥
•
The portion in these places is scratched out and illegible.

Page #457

432
Ends. fol. rob
नैषधीयचरित
No. 353
Kavya
वसुंधरायां नृपवीरनामा नराधिपोभूदनिवार्यवीर्यः । गुणामृतं यस्य निपयमानानकेविमुह्यति सुधातिशायी ॥ २ ॥ etc.
यं प्रात सुतं प्रसूः कविवरं रामाभिधानं सती - 1
व्यातो यस्य मनीषिमंडलविधुः श्रीलक्ष्मणाख्यः पिता ॥
यस्य भातृयुगं महद्विजयते पांडित्यपारंगतं ।
तेनस्मिन रचिते समाप्तिमगमत्सर्गोय मार्दिनवः ॥ १०१ ॥
[353.
Age.— The Ms. appears to be old.
Author.— Śrī Harsa.
Begins.—folio rb
Naiṣadhıyacarita
455. 1895-1902.
Size.-- 114 in. by 4f in.
Extent.- 170 leaves ; to lines to a page ; 40 letters to a line. Description. Country paper; old in appearance; Devanāgarī characters; hand-writing clear, legible and uniform; fclios extremely moth-eaten ; red and yellow pigment used.
The Ms. is complete in 22 sargas.
The verse यं प्रासुत त्रिलिंगक्षितिपति etc. which follows the verse श्रीहर्ष कविराजराजिमुकुटा etc. at the end of each chapter, forms part of the commentary of नरहरी on the नैषधीयचरित and not of the text. It appears to have been added here by the scribe.
ॐ स्वस्ति सिद्धं ॥ ॐ नमो नारायणाय ।। ॐ नमः श्रीसरस्वत्यै ॥ ॐ निपीय यस्य क्षितिरक्षिणः कथास्तथाद्रियंते न बुधाः सुधामपि । नलस्सित छत्रितकीर्तिमंडलः स राशिरासीन्महसां महोज्ज्वलः ॥ १ ॥

Page #458

333.]
folio--10
Kavya
रसैः कथा यस्य सुधावधीरिणी नलः स भूजानिरभूद्गुणाद्भुतः 1 तर्णदंडे कसितातपत्रित ज्वलन्यता पावलिकीर्तिमंèलः ॥ २ ॥ पवित्रमत्रानुते जगयुगे श्रुता रसक्षालनयेव यत्कथा कथं न सा मन्दिरमा बिलामपि स्वसेविनीमेव पवित्रयिष्यति ॥ ३ ॥ etc.
श्रीहर्षे कविराजराजिमुकुटालंकारहीरः स्रुतं ।
श्रीहीरः सुषुवे जितेंद्रियचयं मामल्लदेवी च यम् ।। तचिंतामणि मंत्रचिंतन फले श्रृंगारभंग्यामहा -1 काव्ये चारुणि नैषधीयचरिते सर्वोयमादिर्गतः ॥ १४६ ॥ यं प्रात त्रिलिंग क्षितिपति सतताराधितांत्रिः स्वयंभूः । पातिव्रत्यैकसीमा सुकविनरहरिं नालमायं च मा... ॥ यं विद्यारण्ययोगी कलयति कृपया तत्कृतौ दीपिकाया - । मायः सगतिमाय कविकुलविजयी चारुतीराजितोऽभूव ॥ १४७ ॥ इति नैषधीयचरिते महाकाव्ये प्रथमः सर्गः ॥ १ ॥
folio-- 164
श्रीहर्ष
देवी च यम
द्वैतीकतया मितोयमगत्तस्य प्रबंधे महा-1
काव्ये चारुणि नैषधीयचरिते सर्गों निसर्गोज्ज्वलः ।। ११० ।। जितो भूत्
यं
प्रासूत
इति नैषधीयचरिते महाकाव्ये द्वितीयः सर्गः ॥ २ ॥
folio - 1614
देवी च यम
433
श्रीहर्ष
तस्यागादय एकविंशगणनः काव्येति नत्र्ये कृतौ । भैमीम चरितवर्णनमये सर्गों निसर्गोज्वलः ॥ १६२ ॥ यं प्रात
जितो भूत् ॥ १६३ ॥ इति कविवरश्रीहर्षकृतौ नलचनिते नैषघनामकाव्ये एकविंशः सर्गः ॥ २१ ॥ SS [ Kavya ]

Page #459

434
Kavya
13536 Ends.-folio 170*,
स्वर्भानुप्रतिवारपारणमिलतीघयंत्रोद्भव-.
श्वमालीपतयालदीधितिसुधासारस्तुपारातिः॥ .. ........ पुष्पेषु सनतन्मियापरिणयानंदाभिषकोत्सबे।
देवः प्राप्तसहनधारकलशभीरस्तु नस्तुष्टये ॥ १४८॥ श्रीहर्ष कविराजराजिमुकुटालंकारहीर सतं। श्रीहरिः सुषुवे जितेंद्रियचयं मामल्लदेवी च यम् ॥ वाविंशे नवसाहसांकचरिते स! निसर्गाज्वलः ॥१४९॥
यंपासूत ........ जिनोभूत् ।। १५०॥ इति श्रीनैषधीयमहाकाव्ये चंद्रवर्णनं नाम द्वाविंश सर्गः ॥ २२ ॥ Then foHow
गथा यूनस्तकृत्यरमरमणीयापि रमणीं। . कुमाराणामंतःकरणहरिणं केन कुरुते॥ मदु(द)क्तिश्चेतश्चेदयति सुखीभूय सधियः। किमस्या नीतं स्यादरसपुरुषानादरभरैः॥ दिशि दिशि कविनावाणस्तां वसंतु सरस्वती । तुलयति मिथो या सा पातस्फरनिडंबरम् ॥ स परमपरक्षीरोदन्यान्यदीयमुदीयते। मयि(थि)तुरसृते खेदछेदिप्रमोदनसोदरं ॥ जिव्हे मौनमथा स्तैन्यं व्रतमेकं वहेच्छया। मुखे निलीय निष्टत्या न ते हीस्तमसा भृशम् ॥ साहित्ये सुकुमारवस्तुनि दृढन्यायग्रहग्रंथिले। तत्के या मयि संविधातार समं लीलायते भारती॥ शय्यावास्तुमृदूत्तरच्छदवती द कुरैराकृतः। भूमे वा हृदयंगमो यदि पतिस्तुल्या रति योषिताम् ॥ ..: तास्य नैषधकर्तप्रतिज्ञेयम् ॥ शुभमस्तु सर्वजगताम् ।
श्रीरामाय नमः References.- IAufrecht's Catalogus Catalogorum Part I, page
3066 Part II, pages 666 ; 2084 Part III, page 65.
... 2 Winternitz— History of Indian Literature Vol III, ...:: pages 54,76f.

Page #460

384.) Kavya
435 ..! 3. A. B. Keith History of Sanskrit Literature pages 18, 139-42, 147
4 H. D. Velankar- B. B. R. A. S. Mss. Catalogue Part II, Nos. 1200-1202 : Des. Cat. A. S. B. Vol. VII, Nos. 5124-30.
s Descriptive Catalogue of Mss., Madras Vol. XX, page 7755-63; Nos. 11543-69.
6 Printed Editions:- The work is generally published with commentaries on it. An English translation, with critical notes and extracts from unpublished commentaries appendices and a vocabulary, is published by Prof. K. K. Handiqui, M.A., in the Punjab Oriental Series, No. XXIII, 1934.
In his Introduction, which covers 43 pages, he gives some information about the following commentators on the Naişadhiyacarita of Sri Harşa :
(1) Caņdupandita pp. I-VII (2) Vidyadhara
VII-XI (3) Išanadeva
XI-XIII (4) Narahari
XIII-XVI (5) Viśveśvara
XVI (6) Jinarāja
XVII-XVIII (7) Mallinātha
XVIII-XX (8) Nārāyana
» XX-XXII.
नैषधीयचरित
Naisadhiyacarita
635. No. 354
1883-84. Size. - 12}:in. by 4} in. . Extent.-- 16 leaves ; 17-18 lines to a page ; 54 letters to a line., Description.- Country paper ; old in appearance ; Devanagari cha
racters ; hand-writing uniform, but very small and closely

Page #461

186
Kevid
Last written; borders ruled. in double black lines; yellow pig,
ment occasionally used for corrections. : : ..... The Ms: contains I-V Sargas...' Age. - The Ms. appears to be old. Author.- Sri Harsa. Begins.--folio 3D .............. श्रीगणेशाय नमः . .
- . निपीय यस्य etc. as in No. 353. folio-5 श्रीहर्ष etc. up 10.सर्गोयमादिर्गतः as.in No. 353... folio-7 श्रीहर्ष etc. सगों निसर्गाज्वलः as in No. 353.... Ends.--folio 166
यं प्रामृत सहस्रपादुदभवत्पादेन खंजः कथं । .... स छाया तनयः सुतः किल पितुः सादृश्यमन्विछति ॥... एतस्योत्तरमय का समाजनि त्वत्तेजसा लंघने । साहस्रैरपि पंगुरधिभिरभिव्यक्ती भवन्मानुमान ॥३६॥ इत्याकर्ण्य क्षितीशस्त्रिदशपरिषदस्तागिरध्वादुगर्भा वैदर्भी कामकोपि प्रसभविनिहितं त्यभार बभार ॥ अंगीकारं गतेस्मिन्नमरपरिवृढ संभृतानंदमूचे। भूयादंतचिसिद्धरनुविहितभवश्वित्सना यत्र तत्र ॥ ३७॥
श्रीहर्ष ... .. ... देवी च यम् "तस्य श्रीविजय प्रशास्तिरचना तातस्य भव्ये महा-। काव्ये चारुणि वैरसेनिचरिते सोगमपंचमः ॥ ५॥ छ ।
श्रीगोपालकृष्णार्पणमस्तु । References.- See No. 353
.
नैषधचरित No. 355
:
Naigadhacarita
515... 1891-95.
Size..

Page #462

311.]
Kavya
Extent.- 153 leaves ; 9 lines to a page; 32 letters to a line Description.— Country paper; white and bluish in colour ; Devanāgarī characters; hand-writing clear, legible and uniform ; borders ruled in two double black lines ; folios 1, 2, 5, 12, 16, 23, 24, 29-31, 34, 36, 56, 63, 69, 73, 77, 79, 81, 84-86, 88, 91, 92, 106, 113, 120, 127, 129, 139, 141, 142, 144,145,146, 148, 149, 150, 171 and 192 missing ; incomplete.
The Ms. contains I-XVIII sargas.
Age.— The Ms. is not very old. Author.— Śrī Harsa.
Begins.—abruptly folio. 3 4
चारहगण्य वर्त्तत १३
तदोजसस्तयशसस्थितांविमा वृथेति चित्ते कुरुते यदा यदा । तनोति भानोः परिवेषकैतवात्तदाविधिः कुंडळनां विधोरपि ॥ १४ etc. folio 184 श्रीहर्षे etc. up to सर्वोयमादिर्गतः ॥ १४४ ॥ as in No. 353. विहंगम संगमनो नाम प्रथम सर्गः ॥
folio 191 श्रीहर्षे पूर्ववत् ॥
जातोस्मिन् शिवशक्तिसिद्धिभगिनी सौभ्रात्रमव्ये महाकाव्ये तस्य कृतौ नळीयचरिते सर्गोयमष्टादशः १५५
Ends.-folio 194b
अनतिशिथिळे मावे येन प्रगल्भ्यचळाः । खलु प्रसभमळवः पाथोजास्ये निविश्य निरित्वराः ॥ किमपि मुखगं कृत्वा नींत वितीर्य सरोजिनी । मधुरसम्रुषो योगे जायांनवान ...
... ll
ब
References. - See No. 353

Page #463

B Kavya
[356 नैषधीयचरित
Naişadhiyacarità
499. No. 356
1887-91. Size.- 10 in. by + in. Extent.-- 78 leaves ; 8 lines to a page; 40 letters to a line. Description.-Country paper; old in appearance; Devanagari
characters; hand-writing clear, legible and uniform ; borders ruled in two double black lines ; folios I and 3 to 30 missing.
The Ms. contains I-XI sargas. Sargas 1-3 and 13
verses of sarga 4, are wanting as foll. 3-30 are missing. Age.- The Ms. appears to be old. Author.- Śri Harsa. Begins.- abruptly folio. 20
... ... विदेतन्मुख चंद्रचंद्रिका । इमा किमावामयसेनचक्षुषी चिरं चकोरस्य भवन्मुखस्पृशी ॥६॥ अपां विहारे तवहारविभ्रमं करोतु नीरेपृषदुत्करस्तरन् ।
कठोर पीनोच्चकुचर्यातटटवरवसारवोर्मिजः॥७॥ etc... folio 38° श्रीहर्षे कविराजराजिमुकुटालंकारहरि सुतं ।
श्रीहरि सुषुवे जितेंद्रियचयं मामल्लदेवी च यम् ॥ तुर्यस्थैर्यविचारणाप्रकरणभ्रातर्ययं तन्महा ।
काव्षेत्र व्यगलन्नलस्य चरिते सगर्गे निसर्गाज्वलः ॥१२८॥ folio 48 श्रीहर्षे .. ... .. .. . .... देवी च यम् ॥
तस्य श्रीविजयप्रशस्तिरचना तातस्य नव्ये महा। .
काव्ये चारुणि वैरसेनीचरिते सोंगम पांचमः॥ folio 96 श्रीहर्ष ... . ... देवी च यम् ॥
तर्केष्वप्यश्रमस्य दशमस्तस्य व्यरंसी महा
काव्ये चारुणि नैषधीयचरिते स! निसर्गाज्वलः ॥१०॥ Ends.- folio. 106 (107)
सानंतानाथ तेजः सखनिखिलमरुत्पार्थिवान दृष्टिभाजश्चित्त नाशाजुषस्तात्सममसलगुणान मुंचती गूढभावा ॥

Page #464

439
357.]
Kavya पारे वाग्वर्तिरूपं पुरुषमनुचिदंभोधिमेकं शुभांगी। ......... निस्सीमानंदमासीदुपनिषदुपमा तत्परीभूय भूयः ॥१२५॥ .....श्रीहर्षे कविराजराजिमुकुटालंकारहीरः सुतं।
श्रीहीरः सुषुवे जितेंद्रियचयं मामल्लदेवी च यं॥ श्रृंगारामृतशीतगावयमगादेकादशस्तन्महा। काव्ये चारुणि नैषधीयचरिते सर्गो निसर्गाज्वलः ॥११॥
" श्रीरामचंद्रय नमः । श्रीरघुनाथय नमः ॥ श्रीराम ॥ शुभं॥ References.- See No. 353
39.
नैषधचरित
Naişadhacarita . No. 357
1880-81. Size.- 128 in. by 21 in. Extent.- 179 leaves ; 4-5 lines to a leaf; 44 letters to a line. . Description.-- Palm-leaves3 Devanagari characters with पृष्ठमात्रा
hand-writing clear and legible ; borders ruled in double black lines ; blank space in the centre with holes for a string to pass through ; one-half part of the last leaf is lost ; carefully preserved in a wooden-box.
The Ms. contains cantos I-XII. Age:- The Ms. is old. Author.- Śri Harșa. Begins.--folio. 16
नमः शिवाय ॥
निपीय यस्य etc. as in No. 353 folio 17 श्रीहर्ष ... ...
. तचितामणिमंत्रचित्तमफले श्रृंगारभग्यामहा। ... काव्ये चारुणि नैषधस्य चरिते सर्गोयमादिर्गतः ॥१४५॥

Page #465

440
folio 45b श्रीहर्ष
folio 162b श्रीहर्ष ...
तात्तीयी कतयामितोय मगमत्तस्य प्रबंधे महा ।
काव्ये चारुणि वैरसेनिचरिते सर्गों निसर्गोज्वलः ॥ १३५ ॥
Ends. folio 1794
नैषधचरित
भृंगारासृतशीतगावयमगादेकादशस्तन्महा |
काव्येस्मिनिषघेश्वरस्य चरिते सर्गो निसर्गोज्वलः ॥ १२७ ॥
Kavya
तदक्षरैः सस्मितविस्मिताननां निपीयतामीक्षणभंगिभिः स ...
...
References. See No. 353.
Age. — Sarvat 1420 ( ? ).
Author.— Sri Harsa.
Begins.—folio. 1b
Naiṣadhacarita
88.
1919-24.
No. 358
Size.- 15 in. by 2g in
Extent. - 146 leaves ; 7 lines to a page; 64 letters to a line. Description.--- Country paper; old in appearance; Devanagari characters with gears; hand-writing clear; portion in many places scratched out and, hence not legible; folios extremely moth-eaten ; edges damaged to a certain extent ; folios stuck together; last few folios damaged; complete ; preserved in a wooden-box.
[ 358.
The Ms. was acquired from Kerala and presented to this library by Mr. P. R. Bhandarkar.
T
तथाद्रियते न युधः सुधामपि etc.
as is No. 353.

Page #466

441
...
389.1
Kostume folio Is श्रीहर्ष ...
- बैतीयीकतयामितीयमगमत्तस्य प्रबंधे महा।
काव्ये चारुणि नैषधीयचरिते सों निसर्गाज्वलः ॥१०९॥ folio 138 श्रीहर्ष
तस्य श्रीदयमेकविंशगणनः काव्येति नव्ये कृती।
भैमीमचरित्रवर्णनमये सर्गो निसर्गाज्वलः ॥१६० ॥ Ends. folio 146a
स्वर्भानु etc. ... up to सो निसर्गाज्वलः ॥१५०॥ as in No. 353 __ संवत् १४२ (०)? प्र० भाद्रपद शुदि ७ ... References See No. 353
न
..
नैषध
Naisadha with
with नैषधीयप्रकाश
Naişadhiyaprakāśa
135. No. 359
1866-68. Size.- 13 in. by 44 in.. Extent.-- 452 folios ; 8 lines to a page ; 54 letters to a line. Description.- Modern paper, somewhat bltish in colour; Deva
nāgari characters; bold and legible hand-writing; the volume is bound in leather apparently in 1867 when the copy was made from some old Ms. at Kolhapur. The different Sargas have their folios separately numbered as under :
Sargas
Folios
Sargas
Folios
37
1
VII VIII IX
III
WAwww
IV
V
VI
56 [Kavya.]

Page #467

Kavya
[3.
The following works and authors are mentioned :
अमर-1,3 and innumerable times. भागवत-I,5 भाष्यकार मत-I, 8 विष्णुपुराण-I, 20, H, 27 विश्व -I,27, 30 and many times याज्ञवल्क्य -II, S, V, 6 गीता-II, 26 विश्वप्रकाश-IV, 2 अनेकार्थध्वनिमंजरी--IV, 27 वामनाचार्य वचनात् -V, 34 याज्ञवल्क्योक्तं व्यवहाराध्याये--VII, I3 काव्यप्रकाश--IX, IS
क्षीरस्वामी--X, 21 Age.- Saka 1789 (= 1867 A. D.) a modern copy. Author:- Narayana Bedarkar, Son of Narasimha Pandita and
Mahālasā. Subject.- Kavya (comm. on the Naisadhiya of Sriharsa). Begins.-folio 1b
Text- निपीय यम्य etc. as in No. 353 Com.- श्रीगणाधिपतये नमः श्रीजानकीवल्लभाय नमः ॥
वैदेही यस्य वामे जयति जयजनिक्षिणे लक्ष्मणोपि।। श्रीमानग्रे हनूमानतुलबलचयो हस्तविन्यस्ततत्वः॥ कोदंडं कांडमेकं दधदहितकुलध्वंसकारी समंतादव्यादव्याजभव्याकृतसलिलनिधिर्जानकीजानिरस्मान् ॥१॥ दशकंधरकरिसिंह सीताचेतः सरोजरोलंबः । रघुकुलकैरवचंद्रः पायादायासतो रामः ॥२॥ भद्राय भूयाद्भवतां श्रीरामो भक्तिभावतः। स्मृतेरुज़ुभते यस्य पदवी सुरदुर्लभा ॥३॥ नत्वा श्रीनरसिंहपंडितपितुः पादारविंदद्वयं। मातुश्वापि महालसेत्यभिधया विख्यातकीर्तेः क्षिती।

Page #468

359.]
Kavya
443
श्रीरामेश्वरसतियोः सुमनसोपेर्वोरगर्यो यथा। बुद्धिः श्रीनिषधंद्रकाव्यविवृति निर्माति नारायणः ॥४॥ प्रणम्य शंकरं सोममनंत श्रीपति समं । कुर्वे नाना नैषधीयप्रकाशं सुहृदां मुदे ।। ५॥
चिकीर्षितस्य निर्विघ्नसमाप्त्यर्थ शिष्टाचारपरिप्राप्तमाशीनमस्क्रियावस्तु .. निर्देशो वापि तन्मुखमिति मंगलाचरणं कर्तव्यमिति ग्रंथकड्रीहर्षनामा कवि. विशिष्टवस्तुनिर्देशलक्षण मंगलमाह ॥ निपीयेति ।। अत्र पुण्यश्लोकनलरूप
विशिष्टवस्तुनिर्देशेन निर्विघ्नग्रंथसमाप्तिरित्यभिप्रायेणाह | etc. folio 58" इति श्रीवेदवरदकरोपनाम श्रीनृसिंहपंडितात्मज नारायणविरचितं
नैषधीयप्रकाशे प्रथमः सर्गः ॥ १॥ शुभमस्तु ।। शके १७८९ प्रभवनामसंवत्सरे ज्येष्ट कृष्ण ११ तहिने इदं ग्रंथलेखन क्षेत्र
कोलापुरे नृसिंहात्मज बालकृष्णेन लिखितम् ॥ ग्रंथसंख्या प्र. स. १७०० : folio 362 of 2 nd Canto
इति etc. ... ... द्वितीय सर्गः समाप्त ॥२॥
क्षेत्र कोलापुरे नृसिंहात्मज बालकृष्णेन लिखितं शके १७८९ ज्येष्ट कृष्ण १३ folio 40* of roth Canto
इति etc. ... ... दशमः सर्गः ॥१०॥
शके १७८९ प्रभवनामसंव० आश्विन शुक्ल १४ तहिने बालकृष्णेन
लिखितम् Ends.-folio 44, श्रीहर्षामिति ॥ श्रृंगारामृतसीतगावयमसावेकादशस्तन्मऽहा
काव्योस्मिन्निषधेश्वरस्य चरिते सर्गो निसर्गोज्वलः ॥ १३० ।। इति श्रीवेदरकारोपनामश्रीमन्नरसिंहपंडिताऽत्मजनारायणकतै नैषधीय. प्रकाशे एकादशः सर्गः ॥ समाप्तः ।। संपूर्ण ॥११ ।। शुभमस्तु । श्रीराम ॥ शके १७८९ प्रभवनामसंवत्सरे आषाढ वद्य ३ तहिने समानं ६ पुस्तकं रुकडीकरेत्युपनामक गणेशशास्त्रिणा यथाप्रति अशोधि ग्रंथसंख्या
१२०७ References.- Aufrecht-Catalogus Catalogorum-i, 306° ; ii, 66°,
208; iii, 65.
See also A. S. B. Cat. Vol. VII, Nos. 5136-7; Mad.'

Page #469

444
Kavya
[360.
Cat. Vol. XX, Nos. 11601-02 for described Mss. Naisadhacarita with the comm. of Narayana (in 22 Sargas) has been edited with critical notes by Pandit Śivadatta and published at the Nirnayasagar Press, Bombay, 1894.
नैषधीयप्रकाश
Naişadhīyaprakāśa
139. No. 360
1866-68. Size.-9 in. by 3, in. Extent.— 248 leaves ; 10 lines to a page ; 40 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance ; Devanagari
characters; hand-writing clear and legible but not uniform ; borders ruled in two double black lines; red and yellow pigment used; folios moth-eaten ; separate pagination for each canto.
The Ms. is a bound copy and contains I-VI cantos. Age.- The Ms. appears to be old. Author -Narayana. Begins.-folio. b
श्रीमहागणपतये नमः॥
बैदेही यस्य वामे etc. as in No. 359 folio ssb
इति वेदरकरीपनामक श्रीमन्नृसिंहपंडितात्मजनारायणविरचिते नैषधीय.
प्रकाशे प्रथमः सर्गः ॥ folio 34* of 2 nd Canto.
इति etc. ... द्वितीयः सर्गः समाप्तिमगमत
संवत् १८४६ चैत्रमासे शुक्लपक्षे १५ सुकरवार ॥ श्रीराम ।। Ends.-- folio 33* of 6 th Canto.
Com.-- पष्ठः स्यात्खंड शकले चक्षुविकारे मणिदोषयोरिति विश्वः । षष्ठः पूर

Page #470

361.] Kavya
445 पोडटिषटकतीत्यादिना युक । अस्मिन्सर्गे दूतगुणाधर्मशानदारेणोक्ताः ११३
इति श्रीमनरसिंहपंडितात्मज नारायणकृते नैषधीयप्रकाशे षष्ठः सर्गः References.— See No. 359
नैषधीयप्रकाश
Naişadhīyaprakāša
134. No. 361
1866-68. Size.- 128 in. by 78 in. Extent.- 57 leaves ; "I lines to a page ; 36 letters to a line. Description.- Modern blue paper with water-marks; Devanagari
characters; hand-writing bold, clear and legible; a bound copy.
The Ms. contains only the ist canto. This Ms,
appears to be a copy of a Ms. written in Samvat 1740. Age.- A modern copy. Author-Narayana. Begins.-folio b
॥ श्रीगणेशाय नमः॥
वैदेही यस्य वामे etc. as in No. 359 Ends.-folio s7 Com.-- नैषधीयं नलसंबंधिचरितं यस्मिन्नेवंविधे माहाकाव्ये अयमादिः प्रथमः
सगोगतः समाप्तः ॥ चिंतामणिमत्र चिंतनसामर्थ्यादेवंविधं कावांकृतमिति भावः ॥ शार्दूलविक्रिडितं । नैषधसंबधिय नैषधीयं तृद्धाछः ॥ छस्यलंकाराश्वात्र नोक्ताः लक्षणग्रंथगौरवभिया ॥ ते सुधिया ग्रंथांतरात ज्ञातव्याः॥ इति श्रीवेदरकरोपनाम श्रीनरसिंहपंडितात्मज नारायणविरचिते नैषधीय प्रकाशे प्रथमः सर्गः ॥ सर्गश्लोकसंख्या १५०० ॥ श्री। संवत् १७४० वर्षे शाके १६०५ प्रवर्त्तमाने फाल्गुनमासे शुक्लपक्षे अष्टम्यां बुधवासरे वेणीदत्तेन
लिखितोयं सर्गः ॥ समाप्तः॥श्री ।। छ । - References.- See No. 359

Page #471

446
Kavya
[363 नैषध with
Naişadha with नैषधीयप्रकाश
Naişadhiyaprakāša No. 362
368.
1884-87. Size.- Iom in. by 4g in. Extent.- IOS leaves ; II-12 lines to a page ; 38 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance ; Devanāgari
characters%3; hand-writing clear, legible and uniform borders ruled in double black lines ; folios after 62 of 21st canto and foll. I-15 of the 22nd canto missing; there are two additional folios numbered 15 and 25 containing verses from the 1st and the IIth canto.
The Ms. contains XXI-XXII cantos, Age.- Samvat 1693. Author of the text.- Śri Harșa.
" " , comm.-Narayana. 3egins.-folio I"
श्रीराधावल्लभजय ॥ Text- तं विदर्भरमणीमणिसौधादुज्जिहानमनुदर्शितसेवैः।
अर्पणानिजकरस्य नरेंद्ररात्मनः करदतापुनरूचे ॥१॥ etc. Com.- इदानी पूर्वसंगतिप्रस्तावित मध्यान्हस्नानदेवपूजादिवर्णमार्थमेकविंशं
सर्गमारभ्यते । तमिति Jetc. Ends. (Text ) -fol 54* " स्वर्भानुप्रतिवारपारणमिह etc. up to श्रीरस्तुनस्तुष्टये
as in No. 353 __tol 55 श्रीहर्षे etc. up to सों निसर्गाज्वल: as in No. 353 Ends. Com.-folio 570
संतः संतु परप्रयोजनकृतः कल्पद्रुमो नः सदा । स्वस्मिन्नेव पथि प्रवर्तनपराः सत्कीर्तपश्चापरे । अन्येनिस्पृहणाः श्रितश्रुतिपथा दीव्यंत भव्याशयाः। कांकंतःकलहप्रियाः खलजनाजायंत जीवंतु वा ॥१॥

Page #472

36.]
वासनामस्मरामस्य किंकरस्य जगत्पते ।
नोचेत्यूरय कल्पेश कल्पस्य तब किंकराः ।। २॥ इति श्रीवेदकरोपनाम श्रीमन्नृसिंहपंडितात्मज नारायणकृते नैषधीयप्रकाशे द्वाविंशतिः सर्गः ॥ संवत १६८३: वर्षे ज्येष्ठसुदि पंचमी लिषतं
वल्लभदास श्रीयशाइरासदास पुस्तक लिषायितं ॥ References.- See No. 359
717.
नैषध with
Naişadha with नैषधीयप्रकाश
Naisa prakısa No. 363
1886-92. Size.- 91 in. by 4} in. Extent.-- 72 leaves ; 14 lines to a page ; 45-50 letters to a line. Description.- Country paper ; Devanagari characters; hand-writ
ing clear, legible and uniform ; red pigment used for verse-numbers etc. and yellow for corrections ; separate pagination for every canto.
___The Ms. contains cantos II-III and 89 verses of the
IVth canto. Age.- The Ms. appears to be old. Author of the text.- Sri Harsa.
" , , comm.- Narayana. Begins.- folio b Text- अधिगत्य जगत्यधीश्वरादथ मुकि पुरुषोत्तमात्ततः।
। वचसा मणिगोचरो नयः स तमानंदमपिंदत द्विजः॥१॥ etc. Com.- श्रीगणेशाय नमः ॥ हंसमुखेन भैमीवर्णनार्थ द्वितीयं सर्गमारभते।
अधिगत्येति । अथ मोचनानंतरं स द्विजो हंसस्तमानंदं लोकोत्तरं हर्षमविंदत लेभे । etc.

Page #473

Kirya .
[264
folio 25
इति श्रीवेक्करोपनाम श्रीमनरसिंहपंडितात्मज नारायणकते नैपर्धाय
प्रकाशे द्वितीयः सर्गः ॥२॥ श्री ॥ राम folio 30° इति etc. ... तृतीयः सर्गः ॥३॥ Ends.-folio. 17 of Canto IV Text- अपि विधिः कुमुमानि तवाशुगान्स्मरविधायननितिमाप्तवान् ।
अदितपंचहिते स नियम्यतांस्तदपि तैर्वत अर्जरितं जगत् ॥८९॥ Com.-- स्वादृशो हिंस्र कोपिनेत्यर्थः क्रियातिपत्तोलक ॥ ८८॥ References.- See No. 359
नैषध with नैषधीयप्रकाश
Naisadba with Naişadhiyaprakāša
137..
No. 364
1866-68. Size.- 13 in. by 4. in. Extent.-414 leaves ; 8 lines to a page; 54 letters to a line. Description. See No. 135 of 1866-68. Canto XVII is missing;
3 folios, after 26, of canto XII are wrongly numbered.
This Ms. appears to be the second part of No. 1350
1866-68 having cantos XII to XXII. Age.- Saka 1789. Author of the text.-- Śri Harşa. __ , , , comm.- Narayana. Begins.-folio rb
श्रीगणेशाय नमः । इदानीं नूतनसमागत राजवर्णनाथै द्वादशसर्ग
मारमते॥ Text- प्रिया हियालंब्य विलंबमाविला विलासिनः कुंडिनमंडनायितं ।
समाजमाजग्मुरथो रथोत्तमास्तमा समुद्रादपरे परे नृपाः ॥१॥ etc.

Page #474

365.]
Com.-- अथो नंतरं अपरे अन्ये नृपाः आसमुद्रात् समुद्रमवघीकृत्य दिगंतेभ्यः सकाशादित्यर्थः ॥ तं कुंडिनस्य मंडनायितं भूषणवदाचरितमलंकारकं समाजं स्वयंवरसभामाजग्मुः ॥ etc.
folio 44 of 12 th Canto.
इति श्रीवेदरत्नाकरोपनामक श्रीमनरसिंहपंडितात्मज नारायणकते teafeप्रकाशे द्वादशः सर्गः समाप्तः ॥ १२ ॥
श्रीरस्तु ॥ शुभं भवतु ॥ शके १७८९ प्रभवनामसंवत्सरे भाद्रपदमासे शुकपक्षे ६ सौम्यवासरे तहिने क्षेत्र कोलापुरे नृसिंहात्मज बालकृष्णेन लिखितम् ॥ ग्रंथसंख्या १२७६ ॥
folio 384 of 13 th Canto इति etc.
folio 75 of 21 st Canto इति etc. ... Ends. (Text) fol 424
-
Ends. Com. - folio 44,
Kavya
References. See No. 359
No. 365
नैषधीयचरित
with नैषधीय प्रकाश
449
...
010
स्वर्भानुप्रतिवारपारण etc. up to श्रीरस्तु न स्तुष्टये as in No. 353
संतः संतु etc. up to तव किंकराः ॥ as in No. 362 followed by इति श्रीवेदरकरोपनाम श्रीमनृसिंहपंडितात्मज नारायणते नैषधीयप्रकाशे द्वाविंशति सर्गः २२ शके १७८९ प्रभवनामसंवत्सरे भाद्रपद शुक्ल १० तहिने समाप्तं ६ इदं पुस्तकं रुकडीकरेत्युपनामक गणेशास्त्रिणा यथाप्रति अशोधि ६ ग्रंथसंख्या १८३६
त्रयोदशः सर्गः समाप्तः एकविंशतितमः सर्गः ॥ २१ ॥
Naiṣadhiyacarita
with Naiṣadhiyaprakāśa
636.
1883-84.
Size. 11 in. by 5 in.
Extent.— 888 leaves ; 9-10 lines to page ; 40 letters to a line.
57 [ Kavya ]

Page #475

450
Kavya
365.
Description.- Country paper; old in appearance; Devanāgari
characters; hand-writing clear and legible; borders ruled in triple red lines; separate pagination for each canto; folio 22 of sarga 8 and fol. 35 of sarga 19 missing.
The Ms. contains sargas VI-XXII. Age.- The Ms. appears to be old. Author of the text.-Sri Harsa.
» » » comm.- Nārāyaṇa.. Begins.- folio rb Text- दूत्याय दैत्यारिपतेः प्रवृत्तो द्विषां निषेद्धानिषधप्रधानं ।
___स भीमभूमिपतिराजधानी लक्षीचकाराथ रथस्यदस्य ॥ १॥ etc. Com.- श्रीगणेशाय नमः ... येति अथ दूत्यांगीकारादनंतरं दैत्यारयो देवास्तेषां
पतिरिंद्रस्तस्य दूत्याय दूत्यकर्मणे प्रवृत्त: उद्युक्तः द्विषां निनिषेधा परंतपः स निषधप्रधानं निषधदेशानामधिपः भीमनामनामको भूमिपतिः राजा तस्य राजधानी कंडिनाख्यां रथस्पंदो जवस्तस्य लक्षीचकार ... प्रतिप्रयया
वित्यर्थः etc. folio 496 of 6 th Canto
इति श्रीमन्न()सिंहपंडितात्मज नारायणकते नैषधीयप्रकाशे षष्टः सर्गः
समाप्तः॥ folio sya of 7 th Canto
___इति etc. ... ... सप्तमः सर्गः समाप्तः ॥
folio 85e of 21 st Canto. इति etc.
एकविंशतितमः सर्गः समाप्तः २१ ॥ Ends.- folio 70*
Text- स्वर्भानुप्रतिवारणा etc. up to सों निसर्गाज्वलः as in No. 353 Com.- संतः संतु etc. up to तव किंकर as in No. 362
followed by इति श्रीवेदरकरोपनाम श्रीमन्नृसिंहपडितात्मज नारायणकृते नैषधीयप्रकाशे द्वाविंशति (त) मः सर्गः २२ समाप्तोयं नैषधटीका
नारायणी शुभं भवतु लेखक पा(उ)कयोः श्रीरस्त ।। References. - See No. 359

Page #476

366.]
नैषधीय प्रकाश
No. 366
Size. 11‡ in. by sag in.
-
Kavya
Age. The Ms. appears to be old.
-
Extent.— 485 leaves ; 10-13 lines to a page ; 40 letters to a line. Description.— Country paper; old in appearance; Devanāgar: characters; hand - writing bold, clear and legible; borders ruled in two double black lines; red and yellow pigment used; separate pagination for each canto; fol. 42 of canto 21 missing; folio, following fol. 27 of canto 9 numbered 29 instead of 28; fol. 12 of canto 10, repeated; folios of canto 7 are not uniform with other folios and their edges are slightly moth-eaten.
Contains Sargas III-XXII.
Naiṣadhiyaprakasa
81.
A. 1283-84.
451
Author.— Nārāyana.
Begins.-- folio r
॥ ॥ श्रीरामचंदाय नमः || || अथ भैम्याः पुरस्तान्नलस्य गुणान्हंसमुखेन वर्णयितुं तृतीयसर्गमारभते । आकुंचिताभ्यमिति अथोपत्तनप्राप्यनंतर मंडलकरणानंतरं वा इसः आकुंचिताभ्यर्थ कृतसंकोचाभ्यां पक्षतिभ्यां नभोविभादेशात्तरसा वेगेनावतीर्य उपभैम्यसमीपे भुमौ पपात् etc. ... folio 37 * इति श्रीबेदरकरोपनाम श्रीमन्नरसिंहपंडितात्मज नारायणकते नैषधयप्रकाशे तृतीयः सर्गः ॥ शुभमस्तु ॥ श्रीरामचंद्राय नमः ॥
गात् आक
श्रीरघुनाथाय नमः ॥
folio 30 of 5th Canto इति etc.
Ends. folio 38a, of 22 nd Canto
पंचम सर्गः
folio 494 of 21 st Canto इति etc. एकविंशतितमः सर्गः ॥ २१ ॥ सर्गसंख्या १६८० श्लोक ११००
श्रीहर्षक वेरियं काव्यरचनारूपाकृतिः कृतिनां सुधियां मुदे आनंदाया

Page #477

kavya
[30. भ्युदयात् कृतिनामानंदं कुर्वत्याकल्पमतिवृद्धि प्राप्नुयादित्याशीः सर्वत्र यछन्दनिहो गुण एवा अभ्युदीयादितीगता वित्यस्य रूपं ।। १५५।।
संत संतु etc. up to जीवंतु पा || as in No. 362 followed by इति श्रीदेवकरोपनाम श्रीमन्नरसिंहपंडितात्मज नारायण
कते नैषधीयप्रकाशे द्वाविंशतितमः सर्गः ॥२२॥ ... कं भदृशंकरस्य References.— See No. 359
नैषधकाव्यटीका नैषधीयप्रकाशिका
Naisadbakāvyatīkā Naişadhīyaprakāśikā
No.367
718. 1886-92.
Size.- Io in. by 4g in. Extent.-85 leaves ; II lines to a page; 54 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance ; Devanagari
characters; hand-writing clear, legible and correct but not uniform ; borders ruled in double black lines; edges of folios much damaged ; separate pagination for each canto.
The Ms. contains cantos XVII and XIX only. The commentary on both the cantos appears to be by Nārāyaṇa and not by Sesa Ramacandra as stated in the colophons. Cf. the following remark of Siva Datta at the end of canto XVII on page 783 (foot-note ) of his edition of Naişadhacarita :वित्रपुस्तकानुरोधेनेत्थं लिखितम् । पश्चपपुस्तकेषु तु ' इति श्रीशेषरामचंद्रविरचितायां नैषधचरितभावद्योतनिकायां सर्वानवद्यकारिण्यां सप्तदशः सर्गः'
इति लिखितं दृश्यते । पुस्तकानि तभयविधान्यपि प्राचीनानि दृश्यन्ते । Age.- The Ms. appears to be old. Author.- Narayana. Begins.- fol. 10
श्रीगणपतये नमः ॥ ॥ अथेति । अर्थ(थ) स्वर्गमनचिंतनानंतरं धरित्री प्रति

Page #478

8.]
Kitya धावनम जनितं प्रयास तथैव वृथा प्रायं व्यर्थमिवारभ्य विधायागायत्वेनानुप
लक्षित हर्षविषादतया etc. tolio 47 a of 17 th sarga
___ श्रीहर्षमिति । एककर्तृकत्वात्स्वसुर्भागन्याः छिंदस्प राजविशेषस्य प्रशस्ते वर्णना ग्रंथस्य सुसशि तुल्ये तद्भुवि श्रीहर्षरचित सप्तदश्यन्यं पूरणः स्वभाव. सुंदरसर्गः समाप्तः। छिंदप्रशस्तिरपि ग्रंथो भया कृत इति सूचितं । सोदय्यश्विर्याश्च)तुल्या भवति । छंदः प्रशस्तरिति निपाठे छंदोबंधक्रमस्वरूपनिरूपणपरस्य ग्रंथस्येत्यर्थः । सप्तदश इति तस्य पूरणा इतित् । तद्भुवि भाषितपुंस्कं ॥२२॥ ॥ इति श्रीशंषरामचद्रविरचितायां नैषधचरितमावद्योतनिकायां सर्वानव यकरण्यां सप्तदशः सर्गः ॥ ॥ संख्या १९५० श्रीरामचंद्राय नमः ॥
॥ श्रीकृष्णाय नमः ।। Ends- folio 380
इति श्रीवेदकरोपनाम नारायणपंडितकृते नैषधीयप्रकाशे एकोनविंशः सर्गः ॥ ग्रंथसंख्या ९२४ ॥ इति श्रीशेषरामचंद्रविरचितायां नैषधचरित भावद्योतनिकायों समवय
करिण्यां एकोनविंशः सर्गः ।। ।। राम ।। कृष्ण । References.- See No. 359
नैषधीयप्रकाश
Naisadhiyaprakāša No. 368
500.
1887-91. Size.—111 in. by 44 in. Extent.— 34 leaves ; 8 lines to a page ; 41 letters to a line. Description.- Country paper ; very old musty, and brittle; borders
ruled with triple black lines; hand-writing bold and legible; the Ms. contains only the commentary on the
roth Sarga. Age. - The Ms. appears to be old.

Page #479

454
Kavya
[ 369.
Author:- Narayana Bedarkar Son of Narasimha-pandita. Subject.- Kavya (comm. on the Naisadhiya of Sriharsa). Begins.
॥ श्रीगणेशाय नमः ।। श्रीसरस्वत्यै नमः ॥ श्रीगुरुभ्यो नमः ॥ इदानीं स्वयंबस्य पूर्वरंगवर्णनार्थ दशमसर्गमारभते ॥ रथैरिति ॥ अथ कुमादाः प्रादु
भूत तरूमानो राजानो रथैः कृत्वा प्रारब्धवर स्वयंवर आपुः आजग्मुः Ends.--
__ न केवलं काव्यनिर्माण एव कुशलः किंतु तर्कशाप्यसमः केनाप्पतुल्योभ्यासो यस्य ।। ३७॥
इति श्रीबेदरकरीपनाम श्रीमन(न)रसिंहपंडितात्मजनारायणकते
नैषर्धायप्रकाशे दशमः सर्गः References.- See No. 359
नैषधीयचरित
with दीपिका
Naişadhīyacarita
with Dipikā
146.
No: 369
1882-83. Size.- Io in. by 4t in. Extent.- 158 leaves ; 21 lines to a page ; so letters to a line. Description.- Country paper, thick but worn out and brittle; and
very much brown in appearance ; Devanagari characters hand-writing small but uniform and legible; the Ms. is very carefully written ; borders ruled with double red lines; colophons of Sargas appear on the following folios :

Page #480

369.]
Rouya
455
Sarga
folio
Sarga
f olio
Sarga XXI XXII
VIT
ISI
158
folio Sargafolio 62xv
XVI XVII XVIII XIX 136
XX 143 tos
XI
XII
XIII
XIV
Colophons of Sargas are maked out with red pig
ment; folios 100 and 140 damaged and torn up. Age.- The Ms. appears to be very old. Author.- Narahari, Son ot Svayambhu and Nalama. Subject. -- Kävya ( comm. on the Naişadhiyacarita of Śriharşa ). Begins.
ॐ नमः ॥ पारं प्रबंधांबुनिधेः प्रयातुं यन्नः खिलस्यादपराश्रयाय ।
स्तविघ्नं हेरंबमालंबनमाश्रयेहं॥१॥ ( the rest of the verses as in Indin office Ms No. 1955
described on p 1438 part VII, of I. O. Des. Catalogue 1904, Ends.
यं प्रासूत त्रिलिंग क्षतिपतिसतताराधितांघ्रि स्वयंभूः । पातिव्रत्यैकसीमा सुकविनरहरिं नालमां या च माता ।। यं विद्यारण्ययोगी कलयति कृपया तत्कृतौ दीपिकायां । द्वाविंशश्चारुसगः सुकतसुखयशोधाम नराजिताएत् ॥१॥
शशांकवर्णननाम द्वाविंशः सर्ग संपूर्णः ॥ श्री॥ References.- Auf. i, 306' ; iii, 650.
This work is described by R. Mitra in his Notices, Vol. IV, No. 1506. The commentary is called Dipika. See also I. O. Cat. Part VII, No. 3832.

Page #481

456
Kavya
[370.
As regards the author of the comm. and his date vide. R. G. Bhandarkar's Report for 1882-83 pp. 8-9 and also Naişadhacarita by K. K. Handiqui, Intro. pp. XIII-XVI.
Titl
नैषध
Naisadha with
with दीपिका
Comm. Dipika No. 370
370.
1884-87. Size.- 12 in. by 8 in, Extent.- 20 leaves ; 26 lines to a page ; 35 letters to a line. Description.- Modern paper manufactured in 1883 as is clear
from the water-marks on the different leaves ; white in appearance, first and the last leaf being discoloured and become dark brown ; Devanagari characters ; uniform and legible hand-writing; the Ms. is incomplete as only comm. and text of the Ist canto and of the 2nd upto verse 82 are available in this copy; colophon of the ist
canto appears on folio 18. Age.- A copy made at Ahmedabad in Sam. 1941 ( = 1886 A.D.). Author.- Narahari, Son of Svayambhủ and Nalamā. Subject.— Kävya ( comm. on the Naişadha of Sriharşa ). Begins.
HOTAS e griratiaau: etc. Ends.
" ८२ इति काव्यदीपिका संपूर्ण ॥ लिपिकृतं जोसिपरसरांमज्ञाति पुस्कर्था ब्राह्मण अहमदाबादमध्ये ॥ वासि
मारवाडरा ॥ संवत् १९४१ ॥ रामीति बेसाबरुद ११ सोमवासरे ॥ References. - See No. 369

Page #482

$71.) Kavya
457. नैषध with
Naişadha with दीपिका
Comm. Dipikā
226. No. 371
Vis. I. Size. -- 14 in. by 7 in. Extent.— 102 leaves ; 17 lines to a page ; 53 letters to a line. Description.- Modern paper manufactured in 1819 as is clear
from the water-mark ; good condition ; Devanāgari characters; clear, legible and uniform hand-writing ; borders ruled with double red lines; the Ms. is incomplete as it contains only 10 sargas and commentary ; folios missing :
32 to 46 (both inc.) and 55 to 69 ( both inc). Age.— The paper on which the Ms. is written is manufactured
in 1819. Author.- Narahari, Son of Svayambhū and Nālamā. Subject.--- Kävya ( comm, on the Naişadha ot Śriharşa ). Begins.
as in No. 369. Ends.
“ j a ... Foto ga: ” 80 इति सदीपिकः नैषधाभिधानस्य महाकाव्यमाय (स्यो) स्वयंवराडंबरोवर्णन
ATA TITA: F: FATA: ” References. — See No. 369.
नैषधीयचरित
with दीपिका
Naişadhīyacarita
with Comm. Dipikā
453. 1895-1902.
No. 372
Size.-- 118 in. by 4} in.
58 Kävya ]

Page #483

Kavya
32
Extent... 354 leaves ; 12 lines to a page ; 44 letters to a line. Description.- Country paper, thin, stightly moth-eater, on cet
tain folios and somewhat brittle; first few folios very much worn out. Hand-writing, bold and legible; Folios missing : 69I1-33 ( both inc.); 37, 38, 39; 6366%3 ( both inc.); 74-96 ( both inc.); 1323 1933 195%3B 220%; 223; 233; 2343 239; 245%; 248; 259; 271; 286%3; 291; 381; 383; 384%; 3853387,388,389, 390, 391, 394398 (both inc.) 401; 417; Folio 160 wrongly numbered as 161; fol. 319 numbered twice ; folio 401 wrongly
numbered as 402. Age.- The Ms. appears to be very old. Author.- Narahari, Son of Svayambhu and Nalama. Subject.— Kāvya ( comm. on the Naişadhiya of Sriharşa. ). Begins.- ॐ स्वस्ति सिद्धं ॥ ॐ नमः
श्री शारिकाभगवत्यै ।। ॐ पारं प्रबंधांबुनिधेः प्रयातुं यत्नः किल स्वांततवैषहंत ।
निःश्वासलीलानिहतांतरायां हेरंवमालंबनमाश्रयेथाः ।। etc. Ends.-"यां प्रासूत...............चारुनीराजितोभूत"
इति नैषधीयमहाकाव्ये चंद्रवर्णनं नाम द्वाविंशः सर्गः २२ Comm. ends.
भूमे हृदयंगमोयदिपतिस्तुत्म्यारतियोषिताम्-- तस्य नैषधकर्तु प्रति
ज्ञेयम्-शुभमस्तु सर्वजगताम् References.- See No. 369.
नैषधीयचरित
with
टीका
Naişadbīyacarita
with Commentary
140. 1875-76.
No. 373 Size.- Io in. by 4t in.

Page #484

373.] Kavya
459 Extent.-- 122 leaves ; 20 lines to a page; 40 letters to a line. Description.-Country paper; old in appearance; Devanagari
characters; hand-writing of the text bold and of the commentary small; borders ruled in triple red lines and edges in single; text in the middle with the comm. above and below it; red pigment used for verse-numbers, colophons etc. and yellow for corrections; fol. number 8I repeated.
The Ms. contains cantos I-IX. Age. -The Ms. appears to be old. Authors of the text-Sri Harsa. ___" , comm.- Narahari. Begins.-folio 1b.
Text-foi. 2 ॥ ६॥ निपीय यस्य etc. as in No. 353 Comm.- ॥५०॥ श्रीसरस्वतीगणेशाभ्यां नमः ॥ ॐ नमः परमात्मने नमः॥
पारं प्रबंधांबुनिधेः etc. as in No. 369 foiio 19 श्रीहर्ष ... ... ... ... सर्गोयमादिर्गतः as in No. 353 rolio 31 श्रीहर्ष ... ... ... ... सर्गो निसर्गाज्वलः as in No. 353
इति नैषधे द्वितीयः सर्गः ॥ folio Iosb यं प्रासूत ... ... ... दीपिकायां as in No. 369
स्वैरं नीरजितोभूदुपचितमाहमा चारुसग्र्गाष्टमोयं १०८
इति ऽष्टमः सर्गः ८॥ Ends.- folio 1210 Text- तदखिलमिहभूतं भूतगत्याजगत्याः
पतिराभिलपति स्म स्वात्मतत्वतत्वं तृ(त्रिभुवनजनयावद्वत्तवृत्तांत साक्षा(त) कृतिकृतिषु निरस्तानंदमिंद्रादिषु द्राक् ५५ श्रीहर्ष ... ... ... ... देवी च यं संदध्वार्णववर्णनस्य नवमस्तस्य व्यरंसीन्महा
काव्ये चारुणि नैषधीयचरिते सग्गोंनिसर्गाज्वलः Com.- रचितसमुद्रवर्णनाख्यकाव्यस्य कवे ग्रंथितं ग्रथितंदथवरंसीत् व्याझ्य(?)
रिभ्यो रम इति परस्मैपदं परमतमातांसक्ती सगागमश्च शेष व्याख्यातचरं ५६

Page #485

460
Korya
[374
यं प्रासूत etc. ...up to जितोभूत् ५६ ।
as in No. 369. इति नवमसर्गः References.- See No. 369
नैषधीयटीका
Naişadhiyatīkā No.374
141.
1875-76. Size.- 5th in. by 8To in. Extent.— 561 leaves ; 21 lines to a page ; 26 letters to a line. Description.- Country paper ; Sarada characters; hand-writing
very small but clear legible and uniform; the Ms. is a leather-bound copy; yellow pigment occasionally used
for corrections; complete. Age.- Samvat I712. Author.-Narahari. Begins.
ॐ स्वस्त्यस्तु ॥ प्रजाभ्यः सप्रजाम्यः ॥ ॐ नमो त्रिपुरसंदर्यै नमः ।। ॐ नमः सरस्वत्यै ॥ श्रीगणाधिपतये नमः । श्रीगुरवे नमः॥
ॐ पारंप्रबंधांबुनिधेः प्रयांतं यत्नः किल स्वांत तवैष हंत । निःश्वासलीलानिहतांतरायं हेरंबमालंबनमाश्रयेथाः॥ त्वदनुग्रहलेशमात्रलाभादियमुच्छंखलगामिनी मनीषा । अतिकर्षति मामगम्यभूमौ शरणं मे भव शारदे नमस्ते ।। अज्ञानतिमिरपाप्यपटीयसी शुभगुणदयोल्लसितां । नीराजनायकरवै प्रदीपिका काव्यसभ्रायः ।।
कश्मीरान् शासति सतिसेकंगंधर धराधिप ।
वैकंठकंठेनानीतः प्रबंधो नैषधाभिधः॥ Ends.--
विषदनुपमिते शाके (द्विषवृषमिते? ) शाके वर्षे सप्तदशे तथा। ज्येष्ठमासि कृष्णपक्षे द्वादश्यां शुक्रवासरे।
35.

Page #486

.375.]
Kavya
461
मया जीवनकौलेन लिखितं टीकयां सह । नैषधाख्यं महाकाव्यं शुभदं भवतात्सदा ।।
संवत् १७१२ ज्ये. वदि १२ शुक्रे लेखकस्तु कपिलजीवनन कौलचतुर्भुजपुत्रेण पौत्रमाल कौलेन लिखितं शुभं ॥ 562* यं प्रास्त त्रिलिंगक्षितिपति सतदारांधितांघ्रिः स्वयंभः ।
पातिव्रत्यैक सीम सुकवि नरहरिं नालमायं च माता ।। यं विद्यारणयोगी कलयति कृपया तस्कृतौ दीपिकायां ।
द्वाविंशश्वारुसर्गः स्वकृतस्वयममेघामनीराजितोभूत् ।। References.- See No. 369
नैषधकाव्य
with सुखावबोधा
Naişadhakāyva
with Sukhāvabodhā
No. 375
452. 1895-1902.
Size.- 94 in. by 4g in. Extent.- 452 leaves ; 20 lines to a prge ; 38 ( text ) and 50 ( com.)
letters to a line.
Description.- Country paper; old in appearance ; Devanāgari
characters ; hand-writing clear and legible ; some folios extremely damaged being worm-eaten; borders and edges ruled in. red lines ; red and yellow pigment used; folios 348-363, 413-18 and 448-5I contain only text; fol. 452 blank.
The Ms. is complete in 22 cantos. Age.- Samvat I748. Author of the text.- Sri Harsa.
" , , comm:- Jinarāja. Begins.— folið 16
Text- निपीय यस्य etc. ... as in No. 353

Page #487

462
Kavya
[375.
Com.- सकलप्राप्तसू० पुष्करपुष्कररमणी ... पण्डित श्री श्री २
श्री श्री आजितसागरजित्पादारविंदेभ्यो नमः ॥ श्रीबालात्रिपुरा .... ... श्रीपार्श्वपद्मावतीभ्यां नमः ॥
प्रोत्सर्यत्कलिकाल etc. ... as in No. 376 folio 30* इति श्रीजिनराजसूरिविरचितायां सुखावबोधायां पौत्रभावविनया
___ भ्यर्थितायां श्रीनैषधमहाकाव्यवृत्तौ प्रथमः सर्गः१
folio 46' इति etc. ... द्वितीयः सर्गः२ Ends.—folio. 4510 स्वर्भानुप्रतिवारपारण etc. ... up to सर्गोनिसर्गाज्वल:
as in No. 353 followed by शशांकसंकीत्तनं नाम द्वाविंशः सर्गः २२ followed by यथायूनस्तद्वत् etc. ... up to मोदनः as in No. 353 followed by इति नवसाहसांके नलचरिते महाकाव्ये शशांकवर्णनं नाम द्वाविंशः सर्गः समाप्तं ॥ संवत् १७४८ वर्षे मिति पौस सुदि ११ मंगलबारे
लिखितमिति ॥ References.- Aufrecht does not mention any Ms. of this commen
tary. He, however, simply states Jinaraja as a commentator on the Naisadhakavya. Cat. Catalo. i, p. 306° For further particulars about the author cf. Naisadhacarita by K. K. Handiqui, Intro. pp. XVII-XVIII. The present Ms. was utilised by him for his edition.
नैषधकाव्यटीका
Naişadhakāvyatikā called
called सुखावबोधा
Sukhāvabodhā
755. No. 376
1999-1915. Size.- Io in. by 43 in. Extent.-440 leaves%3 IS lines to a page3; 48 letters to a line: .

Page #488

376.] Kavya
463 Description.-- Country paper ; old and brittle; Devanagari cha
racters%3 hand-writing clear legible and uniform; borders ruled in double red lines; corners of some folios pasted with slips of paper.
The Ms. contains cantos I-XVII and only 2 verses of
canto XVIII. Age.-- The Ms. appears to be old. Author.-Jinarājasūri. Begins.-folio 1
॥ ५० ॥ भट्टारकश्रीजिनराजसूरिसद्गुरुभ्यो नमः ॥ प्रोत्सत्कलिकालपंककालकानाश्लिष्टमाहात्म्य भाक् कल्पद्रुः किल कल्पितार्थकरणे सेव्यः सतां सेव्यते जाड्यांभोनिधितारणकतरणिः प्रारिप्सितेष्टेदिधौ विघ्नव्यूहतमोवितानतरणिः श्रीपार्श्वनाथप्रभुः १ तर्के कर्कशता महाकविकृते काव्ये रसानुद्भवस्तावद्व्याकरणे भवेत्कठिनता दुर्बोधताप्तागमे यावन्नाजनिकर्णकोटरगता येषां सुधा भारती ते श्रीमजिनसिंहसूरिगुरवो मे संतु सानुग्रहाः २
विभिर्विशेषकम् गुरुचरणाराधनया संप्राप्तानेकवाग्विलासेन मैषधवृत्तिः सुगमा क्रियते जिनराजमुनिराजा ७
इह तावत्पारिप्सिताभीष्टकर्मनिर्विघ्नपरिसमाप्त्यर्थ दोषप्रागभावासमानकालीन दोषध्वंसविशिष्टशिष्टाचारानुमितश्रुतिबोधितकर्तव्यताकं शास्त्रादावभीष्टदेवताप्रणामाशीर्वचनविशिष्टवस्तुनिर्देशादिमंगलमवश्यं कार्य तेनात्र विशिष्टवस्तुनिर्देशलक्षणं मंगलं श्रीहर्षः करोति प्रथमश्लोकेन निपीय यस्य
etc. folio 34° इति श्रीजिनराजसूरिविरचितायां सुखावबोधायां पौत्रभाषविन
___ यात्यर्थितायां श्रीनैषधमहाकाव्यवृत्तौ प्रथमः सर्गः folio 55 इति etc. ... ... ... द्वितीय सर्गः ॥२
folio 395" इति etc. ... folio 440 इति etc. ...
... ...
... षोडशः सर्गः ... सप्तदसः सर्गः

Page #489

464
Ends.— folio 440b:
References.
नैषधीयचरितटीका
called
विद्याधरी
यावदेषा बुद्धिरस्ति न तावदात्मवित्गतायां च तस्यां आत्मविदुच्यते यथा स्पर्शरसगंधवर्णादिभावेषु पृथुवुन्नोदरायाकारपरिणतपुद्गलस्कंधेषु घटोयमिति घटे च स्पर्शरसगंधवर्णादिभावा पृथवु...
See No. 375
No. 377
"
Kavya
[3774
Begins. abruptly-folio. 41a
Size.— ro in. by 43 in.
Extent.— 416 leaves ; 15 lines to a page; 40 letters to a line. Description. Old country paper; Devanagari characters with पृष्टमात्राs; hand-writing clear, legible and uniform borders ruled in two double black lines; blank square spaces in the centre of folios; folios 1-40 and 424 missing; folio-numbers 87 and 446 repeated.
Age. - Samvat 1649.
Author of the text. - Sri Harsa.
Naiṣadhiyacaritatikā
called Vidyadhari
...
142. 1875-76.
,,,, comm.— Vidyadhara: Aufrecht indentifies him with Sahitya Vidyadhara or Caritravardhana, son of Ramacandra Bhishaj. Cat. Catalo. i, 186.
तः शब्दं कुरुतः । तथा स हंस कीकुरुत: । असहंसके सती कमले स हंस केकुरुतः। स हंस काकुरुत: । ने केस्याह यै जलजे कमले एतत्पादता दमयंती चरणत्वं पदंस्था । नमवापतु । प्राप्तवती कमलोहि दमयंती पदे जाते इत्यर्थः । etc.
folio 55' श्रीसौरद्विजवंशमौक्तिकमाणे श्रीरामचंद्राभिषक ।
श्रीसीता पतिव्रता गुणवती सीतेव माता च यं ॥

Page #490

377.] Kavya
465 श्रीविद्याधरमात्मजं प्रसुषुवे साहित्यविद्याधरो।
तस्यायं विगतः प्रबंधविषये सों द्विसंख्यायुतः ॥ २॥ ग्रं.. folio 75b हंसभैमीसंवादो नाम तृतीयः सर्गः। folio 91' इति श्री श्रीहर्षमहाकविराजविरचित नैषधचरित्राभिधान महा
काव्यटीकायां नलचरिते चतुर्थः सर्गः । folio 432° गुणन्महावाक्यसमयं तदर्थ ध्यायन् निरुप्यात्ममयप्रपंचं ।
पुरे पुरारेमणिकर्णिकायां पुरो मुनीनां पुरसक्तसर्जः ।। तदात्मज स्वालण नामधेयो विशारदः शारदचंद्रकीर्तिः ॥ महाक्रतो ज्योतिषिकर्मकांड क्रमाञ्चकुसंस्थानया प्रयोक्ता ॥ संम्राट् स्थपत्यानिविटग्रत्मान्यप्रण्य चाडूविदुषो तु जन्मा। विद्यपार्थिव सर्वदेवबुधाग्रजन्मा महनीय जन्म ॥ श्रीवैद्यनाथाभिधसूक्तदेवीपदप्रसादौपवितप्रसादैः ।
पदैकदाराकृतिभिः प्रकृप्तां क्वचित् क्वचित् शोभयति स्म टीकां । एकविंशतितमः सर्गः समाप्तः । ब ।।॥ब || कल्याणी भूयात् ॥ ग्रंथाग्रं ॥
१२८९ एवं ।। ब ।। शुभं भवतु Ends.--folio. 4556 श्रीसौरद्विज
... साहित्यविद्याधरं as above द्वाविंशस्य सवर्णनवितरण सर्गे स वक्त क्रमान् । इति श्रीपंडितविद्याधरविरचितायां नैषधदीपिकायां टीकायांद्वाविंशः सर्गः समाप्तमिति ।। ब । नैषघदीपिका विद्याधरी संज्ञामलीलिखन् ॥ ॥ ग्रंथा समस्त ग्रंथसंख्या २०५८६ ॥ब ।। शुभं भवतु कल्याणमस्तु ।। ब । संवत् १६४९ ।। वर्षे मागशरदि ३ दिने वार भूमै लिक्षत ॥छ ॥ माढज्ञातीयं पंड्याजिगताथ लिषितं ।। छ। व्यासनारायणस्य ॥ वातुर्वैद्यज्ञातीयस्य इदं पुस्तकं ।। नैषधविद्याधरीटीका संपूर्णः। श्री। ॥ ब॥
References.- I Mss. Aufrecht Cat. Cat. i, 306". Aufrecht men
tions only two Mss. of this commentary viz. B. 2, 90 and Report X-LXIII.
Bühler gives the following extract from this Ms. in his Report of 1875-76 (p. LXIII ):End of sarga XI. fol. 2206 59 [Kavya)

Page #491

466
Kavya
1377.
लीलायोते (त) नगूढभाव सुभगालंकारवृन्दान्विता । संसेव्या सुमनोवरैर्नवरं समोल्लासिनी शोभना ।। चित्रासेचनके नलस्य चरिते बद्धास्पदा या सदा।
टीका कान्तिगुणान्विता जयति सा साहित्यविद्याधरी॥१॥ starricht etc. as above, followed by अनैषध निषाधानाम सर्गः समाप्त()॥६॥ इत्यपरार्जुन चालुका (क्य ) चूडामणि राजनारायणातवार भुजबलमल्ल राजाधिराज श्रीमद्वीसलदेवस्य भारतीभाण्डागारे नैषघस्यैकादशोध्यायः निर्मला सगोंयमेकादश etc.
नैषध with टीका
Naişadha with tīkā called
called विद्याधरी
Vidyādhari No. 378
454.
1895-1902. Size.- 9 in. by 4; in. Extent.- 347 leaves ; 17 lines to a page ; 54 letters to a line. Description.- Country paper ; old but well preserved ; Devanāgari
characters with that; hand-writing very small but clear legible and uniform ; borders and edges ruled in black lines; square blank space in the centre with 2 or 3 letters ; red pigment used frequently; yellow pigment used for correc
tions%3 folios. I and 347 slightly moth-eaten. Age.- Samvat 1732. Author.- Vidyadhara. Begins.- folio 10 Text- निपीय यस्य etc. as in No. 353
॥६॥॥ ॐ नमो विनायकाय ॥ Com.- समस्तवस्तुप्रतिभासशीला विश्वप्रबोधोदयकेतुभूताः
दोषांतकाः श्रीनिलयानुरागा जयंति संतो रविरम्यरूपाः १

Page #492

अ.]
kduya
467
मित्राद्वजेंद्रग्रसन प्रसक्ता गुरुद्विषोराहु समानशीला ..:
खलाः सुकाव्यामृतमंथनेषु ते खंडनीया विबुधेश्वरेण २ : अथ प्रथितसर्वसाहिताबोधविशुद्धबुद्धिर्द्धमार्थकामापवर्गसाधनं महाकाव्यं कर्तुकामो महाकविः श्रीश्रीहर्षस्तत्र प्रथमत एव आशीर्वादनमस्कारवस्तुनिर्देशानामन्यतमस्मिन् प्राप्ते समीहितवस्तुनिशमेव प्रणेषीत
etc.
folio 2gb इति श्रीमहाकाव्ये नैषधचरिते श्रीविद्याधरविरचितायां नलवर्ण(न)
नाम टीकासहितः प्रथमः सर्गः समाप्तः ग्रंथाग्रं १४६४. folio 45 श्रीसौरद्विज etc. up to सो द्विसंख्यायुतः ग्रं० १०६९
as in No. 377 folio 64b लीलाद्योतित etc. up to साहित्यविद्याधरी
as in No. 377 हंसभैमीसंवादो नाम तृतीयः सर्गः ग्रंथाग्रं ११९४
folio 3310 एकविंशतितमः सर्गः समाप्तः ॥ ग्रंथाग्रं १२८७ Ends.- (text ) fol. 346a
स्वर्भानुप्रतिवारपारण etc. Ends.- ( com. ) folio 347a
__ श्रीहर्षमितिः अर्द्ध व्याख्यातं तस्य श्रीहर्षस्यकृतौ काव्येऽयं द्वाविंशः सगोंगतः संपूर्णो जातः कीदृशस्य चंपूकृतः गद्यमयीचंपू: कथास्तस्याः कारकस्य नवसाहसांकचरिते नवसाहस इत्यंकोविरुहो यस्य तस्य चरिते गौडंश्वरस्य चरितः १५२ श्रीसौरद्विज etc. up to स चक्रे क्रमान् ||
as in No. 377 followed by इति श्रीपंडितविद्याधरविरचितायां नैषधदीपिकायां टीकायां द्वाविंशः सर्गः समाप्तमितिः नैषधदीपिका विद्याधरी संज्ञामलीलीखित् छ संवत् १७३२ वर्षे । पौषमासे उष्णपक्षे प्रतिपदातिथौ भौमवासरे । श्रीराजनगरमध्ये लिखितमिदम् शुभंभवत ॥ लेखिकपाठकयोः ॥ नैषध
विद्याधरीटीका संपूर्णेति ॥ श्री References.- See No. 377

Page #493

468
#underent
भावद्योत निका
No. 379
Ravya
Size: 10 in. by 43 in.
Extent. 535 leaves; 13-15 lines to a page; 45 letters to a line. Description. Country paper; old in appearance; Devanagari characters with TS; hand-writing clear and legible but not uniform; borders ruled in two double black lines; folios moth-eaten; red pigment used; the following folios are missing:
Sargas Folios Nos. Missing
[ 379.
Naiṣadhakavyaṭīkā Bhāvadyotanikā
IX
XI
XIV
XVI
15-17
XVII 8-10, 54-59, 71-76
25
Age. The Ms. appears to be old.
Author.- Seşa. Ramacandra (?) Begins.--folio. Ib
S
24-28
138.
1866-68.
The contents of the commentary are almost identical with the contents of the comm. by Nārāyaṇa. It is, therefore, difficult to say whether the present comm. is by Nārāyaṇa or by Șeșă Ramacandra although the colophons ascribe the authorship to Seşa Rămacandra. The Ms. contains cantos
VII-XXII.
ॐ नमः एवमिंद्रदूतीनिराकरणात् दृढं भैम्याः स्वविषयनुरागं परीक्ष्य तुष्टो नलः प्रत्यवभव भैमीमेवमवर्णयदिति प्रतिपादयितुं सप्तमं सर्गमारभते ।

Page #494

469
अति अद्रदूतीनिराकरणादनंतरं मेमीप्राप्तिविषये शीलनादौ च तेन विशेपेण रूपादि परिकल्पने विषये आदिशब्देनालिंगनादिसंभोगविषय यः पूर्व पल्लवयुक्तो जातो etc.
fclio 348 of 7th sarga
380.1
Kavya
इति शेषरामचंद्ररचितायां नैषधवृत्तौ सप्तमः सर्गः श्री.
folio 162 of 8th sarga.
इति कविकुलतिलक श्रीशेषरामचंद्रविरचितायां नैषधचरितभावद्योतनिकायां सर्वानवयकरण्यामष्टमः सर्गः ८ श्रीरस्तु श्री.
folio 663 of 21st sarga. इति etc. Ends.--folio. 35 of 22nd sarga.
एकविंशः सर्गः समाप्तिमितः सर्ग २१
एवं तात्यमद्वयं खंड ... धपि महाकविना पततम् एतत्काव्येति का... परस्थानं च तत्र कपदं प्रायो जिद्वयो शार्दूलविक्रीडितम् १५५ ॥
निका ॥ छ ॥ छ ॥
इति श्रीशेषरामचंद्रविरचितायां नैषघचरित भावद्योतनिकायां सर्वानवद्य... द्वाविंशः सर्गः समाप्तमिति समाप्ता चेयं नैषधचरितभावद्योत
References. Aufrecht Catalogus Catalogorum, i, 306; ii, 67* ; iii, 65b.
नैषधकाव्यटीका भावद्योतनिका
No. 380
Size.- 1o in. by 44 in.
Extent.- 207 leaves ; 15 lines to a page ; 48 letters to a line. Description.— Country paper; old in appearance ;
Naiṣadhakavyatikā Bhāvadyotanikā
416. 1887-91.
Devanagari characters with पृष्ठमात्रा ; hand-writing clear, legible, and uniform; borders ruled in two double black lines; square

Page #495

Kdora
[180.
blank spaces in the centre; margins, moth-eaten ; tolios 1-60 and 74 missing ; fol. 272 considerably damaged.
The Ms. contains cantos III-IX ( inc.). As regards
the author Vide remarks on the Ms. No. 138 of 1866-68. Age.- The Ms. appears to be old. Author.- Seşa Rāmacandra (?) Begins.-~-folio. 61.
ते च न पुमर्द्धरित्री पुरु हु न...वीत्यादि सिद्धं बिस्फु...तामिति स्फुरति स्फलत्योरित्यादिना विभाषाषत्वं । अनुकरणपटलक्ष्मीमित्यत्र समासांते विधेरनित्यत्वात्कक्षबभावः अनुकरणपदुश्चासौ लक्ष्मीश्चेति वा व्याख्योयं ॥७॥
etc. folio 99' इति श्रीशेषरामचंद्रविरचितायां नैषधीयचरितभावद्योतिकायां
सर्वानवद्यकरण्यां तृतीयः सर्गः समाप्तः ॥ श्री शुभं भवतु ।। folio 124* इति etc. ... ... ... चतुर्थः सर्गः समाप्तः
folio 229° इति etc. ... ... अष्टमः सर्गः समाप्तिमितः ॥ ७ ॥ Ends.-- folio. 2720
॥श्व इति । उन्नता नतैः प्रशस्तकयोत्नरोमांचैः कृत्वा बहुचेतसा चेतसस्थाने यासां पुलका एव जाता इति यावदेवं विधावियोगवशाबाष्यस्य धारा प्रवाहन वेगेन विस्तारयंत्पाः । परेद्य विप्राणेशं प्राप्तुमुत्कंठितबुद्धेमृत्स
कायास्तस्या...... References. - See No. 379
नैषधटीका called भावद्योतनिका
Naisadhatikā
called Bhāvadyotanikā
:82. A. 1883-84.
No.381
Size.- 114 in. by s in.
Extent.-21 leaves; I4 lines to a page; 52 letters to a line.

Page #496

381.]
Kavya
471
Description.— Country paper ; old in appearance ; Devanágarī characters with पृष्टमात्राs; hand-writing; clear legible and uniform; borders ruled in double black lines; red pigment used occasionally; the Ms. begins on fol. 68. Contains only the 4th canto.
Age.— The Ms. appears to be old. Author — Sesa Rāmacandra.
Begins.-folio. 68a
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥
अथ भैमिविप्रलंभवर्णनार्थे चतुर्थ सर्गमारभते । अथेति । अथ हंसगमनानंतरं मदनः श्रुतिपथोयगतमाकर्णितं नलस्य सौंदर्यादि गुणं गुणं मौर्षी विधायमौर्व्यथाकृष्टत्वाच्छृतिपथोपगतं एवंगुणविशिष्टमाकर्णितमाकर्ण कृष्टं च नलमेवमनीषितया कुसुमत्वेन च बाणं विधायतां भैमीं शीघ्रं जितवान् etc. Ends. folio. 88a
पूर्वार्द्धव्याख्या पूर्ववदेवास्थिरत्वविचारसंबंधि क्षणभंगनिरकरणेन स्थिरत्वस्य विचारकं वा यत्प्रकरणं ग्रंथस्तस्य भ्रातर्येकर्तुकतत्वस्य चरिते लक्षणया तस्य प्रतिपादकेद्रवितेस्मिन्महाकाव्ये स्वभावसुंदरश्व सर्ग समाप्तः । स्वयं विचारणश्रीहर्षोकृतः । चतुरः छयतौ चलोपश्वेति यति च लोपे इति सिद्धं ॥ १२४ ॥ ॥ इति श्रीशेषरामचंद्रविरचितायां नैषधचरित भावद्योतनवद्यकरिण्यां चतुर्थः सर्गः समाप्तः ॥
References. — See No. 379
नैषधकाव्यटीका
called गूढार्थकाशिका
No. 382
Naiṣadhakavyaṭīkā called Gudhārthakāṣikā
716.
1886-92.
Size.— ro3⁄4 in. by 44 in.
Extent.- - 31 leaves ; 14-16 lines to a page ; so letters to a line.

Page #497

Kavya
[ 382.
Description.— Country paper; old and brittle; Devanāgari characters; hand-writing clear and legible; borders ruled in double black lines.
The Ms. contains only the 1st canto.
472
Age. — Samvat 1786.
Author.— Lakşmanabhatta, son of Ramakrsnabhatta. Begins.
- folio rb
श्रीगणेशाय नमः
सर्गस्थित्युदितं सुवर्णघटितप्रासादलंकारितामापनं कमनीयवृत्तचितश्लोकं प्रकांडाकृतिं । कल्पोद्बोधरूदन्वयचितपदं सद्वर्णनीय स्थिति श्रीवल्मीकभुवः प्रबंधमिव तं श्रीरामभद्रं भजे ॥ १ ॥ श्रीपांक्तिरथपादाब्जरोलंबी कृतविग्रहं । पितरं रामकृष्णाख्यं नौमि विद्याविशारदं । २॥ स्पर्द्धामग्निनिवेशादुमया प्राप्ताठमासमाख्यां तां ।
नदीनिर्मलाचत्तां मातरमेकां सतीं सदा बंदे । ३॥ आपूर्वाचलभाचपश्चिम गिरेरुर्वीभृतांशेखरप्रांताधिष्टितप्रांतमद्भुतवपुः श्रीलक्ष्मणाग्रांचितं । वंदे विष्णुपदाश्रयं दिनकरं स्वभ्रातरं सर्वदा सत्कर्मप्रतिपादनार्थमुदितं प्रक्षिप्तदोषागमं ॥ ४ ॥ गणेशाय नमस्कृत्य पितृभ्यामग्रजन्मने । करोमि नैषधव्याख्यामन्यादृष्टपथानुगां ॥ ५ ॥ etc. Ends.-folio 31a
पद्मपादाचार्यटिप्पणे शारदायां चवं । शेषस्तु । शिषांत्यो वह्निसंयुक्तो ब्रह्माद्वितयमंतरा ।
तुरीयः स्वरशीतांशू रेखातारसमन्वितः ।
एष चिंतामणिर्नाममंत्र : सर्वार्थसाधक इत्याह । अत्र विशेषश्वतुर्दशे || प्रासूतो मानुपमाविबुधः श्रीरामकृष्णशर्मायं लक्ष्मणशर्मा कृतवान्नैषधगूढार्थकाशिकां टीकां ॥ १४६ ॥
ज्ञेयः ॥
॥ इति श्रीमल्लक्ष्मण भट्टकृत नैषधीयव्याख्याने प्रथमः सर्गः समाप्तः ॥ १ ॥
।। संवत् १७८६ ज्येष्टकृष्ण १ भौमे छ
॥ शुभमस्तु ॥ ॥ श्रीगोपालकृष्णाय नमः ॥ ॥ छ ॥ श्रीः ॥ ॥ श्रीरस्तु ॥

Page #498

383.]
Karya
473
References. 1 Aufrecht's Catalogus, Catalogorum. Part II, page
678. Besides the present Ms. Aufrecht mentions another Ms. of the commentary contained in the library of H. H. the Maharaja of Jammu and Kashmir. Cf. Catalogue of Sanskrit Mss. at Jammu. by M. A. Stein p. 69. That Ms. contains cantos VIII-XV.
नैषधकाव्यटीका
Naisadhakāvyatikā called
called जीवातु
Jivātu
136. No. 383
1866-68. Size.- 128 in. by 78 in. Extent.- 195 leaves ; 13 lines to a page; 40 letters to a line. Description.- Modern blue paper with water-marks; Devanagari
characters; hand-writing bold, clear and legible; a bound copy; folios I33-164 missing.
The Ms. contains cantos 1-6 (inc.) and 9 (inc. )
II (inc.). Age.-A modern copy. Author.-Mallinatha. Begins.--folio 1
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीसरस्वत्यै नमः।
खंदारका यत्र etc. ... as in No. 384 folio 310 इति श्रीपदवाक्यप्रमाणपारावारपारिण श्रीमहोपाध्यायकोलचल
मल्लिनाथसूरिविरचितायां नैषधव्याख्यायां प्रथमः सर्गः॥१॥ folio 52" इति etc. ... नैषधव्याख्यो जीवातुसमाख्याने द्वितीयः सर्गः ॥२॥ tolio 226b इति श्रीपदवाक्यप्रमाणपारावारपारिण श्रीमहोपाध्यायकोलचल
मल्लिनाथसरिविरचिते नैषधव्याख्याने जीवातुसमाख्याने दशमः सर्गः 60 [Kavya.]

Page #499

474
Katya
1384. Ends.-folio 2279
ययोदीप एव च नेपथ्यं अलंकारस्तस्य गंधस्तन्मयस्य तत्प्रचुरस्य गंधवहस्य
वायोप्रवाहं सरूध्यमध्ये मार्गमावृत्य सौरभमामोदमगाहत प्राविशत् ॥५॥ References:- See No. 384
नैषधकाव्यटीका
called
Naişadhakāvyatīkä
called Jivātu
जीवातु
No: 384
25.
1868-69.
Size.- Iol in. by 4g in. Extent.-951 leaves; 8 lines to a page; 32 letters to a line. Description.- Country paper; Devanagari characters; hand-writ
ing clear and legible, also appears to be uniform ; borders of some folios ruled in double red lines; folio following folio 132, is numbered as 133 and 134 ; yellow pigment used for corrections.
The Ms. contains cantos I-XXI. Age.- Samvat I776.
Author.-Mallinatha. Begins.-folio. 1b
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ ॥ श्रीसरस्वत्यै नमः॥ ॥ॐ॥ वृंदारका यत्र भवंति भंगा मंदाकिनी यन्मकरंदबिंदुः । तधारविंदाक्ष पदारविंदं वंदे चतुर्वर्गचतुष्पथं तत् ॥ आलंबे जगदालंबं लंबोदरपदांबुजं।। शुष्यंति यद्रजं स्पर्शात् सद्यः प्रत्यूहवार्धयः॥२॥ तदिव्यमव्ययं धाम सारस्वतमुपास्महे । ' यत्प्रकाशात्प्रशीयंते मोहांधतमसच्छटाः॥३॥

Page #500

384.] Kavya
475 श्रीमल्लिनाथविदुषा विदुषां मतेन तेनैष नैषधकथामृतकाव्यबंधः।। व्याख्यास्यतेऽस्तु रसभावगुणार्थशब्द सध्वन्यलंकृतिविवेकविदां मुदे तत् ॥४
क्षुद्रव्याख्याविषार्तानां श्रीहर्षकवितुर्गिरां। उज्जीवनाय जीवातुर्जीयादेष मया कृतः॥ ५॥ इहान्वयमुखेनैव सर्व व्याख्यायते मया। नामूलं लिख्यते किंचित् नानपक्षितमुच्यते ॥ ६॥
अथ तत्रभवान् श्रीहर्षकविः काव्यं यशसर्थकृते व्यवहारविदे शिवेतरक्षतये । सद्यः परनिर्वृतये कांतासंमिततयोपदेशयुजे इत्याद्यलंकारिवचनप्रामाण्यात्काव्यस्यानेकश्रेयसाधनतां काव्यालापांश्च वर्जयदिति निषेधशास्त्रस्या सन्काव्यविषयतां च पश्यन्नैषधाख्यं महाकाव्यं चिकीर्षुश्विकीर्षितार्था विघ्नपरिसमाप्तिसंप्रदायाविच्छेदलक्षण फलसाधनत्वादाशीनमस्क्रियावस्तुनिर्देशो वापि तन्मुखमेत्याशीरायन्यतमस्य प्रबंधमुखलक्षणत्वाच्च कथानायकस्य राज्ञो नलस्य भूतिलक्षणं परममंगलं वस्तु निर्दिशति ॥ निपीयेति ॥ यस्य क्षितिरक्षिणः क्षमापानलस्य नलाख्यस्य कथा उपाख्यानानि निपीय नितरामास्वाय
पीत्र समासे क्वाल्य वा देशः etc. folio 76% इति पदवाक्यप्रमाणपारावारपारिण श्रीमहोपाध्यायकोलचलमल्लि
नाथसूरिविरचितायां नैषधव्याख्यायां प्रथमस्सर्गः ॥१॥ folio 124 gfa etc.
नैषधव्याख्यो जीवातुसमाख्याने द्वितीयः सर्गः ॥२॥ Ends-folio 952
सायं नलः स्वयं सायंतनं विधिं कंसंविधित्सर्विदातुमिच्छुस्सन बहिरभूत् ॥ ४८॥ श्रीहर्षमिति ॥ भैभितुर्नलस्य यच्चरित्रं तद्वर्णनमये काव्ये भव्ये नूतन अबास्मिन् श्रीहर्षस्य कृती एकविंशतिर्गणना यस्य सोयं सर्गोमगासमाप्तः ॥
इति पदवाक्यप्रमाणपारावारपारिण श्रीमहोपाध्यायकोलचलमल्लिनाथ सूरिविरचिते नैषधव्याख्याने जीवातुसमाख्याने एकविंशविंशस्सर्गः ॥२१॥ शुभं भवतु ॥ संवत् १७७६ वर्षे वैशाखवदि १ बुधे पुस्तकं समाप्त ॥ ब ॥ ग्रंथ
संख्या १४२५ References.- I Mss. Aufrecht : Catalogus Catalogorum, i, 306%;
ii, 674; iii, 650.

Page #501

476
Kavya
[3851
This commentary is described in the Mad. Des. Cat. Vol. XX, Nos. II569-600.
tikā
नैषधचरित
Naisadhacarita with
with टीका No. 385
143.
1875-76. Size.-610 in. by Iof in. Extent.—284 leaves ; 16 lines to a page ; 22 letters to a line. Description.-Country paper; sarada characters; bold in appear
ance; hand-writing clear, legible and uniform ; some folios of pink colour ; last few folios moth-eaten and much of
the portion on those folios injured ; incompletę. Age.-Appears to be fairly old. Kasmir Samvat 66. Author (of the com. )- Rajanaka Ananda. Begins.
श्रीशारदायै नमः॥ हीते इवास्तां विभवेन यस्या इच्छाक्रियेनित्यमनुप्रवृत्ते । तत्तत्स्वरूपप्रतिपत्तिहेतुस्साज्ञानशक्तिमयि संनिधत्ताम् ॥
तदेवं भैमीविषयां नलस्य पूर्वरागपुष्टिमभिधाय नलविषयां भैम्याः पूर्वराग
पुष्टिमस्मिन् सर्गे वर्णयति ॥ Ends.- '
ॐ वर्षेऋतुरसाख्याते मासे माधव संज्ञके। कृष्णपक्षे चतुर्दश्यामाश्विभे सूर्यवासरे ॥ नैषधाभिधकाव्यस्य श्रीहर्षेण कृतस्य च ।
राजानकानंदकृता तत्तत्त्वविवृतिः शुभा ।।
मधुसूदनेन लिखिता शोधनीया सदा बुधैः ।।
सं० ६६ वै० वदि १४ रवौ शुभं भवतु लेखकपाठकानाम् ।। References:- I Aufrecht Cat. Catalo. I, 3060

Page #502

386.1
Kavya
477
नैषधकाव्य
Naişadhakāvya with
with टीका
tīkā
188. No. 386
1879-80. Size.- 11 in by s} in. Extent.- 232 leaves ; 24 lines to a page ; so letters to a line. Description.-- Country paper ; very old and brittle ; Devanāgari
characters with पृष्ठमात्राs; hand-writing very small and closely written; borders ruled in double black lines; red pigment used; folios not correctly numbered ; corners of folios slightly damaged ; last folio considerably mutilated The Ms. contains the comm. on all the cantos except the
14th.
. The date of the composition is given as Samvat 1378. Age.-- Sarivat I473; A. D. I417. Author.-- Isanadeva. Cf. K. K. Handiqui's Naisadhacarita.
. p. XI, of the Introduction. Begins.--folio. 10
Text- निपीय यस्य etc. ... as in No 353 Com.- 1ॐनमः श्रीगणपतिसरस्वतीभ्यां ॥
प्रणम्य शंभु ससुतं वरप्रदं सरस्वतीं वाचि विलासदायिनी । परा परादेशिकवंशसंततिं सुखप्रत्वो (?) पदभावटीपकं ॥१॥ सुयोजनं कर्णसुधाकरं परं रसानुगं नित्यमनोभिदीपनं। सतां मुदे नैषधटिप्पणं मया विरच्यते शैवमतानुसारिणा ॥२॥ गुरुं विनितत्परिचिंत्य टिप्पणं विदंतु काव्यं सुधियो नलस्य तत् । विशेषभावस्तु भवेदितोपि गुरुस्तदा स्मादपि कास्तु नः क्षितिः॥३॥ योलंकारविवेचने कुतुकिनः श्रीहर्षसंकीर्तिते । काव्येऽस्मिन् स्वयमेव ते विदधतु प्रज्ञाविलासं बुधाः॥ टीकां वा बहुतो विचारजटिलां पश्यतु विद्याधरी। तद्वस्थान वयं हितस्य करणे प्रायो न गानोयमा॥४॥

Page #503

478
Karya
1386.
श्रीवामराशिगुरुरत्र बभूव सिंहो वादींद्रकुंजरघटास विराजमानः। शिष्योपि तस्य पदवाक्यविचारदक्ष ईशानदेव इति तस्यं कृतिः शुभेयं ॥ ५।।
माधूकरी समाश्रित्य वृत्तिमेतदिहार्जितं । मया तपस्विना तस्मादलंकाव्यविदां हसैः॥६॥ सर्वोपि काव्यमुपजीव्य करोति शास्त्रं । व्याख्यां गुरोरपि मयाऽनुकृता तदेयं ।। । विद्वान् स याति नरकं खलु यः प्रसिध्धे । स्वीयं बदन परकृति प्रतिभाति लोके ।।
किल सर्गबंधो महाकाव्यमुच्यते । तस्य लक्षणं आशीर्नमस्क्रियावस्तुनिर्देशोवापि तन्मुखं अतः प्रथितसर्वसाहित्यबोधविशुद्धबुद्धिर्महाकविः श्रीहर्षोपि धर्मार्थकामापवर्गसाधनं महाकाव्यं कर्तुकामस्तत्र प्रथमतएवाशीनमस्क्रियावस्तुनिर्देशानामेकतरस्मिन् प्राप्त समीहितवस्तुनिर्देशमेवादी प्रणीत
वान् ॥७॥ folio 18. आचार्य श्रीवामराशिगुरुशिष्येण श्रीमदीशानदेवेन विरचिते नैषध.
काव्यचिंतामणिटिप्पणे प्रथमः सर्गः समाप्तः ॥॥ folio 29* आचार्य etc. ... द्वितीयः सर्गः समाप्तः।।
folio 230b आचार्य etc.
एकविंशतितमः सर्गः समाप्तः। Ends.- folio. 2444
श्रीहर्षे द्वाविंशो नवसाहसांकचरिते चंद्र ...
... कृतौ नलीयचरिते सर्गो निसर्गाज्वलः ॥१५३॥ तस्य श्रीहर्षस्यकृतौ काव्येऽयं द्वाविंशः सर्गोगतः। ... ... चंपूरुतः । गद्यपद्यमयाचंपूकथा तस्याः कारकस्य । (नवसाहसांकचरिते नवसाहस इत्यांकाविर ... गौडेश्वरचरिते ॥५३॥ आभिनवसाहसस्य चिन्हं यस्य स राजा विक्रमादित्यस्तस्य चीरते चंपू ...
___ न चपूकथा सा श्रीहर्षेण कृता इत्यन्यतः ॥१५३ ।। आचार्य श्रीवामराशिशिष्यशानदेवविरचिते नैषधकाव्ये .... शः सर्गः समाप्तः ॥ ब ।। शिवमस्तु । सर्वजगतः । श्रीकृष्णांबिकाश्रीव ... मल्लश्रीगुरुचरणेभ्यो नमः । छ ।
... त्रयोदशशतं यद्विक्रमाद्भपतेः। सप्तत्यासहितं ततो वसुभिस्त्वस्मान्मया श्रीमता ।।

Page #504

387. 1
Kavya
णि टिप्पणं ।
श्रीकाश्या वसता शैवाचार्य तपस्विना विरचितं शक्रः सहस्लैर्मितं ॥ १ ॥ विद्वद्भिस्तुविचार्यमस्य सुखदाव्य
व्यस्येदमहो तदा विवरण संसृ (?) ज्यतां दूरतः । नोचेत्स्वीक्रियतां तदा हि सुखदा व्याख्यानकाले भवेत् । च यो व्याख्यातृ विख्यातये ॥ २ ॥
...
नाम द्वाविंशः सर्गः ।
Then follow the colophons of the 22 sargas.
विहंगगमनोनाम प्रथमः सर्गः etc.
...
No. 387
...
नैषधकाव्य टिप्पणक
इति हर्षकृतौ आनंदांकक
...
479
The tollowing endorsement is in a different hand:
संवत् १७४३ वर्षे फाल्गुणवदि ५ सोमोयेहदवीचिपुरे वसता बाह्यनागरज्ञातीय काश्मीरजनन भूमि श्रीकालिदासांतेवासिना त्रि. बालासुत त्रि० साधनस्य (?) मनसः प्रमोदायतथा श्रीकृष्णांबिका दमल्ल हेरंब - प्रसादप्राप्तसुत कान्ताधीत्यै श्रीहर्षपंडितयशो निचय नैषधकाव्यस्य दीका लिखे शुभं भवतु लेखकपाठकयो:--
up to शशांकसंकीर्त्तनं
References,-- Aufrecht, Cat. Cat. i, 306b. Aufrecht mentions only
two Mss. of this commentary.
Naiṣadhakavyatippanaka
145.
1882-83.
Size.-9
in. by 4 in.
Extent. -- 21 leaves ; 13 lines to page; 40 letters to a line. Description.-- Country papaper; old in appearance; Devanagari characters with guars; hand-writing clear but not quite legible; borders ruled in double black lines; red pigment used : the Ms. begins on fol. rog and ends on fol. 125. The Ms. is a fragment having comm. on canto VI.
Age.-- The Ms. is old..

Page #505

480
Kavya
[381
Author.-Isanadeva, pupil of Vamadeva. Begins.- abruptly folio 105*
नाससाद । कीदृशीमवरावर्ती रुपिकं कुंडिनपुरमिति व्याख्यान । ' तत्कथममरावतीत्युक्तं तत्राहुः । कुंडिन इति यदाख्यापदं नाम पदं तेन गुप्तां।
एतेन सा नगरी अमरावत्येव । etc. folio 125
आचार्य श्रीवामदेवराशिशिष्येण श्रीभदीशानदेवेनछते नैषधकाव्य
चिंतामाणटिप्पणके षष्ठः सर्गः समाप्तः ॥ छ । Ends.- folio. 1250
अथानंतरं अंतरामध्ये हर्षामृताब्धौ मम कतुः । मनसानंदो बभूवेत्यर्थः । तवोऽनंतरं प्रमोदेन या अश्रुपरंपरा । नद्यां ममज्जतुः । आनंदाश्राण जातानी
त्यर्थः । ब्रह्मादयस्येत्यादि अस्या भैम्या रोमान एव प्रथमं निराक्षिते ... References-- See No. 386
नैषधकाव्य
Naişadhakāvya with
with टीका
Commentary
89. No. 388
1819-24. Size.— 104 in. by 4; in Extent.- 140 leaves ; 24-25 lines to a page ; 40 letters to a line.
besides 28-30 lines in the margin. Description.- Country paper; old in appearance; Devanagari
characters with पृष्ठमात्राs%3hand-writing very small but clear and legible; borders ruled in double black lines; square blank spaces (with some letters ) in the centre and in the margins; this is a pairat Ms. having text in the middle and com. all round it; red pigment used,

Page #506

388.] Kavya
481 ___ The Ms. is complete. The date of composition, as
given by the author, is Samvat 1353 (A. D. 1297). Age. - Samvat 1697.... Author of the text. - Śrī Harșa.
, , , comm:- Candupandita.. Begins.- folio b... ... . .. .
Text- facher Thu etc. . as in No 353 ..... ॥६॥ श्रीसर्वज्ञाय नमः॥........... __Com.-- सम्यक साधूपकरणकलाचारकालेतियोग्ये । ...........:
... सविस्तारे विलसति सतां निर्मले मानसे यः॥.......)
सहाचस्ते दिशतु सदसक्षीरनीरांतरज्ञो। .... ब्रह्मानंदीसुगतिरचना राजहंसो विवेकः॥१॥ टीका यद्यपि सोपपत्तिरचनां विद्याधरो निर्ममे। . श्रीहर्षस्य तथापि न त्यजति सा गंभीरतां भारती॥ . दिक्कलंकषतां गतेजलधरैरुद्गह्यमाणं मुहुः। पारावारमपारमंबु किमिह स्याज्जानुमात्र क्वचित् ॥ २॥ तस्माद्यागधिदेवतां तदनु च श्रीवैद्यनाथं गुरूं। नत्वा भक्तिपुरस्सरं कविवर सम्राट् स्थपत्यग्निवित् ।। चांडूपंडितसंज्ञितो निजधिया टीका व्यलीका कवेः।
भीहर्षस्य कृतौ विशेषमधिकं वक्तुं विधत्ते क्वचित् ॥३॥ ... प्रथमं तावदक(क)विर्विजिगीषुकथायां स्वपितुः परिभावकमुवयनमत्यर्पण तया कटाक्षयन् तद्ग्रंथग्रंथीनु ग्रंथयितुं खंडनं प्रारिप्सुः चतुर्विधपुरुषार्थैरनिमान
मनवधीयमानं अवधार्यमान समेकतानतामानिनाय | etc. folio I3 श्रीनैषधदीपिकायां प्रथमः सर्गः।। ब॥ folio 19" इति नैषधदीपिकायां टीकायां द्वितीयः सर्गः समाधमिति
folio 132° इति श्रीपंडित श्रीचांडूविरचितायां नैषधदीपिकायां टीकायां एकविंश . . सर्गः समाप्तः ।। ॐ नमः सर्वज्ञाय ॥ Ends.---folio 140 Text- स्वर्भानु etc.... ..... up to निसर्गाज्वलः ॥५१॥ ...... ....
as in No. 353 6. [Kavya] .

Page #507

482
Ravya
[388.
followed by शशांकवर्णनं नाम द्वाविंशः सर्गः ॥२२॥ followed by यथायूनस्तद्वत etc. ... up to पुरुषादरभरैः
as in No. 353 followed by तांबूलद्वयमासनं चलयते यः कर्णकुब्जेश्वरा-। .....
यः साक्षात्कुरुते समाधिषु परब्रह्मप्रमोदार्णवं ।। . . .. यत्काव्यं मधुवर्षिधर्षितपरास्तषु यस्स्योक्तयः। श्री भीहर्षकवेः कृति कृति मुदे तस्याभ्युदीयादियं ।। ५३॥ .
समाप्तमिदं नैषधीयचरितं संवनंदमुनिरसविधुमिते फाल्टनमासि गुरौ राकायां वीष्णविनयेन लिखितं । Com.-- श्रीहर्षस्तां वाणी सर्वैर्महाकविभिः समं न तुलयति । यस्य कवेगिस्मृतं खेदच्छेदि आनंदकरं च उदीयते ॥ ५३॥
श्रीमानालिगपंडितः स्वसमयाविभूतसर्वाश्रम-1 श्चांडूपंडितसंज्ञितं प्रसुषुवे श्रीगौरिदेवी च यं ।।। बुधबा श्रीमुनिदेवसंज्ञ विबुधान काव्यं नवं नैषधं। द्वाविंशै शशिवर्णने विवरणं सर्गे सटीका व्यधात् ॥१॥ श्रीनागरजाति समस्तगोत्रमुख्योस्तयः क्षीरवटावटंकः । तत्वान्वयेऽभूनिजवंशरूपावतंसभूपंडित तातनामा॥ तस्मादजायत ...
... ... बेषुबंधनपटु विबुधोथ जातः। तस्यांगभूतभवदोलिगपंडिताख्यो। यो जन्मतः प्रभतितो वितथं बभाषे ॥३॥ यो ब्रह्मचारिगृह ... मान क्रमवशाक्रमवापकाले तस्यात्मजः समजनिष्ट समिष्ट सोमसंख्यासुतर्पित सुपर्वपतिर्विगर्वः॥४॥ यो वाजपेययजने ... कृत्वा बृहस्पति सर्वस्थ पतित्वपाय। यो द्वादशाहचयनेग्रिदप्य सूत्सः। श्रीचांडूपंडित इमां विततान टीकां ॥५॥ श्रीविक्रमार्कसमया) शरदामथ त्रिपंचाशतासमाधिकेषु शतेवितेतु। तेषु त्रयोदशसु भाद्रपदे च शुक्लपक्षे त्रयोदश तिथौ रविवासरे च ।।
श्रीमाधवपंडिते महामात्ये धवल ... नगरे •महन्नारायणा ... नि ... वियं टीका ॥७॥

Page #508

389.)
Kavya निष्पना तदत्र भुवर्नारायणमंत्रिणा ... ...... .।
क विदुषां नंदतु हृदयं समाहितः मतीनां।।८॥.......... इति श्रीनैषधदीपिकायां टीकायां द्वाविंशतितम सर्ग समाप्तं ।। छ । .. ..
चांडूपंडितकृतिरियं नैषधदीपिका नाम टीका ।। . यादृशं पुस्तकं दृष्ट्वा etc. श्रीरस्तु ।। कल्याणमस्तु ॥ ग्रंथ १३५०० संख्यावृत्तितः । सूत्र ४५०० उभय
मीलने अष्टादशसहस्राणि १८०००॥ References.-- Mss.-Aufrecht :- Catalogus, Catalogorum ; i, 3066.
The three Mss. of this com. which are available in this library, are not recorded by Aufrecht. Cf. Naişadhacarita, by K. K. Handiqui Intro. pp. I-VII. and P. K. Gode's Note published in the Journal of the Mythic Society (April 1928). Dr. Bühler in the report of 1874-75 'states that the date of the comm. is A. D. I456-57. This mistake has been corrected by Mr. P. K. Gode in his note referred to above.
नैषधकास्यदीपिका No. 389
Naişadbakāvyadipikā
16.
Size. — 102 in by 48 in. Extént.--305 leaves ; 12-16 lines to a page ; 44-so letters to a line. Description.- country paper; old and brittle; Devanagari charac
_ters with पृष्ठमात्रा ; hand-writing clear, and legible; bor. ..ders ruled in double black lines; red pigment used;
slightly moth-eater ; folios 161-175 and 222-302 are missing. The Ms. contains the comm. on cantos 1-X, XII, XVIII-XXII, and about a dozen verses of conto XI. The leaves of cantos X and XVIII-XXII are of a smaller size; The Ms. appears to have been written at different times. At the end of canto II ( fol. 40.) the date is given as Samvat 1476 while at the end of canto XXII it is stated to be Samvat 1473. .

Page #509

484
Kavya
Age. – Samvat 1476 and 1473. Author of the text. - Candupandita. Begins.— folio. rb
॥ ६० ॥ ॐ नमो विनायकाय ॥
वाग्देवतापटुतरां धियमादधानु धातुःसुता भगवती स्ववपुर्मयूखैः ॥ शेषो हि कुंदशरदिंदुकुलामरालपीयुष हार हरहासमहः सगः ॥ १२ ॥ सम्यक् etc. up to आनिनाय as in No. 388 1 folio 254 इति धवलक्कक वास्तव्यनागरश्रोत्रियावतंस पंडित श्रीवैद्यनाथ शिष्यऋग्भाष्यकृल्लक्ष होमचतुष्टयकृत् सम्राद्स्थपति सप्त सोमसंस्थाया जिव्हादशाहाग्नि विहिक्षित श्रीचांडूविरचितायां नैषधदीपिकायां टीकायां हंसगमनो नाम प्रथमः सर्गः ॥ छ ॥
folio 40
इति etc.
द्वितीयः सर्गः समाप्तः ॥ छ ॥
मंगलमस्तु || शुभं भवतु कल्यागमस्तु सर्वजगतः परहितनिरता भवंतु भूतगणाः ॥ दोषाः प्रयांतु नाशं सर्वत्र सुखीभवतु लोकः ॥ ब ॥ संवत् १४७६ वर्षे भाद्रपदमासे कृष्णपक्षे षष्टयां तिथौ गुरुदिने भिषग्वर मंत्रि श्रीभाभलसुत : नारायणस्य वैद्यकविद्याविशारदस्य व सुमतः सदा परमसोमनस्य भाषितांत :करणस्य निजविपुलविमलकुल गगनमंडलशशिधरस्य दामोदरपरिष्वंग शंख: पबलगुणग्रामविभूषितासंख्यद्वीपविभूषण सागरांबराभोगस्य सारसारस्वतजपां कुटीसमां ष्ट भारतीस्वरसमर्पित कविना भांडा गारस्वैरसमर्पणता तानेक विद्यार्थिनः प्रज्ञागंगाहिमाद्रेः सज्जनजनमानोव संतस्य पुस्तकमिद मालेखि || शुभं भवतु ॥ छ ॥ कल्याणमस्तु लेखकपाठकयोः । श्रीः ॥ Ends. folio 400b
...
...
श्री हस्तां वाणीं सर्वैर्महाकविभिः समं न तुलयति । यस्य कवेर्वागसृतं खेदच्छेदि आनंदकरं च उच्यते ।। १५१ ।।
श्रीमान लिगपंडितः etc.
निह
किमपि मुकुट ... स्वापश्रोत्रियाणां । प्रतिनिधिरिव तेजः सद्मनः पद्मयोः ॥
4.0
...
विधुरुपसमसिंघोरालिगोनामधीमा - 1
1389
....
up to मतीनां as in No. 388
निपन्न गौरिदेवीति चास्य ॥ १ ॥

Page #510

390.1 Kavya
485 - ककुभकाभिसंतः काममन्ये प्रथंतां।. .
तदपि जगति तुल्यो ..... तनालिगस्य ।। . अधुतवनममांगीः कीर्तिसिंधर्षदीया
__ हसतिगिरिशमौलेर्गर्भकंदामगंगा ॥२॥ हसतिसीतमरीचि मरीचयः स्तुलितजन्दुसताजलवीचयः ।
क्षुमितदुग्धधुनीधवबंधवोऽधवलयन जगदालिग कीर्तयः ॥३॥ . ' किं धारिणात्र जलधौ जलधौतशैलेप्यप्रीणितानिवहे किस हेमलक्ष्म्याः। मत्पात्रपाणिषु सवारिसुवर्णवर्ण व्याख्यायते कविरालिगपाणिरेब।। ४ ॥ मेरु स्वर्णमयोप्यसौ कवितृभिः स्तुल्यं कथं कथ्यता। य पार्श्वभ्रमतोपि न स्थितिमिदं मित्रस्य चक्रे मनाक || . . तं निश्चित्य बुधालिगं युणिगुणश्लाध्यं वयं मुन्महे । दात्रेये न कृतार्थिताः प्रणयिनः सर्वे स्थितिं लंभिताः ॥५॥ " तदात्मजसाल्हणनामधेयों विशारदः शारदचंद्रकीर्तिः। महाक्रतो ज्योतिष कर्मकांडे क्रमाद्यतु संस्थतया भयोक्ता ॥ ६॥.. सम्राट् स्थपत्यनिविदग्रजम्माप्रगण्य चांइविदुषोऽनुजन्मा । विद्यवृद्वार्चितसर्वदेव बुधाजन्मा महनीयजन्मा ॥ ७॥... श्रीवैद्यनाथाभिधसूक्तदेवीपदप्रसादेष बितप्रसादैः।
कृपा(पा पदैरग्रज भक्तियुक्तः क्वचित् क्वचित पूरयति स्म ठीकां ॥८॥ इति श्रीपंडितचाडूविरचितायां नैषधदीपिकायां द्वाविंशः सर्गः ॥ समाप्तिमितः ॥ छ । श्रीरस्तु सनातनी लेखकपाठकयोश्च ।। संवत् १४७३ वर्षे पौषस्थासत सप्तम्यां सूर्यजाह्निनागरज्ञातीय मंत्रिभाभलतनयमहंमारायणप्रभृती
मामध्ययनार्थे । अदीच्यो ज्ञातीय ज्यो नरपतिना लिलिखे मेन्यदीपिका ॥ ... ॥ ॥श्रीः।।.. References.- See No. 388 ......... ...........
नैषधदीपिका..
.............Naisadhadipika . .
.
415.
415. No.390
1887-94... Size.-- 104 in. by 4} in. Extent. - 114 leaves ; 12 lines to a page ; 36 letters to a line.

Page #511

[ 390
Kavya
Description.—Country paper; very old in appearance; Devanagari characters with पृष्ठमात्राs; hand-writing clear, and legible borders ruled in double black lines; folios slightly motheaten ; red pigment occasionally used folios 1-13 missing. The Ms. contains cantos XVII (inc.)-XXII.
486
Age.- Samvat 1442.
Author.—Candūpandita.
Begins.—folio 144
न् श्रोतुकामः सर्पाणां चक्षुः श्रवस्वात इत्येकोऽनुभावो सार्थमुक्तं । etc.
निषिद्धः || अंतः इति
folio 30b of 17th Canto
श्रीहर्षात् संभूते महाकाव्ये सप्तदशः सर्गो यातः परिसमाप्तः
Ends.-tolio 18b
स्वर्भानु etc. up to तुष्टये ॥ as in No. 353 followed by देवो नोऽस्माकं सृष्टये प्रीतयेऽस्तु । भवतु को देवस्तुषारतिवंद्रस्तुषारा शीतला युतिर्यस्य सः । कीदृशः । प्राप्तसहस्रधार कलशश्री । प्राप्ता . लब्धा सहस्रधारस्य कलशस्य श्रीर्येन स ॥ तथा ॥ छ ॥ १४९
श्रीहर्षे etc. up to सग निसर्गोज्वलः १५० as in No. 353 followed by शशांकसंकीर्त्तनो नाम द्वाविंशतितमः सर्गः समाप्तः ॥ छ ॥ ॥ श्री० ॥ छ ॥ श्रीः ॥ शिवमस्तु लेखकपाठ ( क )योः । स्वस्ति संवत् १४४२ वर्षे मार्गशरवदि त्रयोदश्यां तिथौ गुरुदिनेऽयेहवयजलपुरे मलिकश्री मुफरिह प्रतिपत्तौ सिलारसरफव्यापारे नैषधमहाकाव्यस्य टीका श्री चांडूमहाकावेविरचिता लिखिता । शुभं भवतु ॥ श्रीः ॥ ॥ छ ॥
लक्ष्मी लक्ष्मीपतिर्वा वितरतु सततं शंकरः कंकसे नु । पद्मां पद्मकजन्मा सदुप्रकृतिफलां दीप्तिमान् दीप्तिमाशुः ॥ कामः कामानभिष्टामभिमतजननी भारती भारतीस-1
41.
द्विeti (?) धिष्ण्या घिना यो गुणिगणगणनां श्रीगणानामधीशः ॥ १ ॥
References. - See No. 388

Page #512

ra
397. Kavya
487 नैषधटीका
Naigadhatikā
187. No. 391
1879-80." Size.— 11 in. by 34 in. Extent.-40 leaves ; Io lines to a page ; 60 letters to a line. Description.- Country paper ; old and. musty; Devanagari cha.
racters with TASTS; hand-writing clear, : legible and uniform ; borders ruled in double black lines; red pigment used; edges slightly worn out ; folios 1-85, 92, 93, 96101, 106-23,125 and 127 are missing; incomplete and
fragmentary. : Age:- The Ms. is very old. Author.- Visvesvara Suri. . . Begins.--folio 86
... य एव तथा उचैरुन्नती स्तनौ यस्यास्तस्यां मावस्तनत्तासा भजनि संपा. . दिता ! तरंगिण्यां च तथोच्चै स्तनताधिकं शब्दायमाने नष्टन शब्द इति - मौषादिको धातुः ततः शता। घनेन मेधेनो मेघे मूर्तियणे त्रिमूर्ते निरंतरे
इत्युभयत्राप्यमरसिंहः । etc... __folio 138* इत्याचार्यविश्वेश्वरसूरिविरचितायां नैषधटीकायां वशमः सर्गः ॥
Ends.--folio 1536
पृथिव्यप्तेजोवावाकाशकालादिगात्ममनासीति नवैव द्रव्याणीति हि . कणादसूत्रम् । पारे वालिया वामगोचरः । चिदंभोधि नि सीमानंदं एकं मुख्य
पुरुषं परमात्मान(न) लक्षीकृत्य भूयोत्यर्थस्तत्परा भवति ॥ १३० श्रीहर्ष कवि - राजेति । पूर्वाई पूर्वसर्गात व्याख्यातम् References.- Mss.-Aufrecht : Car. Catalo., i, 307%; ifi, 65.
This comm. is de scribed in the Mad. Cat. Vol. XX. No. 11603.

Page #513

488
Kavya
392.
नैवधीयचरितटीका
Naişadhiyacaritatikā
369. No. 392
1884-1887. Size. There are two fragments of different sizes.
first fragment ('folios 84 to 224 )=16 folios.
Size 10 in. by 4 in.. Second fragment ( folios 231 to 262 ) = 34 folios.
Size:-95 in. by 43 in. Extent: --- 50 leaves ; 12-17 lines to a page; 50-57 letters to a line. Description.--Country paper; very old and slightly worn-out; Deva
nāgari characters ; in the first fragment the hand-writing is smaller than that in the 2nd fragment, though both fragments show'a clear and legible hand. Borders of first fragment are ruled with triple red lines while those of the second fragment ruled with double black lines; yellow pigment is used for many corrections in the Ms; red pigment is used to mark out beginning of stanzas commented on from the portion of the portion of the commentry proper; in the first fragment red dandas are used on a few.. folios ; blank space (about 1 in. square ) left in the middle of all folios; missing folios : 1 to 83, 85 to 88, 90 to IIS, 126 to 217 219 to 221, 224 to 230, 237. The following colophons are to be fuund in the extant folios :
. Colophon for Chapter XI on falio 120-1 :) , XX
o 231 .XXI
" 250 XXII
» 265 The following verse is repeated before or after the colo
phons of chapter XX, XXI and XXII :: folio 231
“ofistifasigaaguigi
लब्धप्रतिष्ठविबुधोत्तमरत्नचंद्रः।। श्रीनैषधीयचरिते कुरुते स्म टीका ।
विंशः समाप्तिमितवानिह सर्ग एषः॥१॥
..
...
.

Page #514

393.]
Kavya
489
folio 250-Last line of the verse ? .. “विंशः स्म सैक इति सर्ग इयतिपूर्ति" folio 265-Last line of the verse-.'
" द्वाविंशः एष इति सर्ग इह प्रपूर्णः” Age.- Samvat 1668. Author.-Ratnacandra. Subject.- Kavya (comm. on the Naisadhiyakāvya of Sri Harsa). .. Begins.-- folio 84
"-थेन । क्षुधं च निर्वापयता तृषं च etc. Ends.--folio 265
" खेदं छिनत्तीति तत् खेदछिदि प्रमहरं प्रीणनं चन्द्र इत्यनेनाभियो महत्त्वं द्योत्यते इति शुभं । ब ॥ इति नैषधाख्य महाकाव्यविवृतं ।। च ॥ संवत्
१६६८ References. The only Ms of the work recorded by Aufrecht is
“Rgb 369 (fr.)” which is the same as the present Ms described above. The present fragment is, therefore, important.
(See P. K. Gode's note in the Annals of Bhand. Inst. Vol. XIII pp. 94-96).
451.
नैषधटीका
Naisadhatikā called
called दीपिका
Dipikā No. 393
1895-1902. Size.-- 104 in. by 4 in. Extent.-73 leaves; 9-10 lines to a page; 45 letters to a line. Description.- Country paper; old in appearance%3 Devanagari cha
racters; hand-writing clear, and legible; borders ruled

Page #515

490
Kavya
[ 393.
in two double black lines ; some folios pasted with slips of paper ; folios I-40, 47, 68, 75, 77-98, IIO, II7, 127147, 149, 160, 163-65 missing; red and yellow pigment used.
The Ms. is fragmentary. Age.- The Ms. appears to be old. Author.- Not mentioned. Begins.-abruptly folio 4I'
... मिति इन् । सूक्ष्म्ये परमाण्बादौ साक्षिणी ततो न समासः। ईदृशे आक्षिणी सुखालंकृतिरेव स्वग्राह्यग्रहणालक्षणफलाभावात् । सुहृत्स्वहृदयं चेतीदमेव नेत्रद्वयं-कालादि व्यवहितस्यापि ग्राहकत्वान्नेत्रं तु मुखालंकारमेव ।
etc. - folio sr* इति दीपिकायां द्वितीयः सर्गः॥ Ends.-- folio 1660
यदि । यदि नलंविना आत्मानमुद्धधुमनाभवे । उबंधने भर्नुकामास्या.. स्तर्हि दिवि स्थितानां ...

Page #516
_