________________
6
પ્રીત કિયે દુઃખ હોય'
એક માઇલેક એ લોકો આગળ વધ્યા હશે, ત્યારે ટ્રોસિલિયને પેાતાના ઘેાડાની ગતિ જોઈને કહ્યું, આજ સવાર કરતાં મારો ઘેાડો કંઈ વધુ જોસમાં આવી ગયા હોય એમ લાગે છે, તેનું શું કારણ, વારુ ?”
વેલૅન્ડે હસીને જણાવ્યું, “તો આપ નામદારના લક્ષમાં એ વાત આવી ગઈ કેમ ? એ મારું ગુપ્ત રહસ્ય છે: મેં મૂઠી ટ-ધાન સાથે એ વસ્તુ ભેળવીને તમારા ઘેાડાને ખવરાવી દીધી છે, એટલે છ કલાક સુધી તે તમારે ઘોડાને એડી જ નહિ મારવી પડે. વૈદું કંઈ હું અમસ્તા શીખ્યો નથી ! ” “ પણ ઘેાડાને કશું નુકસાન તો નહિ થાયને ? ”
66
66
""
ના, ના, એની માનું ધાવણ ધાવવાથી થાય તેથી વધુ કશું તેને તહિ થાય. એમ કહી તે એ નુસખાના ગુણ વિષે વધુ વિગતે વાત માંડવા જતા હતા, તેવામાં પાછળ એક જબરદસ્ત ધડાકો થયો – જાણે કોઈ જબરા કિલ્લાની તેાતિંગ દીવાલ તોડવા મેટી સુરંગ ફોડી હોય. બંને જણાએ એ દિશામાં નજર કરી, તે તે જગાએથી આવ્યા હતા તે જગાએ
ધુમાડાના એક સ્તંભ સ્વચ્છ આકાશમાં ઊઠતા જણાયો.
<<
મારું ભોંયરું ઊડી ગયું ! " વેલૅન્ડ બોલ્યા; તથા એ ધડાકો થવાનું કારણ કલ્પી લઈને તેણે ઉમેર્યું, “મેં પેલા છછૂંદરના સાંભળતાં મારા ગુરુએ મને ઉરાડી મૂકવા દાટી રાખેલી સુરંગની વાત કરી, એ ભારે ભૂલ થઈ ગઈ. એ છછૂંદરને એ સાંભળ્યા બાદ એવા ધડાકો કરવાનું મન થયા વિના રહે જ નહિ. પણ હવે આપણે અહીંથી જલદી આગળ ભાગવું જોઈએ – કારણ કે આખા પ્રદેશના લોકો હમણાં તે તરફ જવા નીકળશે. ’’
“ તા એ છછૂંદરે આ પરચા આપણને બતાવવા ધાર્યો હતો કેમ ? જો આપણે ત્યાં થોડા વધુ રોકાયા હોત, તો આપણને એ પરચા વળી વિશેષ તીવ્રતાથી અનુભવવા મળત!”
“ના, ના; તે આપણને ચેતવ્યા વિના રહેત જ નહિ. આપણે ખરેખર આગળ ચાલવા માંડયા છીએ કે નહિ, એની ખાતરી કરવા તેણે ભાગતાં ભાગતાં બે ત્રણ વખત આપણા તરફ પાછા વળીને જોયું હતું, એ હવે મને યાદ આવે છે. તોફાન કરવાની બાબતમાં તો તે ભૂતનો ભાઈ જ છે; અલબત્ત, મને પોતાને જ તેણે કેટકેટલી એવી પજવણી કરેલી છે. પણ સરવાળે તે મને લાભ જ કરી આપતા – ખાસ કરીને નાળ જડાવનાર કે ઘેાડાના પૈદા માટેના ઘરાકો લાવી આપીને મારા હથેાડાનો અવાજ શરૂ થતાં પેલા