________________
૩૨
પ્રતિક્રમણ હેતુગર્ભિત સ્વાધ્યાયઢાળ-૪/ગાથા-૨-૩, ૪ ફળવાળું થાય છે. પાપનું શુદ્ધીકરણ એ અતિદુષ્કર કાર્ય છે. તેથી મંગલપૂર્વક પાપનું શુદ્ધીકરણ કરવામાં આવે તો “ચત્તારિ મંગલ” ઇત્યાદિ દ્વારા પવિત્ર થયેલું ચિત્ત સુખપૂર્વક પ્રતિક્રમણ કરીને શુદ્ધિ પ્રાપ્ત કરે માટે મંગલ માટે “ચત્તારિ મંગલ” બોલે છે. ત્યાર પછી “ઇચ્છામિ પડિક્કમિઉં” ઇત્યાદિ સૂત્રથી દિવસ સંબંધી થયેલા અતિચારોનું આલોચન કરીને તેના પ્રત્યે જુગુપ્સા કરાય છે. અને ત્યાર પછી વિભાગપૂર્વકની આલોચના અર્થે જીવોના વિભાગપૂર્વકની આલોચના કરીને પાપથી પાછા ફરવા રૂપ પ્રતિક્રમણ અર્થે “ઇરિયાવહિસૂત્ર બોલાય છે, ત્યાર બાદ “પગામ સઝાય” દ્વારા “તસ્ય ધમ્મસ્સ” સુધી શેષ વિશુદ્ધિ કરવાની બાકી રહી હોય તેની શુદ્ધિ કરવા માટે સમર્થ એવુ પ્રતિક્રમણ કરાય છે. આ રીતે સાધુ પગામ સક્ઝાયથી દિવસના અતિચારોનું પ્રતિક્રમણ કરે છે. ૨-all
અવતરણિકા :
હવે, શ્રાવક કઈ રીતે પ્રતિક્રમણ કરે છે તે બતાવે છે –
ગાથા :
શ્રાવક આચરણાદિકેજી, “નવકાર' “સામાયિક સૂત્ર
ઈચ્છામિ પડિક્કમીઉં' કહી કહેજી, શ્રાદ્ધ સૂત્ર સુપવિત્ર. મહ૦૪ ગાથાર્થ :
શ્રાવક આચરણાદિથી નવકાર અને સામાયિકસૂત્ર બોલે છે અને “ઈચ્છામિ પડિક્કમિઉં” કહીને સુપવિત્ર એવું શ્રાદ્ધસૂમ “વંદિતસૂત્ર”, કહે છે. ll૪ll ભાવાર્થ :
શ્રાવક ગુરુ પાસેથી પ્રાયશ્ચિત્ત લઈને પ્રતિક્રમણ કરવા અર્થે બેસીને પ્રથમ નવકાર તથા સામાયિકસૂત્ર બોલે છે. નવકાર બોલવા દ્વારા પંચપરમેષ્ઠિના સ્મરણથી ભાવિત થઈને સામાયિક સૂત્ર દ્વારા શ્રાવકનું ચિત્ત સમભાવવાળું બને છે. અને સમભાવવાળું ચિત્ત એટલે સમભાવ પ્રત્યે ઉલ્લસિત થયેલો રાગ. અને
