________________
પ્રતિક્રમણ હેતુગર્ભિત સ્વાધ્યાય/ઢાળ-૭/ગાથા-૪-૫
ભાવાર્થ:
પૂર્વગાથામાં બતાવ્યું તે પ્રમાણે ચાર ખમાસમણથી “ગુરુવંદન” કર્યા પછી પ્રતિક્રમણના બીજભૂત “રાઈય પ્રતિક્રમણ ઠાઉં ?” ઇત્યાદિ કરીને “સવ્વસવિ સૂત્ર” બોલે. ત્યાર પછી “શક્રસ્તવ” રૂપ “નમુન્થુણં સૂત્ર” બોલે. ત્યાર પછી “ઇચ્છામિ ઠામિ” ઇત્યાદિ સૂત્ર બોલીને “ચારિત્રાચાર”ની શુદ્ધિ માટે એક “લોગસ્સ”નો કાઉસ્સગ્ગ કરે. II૪ll
ગાથા
બીજે એક દર્શનાચારનો, ત્રીજે અતિચાર ચિંત રે; ચારિત્રનો તિહાં એક હેતુ છે, અલ્પ વ્યાપાર નિસિચિત્ત રે.
૬૧
ચતુર૦ ૫
ગાથાર્થઃ
બીજે એક દર્શનાચારનો કાઉસ્સગ્ગ કરે, ત્રીજે અતિચારનું ચિંતવન કરે, તેમાં=ત્રણ કાઉસ્સગ્ગમાંથી પહેલા કાઉસ્સગ્ગમાં, ચારિત્રાચારનો એક=એક લોગસ્સનો કાઉસ્સગ્ગ છે તેમાં, રાત્રિના વિષે ચિત્તનો વ્યાપાર અલ્પ છે એ હેતુ છે. પા
ભાવાર્થ:
પૂર્વગાથામાં કહ્યું તેમ એક લોગસ્સનો કાઉસ્સગ્ગ કર્યા પછી પ્રગટ લોગસ્સ બોલીને “સવ્વલોએ....” ઇત્યાદિ સૂત્ર બોલીને દર્શનાચારની શુદ્ધિ માટે એક લોગસ્સનો કાઉસ્સગ્ગ કરાય છે અને “પુખ઼રવ૨દીવર્ડ્સે સૂત્ર” બોલીને ત્રીજા કાઉસ્સગ્ગમાં અતિચારનું ચિંતવન કરાય છે. તેથી એ પ્રાપ્ત થાય કે પ્રથમ એક લોગસ્સનો કાઉસ્સગ્ગ ચારિત્રની શુદ્ધિનો હેતુ છે, બીજો એક લોગસ્સનો કાઉસ્સગ્ગ દર્શનાચારની શુદ્ધિનો હેતુ છે અને અતિચારના ચિંતવન રૂપ ત્રીજો કાઉસ્સગ્ગ જ્ઞાનાચારની શુદ્ધિનો હેતુ છે. ત્યાં પ્રશ્ન થાય કે સાંજના પ્રતિક્રમણમાં ચારિત્રની શુદ્ધિ માટે બે લોગસ્સનો કાઉસ્સગ્ગ હતો અને રાઈય પ્રતિક્રમણમાં ચારિત્રની શુદ્ધિ માટે એક લોગસ્સનો કાઉસ્સગ્ગ કેમ કરાય છે ? તેથી કહે છે ઃ રાત્રિમાં