________________
પ્રતિક્રમણ હેતુગર્ભિત સ્વાધ્યાય/સ્તવન/ગાથા-૫
૧પ૯ અરતિ, હર્ષ-શોક, ગમો-અણગમો વગેરે હૃદ્ધ વર્તતાં હતાં તે સર્વ મટી જાય છે અને સંપૂર્ણ લંક વગરની આત્માની સુખાકારી અવસ્થા પ્રગટ થાય છે. આ કંઠ અવસ્થા સંસારમાં જ છે; કેમ કે સંસારી જીવ કર્મસહિત હોવાથી તેને બંને અવસ્થા પ્રાપ્ત થાય છે. મોક્ષમાં સંપૂર્ણ નિર્બદ્ધ અવસ્થા છે; કેમ કે ત્યાં સુખદુઃખ વગેરે દ્વૈધ કરનાર કર્મ જ નથી. આપણા ઉપસંહાર :
ભગવાનને જોઈને સ્તવનકારશ્રીને ભગવાનના સ્વરૂપનો કાંઈક બોધ થવાથી ભગવાન પ્રત્યે રુચિ થઈ એ પ્રકારનું સમ્યગ્દર્શન ગાથા-૧માં બતાવેલ છે. ભગવાન પ્રત્યે રુચિ થવાથી ભગવાનના વચનને જાણવાની ઉત્કટ જિજ્ઞાસા થઈ તેથી સ્તવનકારને ભગવાનનાં શાસ્ત્રોનો બોધ થયો જેનાથી મિથ્યાદૃષ્ટિ ગઈ અને સમ્યજ્ઞાનની પ્રભા પ્રગટી, જે ગાથા-રમાં બતાવેલ છે. હવે, તે સમ્યજ્ઞાનની પ્રભામાં સાધ્ય એવા મોક્ષના સ્વરૂપનો બોધ થયો અને તેનું સાધન ચારિત્ર ધર્મ છે તેવો બોધ થયો તે બતાવ્યું. તે ચારિત્ર કેવા સ્વરૂપવાળું છે તે ગાથા-૩માં બતાવ્યું અને ચારિત્રમાં તન્મય થયેલા યોગીને અલખ એવા આત્માની ધૂન લાગે છે જેનાથી સદ્વર્ય ઉલ્લસિત થાય છે ત્યારે તે યોગી મહાપથ પર પ્રયાણ કરે છે જે ક્ષપકશ્રેણી રૂપ છે તેનું સ્વરૂપ ગાથા-૪માં બતાવ્યું. અને અંતે ભગવાનના ધ્યાનથી કઈ રીતે મોક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે તે ગાથા-પમાં બતાવેલ છે.
આ રીતે પૂ. યશોવિજયજી મ. સા.એ પાંચ કડીના આ નાના સ્તવનમાં પણ સમ્યગ્દર્શનથી માંડીને મોક્ષપ્રાપ્તિ સુધીનો આખો મોક્ષમાર્ગ બતાવી દીધો છે.