________________
५०
ભાવાર્થ:
“રાઈય પ્રતિક્રમણ”ની વિધિમાં “કુસુમિણ દુસુમિણ”નો કાઉસ્સગ્ગ કર્યા પછી સાધુ આદિ ચૈત્યવંદન કરે છે. ત્યાર પછી “ભરહેસર બાહુબલી”ની સજ્ઝાય બોલે છે. તે સજ્ઝાય વગેરે ધર્મવ્યાપાર સાધુ ત્યાં સુધી કરે જ્યાં સુધી શાસ્ત્રમર્યાદા અનુસાર પ્રતિક્રમણની વેળા થાય અને તે વેળા થાય ત્યાર પછી “ભગવાનહં” આદિ ચાર ખમાસમણ આપીને રાઈય પ્રતિક્રમણમાં ગુરુને વંદન કરાય છે.
પ્રતિક્રમણ હેતુગર્ભિત સ્વાધ્યાય/ઢાળ-૭/ગાથા-૩-૪
અહીં વિશેષ એ છે કે સાધુ પ્રતિક્રમણ કરીને દસ વાનાંનું પડિલેહણ કરે ત્યારે ‘સૂર્યોદય’ થાય તે પ્રતિક્રમણની વેળા છે. સાધુ ‘સૂર્યોદય'થી એક પ્રહર પૂર્વે ઊઠે છે અને ઊઠીને કુસુમિણ દુસ્સમિણનો કાઉસ્સગ્ગ કર્યા પછી ચૈત્યવંદન કરે છે અને નવકાર બોલીને “ભરહેસ૨ની સજ્ઝાય” બોલે છે. ત્યાર પછી અન્ય ઉચિત ધર્મવ્યાપાર કરે અર્થાત્ સ્વાધ્યાય આદિ ધર્મવ્યાપાર કરે અને પ્રતિક્રમણની વેળા થાય ત્યારે ગુરુને વંદન કરવા અર્થે ઉપયોગપૂર્વક ચાર ખમાસમણ આપે. ત્યાર બાદ પ્રતિક્રમણની શું વિધિ કરે તે આગળની ગાથામાં હે છે. II3II
ગાથા ઃ
‘રાઈ પડિક્કમણ ઠાઉં' ઈમ કહી, ‘સવ્વસ્સવિ રાઈ’ કહેઈ રે; ‘સક્કત્થય' ભણી ‘સામાયિક’ કહી, ‘ઉસ્સગ્ગ' એક ચિંતેઈ રે. ચતુર૦ ૪
ગાથાર્થ
-:
“ઇચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવત્ રાઈય પડિક્કમણ ઠાઉં ?” એમ કહીને “સવ્વસવિ રાઈય”એ પ્રમાણે કહે પછી “શક્રસ્તવ” ભણીને “સામાયિક” કહે=“કરેમિ ભંતે સૂત્ર” કહે અને એક લોગસ્સના કાઉસ્સગ્ગનું ચિંતવન કરે. ॥૪॥