________________
૬૫
પ્રતિક્રમણ હેતુગર્ભિત સ્વાધ્યાય/ઢાળ-૭/ગાથા-૭થી ૯ ગાથાર્થ :
ઈહાં “તપચિંતવણી”ના કાઉસ્સગ્નમાં વીર છમાસીતપ ચિંતવે વીર ભગવાને કરેલ છમાસીતપનું ચિંતવન કરે. હવે તે કઈ રીતે ચિંતવે તે કહે છે: “હે જીવ! તું તે કરી શકીશ ? તેમ ચિંતવે. “ન શકું હું કરી શકું તેમ નથી” એ પ્રમાણે ગાઈને વિચારીને, ઈગુણતિસતાં છ મહિનામાં એક દિવસ ઊણ હિસતાં-ત્રીસ સુધી, ચિંતવન કરે છ મહિનામાં એક દિવસ ન્યૂન, એમ એક એક દિવસ ધૂન ચૂન કરતાં ત્રીસ દિવસ ન્યૂન સુધી ચિંતવે. પછી “પંચ માસાદિ પણ જેહ રે”=પાંચમાસી કરી શકીશ? ચારમાસી કરી શકીશ? ઈત્યાદિ ચિંતવન કરે. એક માસ થાવત્ તેર ઊણડો ચિંતવન કરે તેર દિવસ ન્યૂન સુધી ચિંતવન કરે. પછી “ચઉતીસમાંહિ હાણી રે”=ચોત્રીસ ભક્તમાં હાનિનું ચિંતવન કરે. તે ક્યાં સુધી ચિંતવન કરે તો કહે છે જ્યાં સુધી ચતુર્થ, આયંબિલ, પોરિસી, નવકારશીનો યોગ જાણી ચિંતવન કરે. “શક્તિ તાંઈ ચિત્ત ધરી પારીએ”=ચિતમાં શક્તિ અનુસાર તપ કરવાનું ધારણ કરી કાઉસ્સગ્ગ પારે. પછી મુહપતિ, વંદન અને પચ્ચખાણ કરે. પછી “ઈચ્છામો અણુસદ્ધિ” કહી ત્રણ થઈ=વિશાલલોચન અથવા “સંસાર દાવાનલ” કહે. પછી શકસ્તવ અને ચૈત્યવંદન શુભ જાણ કરે.
II૭-૮-૯II
ભાવાર્થ :
સવારના “તપચિતવણીના કાઉસ્સગ્નમાં વીરપ્રભુના શાસનમાં છમાસી તપ છે તેનું ચિંતવન કરે. કઈ રીતે ચિંતવન કરે તે બતાવે છે : વિચારે કે “હે જીવ ! તું છમાસી તપ કરી શકીશ?” તેમ વિચારી શક્તિ ન હોય તો કહે ! “શક્તિ નથી, પરિણામ નથી.” એ પ્રમાણે વિચારીને એક ઊણ છમાસી, બેઊણ છમાસી, ઇત્યાદિ ઊણ કરતાં કરતાં ત્રીસ સુધીeત્રીસ દિવસ ઊણ સુધી, વિચારે. ત્યાર પછી “પાંચમાસી તપ” કરી શકીશ? તેમ વિચારે. પછી ચારમાસી, ત્રણમાસી, બેમાસી એક ઊણ કરતાં કરતાં અંતે એકમાસીનો વિચાર કરે. તેમાં પણ એક એક દિવસ ન્યૂન કરતાં કરતાં તેર દિવસ ન્યૂન સુધી વિચારે.
