________________
. ૧૫૬
પ્રતિક્રમણ હેતુગર્ભિત સ્વાધ્યાય/સ્તવનગાથા-૨-૩ અવસ્થા બતાવે છે. અર્થાત્ આત્માને જે પૂર્ણ સુખ સાધ્ય છે તે મોક્ષમાં છે અને તેનો ઉપાય યોગમાર્ગ છે તે પ્રકારે સમ્યજ્ઞાનની દિવ્યપ્રભાને આત્મામાં પ્રગટાવી છે. શા અવતરણિકા -
આત્માને કયા પ્રકારની સાધન અવસ્થા બતાવી તે સ્પષ્ટ કરે છે – ગાથા :
ત્યાગ વૈરાગ્ય ઓર સંયમ યોગ સે, નિઃસ્પૃહ ભાવ જગાઈ, સર્વસંગપરિત્યાગ કરાકર, અલખ ધૂન મચાઈ,
અપગત દુઃખ કહલાઈ. સખીરી. ૩ ગાથાર્થ :
ત્યાગ, વૈરાગ્ય અને સંયમના યોગોથી નિઃસ્પૃહ ભાવ જગાડ્યો છે. સર્વસંગનો પરિત્યાગ કરાવીને અલખની ધૂન મચાવી છે. આ અલખની ધૂન અપગત દુઃખ કહેવાય છે. ll3II ભાવાર્થ -
ભગવાને સાધ્ય તરીકે સિદ્ધ અવસ્થા બતાવી અને તેના સાધનરૂપ યોગમાર્ગ બતાવ્યો. તે સાંભળી સ્તવનકારને સંસારના ભોગોનો ત્યાગ, વિરક્તભાવ અને સંયમયોગ ગમ્યો. અને તેના બળથી જગતના ભાવો પ્રત્યે નિઃસ્પૃહ થવાનો ભાવ આત્મામાં જગાડ્યો અને આત્મામાં નિઃસ્પૃહભાવ જાગવાને કારણે સ્તવનકારને સંસારના સર્વસંગનો પરિત્યાગ કરી અલખની ધૂન લાગી.
છદ્મસ્થ જીવોને આત્માનું શુદ્ધ સ્વરૂપ દેખાતું નથી માટે છબસ્થ જીવો માટે આત્મા અલખ છે છતાં તે અલખ સ્વરૂપી આત્માને જ પ્રગટ કરવા જેવો છે; કેમ કે તે પ્રગટ કર્યા પછી જીવને સંસારની કોઈ વિડંબના રહેતી નથી. તેથી અલખ એવા તે આત્માના સ્વરૂપને પ્રગટ કરવાની ધૂન ભગવાને સ્તવનકારમાં પ્રગટ કરી અને આ અલખની ધૂન સંસારનાં બધાં દુઃખ દૂર થઈ ગયાં હોય એવી કહેવાય છે.