________________
૯૩
પ્રતિક્રમણ હેતુગર્ભિત સ્વાધ્યાયઢિાળ-૧૧/ગાથા-૭-૮ ગાથાર્થ :
કોઈએ જલનિધિ બાંધ્યો નથી. રામે સમુદ્ર ઉપર સેતુ=પુલ, બાંધ્યો. તેના ઉપર વાનરો ચાલ્યા અને રાવણના કિલ્લારૂપ મેરુની ગંભીરતા લેતા ઠેકડા મારીને, કિલ્લા ઉપર ચઢ્યા. ll૭ના ભાવાર્થ –
સામાન્યથી સમુદ્ર ઉપર કોઈ પુલ બાંધી શકે નહિ. છતાં લોકમાન્યતાનુસાર રામના નામથી પત્થરો તર્યા અને તે પુલરૂપ બન્યા અને વાનરો તેના ઉપર ચાલીને રાવણની લંકાનગરીના કિલ્લાને ઓળંગી ગયા, તેમ કોઈ મહાપરાક્રમ કરે તો દુર્જય એવું પણ મન બાંધી શકાય છે અને ભગવાનની સાથે મેળ કરી શકાય છે. આના અવતરણિકા :
પૂર્વગાથામાં કહ્યું કે દુષ્કર એવા પણ સમુદ્ર ઉપર રામે પુલ બાંધ્યો તેની જેમ મન કઈ રીતે બાંધી શકાય છે તે બતાવવા અર્થે કહે છે – ગાથા :
શુભયોગે ભડ બાંધિએ, અનુભવે પાર લહાઈ હે મિત્ત ! પડિઅરણા પડિક્કમણનો, ઈમ જ કહ્યો પરયાય હે મિત્ત !
હું જાણું૦ ૮ ગાથાર્થ :
શુભયોગે ભડ એવા મનને બાંધીએ અને અનુભવના બળથી સાધ્યના પારને પ્રાપ્ત કરીએ. પ્રતિક્રમણનો પડિઅરણા=પ્રતિકરણા, એમ જ કહ્યો પર્યાય. llcil ભાવાર્થ :
આત્મકલ્યાણના અર્થી જીવો પણ કાયા અને વચનથી જ આત્માને બાંધીને ક્રિયામાં યોજી શકે છે પરંતુ તેઓ માટે પણ મનને બાંધવું અતિદુષ્કર છે.
