________________
૪૪
પ્રતિક્રમણ હેતુગર્ભિત સ્વાધ્યાય/ઢાળ-પ/ગાથા-૬થી ૯
ક્ષેત્રદેવતા કાઉસ્સગ્ગ ઈમ કરો,
અવગ્રહ યાચન હેત; ૨૦
પંચ મંગલ કહી પુંજી સંડાસગ, મુહપત્તિ વંદન હેત, ચ૦ પરીક્ષક૦ ૯
ગાથાર્થ ઃ
પારી=ચારિત્રની શુદ્ધિનો કાઉસ્સગ્ગ પારી, ઉજ્જોય=લોગસ્સસૂત્ર અને ‘સવ્વલોએ સૂત્ર’ કહી દર્શનાચારની શુદ્ધિ માટે કાઉસ્સગ્ગ કરાય છે. કાઉસ્સગ્ગમાં એક ‘ચઉવિસત્થો’=એક લોગસ્સનો, કાઉસ્સગ્ગ કરે. તે પારીને ‘પુખ્ખરવરદીવડ્યુ’ અને ‘સુઅસ્ય ભગવઓ’ કહીને ચઉવિસત્થોનો કાઉસ્સગ્ગ કરે=જ્ઞાનાચાર શુદ્ધિ અર્થે એક લોગસ્સનો કાઉસ્સગ્ગ કરે અને પારે. અંતે ‘સિદ્ધાણં બુદ્ધાણં સૂત્ર' દ્વારા મહાત્માઓ સકલાચારનાં ફ્લ=બધા આચારનાં ફળ રૂપ સિદ્ધ ભગવંતોની સ્તુતિ કરે છે. ત્યાર પછી તિાધિપ=તીર્થાધિપતિ એવા વીર પ્રભુને “સિદ્ધાણં બુદ્ધાણં સૂત્ર”ની બીજી, ત્રીજી ગાથાથી વંદન કરે, ચોથી ગાથાથી રૈવતમંડન શ્રી નેમનાથ પ્રભુને નમસ્કાર કરે અને પાંચમી ગાથાથી તીર્થના સાર એવા અષ્ટાપદતીર્થની નતિ કરે. ત્યાર પછી શ્રુતદેવતાનો એક નવકારનો કાઉસ્સગ્ગ કરે. અને એ રીતે અવગ્રહ યાચનાના હેતુથી ક્ષેત્રદેવતાનો એક નવકારનો કાઉસ્સગ્ગ કરે. ત્યાર પછી પંચમંગલરૂપ નવકાર કહી સંડાસાપૂર્વક પૂંજી મુહપત્તિનું પડિલેહણ અને વંદન હેતથી કરે. II૬-૭-૮-૯II
ભાવાર્થ:
બે લોગસ્સના કાઉસ્સગ્ગ દ્વારા ચારિત્રની શુદ્ધિ કર્યા પછી પ્રગટ “લોગસ્સ” બોલાય છે. જેમાં ૨૪ તીર્થંકર ભગવાનનાં નામનું કીર્તન થાય છે. જે દર્શનશુદ્ધિનું પ્રબળ કારણ છે. અને દર્શનશુદ્ધિ અર્થે જ ‘સવ્વલોએસૂત્ર' બોલીને સર્વ જિનપ્રિતિમાઓ પ્રત્યે વંદન-પૂજન-સત્કાર-સન્માન કરવાના શુભભાવથી પ્રણિધાન કરીને એક લોગસ્સનો કાઉસ્સગ્ગ કરાય છે. જેનાથી સાધુને કે શ્રાવકને
