________________
અર્થાત હું સર્વ જીવોને ખમાવું છું, મને સર્વ જીવો ક્ષમા કરો, મારે સર્વ જીવો સાથે મૈત્રી છે. અને કોઈની સાથે હવે વૈર નથી. આવું પ્રતિક્રમણમાં ક્ય છતાં પણ થતું જણાતું નથી. હવે મુખ્ય શું વૈર ત્યાગ કે ચોથ ત્યાગ, મુખ્ય શું સર્વ જીવો સાથે પૂર્ણ મૈત્રી કે પાંચમ ત્યાગ ? અગ્યારસે માત્ર તુલસીના પત્રપર રહે, એટલે આહાર લેવો, અને ભગવત ભજન કરવું. તે મૂકી અગ્યારસ અરતથી લેવી તેમાં પડી જઈ ગમે તેટલું ખાવું, મૂળાહાર, અન્નાહારથી પણ આક્ષેપ કરવો–અને ભગવદ્ ભજનને કેરે મૂકી દેવું. પવિત્ર દિવસે જુગાર રમવો, શનિવારે કે રવિવારે ક્રાઈસ્ટને ભજવો. તે ભજાય છે કે, તેની માફક સર્વ જીવોને પાપને–દુઃખને પરોપકારાર્થે પતે ભેગવે છે કે નહિ, તે વિચારજ બાજુએ રહી જાય છે. માટે મુખ્ય પ્રતિક્રમણમાં પાપનું પ્રાયશ્ચિત, આખા વર્ષનું પ્રાયશ્ચિત, ખરેખર સર્વ જીવોની સાથે, તપગચ્છવાળાની સાથે, અચળ ગ૭વાળાની સાથે ખરતા ૨ ગ૭વાળાની સાથે, ઢુંઢીયા ભાઈઓની સાથે, સર્વ હિન્દુઓની સાથે, યુરોપીયન, મુસલમાને સાથે, અને સર્વ મનુષ્યો તય, નારકી, દેવતાની સાથે પરિપૂર્ણ ખમાવી જરા પણ તપાસવું, ને પછી ચેથ પાંચમનો સંવાદ કરવો. વિવાદ–કે વિખવાદ ન કરવો, તે વૈષ્ણવી ઉદય અગ્યારસ કે શૈલી અસ્તઅગ્યારસ ના, શનિવાર કે રવિવારના ઝગડા મટીવિકલ્પો મટી શાંત નિર્વિકલ્પ મન થતાંજ અમે નિર્વેિદ જણાશે. પ્રથમ હેતુને જોનારો થઈ હેતુના સાધ્ય તરફ લ ક્ષ જતાં પિતાનું નિર્વિકલ્પત્ત અનુલક્ષાશે.
નિરામયં આ ત્રીજું વિશેષણ આત્માની પરમજોતિને આપવામાં આ વ્યું છેગ્રામ એટલે રોગ અને નિઃ એટલે નહીં. અર્થાત જેનિરામય છે. એ ટલે રોગ રહિત છે.
રેગ એ શરીરાદિને થાય છે, અને આત્મા તે અશરીરી હોવાથી તેને રોગ શાનો હોય ? શરીરાદિ રોગી હોય, કે આરોગ્ય હોય, તો તેઓને પોતે જાણે-દેખે પણ પિતે તેમના જેવો ન થાય.
આત્મદષ્ટિના પ્રકાશથી સઘળું ક્ષય-ઉપશમ પ્રમાણે આંતરમાં જણાયા છતાં તેનાથી જે વિરૂદ્ધ ગતિએ ચાલે તે જ માણસ રોગી થાય છે.
જેમકે પરસ્ત્રી કે પરદાર ગમન કરતાં –વિષય સેવન કરતાં કે ચેરી કરતાં આ ખેટું છે, એવું આપણું અંતર જણાવે છે –
આપણે આત્મપ્રકાશ વડે સમજીએ છીએ. તે છતાં ખોટું કરીએ, પિતાથી-આત્માથી-જ્ઞાનથી ઉલટા જઈએ પછી રોગ આવે, બેટું જાણી હું