________________
નુક્રમે ઉપર ચડ્યા હઈએ તે લાંબા કાળને છે. કારણકે આપણામાં રહેલો છવ જ્યારે એકિય રૂપ હતો ત્યારે સ્પર્શેદિય હતી પછી બેંદ્રિય રૂ૫ થયો ત્યારે પણ સ્પર્શેન્દ્રિય તે હતી. પછી તેંદ્રિય રૂપ થયો ત્યારે પણ સ્પશેદિય હૈયાતજ હતી. પછી ચેરિટ્યિ રૂપ અને પચેંદ્રિય રૂપ થાતાં તેમાં પણ મનુષ્ય પચેંદ્રિય રૂપે ચડતા પણ સ્પશેદ્રિય તે છેજ આ સ્પર્શીદ્રયને સંબંધ આપણને–વેને ઘણું લાંબા કાળનો છે. બીજું સઘળી ઈદ્રિ કરતાં બહુજ વધારે કાળને સંબંધ છે અને અત્યાર સુધી જે ઉન્માર્ગે ચલાવવાની ટેવ પડી તે લાંબા કાળના અભ્યાસને લીધે ઉન્માર્ગ સ્વાભાવિક જે થઈ ગયો હોય માટે બીજી ઇન્દ્રિયને વશ કરવા કરતાં
પશેદ્રિયને વશ કરવું. પરમાત્મ તિના દર્શને છુને જે કદાચ વિકટ લાગે. પરંતુ જે એક અપેક્ષા વિકટ હેય તે બીજી અપેક્ષાએ સરલ પણ હેય જુઓ આ પણે ખાધા વિના કદાચ ન ચાલે, એટલે રસેંદ્રિયને તે આપવું જોઈએ. કદાચ સંધ્યા વિના પણ ન ચાલે તે ધ્રાણેદિયને પણ તેને વિષય આપવો જોઈએ, તેમજ આંખથી જોયા વિના પણ ન ચાલે, તેમજ સાંભળ્યા વિના પણ કદાચ ન રહેવાય પરંતુ સ્ત્રીને અને સ્ત્રી હોય તે પુરૂષને સ્પર્શ કર્યા વિના તે આપણે ચલાવી શકીએ. જે સ્પર્શને જય કર્યો તે ધારી ધારીને જોવાને પણ જય કરી શકે. કદાચ
જેવાઈ જવાય તે બ્રહ્મવા નમ: ૩ણૂલીનકાર નમઃ | સુનશેષ્ટિને નમઃ એ મને મન, વચનથી ઉચ્ચારવું તે થોડાજ અને તમાં ૫દિયને જ્ય થશે. અને તેને જય થતાંજ વીર્યનું ઓજસ સર્વ અંગને પિછી શરીરને કઈ એવું અપૂર્વ સુખ શાંતિ આપશે કે જે આનંદ સ્ત્રીને પુરૂષ કે પુરૂષને સ્ત્રી સાથની,પશુ ક્રીડામાં નથી જ નથીજ. આ એક વેળાની નહિ પણ લાંબા કાળના અનુભવની વાત છે. રસેંદ્રિયને જયકર. સ્પર્શેરિયના જય કરતાં સુગમ છે, કારણકે તેમને પરિચય એટલા લાંબા કાળથી જીવને એક અપેક્ષાએ નથી. વળી રસેં દિયને જય કરતાં વિચાર કરવો કે સાકર જે મીઠી લાગે છે તે ખરેખર મીઠી છે કે નહિ ઐ મનુષ્ય એટલે વિચાર કરનાર જીવ હોવાથી તેને તે માલુમ પડશે કે જ્યારે મને તાવ આવ્યો ત્યારે તે તે કડવી લાગતી હતી. માટે એ મારા પરિણામ મીઠાં હોય તે સાકર મીઠી લાગે છે. સાકર મીઠી નથી મારા પરિ ણામ મીઠાં છે. માત્ર રસેંદ્રિયદ્વારાએ આંતર મીઠા પરિણામને હું બ્રાહ્ય પ્રકાશ કરી શકું છું. બ્રાહ્ય જણાવી શકું છું. બહિરાત્મ ભાવ એ મીઠાશ જેતે હતું, આ પ્રમાણે સર્વ ઇળિોનું અધિષ્ટાન જે પરિણામ આત્માનુકૂલે તે રાખવા કે જેથી સુગમતાથી તેને જ થઈ શકે, '
