________________
( ૯૯) મનરૂપ કામ અરીસા રૂપે રહે છે અને બીજાની અશુભ કે શુભ ક્રિયાનું પ્રતિબિબ આપણું મને રૂપી દર્પણમાં પાડે છે.
આટલી હદે પહોંચ્યા હઈએ તોજ એમ સમજી લેવું કે, માણસ બેલતો નથી પણ પોતે કેવો છે તે કહી દે છે.
તે પોતાને જ આપણી મારફતે જુએ છે વગેરે. આવા વિચારથી પણ મને નોજય શાંન્ત રહે છે, અને પરમજ્યોતિનો પ્રકાશ તેમાં પ્રતિબિંબ થવાને પૂર્ણ સંભવ છે. આમ મને જય થાય છે. દાંતાત્મા થયા પછી પણ એક બાબત બાકી રહે છે. તે તેને પણ ઉપાધ્યાયશ્રી કરી ગમે તે ધર્મ માર્ગે ચાલનારને પણુ પરમાત્મ ગતિ પામવાનું કહે છે. માટે મનોજ પછી કમે એવડે ચાહે છે કે –
शुनाशमाः હૃદય શુભ આશય વાળું હોવું જોઈએ. મને જય થઈ નઠોર થવાનું નથી. પણ મનોજયથી શાંત શાંત સરોવર જેવા થઈ કે અહિંસા નિંદા થઈ રહ્યા પછી આશય શુભ રાખવા જોઈએ. કારણકે મને જય બળે દર્પણ જેવું જ્ઞાન થાય. ૫રંતુ દર્પણના પછવાડે કલઈ હોય તેમ શુભ કર્મફળ કલઈ હજી આપતો હોય. માટે તે કર્મને ક્ષય થવાને શુભ આશય વાળા થતાં એ કર્મ નષ્ટ થઈ આત્મા શુદ્ધ સ્ફટિક જેવો થઈ રહે છે. એટલે પરમાત્મ ગતિને અહીંજ અનુભવ થાય છે અને પછી એકાવતરી થઈ કે વિદેહ ક્ષેત્રમાં એક ભવ કરી શાશ્વત પરમાત્મ ગતિ પામે છે. - હવે શુભાશમ તે કેમ રાખવો તે આ લેખક કહે છે કે જેને વિષય કર્યો છે, તેણે દ્રશ્ય જગતને જય કર્યો છે જેને ઇંદ્રિય જય કર્યો છે. તેને દેવાદિના સુખનો પણ જય કર્યો છે. જેણે ક્રોધને જય કર્યો છે, અને જે ને ક્રમે મનને પણ જય કર્યો છે એવાને શુભાશમ બોલવામાં નહિ, આપણે રોજ શાસ્ત્ર પુજામાં રોજ ગા ઇએ છીએ, એમ નહિ પણ મનમાં, વચનમાં, અને ક્રિયામાં, પણ એહૃદય આ શયને પ્રવાહ ચાલે છે. દાખલા તરીકે ત્રણ જગતના આપણા શુભ થાય તે જુઓ અને તેના આપણે આત્મીય ઔરસ પુત્ર તરીકે તેનું અનુકરણ કરે તે શ્રી વીર પર માત્માને હદય આશય એ હતો કે આવી ભાવદશા શુભાશમ અનેક છે. તેમાંથી કોઈપણ એક બે દશ. તે વડે કર્મ ક્ષય થઈ લાયક સખ્યત્વ પ્રભુના પુત્રને પુત્રીઆને પણ પ્રગટે છે. અર્થાત જુદા જુદા માર્ગોથી પણ પરમાત્મા ગતિ પામે છે,