________________
ઈદ્ર પિતાની કધિ જોઈ શકે છે, પરંતુ મુનિયો પિતાના જ્ઞાનમાં અને ધ્યાનમાં દરાજ લોકની સઘળી ઋદ્ધિ જોઈ જાણી શકે છે, માત્ર ઈને પિતાની ત્રણ વિધની ઉપાધિ હોય છે મુનીઓને એવી ઉપાધિ હેતી નથી.
એક વર્ષ પર્યાયવાળા સાધુમાં કેવી તિ હોય ? श्रपणे वर्षपर्यायात् प्राप्ते परमशुक्लतां । सवार्थसिधिदेवेन्योऽप्यधिकं ज्योतिरुवसेत् ॥१३॥
ગીતિ. સર્વાર્થ સિદ્ધ વાસિ દેથી પણ અધિક તેજ પામે; વર્ષ દિવસ પર્યાયી મુનિમાં વિશુદ્ધ શુક્લતા જામે.
અનુવાદ–માત્ર એક વર્ષના દીક્ષા પર્યાયથી પરમ વિશુદ્ધિને પામેલા સાધુપણામાં સર્વાર્થ સિદ્ધદેવતાઓના કરતાં પણ અધિક તિ ઉલ્લાસ પામે,
વિવર્થ–સાધુ શબ્દને અર્થજ પવિત્રતાની પ્રતિમા એમ કરીએ તે કંઇ વ્યવહારે બેટું નથી. જુઓ જીવમાત્ર પર તેમની પૂર્ણ મૈિત્રી હોવાથી જેને આત્મ પ્રદેશ સરખે સપાટ અર્થાત પિતા સહિત સપર સમભાવે રહે છે, પિતાથી ન્યૂન કેઈ જીવ જણાતા તેમના પર નિર્મળ ગંગાજળ જેવી પવિત્ર ઝરણું– દયારૂપી નદીના પ્રવાહ નિરતર ચાલી રહે છે; પિતાથી અધિકને જોતાં તેમના પર પ્રમોદતાને મહમહત સુવાયુ વાય છે. આ વા નિર્મળ સાધુપુરૂષના પવિત્ર અંત:કરણમાં એક વર્ષની એવી દીક્ષાથી જે જાતિ-જ્ઞાનનો ઉદય થાય છે, તે જાતિનું તેજ સર્વાર્થસિદ્ધદેવતાના તેજ કરતાં પણ અધિક છે.
સર્વાર્થસિદ્ધ દેવલોકમાં તેજપુંજ ઘણે છે. તથાપિ એ તેજ પુંજને કત રંગના પુણ્ય દ્વારા પ્રકાશ કરવો પડે છે, પરંતુ સાધુ મુનિના નિર્મળ અંતરમાં કર્મનું આવવું બંધ હોવાથી નિરા થઈ નિર્મળ સ્ફટિક વત આત્મપ્રદેશ થઈ જવાથી તે જ્યોતિ સર્વત્ર પ્રસરી રહે છે, તે પછી દેવલોકમાત્ર તેને એક દેશ–ભાગ હોયની એમ લાગે છે.
જેમ પાપ એ પરવસ્તુના મોહથી થાય છે તેમ પુણ્ય પણ (ક પાપની અપેક્ષાએ ઘણું સારું છે તેપણુ) પરવસ્તુના મેહથી થાય છે. મહ એ અંધકા૨જે છે. એટલું જ નહિ પણ તે અનાદિ કાળને છે, તે છતાં એ મેહધકારનેપાપપુણ્યકર્મ સમૃદ્ધને દૂર કરવાને આત્મષ્ટિને વાર લાગતી નથી. જયારે ચેતન
