________________
પર
- યમ અહિંસા સત્ય-અસ્તેય–બ્રહ્મચર્ય અને અપરિગ્રહ,
નિયમ-શાચ-સંતોષ, તપ, સ્વાધ્યાય અને ઈશ્વરપ્રાપ્તિબળ. આસન-ભદ્રાસન-વીરાસન–પદ્માસન વિગેરે. પ્રાણાયામ-રેચક–પૂરક અને કુંભક.
પ્રત્યાહાર–પાંચેઈદ્રિયોને તેના વિષેથી વિમુખ કરી ચિત્તને શાંત કરી સ્વરૂપ પામવું તે.
ધારણું એવાં ચિત્તને અમુક દેશમાં બાંધવું તે. ધ્યાન–તેલની ધારવત એ ચિત્તને પ્રેયમાંજ ચાલુ રાખવું તે.
સમાધિ–અન્ય સ્વરૂપથી તિરિક્ત થઈ તેજ સ્વરૂપનું નિર્માસન થવું તે.
સમાધિ–સમ–આધિ-સરખું-માનચિત્ત સરખું મન કે સમાન ચિન ક્યારે થાય છે કે જ્યારે પાપરૂપી મેલ ધોવાય ત્યારે પાપરૂપી મલ ધવાય કયારે ? જ્યારે કોઈપણ પ્રકારે પરને પીડા આપવાનું બંધ રહે ત્યારે.
સમતારૂપી અમૃતમાં નિમગ્ન ક્યારે થવાય છે કે જ્યારે સમાધિયુક્ત મન હય, પાપ રહિત મન-પક્ષપાત રહિત મન થાય છે ત્યારે નહિ એકમાં રાગ બીજામાં કેટલાક ગુણદૃષ્ટિ છે એટલે કે પુણ્ય દીપવડે પરજીવન પુર્ણને દેખે છે, અને પોતાની પાસે પિતે હેવા છતાં પિતાના પુણ્યને દેખતાં નથી. કેટલાક યથાર્થદષ્ટિ કે સમદષ્ટિ હોય છે. જે પિતાના પાપ અને પુરના પાપ જેવાં છે તેવાં દે. ખે છે, તેમજ પરનાં પુષ્ય તેમજ પિતાને પુણ્ય પણ દેખે છે આ યથાર્થદષ્ટિ નિષ્પક્ષપાતિ હોય છે અને તેમને જ પરમાં અને પિતાનામાં સમદષ્ટિ કે સમતા હોય છે. તેમાં જ તે રમમાણુ કે મગ્ન હોય છે.
' વિષમદષ્ટિ પાંચમ ઉદયાત્ અસ્તાત અગ્યારસની-શનિ રવિની લડાઈ કરે છે. સમષ્ટિ પ્રતિક્રમણમાં પાપ આવવાનું પ્રથમ ધ્યાન રાખી પોતાના ગચ્છ પરંપરા પ્રમાણે પ્રતિક્રમણ કરી અને અન્યને તેના ગ૭ પ્રમાણે પ્રતિક્રમણ પાપનું આવવું થયું જોઈ આનંદ માને છે, વિષમદષ્ટિ ઉદય અગ્યારસ અને અસ્ત અગ્યારસની તકરાર કરે છે, સમદષ્ટિ એક તળશીના પત્રપર રહે એટલે ફળાહાર કરી પ્રભુ ભજન સર્વત્ર સમભાવરૂપ પ્રેમમાં કે સમતામાં મહાલે છે. - વિષમદષ્ટિ–શનિવારે અને રવિવારે કાઈસ્ટને સંભારવો એમ કરી લડી
