________________
અનુવાદ-સમતારૂપી આ અમૃતમાં જે નિમગ્ન છે અને સમાધિ જળવડે જેના પાપરૂપ મેલ ધોવાઈ ગયા એવા સાધુજનેને રને ત્રયમય શુદ્ધ એવી પરમતિ પ્રગટ થાય છે.
વિવણુ–ગને આઠ અંગમાં છેલ્લું અંગ તે સમાધિ છે અને એને માટે માર્ગનુંસારી ગાચાર્ય શ્રીમદ્ પંતજલિમુનિ લખે છે કે
આતે ખુલ્લે ખુલ્લું દેખાશે કે, માનવ જાતમાં પ્રભુને માનનારા બે વર્ગ હોય છે, એક પ્રતિમાપૂજક, અને બીજા પ્રતિભાવડે પ્રભુપૂજક, પરંતુ કેઇ પણ વગ એવો જવામાં આવતું નથી કે, જે પથ્થર પૂજક હોય. ઉપર જણાવેલા બે વ
માં મોટે ભાગ પ્રતિમાજીવડે પ્રભુપૂજક જણાય છે, અને છેડે ભાગ માત્રપ્રતિમાપજક દેખાય છે કારણકે જો મોટો ભાગ પ્રતિમાપૂજક હોય તો તે માણસે પ્રતિમા જીનું વર્ણન, દર્શન,પૂજન સ્મરણ અને ધ્યાન કરતા હેવાઈએ; પરંતુ તેમ ક રતાં તે તે મોટા ભાગમાંના કોઈપણ માણસ જોવામાં આવતા નથી. જ્યારે આ પણે કોઈ પણ માનવ બાંધવને શ્રી જિનમંદિરમાં, શિવમંદિરમાં, વિષ્ણુમદિરમાં - ગેરે વગેરે જોઈએ છીએ, ત્યારે તેઓ એનું સ્તવન કરતાં સંભળાય છે કે, હે પરમાત્મન !હે દીનદયાળ ! હે કૃપાસિંધુ !વગેરે કહીને સંબોધતા જોવામાં આવે છે, પરંતુ એવું કાંઈ ત્યાં જોવામાં આવતું નથી કે, જે પ્રભુ પ્રાર્થના--સ્તવન કરતાં એમ બેલતા હોય કે “હે પરમાત્માની પ્રતિમાજી! હે દીનદયાળની પ્રતિમાજી ! હે કૃપાસિંધુની પ્રતિમાજી !હે શ્રીજિનેશ્વરની પ્રતિમાજી!હે શંભુની પ્રતિમાજી !હે વિષ્ણુની પ્રતિમાજી ! વગેરે જ્યારે આમ છે, ત્યારે આપણે પ્રતિમા પૂજક શાના, આપણે પ્રભુપૂજકછીએ પ્રભુનાજ આપણે દર્શન પૂજન સ્તવન સ્મરણુ ધ્યાન, વગેરે કરીએ છીએ, માટે મારા માનવ બાંધ! જોઈએ તે શિવ હેય, કે વૈષ્ણવ હય, બૈદ્ધ હોય, કે બ્રાહ્મણ હોય, જૈન હેય, કે ક્રિશ્ચિયન હોય, તે પણ તે પ્રતિમાપૂજક ઠરતા નથી. પણ પ્રભુપૂજક પ્રભુપૂજક અને પ્રભુપૂજક સ્પષ્ટ જણાય છે–જોવાય છે-અનુભવાય છે.
આમ છતાં શામાટે લોકોને પ્રભુપૂજક, પ્રભુદશ વગેરેથી લાવતાં તેઓ રસ કરતા હશે ? તે સમજાતું નથી.
મારે કહેવું પડે છે કે પ્રતિમાપૂજકને પણ એટલી તો કિસ્મત હોય છે કે, આ પ્રભુની પ્રતિમા છે. (પ્રભુને ઓળખવાનું ઉત્તમ સાધન છે.) પથ્થર નથી, જેમ દશહજાર રૂપીઆની આ નોટ, એ કંઈ કાગળ નથી, પણ દશહજાર રૂપિઆ જાણવાનું ખરેખરું સાધન છે આ રાજા છે, આ આચાર્ય છે, આ ગુરૂ છે, એ