________________
દીકરાને સારામાં સારો ઝવેરી બનાવવા, ધંધામાં તૈયાર કરવા, પોતાના અનુભવી મિત્રને સોંપ્યો અને એ દેશમાં ગયા.
“આજથી મારા પિતાને સ્થાને આપ છો, આપ જેમ કહેશો તેમ હું કરીશ.”
ઝવેરીએ કહ્યું : “આ ઝાડુ લે, દુકાન બરાબર કચરો કાઢી સાફ કર.” યુવાનને ક્ષણભર વિચાર આવી ગયો, “શું હું અહીં ઝાડ કાઢવા રહ્યો
છું ?”
પણ વડીલની આજ્ઞા માનીને આખી દુકાન બરાબર સાફ કરી.
ત્યાં ઝવેરીએ ફરી કહ્યું : “આ કચરો બહાર નહિ; આ ડબ્બામાં નાખવાનો.”
બીજા દિવસે પણ એ જ કહ્યું : “તારે આ જ કામ કરવાનું. દુકાન ચોખ્ખી કરવાની, કચરો કાઢવાનો, બરાબર ચોખ્ખો નીકળવો જોઈએ. એ કચરો બહાર ફેકવાનો નહિ પણ આ ડબ્બામાં નાખવાનો.”
આમ કરતાં છ મહિના નીકળી ગયા. છ મહિના સુધી યુવાન પાસે આવું સામાન્ય કામ કરાવ્યું. દુકાન સાફ કરવાની, કચરો કાઢવાનો, ડબ્બામાં નાખવાનો. કોઈ કોઈ વાર બપોરના સમય મળે ત્યારે હીરા બતાવે.
એક દિવસ વડીલે યુવાનને બોલાવ્યો. “પેલો ડબ્બો લઈ આવ.” “કયો ડબ્બો ?” “કચરાનો.” ડબ્બો લાવ્યો. “આ ટેબલ પર ઊંધો કર.” “કચરો ?”
હા, હું જેમ કહું તેમ કર.” પછી સારા ઝીણા ચાળણાથી ચાળવા બેઠો. ધીમે ધીમે કચરો ચળાઈ ગયો. થોડા નાના નાના હીરા કચરામાંથી નીકળી આવ્યા !
વડીલે કહ્યું : “ઝવેરીનું પહેલું કામ આ છે : કચરો કેમ કાઢવો. ઝવેરીનો ધંધો જ એવો છે કે ગમે તેટલી ચોકસાઈથી હીરા જતો હોય તો પણ એકાદો હીરો ગમે ત્યારે ઊડી જાય, લપસી જાય, હાથથી સરી જાય, ઝવેરીને ત્યાંના કચરામાં પણ હીરો હોય. જે આ નાના કામમાં ધ્યાન રાખી શકે તે જ ચીવટથી બીજામાં ધ્યાન રાખી શકે, આગળ વધી શકે.”
“શ્રમ કર્યા વિના આગળ વધી શકાતું નથી આ પાઠ પણ મારે તને શીખવવો હતો.”
- ઝવેરાતના ધંધામાં નિષ્ણાત બન્યા પછી પોતાનો જીવનપ્રસંગ લખતાં એ લખે છે : “મને કચરો કાઢવાનું કહ્યું ત્યારે મારા વડીલ મને કડવા લાગ્યા હતા. પણ આજે એમનો ઉપકાર હું કઈ રીતે વ્યક્ત કરું ? એમણે પાયાનું જ્ઞાન આપ્યું તો હું આટલો આગળ વધ્યો !”
કચરામાંથી હીરો શોધો તો હીરામાંથી તમે શું ન શોધો ?
૬૨ * માનવતાનાં મૂલ્ય
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
