________________
બનાવે છે. કોઈ ભૂખ્યો અને આંગણે આવે તો તેને બટકું આપીને પછી એ બેઉ જણ પ્રેમથી ખાય છે, અને શાન્તિથી રહે છે. રાજા એક વાર રાણીને પૂછે છે : “કહો રાણી, આપણે સુખી છીએ કે દુઃખી ?”
રાણી કહે છે કે આપણે દુઃખી શાનાં ? આ સુંદર પ્રકૃતિ પથરાયેલી છે; આ શીતળ ઝરણાં વહે છે; નિર્દોષ હરણાં છે; વૃક્ષોનો સુંદર છાંયડો છે; શરીરને પોષવા માટે રોટલો મળી રહે છે, દેહ ઢાંકવા માટે વસ્ત્ર છે; બાકી માનવીને વધુ શું જોઈએ ?”
રાણી જાણતી હતી કે બહારનાં સાધનો તો લોકોને રાજી કરવા માટે છે; બાકી શરીરને પોષવા માટે રોટલો હોય; ઢાંકવા માટે વસ્ત્ર હોય અને બેસવા માટે ઓટલો હોય, તો બહુ થઈ ગયું.
જે માણસોને બીજી ઘણી વસ્તુઓ જોઈએ છે, એ હેરાન-પરેશાન થાય છે. પછી એને માટે એ ભગવાનને છેતરે છે, આત્માને છેતરે છે, દેશને છેતરે છે, માનવતાને છેતરે છે, અને વસ્તુઓના સંગ્રહનો મોટો ઢગલો કરે છે.
પત્નીનો જવાબ સાંભળી કોશલરાજ રાજી થયા; એમણે કહ્યું : “ખરેખર, આપણે સુખી છીએ. તારા જેવી શાણી, પ્રેમાળ અને શીલવંતી સહચરીથી હું વધારે સુખી છું. આપણે વળી બીજું શું જોઈએ ?”
પતિ-પત્ની બેય જણાં આમ વાત કરે છે, એટલામાં કોઈક કઠિયારો આવે છે અને કહે છે : “ભાઈ, આજે ગામમાં એક ઢંઢેરો પિટાયો છે; તમે એ સાંભળ્યો કે નહિ ?”
કોશલરાજે પૂછ્યું : “શેનો ઢંઢેરો પિટાયો છે ?” જવાબ મળ્યો : કોશલરાજને લાવી આપે એને એક હજાર સોનામહોર મળશે.”
શબ્દો કાનમાં પડતાંવેંત જ કોશલરાજને મનમાં વિચાર આવ્યો : “અરે, મારી હજુ પણ એક હજાર મહોર જેટલી કિંમત છે ! ઠીક છે, કો'ક વાર જરૂર પડશે ત્યારે આપણે એ પણ વટાવી લઈશું.”
જે માણસ પ્રેમથી જીવનારો હોય છે, એનું જીવન ગગનમાં ઊંચે રહેલાં વાદળ જેવું હોય છે. એ વર્ષે છે, અને ધરતી અને દુનિયા નવપલ્લવિત થઈ જાય છે. જે લોકો દુનિયામાં અમર બનવા આવ્યા હોય છે એ લોકો જાણે છે કે દુનિયાની બધી વસ્તુઓ હોવા છતાં પણ, આપણું જે ચૈતન્ય છે, આપણો જે આત્મા છે. એ વધુ મહાન વસ્તુ છે. એટલા જ માટે કોશલરાજે મનથી નક્કી કર્યું કે અવસર આવશે ત્યારે આ પણ વટાવશું.
૪૦૮ ૪ માનવતાનાં મૂલ્ય
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org
