________________
ચઢી બેઠો. ગાડી ઊપડી. મહેસાણા આવતાં ટિકિટ-ચેકર આવ્યો, એણે ટિકિટ માંગી. ટિકિટ જોઈ એણે કહ્યું, “આ તમારી ટિકિટ તો મુંબઈની છે, અને તમે તો દિલ્હી મેલમાં બેઠા છો. તમે ભૂલ્યા છો !''
આ સાંભળી પેલો દારૂડિયો તાડૂક્યો : “હું ભૂલું ? હું તો બરાબર જોઈને જ બેઠો છું. પણ તમારા ડ્રાઇવરે દારૂ પીધો લાગે છે. એ મુંબઈ લઈ જવાને બદલે ગાડી આ બાજુ લઈ આવ્યો છે, એને નીચે ઉતારો અને કહો કે ગાડી પાછી મુંબઈ ભણી હાંકે.''
વિચારો ! દારૂ કોણે પીધો હતો ? આવી દશા જગતની છે ! પોતે ભૂલોની આંધીમાં અટવાઈ ગયું છે અને બીજાની ભૂલો શોધી રહ્યું છે. કેફમાં પોતાને પોતાના ગામની ખબર નથી. આપણું ગામ એ આ ફાની દુનિયા નથી. અહીં તો અલ્પ સમય માટે આવ્યા છીએ, અહીં વિસામો લીધા પછી અહીંથી આગળ વધવાનું છે. આપણું ધામ દૂર છે, ઉ૫૨ છે, સૂર્ય ને ચંદ્રનીયે પેલી પાર છે, જ્યાં સૂર્યનો પ્રકાશ પણ ઝાંખો લાગે એવા પ્રકાશમય, સૌન્દર્યમય, મોક્ષપ્રદેશનો નિવાસી આપણો આ આત્મા છે. એનો વિચાર સ્વપ્નમાં પણ આવે છે ?
એક ગામમાં એક ભાઈએ પ્રશ્ન કર્યો, ત્યાં મોક્ષમાં ખાઈ-પીને વાતો કરવાની ખરી કે નહિ ?”
મેં કહ્યું : “ત્યાં વાતો કેવી ? ત્યાં તો આપણો આત્મા અનંત જ્ઞાનમયપ્રકાશમય હોય છે. વીતરાગને વાતો કેવી ?'’
ત્યારે ફરી પ્રશ્ન કર્યો, “તો પછી વાતો વિના અમારો સમય કઈ રીતે પસાર થાય ? અમે તો મૂંઝાઈ જઈએ...''
મને વિચાર આવ્યો કે જે લોકો વાત વિના રહી શકતા નથી, ઘોંઘાટ વિના જીવી શકતા નથી, કોલાહલ વિના તેમને પોતાનું જીવન શૂન્ય લાગે છે, આવા માણસોને આ મોક્ષની અનંત પ્રકાશમય પ્રદેશની કલ્પનાય ક્યાંથી આવે ? કેફમાં કદી સ્વસ્થ વિચાર આવતો જ નથી, મોહનો પણ કેફ છે, આમાં આત્માની સહજ ને વાસ્તવિક દૃષ્ટિનો વિકાસ ક્યાંથી હોય ?
આત્માની નૈસર્ગિક દૃષ્ટિ જાગે તો સમજાય કે આત્મા જ એક એવી ચીજ છે જેને અગ્નિ બાળી ન શકે, પવન સૂકવી ન શકે, તલવા૨ છેદી ન શકે, પાણી ભીંજવી ન શકે. એ વિના સ્નાને પવિત્ર છે, અને આભૂષણો વિના પણ સુંદરતમ છે.
આવા આત્મસૌન્દર્યનું એકાદું કિરણ પણ મળે તો આ દૃષ્ટિ ધન્ય બને. એ વિના તો આ આંખ શિયાળને ખાવા માટે પણ ખાવા યોગ્ય નથી. યોગીએ
Jain Education International
હવે તો જાગો ! * ૧૮૫
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
