________________
એને એક યા બીજી રીતે ખોટું લાગતું જ હોય. ધારો કે રવિવારે તમે તમારા સુખી સગાને મળવા જાઓ. પગ મૂકો અને ભાગ્યયોગે એ બિચારાને બહાર જવાનું હોય, એટલે “માફ કરજો', કહી તમારી સાથે ઊતરી પડે. તમે શું કહો ? ‘‘આપણી પાસે પૈસા નથી એટલે ચહાનું પાણી સરખું પણ ન પાયું !'' ઘરે આવો, દુ:ખી થાઓ, એ માણસ પ્રત્યે ધિક્કાર જાગે. થાય કે પૈસાદારોનાં મોઢાં કાળાં. રવિવારનો હોલીડે હોળીડેમાં ફેરવાઈ જાય ને ?
એમ કેમ માનવું કે એણે જાણી જોઈને ચહા નથી પાઈ ? અહીં સ્યાદ્વાદનો ઉપયોગ ક૨વાનો છે. સ્યાદ્વાદની દૃષ્ટિ હોય તો કહેશે : “હશે, એ પણ કોઈક વાર બિચારો દુ:ખી હોય, મારે શું કામ છે ? મેં મારું કર્તવ્ય બજાવ્યું.' મોઢા ઉપર કટુતાની રેખા ઊપસી ન આવે, દીનતાના ડંખથી ડંખાયેલા ન હો તો કોઈક દિવસ એ જરૂર પાછો આવીને કહેશે : “એ દિવસે તમે મારે ત્યાં આવ્યા પણ ઉતાવળ હોવાથી મારે નીકળી જવું પડ્યું, સ્વાગત પણ ન કર્યું, માફ કરશો.”
એ ક્યારે બને ? જો તમારા મોઢા ઉપર દીનતાનો ડંખ ન દેખાય તો.
તૃષ્ણારૂપી કાળી નાગણના ઝેરને ઉતારનાર જાંગુલિ મંત્ર સમાન જ્ઞાનદૃષ્ટિ જેની જાગ્રત છે એવા પૂર્ણાનન્દીને દીનતારૂપી વીંછીના ડંખની વેદના થાય જ કેમ ?
Jain Education International
૩૨૦ * માનવતાનાં મૂલ્ય
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org