________________
मुहूर्त-लक्षणम् ।
३५३ वधवा घटवाथी दिनरात्रिना मुहूर्तों वधे घटे छे, पण प्रकृत मुहूर्तोंने अंगे एम गणातुं नथी, “पञ्चदशांशो दिवसे, क्षणमानं तत् त्रियामायां" इत्यादि विधानो प्रमाणे दिन-रात्रिमानना वधवा घटवाथी तेओना क्षणोनुं मान पण वधारे ओछं थाय छे.
आ मुहूतों बधा शुभं अथवा अशुभ होता नथी, परंतु तेओना स्वामिओनी शुभाशुभ प्रकृतिने अनुसारे ते केटलाक शुभ अने केटलाक अशुभ पण होय छे.
दिवस रात्रिना मुहूर्तोना स्वामीओ प्राचीन जोतिषमा नीचे प्रमाणे बताच्या छेशिव-सर्प-मित्र-पितरो, वसु-जल-विश्वा-भिजिद्रुहिणः। सुरपः-द्विदेव-दनुजाः, शम्बर नामाय॑माख्य-भगाः॥१॥ दिवसमुहर्ताः कथिता, दशपञ्चमिता स्तथैव रात्रेश्च । मद्राज द्विपादेवाऽहिर्बुध्न्याख्यास्ततश्च पूषाख्यः ॥२॥ अश्वि-यम-वह्नि-धात-सुधाकरास्त्वदिति-सुरमन्त्री। हरि-स्तोणकर-त्वष्ट्र-प्रभञ्जनाश्चेति पञ्चदश ।।३।।
भाल्टी-१ शिव, २ सर्प, ३ मित्र, ४ पित, ५ वसु, ६ जल, ७ विश्वदेव, ८ अभिजित, ९ विधाता, १० इन्द्र, ११ इन्द्राग्नी. १२ राक्षस, १३ शम्बर, १४ अर्यमा अने १५ भग; आ पंदर दिवस मुहूर्तोना स्वामी कया छे, एज रीते गत्रिमुहूर्तना पण १५ छ जे आ प्रमाणे--
१ रुद्र, २ अज द्विपाद, ३ अहिर्बुध्ना, ४ पूषा, ५ अश्विनीकुमार, ६ यम, ७ अग्नि, ८ धाता, ९ चन्द्र, १० अदिति, ११ बृहस्पति, १२ विष्णु, १३ सूर्य, १४ त्वष्टा अने १५ वायुः ए पंदर रात्रि मुहूताना स्वामी छे.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
