________________
તેઓની ઉત્પત્તિ એટલે જન્મ-સમૃછિમ કે ગર્ભપણે નથી, પરંતુ તેઓ પોતપોતાના ઉત્પન્ન થવાના કુંભીરૂપ સ્થાનમાં ઉત્પન્ન થાય છે. એમ જાણવું તેથી તેઓ સર્વે ઓયપાતિક જાણવા. તેમાં વળી તેઓના પર્યાપ્તા અને અપર્યાપ્તા એમ. બે ભેદે જાણવા. આ રીતે સર્વે નારકગતિના કુલ (૧૪) ચૌદ ભેદ જાણવા. :
(૨) તિયચ ગતિના જીવના કુલ (૪૮) અડતાલીશ ભેદે છે. તેનું સ્વરૂપ નીચે મુજબ જાણવું. તેમાં એકેન્દ્રિય જના (૨૨) બેઈન્દ્રિય ના (૨) તે ઇન્દ્રિય જીના (૨) ચોરેન્દ્રિય ના (૨) અને તિર્યંચ પંચેન્દ્રિય જીવોના (૨૦) એમ કુલ મળીને ૪૮ ભેદે છે.
જે જીવોને માત્ર એકલું શરીર જ હોય છે અને તેથી તેઓ સ્પર્શેન્દ્રિયના વિષયેને જાણે છે તેવા એકેન્દ્રિય જીવોના પ્રથમ સુક્ષમ, એકેન્દ્રિય, અને બાહર એકેન્દ્રિય એમ બે ભેદે જાણવા તેમાં સુક્ષમ એકેન્દ્રિયના (૧) સુક્ષમ-પૃથ્વીકાય (૨) સુમઅપકાય (૩) સુક્ષમ તેઉકા (૪) સુમવાઉકાય (૫) સુક્ષમસાધારણ વનસ્પતિકાય એ પાંચ ભેદ જાણવા, આ પાંચે સુક્ષ્મ એકેન્દ્રિય છે, ચોદે રાજકમાં રહેલાં છે. એમ જાણવું. પરંતુ તેઓ કેઇના બાળ્યા બળતા પણ નથી અને કેઈના માય, મરતાં પણ નથી, તેમજ મનુષ્ય-પ્રાણીઓના ઉપચમાં પણ આવતા નથી એમ જાણવું. વળી તેમાં જે સુક્ષ્મ સાધારણ વનસ્પતિકાયના જીવે છે તેઓ આ ચૌદ રાજલોકમાં અસંખ્યાત ગેળાએ, અને એક એક