________________
}r
રીતે છે, તે બતાવીએ છીએ. પુદ્દગલ દ્રવ્યનું પરિણમન (૩) ત્રણ પ્રકારે હાય છે.
(૧) જીવના પ્રયાગથી કરાતું તે પ્રયાગસા પરિણમન જાણવું, જેમકે ઘર-હાટ-પ્રમુખની રચના કરવો તથા યાંત્રિક સાધના જેવા કે મોટર વિગેરે ચલાવવાં તે.
(૨) વિશ્રસા ભાવનું પરિણમન એટલે પુદ્ગલ દ્રવ્યના પેાતાના પુરણુ–ગલન સ્વભાવથી થતુ પરિણમન.
(૩) મિશ્રિકા પરિણમન, એટલે જીવ પ્રયાગની સાથે તે તે પુદ્ગલ દ્રવ્યેાના ગુણુ પ્રમાણે જે પરિણમન થાય તે. જેમકે શરીર આદિનું પરિણમન આ ત્રણે પ્રકારના વિવિધ પરિણમનેાનું તેના હેતુ સહિત વિસ્તારથી સ્વરૂપ ગુરૂગમથી સમજી લેવું.
હવે પુદૂગલ દ્રવ્યના જે અનેક પરિણમનેા છે, તેમાં જીવ દ્રવ્ય સાથે મુખ્યપણે સબંધ પામતા પરિણમનના આઠ પ્રકારો છે, તેનું સ્વરૂપ સામાન્યથી નીચે પ્રમાણે જાણવું.
(૧) ઔદારિક વગણુા, (૨) વૈક્રિય વણા, (૩) આહારક વણા, (૪) તૈજસ વણા, (૫) ભાષા વણા, (૬) શ્વાસેાશ્વાસ વણુા, (૭) મને વગણુા, (૮) કામ`ણુ વણા.
આ વગણુાના સ્વરૂપને સિદ્ધાંતથી દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ અને ભાવ વણાના સ્વરૂપથી—ગીતા પાસે અવશ્ય સમજી