________________
૭૬
આત્મ-પર્યાયને એકાંતે ભિન્ન માનનારા છે, અથવા તે જેએ સ'સારિક પરિણમનને અસત્ કે માયા રૂપ જ માને છે. તેમેને પાતાના શુધ્ધ-અશુધ્ધ પરિણમન ભાવના કાર્ય–કારણુ ભાવની કાઈ ગતાગમ જ હોતી નથી એમ જાણવું. તેમજ વળી જેએ સ'સારિક પરિણમન ભાવને, નિશ્ચય પરિણમનથી એકાંતે અભિન્ન માનીને વ્યવહાર પરિણમન ભાવને જ શુદ્ધાત્મ પરિણમન ભાવ રૂપે ઓળખે છે. અને આળખાવે છે. તે પણ આત્મપરિણમન ભાવના અજ્ઞાને કરીને અંધ જ જાણવા.
આત્માના કોઇ પણ પરિણમન ભાવમાં નિશ્ચય દૃષ્ટિએ ઉપાદાન કારણુતાની ખળવત્તા જાણવી. અને વ્યવહાર દષ્ટિએ નિમિત્તકારણની ખળવત્તા જાણવી. આ રીતે ઉપાદાન નિમિત્ત કારણની સાપેક્ષભાવે મુખ્યતાગોણુતા વિચારતાં આત્માને અવિરૂદ્ધ મેાક્ષ માર્ગોની પ્રાપ્તિ થાય છે. એમ જાણવું. ઉપર જણાવી ગયા તે (૧) ઉપાદાનકારણુતા (ર) નિમિત્તકારણતા. તે અંનેના વળી એ બે પ્રકારો છે. તે નીચે પ્રમાણે જાણુવા. (૧) અનંતર ઉપાદાન કારણુતા, (૨) પરંપર ઉપાદાન કારણતા. (૧) વ્યવસાયી નિમિત્ત કારણુતા. (૨) અવ્યવસાયિ યાને અપેક્ષિત નિમિત્તકારણતા અહિંયાં કાર્યની અપેક્ષા મુખ્ય છે. એટલે કે જે કાર્યની નિકટવર્તી તેમજ સમયાંતર રહિત કારણતા છે. તેને અન ંતર કારણતા જાણવી, અને જે કારણુતા અપેક્ષિત કાર્યથી દૂર વતી હાય તેને પરપર કારણુતા જાણવી, પરંતુ ગમે તે કા માં ગમે તે પૂ પર્યાયની કારણુતા જોડતાં અને ગમે તે
'
