________________
૧૨૧
શકતા નથી. એમ જાણવું કેમકે આત્માને શુધ્ધાત્મ ભાવે આત્માર્થ સાધનતા રહેલી છે. તે માટે અજ્ઞાનીને આત્માથે હત નથી. એમ જાણવું અને તેથી તેવા આત્મ સ્વરૂપના અજ્ઞાનીઓ અનાદિ કાળથી આ સંસારમાં રખડે છે અને રખડશે એમ જાણવું.
પ્રથમ સંસારી આત્માઓનું યકિચસ્વરૂપ બતાવ્યું હવે જે આત્માઓએ પિતાના ઘાતિ-અઘાતિ સર્વ કર્મને ક્ષય કરીને આદિ અનંતમે ભાગે સિદ્ધતત્વ પ્રાપ્ત કર્યું છે, એવા સિદ્ધ પરત્માને તે સિદ્ધાવસ્થામાંથી કેઈપણ કાળે આ સંજ્ઞારમાં કઈ પણ નીમાં જન્મ-મરણ કરવા પણું નથી, પરંતુ પ્રાપ્ત અનંત ગુણોના ક્ષાયિકભાવમાં નિરંતર સવાધીનપણે-સત-ચિદાનંદ ભાવમાં પરિણામ પામવા પણું છે. એમ સિદ્ધ પરમાત્માઓના અનંત અવ્યાબાધ સ્વરૂપનું અરિહંત પરમાત્માએ પ્રકાશેલા સ્વરૂપથી જાણપણું કરીને પિતાના આત્મામાં તથા સ્વરૂપની શ્રદ્ધા કરી પિતાના શુધ લાયોપથમિક જ્ઞાનદિ ગુણેના આલંબનવડે આત્માને કર્ય–બંધન પરિણામથી અલગ કરવે એટલે બંધ વિચ્છેદતા રૂપે સિદ્ધ કરે તે જ સાચે આત્માર્થ છે એમ જાણવું જોકે સર્વ આત્માઓ જ્ઞાનાદિ ગુણોમાં પરિણામ પામતાં હેવાથી જ્ઞાનાત્મક ભાવે સર્વે જીવો એક પ્રકારના જાણવા, તેમ છતાં કેટલાક જી વીતરાગ સ્વભાવ વિરોધીભાવમાં જ ભાવમાં સદાકાળ પરિણામ પામે છે તેઓ અભવ્ય કોટિનાં
જાણવા. તેમજ જેઓ વિતરાગ સ્વભાવના અવિરેાધીપણે
