________________
૧૪૪
(૧૮) ત્રિભંગી શ્રી અરિહંત પરમાત્માઓના સ્વરૂપને, અનેક પ્રકારની ત્રિભંગીઓથી, યર્થાથ-અવિરૂદ્ધ બંધ કરે જરૂરી છે, અહિંઆ અમે સ્વ-પર-વિશુદ્ધિ-કારક સ્વરૂપની ત્રિભંગી જણાવીએ છીએ.
(૧) શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માઓમાં સર્વ જીવોને અભયદાન આપવા અપાવવારૂપે ઔદયિકભાવે સર્વ જેનું હિતકરનારી કરૂણા હોય છે.
- (૨) શ્રી આરિહંત પરમાત્માઓમાંઅતિતીક્ષણ સ્વરૂપે (ક્ષાયક) ભાવે આત્માથી પણું હોય છે.
(૩) શ્રી અરિહંત-વીતરાગ–પરમાત્માઓ-સમસ્ત જગત્ ને ઉત્પાદ-વ્યય-અને ધ્રુવભાક સ્વરૂપે પૂર્ણ જાણતા હોવાથી તેમને કેઈ ભાવ સંબંધી-આદર-કે અનાદાર હેતું નથી, તેથી તે ભાવે તેમાં ઉદાસીનતા હોય છે, એમ જાણવું આ રીતે શ્રી અરિહંત-પરમાત્મામાં સ્વ-પર-સંબંધી જે કરૂણા-તીક્ષણતા અને ઉદાહીનતાવાળું સ્વરૂપ એકીસાથે રહેલું છે એમ જાણવું, આ પ્રમાણે અનેક ત્રિભંગીઓને ગુરૂગમથી જાણવા પ્રયત્ન કરશે. *
' (૧૯) દેવતત્વની ચૌભંગી
(૧) નિશ્ચયસુદેવ પિતાને આત્મા શુદ્ધ સંગ્રહયદષ્ટિએ એટલે સત્તાસ્વરૂપે અનંતજ્ઞાન, અનંતદર્શન, અનંતચારિત્ર અને અનંત વીયાદિ ગુણોવાળો છે તેને આવરણ કરનાર જ્ઞાનાવરણદિઆઠે કર્મોને ક્ષય