Agam Nigam Yane Vishva Darshan

Author(s): Shantilal Keshavlal
Publisher: Shantilal Keshavlal

Page 149

૧૩૦
(૩) અજ્ઞાન અને મેહુવિકાર ચુકત-આત્માના નાસ્તિક ભાવ ઊપરની—નયસખ્ત લગી
જેઓને અનાદિના દન માહ તેમજ ચારિત્ર માહના ઉદયે શુદ્ધાત્મ સ્વરૂપનું– જ્ઞાન ભાન નથી તેવા નાસ્તિક આત્મા–ભાવને પણ નયસપ્ત ભંગથી ઓળખવા જરૂરી છે. આથી નાસ્તિક-આત્મભાવવાળા આત્માઓનું સ્વરૂપ નીચે મુજબની નયસપ્તભ’ગીથી જાણીને, પેાતાના આત્મામાંથી તથા સ્વરૂપના–મે।હ ભાવને દૂર કરવા. પ્રયત્ન કરવા
(૧) નગમ નયષ્ટિએ ઃ—જેને ઇન્દ્રિયાના વિષય– વિકાર રૂપ જ્ઞાનમાં આત્મા બુદ્ધિ છે. તે નાસ્તિક જાણવા. (૨) સગ્રહનયદષ્ટિએ ઃ—જેને—આત્માના જ્ઞાનાદિ ગુણેાનું ભેદ જ્ઞાન નથી. તે નાસ્તિક જાણુવા
(૩) વ્યવહારનય દૃષ્ટિએ ઃ—જેનામાં-યા-દાન-અને ઈંદ્રિયાનુ દમન કરવાની સિદ્ધાંત-સાપેક્ષ વૃત્તિનથી, તે, નાસ્તિક જાણવા
(૪) ઋજીસૂત્રનય દૃષ્ટિએ : જે : આત્મહિતના લક્ષ નથી, તે નાસ્તિક જાણવા
આત્મનિ
-
(૫) શબ્દનય દૃષ્ટિએ -જે આત્માને પેાતાના આત્મસ્વરૂપમાં, પૂર્ણ-પરમાત્મસ્વરૂપની શ્રદ્ધા નથી તે નાતિક
-
જાણવા
(૬) સ`ભિરૂઢનય દૃષ્ટિએ ઃ—જે આત્મા પરભાવ પરિણતિમાં આશક્ત છે, તે નાસ્તિક જાણવા