________________
૧૧૬
જેઓ માત્ર જડ અને ચેતનને મતિકલ્પિત ભેદ કરનારા, કે આત્મા-આત્માની બુમ પાડનારા, કે, આત્માને એકાંતિકપણે (નિત્ય-અનિત્ય-એક-અનેકાદિ) વિવિધ સ્વરૂપે ઓળખનારા, અને ઓળખાવા નારાઓ છે તેઓને આત્મ શુદ્ધિ હોય છે એમ માની લેવું નહિ, ખરેખર તે જે જે આત્માઓમાં જે જે સ્વરૂપે દર્શન–મહનીય અને ચારિત્ર મેહનીય કર્મને ક્ષય, ઉપશમ કે પશમ વર્તે છે. તે તે આત્માએને તે તે ભાવથી શુદ્ધાત્મ સ્વરૂપને અનુભવ હોય છે શુદ્ધાત્મ સ્વરૂપને અનુભવ એ જ આત્માનું સહજ-શુદ્ધ સાચુ સ્વરૂપ હોવાથી આત્માએ પિતાના સહજ-શુધ જ્ઞાનાદિ ગુણેની સ્વાધીનતા પ્રાપ્ત કરવી જોઈએ આ માટે દર્શન-મોહનીય કર્મના ક્ષપશમનું સ્વરૂપ, સમ્યકત્વના (૬૭) સડસઠલથી જાણી તેમજ (૨૧ એકવીસ પ્રકારના મિથ્યાત્વના પરિહારથી પરિહરિને વળી ચારિત્ર મેહનીય કર્મના ક્ષયપ સમાદિનું સ્વરૂપ સમાયિકાદિ પાંચ પ્રકારનાચારિત્રના ભેદથી અનુભવીને પિતાના આત્મ-સ્વરૂપને કર્મના બંધનથી છોડાવી, પિતાના સહજ ગુણેની સ્વાધીનતા પ્રાપ્ત થતાં, તે શુદ્ધાત્મ સ્વરૂપમાં રમણતા કરતાં સાચુ સુખ પ્રાપ્ત થાય છે, એમ જાણવું.
સિદ્ધ–સંસારિ (૧) આ સંસારમાં કર્મોદય પ્રમાણે ચારેગતિમાં જન્મ મરણ રૂપે સંસરતા સર્વે ને સંસારિ જી જાણવા આ ચારેગતિના છાનું ૫૬૩ ભેદથી કિંચિત સ્વરૂપ અમોએ પૂર્વે