________________
૫૪
ક્ષણ-ક્ષણુ વતી પરિણમનેા તે પર્યાય જાણવા આ રીતે દ્રવ્ય-ગુણ અને પર્યાયની ભિન્નાભિન્નતા ગીતા ગુરૂ ભગવંત પાસેથી વિસ્તારથી જાણી લેવી. અત્રે અમે કેટલાક ભેદાભેદનું સ્વરૂપ જણાવીએ છીએ.
(૧) દ્રવ્ય એક છે અને તેના ગુણ-પર્યાય અનેક છે. (ર) દ્રવ્ય એક અખંડ પરિણામવાળું છે, અને ગુણ પર્યાય ભિન્ન-ભિન્ન પિરણામવાળા છે.
(૩) દ્રવ્ય આધાર છે. અને ગુણ-પર્યાયે આધેય છે. (૪) દ્રવ્ય ત્રિકાલિક સત્તાવાળું છે, અને પર્યંચે. ક્ષણવતી પરિણામવાળા છે.
(૫) ગુણા એક દ્રવ્યને આશ્રીને રહેલા હોય છે, અને પર્યાય અનેક દ્રવ્યાશ્રિત હાય છે.
(૬) દ્રવ્યમાં સહવતી પણે રહેનારા ધર્મો તે ગુણ્ણા જાણવા અને દ્રવ્યના સમય-સમયના ક્રમ વતી પરિણામ તે પર્યાય જાણવા.
ઉપર દ્રવ્યગુણુ-પર્યાયના ભેદ સ્વરૂપના કેટલેાક વિચાર ખતાવીને હવે અભેદ-સ્વરૂપનું-સ્વરૂપ જણાવીએ છીએ.
(૧) કાઇપણ દ્રવ્ય પેાતાના સમસ્ત ગુણુ પર્યાયની સત્તાવાળુ છે।વાથી સમસ્ત ગુણુ પર્યાયથી અભિન્ન જાણવું આથી જ સજ્ઞ અને સદેશી કેવળી ભગવંતા ભૂત ભાવિ અને વમાનના સઘળાએ પોચાને, જાણે દે. અને બતાવે છે.