________________
૧૮
તા તેને હાય જ કયાંથી? તેમ છતાં જેએ છદ્મસ્થભાવ સજ્ઞ વચનની વિરૂદ્ધ અકવાટ કરે છે તેએ પારમાર્થિક શુદ્ધ સ્વરૂપના અજાણ અને અથ હાવાથી મિથ્યા દૃષ્ટિ જાણવા,
ઉપર જણાવી ગયા તે પ'ચાસ્તિકાયના પારિણામિકાતિ લાવાના વિવિધ પર્યાયે સ્વરૂપાને વિવિધકાળથી શ્રીસČજ્ઞ ભગવ'તાએ જણાવ્યા છે તેમાં જીવ દ્રવ્યના પરિણામિક પરિહ્યુમનના મુખ્ય ત્રણ ભેદો જણાવ્યા છે.
(૧) ભવ્યત્વભાવમાં પરિણમનતા : જે સંસારી જીવા પોતાના આત્માને સિદ્ધિગમન ચાગ્ય ભાવમાં પરિણામ માડી રહેલા છે તે તે જીવાને ભવ્યત્વભાવ જાણવા. આ ભવ્યત્વ ભાવની આદિ નથી પરંતુ જ્યારે તે આત્મા પૂર્ણ સિદ્ધ પરમાત્મા ભાવને પામે છે ત્યારે તેના તે ભવ્યત્વ પરિણામના અંત આવે છે માટે તે ભવ્ય જીવને તે ભવ્યત્વ પરિણામ કાળ ભેદે અનાદિ સાંત ભાંગે જાણવા.
(૨) અસભ્યત્વભાવમાં પરિણમનતા : જે સ સારી જીવા પેાતાના આત્માને કાઈ કાળે પણ સિદ્ધિગમન ચેાગ્ય ભાવમાં પરિણામ પમાડતા નથી તે, તે જીવાને અભવ્ય ત્ય પરિણામ જાણવા. અને તેથી જ તે જીવાના તે અભવ્ય પરિણામ કાળથકી અનાદિ અનંત ભાંગે જાણવા.
(૩) જીવતભાવમાં પરિમણનતા ઃ દરેક જીવાત્માએને પેાતાના જ્ઞાનાદિ ગુણેામાં પ્રત્યેક સમયે જે પરિણમન છે તે, દરેક આત્માને જીવવ-પરિણામ જાણવે. આ જીનવ ભાવના પરિણમનના ત્રણ ભેદ છે. તે આ પ્રમાણે (૧)
