________________
સ્વ-૫૨ જે ઉત્તમ આત્માઓને આત્મ પરિણામમાં સ્વ-પર ભાવનું એટલે સ્વ પરિણતિનું અને પર પરિણતિનું યથાર્થ ભેદ જ્ઞાન પ્રાપ્ત થયેલું છે તેવા જ્ઞાની આત્માઓ સ્વ–પર ઉભય આત્માના હિતાધક પણે પ્રવર્તન કરનારા હેય છે. કેમકે તેને વ્યવહારથી પદયા પ્રધાન સ્વદયા જાણે છે
એ નિશ્ચયથી સવાયા પ્રધાનપદયાના સ્વરૂપને પણ જાણ ના હોય છે, આથી આવા ઉત્તમની આત્માને રામરાત ભાર-સ્વ-પર ભાવે નિશ્ચય-વ્યવહાર ક્ષણે વાતે હાર્ષિ વાર ઉભય આતાઓને કલ્યાણ અને મંગલકારી હોય છે. યદ્યપિ નિશ્ચય સ્વરૂપે કેઈપણ આમા કેઈપણ અન્ય આત્માના પરિણામને કર્તા નથી તથાપિ વ્યવહાર - વરૂપથી જે ઉત્તમજ્ઞાની આત્માઓએ જે સ્વરૂપે પરભાવ પરિણતિને એટલે જેટલે અંશે ત્યાગ કરેલો હોય છે, તે થકી તજજન્ય-વિશુદ્ધિ વડે તે આત્મા અન્ય આત્માને વિશ દ્ધિના નિમિત્તરૂપે ઉપકારક બની રહે છે, એમ જાણવું, આજ રીતે જે આત્માઓ સંસારાભિલાષી યાને ભવાભિનંદિ હિય છે. તેઓ પિતાના અશુદ્ધ ભાવ વડે અન્ય આ માએને સાવદ્યગપ્રતિકરણ કરાવણ અને અનુમોદનથી સ્વ–પરને કમબંધના કારણરૂપે ઉપઘાતક બને છે, એમ જાણવું.
વળી સમસ્ત જગતના લોક-વ્યવહારને હિતાત્મક રૂપે સ્વ-પર સંબંધે નીચે મુજબની સાપેક્ષ દષ્ટિએ વિચારતાં આત્મશુદ્ધિ થાય છે એમ જાણવું.
