________________
૪૪
જ્યારે આ માટે બીજા આચાર્યો કહે છે કે “જે ઉત્સગ માની રક્ષા કરે તે અપવાદ માગ જાણવા, એટલે ઉત્સગ માગની રક્ષાને અર્થે અપવાદે પ્રવત ન કરાય એમ કહે છે.” ઉપર જણાવેલા ભિન્ન અભિપ્રાયાને યથાર્થ પણે જાણવા માટે ઉત્સ-અપવાદની ચોલગીને ગીતા શુરૂ ભગવંત પાસેથી શાસ્ત્રથી અવિરૂધ્ધ જાણવા ખપ કરવા. આ માટે સામાન્યપણે જે અન્ને અભિપ્રાયાને સાધ્ય-સિધ્ધિની અવિકળતા સાથે જોઈશું' તા બન્ને વચનામાં ખાસ વિવાદ કરવા જેવું રહેતુ નથી, પરંતુ સાધનશુધ્ધિ માટે તે શાસ્ત્રોમાં જે આગમવ્યવહાર, શ્રુતવ્યવહાર, આજ્ઞાવ્યવહાર, ધારણાવ્યવહાર, અને જીતવ્યવહાર, એ પાંચ પ્રકારના વ્યવહારા ખતાવ્યા છે. તેને પરસ્પર ભિન્નાભિન્ન ભાવે ઉત્સર્ગ અપવાદરૂપે ગુરૂગમથી યથાથ સમજીને યથાર્થ પણે શુધ્ધ સાધ્ય-સાધન દાવથી આત્મા સધાય છે એમ જાણવું.
આ માટે શાસ્ત્રોમાં જણાવ્યુ` છે કે “ જેએ એકાંતે ઉત્સગમાના જ આશ્રય કરનારા છે. એટલે એકાંતે ઉત્સર્ગમાગ જ ઇચ્છે છે. તે ક્રિયાનયની દૃષ્ટિએ અપરિણામી જીવા જાણવા. તેમજ વળી જેએ એકાંતે અપવાદ માર્ગોને જ ઈચ્છે છે. અને કેવળ અપવાદ માગે જ વિવિધ-ચૈત્ર પ્રવર્તન કરે છે. તેઓ પણ ક્રિયાનયની દૃષ્ટિએ અતિપરિશુાર્મી જીવા જાણવા, પરંતુ જે ઉત્સગ-અપવાદ અને માગ ના યથાતથ્યભાવે આશ્રય કરવાવાળા છે. તેઓ સાચા પરિણામી જીવા જાણવા, અને તેવા પરિણામી જીવા જ ઇષ્ટાથ-સિધ્ધિને પામે છે. એમ જાણુ ુ. આથી સ્પષ્ટ
