________________
વેદના-નિજરા
સર્વે સંસારી આત્માએ ઔદ્યયિાદિ જે જે ભાવામાં નિર'તર સમયેસમયે જે જે ભાવે પરિણામ પામે છે, તે તે જીવાને તે તે ભાવાનુ તે તે સમયે તથા સ્વરુપે વેદ્ય-સંવેદ્યપણ જાણવું, આત્માના આ વેદ્ય-સ‘વેદનના સ્વપ સુવા માટે આત્માની ત્રણ પ્રકારની ચેતનાનું સ્વરૂપ શાસ્ત્રાથી અને અનુભવથી યથાર્થ જાણવુ જોઈએ.
(૧) જ્ઞાન ચેતના: દરેક આત્માનો જ્ઞાન-દર્શીનનો એટલે સામાન્ય વિશેષ સ્વરૂપના જ્ઞેય-વિષયક જે જ્ઞાનોપયાગ તે જ્ઞાનચેતના જાણવી.
(૨) કમ ચેતનાઃ—દરેક આત્માના કર્તૃત્વ પરિણામ, તે ક્રમ ચેતના જાણવી.
(૩) કમળ ચેતના—દરેક આત્માને સ્વ-પર પર્યો ચના ભાગ-ઉપભાગરૂપ જે વેદ્ય–સંવેદ્યપણુ તે કૅમ મૂળચેતના જાણવી.
દરેક સ'સારી આત્માને બાહ્ય કે અભ્યંતર પરપોટ્ટગલિકભાવના સચાગ વિયેાગ તે, તથાપ્રકારના કર્મના ઉયાનુસારે જાણવા, તેમાં શુભ દ્રવ્યાદિના ચેાગ પુણ્યાયે હાય છે અને અશુભ દ્વવ્યાદિના ચેાગ પાપાયે હાય છે એમ જાણવુ', તેમજ વળી તથાપ્રકારના ક્રમ્મયના અભાવે,
