Book Title: Jainism Course Part 04
Author(s): Maniprabhashreeji
Publisher: Adinath Rajendra Jain Shwetambara Pedhi
Catalog link: https://jainqq.org/explore/006050/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vizvatAraka ratnatrayI vidhA rAjita trivarSIya jainijama khaMDa-4 vizva VIDI#DJ Vdeg 41945444 nathI Sonnnn sarve jIvo mokSe jAo (badhA Aji maMgala jainijama korsa ( lekhikA : sA. maNiprabhA zrI korsa khaDa-9 khaMDa-8 khaMDa-pa khaMDa-4 khaMDa-3 khaMDa-7 khaMDa-6 khaMDa-1 khaMDa-2 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vizvatAraka ratnatrayI vidyArAjita yuvati saMskAra zivira kI jhalakiyA~ Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 160/a | zrI mohanakheDA tIrtha marDana AdinAthAya namaH | | zrI rAjendra-dhanacandra-bhUpendra yatIndra-vidyAcandra sUri gurubhyo namaH || - zrI vizravAka ratnatrayI vighA sahita TivarSIya jainijama korsa khaMDa 4 zI piI AdzcatA sarve jIvo mokSe jAo P&JIG dainija korsa - AzIrvAda dAtA - pa.pU. rASTrasaMta ziromaNi gacchAdhipati vartamAnAcArya deveza zrImadvijaya hemendrasUrIzvarajI ma.sA. sva. mahattarikA pU.sA. zrI lalitazrIjI ma.sA. sva. pravartinI pU.sA. zrI muktizrIjI ma.sA. pU. vAtsalya vAridhi sevAbhAvI sA. zrI saMghavaNazrIjI ma.sA. - lekhikA - sA. maNiprabhAzrIjI kAzakane AdhIna che vaikhaka tathA prakAza - protsAhaka - kumArapAla vI. zAha 1 sarvAdhikAra lekhaka pn naMdI prakAzaka - zrI dinAtha rAjendra jaina che. pehI zrI mohanakheDA tIrtha, rAjagaDha (dhAra) ma.pra. A pustakano saM/ Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzana varSa : saM. 2068 prathama AvRtti : 3000 nakala mUlya : 1OO|- rUA. AdhAra grantha * aSTAdvikA vyAkhyAna * kalpasUtra bAlAvabodha jIva vicAra paccakhANa bhASya * gaNadhara racita sUtro * dharatI ke phUla * karmagraMtha * kathAsaMgraha prakAzaka : zrI mohanakheDA tIrtha jainAcAranA prakaraNa pAnAmAM je naMbara mukyA che te A korSa pahelAnA pustakonA prakaraNanA anusaMdhAnamAM che. Ama kula traNa varSanA pUrA korSamAM eka eka prakaraNanA nava-nava bhAga thaze. citra nimna pustakomAMthI sAbhAra levAyelA che. * Avazyaka kriyA sUtra A pustakano sarvAdhikAra lekhaka tathA prakAzakane AdhIna che. - mukhya kAryAlaya - zrI vizva tAraka ratnatrayI vidhA rAjita samiti 2021 sAIbAbA zopIMga senTara, ke.ke. mArga, navajIvana posTa oNphisanI sAme, muMbaI senTrala, muMbaI-8 (mahArASTra) phona: 022-65500387 mudraka : jainama grAphiksa sI- 208/210, pahelA mALe, bI.jI. TAvarsa, dillI daravAjA bahAra, zAhIbAga roDa, amadAvAda, phona: 079-25630133 pheksa : 079-256 27469 mo.: 98258 51730, 94264 26510 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH || tava caraNe (zaraNaM mama jenI kRpA, karUNA, AziSa, varadAna tathA vAtsalya dhArA A korsa para satata varasI rahI che. jenA puNya prabhAvathI A korsa prabhAvita che, evA vizva maMgalanA mUlAdhAra prANezvara, hRdayezvara, sarvezvara zrI zaMkhezvara pArzvanAtha prabhunA caraNomAM..... jenI kSAyika prIti bhaktie A korsane prabhuthI abheda banAvyo che, evA siddhagiri maMDana RSabhadeva bhagavAnanA caraNomAM.... A korsane vAMcIne nirmala ArAdhanA karIne AvavAvALA bhavamAM mahAvideha kSetramAM jenI pAse jaIne cAritra grahaNa karIne mokSane prApta karavo che, evA mokSa dAtArI sImaMdhara svAmInA caraNomAM... jenI anaMta labdhithI A korsa mokSadAyI labdhi sampana banyo che evA parama zraddheya samarpaNanA sAgara gautama svAmInA caraNomAM.... je samavasaraNamAM prabhu mukha kamalamAM birAjita che, je jinavANInA rUpamAM prakAzita bane che, je sarva akSara, sarva varNa tathA svara mAlAnI bhagavatI mAtA che, je A korsanA pratyeka akSarane samyagujJAnamAM parivartita karI rahI che evI tIrthezvarI siddhezvarI mAtAnA caraNa kamalomAM... - zatAbdi varSamAM jenI apAra kRpAthI jenA sAnidhyamAM A korsanI racanAnA suMdara manoratha utpanna thayA tathA jenA avirata AziSathI A korsanuM nirmANa thayuM. je jana-jananI AsthAnA kendra che, je A korsane vizva vyApI banAvI rahyAM che. je pU. dhanacandrasUri, pU. bhUpendrasUri, pU. yatIndrasUri, pU. vidyAcandrasUri Adi parivArathI zobhita che evA samarpita parivAranA tAta vizva pUjya prAtaH smaraNIya pU.dAdA gurudeva rAjendrasUrIzvarajI ma.sA.nA caraNa kamalomAM... jenI kRpAvArie satata mane A korsa mATe protsAhita karyA evA vartamAna AcAryadeveza zrImad vijaya hemendra sUrIzvarajI ma.sA., pU. guruNIjI vidyAzrIjI ma.sA., pU. pravatinI mAnazrIjI ma.sA., pU. mahattarikA lalitazrIjI ma.sA., pU. pravartinI muktizrIjI ma.sA., sevAbhAvI gurumaicyA saMghavaNazrIjI ma.sA.nAcaraNa kamalomAM... A korsanA pratyeka khaMDa, pratyeka cepTara, pratyeka akSara ApanA, ApazrInA caraNomAM. sAdara samarpaNama... sA. maNiprabhAzrI 5/4/2010, somavAra bhInamAla Page #6 -------------------------------------------------------------------------- Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainAcAra - V paramArhat zrI kumArapALa rAjA zrI zAMtinAtha caritra . madanarekhA tatvajJAna - V jIva vicAra jainAcAra - VI paccakkhANa .. samAdhi maraNanI sAdhanA Art of Living - VI Duties towards Parents pavitratAnuM rahasya sUtra tathA artha vibhAga bharahesara anukramaNikA sakala tIrtha mannaha jiNANuM sajjhAya laghu zAMti stava AtmarakSA vajra paMjara stotra gautamasvAmI chaMda snAtasyAM stuti . tapa ciMtavaNI karavAnI vidhi rAIya pratikramaNanI vidhi ekAsaNA, biyAsaNA, nivi, AyaMbilanuM paccakkhANa kAvya-vibhAga prabhu sanmukha bolavAnI stuti caityavaMdana stuti 1 14 16 25 47 59 71 92 109 111 114 115 119 120 121 123 124 125 126 127 128 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .............. 129 132 *... 139 ........... .... 141 ..... 143 ......... stavana................... sajajhAya ....... jena ItihAsa -VI AcAryazrI zayyabhavasUri .......... naMdISeNa muni ...... yAkinI mahattarAsUnu haribhadrasUrijI ma.sA. jagadgu ru hIrasUrIzvarajI ma.sA. ............................. abhidhAna rAjendra koSa racayitA pU. rAjendrasUrIzvarajI ma.sA. ....... tattvajJAna - VI karmagraMtha ane enA bheda ...... opanabuka parIkSA prazna patra ...... uttara patra .... * .... 148 152 ..... 181 188 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina itihAsa 5 hemacaMdrAcArye siddharAjanA sipAIothI bacavA kumArapALane saMtADyA rAjA megharathanuM dehadAna Pl sudarzanapuranA rAjA maNiratha dvArA madanarekhA mATe nAnA bhAI yugabAhunI hatyA tathA paraloka nI lAMbI ane kaThIna yAtrA para jatA potAnA pati yugabAhune cAra zaraNa ApI tathA svIkAra karAvI paropakAra karatI mahAsatI madanarekhA Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina zrApanI dinaparyA savAre 4.00 kalAke nidrAtyAga navakAra smaraNa-AtmaciMtana savAre 6.00 kalAka sudhI sAmAyika temaja rAIa pratikramaNa savAre 6 thI 6.30 sudhI savAranI kriyA temaja mAtA-pitAne namana savAre 6.30 thI 7 sudhI prabhu darzana temaja vAsakSepa pUjana savAre 7.30 thI 8.15 sudhI guruvaMdana, bhaktAmara pATha temaja yathAzakti paccakakhANa Adi savAre 9 thI 10.30 sudhI jinavANI pravacana zravaNa madhyAhna 11.15 thI 2.30 sudhI jinamaMdiramAM aprakArI pUjA madhyAne 12.40 thI 1.30 sudhI supAtradAna, anukampA dAna temaja bhojana Adi madhyAhane 1.45 thI sAMje 5.00 sudhI nyAya saMpanna vyApAra sAMje 5 thI 6 sudhI saMdhyA bhojana, cauvihAra temaja sAdharmika bhakti vigere IIT/ namo arihaMtANa nI silkALA ziziziad sAMje 6 thI 6.30 sudhI jinamaMdiramAM darzana, caityavaMdana temaja AratI sAMje 6.30 thI 7.30 sudhI devasia pratikramaNa rAtre 7.30 thI 8.30 sudhI guru vaiyAvacca temaja svAdhyAya rAtre 8.30 thI 9.30 sudhI pArivArika dharmacarcA rAtre 9.30 thI prAtaH 4 sudhI zrI namaskAra mahAmaMtra jApapUrvaka nidrA-zayana Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ YYYYYYDO ( paramAI zrI mArapAla sajA 29 kumArapAla rAjAno pUrvabhava: kumArapAla rAjA pUrvabhavamAM jayatAka nAmanA rAjakumAra hatA. teo hatA to rAjaputra paraMtu emanI zaitAnIothI udvigna thaIne emanA pitAe emane deza nikAla Apyo. rAjakumAra jayatAkanI hRSTapuSTa kAyA, apUrva pratibhA vagere joIne jaMgalanA eka pallInA coroe ene palipati banAvyo. jayatAka have rAjakumArathI eka moTo lUMTAro banI gayo. eka divasa jayatAke dhanadatta nAmanA sArthavAhane lUMTyo tyAre badalo levA mATe dhanadatta mAlavanA rAjAnuM lazkara laIne jayatAka upara AkramaNa karyuM. acAnaka AkramaNa thavAthI jayatAka potAnA sAthIonI sAthe bhAgI gayo. jayatAka hAthamAM nahI AvavAthI gussAmAM AvIne dhanadatte enI sagarbhA patnIne pakaDIne enuM peTa phADIne garbhane zIlA upara pachADI-pachADIne mArI nAkhyo. dUra jhADIomAMthI A dazya joI rahelo jayatAkano mitra hataprabha thaI gayo. eNe jaIne AkhI hakIkata jayatAkane kahI. patnI temaja putranI krUra hatyA sAMbhaLIne nirAza banelo jayatAka e jaMgalane choDIne kyAMka dUra javA mATe nIkaLI paDyo. puNyodayathI rastAmAM jainAcArya zrI yazobhadrasUrijI maLyA. sUrijIe ene saMsAranuM bhayAnaka svarUpa samajAvyuM. jethI ene saddharmanI prApti thaI. have jayatAke lUMTamArano dhaMdho haMmezA mATe choDI dIdho. jayatAka dakSiNa bhAratanI ekazilA nagarImAM gayo. tyAM oDhava nAmanA zrAvakane tyAM nokara thayo. jayatAka oDhava zrAvakanuM kAma kuzaLatApUrvaka tathA vaphAdArIthI karato hato. saMyogavaza eka divasa jayatAkanA guru yazobhadrasUrijI eja nagarImAM padhAryA. jIyatAke potAnA zeThano potAnA gurunI sAthe paricaya karAvyo. gurumahArAjanI dezanA sAMbhaLIne oDhave jinAlayanuM nirmANa karAvyuM. jayatAka to have paramAtmAno parama bhakta banI gayo. ekavAra koI tahevAranA prasaMge oDhave jayatAkane pakoDI kharca karavA mATe ApI. e paisAthI jayatAke 18 puSpa kharIdyA. pahelIvAra svadravyathI kharIdelA phUlothI eNe bhAva-vibhora thaI paramAtmAnI pUjA karI. enAthI ene 18 dezanA rAjA banavAnuM puNya upArjita karyuM. dharma dhyAnapUrvaka jIvana vyatIta karatAM karatAM emanuM AyuSya pUrNa thayuM. sAce A saMsArarUpI raMgamaMca abhuta che. pUrvabhavanA leNAdeNI anusAra navAbhavamAM jIva kevI rIte goThavAI jAya che. A eka AzcaryanI vAta che. karma jaDa hovA chatAM paNa enAmAM Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTalI tAkAta che ke anaMta zakti sampanna evI AtmAne, jema icche tema nacAvI zake che. jayatAkano jIva AgaLanA bhavamAM kumArapALa banyo. dhanadatta sArthavAhanI sAthe vera bAMdhavAnA kAraNe dhanadatta siddharAja jayasiMha nAmano rAjA banyo. yazobhadrasUrijI kalikAla sarvajJa AcArya hemacandrasUrijI tathA oDhavazeTha udayana maMtrI banyA. rAjA siddharAja jyAre rAjagAdI upara AvyA tyAre potAnA kAkAnA dikarA tribhuvanapAlane potAno bhAI jevo mAnIne ene mAna Apato hato. paraMtu jyAre zrI hemacaMdrAcArya pAsethI devI aMbikAnuM vacana sAMbhaLyuM ke tribhuvanapAlano putra kumArapAla enA pachI rAjaya saMbhALaze. tyArathI enuM mana parivartita thaI gayuM. | tribhuvanapAlanI patnI kAzmIrAdevIe eka suMdara putrane janma Apyo. e samaye AkAzamAM devavANI thaI. "A bALaka vizALa rAjaya prApta karaze ane dharmanuM sAmrAjya sthApita karaze." mAtApitAe putranuM nAma rAkhyuM "kumArapAla'. kumArapAla mAtA-pitAnI sAthe dadhisthalImAM rahetAM hatA. jarUrI prasaMge tribhuvanapAla pATaNa AvatAM-jatAM rahetA hatA. ekavAra tribhuvanapAlanI sAthe kumArapALa paNa pATaNa AvyA. emane zrI hemacandrAcAryanI bahu prazaMsA sAMbhaLI hatI. pUrvabhavanA RNAnubaMdhane kAraNe kumArapALane emane maLavAnI bahu ja IcchA thaI tathA te emane maLavA mATe upAzrayamAM pahoMcyA. tyAM jaIne kumArapAle gurudevane vaMdana karI potAno paricaya Apyo. kumArapALe gurudevane ghaNA prazna pUchyA. gurudeve sahajatAthI enI badhI zaMkAonuM samAdhAna karI lIdhuM. aMtamAM AcAryazrIe kumArapAlanA bhAvi jIvananA viSayamAM nirdeza ApatAM kahyuM "dekhaje kumAra, tArA mAthe duHkhono pahADa tUTavAno che, tyAre tuM hiMmata na hArIne potAnA sattvano paricaya Apaje." kumArapAla A bodha sAMbhaLIne, gurudevane namaskAra karIne potAnA sthAne cAlyA gayA. keTalAka divaso pachI pUrvabhavanA vairane kAraNe siddharAje kumArapAlane mAravA mATe jALa bichAvI. kumArapALa sAvadhAna hatA. samaya oLakhIne kumArapALe e deza choDI dIdho ane lapAtA chupAtA pharavA lAgyA. kyAreka khAvAnuM maLatuM, to kyAreka bhUkhyA ja rahevuM paDatuM. A rIte e ekavAra khaMbhAta AvI pahoMcyA. e samaye AcAryazrI hemacaMdrAcArya khaMbhAtamAM ja birAjamAna hatA. A jANIne kumArapAla AcAryazrIne vaMdana karavA gayA. temaja potAnI A duHkhada dazAnuM nivAraNa kyAre thaze e viSayamAM pUchyuM. e samaye udayanamaMtrI paNa upAzrayamAM AvyA tyAre gurudeve dhyAna Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lagAvIne javAba Apyo "vi.saM.1199 mArgazIrSa kRSNa cothanA divase tane A gujarAta rAjyanI gAdI maLaze." kumArapALe namratApUrvaka kahyuM "jo mane rAjya maLyuM to te Apane bheTa ApIne huM ApanA caraNonI sevA karIza." A sAMbhaLIne AcAryazrIe kahyuM, "mane rAjayathI koI prayojana nathI. paraMtu tuM rAjya meLavIne zAsana prabhAvanA karaje." - AcAryazrIe potAnA ziSya pAse A bhaviSyakathana be kAgaLo upara lakhAvyo. eka kAgaLa kumArapALane Apyo ane bIjo mahAmaMtrI udayanane ApatAM kahyuM - "udayana ! A bhaviSyamAM rAjA banavAno che, enA prANanI rakSA karavAnI che. siddharAja ene mAravA mATe prayatnazIla che. koIne paNa khabara na paDe e rIte tuM ene tArI havelImAM rAkha.' AcAryazrInI AjJAnusAra te kumArapALane potAne tyAM laI gayA. keTalAka divaso zAMtithI gujarI gayA. guptacaro dvArA siddharAjane khabara paDI ke kumArapAla khaMbhAtamAM che. eNe keTalAka sainiko khaMbhAta mokalyA. jyAre udayana maMtrIne A vAtanI khabara paDI tyAre e kumArapAlane laIne upAzrayamAM pahoMcyA. AcAryazrIe kumArapAlane upAzrayanA tahakhAnAnI pAchaLa chupAvI dIdhA. sainika kumArapAlane zodhatAM zodhatAM upAzrayamAM AvyA paraMtu emane kaMI na maLyuM. tyAre pAchA pharI gayA. A rIte AcAryazrIe bhaviSyamAM jinazAsanane thavAvALA lAbhano vicAra karIne kumArapALanI jAna bacAvI. - jyAre mahArAjA siddharAja mRtyuzagyA upara hatA tyAre kumArapALa pATaNa pahoMcI gayA. teo potAnI bahena premaladevInA ghare rahevA lAgyA. banevI kRSNadeve emane yogya sanmAna sAthe rAkhyA. kumArapAlanA pATaNa AvyA pachI sAtame divase siddharAjanuM mRtyu thayuM ane mArgazIrSa vada cothanA divase sarvAnumatithI rAjA kumArapALa rAjagAdI upara besyA. e samaye emanI uMmara 50 varSanI hatI. kumArapALanA rAjA banyAnI khabara sAMbhaLyA pachI zrI hemacaMdrAcArya khaMbhAtathI vihAra karIne pATaNa AvyA. mahAmaMtrI udayanane A samAcAra maLatAM ja emaNe nagarajanonI sAthe AcAryazrInuM bhavya svAgata karyuM. AcAryazrIe kumArapAlanA samAcAra udayana maMtrIne pUchyA. tyAre maMtrIe kahyuM ke "Apane khAsa yAda karatAM hoya evuM lAgatuM nathI." zrI hemacaMdrAcArya udayana maMtrIne kahyuM 'tame rAjA kumArapAlanI pAse jaIne emane kahejo ke Aje rAtre rANInA mahelamAM na jAya." udayanamaMtrIe kumArapAla rAjAne A vAta kahI. emaNe vAta mAnI lIdhI. eja rAtre vijaLI paDavAthI navI rANIno mahela dharAzAyI hovAnA samAcAra jayAre kumArapAlane maLyA tyAre kumArapAle Azcarya sahita pUchyuM, "AvI acUka Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaviSyavANI koNe karI hatI?" "zrI hemacaMdrAcAryanI A bhaviSyavANI hatI AvuM jANIne kumArapAla gadgad thaI gayA. te vicAravA lAgyA ke jemaNe mArA prANa bacAvyA che teo kyAM che? huM to emane bhUlI ja gayo hato. dhikkAra che mArA jevA kRtadhvane. gurudeva pATaNamAM ja che evuM jANIne rAjA kumArapAle emane maLavAnI AkAMkSA darzAvI. ane gurudevane rAjasabhAmAM padhAravA mATe AmaMtraNa mokalyuM. AcAryazrI udayanamaMtrInI sAthe rAjasabhAmAM padhAryA. kumArapAla tathA anya adhikArI emanuM svAgata karavA daravAje ubhA hatA. kumArapAle vaMdanA karatAM kahyuM ke "Ape keTalIyavAra mArA prANa bacAvyA che. Apa A AkhuM rAjya svIkAra karIne mane kRtArtha karo." zrI hemacaMdrAcArye jaina sAdhunA AcAra samajAvatAM kahyuM "kumArapAla A sAdhunA AcArane yogya nathI" tyAre kumArapAle kahyuM - gurudeva ApanA upakArano badalo cukavavA mATe huM asamartha chuM. paraMtu ApanA upakAranA bojhane jarA halako karavAnI dRSTie huM Apane potAnA guru rUpe prasthApita karuM chuM." paraMtu gurudeva mArI be zarato che. kevI zarato kumArapAla?" "huM tamArI dareka AjJAnuM pAlana karIza. paraMtu Apa mane kyAreya paNa jainadharmanI vAto karIne enA pratye AkarSaNa pedA na karAvatA, kemake huM kaTTara zivabhakta chuM. tathA bIjI zarata e che ke Apa kyAreya paNa mane mAMsa tyAganI vAta karatA nahI. kemake e mane bahu ja priya che." kumArapAlanI vAta sAMbhaLIne sUrIjIe hasIne javAba Apyo "AvI zaratothI koI ja phAyado nathI, kumArapAla e to je samaye je thavAnuM lakhyuM che te thaIne ja raheze." somanAthanuM maMdera glisa : gurudevazrI kumArapAlane sauprathama mAMsa tyAga karAvavA mAMgatA hatA. mATe teo koI sArI takanI rAha jotA hatA. ekavAra kumArapAla rAjayasabhAmAM beThA hatA. tyAre devapattanathI somanAtha mahAdevanA pUjArIoe praveza karyo. mahArAjane praNAma karIne potAno paricaya Apyo tathA nivedana karyuM, ke mahArAja ! devapattanamAM samudra taTa para sthita bhagavAna somanAthanuM kASTa maMdira jIrNa thaI gayuM che. mATe A maMdirano jIrNoddhAra karavo ati Avazyaka che. Apane amArI vinaMtI che ke A maMdiranA jIrNoddhAranuM puNya Apa prApta karo." rAjA kumArapALe pAMca adhikArIone maMdiranA jIrNoddhAranuM kArya sopyuM. alpa samayamAM ja pASANanuM maMdira banAvavAnuM kAma zarU thaI gayuM. paraMtu maMdiranuM kAma rAjAe vicAryuM hatuM eTalI tejIthI thaI rahyuM nahotuM. A kAraNe rAjAnuM mana azAMta hatuM. emaNe A vAta Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAryazrIne karI. tyAre zrI hemacaMdrAcArye kahyuM. "kumArapAla, vrata pAlanathI puNya vadhe che tathA kArya jaldI pUrNa thAya che. mATe kA to tAre brahmacarya jevuM duSkara vrata levuM joIe ke pachI potAnI atyaMta priya vastuno tyAga karavo joIe." - kumArapAlane AcAryazrI dvArA ApavAmAM AvelA be vikalpomAMthI bIjo vikalpa pasaMda Avyo. mATe emaNe potAne atyaMta priya evA mAMsano tyAga karI lIdho. mAtra be varSamAM maMdira nirmANanuM kArya pUrNa thaI gayuM. A joIne kumArapAle sUrijI pAse mAMsa tyAganI pratijJA choDavAnI AjJA mAMgI. AcAryazrIe kahyuM "mahAdevajInA darzana karyA vinA pratijJA choDavI yogya nathI." sUrijInI A vAta kumArapAlane bahuja sArI lAgI tathA emane sUrijI pratye bahumAna vadhyuM. sUrijInA pratye kumArapAlanA vadhatA AdarabhAvone joIne kumArapAlanA purohitone irSyA thavA lAgI. emane e vAtanI ciMtA thaI ke kyAMka kumArapAla zivabhaktathI jinezvara bhakta na banI jAya. AvuM vicArIne eka divasa avasara joIne purohitoe rAjAne kahyuM, "rAjan ! mahAdevajInA maMdira nirmANa mATe AcAryazrIe Apane niyama Apyo hato. jemanA baLe nirmANanuM kArya ATaluM jaldI sampanna thayuM che. mATe amArI icchA che ke Apa jyAre paNa zivajInA darzanArtha padhAro tyAre emane paNa sAthe laIne Avo." rAjAne paNa A vAta jacI gaI. AcAryazrInI pAse potAnI sAthe AvavAno prastAva rAkhyo. sUrijIe kahyuM "emAM pUchavAnI zI jarUra che? tIrthayAtrA jevA prasaMgomAM to ame sAmethI AvIe. tame ahIMyAthI nIkaLI huM giranAra ane pAlitaNAnI yAtrA karIne somanAtha pahoMcuM chuM." AcAryazrInA A anapekSita uttarathI kumArapAlanA AnaMdano koI pAra na rahyo. AcAryazrI samayasara zatruMjayanI yAtrA karIne somanAtha mahAdevanA darzanArthe devapattana pahoMcyA. maMdirano navo jIrNoddhAra thayela hovAne kAraNe maMdira devavimAna jevuM zobhI rahyuM hatuM. AcAryazrIne sAthe laIne teo zivajIne vaMdana karavA maMdiramAM gayA. rAjAne khabara hatI ke jinezvaranA bhakta jinezvara sivAya koIne paNa namaskAra karatA nathI. chatAM paNa AcAryazrInI parIkSA karavAnI daSTie emaNe AcAryazrIne zivajIne namaskAra karavAnI vinaMtI karI. tyAre AcAryazrIe bhAvapUrvaka baMne hAtha joDIne stuti karI. "jemanA rAga-dveSano nAza thaI cUkyo che. emane huM namaskAra karuM chuM. nAmathI e brahmA hoya, viSNu hoya, jina hoya ke mahAdeva hoya." stuti sAMbhaLIne kumArapAlano mana-mayUra nAcI UThyo. AcAryazrInI A niSpakSatAne joIne emane AcAryazrInA pratye atizaya bahumAna bhAva pedA thayo. tyAre kumArapAle kahyuM - "gurudeva! mahAdeva samAna A jagatamAM koI deva nathI, ApanA jevA koI guru nathI ane mArA jevo koI tattvArthI nathI. Aje A triveNI saMgama thayo che. mAre e jANavuM che ke dareka dharma jyAre paraspara virodhanI vAto kare che to emAM satya zuM che?" Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAryazrIe kahyuM ''tArA paramArAdhya svarupa zivajIne ja potAno A savAla hamaNAM ahIM ja pUchI le. huM atyAre ja tane A devanA pratyakSa darzana karAvuM chuM. pachI teo jema kahe tema tuM upAsanA karaje.'' rAjAe AzcaryathI pUchyuM. ''zuM evuM thaI zake che?'' AcAryazrIe kahyuM ''hAM, have huM emane pragaTa karavA mATe maMtrajApa zarU karuM chuM. tuM A dhUpadAnImAM dhUpa nAkhato jaje.'' sAthe ja garbhadvAra baMdha karavAno saMketa karyo. AcAryazrI ane kumArapAla baMne aMdara somanAtha mahAdevanA sanmukha ubhA hatA. AcAryazrI dhyAnastha hatA ane kumArapAla dhUpadAnImAM dhUpa nAkhI rahyA hatA. dhUpanA dhumADAthI saMpUrNa garbhagRha bharAI gayo, aMdhAruM chavAI gayuM, ghInA dIpaka bujhAI gayA. dhIme dhIme zaMkara bhagavAnanA liMgamAMthI prakAza AvavA lAgyo. prakAza vadhato gayo. emAMthI eka divya AkRti pragaTa thaI. suvarNa jevI ujjavala kAyA, mAthA upara jaTA, jaTAmAMthI vahetI gaMgA ane upara candrakalA. rAjAe jamIna upara potAnA pAMca aMgone jhukAvIne (paMcAMga) praNAma karyA ane prArthanA karI. 'he jagadIza ! ApanA darzanathI huM pAvana thayo chuM. mArA upakArI gurudevanA dhyAnathI Ape mane darzana ApyA che. mAro AtmA harSathI uchaLI rahyo che.' bhagavAna somanAthanI gaMbhIra dhvani maMdiramAM gUMjI uThI, 'kumArapAla ! mokSa apAve evA dharmanI kAmanA hoya to sAkSAt parabrahma jevA sUrIzvarajInI sevA kara. sarvadevonA avatArarUpa, sarvazAstronA pAragAmI, traNeya kALanA svarupanA jJAtA evA AcAryazrI hemacandrasUrijInI dareka AjJAnuM pAlana karaje, jethI tArI sarva manokAmanA pUrNa thaI jaze ane tAro mAnavabhava saphaLa thaze.' ATaluM kahIne zivajI svapnanI jema adRzya thaI gayA. rAjA AnaMdavibhora thaI gayA. emaNe gurudevane kahyuM, 'Apane to Izvara paNa vaza che. Apa ja mArA deva cho. Apa ja tAta ane Apa ja mAta cho. he gurudeva ! siddharAjathI bacAvIne, jIvanadAna ApIne Ape mAro A bhava to sudhArI lIdho che. have mane zuddha dharmanuM dAna ApIne mAro parabhava paNa sudhArI lo.' AcAryazrIe joyuM ke loDhuM tapI gayuM che have enI upara hathoDI mAravAmAM moDuM karavuM e ucita nathI. emaNe kahyuM. ''kumArapAla ! jo tAre zuddhadharmanI prApti karavI che to tuM sarvaprathama mAMsa bhakSaNano tyAga karI le.'' eja paLe mahAdevajInA samakSa ja kumArapAle pratijJA laI lIdhI. AcAryazrIne potAnuM kArya siddha thatuM hoya evuM lAgyu. badhA AnaMdapUrvaka pATaNa pAchA pharyA. kumArapAla mahArAjAnA mithyAtvanuM jora dhIme-dhIme ghaTavA lAgyuM. gurudevanA dharmopadezathI have teo mArgAnusArI jIvana jIvavA lAgyA. tyAre eka ghaTanA ghaTI. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devabodhi nAmanA eka kaTTara brAhmaNane jainadharma tarapha kumArapAlanA vadhatA AkarSaNanA vize khabara paDI. bhaviSyamAM A vAtathI zivadharmanI hAni thaze. evuM jANIne e kumArapAlane zivadharmamAM sthira karavA mATe pATaNa Avyo. tyAM e lokone alaga-alaga camatkAra batAvavA lAgyo. kumArapALe paNa enA camatkAronA vize sAMbhaLyuM. to emane jovAnI icchA thaI. eTale emaNe devabodhine rAjasabhAmAM AvavAnuM AmaMtraNa ApyuM. devabodhie kamalanI nAlanA dAMDIvALI, keLa vRkSanA patrathI banelA AsanavALI, sutaranA kAcAdorAthI bAMdhelI, ATha varSanA bALako dvArA upADelI DolImAM potAno zvAsa rokIne zarIrane ekadama hallu banAvIne maunapUrvaka emAM besIne rAjayasabhAmAM praveza karyo. A dRzya joIne rAjA stabdha thaI gayA. rAjAe emanuM yogya satkAra karyo. thoDIkavAra pachI avasara joIne devabodhie kumArapAlane pUchyuM, "teM potAno zaiva dharma choDIne A jaina dharmano svIkAra kema karyo che?' kumArapAle batAvyuM ke zaivadharma sAro che. paraMtu emAM hiMsAnuM AcaraNa thAya che. jyAre jainadharma ahiMsAno upadeza Ape che. mATe meM jaina dharmano svIkAra karyo che." kumArapAlanA pUrvaja vagere zaivadharmanuM pAlana karatA hatA. emane pratyakSa batAvavA mATe devabodhie maMtrabalathI emanA pUrvaja mUlarAjA vagerene hAjara karyA. kumArapAle e badhAne praNAma karyA. enA pachI devabodhie brahmA, viSNu ane mahezane pragaTa karyA. A joIne kumArapAla Azcaryacakita thaI gayA. devoe tathA kumArapAlanA pUrvajoe kumArapAlane jainadharma choDIne zaivadharmanI upAsanA karavAnuM kahyuM tathA vedone ja pramANabhUta mAnavAnI salAha ApI. thoDA samayamAM deva tathA mUlarAjA vagere adRzya thaI gayA. kumArapAla vicAramAM paDI gayA ke AmAM satya zuM che ? eka tarapha devapattananA somanAthanuM vacana, bIjI tarapha devabodhie batAvelA devonuM vacana. enuM mAthuM bhamavA lAgyuM. A AkhI ghaTanA daramyAna mahAmaMtrI udayanano putra vAgabhaTTa maMtrI kumArapAlanI sAthe hato. eNe AcAryazrI hemacaMdrAcAryanI pAse jaIne AkhI vAta kahI. AcAryazrIe kAle vyAkhyAnanA samaye kumArapAlane laIne AvavAnuM kahyuM. bIjA divase eka-bIjAnI upara rAkhavAmAM AvelA evA sAtamA pATa upara besIne zrI hemacaMdrAcAryajI vyAkhyAna ApI rahyA hatA. rAjA kumArapAla, vAgabhaTTa ane aneka strI-puruSa upadeza sAMbhaLavAmAM lIna banyA hatA. ane jotA-jotA ja eka pachI eka - sAteya pATa ke jenI upara gurudeva beThA hatA te tyAMthI khasakAvI devAmAM AvI. AcAryazrI biskula AkAzamAM addhara beselA lokone dekhAyA, ane vyAkhyAnanI vAdhArA cAlu rahI. rAjA kumArapAlanI AMkho A joIne visphArita thaI gaI. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' emaNe manomana tulanA karI ke devabodhi to pAlakhImAM keLa-patranA Asana upara beThA hatA. paraMtu AcAryazrI AkAzamAM ekadama addhara beThA che. devabodhito zvAsa rokIne maunapUrvaka ekadama halkA thaIne beThA hatA, jyAre gurudeva to AmAMthI kaMIpaNa nathI karI rahyA. AnAthI viparIta ATalA jorathI vyAkhyAna ApI rahyA che. vyAkhyAna pachI zrI hemacaMdrAcArye kahyuM "cAlo mArI sAthe sAmenI rUmamAM gurudevazrI, rAjA kumArapAla tathA vAgabhaTTa traNeya rUmamAM gayA ane rUma baMdha karI dIdho. gurudeva eka Asana upara beThA, AMkho baMdha karI dhyAna lagAvyuM. rUma prakAzathI bharAI gayo. kumArapAla rAjA tathA vAgubhaTTa RSabhadevathI mahAvIra svAmI sudhInA covIza tIrthakarone pratyakSa samavasaraNamAM beThelA joyA. tIrthaMkara upadeza ApI rahyA hatA. kumArapAla dhyAnathI sAMbhaLI rahyA hatA. kumArapAla ! sonA, hIrA, motI vagere dravyonI parIkSA karavAvALA ghaNA hoya che, paraMtu dharmatattvanA parIkSaka viralA ja hoya che. evA virala tame cho. tame hiMsAmaya dharmano tyAga karIne dayAmaya ahiMsA dharma svIkAryo che. rAjan ! AgaLa tamane AnAthI mokSarUpI phaLa prApta thavAnuM che. vAstavamAM tamAruM mahAbhAgya che ke tamane AvA jJAnI guruzrI hemacaMdrasUri maLyA che. tuM sadAya emanI AjJA mAnIne cAlaje." ATaluM kahIne tIrthaMkaranI vANI baMdha thaI gaI ane teo adRzya thaI gayA. tyAra pachI kumArapAlanA pUrvaja mUlarAjA vagere pragaTa thayA. gurudevane vaMdanA karI ane kumArapAlane gaLe lagAvIne kahyuM - "vatsa kumArapAla! khoTA dharmane choDIne te sAco dharma svIkAryo che. Avo putra meLavIne ame potAnI jAtane dhanya mAnIe chIe. jainadharma ja mukti ApavA mATe samartha che. mATe tArA caMcalacittane sthira kara. ane parama bhAgyathI prApta A gurudevanI sevA karI ane emanI AjJAnuM pAlana kara.' A pramANe kumArapAlane salAha ApIne pUrvaja adazya thaI gayA. kumArapAla stabdha thaI gayA. tyAre hemacaMdrAcArye samajAvyuM ke ""devabodhinI pAse to AvI eka ja kalA che jayAre mArI pAse AvI sAta kalAo che. paraMtu A badhuM IndrajALa che. ame banne tane je kaMIpaNa batAvyuM e to svapra samAna che. sAcuM to somanAtha mahAdeve je jainadharmanuM pAlana karavAnuM kahyuM hatuM te ja che." rAjAnA mananuM samAdhAna thaI gayuM. emaNe zrI hemacaMdrAcAryane vaMdana karyA. ane eka navo ja upakAra karyo mATe emano AbhAra mAnyo. A ghaTanAthI rAjA kumArapAlane samyagdarzananI prApti thaI. jinavacanamAM emanI zraddhA aDiga banI gaI. pachI to samyagudRSTi kumArapAla mahArAjA dezaviratidhara zrAvaka banI gayA. have teo paramAtmAnI pAse, sAdhujIvananI prApti mATe bhikhArInI jema mAMgaNI karavAvALA parama zrAvaka banI gayA. AcAryazrIe emane "paramAI" "rAjarSi' evA vizeSaNothI vibhUSita karyA. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUka vihAra : eka divasa kumArapAla rAjA zrI hemacandrAcAryanI pAse beThA hatA. bhUtakALanI vAto karatAM emaNe kahyuM ''gurudeva eka divasa siddharAjanA bhayathI chUpAIne huM eka vRkSanI nIce beTho hato. tyAM eka uMdarane da2mAMthI bahAra nIkaLatAM joyuM. enA moMDhAmAM sonAno sikko hato. ene, vRkSanI nIce rAkhIne e daramAM gayo ane bIjo sikko laIne bahAra Avyo. A rIte e batrIsa sikkA bahAra laIne Avyo. A joIne mane vicAra Avyo ke uMdara A badhA sikkAonuM ka2ze zuM ? mATe jyAre uMda2 da2mAM gayo tyAre te badhA ja sikkA meM laI lIdhA jyAre uMdara bahAra Avyo tyAre tyAM potAnA sikkA nahIM jotAM uMdara potAnuM mAthuM patthara upara pachADI pachADIne marI gayo. gurudeva A pApanuM mane prAyazcita Apo.'' gurudeve kahyuM ''kumArapAla ! je sthAna upara uMdara maryo hato. tyAM eka bhavya maMdira banAvaje. A ja tAruM prAyazcita che.'' kumArapAle tyAM eka bhavya maMdira banAvyuM. Aje paNa tAraMgAnA pahADa upara e maMdira vidyamAna che. emAM bhagavAna ajitanAthanI bhavya pratimA birAjamAna che. gurudeva zrI hemacandrAcAryanA upadezathI kumArapAle ghaNA maMdira banAvyA. dareka maMdiranI najIkamAM emaNe eka bagIco paNa banAvaDAvyo ke jethI A maMdiromAM sadaiva puSpa pUjA thaI zake. kumArapAla rAjAnA apUrva amAri pravartana (jIvaThayA)nA keTalAka uThAharaNa : sadgurunI saMgatithI kumArapAla rAjAnA dilamAM jIva-maitrInuM sarovara vahevA lAgyuM. jIvamAtranA du:khane teo potAnA du:kha tarIke mahesUsa karavA lAgyA. bIjAonI pIDAthI teo pIDita thavA lAgyA. pauSadhamAM makoDA : ekavA2 pauSadhamAM kumA2pAla rAjAnA hAtha upara makoDo coMTI gayo. ane e ja cAmaDImAM ghusI gayo. bIjA sajjana ene kADhavAnI koziza karI rahyA hatA. tyAre makoDAne pIDita thato joIne ArdrahRdaya kumA2pAle cakku maMgAvIne pote ja eTalI cAmaDI kApIne cAmaDI sahita makoDAne surakSita sthAne rAkhI dIdho. kAramAMramAM matsya mukita : kumArapAla rAjAne jyAre khabara paDI ke kAzmIranA taLAvomAM lAkho mAchalIonI hiMsA thaI rahI che, tyArathI rAjAnI uMgha harAma thaI gaI. kAzmIramAM emanuM sAmrAjya na hovAthI emaNe 9 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka yukti karI. eka karoDa sonAmahoranA upahAranI sAthe emaNe potAnA dUtane kAzmIra narezanI pAse mokalyo. tyAM jaI rAjAne te bheMTa ApI, ane kumArapAla rAjAnI tIvra becenI batAvI. temaja becenInuM kAraNa paNa batAvyuM. kAzmIra nareza rAjA kumArapAlanI jIvadayAnI bhAvanAthI coMkI gayA. tarata emaNe samagra kAzmIramAM matsya hatyA upara pratibaMdha lagAvI dIdho. temaja badalAmAM be karoDa sonA mahora kumArapAla rAjAne bheMTa ApavAnI sAthe maitrIno pragADha saMbaMdha bAMdhyo. ja mAravAvALAne daMDa : kumArapAla mahArAjAnA adhikAramAM 18 rAjya hatA. e badhA rAjyomAM emaNe jIvamAtranI hiMsA upara sakhta pratibaMdha lagAvI dIdho. emanA rAjyamAM koI 'mAra' zabda paNa bolI zakato nahato. ekavAra koI patie enI patnInA mAthAmAMthI jU kADhIne hAthamAM rAkhI. ane eNe tarata jUne mAratAM kahyuM 'le Ane mArI nAkhI; joIe kumArapAla mAruM zuM bagADI zake ?' guptacare A vAta rAjAne kahI. rAjAe e lakhapati zeThane pakaDIne enI badhI saMpatti japta karI lIdhI. temaja eja dhanathI 'yUkA-vihAra' nAmanuM maMdira banAvyuM. kumArapAla rAjAe aDhAra deza temaja anya cauda rAjyonA rAjAonI sAthe dhanadAnathI maitrI sthApita karIne e rAjyomAM paNa saMpUrNa amArinuM pAlana karAvyuM. pratilekhakane moTuM InAma : pATaNanA eka upAzrayamAM kabATa bharIne kaTAsaNA, ma~hapatti vagere upakaraNo ArAdhakone mATe rAkhavAmAM AvatA hatA. eka zrAvaka A badhA upakaraNone 25 bolapUrvaka roja divasamAM 2 vakhata pratilekhana karato hato. ghaNA samaya pachI gurjarezvarane A vAtanI khabara paDI. jIvadayAnuM AvuM uttama kAma svecchAthI karavAvALA zrAvakane rAjAe badhAnI sAme bahumAna rUpamAM paMdaraso ghoDA ane bAra gAma bheMTa ApyA. dhoDAne gaLeluM pANI ane palANa upara pUMjaNI : gurjarezvaranI pAse agiyAra lAkha ghoDA hatA. Aje pATaNanI pAse je kuNaghera gAma che enI AkhI bhUmi upara A ghoDAonI azvazALAo hatI. badhA ghoDAone gaLeluM pANI pIvaDAvavAno prabaMdha karavAmAM Avyo hato. pratyeka ghoDAnI palANane pUMjIne ja asavAra enI upara besato hato. A niyamano kaDakAIthI amala karavAmAM Avato hato. nirdoSa jIva to eka paNa na maravo joIe evo kumArapAla rAjAno daDha Agraha hato. ekavAra yuddha mATe jatA samaye teo ghoDA upara savAra thatAM pahelA palANa upara pUMjaNI pheravI rahyA 10 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatA. A joIne eka rAjapUtane hasavuM AvI gayuM. enA manamAM vicAra Avyo ke je eka nAnA jIvane mAravAnI taiyArI nathI rAkhato te rAjA yuddhamAM zatruonI chAtImAM talavAra kevI rIte mAraze? : rAjapUtanuM hAsya ane enA manobhAvane jANIne kumArapAle ene bolAvyo. enA pagamAM jorathI bhAlo mAryo ane rAjapUtane kahyuM. "dharma, saMskRti ke nirdoSa prajAjanane duHkha ApavAvALA upara kumArapAla dayA kyAreya nathI karato. emanA mATe to huM sAkSAt yamarAja chuM. hA~, nirdoSa jIvane mAravA mATe huM eTalo ja kAyara chuM. paraMtu kumArapAla jo rAjA maTIne sAdhu banaze to e sadoSIne paNa kSamA karaze. paraMtu Aja to vagara bhUlya potAnA kartavyanuM pAlana karaze." A sAMbhaLIne rAjapUta rAjAnA paga pakaDIne mAphI mAMgI. kaMTakezvarIno pracaMDa krodha: kalikAla sarvajJa zrI hemacandrasUrijIno yoga prApta karI rAjA kumArapAle jaina dharma svIkAra karyo hato. e divasathI ene kuladevIne pazubhoga ApavAno baMdha karI dIdho. jethI kuladevI kopAyamAna thaI gaI. eka vAra devIe kumArapAlane kahyuM "tAre kula paraMparAthI cAlyo Avato pazubhoga Apavo ja paDaze." kumArapAle paNa kahI dIdhuM "kuladevI tuM jagajananI che ke nahI? jo tuM jagatanA jIvonI mA~ che to tuM tArA ja bALakonuM balidAna icche che? A to kyAreya zakya nathI. he kuladevI ! dharma to nirdoSajIvonI rakSAmAM ja che. badhA jIvo pratye karuNA bhAva ja dharmanuM svarUpa che. mArAthI jIvadayAnA dharmanI avahelanA thaI zake nahI. tuM kahe to huM aDhAra dezonuM svAmitva choDavAne taiyAra chuM. paraMtu A hiMsAjanya pApa to huM na ja karI zakuM. mArA A daDha nizcayane devAtmA paNa calAyamAna karI zake nahI." kumArapAlanI vAta sAMbhaLIne kuladevI atyaMta kopAyamAna thaI gaI. eNe potAnA trizUlathI kumArapAlanI chAtI upara vAra karyo. eja samaye kumArapAlanA AkhA zarIramAM koDha roga thaI gayo. zarIramAM thaI rahelI asahya dAhanI A paramAhitane bilakula ciMtA hatI nahI, ene koI aphasosa thayo nahI. paraMtu enA manamAM eka ja vicAra Avyo ke "nirogitA bhale cAlI gaI, rUpa paNa cAlyu gayuM kAMI vAMdho nahI. paraMtu jyAre duniyAnA lokone e khabara paDaze ke mithyASTikuladevI kaMTakezvarInA trizUlano A prabhAva che. to loko mithyAdharmane balavAna mAnI leze. teo kaheze kalikAla sarvajJa jevA guru hovA chatAM paNa kaMI karI zakyA nahI. vItarAga bhagavAnanuM balavAna dharmanirbaLa banI jaze ane mithyASTinuM dharma prabhAvaka banaze. AnAthI jainazAsananI bhayaMkara niMdA thaze. nahI... nahI huM A pApa nahI thavA dauM. lokone A vAtanI khabara paDe enA pahelAM ja huM citAmAM baLIne marI jaIza." Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjA kumArapAle zAsanahIlanAnA pApathI bacavA mATe agnipraveza karavAno nirNaya karyo. turaMta maMtrIne bolAvIne potAno nirNaya kahyo. maMtrI A sAMbhaLI sIdho AcAryazrI hemacandrasUrijI pAse gayA ane badhI vAta kahI. AcAryazrIe emane maMtrita jaLa ApyuM ane kahyuM "A jaLanA siMcanathI rAjAne pahelA jevuM rupa ane Arogya prApta thaI jaze."maMtrita jaLa laIne maMtrI kumArapAlanI pAse AvyA ane emanI upara e maMtrita jaLa chAMTyuM. A maMtrita jaLanA prabhAvathI dAha zAMta thaI gayo. kumArapAlane rupa ane Arogya punaH prApta thaI gayuM. tathA pazu bhoga upara vijaya prApta thayo. kumAravAnuM banevI sAthe yuddha : ekavAra gurjarezvara kumArapAlanI bahena tathA banevI arAjA sogaThA ramI rahyA hatA. tyAre eka dAva ramatAM ramatAM banevI bolyA "le gujarAtanA badhA muMDa sAdhuone mAryA." kumArapAla rAjAnI bahena dharma upara zraddhAvAna hatI. AvA apamAnajanaka zabda sAMbhaLIne e gusse thaI gaI. ane potAnA patine mAphI mAMgavAnuM kahyuM. paraMtu jayAre arNorAjAe mAphI nahI mAMgI tyAre eNe kumArapAlane badhI vAta kahI. arAjA ane kumArapAlanI vacce yuddha thayuM. kumArapAle arNorAjAne hAthInI pAlakhIthI nIce pADI dIdhA. teo arNorAjAnI jIbha kheMcavAnA ja hatA ke eTalAmAM kumArapAlanI bahena AvI tathA aNarAjA mATe abhayavacananI mAMgaNI karI. aNarAjAe paNa dayAnI bhIkha mAMgI. tyAre kumArapAla rAjAe kahyuM "A dharmayuddhamAM huM potAnI bahenano vicAra nathI karato paraMtu te dayAnI bhIkha mAMgI che mATe potAnA dayA dharmane vaza thaIne huM tane choDuM chuM." gurjarezvarajI dhamarAdhA : bhAratanA aDhAra dezonA rAjA kAmakAjanA bojanI nIce keTalA dabAyelA hoya che? akhUTa rAjasaMpattine kAraNe bhoga-vilAsanI tarapha keTalA AkarSita thAya che ? paraMtu kumArapAla rAjAnuM jIvana to kAMIka anokhuM ja hatuM. teo to rAjabhAranA bojane ekabAju mUkIne zAMtithI paramAtmAnI bhakti karatA hatA. bhogavilAsanA badale mokSa mArganI ArAdhanAomAM lIna rahetA hatA. Avo eka najara nAkhIe kumArapAla mahArAjAnI dinacaryA upara - { AvI hatI kumArapAla rAjAnI dinacaryA (Time Table) * sUryodaya pahelA savAre cAra vAge namaskAra mahAmaMtrano maMtroccAra karIne teo uThatA hatA. enA pachI sAmAyika, pratikramaNa karyA pachI zrI yogazAstra ane vItarAga stotranuM paThana karI vAsakSepa pUjA karatA hatA. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * kAyAdinI sarvazuddhi karIne teo tribhuvanapAla vihAramAM jaIne 72 sAmaMto ane 1800 koTyAdhipationI sAthe jinapUjA karatA hatA. * pratidina gurupUjA - guruvaMdana karIne paccakakhANa karIne jinavANI zravaNa karatA hatA. * bapore naivedyonI thALIo caityomAM caDhAvatA hatA temaja sAMje AratI maMgaladIvo karIne pratikramaNa karatA hatA. * aSTamI, caturdazInuM pauSadha, upavAsa ane pratidina rAtribhojanano tyAga karatA hatA. ema dhamaya jAvAjI gaDhIyaka jhalaka 1. hastalikhita graMthonA 21 jJAnabhaMDAra banAvyA. 2. manamAM abrahmano vicAra Ave to upavAsa, vANIthI Ave to AyaMbila tathA kAyAthI vijAtIyano sparza paNa thaI jAya to ekAsaNAno daMDa karatA hatA. tathA potAnI patnIonA mRtyu pachI pUrNa brahmacaryanuM pAlana karyuM. prajAjana emane 'paranArI sahodara' kahetA hatA. 3. varSARtumAM pATaNathI bahAra nahI javAnI pratijJA hatI. 4. varSARtumAM ghI choDIne pAMca vigaIno sarvathA tyAga karatA hatA. 5. sAtaso lekhakonI pAse lAkho zloka pramANa Agama lakhAvyA. raihaMta bhakita : - gurjarezvare potAnA jIvanakALamAM 1400 zikharabaMdhI jinAlaya svadravyathI banAvyA. emAMthI tribhuvanapAla jinAlaya chazuM karoDa sonAmahora kharca karIne taiyAra karAvyuM hatuM. 1600 prAcIna 'jinAlayonuM jIrNoddhAra karAvyuM hatuM. ekavAra tribhuvanapAla vihAramAM saMdhyAnA samaye AratI utAratAM-utAratAM kumArapAla rAjA vacce ja aTakI gayA tathA vicAra karavA lAgyA ke "je prabhunI kRpAthI mane ATalI lakSmI prApta thaI che. e paramAtmAnI AMgI mAtra cAlI rahelI RtunA puSpathI ja kema? cha RtunA puSponI AMgI jo roja na karI zakuM to A lakSmIno savyaya kevI rIte thaze? basa jayAM sudhI che: RtunA puSpathI roja paramAtmAnI AMgI karavAnuM sAmarthya prApta na karuM, tyAM sudhI anna-jaLano tyAga." Avo saMkalpa karIne pharIthI AratI zarU karI. jinamaMdirathI bahAra nIkaLyA pachI maMtrI vAgabhaTTa AratImAM aTakavAnuM kAraNa pUchyuM. tyAre emaNe potAno saMkalpa batAvyo. maMtrI to saMkalpa sAMbhaLIne vicAramAM paDI gayA ke ""cha : RtunA puSpa eka sAthe khetaramAM hIrA-motI nAkhavAthIya ugavAnA nathI. A koI lakSmIthI sAdhya thavAvALI vastu nathI." maMtrI tarata AcAryazrInI pAse gayA ane emane AkhI vAta kahI saMbhaLAvI. gurudeve rAtre ArAdhanA karIne devIne pragaTa karI, tathA devInuM zuM kartavya che te vicAravAnuM kahyuM. bIjA divase savAre vanamALIe kumArapAlarAjAne vadhAmaNI ApI ke Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ''Aje bagIcAmAM chaH RtunA puSpo khIlI uThyA che. Apa pAraNu karo.'' rAjAe pAraNuM karyuM. enA pachI rAjA roja chaH RtunA puSpathI paramAtmAnI AMgI karavA lAgyA. keTalI ajoDa paramAtmA bhakti hatI kumArapAlarAjAnI ! A pramANe kumArapAla rAjA jIvanaparyaMta aneka rIte jIvadayAnuM pAlana karIne, gurubhakti tathA paramAtmAnI ajoDa bhakti karIne samAdhipUrvaka marIne devalokamAM gayA. tathA trIjA bhavamAM padmanAbha svAmInA gaNadhara banIne mokSa padane prApta karaze. zrI zAMtinAtha caritra medharatha rAjAno bhava : zrI zAMtinAtha bhagavAnanA kula bAra bhava thayA. emAMthI dasamAM bhave pUrvavidehanI puSkalAvatI vijayamAM puMDarIkiNI nagarInA dhanaratha rAjAnI priyamatI rANInI kukSithI prabhue megharathanA rUpamAM janma lIdho. samayAnusAra pitAe megharathane rAjya soMpyu. dharmamaya jIvana vyatIta karatAM eka divasa megharatha rAjAe pauSadha vrata grahaNa karyuM. e samaye bhayathI kaMpita eka kabUtara emanA khoLAmAM AvIne besI gayo. tathA manuSya bhASAmAM bolavA lAgyo ''he rAjan ! mArI rakSA karo. mArA prANonI rakSA karo.' karUNArdra banelA megharatha rAjAe e kabUtarane Azvasta karyuM. eTalAmAM eka bAja paMkhI tyAM AvyuM ane e paNa manuSya bhASAmAM bolavA lAgyo. 'he rAjan ! A paMkhI mAro zikAra che. ene mane ApI do.' tyAre rAjAe daDhatApUrvaka kahyuM 'A kabUtara mArA zaraNamAM AvyuM che ane zaraNArthIne bacAvavo e kSatriyano dharma che. hiMsA karIne potAnuM peTa bharavuM e tArA jevA prANIne zobhA nathI ApatuM' A pramANe rAjAe ene samajAvavAnI koziza karI. tyAre bAje kahyuM ke - 'rAjan ! tamane kabUtara upara dayA Ave che to mArI upara dayA kema nathI AvatI ? A kabUtara mAruM bhakSya che. jo A mane nahI maLe to huM bhUkhyo marI jaIza. jo Apa mane A kabUtara nathI ApI zakatA to eTaluM mAMsa mane ApI do.' rAjAe vicAryuM 'bIjAnuM mAMsa to huM nathI ApI zakato. to zA mATe huM mArA potAnA zarIranuM mAMsa na ApI dauM.' ema vicArI rAjAe tarata ja trAjavo ane charI maMgAvI. trAjavAnA eka pallAmAM kabUtara rAkhIne bIjA pallAmAM potAnI jAMghamAMthI mAMsa kApI kApIne rAkhavA lAgyA. A joIne AkhI sabhA coMkI gaI. badhAe rAjAne samajAvavAnI bahu ja koziza karI, paraMtu megharatha rAjA potAnA kAryathI vicalita na thayA. jema-jema megharatha rAjA potAnA zarIranuM mAMsa pallAmAM rAkhavA lAgyA tema-tema 14 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kabUtaranuM palluM bhAre thavA lAgyuM. aMtamAM jayAre kabUtaranuM pallu nIce na thayuM tyAre megharatha rAjA svayaM pallAmAM besI gayA. A joIne sarvatra hAhAkAra macI gayo. sAmaMta, amAtya, mitroe rAjAne kahyuM - "are prabhu ! Apa A zuM karI rahyA cho? A dehathI Apane AkhI pRthvInuM rakSaNa karavAnuM che. eka paMkhInA rakSaNa mATe zarIrano tyAga karI rahyA cho? ane pachI A to koI mAyAvI paMkhI lAge che. nahIMtara paMkhI ATaluM bhAre hoya evuM saMbhava nathI." eTalAmAM to mugaTa, kaMDalAdi dhAraNa karI tejapuMjanI jema eka devatA pragaTa thayA tathA emaNe kahyuM - "he nRpati ! izAnendra potAnI sabhAmAM ApanI prazaMsA karI. e mArAthI sahana na thavAne kAraNe huM ApanI parIkSA karavA Avyo hato. paraMtu indra mahArAjAe ApanI jeTalI prazaMsA karI hatI, Apa enAthI paNa ghaNA vadhAre dayAvAna cho. Apa mArA A aparAdhane kSamA karo." ATaluM kahIne rAjAne pUrvarUpa pradAna karIne devatA punaH devalokamAM cAlyA gayA. tyArapachI megharatha rAjAe saMyama aMgIkAra karyo. vIzasthAnaka tapanI ArAdhanA karI tIrthaMkara nAmakarma nikAcita karyuM. tyAMthI AyuSyapUrNa karIne agiyAramAM bhavamAM tetrIsa sAgaropamavALA deva thayA. etttakumArajo ja08 : bharatakSetranA hastinApura nagaramAM vizvasena rAjA rAjya karatA hatA. emanI patnI acirAdevInI kukSimAM deva AyuSya pUrNa karIne bhAdrapada kRSNa saptamInA divase cauda svapra sUcita megharatha rAjAnA jIvanuM cyavana thayuM. garbhakALa pUro thatAM jayeSTha suda terasanA zubha divase acirA mAtAe putraratnane janma Apyo. chappana dikakumArI, indrAdie janmotsava karyo. prabhunA garbhamAM AvavA mAtrathI dezamAM pUrvotpanna marakI vagere roga prayatna karyA vagara ja zAMta thaI gayA hatA. mATe vizvasena rAjAe putranuM nAma zAMtikumAra ghoSita karyuM. cakavata : 2 dhAvamAtAothI pAlana poSaNa karAtA zAMtikumAra anukramathI yuvAvasthAe pahoMcyA. tyAre vizvasena rAjAe emano rAjayAbhiSeka karyo. rAjya pAlana karatI vakhate ekavAra emanI AyudhazAlAmAM cakraratna utpanna thayu. kramazaH cha khaMDa jItIne zAMtikumAre cakravartI pada prApta karyuM. dIkSA grahaNa : yogya samayamAM navalokAMtika devo dvArA "he prabhu! tIrtha pravartAvo' A prArthanAno svIkAra karIne zAMtikumAre varSIdAna ApavAnuM zarU karyuM. zakrendrAdi dvArA kRta mahotsavapUrvaka jayeSTha kRSNa caturdazInA divase cAritra grahaNa karyuM. eja samaye prabhune caturtha manaH paryavajJAna prApta thayuM. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kevalatter : maMdirapura nagaramAM sumitrarAjAnA ghare prathama pAraNuM paramAnna (khIra)thI karyuM. tyAM devoe paMcadivya pragaTa karyA. eka varSa sudhI prabhu chabI avasthAmAM rahyA. hastinApuranA sahasrAmravanamAM naMdI vRkSanI nIce chaThTha tapa karIne zukladhyAna para AruDha thaIne ghAti karmono kSaya karIne poSasuda navamInA divase kevalajJAna prApta karyuM. devoe samavasaraNanI racanA karI. prabhu daivAra : zAMtinAtha prabhunA parivAramAM 62 hajAra muni, 61, 600 sAdhvIo, 800 cauda pUrvI, 3000 avadhijJAnI, 4000 mana:paryavajJAnI, 4,300 kevalajJAnI, da000vaikriya labdhidhArI, 2400 vAdalabdhidhArI muni hatA. enA sivAya ra lAkha nevuM hajAra zrAvikA tathA 3 lAkha trANuM hajAra zrAvaka hatA. Tactier : eka varSanUna pacIsa hajAra varSa sudhI kevalaparyAyamAM bhavya jIvone pratibodha karatAM karatAM potAno nirvANa samaya najIka jANIne prabhue sametazikharanI puNyabhUmi upara 900 sAdhuonI sAthe anazana svIkAra karyuM. jayeSTha kRSNa terasanA divase nirvANapada prApta karIne paramasukhanA sthAna rUpa siddha padane prApta karyuM. ja kAmanarekhAI mAlavadezanI rAjadhAnI sudarzanapuramAM maNiratha rAjA rAjaya karatA hatA. maNirathanA nAnA bhAI hatA yugabAha. maNiratha ane yugabAhumAM paraspara evI prIti hatI, je Adarza bhAIomAM , hovI joIe. yugabAhunA vAraMvAra manAI karavA chatAM paNa maNirathe yugabAhune ja yuvarAja banAvyA hatA. yugabAhu paNa moTAbhAIne mATe prANa ApatA hatA. baMne bhAI bhrAtRprema, tyAga, vIratA, nyAya ane parAkramanA sAkArarUpa hatA. yugabAhunI patnInuM nAma hatuM madanarekhA. madanarekhA apUrva suMdarI hatI. emanA rupane joIne evuM lAgatuM hatuM jANe ke madana athavA kAmadeve ja emanuM nirmANa karyuM hoya, enI sAthe ja yuvarAjJI madanarekhA sationI Adarza paNa hatI. patibhakta ane dharmAcaraNanI paNa e sAkSAt pratimA hatI. emane candrayaza nAmano eka putra hato. ekavAra satI madanarekhA potAnA mahelanI chata upara potAnI sakhIonI sAthe beThI hatI. te samaye e evI lAgI rahI hatI, jANe tArAgaNamAM candramAM zobhita thaI rahyo hoya. potAnA 16) Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahelanI bArImAMthI maNiratha anubhavadhU madanarekhAnuM manamohaka rupa joIne enI upara mohita thaI gayo. AvA rupanI to ene kalpanA paNa na hatI. maNirathe koIpaNa rIte madanarekhAne prApta karavAno nizcaya karI lIdho. A nizcayanI sAthe-sAthe e ekavAta bhUlI gayo ke e tenA nAnAbhAInI patnI che ke je putrInI samAna mAnavAmAM Ave che. sAthe sAthe e e paNa bhUlI gayo ke jema phUMkathI pahADa nathI Dagato, e rIte kAmIpuruSono nizcaya satIne enA supatha thI DagAvI zakato nathI, paraMtu keTalAka loko sAMpanA daramAM hAtha nAkhavAnI bhUla karI bese che ane pachI pastAya che. te potAnA mahelamAM AvIne maNiratha madanarekhAne potAnI patnI banAvavAnI yukti vicAravA lAgyo. te rAta-divasa eja takamAM raheto ke kevI rIte A parama suMdarIne phasAvuM ane potAnI kAmanA pUrNa karyuM. potAnA uddezyanI siddhi mATe eNe madanarekhAnI pradhAnadAsInI sAthe potAno saMparka sthApita karyo. ene lAlacamAM phasAvI lIdhI. have e pratidina mUlyavAna cIjo dAsInI sAthe madanarekhAne mokalavA lAgyo. madanarekhA paNa potAnA jeThanA upahArane pavitra bhAvanAthI levA lAgI. eka divasa upahAranI sAthe rAjA maNirathe madanarekhAne prema-patra lakhyo. premapatra vAMcatA ja rAjA dvArA roja AvatA upahAronuM rahasya enI samajamAM AvI gayuM. eNe krodhamAM AvIne patra phADI dIdho ane dAsIne apamAnita karIne kahyuM - "duSTa ! have tuM mArA mahelamAM paga paNa mUkatI nathI ane potAnA rAjAne jaIne kahI deje ke jyAM sudhI madanarekhA jIvita che, tyAM sudhI tArI nIca kAmanA pUrI nahI thaI zake." apamAnita dAsIe AvIne maNirathane badhI vAto kahI dIdhI. maNirathe vicAryuM ke jyAM sudhI yugabAhu jIvita haze tyAM sudhI madanarekhA mArI nahI thaI zake. potAnA pApapUrNa nizcayane saphaLa banAvavA mATe maNiratha potAnA nAnA bhAI yugabAhune mAravAnuM paDyuMtra racavA lAgyo. - kAma-lipsAnI lIlA to juo ke je bhAI upara maNiratha jIva Apato hato, e ja bhAInA prANa levA mATe e taiyAra thaI gayo. A daramyAna madanarekhA garbhavatI thaI ane eka divasa te yugabAhunI sAthe rAja-upavanamAM rokAyelI hatI. maNirathe kapaTathI talavAra dvArA prahAra karIne bhAInI hatyA karI lIdhI. eNe vicAryuM ke nirAzrita thayA pachI madanarekhA cokkasa mArI thaI jaze. yugabAhu upara prahAra thatAM ja madanarekhA mUcchita thaI gaI. dhIme-dhIme saceta thaI ane potAnI jAtane dhairyathI saMbhALIne patidevanA najIka AvI. dhyAnathI dekhatAM ene jANa thaI ke prahAra marmasthAna upara lAgyo che. mATe patideva thoDAka kalAkonA ja mahemAna che. e vicAravA lAgI ke patideva A samaye Artaraudra dhyAna karIne potAnI AtmAne adhogatimAM laI javAnI taiyArI karI rahyA haze. mATe huM emano paraloka sudhAravAnI koziza karuM. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ madanarekhAe yugabAhunuM mAthuM potAnA khoLAmAM letAM kahyuM ke - "prANanAtha ! Apano have aMtima samaya AvI gayo che, mATe manane zAMta rAkho. Apa e vAtane na bhUlo ke moTA bhAIe Apane nathI mAryA, paNa ApanA azubha karmoe moTAbhAI dvArA Apane marAvyA che. emanA pratye manamAM krodha rAkhIne Apa A jagatamAMthI vidAya lezo to nizcita ja Apa durgatimAM cAlyA jazo. narakamAM talavAronA AvA seMkaDo prahAro sahana karavA paDaze. A krodhathI ApanA A bhavanI sAthesAthe bhavo-bhava bagaDaze. jenA kAraNe ekabIjA pratye vairanI paraMparA cAlaze. mATe Apa krodhane hamaNAM ja choDI do. sAthe ja Apa mArI, caMdrayaza ane garbhastha zizunI ciMtA paNa choDI do. ApanI pAse mAtra be paLano samaya che. mATe Apa badhA jIvonI sAthe kSamApanA karI lo. ane khAsa karIne potAnA moTAbhAIne mApha karI lo. potAnI AtmAne durgatimAM javAthI bacAvavA mATe eka mAtra A ja upAya che. patnInuM kartavya hoya che ke pati jyAre paradeza jaI rahyA hoya tyAre bhAtuM bAMdhIne Ape. Apa A samaye paralokamAM jaI rahyA cho mATe meM dhArmika vicAronuM A bhAtu ApIne mArA kartavyanuM pAlana karyuM che. Apa ene premapUrvaka svIkAra karIne zAMtithI prayANa karo." madanarekhAnI vAta sAMbhaLIne yugabAhue krodhamukta banavAmAM saphaLatA prApta karI lIdhI. samAdhimaraNathI yugabAhunI AtmAe sadgatinA mArga upara prayANa karyuM. ahIM rAtre madanarekhA jaMgalamAM bhAgI gaI. ene potAnA prANonI nahI, paraMtu zIlanI ciMtA hatI. mATe e maNirathathI bacavA mAMgatI hatI. jethI enuM satItva paNa bacI jAya. ane prANa paNa bacI jAya. ahI bhAInI hatyA karIne jaMgalamAM bhAgatA maNirathane eka sAMpa karaDyo ane marIne e narakamAM gayo. candrayaza suMdara, suzIla ane mAtA-pitAnI AjJAkArI hato. enI upara ekasAthe duHkhono pahADa tUTI paDyo. pitA yugabAhu marI gayA, moTA pitAjI maNiratha paNa paraloka sidhAvI gayA. mAtA madanarekhA na jANe kyAM cAlI gaI? emanA mAthA upara koI na rahyuM. aMte puravAsio tathA maMtrIoe ene ja sudarzanapuranA rAjasiMhAsana para besADyA. candrayaza mAtA madanarekhAne zodhavAnA bahu ja prayAsa karyA, paraMtu e kyAMya malI nahI. je samaye madanarekhA potAno jIva bacAvIne jaMgalamAM bhAgIne jaI rahI hatI, e samaye e garbhavatI hatI. candrayaza pachI A enI bIjI saMtAna hatI. garbhakALa lagabhaga pUrNa thavAnI taiyArI hatI. bhayAnaka jaMgala ane hiMsaka jIvothI bacatI bacatI madanarekhA bahu dUra nIkaLI gaI ane eka jagyAe rokAI gaI. prasava vedanA thavA lAgI. jaMgalamAM ene koI sahAyaka nahotuM. maraNAnta prasava pIDA sahana karyA pachI eNe eka tejasvI putrane janma Apyo. putranuM mukha joIne madanarekhA badhA duHkha darda bhUlI gaI. snAna karIne zuddha thayuM hatuM mATe eNe potAnI sADInA pAlavanuM pAraNuM banAvyuM ane e Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAraNAmAM putrane suvaDAvIne eka jhADathI laTakAvyo. ane bhAgyanA bharose ene tyAM choDIne koI sarovaranI talAzamAM nIkaLI paDI. zodhatAM-zodhatAM madanarekhAne eka sarovara maLI gayuM. paraMtu tyAM eka jaMgalI hAthIe ene sUMDhamAM lapeTIne uchALI dIdhI. madanarekhAe potAno aMtima samaya samajIne putramoha choDIne sAgArika anazana laIne navakAramAM manane sthira karI lIdhuM. e samaye najIkamAMthI vimAna dvArA nIkaLI rahelA maNiprabha vidyAdhare ene addhara uThAvI lIdhI. puNya enI rakSA karI. paNa A bacavuM paNa sAruM rahyuM nahIM. vidyAdhara enI 5-zikhAno pataMgiyo banI gayo. potAnA aizvaryano lAlaca ApatAM vidyAdhare madanarekhAne potAno paricaya Apyo ""suMdarI ! huM maNiprabha nAmano vidyAdhara vidyAdharono rAjA chuM. mAro pratApa, vaibhava ane aizvarya joIne tuM tArI jAtane dhanya mAnIza. khuzIthI athavA balapUrvaka huM tane potAnI paTarANI banAvIne ja rahIza." madanarekhAe vicAryuM ke maNiprabha kAmAnya thaI rahyo che. koI yuktithI ene supaMtha upara lAvavo joIe. mATe prasaMga badalIne eNe maNiprabha vidyAdharane pUchyuM. "Apa mArA prANa rakSaka cho. jaMgalI hAthIe to mane mArI ja lIdhI hatI. paNa e to batAvo ke A samaye Apa kyAM jaI rahyA hatA?" maNiprabhe kahyuM "suMdarI ! muni maNicUDa mArA pitA che potAnuM rAjya mane ApIne emaNe cAritra lIdhuM hatuM. Aje emane cAra jJAna prApta thayA che. A samaye huM emanA ja darzana mATe jaI rahyo hato." madanarekhAe kahyuM - "to pahelA munidarzana mATe jaIe. munidarzananI mArI paNa prabaLa icchA che. ane koIpaNa kAmamAM pahelA munidarzana maMgalamaya paNa hoya che." vidyAdhara maNiprabhe vicAryuM, A suMdarI to have mArI muThThImAM che. enI A icchA paNa pUrI karI lauM. baMne muni maNicUDanI dharmasabhAmAM pahoMcI gayA. muni jJAnI hatA. teo e samajI gayA ke mAro putra maNiprabha satI madanarekhAnuM satItva naSTa karavA mAMge che. saMtInuM to e kaMIpaNa bagADI nahI zake, paNa potAnA baMne loka bagADI leze. A jANIne munie parastrIbhoganA tyAga upara upadeza Apyo. maNiprabha kulIna hato. ane cAra jJAnanA dhAraka muni maNicUDano putra hato. mATe enI buddhi upara paDelo ajJAnano paDado haTI gayo ane eNe madanarekhA tathA muni pAse kSamA mAMgI ane satI madanarekhAne potAnI bahena mAnI lIdhI. thoDA samaya pachI vimAnamAM besIne eka divyadeva muninI sabhAmAM AvyA. deve pahelA madanarekhAne vaMdanA karyA ane pachI munine vaMdanA karyA. devanA A viparIta AcaraNane joIne badhAne Azcarya thayuM. svayaM madanarekhAne paNa Azcarya thayuM. paraMtu muni maNicUDe badhAnA AzcaryanuM samAdhAna karatAM kahyuM ke "A deva madanarekhAnA pati yugabAhu che. jayAre yugabAhune enA moTAbhAI maNirathe talavArathI mAryo hato, tyAre aMta samayamAM madanarekhAe yugabAhune dharmamAM sthira karyo 19) Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hato. mATe ene devabhava prApta thayo che. jo ene Arta-raudra dhyAnamAM prANa tyAga karyo hota to ene naraka maLyuM hota. madanarekhAnI zikSA temaja upadezathI enI sadgati thaI che mATe A deva madanarekhAne potAnA guru mAne che." A samAdhAnathI baMnene parama AnaMda thayo. have madanarekhAe potAnA navajAta putranA vize pUchyuM ke "bhagavan! huM mArA putrane jaMgalamAM choDIne AvI chuM, enI zuM hAlata che ?" munie kahyuM. "madanarekhA ! puNya ja jIvanI rakSA kare che. tAro putra mithilA nagarImAM rAjA pamarathano putra banyo che. bahudhAma-dhUmathI eno janmotsava manAvAya che. moTA-moTA pratApI rAjA padmarathane putrajanmanI vadhAmaNI ApavA AvI rahyA che. ane amUlya bheMTa ApIne rAjA pamarathane namana karI rahyA che. mATe enuM nAma "namirAja' rAkhavAmAM AvyuM che. enA taraphathI tame nizcita raho." A jANIne madanarekhA bahu ja prasanna thaI. ane pUrvabhavanA pati yugabAhuno jIva je deva banyo che emanI sAthe potAnA putrane jovA mithilA tarapha prayANa karyuM. mithilA nagarI pahoMcatAM pahoMcatAM eNe putra darzanano moha tyAgI dIdho ane sAdhvI sudarzanAnA upAzrayamAM pahoMcI. tyAM eNe sAdhvI sudarzanAnI pAse bhAgavatI dIkSA aMgIkAra karI cAritranuM pAlana karavA lAgI. satI madanarekhA have sAdhvI suvratAnA nAmathI oLakhAvavA lAgI. cAritranuM pAlana karatAM karatAM suvratA sAdhvIne avadhijJAna prApta thayuM. ahIMyA jyAre potAnA navajAta putrane jhoLImAM laTakAvIne madanarekhA zarIra zuddhi mATe najIkanA sarovaramAM pahoMcI hatI, tyAre mithilAnA rAjA pamaratha potAnA aMgarakSako sahita vanabhramaNa mATe AvyA hatA. saMyogathI e ekalA rahI gayA ane enA sAthI vikhUTA paDI gayA. rAjA pamaratha eja jhADanI nIce uMghIne vizrAma karavA lAgyA, je jhADa upara jhoLI TAMgelI hatI. emanI najara jyAre TAMgelI jhoLI upara paDI to kUtuhalavaza emaNe jhoLIne utArI. navajAta bALakane joIne rAjA pamarathanI khuzIno koI pAra rahyo nathI, kemake e niHsaMtAna hatA. Aje AMdhaLAne be AMkho maLI gaI hatI. mithilAnI prajAnA bhAgya jAgI gayA hatA, kemake emane rAjayanA uttarAdhikArI maLI gayo hato. saMdhyAnA samaye rAjA padmaratha bALakane laIne rAjadhAnI pahoMcyA. pahoMcatAM pahoMcatAM rAtri thaI gaI hatI. rAjAe bALaka paTarANI puSpamAlAne sopyuM. puSpamALAno khoLo bharAI gayo. enI khuzInuM varNana koNa karI zake? enA pachI rAjAe nagarImAM ghoSaNA karAvI ke paTarAnI puSpamAlA ajJAtagarbhiNI hatI. emaNe eka putrane janma Apyo che. bIjA divase putra-janmanA mahotsavanI sAthe keTalAya rAjAoe bheMTa ApIne rAjA padmarathane namana karyA, mATe A bALakanuM nAma "namirAja' rAkhavAmAM AvyuM. namirAjanuM pAlana-poSaNa pAMca dhAva mAtAonA saMrakSaNamAM thavA lAgyuM. jayAre e thoDo moTo thayo tyAre aDhAra dezanI dhAvamAtAo enuM pAlana-poSaNa karavA lAgI. enuM pariNAma e Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvyuM ke namirAja aDhAra dezonI sabhyatA-saMskRti ane AcAra-vicAronA jANakAra banI gayA. AgaLa jaIne e badhI vidyAomAM pUrNa pAraMgata thayA. pUrNayogya ane yuvAna thayA tyAre rAjA padmAthe aneka rAjakanyAonI sAthe emanA vivAha karyA. badhI rAjakanyAo guNavatI, rUpavatI ane kulIna hatI. potAnA putra nimirAjane badhI rIte yogya ane samartha joIne rAjA pamarathe rAjyabhAra namirAjane soMpyuM ane pote bhAgavatI dIkSA laI lIdhI. rAjA namirAja nIti-nyAyathI suzAsaka tarIke prajAnuM pAlana karavA lAgyA. mithilApati namirAjA vipula aizvaryanA svAmI to hatA ja sAthe sAthe prabala parAkramI ane zUravIra yauddhA paNa hatA. aneka rAjAoe emanI AdhInatA svIkArI hatI. namirAjathI maitrI joDavI anya rAjA potAnuM saubhAgya samajatA hatA. candrayaza ane namirAja baMne sagAbhAI hatA. baMnenA pitA yugabAhu ane mAtA madanarekhA hatI. paNa baMnemAMthI koIpaNa A rahasyane jANatA na hatA. madanarekhA arthAt sAdhvI suvratA, vidyAdhara maNiprabha, yugabAhudeva tathA muni maNicUDanI dharmasabhAnA zrotA A badhAnA sivAya anya badhAnI daSTimAM namirAja pamaratha rAjAnA putra tathA mithilAnA rAjA hatA ane candraya yugabAhunA putra tathA sudarzanapuranA rAjA hatA. sudarzanapuranA rAjA candrayaza tathA mithilAnA adhipati namirAja baMne vIrayoddhA ane potAnI Ana-bAna-zAna para marI maTavAvALA hatA. ekavAra namirAjano eka madonmata hAthI, candrayazanI sImAmAM ghusI gayo. candraze ene pakaDIne potAnI gajazALAmAM bAMdhI lIdho. namirAje potAno hAthI mAMgyo. caMdraze ene ApavAno inkAra karI dIdho. eja vAta upara namirAje sudarzanapura upara caDhAI karI lIdhI. baMnemAM bhayaMkara yuddha jAmI gayuM. eka hAthI baMnenI pratiSThAno prazna banI gayo hato. nagaranA daravAjA baMdha karIne candraze killAnI aMdarathI yuddha karyuM. namirAjanA vIra sainika nagaramAM praveza karavAno prayAsa karavA lAgyA. baMnemAM koNa prabalatara che, eno nirNaya karavo muzkela hatuM. baMne bhAI ekabIjAnA prANonA grAhaka banI gayA hatA. sAdhvI suvratA.(madanarekhA)e avadhijJAnathI badhu jANI lIdhuM. teo baMne bhAIo vaccenA rAja ne jANatA hatA tethI emanuM mana khinna thaI gayuM. potAnI guruvaryAnI AjJA laIne teo yuddha sthaLe jaI pahoMcyA. yuddhabhUmimAM praveza karatA sAdhvIjIne sainikoe rokyA. chatAM paNa rAjA pAse jarUrI kAma che evuM kahIne emaNe sIdho namirAjanI chAvaNImAM praveza karyo. acAnaka eka sAdhvIjIne potAnI chAvaNImAM joI namirAja coMkI gayA. varSothI vikhUTA paDelA potAnA putrane pahelIvAra dekhavA chatAM paNa sAdhvI suvratA maryAdAmAM rahyA. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jamarAja : (ubhA thaIne) mayUeNa vaMdAmi ! padhAro ! yuddhabhUmimAM Apa ! koI vizeSa prayojana? sA.sutA : namirAja! Apa eka hAthIne mATe je vyaktithI yuddha karavA jaI rahyA cho te Apano moTo bhAI che. emanA raga-ragamAM je lohI doDI rahyuM che te ja lohI tamArI ragomAM paNa che. (ATaluM kahIne sA.suvratAe emane pAchaLanI badhI ghaTanA saMbhaLAvI.) potAnA ja baMne putrone aMdaraaMdara laDatA joI huM rahI na zakI ane e ja kAraNe mAre AvavuM paDyuM. vicAro eka bhAI mAtra eka hAthIne mATe potAnA ja sagAbhAInA prANono tarasyo banI jAya. e kyAM sudhI ucita che? badhI hakIkata jANIne namirAjanA Azcaryano pAra rahyo nahI. sAme ubhelA sAdhvI koI bIjI nahI paraMtu svayaM mArI mAtA ja che. A jANIne enA mane to badhI vAta svIkArI lIdhI paraMtu abhimAna pAchA pharavA mATe taiyAra na hatuM. mATe eNe kahyuM "joke ApanI vAta ekadama sAcI che chatAM paNa yuddha bhUmimAM koI koIno bhAI hoto nathI. have jyAre yuddha cheDAI ja gayuM che to huM enAthI pAcho nahI pharUM. ane rahI vAta hAthInI to ene to huM prApta karIne ja rahIza." A uttara sAMbhaLIne nirAza banelA sA.suvratA potAnA moTA putra candrayazanI chAvaNImAM jaI pahoMcyA. jyAre madanarekhA ane candrayazano viyoga thayo hato tyAre candrayaza mAtra ATha varSanA hatA, mATe dekhatAM ja potAnI mA~ ne oLakhI zakyo nahI. chatAMpaNa ene eka sahaja potApaNuM mahasUsa thayuM. e ekITake sA.suvratAne jotA ja rahyA. sA.satA : rAjA candrayaza kadAca Ape mane nathI oLakhI? dhyAnathI juo Ape mane kyAMka joyelI che? candrayazane kaMI samajaNa na paDI ke Akhare zuM thaI rahyuM che? sA.satA : dhyAnathI juo candrayaza! A sAdhvIvezanI pAchaLa paNa Apano ane mAro gADha saMbaMdha che. candrayaza bahu uMDA ciMtanamAM paDI gayA. ane ekAeka enA moDhethI bolAI gayuM. maoNDaDaDa..! eNe ekavAra pharIthI sA.suvratAnI sAme joyuM ane manamAM nizcita thaI gayuM ke sAme ubhelA sAdhvIjI enI mAM ja che. te harSita manathI AMkhomAM AMsu laIne sIdhA emanA caraNomAM paDI gayA. varSothI khoyelI potAnI mA~ ne prApta karIne e AnaMdavibhora thaI gayA. tathA emane ahIM yuddha medAnamAM AvavAnuM kAraNa pUchyuM. sA.savatA: tuM jenI sAthe yuddha karavA jaI rahyo che te tAro potAno nAno bhAI che. candrayA: ? Apa A zuM kahI rahyA cho? Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ enA pachI suvratA sAdhvIjIe gharethI bhAgavAthI laIne atyAra sudhInI badhI ghaTanA kahI saMbhaLAvI. A sAMbhaLIne rAjA candrayaza potAnI jAtane dhikkAravA lAgyA ke eka hAthIne laIne meM potAnA nAnA bhAInI sAthe yuddha karavAnI moTI bhUla karI. te potAnI jAtane rokI na zakyo. ane sIdho potAnA nAnAbhAInamirAjanI chAvaNI tarapha doDyo. A bAju candrayazane potAnI chAvaNInI tarapha AvatA joIne namirAjanuM dila paNa pIghaLI gayuM. enA pazcAtApano paNa koI pAra na rahyo. jotajotAmAM candrayaza namirAjanI najIka Avyo ane ene gaLe lagAvyo. namirAje potAnA bhAInA caraNomAM paDIne potAnA aparAdhanI kSamA mAMgI. baMne bhAIonA milananuM dazya bahu kANika hatuM. baMne bhAIone sAthe-sAthe jovAvALAonI AMkhomAM paNa khuzInA AMsu hatA. ucita avasara jANIne sA.suvratAe baMnene saMbodhita karatAM kahyuM ke "hAthI to mAtra nimitta hatuM. paraMtu tamArA yuddhanuM vAstavika kAraNa hatuM tamArI AMkhonI AgaLa AvelA ajJAnanA paDala. jyAre ajJAnatA dUra thaI ane tamane vAstavikatAnuM jJAna thayuM ke tame baMne bhAI cho to yuddhanuM maidAna paNa milananuM sthAna banI gayuM. mATe tame baMne sadAya A prayatnamAM rahejo ke tamAruM ajJAna maTe. jJAna prApta thatAM ja janma-maraNanA duHkhathI chuTakAro meLavI zakAya che. saMsArane nitya samajavuM ja ajJAna che. jJAnI puruSa asAra saMsArane tyAgIne saMyama grahaNa kare che. ane mokSa prApta kare che." sAdhvI suvratAnA A nAnA upadezathI rAjA candrayaza pratibodhita thaI gayA. eNe AgrahapUrvaka sudarzanapuranuM rAjya nAnAbhAI namirAjane ApI dIdhuM ane svayaM paMcamuSTi loca karIne pravarjita banIne munirAja candrayaza araNyamAM cAlyA gayA. tyAM saMyama ane tapasyAthI AtmAne pavitra banAvatAM kaivalya prApta karIne mokSa padane prApta karyuM. ahIM mahAsatI sudarzanAnI sevAmAM mahAsatI madanarekhA paNa nirdoSa cAritranuM pAlana karatAM karatAM aMtamAM sarva-kamane khapAvIne mokSa padane prApta karyuM. mithilApati namirAja have sudarzanapuranA paNa rAjA hatA. baMne rAjayonuM zAsana teo kuzaLatApUrvaka karI rahyA hatA. namirAjanA rAjyamAM prajA sukhI hatI. emano vaibhava advitIya hato saMsAranA badhA bhautika sukhonA teo svAmI hatA. A ja kramathI namirAjane eka putra paNa thayo, jemanuM lAlana-pAlana bahu ja lADa-pyArathI thaI rahyuM hatuM. moTAbhAI candrayaza dvArA cAritra grahaNa karyA pachI namirAja paNa e vicArI rahyA hatA ke jyAre mAro putra yogya temaja samartha thaI jaze tyAre huM paNa saMyama grahaNa karIza. samaya potAnI gatithI cAlI rahyo hato. namirAjanA Atma-pradezamAM chupAyelA vairAgya-bIjane anukULa jalavAyunI pratikSA hatI. eka divasa nimirAjanA pUrvakRta azubha karmonA udaye teo dAhajavarathI pIDita thaI gayA. dAhajavaranI vedanA bahu asahya hoya che. namirAja Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa vedanAthI chaTapaTAvavA lAgyA. moTA-moTA vaidyo dvArA cikitsA thaI, paNa cha mAsa sudhI rAjAne zAMti maLI nahI. aMtamAM eka vRddha temaja anubhavI vaidya nidAna karyuM ke jo bAvana caMdanano lepa karavAmAM Ave to rAjAne zAMti maLaze. caMdananA lepathI dAha zItala thaI jaze. A vAtanI paTarANIne khabara paDI to emaNe svayaM caMdana ghasIne patidevanA zarIra upara eno lepa karyo, jethI emane nidrA AvavA lAgI ane teo suI gayA. aMtaHpuramAM jyAre A khabara pahoMcI ke caMdananA lepathI mahArAjane thoDoka lAbha thayo che ane teo sUI gayA che, to patidevanI sevAmAM bhAga levAnI dRSTithI badhI rANIo eka sAthe caMdana ghasavA besI gayA. hAthomAM baMgaDIonA khanakavAthI evI jorathI avAja AvavA lAgI ke namirAjanI nidrA tUTI gaI. paTarANIe nidrA tUTavAnuM kAraNa jANI lIdhuM ane emane aMtaHpuramAM jaIne rANIone kahyuM "baMgaDIonA avAjathI mahArAjanI uMgha khUlI gaI che, mATe ApaNe patisevAmAM viveka rAkhavo joIe, paraMtu AmAM huM e nathI kahevA mAMgatI ke caMdana ghasavAnuM baMdha karavAmAM Ave. huM mAtra e kahevA mAMguM chuM ke hAthamAM mAtra eka-eka baMgaDI rAkhIne bAkInI badhI baMgaDIo utAravAmAM Ave, jethI kAma paNa thaI zake ane avAja paNa nahI Ave." mahArANInuM kathana sAMbhaLIne badhA ema ja karavA lAgyA. avAja baMdha thaI gayo. - mahArAjAe rANIne pUchyuM ke "zuM caMdana ghasavAnuM badhAe baMdha karI dIdhuM?" AthI paTarANIe kahyuM "nahI prANanAtha! caMdana barAbara ghasAya che. bhalA ApanI sevAthI koI vaMcita rahevA mAMgaze? hAM, avAja baMdha thavAthI ApanA dilamAM je savAla ubho thayo che, to enuM kAraNa e che ke mArI sUcanA meLavIne badhI rANIoe potAnA hAthamAM eka-eka baMgaDIne rAkhIne bAkInI utArI dIdhI che. ekalI baMgaDI avAja nathI karI zakatI !" A sAMbhaLIne mahArAjAe kahyuM - "hAM ThIka ja kahI rahI cho. ekalI baMgaDI avAja kevI rIte karaze.?" - eka baMgaDInA nimittathI emanI AtmAmAM ciMtananI dhArA vahevA lAgI. basa A baMgaDInI jema jIva paNa ekalo Avyo che ane ekalo ja jaze. jo jIva ekalo rahIne AtmasAdhanA kare. to ene koI saMgharSa ke azAMtinI taka paNa nathI maLI zakatI. AvuM vicArIne emaNe manomana nirNaya lIdho ke jo Aje mAro javara zAMta thaI jaze to kAle huM saMyama grahaNa karIza. ane sAce ja pratijJAnA prabhAvathI dAhajavara zAMta thayo. A pramANe anitya bhAvanAthI vairAgya prApta karIne pratyeka buddha banelA rAjA namie potAnA putrane rAjya soMpyuM, ane teo eja mArganA pathika banyA ke jenI upara carama-zarIra bhavya prANI cAlyA kare che. vizuddha saMyamanuM pAlana karatAM karatAM dhIme-dhIme aneka bhavyajIvone potAnA sadupadezo dvArA mokSamArganA pathika banAvatA namirAjarSi siddha, buddha ane aMtamAM mukta thaI gayA. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrota prANa AyuSya prANa tattvajJAna u pa rasanA prANa vacana prANa jIva vicAra jIvanA dasa prANa cakSuH prANa kAya prANa sparze prANa dhrANa prANa mana prANa zvAsozvAsa prANa Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ho svArthI che nA mAnapa, 'pipAze... mAnapa che dAnau...?? A phezananA yugamAM mANasane dareka vastu sTenDarDa joIe che. sTenDarDa banavAnA zokhamAM mANase moMghA rezamI kapaDAno upayoga karyo. paNa mAnava tuM e kema bhUlI jAya che ke rezamanuM eka kapaDuM banAvavA mATe keTalA nirdoSa jIvone ukaLatA pANImAM nAkhavAmAM Ave che. rezamanI eka sADImAM lagabhaga 65000 jIvone mArI nAkhavAmAM Ave che. jevI rIte mANasa potAnI surakSA mATe ghara banAve che tevI ja rIte rezamanA . kIDA paNa potAnA rahevA mATe potAnI cArebAju rezamanA dorAthI ghara (gutthI) banAve che. paraMtu bicArA e ajJAnI jIvane zuM khabara che ke tenuM A ghara ja tene surakSA ApavAnA badale tenA vinAza mATe nimitta banaze. rezamano kArobAra karavAvALA kIDA sahita e gUMthaNIne garama pANImAM ukALe che. kema ke A prakriyAmAM rezamanA tAra tUTyA vagara kIDA thI alaga thaI jAya che paraMtu A prakriyAthI te rezamanA kIDA garama pANImAM ukaLI ukaLIne marI jAya che. vicAra karo ke garama pANInuM eka TIMpu paNa ApaNA para paDe to ApaNe sahI zakAtA nathI, ApaNA moDhAmAMthI cIsa paNa nIkaLI jAya che. paNa e abola prANI. na to cIsa pADI zake che ke na to potAne bacAvA mATe kAMI karI zake che. tamAro eka rezamI jhabhbho, ke eka sADInA nirmANamAM hajAro kIDAonA prANonI Ahuti levAmAM Ave che. - AvA azucimaya zarIrane DhAMkavA mATe zuM rezamI kapaDuM ja jarUrI che? jo tamArA dayamAM jarA paNa dayA hoya to saMkalpa karo ke, Aja thI rezamanA vastrono. upayoga nahIM karIe !!! Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " jIva vicAra - badhA dharmonuM mULa ahiMsA che. je jIvonI rakSA kare che, dharma enI sadaiva rakSA kare che. sAthe ja jIvonI rakSA karavAvALAnA jIvanamAM rogotpatti thatI nathI ane teo svasthatApUrvaka lAMbu jIvana jIve che. mATe zAstromAM jayaNAne dharmanI jananI kahevAmAM Ave che. jo mAtA ja na hoya to dharmano janma kevI rIte hoI zake che? mATe jIvanamAM dharmanI utpatti temaja dharmanuM pAlana jayaNAthI ja thaI zake che. paraMtu ApaNe jayaNAnuM pAlana tyAre ja karI zakIe chIe, jyAre ApaNane jIvonA prakAra temaja enA utpanna thavAnA sthAnanuM spaSTapaNe jJAna haze. mATe A jIvavicAramAM ApaNe sau prathama saMsArIjIvonA pa63 bheda zIkhazuM. jainazAstromAM ghaNI apekSAothI jIvonA aneka bheda karavAmAM AvyA che. mukhyatve jIvonA be bheda che. mukta ane saMsArI. mukta jIvanA koI bheda nathI. saMsArIjIvanA punaH be bheda che. trasa ane sthAvara. jIva saMsArI mukta trasa sthAvara jAva: jJAna, darzana, cAritra jemanA lakSaNa che. jene sukha, duHkhano anubhava thAya che e jIva kahevAya che. jema ke pazu, pakSI, jIvajaMtu, pANI, agni, vanaspati, manuSya vagere. muktaH je jIva ATha karmono kSaya karIne mokSamAM cAlyA gayA che. jemanA janma, jarA, mRtyunuM cakkara haMmezA mATe nAza thaI gayuM che. tathA je anaMta sukhano anubhava kare che, te jIva mukta kahevAya che. saMsArI je jIvone vAraMvAra janma-maraNa karavuM paDe che, je cAra gatimAM bhaTakatA rahe che. te jIva saMsArI kahevAya che. sthAvara : sukha-duHkhanA saMyogomAM paNa je jIva potAnI icchAnusAra halana-calana nathI karI zakatA, teo sthAvara kahevAya che. jema ke pRthvI, pANI vagere. sthAvara jIvone eka mAtra sparzendriya (cAmaDI) hovAthI A jIva ekendriya kahevAya che. sthAvara jIvonAM mukhya pAMca bheda che. 1. pRthvIkAyaH badhA prakAranI mATI, patthara, mIThuM, soDA, kolasA, sonA, cAMdI, hIrA, ratna, pAro, peTrola, kerosIna, cUno vagere. - 2. apUkAyaH taLAva, kuvo, samudra, nadI-nALA vagerenuM pANI, lIlI vanaspatimAM rahelI jhAkaLanI baMdo, barapha, olA, ghanodadhi, varasAdanuM pANI vagere. 25) Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. teukAyaH badhA prakAranI agni, ilekTrIsITI, aMgArA, vijaLI, ulkApAta vagere. 4. vAukAya H upara nIce uDato vAyu, goLAkAra pharato vAyu, moMDhethI nIkaLato vAyu, avAja karato vAyu, tanavAta, e.sI., paMkhA-kUlaranI havA, tophAna, AMdhI vagere. 5. vanaspatikAya vanaspatikAyanA be bheda che. pratyeka vanaspatikAya ane sAdhAraNa vanaspatikAya. 1. pratyeka vanaspatikAya jenA eka zarIramAM eka jIva hoya te, jema ke phaLa-phUlavagere. 2. sAdhAraNa vanaspatikAya jenA eka zarIramAM anaMta jIva hoya che. jema ke badhA prakAranA jamInakaMda-baTAkA, DuMgarI, lasaNa, lIlI Adu, pAlaka, mULAnI bhAjI vagere. paryApta-aparyAptanuM vizeSa svarUpa che paryApta pugalono saMcaya hovAthI utpanna thayelI AtmAnI zakti vizeSa. A paryApti cha: prakAranI che. 1. AhAra paryAptiH AhAra grahaNa karIne ene rasa ane khalanA rUpamAM parivartita karavAnI zakti. 2. zarIra paryApti rasa rUpamAM rahelA AhAramAMthI sAta dhAtumaya zarIra banAvavAnI zakti. 3. indriya paryApti : sAta dhAtamAM je jIvanI jeTalI indriya kahelI che eTalI indriya banAvavAnI zakti. 4. zvAsocchavAsa paryAptiH zvAsocchavAsa vargaNAnA pulone grahaNa karIne zvAsocchavAsa rupamAM pariNamana karavAnI zakti. 5. bhASA paryApti : bhASA vargaNAnA pugalone grahaNa karIne bhASA rupamAM pariNamana. karavAnI zakti. 6. mana paryAptiH manovargaNAnA pudgalone grahaNa karIne mana rUpamAM pariNamana karavAnI zakti. svayogya patayo : ekendriya emane AhAra, zarIra, indriya ane zvAsocchavAsa A cAra paryAptio hoya che. vikasendriya (bei.-tei.-cau.) asaMjJi paMcendriya-emane mana sivAyanI pAMca paryAptio hoya che. saMjJi paMcendriya (garbhaja manuSya, garbhaja tiryaMca, deva, nArakI) emane cha: paryAtio hoya che. koIpaNa jIva ochAmAM ochI traNa paryAptio pUrI karIne ja kare che. enA sivAya nahI, paraMtu AgaLanI svayogya paryAddhio pUrNa karIne mare to jIva paryApta kahevAya che. jo pUrI karyA vinA mare to aparyApta kahevAya che. jemake ekendriya jIvanI svayogya paryAti cAra che. jo e cAra paryAptio pUrNa karIne mare to paryApta ane cothI adhUrI choDIne mare to aparyApta kahevAya che. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. pRthvIkAyanA cAra bheda che sUkSma paryApta pRthvIkAya sUkSma aparyApta pRthvIkAya bAdara aparyApta pRthvIkAya bAdara paryApta pRthvIkAya sUkSma H je jIva carmacakSuthI dekhAya nahI tathA jemane chedI, bhedI ke jalAvI na zakAya. bAdara : carmacakSuthI je dekhI zakAya, evA sthULa zarIradhArI jIva. paryApta H je jIva svayogya paryAptio pUrNa karIne mare che te. aparyApta H je jIva svayogya paryAptio pUrNa karyA vagara mare che te. jema pRthvIkAyanA cAra bheda batAvyA che tema ja apkAya, teukAya, vAukAya ane sAdhAraNa vanaspatikAyanA paNa 4-4 bheda hoya che. 5 x 4 = 20 bheda ane pratyeka vanaspatikAyanA bAdara paryApta pratyeka vanaspati ane bAdara aparyApta pratyeka vanaspatikAya A be bheda ja che. pRthvIkAya (4) sUkSma paryApta pRthvIkAya akAya (4) sUkSma aparyApta pRthvIkAya bAdara paryApta pRthvIkAya kula maLIne pRthvIkAyanA akAyanA teukAyanA vAukAyanA sthAvara = (22 bheda) teukAya (4) sA:vanaspatinA pra.vanaspatinA bAdara aparyApta pRthvIkAya = 4 4 4 vAukAya (4) 27 vanaspatikAya |(6) sAdhAraNa pratyeka vanaspatikAya(2) vanaspatikAya(4) 4 2 22 bheda sthAvara (ekendriya)nA thayA. kula mA : sukha duHkhanA saMyogomAM je jIva potAnI icchAnusAra halana-calana kare che, te trasa kahevAya che. jemake kIDI, manuSya vagere. trasa jIvanA cAra bheda che. beindriya, teindriya, caurindriya ane paMcendriya. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ beIjaya ene sparza ane rasa A be indriyo hoya che. jema ke zaMkha, aLasIyA, laTa, jaoNka, caMdanaka, jUnAga, kRmi, porA, abhakSya vastuomAM utpanna thavAvALA jIva vagere. teIndriyaH emane sparza, rasa ane thrANa A traNa indriyo hoya che. jU, kIDI, iyaLa (dhAnamAM utpanna thavAvALA jIva), kAnakhajUrA, udhaI, chANanA, kIDA vagere. caUMrakriyaH emane sparza, rasa, prANa temaja cakSu A cAra indriyo hoya che. vIMchI, bhamarA, macchara, DAMsa, mAkhI, makoDA, vAMdA vagere. A traNeya ne vikasendriya paNa kahevAya che. enA paryApta temaja aparyApta A be bheda che. paryApta beindriya ane aparyApta beindriya 2 paryApta te indriya ane aparyApta te indriya paryApta caurindriya ane aparyApta caurindriya A pramANe vikalendriyanA kula bheda trasa . beindriya (2) teindriya (2) caurindriya (2). paMcendriya h paryApta aparyApta paryApta aparyApta paryApta aparyApta vondriya emane sparza, rasa, prANa, cakSu ane zrotra A pAMca indriya hoya che. paMcendriyanA naraka, tiryaMca, manuSya, deva vagere cAra bheda hoya che. kAraka: A pApa bhogavavAnuM sthAna che. sAta naraka pRthvI hovAthI narakanA sAta prakAra che. sAta narakonA paryApta temaja aparyApta be-be bheda hovAthI kula 7 x 2 = 14 bheda che. ratnaprabhA paryApta, aparyApta - : 2 zarkaraprabhA paryApta, aparyApta - vAlukAprabhA paryApta, aparyApta - paMkaprabhA paryApta, aparyApta - dhUmaprabhA paryApta, aparyApta - tamaH prabhA paryApta, aparyApta - tamastamaH prabhA paryApta, aparyApta - A pramANe kula 14 bheda thAya che. h h h h h h | 8 ) Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 ha ? huM e c ro ro -7 gi $ $ $ $ K e, 2 3 khAra bAdI sarovara patthara karA pRthvIkAya lAla mistrI kAlImiTI svarNa haritaNuM akAya bhoma cAMdI rana ka teukAya dhanavAlI udabhrAmakI vIjaLI vAyukAya vi6 mINabattI JAlI kaSTi azvinI vAyu koyalA , ani arganA "utkAMlika 'cakAkAra dhAna bIja mUlI chAla gAjara baTATA phalaka rIta sajI patta pratyeka vanaspati ke 2 bheda Hla. kAMdA, sAkarIyA nigoda -phAI zavAlA sAdhArANa vanaspatati ke 4 bheda " kala Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HIndriya dIndriya pUBrindriya mAMkaDa vIMchI phUmi zakha chIpaluM maMkoDA koDI tIDa jaLo kIDIo bhamaro * * caMdanaka gokaLa gAya * mAkhI IyaLa aLasIyuM pataMgIyuM paMthendriya DTHthaa jmendriya sthaHpara deDako vhela mAchalI kAcabo Thaa okTopasa hAthI. | gAya mAchalI jirApha 'magara kUtaro paMthendriya muYparisarpa vAMdaro paMcendriya upasirpa ajagara noLIyo garoLI sApa samagaka pakSI | popaTa tItara cAmAciDIyuM cakalI paMpendriya khepara maragho Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiryaMca : paMcendriya tiryaMcanA traNa prakAra che. jaLacara, sthalacara ane khecara : eTale ke jaLamAM rahenArA jIvo. jalacara jalacara (4) khecara (4) jemake mAchalI, magaramaccha vagere. - sthalacara : bhUmi upara rahenArA jIvo. sthalacaranA punaH traNa prakAra che. catuSpada (4) bhUja-parisarpa (4) ura-parisarpa (4) a. catuSpada : bhUmi upara cAra pagethI cAlanArA jIvo. jema ke hAthI, ghoDA, gAya vagere. b. bhuja-parisarpa H bhUmi upara bhujAonA sahAre cAlanArA jIvo. jema ke baMda2, noLIyA vagere. c. ura-parisarpa H bhUmi upara peTanA sahAre ALoTanArA jIvo. jema ke sAMpa, ajagara vagere. khecara : AkAzamAM uDanArA jIvo. jemake popaTa, koyala, cakalI vagere. A badhAnA samUrchima paryApta-aparyApta temaja garbhaja paryApta - aparyApta A cAra bheda hoya che. jemake jalacara tiryaMcanA cAra bheda - samUrchima paryApta jalacara tiryaMca garbhaja paryApta jalacara tiryaMca je pramANe jalacara tiryaMcanA bheda karavAmAM AvyA che te pramANe catuSpada sthalacara, bhujaparisarpa, sthalacara, u25risarpa, sthalacara temaja khecara A badhAnA 4-4 bheda hoya che. jalacara paMcendriya tiryaMcanA 4 bheda catuSpada sthalacara paMcendriya tiryaMcanA bhuja-parisarpa sthalacara paMcendriya tiryaMcanA - ura - parisarpa sthalacara paMcendriya tiryaMcanA - khecara paMcendriya tiryaMcanA - tiryaMca (20) samUrchima aparyApta jalacara tiryaMca garbhaja aparyApta jalacara tiryaMca 4 bheda 4 bheda 4 bheda = sthalacara 4 bheda 20 bheda kula A pramANe tiryaMca paMcendriyanA kula 20 bheda thayA. samUrchima : mAtA-pitAnA saMyoga vagara ja potAnI meLe utpanna thavAvALA jIva samUrchima kahevAya che. mana nahI hovAthI A asaMzi paNa kahevAya che. ekendriyathI caurindriya sudhInA badhA jIva samUrchima ja hoya che. paMcendriya jIva bhedamAM tiryaMca temaja manuSya samUrchima ane garbhaja baMne prakAranA hoya che. garbhajaH mAtA-pitAnA saMyogathI je jIva garbhamAM poSAIne ja janma le che. te garbhaja kahevAya che. manuSya : manuSyanA bheda emanI AkRtinA AdhAre na karIne enA rahevAnA kSetranA AdhAre karyA che aDhI dvIpanI 15 karmabhUmi, 30 akarmabhUmi temaja 56 antarrIpamAM manuSya rahe che. ema 29 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya nA rahevAnA 101 kSetra hovAthI manuSyanA paNa 101 bheda hoya che. manuSyamAM samUrchAima paryAptanA bheda nathI hotA, kemake badhA samUrchAima manuSya aparyApta ja hoya che. AthI ja manuSyanA samRmi aparyApta, garbhaja paryApta ane garbhaja aparyApta A pramANe pratyekanA 3-3 bheda che. eTale ke 101 x 3 = 303 bheda thayA. karmabhUmi - jabUdvIpa bharatakSetra samUrchAima aparyApta manuSya jaMbUdvIpa bharatakSetra garbhaja aparyApta manuSya jaMbUdvIpa bharatakSetra garbhaja paryApta manuSya A jaMbUdvIpanA bharata kSetramAM rahelI karmabhUminA 3 bheda batAvyA. A pramANe aDhI dvIpanI 15 karmabhUminA 3-3 bheda karavAthI kula 15 x 3=45 bheda thayA. akarmabhUmiH jaMbUdvIpa himavaMta kSetra samUrchAima aparyApta manuSya jaMbUdvIpa himavaMta kSetra garbhaja aparyApta manuSya jaMbUDhIpa himavaMta kSetra garbhaja paryApta manuSya A pramANe aDhI dvIpanI 30 akarmabhUminA 3-3 bheda maLIne kula 30x 3=90bheda thayA. antarlIpa - antardhvapa samUrchAima aparyApta manuSya antarlIpa garbhaja aparyApta manuSya antarkaMpa garbhaja paryApta manuSya arkaMpanA 3-3 bheda maLIne kula pa6 x 3 = 168 bheda thayA. A pramANe manuSyanA kula bheda - . karmabhUminA 45 akarmabhUminA antarkaMpanA 168 303 bheda thayA deva: puNyazALI jIva marIne devalokamAM jAya che. devonA mukhyatve 4 bheda che. bhavanapati, vyaMtara, jayotiSa, vaimAnika (jenuM vistRta vivaraNa jainijama korsanA bIjA khaMDamAM batAvavAmAM AvyuM che.) bhavanapatiH bhavanomAM rahevAne kAraNe A deva bhavanapati kahevAya che. emanA 10 prakAra che. enA aMtargata paramAdhAmI deva paNa Ave che. parama adhArmika hovAne kAraNe e paramAdhAmI 90 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahevAya che. e narakanA jIvone atyaMta duHkha Ape che. A paramAdhAmInA 15 prakAra che. A pramANe bhavanapati nikAyanA kula 25 prakAra thayA. A devonA paryApta temaja aparyApta A be-be bheda hovAthI kula 25 x 2 = 50 bheda thayA. | vyaMtara: vyaMtara devomAM 8 vyaMtara, 8 vANavyaMtara temaja 10 prakAranA tiryapha jaMbhaka devono samAveza thAya che. A pramANe vyaMtara nikAyanA 26 bheda thayA. tiryapha jaibhakadeva paramAtmAnA cyavana, janma, dIkSA vagere kalyANakanA samayamAM dhana, dhAnya vagerethI bhaMDAra bharI le che. e vaitADhya parvata upara rahe che. A devonA paryApta ane aparyApta A be bheda hovAthI kula ra6 x 2 = para bheda thayA. jyotiSa: A deva tiSNulokamAM rahe che. aDhIdvIpamAM sUrya, candra, graha, nakSatra, tArA A pAMceyanA vimAna meruparvatanI parikramA kare che. mATe A pAMceya carajyotiSa kahevAya che. mATe emanA pAMca bheda thayA. aDhIdvIpanI bahAra rahelA sUrya, candra, graha, nakSatra ane tArA A pAMceyanA vimAna eka ja jagyAe sthira che. mATe aDhI dvIpanI bahAra rahelA A pAMceya asara jayotiSa kahevAya che. AthI emanA paNa pAMca prakAra thayA. A pramANe jyotiSa devanA kula 10 bheda thayA. ane emanA paNa paryApta ane aparyApta A be bheda hovAthI 10 x 2 = 20 bheda thayA. - vaimAnika: A urdhvaloka vAsI deva che. emAM 12 vaimAnika, 5 anuttara, 9 kaiveyaka, 9 lokAMtika ane 3 kilbiSika deva Ave che. emanA kula maLIne 38 bheda hoya che. emanA paNa paryApta ane aparyApta A be bheda hovAthI kula 38 X 2 = 76 bheda thayA. A pramANe devanA kula bheda bhavanapati nikAyanAM - 50 bheda vyaMtara nikAyanA - para bheda jyotiSa nikAyanA - 20 bheda vaimAnika nikAyanA - 76 bheda kula = 198 bheda thayA A pramANe ekendriyanA - 22 bheda vikalendriyanA ' 6 bheda narakanA 14 bheda tiryaMcanA 20 bheda manuSyanA 303 bheda devanA 198 bheda kula = 563 bheda thayA. emane nIcenA cArTa dvArA samajI zakIe chIe. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvonA pa3 bhedano cArTa mukta saMsArI trasa sthAvara (ekendriya) (22) beindriya (2) teIndriya (2) caurindriya (2) paMcendriya pRthvIkAya(4) apakAya(4) teukAya(4) vAukAya(4) vanaspatikAya paryApta-aparyApta - paM. tiryaMca (20) deva (198) jaLacara(4) sthalacara beca) sUkSma paryApta-aparyApta sAdhAraNa(4) pratyeka(2) bAdara paryApta-aparyApta bAdara paryApta bA.aparyApta manuSya (303) 15 karmabhUmi 30 akarmabhUmi bhavanapati vyaMtara jayotiSa vaimAnika pada aMtarlIpa 10 bhavanapati 8 vyaMtara pacara 12 vaimAnika 101 15 paramAdhAmI 8 vANavyaMtara 5 acara 5 anuttara 101 garbhaja paryApta 25 10 tiryaka-jaMbhaka 10 9 kaiveka 101 garbha. aparyApta . 9 lokAMtika 101 samU. aparyApta 3 kilbiSika 303 kula manuSya naraka(14) ratnaprabhA zarkarA prabhA vAlukAprabhA paMkaprabhA " dhUmaprabhA tama:prabhA tamastama: prabhA kula naraka 7 paryApta 7 aparyApta bheda-14 (catuSpa(4) bhuja(4) -parisarpa ura(4) -parisarpa | 26. samUrchAima-paryApta-aparyApta garbhaja-paryApta-aparyApta 30 kula devA kula tiryaMca 22 sthAvara (tiryaMca) ekendriya 6 vikasendriya (tiryaMca) 20 paMcendriya (tiryaMca) 48 tiryaMca 14 naraka 48 tiryaMca 303 manuSya 198 deva pa63 kula bheda 25 bhavanapati 26 vyaMtara 10jyotiSa 38 vaimAnika 99 x 2 (paryA.aparyA). = 198 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ palyopamaH 1 yojana lAMbo, pahoLo temaja uDo eka kuvAne sAta divasanI uMmaranA yugalinA eka-eka vALanA asaMkhya TukaDAothI evI rIte ThAMsIThAMsIne bharavAmAM Ave ke enA uparathI cakravartInI vizALa senA paNa nIkaLI jAya to paNa enA ThAMsapaNAne lagAra mAtra pharaka na Ave. emAMthI so-so varSanA aMtare vALano eka-eka TukaDo kADhavAmAM Ave ane jyAre e kuvo pUro khAlI thAya tyAM sudhI jeTalI avadhi lAge e avadhine sUkSma addhApalyopama kahe che. 1 palyopama = asaMkhya varSa, 10 koDA-koDI palyopama = 1 sAgaropama. 10 koDA koDI sAgaropama = 1 avasarpiNI athavA 1 utsarpiNI. avasarpiNI + utsarpiNI = 1 kAlacakra, anaMta kAlacakra = pudgala parAvarta. have A jIvonA zarIranI uMcAI, AyuSya, svakIya sthiti, prANa temaja yoni A pAMceya dvArone joIe. ha pahelo ane bIje dvAraH jIvonI avagAhanA (zarIrapramANa) ane AyuSya [ jIva pRthvIkAya apUkAya teukAya vAukAya pratyeka vana. sAdhA.vana. beindriya te indriya caurindriya utkRSTa avagAhanA (uMcAI) aMgulano asaMkhyAtamo bhAga aMgulano asaMkhyAtamo bhAga aMgulano asaMkhyAtamo bhAga aMgulano asaMkhyAtamo bhAga sAdhika 1,000 yojanA aMgulano asaMkhyAtamo bhAga 12 yojanA 3 kosa 1 yojana utkRSTa AyuSya 22,000 varSa 7,000 varSa 3 ahorAtrI 3,000 varSa 10,000 varSa aMtarmuhUrta 12 varSa 49 divasa 6 mAsa tiryaMca paMcendriya | garbhaja zarIranI uMcAI | AyuSya samUrchAima zarIranI uMcAI) jalacara 1,OOOyojana koDa pUrva varSa 1,000 yojana ura-parisarpa | 1,000 yojanA koDa pUrva varSa 2-9 yojana bhuja-parisarpa | 2-9 kosa kroDa pUrva varSa 2-9 yojana catuSpada | 6 kosa 3 palyopama 2-9 kosa khecara 2-9 dhanuSya palya.no asaMkhyAtamo bhAga 2-9 dhanuSya Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 lAkha varSa x 84 lAkha varSa = 7,05,60,00,00,00,000 varSanuM eka pUrva hoya che. AvA eka kroDa pUrvane pUrva krioDa varSa kahevAmAM Ave che. pratyeka vanaspatikAyamAM kamalanI nAla 1,000 yojana pANInI aMdara hoya che ane phUlanI pAMkhaDIo thoDIka upara hovAne kAraNe vananI uMcAI sAdhika kahevAmAM AvI che. manuSya lokanI bahAra zaMkha vagere beindriya 12 yojananA, kAnakhajUrA vagere te indriya 3 kosanA, bhamarA vagere caurindriya 1 yojananA hoya che. tiryaMca paMcendriyamAM utkRSTa mApavALA matsya svayaMbhUramaNa samudramAM, sAMpa-garoLI-pakSI vagere aDhIdvIpanI bahAra tathA hAthI vagere devakuru-uttarakurumAM hoya che. nArakI | zarIra-dhanuSya aMgula | utkRSTa AyuSya | jaghanya Ayu 71, dhanuSya 6 aMgula 1 sAgaropama 10,OOO varSa 151/, dhanuSya 12 aMgula 3 sAgaropama 1 sAga. 31, dhanuSya 7 sAgaropama 3 sAga. 621/, dhanuSya 10 sAgaropama 7 sAga. 125 dhanuSya 17 sAgaropama 10 sAga. 250 dhanuSya 22 sAgaropama 17 sAga. 500 dhanuSya 33 sAgaropamAM 12 sAga. - deva vaimAnika 1-2 vaimAnika 3-4 vaimAnika 5-6 vaimAnika 7-8 vaimAnika 9 se 12 9 raivayeka pa anuttara zarIranI uMcAI 7 hAtha 6 hAtha 5 hAtha 4 hAtha 3 hAtha 2 hAtha 1 hAtha devonuM jaghanya AyuSya 10,000 varSa ane utkRSTa AyuSya 33 sAgaropama che. manuSyanA zarIranI utkRSTa uMcAI 3 kosa ane jaghanya uMcAI aMgulano asaMkhyAtamo bhAga che. manuSyano utkRSTa AyuSya 3 palyopama ane jaghanya AyuSya aMtarmuhUrtano che. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2trIjo DhAra: svAya sthiti dvAra che koIpaNa jIva vAraMvAra svajAtimAM vadhAremAM vadhAre keTalIvAra utpanna thaI zake che? enI vicAraNA : - pRthvI. apU. teu. vAu. pra.vanaspati - A ekendriya jIvonI svakAya-sthiti asaMkhya kAlacakra che. sAdhAraNa vanaspatikAyanI svakAya sthiti anaMta kAlacakra che. beI. te I. cau. (vikalendriya) jIvonI svakAya sthiti - saMkhyAta varSa che. naraka tathA devanI svakIya sthiti nathI hotI. kemake narakanA jIva marIne narakamAM nathI jatA. athavA deva marIne deva nathI banI zakatA. mATe vAraMvAra svajAtimAM janma levAno prasaMga ja nathI Avato. paMcendriya tiryaMca tathA manuSyanIsvakAra-sthiti 7 athavA 8bhava che. (7vAra saLaMga sAmAnya manuSyano bhava tathA AThamIvAra yugalikano ja bhava hoya che.) rahyuM cothuM dvArA prANa dvArA prANa 10 prakAranA hoya che. pa indriya = 5 (indriya-cAmaDI, jIbha, nAka, AMkha, kAna) 3 bala = 3 (mana bala, vacana baLa, kAyAbala) zvAsocchavAsa AyuSya = 10 prANa pra. kayA jIvane keTalA prANa hoya che. u. ekendriyane 4 prANa hoya che. 1 indriya (cAmaDI), kAyabala, zvAsocchavAsa tathA AyuSya. beindriyane uparokta 4 prANa + jIbha + vacanabala te indriyane uparokta 6 prANa + nAka 7 prANa caurindriyane uparokta 7 prANa + AMkha 8 prANa asaMjJi samUrchAima paMcendriyane uparokta 8 prANa + kAna = 9 prANa saMgni paMcendriyane uparokta 9 prANa + mana 10 prANa 6 prANa : 35 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcamuM tAraka yoni dvArA jIvonI utpatti sthAnane yoni kahe che. yonio 84 lAkha che. A 84 lAkha yonimAM samAna varNa-gaMdha-rasa-sparza saMsthAnavALA jIvonI eka ja yoni gaNavAmAM AvI che. emAM paNa jo alagaalaga gaNavAmAM Ave to asaMkhya yonio banI jaze. 84 lAkha yonio A pramANe che. 7 lAkha pRthvIkAya 7 lAkha apakAya (pANI) 7 lAkha teukAya (agni) 7 lAkha vAukAya (vAyu) 10 lAkha pratyeka vanaspatikAya 14 lAkha sAdhAraNa vanaspatikAya lAkha beindriya lAkha te indriya lAkha caurindriya lAkha devatA lAkha nArakI lAkha tiryaMca paMcendriya lAkha manuSya 84 lAkha yoni 0 0 0 = = = | he prabhu, banAnAM ghAyAM zuo nathI maNyA me jaEG bhArA bhanabhAM Docha utAni pAza nAthI to me saMgenI bhArI chale choiriyATa pAyA nathI. huMdo AzvarthayattiA pazadhuMane AnaMTita pAza dhuMDe bhArA bhavanamA sATalAM:o Debha AvyA cha? Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che jIvanamAM AcaravA coka jayaNAnI samaja ke je rIte ApaNe paisAne saMbhALIne upayogamAM laIe chIe, jeTalA joIe teTalA pramANamAM vyaya karIe chIe to e paisAnI saMbhALa (jayaNA) karI ema kahevAya che. eja rIte ApaNe sthAvara jIvonI paNa jayaNA karavI joIe. haratAM-pharatAM jIvonI rakSA karavAnuM to badhA dharmomAM kahevAmAM AvyuM che, paraMtu jaina dharmanuM jIva-vijJAna alaukika che. enA prarupaka kevalajJAnI-vItarAga prabhu che. emaNe manuSyamAM jevo AtmA che tevo ja AtmA pazu, pakSI, mAkhI, kIDI, macchara, pRthvI, pANI, agni, vAyu ane vanaspati vagere pa63 jIva bhedomAM batAvyo che. manuSyathI laIne vAta vagere mekendriya tattvanI siddhi 1. mRtazarIranI jema komAmAM paNa zarIraceSTA rahita hoya che. chatAM paNa e zarIramAM AtmA hovAthI - IMjekzana vagere badhu lAge che. paNa manuSya zarIrathI AtmA nIkaLI jAya tyAre, ene lUkojanI - boTala, Ijekzana ke oksijana vagere nathI caDhatA. mATe AtmA che e siddha thAya che. 2. jyAM sudhI pazu, pakSI, kIDI, makoDA, macchara vageremAM AtmA hoya che tyAM sudhI teo halanacalana, khAvAnI ke DaMkhavAnI vagerenI kriyA karatAM joI zakAya che. 3. (a) pRthvIH patthara ane dhAtuonI khANamAM je vRddhi thAya che, te jIva vinA asaMbhava che. (A) pANI kuvA vageremAM pANI tAju rahe che ane navuM-navuM AvatuM rahe che jethI pANImAM jIvanI siddhi thAya che. (I) agni tela, havA, lAkaDI vagere AhArathI agni jIvaMta rahe che, anyathA bujhAI jAya che. AnAthI agnimAM jIvanI siddhi thAya che. (I) vanaspatiH jIva hoya tyAM sudhI zAka, phaLa vageremAM tAjApaNuM dekhAya che. yAda rAkho: pRthvI, pANI vageremAM je jIva che te tamArA jevA ja che. jo tame A jIvonI jayaNA nahI pALo to tamAre paNa pRthvI, pANI vagere ekendriyanA bhavamAM janma levo paDaze. pra. pRthvIkAya vagere jIvone sparzathI vedanA thAya che. to e kema nathI dekhAtI? u. gautamasvAmI mahAvIra svAmI bhagavAnane AcArAMgasUtramAM A prazna pUche che. prabhu javAba Ape che ke - koI manuSyanA hAtha-paga kApavAmAM Ave, AMkha ane moMDhA upara pATo bAMdhI levAmAM Ave pachI e vyakti upara lAkaDIthI khUba prahAra karavAmAM Ave to e manuSya atyaMta vedanAthI pIDita thAya che. paraMtu e vyakti ene vyakta nathI karI zakato. evI ja rIte pRthvI, pANI vagere Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvone enAthI keTalAya ghaNI vadhAre vedanA ApaNA sparza mAtrathI thAya che. paraMtu vyakta karavAnuM sAdhana na hovAthI teo ene vyakta nathI karI zakatA. jayarAjo ukeTaya: jema kapaDAno moTo vepArI badhAne kapaDAM pahoMcADe che, chatAM paNa badhAne kapaDA pahoMcADavAnuM abhimAna athavA upakAra karavAno garvanathI karato, kema ke eno uddezya lokone kapaDA pahoMcADavAno nathI paraMtu paisA kamAvavAno ja hoya che. eja rIte ApaNe jIvone bacAvIe, jIvonI jayaNAnuM pAlana karIe to ApaNe jIvonI upara upakAra nathI karatA paraMtu potAnA ja ahiMsA guNanI siddhi mATe karIe chIe. jayatro kA : jayaNAnuM pAlana karavAthI roga vagere nathI thatA, bIjA jIvone zAtA temaja sukha ApavAthI ApaNane paNa zAtA male che, sukha maLe che, Arogya maLe che, samRddhi maLe che. AtmabhUmi komala banavAthI guNaprAptinI yogyatA Ave che, jethI kramazaH AtmAne mokSanI prApti saraLatAthI thAya che. pra. sthAvaramAM jIva pratyakSa rupe nathI dekhAtA, mATe emane bacAvavAno ullAsa ApaNe kevI rIte jagAvI zakIe? u. jevI rIte jyAre ApaNe krikeTa pratyakSa nathI jotA hoIe, chatAM paNa komenTrI sAMbhaLIne ene satya mAnIne AnaMda laIe chIe. eja rIte jinezvara bhagavaMtoe A jIvone temaja emanI vedanAne sAkSAt joI che ane emanI komenTrI ApI che. ApaNe paramAtmAnA vacano upara vizvAsa rAkhI A sthAvara jIvonI jayaNA karavI joIe. bAkI bhagavAna to kahe che ke ""Atmavat sarva bhUteSu jo tamane duHkha pasaMda nathI to koIne paNa duHkha thAya, evI pravRtti paNa na karavI joIe. sthAvara jIvonI jayaNA ApaNe kevI rIte karI zakIe? 1.pRthvIkAyaH prabhue batAvyuM che ke eka avaLA jeTalI pRthvImAM rahelA jIva jo potAnuM zarIra kabUtara jeTaluM banAvI de to saMpUrNa jaMbUdvIpamAM paNa na samAI zake. niyamaH * tAjI khodelI mATI (sacitta) upara na cAlavuM paraMtu najIkamAM jagyA hoya tyAMthI cAlavuM. sonuM, cAMdI, hIrA, motI, ratna vagerenA AbhUSaNa pRthvIkAyanA zarIra maDadAM) che. mATe eno jarUriyAtathI vadhAre saMgraha na karavo, moha na rAkhavo, thaI zake eTalo tyAga karavo. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. apakAyaprabhue batAvyuM che ke pANInI eka buMdamAM rahelA jIva jo potAnuM zarIra sarasava (rAI)nA dANA jeTaluM banAve to saMpUrNa jaMbUdvIpamAM paNa na samAI zake. niyama: * phrIjano temaja baraphanuM pANI na pIvuM. tathA barapha paNa nahI vAparavo. * pANInA naLamAMthI bAlTImAM sIdhuM uparathI pANI paDe to A jIvone vadhAre vedanA thAya che. mATe bAlTIne naLathI vadhAre nIce na rAkhavI, jethI pANI phorsathI nIce na paDe. * gIjaranA pANIno upayoga na karavo. * kapaDAM dhovAnA mazInamAM sarvatra pANI gaLavAnuM tathA saMkhArAno viveka rAkhavo. * pAMca tithi (mahinAnI) tathA varSanI che: aThThAImAM kapaDAM na dhovA. nahAvavA mATe vadhAre pANI navAparavuM ane sAbuno upayoga zakya hoya to na karavo. kema ke ApanI AMkhamAM maracuM nAMkhavAthI ApaNane je vedanA thAya che, enAthI ghaNI vadhAre vedanA pANInA jIvone sAbu ragaDavAthI thAya che. * vAraMvAra hAtha, paga, moTuM na dhovuM. * garama-ThaMDuM pANI mizra na karavuM. pANI gALavALI UiMdha: savAre uThIne rasoIghara tathA AkhA gharano vAsI kacaro kADhIne ene sUkI jagyAe pAThavavo. (nAMkhavo) vAsaNamAM koI jIva to nathI ne e barAbara joIne emAM ghaDAnuM pANI levo. pachI ghaDA upara gaLaNuM rAkhIne emAM thoDuM pANI nAMkhIne ghaDAnA pANIne mAtra halAvIne ene bahAra kADhavo. pharIthI thoDuM pANI gALIne ghaDAmAM levo ane kapaDAM athavA brazathI ghaDo dhoI levo. pachI jyAM ghaDo rAkhavAnI jagyA hoya, te barAbara sApha karI levI, kemake cIkaNApaNuM jAmI jAya to emAM nigodanI utpatti thaI javAnI saMbhAvanA rahe che. ghaDAnI aMdara paNa cikAza athavA lIla-phaMga na thAya enuM dhyAna rAkhavuM. ghaDAne enI jagyAe rAkhIne gaLaNuM rAkhI pANI chAnavo. A rIte AkhuM pANI gaLyA pachI eka bAlTImAM thoDuM pANI laIne emAM gaLaNAne DUbADIne kADhI levo. ane pANIne pANInA raste javA devo. ane gaLaNAne ema ja sUkAvI devo. (nicovavuM nahI, sAMje sAbu lagAvI dhoI zakAya che.) galaNuM meluM na thavA devuM. noTaH saMkhArAnuM pANI gaTaramAM pheMkavAthI virAdhanA thAya che. mATe eka alaga koThImAM aLagaNa pANI rAkhIne, emAM saMkhAro kADhavo. bIje divase te pANIne gALI ne upayogamAM levuM ane navu tAju 39) Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pANI koThImAM laIne emA saMkhAro kADhavo. A rIte roja karavAthI saMkhArAnA jIvone bacAvI zakAya che. mATe jeTaluM banI zake teTaluM ochuM pANI upayogamAM levuM; upayogamAM letI vakhate paNa pANI gALIne ja upayogamAM levuM. temaja saMkhArAnI jayaNA karavI. jethI pratibuMdamAM rahelA 36,450trasa jIvone abhayadAna ApI zakAya che khAsa dhyAna rAkho H pANInA ghaDAmAM potAno hAtha athavA eMTho hAtha nAkhavo nahIM. pANI levA mATe lAMbI DAMDIvALA glAsano upayoga karavo. pIvAnA pANImAM eMTho glAsa nAkhavAthI saMpUrNa ghaDAmAM samUrcchama paMcendriya jIvonI utpatti thAya che. AvA pANIno upayoga karavAthI bahu virAdhanA thAya che. 3. teukAya ( gjha) : badhA prakAranI agni ane ilekTrIsiTI dIrghaloka zastra kahevAya che. enA saMparkamAM AvavAvALA badhAno kaccaraghANa nIkaLI jAya che. agnithI cha : (chao) kAyanI virAdhanA thAya che. prabhue batAvyuM che ke eka cokhAnA dANA jeTalI agnimAM rahelA jIva, jo potAnuM zarIra khasakhasanA dANA jeTaluM banAvI le to saMpUrNa jaMbUThThIpamAM paNa na samAI zake. ilekTrIsiTInA upayogamAM sAvadhAnI : jyAM pANIno vegapUrvaka pravAha vaheto hoya tyAM vidyuta utpanna karavAnuM sAdhana (mazIna vagere)mAM mAchalIo vagere jalanA jaMtu kapAI jAya che ane enA kAraNe lohInI nadIo vahevA lAge che hajAro ane lAkho volTanA vidyutanI sAthe ApanA svIcano vAyA-vAyA saMbaMdha che, mATe koIpaNa ilekTrIka vastu sAdhanano upayoga karavAthI te sarve jIvonI virAdhanAmAM bhAgIdAra banavuM paDe che, mATe jeTalI thaI zake eTalI jayaNA rAkhavA mATe prayatnazIla banavuM. niyamaH vAraMvAra svIcane nirarthaka cAlu baMdha na karavuM. banI zake tyAM sudhI ilekTrIkanA navA sAdhano gharamAM na vasAvavA. ane lAvavAnI saMmatti paNa na ApavI, sAdhanonI prazaMsA paNa na karavI. vAraMvAra gaisa cAlu na karavo. jamIna upara koIpaNa prakAranuM garama vAsaNa na rAkhavuM, vAsaNane rIMga sTenDa upara rAkhavuM, badhI vastuone DhAMkIne rAkhavI, jethI jIvo emAM paDIne marIna jAya. 4. vAyukAya : badhA prakAranI havA, e.sI.,paMkhAnI havA, tophAna, AMdhI vageremAM vAyukAyanA jIva che. prabhue batAvyuM che ke eka lImaDAnA pattA jeTalI havAmAM rahelA vAyukAyanA jIva jo potAnuM zarIra lIkha jeTaluM banAvI le, to saMpUrNa jaMbudrIpamAM nahI samAya. mATe banI zake eTalI jayaNA rAkhavI. 40 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyamaH paMkho vAraMvAra cAlu na karavo. kapaDAM sUkavatI vakhate vadhAre jhaTakavA nahI. * sUkAyelA kapaDAMne turata ja laI levA kema ke vastronA pharakavAthI vAyukAyanA jIvonI virAdhanA thAya che. paDadAM vagere bAMdhIne rAkhavAM. hiMcakAmAM na besavuM. 5. vanaspatikAya : AnA be prakAra che. pratyeka ane sAdhAraNa koIpaNa vRkSa pratyeka hoya ke sAdhAraNa, ugatA samaye (kuMpaLa avasthAmAM) to anaMtakAya ja hoya che. pachI jo pratyekanI jAti hoya to vRkSano mukhya jIva raheche. ane bIjA badhA marI jAya che. pratyeka vanaspatikAyanA sAta aMgomAM alagaalaga jIva hoya che. A sAta aMgonA nAma phaLa, phUla, chAla, kASTa, mULa, pattA ane bIja che. niyamaH 0 anaMtakAya 32 che, emano tyAga karavo. bAga-bagIcAmAM ghUmavuM nahIM. navamAsavALI garbhavatI strInA peTa upara kudavAthI ene jeTalI vedanA thAya che, enAthI paNa vadhAre vedanA ghAsa upara cAlavAthI vanaspatinA jIvone thAya che. mATe ghAsa upara kadI paNa cAlavuM nahI. vRkSanA pattA, ke phaLa na toDavA, jhADane hAtha na lagAvavo. zAka-mArkeTamAM lIlI vanaspatine bahu uthala-pAthala karavI nahIM. * tithinA divase lIlI vanaspatino tyAga karavo. bIjavALA phaLone sudhAravAnI samaja je phaLomAM ane zAkabhAjIonA bIja madhya-bhAgamAM hoya, e lIMbu vagerene mAtra upa2 upa2thI pAva iMca ja cakku lagADavuM. pachI baMne bAjuthI baMne hAtha pheravavAthI bIja kapAtA nathI. bacI jAya che. dUdhI temaja paravaLamAM paNa uparathI ja cIrIne aMdaranA bIjane bacAvI zakIe chIe. sacitta-acittanI samaja : sacitta H jIva sahita vastu acittaH evI vastu mAMthI jIva nIkaLI gayo che. sapharajana (apple) vagere bIjavALA phaLone sudhAryAnA 48 miniTa pachI acittano vyavahAra thAya che. 41 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * ekAsaNA vagere tapasyAmAM sacittano upayoga na karI zakAya. koI vastumAM nAkheluM mIThuM jo pIghaLI jAya to cUlA upara rAkhyA vagara ja 48 miniTamAM acitta thaI jAya che. jo na pIghaLe to sacitta ja rahe che. jemake sIMgadANAnI sUkI caTaNImAM nAkheluM mIThuM. namakIna, pApaDI, vephara vageremAM uparathI kAcuM mIThuM nAMkhyuM hoya to ekAsaNA vageremAM upayogamAM na laI zakAya, sAdhu-sAdhvI bhagavaMtane paNa vahorAvI zakAya nahI. AkhuM jIrU sacitta che. kAcA TAmeTA-kAkaDI sacitta che, kAkaDInuM zAka pUrI rIte sIjhayuM na hoya, aDadhuM kAcuM hoya to sacitta hoya che. sthAvara jIvonI cittatAH pra. sthAvara vastumAM sacitta-acittatA samajAvo? u. sthAvara vastu jayAM sudhI jIva sahita hoya tyAM sudhI sacitta che; pachI acitta thaI jAya che. pra. sthAvara vastu acitta kaI rIte bane che? u. sthAvara vastu traNa prakAranA zastra-saMyogathI acitta thAya che (1) svAya zastra eka mATI bIjA prakAranI mATI mATe, bhinna-bhinna kuvAonA pANI paraspara maLavAthI, kuvA tathA naLanuM pANI mizra thavAthI; A pramANe gesa temaja cUlAnI agni paraspara maLavAthI, temaja alaga-alaga vAyu, alaga-alaga vanaspati paraspara mizrita thavAthI ekabIjAnA mATe zastra bane che eTale ke ekabIjAnA ghAtaka banI jAya che. jIvonA marI javAthI vastu acitta banI jAya che. paraMtu saMpUrNapaNe acitta nathI banatI. mATe vivekI sajjanoe AvuM mizraNa karavuM ucita nathI ane AvuM karavAthI doSa lAge che. (2) parakAyazastra eka kAya bIjA kAyanI sAthe mizraNa thavAthI acitta thAya che. jemake pANIno agninI sAthe saMyoga thavAthI pANI acitta bane che. (3) ubhayakAya zastra be jAtinA mizrita pANIne cUlA upara caDhAvavuM. emAM pANI paraspara (svakAya zastra) temaja agni (parakAya zastra)thI acitta bane che. pra. pANI ukALIne pIvuM joIe e pramANe kahyuM che paraMtu ukALavAthI to pANInA jIva mare che? u. pANImAM prati samaye jIva utpanna thAya che ane mAre che. kAcA pANImAM A kriyA satata niraMtara) cAlu ja rahe che. pANIne ukALavAthI ekavAra to jIva marI jAya che. pachI enA kAlAnusAra nizcita samaya sudhI pANImAM jIva utpanna thatAM nathI. e pANI acitta rahe che. mATe pANI, ukALIne pIvuM joIe. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bendriya H zaMkha, iyaLa (laTa) joMka, caMdanaka, bhUnAga (keMcuA), kRmi, porA vagere 22 abhakSyamAM lagabhaga badhAmAM asaMkhya beIndriya jIvonI utpatti hovAthI te abhakSya bane che. niyama : madhu (madha), mAkhaNa, zarAba ane mAMsa A cAra mahAvigaI che. mATe eno sarvathA tyAga karavo. hima-barapha vagereno tyAga karavo. * * methIvALA badhA acAra taMthA zAstrIya vidhithI na banAvyA hoya evA badhA acArono tyAga karavo. *kAcuM dUdha, dahIM, chAzane dvidaLanI (kaThoLa) sAthe na vAparavuM. rAtribhojanano tathA bahubIjano tyAga karavo. lIlA ane sUkA aMjIra, rIMgaNA, khasakhasa, rAjagaro vagere bahubIja che. * breDa vagere vAsI cIjo, kALa thaI gayelo loTa, miThAI, khAkharA, namakIna vagere abhakSya che. emAM emanA jevA varNa, gaMdha, rasa, sparzanA beindriya jIva utpanna thAya che. mATe nahI vAparavuM. bAvIsa (rara) abhakSya vAparavAthI thanArA nukasAna : bAvIsa abhakSya Arogya nAzaka, sattvanAzaka temaja buddhinAzaka che. enAthI trasa ane sthAvara jIvono saMhA2 thAya che. tAmasI ane krUra prakRti utpanna thAya che. tendriya jU, kIDI, ilI (ghauMmAM pedA thavAvALA kIDA), kAnakhajUrA, makoDA, udhaI (dImaka), dhAnyanA kIDA, chANanA kIDA vageremAM teIndriya jIva che. oLakhANa H emane 4 ke 6 paga hoya che. * niyama : koIpaNa dhAnya, cALIne vAparavuM ane saDelA dhAnyamAM thayelA jIvonI sAvadhAnIpUrvaka jayaNA karavI. (chAyaDAmAM rAkhavA.) dhAnyamAM kIDA paDyA pachI dhAnyane taDakAmAM na rAkhIne, kIDA thavAnI saMbhAvanA hovAthI pahelAM ja taDakAmAM mUkI devA joIe. A pramANe khATalo, gAdalAM vageremA paNa mAMkaNa athavA bIjA jIvajaMtu pedA thavA pahelAM ja taDakAmAM rAkhavAno khAsa upayoga karavo. gharamAM saphAI rAkhavI jethI kIDI vagere na thAya. 43 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yarindriya: viMchI, bhamarA, macchara, DAMsa, mAkhI, makoDA, vAMdA vagere oLakhANa H emane 6 ke 8 paga hoya che ane AgaLa mUMcha jevo bhAga hoya che. lagabhaga pAMkho nAnI hoya che. niyama : - gharamAM saphAI rAkhavI jenAthI A jIva utpanna ja na thAya. te marI jAya evI davA vagere gharamAM na chAMTavI. * * koIpaNa jagyAe besatAM ke koI vastu mUkatAM ke letI vakhate vikalendriya jIvonI rakSA mATe najara nAMkhIne dRSTi paDilehaNa avazya karavuM. koI jIva hoya to ene bacAvavo joIe. sacchima paMcendriya tiryaMca A jIva garbhaja tiryaMcanA samAna ja dekhAya che. bheMsa, siMha vagere samUrchima paNa hoya che. ane garbhaja paNa hoya che. jema ke ekavAra eka mahArAja sAheba 14 pUrva bhaNAvI rahyA hatA. emAM varNana AvyuM ke amuka auSadhi mizrita karavAthI mAchalIo pedA thAya che. A vAta eka mAchImAre sAMbhaLI ane roja auSadhio mizrita karIne ghaNI badhI mAchalIo utpanna karIne vecavA lAgyo. A pramANe e bahu ja dhanavAna banI gayo. ekavAra mahArAja sAhebano upakAra yAda karIne emane saugAda (bheTa) ApavA Avyo. jyAre mahArAja sAhebane A vAtanI khabara paDI tyAre emaNe hiMsAnI paraMparAne rokavA mATe mAchImArane kahyuM ke amuka auSadhione meLavavAthI AnAthI paNa vadhAre mAchalIo utpanna thaze. mAchImAre ghare jaIne A prayoga karyo jethI emAMthI siMha pedA thayo ane mAchImArane khAI gayo. A pramANe auSadhinA mizraNathI je mAchalIo ane siMha banyA hatA te badhA vAstavamAM jIva hatA, paraMtu saMmUrchima jAtinA hatA. emane mana nathI hotuM. samUmi manuSya : samUrchima manuSya, garbhaja manuSya jevA dekhAtA nathI. emane pAMca indriya hoya che. paraMtu emanuM zarIra atyaMta nAnuM (aMgulano asaMkhyAtamo bhAga jeTalo) hovAthI ekasAthe asaMkhya utpanna thavA chatAM paNa nathI dekhAtA. emanuM AyuSya paNa aMtarmuhUrtanuM ja hoya che. A garbhaja manuSyanA 14 azuci sthAnomAM utpanna thAya che. A aparyApta ja hoya che. 44 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ magSyanA 14 azuci sthAnaH 1. viSTA 2. mUtra 3. kapha-ghUMka 4. nAkano mela paM.ulTI 6. e pANI athavA bhojana 7. pitta 8. lohI (khUna) 9. vIrya 10. vIryanA sUkA pudgalonA palaLavAthI temaja zarIrathI alaga rAkhelA bhInA parasevAvALA kapaDAmAM 11. rassI 12. strI-puruSanA saMyogamAM 13. nagaranI khALomAM (gaTaromAM) 14. manuSyanA maDadAmAM. manuSyanA zarIrathI alaga thayelA A 14 sthAnomAM 48 miniTa pachI satata asaMkhya samUcchima paMcendriya manuSya utpanna thAya che, mare che. utpanna thAya che mare che. A pramANe niraMtara utpatti temaja maraNa cAluM ja rahe che. A jIvonI rakSA mATe A azuci padArthonI barAbara jayaNA karavI joIe. jaya mATe kAyamaH * eMThA vAsaNa 48 miniTa thayA pahelA dhoI levA. * ukALeluM pANI ThaMDuM thayuM che ke nahI e jovA mATe enA aMdara hAtha na nAMkhavo. paraMtu bahArathI thALI sparza karIne jANI levuM. *. thALI dhoIne pIvI ane kapaDAMthI lUMchavuM. * parasevAvALA kapaDAM utArIne Duco karIne bAtharUmamAM na rAkhavA, paNa sukAvI devA. * kapaDAne 48 miniTathI vadhAre palALIne nahI rAkhavA. * rasoIgharamAM DabbA vagerene bhInA athavA jevA-tevA hAtha lagAvyA hoya to barAbara lUchavA. * pezAba-saMDAsa zakya hoya to bahAra khullAmAM javuM. * kapha athavA ghUMka vagerene rAkha athavA dhULamAM bheLavI devuM athavA kapaDAmAM laIne masaLI devuM. garbhaja tiryaMca paMcendriyanI jayaNA (rakSA) mATe jhiyama * kutarA, bilADI, uMdara, sAMpa, suara, cakalI, maraghI, gAya, bheMsa, garoLI vagerenI hiMsA na thAya enI sAvadhAnI rAkhavI. . * emanA mAMsa ane hADakAMthI mizrita TUtha-pesTa vagere vastu na vAparavI. * phezananI badhI vastuo lipasTika vagere nirdoSa prANIonI hiMsAthI bane che. mATe eno upayoga na karavo. garbhaja magSyaH ekavAra puruSanI sAthe saMyoga thayA pachI strInI yonimAM 9 lAkha garbhaja paMcendriya manuSya, 2 thI 9 lAkha vikalendriya tathA asaMkhya samUrchAima jIvonI utpatti thAya che. mATe vadhAremAM vadhAre brahmacaryanuM - pAlana karavuM joIe. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyamaH tiryaMca paMcendriya ane manuSyone bAMdhavA nahI, vadha na karavo, gALa na ApavI. 0 nokaronI pAse vadhAre kAma na karAvavuM, thaI zake eTalI bIjAne sahAya karavI. dharmanI prApti karAvavI. bALakone bacapanamAM ja saMskAra ApavA. gharamAM sAsu-vahu, derANI-jeThANI, naNaMda vagere ekabIjAne saMbhaLAvavu nahI, jhaghaDo na karavo, mAnasika pIDA thAya evuM na karavuM. bALakone vadhAre mAravA nahI, ane vadhAre lADa paNa karavo nahI. A pramANe jIvonA 563 bheda jANyA pachI yathAzakti niyama grahaNa karI jIvonI jayaNA karI potAnI AtmAnuM kalyANa karavuM. he bhavodadhi prabhu, bhane ma hatuM De saMsAranI AA yAtrAmAM huM tAro hAtha ghaDI OM 'laza kheTale sahI-salAmata janI zi. tAro hAtha meM paDa'yo paNa kharo paNa huM sahI-salAmata na banI zakyo. arA ? tAro hAtha bhAre paDavAno nahoto, tArA hAthabhAM bhAro hAtha mAre soMdhI hevAno hato ! pralu meM bhAro hAtha tArA hAthabhAM na soMdhavAnI bhoTI murkhAI karI che. mArI A mUrkhatAne bhUlI jaI' saMsAranI A yAtrAthI dhAra utAra. 46 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samAdhimaraNa paccakhANa - 3 ' che ? 2 * ghaUMnApAra ** Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAIma prakriHUmAM RBUInA mAgha * he aSTApadanA covIsa tIrthakaro ! ApanI kRpA, karuNA, AziSa thI cauda rAjalokanA sarva jIvonuM ghora aMdhakAramaya rAtri jevI chagastha avasthA ane kusvapna-duHsvapna rupa bhavabhramaNa dUra thAya tathA parama ujAgara dazA svarUpa sarvajJa dazA prApta thAya (- kusumiNa kAussagga) A dazA paramAtmAnI kRpAthI ja prApta thaze tethI paramAtmAnI kRpA prApta karavA mATe (- jaga ciMtAmaNi) paramAtmAnI utkRSTa bhakti karIne jeoe ujAgara dazA, sarvajJa dazAne prApta karI che, evA Adarza svarupa, AlaMbana svarupa mahApuruSoM nI. stavanA karavA mATe (- bharatesara). A mahApuruSo jevI kSAyika prIti bhakti amArA mAM paNa pragaTe. * rAIapratikramaNa ThAuM - mArI AMkho koInA doSa na jue. mAru hadaya koIthI IrSyA na kare mAru mana koIthI dveSa na kare mArA kAna koInA avaguNa na sAMbhaLe mArA mukhathI koInI niMdA na nIkaLe. he prabhu! ApanI kRpAthI AkhA divasamAM evuM koI pApa mArAthI na thaI jAya, evA AziSa AjanA divyaprabhAtamAM mane pradAna karo. darzana pada no kAussagga - he prabhu ! mane evI brahmadaSTi Apo ke sarva jIvomAM mane siddha svarupanA ja darzana thAya. jJAna pada no kAussagna- he prabhu ! mane evI samaja Apo ke jenAthI huM mArI bhUlone svIkArI zakuM. jagatanA sarva jIvone zIdhra kevalajJAnanI prApti thAya. cAritra pada no kAussagga - he prabhu ! AkhA divasamAM ApanI kRpAthI zuddha ArAdhanA thAya tathA prAyazcita bhAvanI prApti thAya. AvatA bhavamAM samavasaraNa mAM simaMdharasvAmInA hAthe cAritranI prApti thAya. sAta lAkha-18 pApa sthAnakaH jagatamAM evo koI jIva nathI ke jeNe mArA upara upakAra na karyo hoya. AvA jIvo prati meM 18 pApa sthAnakanuM sevana karyuM. huM tenu micchAmi dukkaDa ApuM chuM. je jIvono mArA upara upakAra che e badhA ja no paramAtmA sAthe kAruNya RNa baMdhAya. A RNathI temano sAkSAta paramAtmAthI milana thAya. paramAtmAnI kSAyika prIti pragaTe, A prItithI mokSanA guNo pragaTe, samavasaraNamAM virati maLe, kSapakazreNI maMDAya, prazAMta vItarAgatA pragaTe, kevaLajJAnano AnaMda prApta thAya. nirvANane prApta karI sAdi anaMta siddhazIlAmAM vAsa kare. prAyazcita karyA pachI paramAtmAmAM abheda banI vizvamaMgala karavAnuM che. Akho divasa bhagavAnamAM ja rahevAnuM che. te mATe (-sakala tIrtha, stuti, caityavaMdana Adi.) Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ncho - pathaiMINa 5 pra. pra. paccakhANa eTale zuM? paccakhANa eTale pApathI aTakavuM. AtmAne saMyama guNathI vibhUSita karavAvALI eka prakAranI kriyA. paccakakhANanA keTalA bheda che? paccakkhANanA saMketa, addhA vagere dasa bheda che. saMketa paccakakhANane samajAvo? saMketa eTale cinha, enAthI je niyama karavAmAM Ave che ene saMketa paccakakhANa kahe che. enAthI muDhi sahita (muDhi baMdha karavI), graMthi sahita (gAMTha bAMdhavI) temaja ghara sahita (ghara AvavA sudhI) vagere cihnapUrvaka AhAratyAganuM paccakakhANa karI zakIe chIe. mukTisahiyaM vagere paccakakhANanuM mahattva batAvIne spaSTa karo? ja. ApaNuM mukha eka ratnonI tijorI che. je rIte ratnonA vepArIne vAraMvAra tijorI kholavI paDe to paNa ene khullI nathI rAkhato. ThIka evI ja rIte vAraMvAra khAvuM paDe to paNa mukhane paccakhANa dvArA baMdha karavuM ucita che. khAIne temaja pIne turaMta ja mukrisahiyaMnuM paccakakhANa levuM athavA hAtha joDIne eka navakAra gaNavo temaja jyAre khAvuM pIvu hoya tyAre nIce besIne muDhi baMdha karIne traNa navakAra gaNavA ke muDhisahiyaMnu paccakhANa pAravu, pachI khAva. Avu karavAthI eka mahinAmAM 27 upavAsano lAbha maLe che. e pramANe gaMThasI temaja gharasahiya paccakhANa paNa karI zakIe chIe. mukrisahiyaM paccakakhANa levA temaja pAravAnuM sUtra kayuM che? ja. mukTisahiyaM paccakakhANa levAnuM sUtra-mudisahiyaM paccakhkhAI annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savva samAvittiyAgAreNaM vosiraI (vosirAmi) muSTisahiyaM paccakakhANa pAravAnuM sUtra-muDhisahiyaM paccakhAI phAsie, pAlie, sohie, tirie, kiTTie, ArAhie jaM ca na ArAhie tassa micchAmi dukkaDam pra. addhA (kALa) paccakakhANanA keTalA bheda hoya che? kayA-kayA? addhA (kALa) paccakkhANanA dasa bheda hoya che. (1) navakArasI (2) porasI (sAhaporasI) (3) purimuDha (avaDha) (4) ekAsaNA (biyAsaNA), (5) ekalaThANa (6) Ayambila (7) abhUtaOM (upavAsa) (8) carima (divasacarima Adi) (9) abhigraha (10) vigaI. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. paccakakhANa letI vakhate vizeSa zuM dhyAna rAkhavuM joIe? paccakhANa letI vakhate jyAM-jyAM paccakhANa zabda Ave che, tyAM levAvALAe paccakakhAmi bolavuM joIe temaja jayAM vosiraI zabda Ave che, tyAM vosirAmi bolavuM joIe. ekAsaNuM, biyAsaNuM tathA AyambilamAM keTalI vAra paccakhAI zabda Ave che? ane kyAM kyAM Ave che? traNa vAra Ave che. 1. uggae sUre namukkArasahiye, porasIM, sADhaporasI, muDhisahiyaM paccakhAI. 2. vigaIo, Ayambila paccakkhAI. 3. egAsaNuM, biyAsaNa paccakakhAI. kayA-kayA paccakakhANa sUryodayathI pahelA levA jarUrI che? navakArasI, porasI temaja sAporasInA paccakhkhANa sUryodayanA pahelA ja levA joIe. navakArasI vagere paccakakhANa je sUryodayanA pachI levAmAM Ave che, te azuddha mAnavAmAM Ave che. tathA savAre navakArasI lIdhI hoya, to navakArasI AvyA pahelA porasInuM paccakkhANa laI le to doSa nathI. temaja pahelA porasI lIdhI hoya to porasI AvyAM pahelA pUrva sADhaporasInuM paccakhANa laI zakAya che. paraMtu pachI levAthI paccakhANa azuddha mAnavAmAM Ave che. pra. sUre uggae ane uggae sUremAM zuM aMtara che? ja. arthamAM koI aMtara nathI, baMneno artha samAna ja che sUryodayathI laIne. paraMtu je paccakhANa sUryodayanI pahelAM levuM joIe enI AgaLa "uggae sUre lagAvavuM temaja je sUryodayanA pachI laI zakAya che enI AgaLa "sUre uggae pada lagAvavAnI zAstrIya vidhi che. pra. sUryodaya pachI kayA-kayA paccakhkhANa laI zakAya che? ja. purimuDha, avaDhapUrvaka karavAmAM AvelA paccakakhANa sUryodaya pachI laI zakAya che. navakArasIthI laIne AyaMbila sudhInA paccakhkhANa ekIsAthe ApavAmAM Ave che, to navakArasIvALA biyAsaNA vagerenA paccakakhANavALA sAthe hAtha joDavAthI teo A paccakkhANamAM AvI to nathI jatAM ne? nahIM! kemake ApavAvALA navakArasI vagere sAthe ja Ape che, chatAM paNa levAvALAne ene je paccakkhANa levuM hoya eno upayoga rAkhavo joIe. temaja enA ja anusAre paccakhAmi paNa bolavuM joIe. mATe jo bhUlathI bolavAmAM tivihAranA badale cauvihAra bolI dIdhuM Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya to, paNa manamAM tivihAranI dhAraNA hoya to tivihAranu paccakkhANa Ave che. AvI ja rIte tame ekAsaNAnu paccakkhANa dhAryuM hoya ane ApavAvALA bhUlathI AyaMbila athavA upavAsa ApI de to paNa ekAsaNAnu pharIthI paccakkhANa laIne ekAsaNuM karI zakIe chIe. biyAsaNuM, ekAsaNuM, AyaMbila, tivihAra upavAsa, nivi, ekalaThANA vageremAM pANahAranu paccakkhANa kema levAya che ? ekAsaNuM vageremAM temaja biyAsaNAmAM bIjIvAra bhojana karyA pachI tarata divasa carimaM paccakkhAI tivihaMpi AhAra asaNaM khAImeM sAImeM annatthaNAbhogeNaM....vosiraI. A tivihAranu paccakkhANa levuM jarUrI che, temaja tivihAra upavAsamAM to pANInI ja chUTa hatI. mATe pANIno tyAga karavA mATe pANahAranuM paccakkhANa levAmAM Ave che. noTa : ekAsaNA vagere karyA pachI jo tivihAranuM paccakkhANa AvaDatuM hoya to avazya laI levuM ane na AvaDatuM hoya to traNa navakArathI tivihAranI dhAraNA levAnuM bhUlavuM nahIM. pra. jemaNe biyAsaNA vage2e tapa karyuM na hoya, te vyakti pANahAra laI zake che ke na laI zake ? ja. jeNe vizeSa tapa na karyuM hoya, te jo 2-3 vAge khAvAno tyAga karIne tivihAranuM paccakkhANa laI le, ane pachI sAMjanA pANIno tyAga karatA samaye pANahAranuM paccakkhANa le, to koI doSa nathI. pra. ja. pra. ja. pra. ja. AhAranA keTalA prakAra che ? samajAvo. AhAranA cAra prakAra che : 1. azana H jene khAvAthI peTa bharAya che temaja tRpti thatI hoya. jemake zAkabhAjI, anAja, ghI, dUdha vagere. 2. pANa H jene pIvAthI tRSNAnuM zamana thAya evuM pANI. jemake chAzanI Asa, dhovaNanuM pANI, sAdu pANI vagere. paNa tivihAranA paccakkhANamAM mAtra sAdu pAnI ja cAle che bIju nahI. 3. khAIma H jene khAvAthI peTa nathI bharAtuM paraMtu thoDI bhUkhanuM zamana thAya che. jemake phaLa, zekelA dhAnyAdi. 4. sAIma (svAdima) : jene mAtra svAda mATe khavAya che. jemake mIThAsa rahita hiMgAsTika vagere cUrNa, sopArI, sUMTha, gaMThoDA, kALAmarI, ajamo, jAvaMtarI, jAyaphaLa, laviMga, ilAyacI vagere. cauvihAra vagere samajAvo ? 1. cauvihAra - jemAM cAreya AhArano tyAga thAya che. 49 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. tivihAra - jemAM mAtra pANI nI ja chUTa hoya che. A paccakkhANamAM rAtre muDhi baMdha karIne navakAra gaNIne 1,2,3 vAra pANI pI zakIe chIe. paraMtu rAtre moDA sudhI pANI pIvuM ucita nathI. 3. duvihAra - AmAM pANI tathA davAo vagere laI zakIe chIe paraMtu dUdha, cA vagere nathI laI zakatA. pra. zrAvakane kayA kayA paccakakhANa keTalA AhAravALA hoya che? ja. savAre navakArasInA paccakhANamAM cAra AhArano tyAga hoya che. biyAsaNA vagerenA pacca.vALAne rAtre cauvihAra hoya che. ' ekalaThANAmAM ekasamayanA AhAra sivAya Akho divasa cauvihAra hoya che. bAkInA porasI vagerenuM paccakhkhANa yathAzakti tivihAra paNa thaI zake che. navakArasI vagerenuM paccakhANa samajAvo. (1) navakArasI sUryodayathI be ghaDI (48 miniTa) sudhInuM A paccakakhANa hoya che temaja - ene sUryodayathI pahelA levuM joIe. (2) porasIH sUryodayathI eka prahara (divasano cotho bhAga)nuM A paccakhANa hoya che. Ane paNa sUryodayathI pahelA levuM joIe. (3) sAporasIH sUryodayathI doDha praharanuM A paccakhANa hoya che. Ane paNa sUryodayathI pahelA levuM joIe. (4) purimuDha sUryodayathI be praharanuM A paccakhANa hoya che. ene sUryodayanA pachI paNa laI zakIe chIe. (5) avaDhaH sUryodayathI traNa praharanuM A paccakhANa hoya che. ene sUryodayanA pachI paNa laI zakIe chIe. (6) ekAsaNuM: ekavAra eka Asana upara besIne jamavuM. (7) biyAsaNuM be vAra eka Asana para besIne jamavuM. (8) AyaMbila lukhkha, bApheluM dhAnya (AhAra) ekavAra eka Asana upara besIne jamavuM. (9) ekalaThANAH ekavAra eka sthAna para besIne mAtra eka jamaNo hAtha ane moMDhAne . halAvI zakAya che, bAkI koIpaNa aMga khAtA samaye jarApaNa halAvI na zakAya. AmAM khAdhA pachI calavihAra karavAnuM hoya che. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (10) alpatta (upavAsa) sUryodayathI bIjA divasanA sUryodaya sudhInuM A paccakakhANa hoya che. tivihAra upavAsa hoya to divase pANI pI zakIe chIe. upavAsamAM AgaLapAchaLa cauvihAra-tivihAra temaja navakArasI karavI ucita che. (11) carimaH sAMje AhAra, pANI tyAga karyA pachI divasacarima paccakakhANa levAya che. jyArathI paccakakhANa laIe chIe tyArathI bIjA divase sUryodaya sudhI A paccakakhANa hoya che. temaja AyuSya pUrNa thAya tyAM sudhInA paccakakhANane bhava carima paccakhANa kahevAya che. (12) abhigrahaH dhAraNA anusAra kAryasiddha thAya tyAre abhigraha pUro thAya che. (13) vigaI chaH vigaImAMthI eka ke vadhAre vigaIno tyAga karavo. noTaH vigaI, ekAsaNuM, ekalaThANuM, biyAsaNuM, AyaMbila, alpattaDha (upavAsa) temaja nIvi A paccakhkhANa sUryodayathI zarU thAya che. ane bIjA divase sUryodaya sudhI pUrNa thAya che. divasacarimaM paccakhkhANa jyAre laIe tyArathI bIjA divase sUryodaya sudhInuM hoya che tathA navakArasI pacca. vagere anya pacca. sUryodayathI zarU thaIne potAno kALa pUrNa thAya tyAM sudhInA hoya che. pra. ekAsaNA, biyAsaNA, AyaMbila, nIvi, ekalaThANAmAM keTalA paccakakhANa Ave che? kevI rIte? ja. emAM pAMca paccakakhANa Ave che. (1) kAla paccakakhANaH pratyeka paccakhANamAM navakArasI, porasI, sADhaporasI, purimuDha, avaDha vagere kAlanI maryAdA batAvatAM paccakhANa "kAla paccakhANa" kahevAya che. (2) saMketa paccakakhANa : pratyeka paccakakhANamAM mukrisahie vagere saMketa paccakkhANa paNa hoya che. jethI kAla paccakhkhANa pUruM thayA pachI jeTalo samaya upara jAya tyAM sudhI A paccakakhANa cAlatuM rahe. (3) vigaI paccakakhANaH A paccakakhANa cAra mahAvigaI tathA chaH vigaIno yathAsaMbhava tyAga karavA mATe hoya che. (4) sthAna paccakakhANaH A paccakkhANamAM eka jagyAe besIne eka ke be vAra khAvAnI maryAdA hoya che. mATe ene sthAna paccakhANa kahevAya che. (5) pANassa paccakakhANa A paccakhANamAM garama pANI pIvuM jarUrI hovAthI enuM paNa paccakkhANa karavAmAM Ave che. A badhA paccakakhANa AgAra (chUTa)thI yukta hoya che. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. AgArano artha samajAvo? - ja. AgAra eTale chUTa. pratijJA lIdhA pachI eno bhaMga thAya, e ucita nathI. pratijJA lIdhA pahelAM ja paristhiti vaza eno bhaMga na thaI jAya mATe keTalIka chUTa rAkhavAmAM Ave che. ene AgAra kahevAya che. ahIMyA paccakhANanA bAvIsa AgAra batAvyA che. (1) anAbhogeNAM? ekAsaNA vagere paccakhANa lIdhA pachI jo bhUlathI moMDhAmAM kaMI nakhAI gayuM to A AgAranA kAraNe ekAsaNA vageremAM bhaMga thato nathI. paraMtu yAda AvatAnI sAthe ja moMDhAmAMthI kADhIne rAkha vageremAM paraThavI devuM joIe. jyAM sudhI moMDhAmAM svAda Ave tyAM sudhI rAkhamAM thUkatAM rahevuM. pachI 48 miniTa sudhI pANI pIvuM nahIM. jo thALI vageremAM paNa eThoM AhAra hoya to ene paNa rAkha vageremAM paraThavuM joIe. AvI rIte karavAthI vratano bhaMga thato nathI temaja bhUlane mATe AlocanA levI. jethI AvI bhUla vAraMvAra na thAya. paraMtu bhUlathI ekavAra moMDhAmAM nAkhIne pachI yAda Ave chatAM paNa ene khAI lo. athavA khAvAnuM cAluM rAkho to paccakhANa bhaMga thAya che. A rIte rAtribhojana tyAga vagerenA paccakkhANamAM paNa pahelA sUryAsta thaI gayAnuM khyAla na hovAthI moMDhAmAM kaMIka nAkhI dIdhuM hoya ane pachI khyAla Ave to uparokta vidhithI moMDhA mAMthI tathA thALInuM bhojana paraThavI devuM joIe. (2) sahasAgAreNAM : paccakakhANano upayoga (yAda) hoya, paNa asAvadhAnIthI snAna karatA samaye athavA acAnaka varasAdanuM pANI moMDhAmAM cAlyuM jAya to A AgArathI vratano bhaMga thato nathI. chatAM paNa zrAvake moMDhAmAM pANI vagere jAya nahI eno khyAla rAkhavo joIe. (3) mahattarAgArelAM koI vadhAre nirjarA karAvavAvALuM kAma, saMghanuM mahattvapUrNa kAma AvI jAya, to paccakkhANa AvyA pahelA paNa jarUra paDe to khAvAnI chUTa. A vAta vizeSa paristhitimAM ja lAgu thAya che. (4) sava samAhitRttiyAgAreNAM paccakhANa lIdhA pachI acAnaka jo svAcya khUba bagaDI jAya, evI sthitimAM jo samAdhi mATe khAvuM paDe to A AgArathI chUTa rahe che. (5) pacchaHkAleNAM vAdaLane kAraNe sUraja na dekhAya tyAre athavA ghaDIyALa AgaLapAchaLa hovAthI paccakakhANa AvyA pahelAM ja bhrAMtithI khAI le to A AgArathI vratano bhaMga thato nathI. paraMtu chatAM paNa upayoga rAkhavo jarUrI che. 52) Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (6) dizAmohela dizA bhramathI samayamAM bhrama thaI jAya to A AgArathI paccakhANa bhaMga thato nathI . (7) sAhuvayahAM sAdhu bhagavaMtanA mukhethI ugvADA porasI zabda sAMbhaLIne zrAvaka samaje ke porasI AvI gaI che. ane paccakakhANa pArI le to A AgArathI vratano bhaMga thato nathI. prAyaH paccakhkhANa pAravAnI porasI, ugvADA porasInA aDadhA kalAka pachI Ave che. (8) AuMTavApasArelAM ekAsaNAmAM hAtha-paga saMkocavAnI ke phelAvavAnI chUTa. paraMtu pagane e rIte na phelAvavA ke jethI Asana sarakI jAya. (9) guru abdukAkolAM : ekAsaNuM karatA samaye jo koI viziSTa upakArI mahAtmA ke prabhAvaka guru bhagavaMta padhAre to vinaya mATe ubhA thaI zakAya che. (10) accheNA vAH zuddha, traNa vakhata ukALAvALuM pANI vAparavuM. A 10 AgAra ja gRhasthanI mATe upayogI che. bAkI nIcenA 12 AgAra mAtra sAdhusAdhvI bhagavaMto mATe ja upayogI che. te A pramANe che... (11) levAlevee : je vigaIno tyAga hoya enAthI kharaDAyelA camacA vagerene lUchIne e camacAthI bIjI vastu vahorAvyA chatAM paNa A AgArathI sAdhu-sAdhvInA AyaMbila ke vigaInA paccakhANano bhaMga thato nathI. (12) gihatyasaMsaThaeH je vigaIno tyAga hoya enAthI kharaDAyelA hAthathI bIjI vastu vahorAvatI vakhate e vigaIno aMza AvI jAya to paNa A AgArathI paccakkhANano bhaMga thato nathI. (13) UMkhatavivegehAM AyaMbila vageremAM madhya roTalI vagere upara goLa, lADu vagere rAkhyA hoya to ene haTAvIne vahorAvelI roTalI vagere sAdhu-sAdhvI bhagavaMtane A AgArathI kalpa che. (14) vaDuccamakhAM : loTamAM thoDuMka ghI-tela nAkhIne banAvelI roTalI vagere A AgArathI ghI-telanA tyAgI sAdhu-sAdhvI bhagavaMtane kahyuM che. (15) pAradAvalAyAgAreNAM : gocarI vagere vadhAre thaI jAya to A AgArathI sAdhusAdhvI ene rAkha vageremAM bheLavIne vidhipUrvaka pAThavI zake che. (16) sAgArayAgAreNAM gRhasthanA dekhatAM sAdhu-sAdhvIne gocarI karavI kalpatuM nathI. chatAM paNa koI gRhastha gocarI cAlu karyA pachI AvI jAya ane manAI karavA chatAM paNa (53) Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAMthI na jAya to ekAsaNAdimAM A AgArathI sAdhu-sAdhvI anya sthaLe jaIne gocarI vAparI zake che. ane A rIte koInI paNa najara lAgavAnI saMbhAvanA upasthita thavA para gRhastha paNa A AgArathI anya sthAne jaIne ekAsaNAdi karI zake che. 17, 18, 19, 20, 21 (17- leveNa, 18-aleveNa, 19-bahuleveNa, 20sasitthaNa, 21-asitthaNa.) A pAMca AgAra prAsuka pANInA che. 22mo colapaTTAno AgAra mAtra sAdhubhagavaMta mATe ja che. A rIte A 22 AgArothI paccakhANano bhaMga thato nathI. pra. sAdhu mATe upayogI AgAra gRhastha paccakhANa letA samaye kema bole che? ja. sAdhu mATe upayogI AgAronuM gRhasthane mATe koI upayoga nathI. chatAM paNa mAtra pAThanI akhaMDitatA mATe A AgAro gRhasthane paccakhANa ApatA paNa bolAya che. pra. vigaI kone kahevAya? Ane vAparavAthI zo doSa che? ja. je zarIra indriyomAM vikRti arthAt vikAra pedA kare che te vigaI kahevAya che. vigaI jIvane vigati arthAt durgatimAM dhakele che. pra. vigaInA bheda temaja emAMnA bhakSyAbhazya batAvo? ja. vigaInA 10 bheda che. emAMthI 6 bhakSya (vigaI) ane 4 abhakSya (mahAvigaI) che. mahAvigaI (abhakSya vigaI) kone kahe che? e kaI-kaI che? ja. mahAvigaI 4 che, te A pramANe che. 1. mAMsa - AmAM satata nigodanA anaMta jIva ane asaMkhya trasa jIvonI utpatti thAya che. 2. madirA 3. madha 4. mAkhaNa A traNemAM satata asaMkhya trasa jIvonI utpatti thAya che. mATe emAM adhika hiMsA hovAthI ene abhakSya vigaI kahevAmAM AvI che. pra. bhakSya vigaI kaI-kaI hoya che? bhakSya vagaI chaH che - dUdha, dahIM, ghI, tela, goLa temaja kaDA vigaI. nIviyAtu eTale zuM? uparanA chaH vigaInuM anya dravyanA mizraNathI nIviyAta bane che. jemake : dUdhanuM naviyAtu - cA, khIra, mAvo vagere. dahIMnuM nIviyAtu zrIkhaMDa, chAza, maDho vagere. ghInuM naviyA traNa vAra kaMIka taLyA pachI baceluM ghI, athavA ghImAM ATo vagere nAkhIne banAvelI vastuo. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. telanuM nIviyA, traNa vAra kaMIka taLyA pachI baceluM tela athavA telamAM ATo vagere nAkhIne banAvelI vastuo. goLanuM nIviyAtu - sAkara, aDadho ukALelo zeraDIno rasa vagere. kaDA vigaInuM nIviyAtu - traNa ghANa nIkALyA pachInI puDI vagere. paccakakhANanI zuddhi batAvo? paccakkhANane vizeSa zuddha karavAvALI chaH zuddhi A pramANe che : 1.sparzitaH je paccakakhANa sUryodayanA pahelA levAnA hoya ene pahelAM ja vidhipUrvaka grahaNa karavo. temaja paccakhANa AvavAnA pahelA gurunA samakSa vaMdanAdipUrvaka guru jyAre paccakhANa ApI rahyA hoya tyAre manamAM svayaM paNa uccAraNa karatAM je paccakhANa levAmAM Ave che, ene sparzita kahe che. 2. pAlita: je paccakkhANa karyuM hoya ene vAraMvAra yAda karavuM. 3. zodhita (zobhita)H guru bhagavaMta athavA sAdharmikane dAna ApIne je bacyuM hoya te khAvuM. 4. tiritaH paccakakhANa AvI gayA pachI thoDo samaya (kama se kama traNa miniTa) gayA pachI paccakhANa pAravuM. 5. kirtita khAtA samaye paccakkhANane yAda karavuM. 6. ArAdhita paccakhANanI vidhithI upayogapUrvaka je paccakakhANa karavAmAM Ave che athavA uparokta pAMca zuddhi jemAM pUrNa pALavAmAM Ave che, ene ArAdhita paccakakhANa kahe che. pra. paccakhkhANanuM phaLa jemane maLyuM hoya evA daSTAMta batAvo? gaMThisahiyaM paccakhkhANa para kapardI yakSanI kathA sAlavI nAmano eka AdamI hato. ene zarAba pIvAnI bahuja kharAba Adata hatI. AcArya bhagavaMta yazobhadrasUrijInI atyaMta nirmaLa, apramatta, saMyama jIvananI ArAdhanA joIne te prabhAvita thayo. jJAnI guru bhagavaMte enI kakSA, pAtratA vagere joIne ene eka niyama Apyo ke jo tuM zarAba na choDI zake to gaMThasInuM paccakhANa kara. sAlavIe pUchayuM - bhagavaMta! gaMThasInuM paccakhANa eTale zuM? bhagavaMte javAba Apyo - "rUmAlamAM eka gAMTha bAMdhavI. jyAM sudhI gAMTha bAMdhelI hoya tyAM sudhI tAre moMDhAmAM zarAba na nAkhavo. jyAre paNa icchA thAya tyAre gAMTha kholIne zarAba pIvI. paraMtu gAMTha kholyA vinA zarAba pIvI nahIM. ane zarAba pIdhA pachI pharIthI gAMTha bAMdhI levI." Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. ja. pra. ja. sAlavIne niyama saraLa lAgyo. ane eNe roja gaMThasInuM paccakkhANa ka2vAno niyama lIdho. kahevata che ke jyAM pratijJA hoya che tyAM parIkSA paNa thAya ja che. sAlavInA jIvanamAM paNa parIkSA thaI. eka divasa ene zarAba pIvAnI icchA thaI. rezamI rUmAla upara gAMTha bAMdhI hatI. gAMTha kholavAno prayatna karyo paraMtu gAMTha khulavAne badale vadhAre majabUta thatI gaI. gAMTha kholavAno prayatna satata cAlI rahyo hato. paraMtu saphaLatA maLI nahI. have zuM karavuM ? pote zarAbano vyasanI hato. zarAba eno prANa hato. tethI zarAba vagara enA hAtha-paga kheMcAvA lAgyA. zarAba vinA enuM zarIra keTalA samaya sudhI Takaze ? e prazna hato. zarAba vinA e jaLa vagaranI mAchalInI jema taDapavA lAgyo. chatAM paNa pratijJAnA akhaMDita pAlanane mATe e dRDha rahyo. mota najIka jANIne ja eNe arihaMtAdinuM zaraNa svIkAra karyuM ane samAdhipUrvaka deha tyAga karI e sAlavI marIne zatruMjaya girirAjanA kapardI nAmanA adhiSThAyaka deva banyA ane jAvaDazA dvArA karelA zatruMjayanA caudamA uddhAramAM emanuM mahattvapUrNa yogadAna rahyuM. A pramANe paccakkhANathI eka zarAbI kapardIyakSa banI gayA. tathA zAstromAM dhammila temaja dAmanaka vagerenA aneka dRSTAMta paNa batAvavAmAM AvyA che. anaMta AtmAoe paccakkhANa karIne mokSa phaLane meLavyuM che. rAtre moDA sudhI khAdhu hoya to bIjA divase navakArasI vagere paccakkhANa karI zakAya ? rAtribhojana sarvathA tyAgavA yogya che. chatAM paNa koI kAraNavaza rAtribhojana karavuM paDe to, be prahara (madhyarAtri-rAtre 12 vAgyA sudhI)nA pahelA bhojana karyuM hoya ke pANI pIdhuM hoya to, savAre navakA2sIthI laIne upavAsa sudhInuM paccakkhANa karI zakIe, paraMtu jo rAtre be prahara (madhyarAtri) pachI pANI ke bhojana karyuM hoya to bIjA divase navakArasI vagere koIpaNa paccakkhANa karI zakAya nahI. paccakkhANa karavAthI zuM phaLa prApta thAya che ? navakArasInuM paccakkhANa karavAthI porasInuM paccakkhANa karavAthI sADhaporasInuM paccakkhANa karavAthI purimuDhanuM paccakkhANa karavAthI ekAsaNAnuM paccakkhANa karavAthI 100 varSa jeTalA narakanA pApakarmano nAza thAya che. 1000 varSa jeTalA narakanA pApakarmano nAza thAya che. 10 hajAra varSa jeTalA narakanA pApakarmano nAza thAya che. 1 lAkha varSa jeTalA narakanA pApakarmano nAza thAya che. 10 lAkha varSa jeTalA narakanA pApakarmano nAza thAya che. 56 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navinuM paccakhANa karavAthI - 1 kroDa varSa jeTalA narakanA pApakarmano nAza thAya che. ekalaThANAnuM paccakhANa karavAthI - 10 karoDa varSa jeTalA narakanA pApakarmano nAza thAya che. ekadattInuM paccakkhANa karavAthI - 100 karoDa varSa jeTalA narakanA pApakarmano nAza thAya che. AyaMbilanuM paccakakhANa karavAthI - 1 hajAra karoDa varSa jeTalA narakanA pApakarmano nAza thAya che. upavAsanuM paccakhANa karavAthI - 10 hajAra karoDa varSa jeTalA narakanA pApakarmano nAza thAya che. chaThThanuM paccakhANa karavAthI - 1 lAkha karoDa varSa jeTalA narakanA pApakarmano nAza thAya che. akramanuM paccakakhANa karavAthI - 10lAkha karoDa varSa jeTalA narakanA pApakarmano nAza thAya che. pra. upavAsa, AyaMbila temaja ekAsaNAmAM zarIra upara telamardana karavAthI ke iMjekzana ke lUkojhanI boTala caDhAvavAthI paccakakhANano bhaMga thAya che ke nahIM? ja. paccakakhANa kavalAhAranuM hovAthI ane lUkojha caDhAvavo ellomAhAra hovAthI enuM paccakhANa nA hovAne kAraNe paccakhANa no bhaMga to nathI thato paraMtu vizeSa paristhiti te sivAya eno upayoga karavo paNa ucita nathI ane upayoga karyo hoya to guru bhagavaMtanI pAse AlocanA laIne tapane zuddha karI levuM joIe. pra. aNAhArI davAomAM zuM-zuM laI zakIe? ja. aNAhArI eTale je AhAra rupe nathI ane jene upavAsa vagere tapamAM paNa laI zakAya che. tevI vastuo aNAhArI kahevAya che. jemake - lImaDAnuM mULa, pAMdaDA, phaLa, phUla, pezAba, galosatva, kaDu kariyAtu, suku pAvaDara, caMdana, rAkha, cUno, haLadaranA gAMThiyA, ghoDAvaja, triphalA, haraDe, majITa, jhADanI chAla vagere jeno svAda moMDhAne sArA na lAge evI cIjo aNAhArI che. mIThAne acitta banAvavA mATe zuM karavuM joIe? tathA acitta mIThAno kALa keTalo hoya che? ja. kAcuM mIThuM sacitta hovAthI AyaMbila, ekAsaNA, biyAsaNA vagere paccakakhANa vALAne tathA sacittanA tyAgI vyaktine kalpatuM nathI. mIThAne acitta banAvavA mATe navA mATalAmAM kAcA mIThAne bharIne upara mATInuM DhAMkaNuM daI ne ghaDAne baMdha karavuM. pachI jyAre kuMbhAra iMTanA nibhADAne pakAve che, e samaye nibhADAnA vacce e ghaDAne rAkhavo. nibhADAnI AgamAM jyAre IMTa pAkavA lAge che tyAre sAthe-sAthe mIThuM paNa pAkavA lAge che. A vidhi dvArA acitta kareluM mIThuM 2-4 varSa ke enAthI vadhAre samaya sudhI acitta rahe che. mIThAne acitta karavAnI A paddhati rAjA kumArapALanA samayathI laIne pATaNa zaheramAM Aje paNa cAle che. tavA upara Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja. sekeluM mIThuM varSARtumAM 7 divasa, zarada RtumAM 15 divasa temaja grISma RtumAM 10 divasa pachI sacitta thaI jAya che. pra. zeraDIno rasa kADhyA pachI eno upayoga kyAM sudhI karI zakAya? ja. ikSu rasa (zeraDIno rasa) 2 ghaDI pachI eTale ke 48 miniTa pachI acitta thaI jAya che. acitta thayA pachI 2 prahara eTale ke cha kalAka pachI sacitta thAya che. mATe varSItapanA pAraNAmAM A baMnne samayanI maryAdAnuM dhyAna rAkhavuM joIe. varSItapavagere cAlu tapasyAmAM relagADImAMbiyAsaNa, ekAsaNuM vagere kevI rIte karavuM joIe? jayAM moTuM sTezana hoya temaja relagADI vadhAre samaya sudhI rokAvavAnI hoya evuM sTezana AvyA pahelA ja ekAsaNA vagerenI pUrva taiyArI karI levI. jemake pATalo goThavIne thALImAM khAvAnuM vagere laI levuM. jevI gADI rokAya khAvAnuM zarU karavuM ane Trena cAlu thavAnA pahelAM ja patAvI levuM. paraMtu cAlu gADImAM ekAsaNuM vagere na karI zakAya. che. jo koI vyakti A pramANe 10-15 miniTamAM ekAsaNuM vagere na karI zake to zuM karavuM? ja. AvI paristhitimAM ekAsaNAdinuM paccakhANa na laIne mAtra je paccakakhANa hoya enI . dhAraNA karavI, pachI cAlu gADImAM ekAsaNA vagere karIne prAyazcita laI levuM joIe. gADImAM garama pANInI vyavasthA kevI rIte karavI? ukALeluM pANI pIvAvALAne pravAsamAM jatA samaye gharethI tapelI laIne javuM ane pote kAcA pANIne gaLIne kenTInamAM ke sTezana upara garama karAvIne upayogamAM laI zake che. jo A vyavasthA na thaI zake to kAcA pANImAM cUno ke rAkha nAkhIne be ghaDI (48 miniTa) pachI garama pANInI kAlamaryAdAnA anusAra upayoga karI zakAya che. noTa : koIpaNa tapa upADeluM hoya to ene sAmAnya paristhitimAM choDavuM na joIe. jema ke pAMcamano upavAsa karatA hoya, kyAreka eja divase svAmIvAtsalya athavA kyAMya gADImAM javuM paDe vagere sAmAnya saMyogomAM makkamatA rAkhavI ja ucita che. makkamatA na rAkhavAthI tapano bhaMga thAya che. ja. he mArA sarvasva prabhu, mArA jIvananI chellI paLomAM je kAryo karavA huM tayAra thAuM nahIM e kAya huM kyAreya karuM nahIM ane e paLomAM je kAryo karavA huracAra thaI jAuM e kAryo huM atyArathI ja zarU karI dauM evuM satya ane sabaSThi tuM mane AdhI ne rahe! ha8 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - rasamaya maraNanI sAdhanA -2) saMsAramAM 84 lAkha yonimAM jIva satata daDAnI jema ekagatithI bIjI gatimAM pheMkAto jAya che. jIvanA AyuSyano koI bharoso nathI. kyAM, kayA samaye, kaI avasthAmAM mANasanI mota AvI jAya e kaMI kahevAya nahIM. ane jIvane jo mRtyunA samaye samAdhi na rahe to jIvanI durgati thaI zake che. koIe kahyuM paNa che ke "jo savAranI cA bagaDe to divasa bagaDe che. athANuM bagaDe to varSa bagaDe che ane jo mRtyu bagaDe to bhavobhava bagaDI jAya che." kemake durgatimAM gayA pachI jIva satata pApono ja baMdha kare che, jethI e bhava pUrNa karyA pachI pharIthI kharAba gatimAM ja jAya che. A cakkara satata cAlu rahe che. bicAro jIva manuSya bhava temaja jaina dharma prApta karavA chatAM paNa samAdhi maraNanuM jJAna na hovAne kAraNe durgatimAM cAlyo jAya che. mATe jIvane potAnuM maraNa sudhAravAnuM thoDuM jJAna hovuM joIe. jainijama korsanI trIjI pustakamAM sImaMdhara svAminI pAse amAre jAvuM che" A cepTaramAM potAnA parabhavanuM lakSya batAvyuM che. enA anusAra jIvanabhara A lakSyane daDha banAvatAM rahevuM, jethI aMtasamayamAM prabhu yAda AvI jAya. pU.upAdhyAya vinayavijayajI ma.sA. racita "puNya prakAzanA stavanamAM aMtima samayamAM samAdhi prApti mATe nirdhAmaNAnA 10 adhikAra (vAto) batAvyA che. pratyeka vyaktie A 10 vAto kaThaMstha karI levI joIe. jethI A vAto potAnI tathA bIjAonA mRtyumAM samAdhi ApavAmAM upayogI banI zake. koInA mRtyunA avasare guru bhagavaMtano yoga hoya to emane bolAvIne emanI pAse nirdhAmaNA karAvavI. jo guru bhagavaMtano yoga na hoya to svayaMne samAdhi-maraNa saMbaMdhI jJAna hovAthI bIjAone nirdhAmaNA karAvI zakAya che. # samAdhi maraNa saMbaMdhI nirdhAmaNAnA 10 AvakAra A pramANe che: (1) kSatacAlI mAlocanA: pratyeka AtmA anaMtakALathI bhava-bhramaNa karI rahyo che.bhava-bhramaNanA kAraNe pApano baMdha paNa anAdikALathI cAlI rahyo che. pApa ja jIvane duHkhI banAve che. mATe mRtyuthI pahelA A bhavanI sAthe pUrvabhavanA pAponuM paNa aMtara manathI prAyazcita karavuM joIe. A bhavanA pAponI AlocanA mATe A ja korsanA "bhava AlocanA cepTaramAM vistArathI batAvyuM che. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) vRta svIkAra : vrata svIkAra karavAthI AtmAnuM pApathI kanekzana TUTI jAya che. zrAvake potAnA jIvanamAM samyaktva sahita bAra vratonuM aMgIkAra karavuM joIe. AnuM vistRta vivaraNa A korsanA 12 vrata nAmanA cepTaramAM batAvyuM che. vrata svIkAra karI lIdhA hoya, to paNa aMtima samayamAM pharI vratano svIkAra karavo joIe jethI nirmala ane niraticAra vratamAM maraNa thAya. (3) sarva jIvothI kSamAyA : jina zAsanamAM parvaziromaNI, "paryuSaNa parva che. temaja paryuSaNa parvano prANa che 'kSamApanA'. tathA ajANatAM paNa koInuM dila dubhAvyuM hoya to e badhAne aMtara hRdayathI micchAmi dukkaDam ApavuM. jethI bhavobhavamAM verano anubaMdha AgaLa na cAle. mAnI lo ke koIe tamAruM bahu moTuM nukazAna karI dIdhuM hoya ane enAthI bola-cAla baMdha hoya, chatAM paNa aMta samayamAM emaNe potAnI najaronI samakSa lAvIne enAthI paNa kSamApanA karI levI. e samaye tamAre e vicAra karavo ke meM je pUrvabhavamAM karmabaMdha karyA hatA eja udayamAM AvI rahyA che. duniyAmAM koInI tAkAta nathI ke koI mAruM kaMI bagADI zake. mArA pUrvabhavanuM devuM bAkI haze. mATe A bhavamAM te mArA rUpiyA nathI ApI rahyo. e to mAro moTo upakArI che. mane karmathI mukta karI rahyo che. A rIte badhA jIvothI kSamApanA karavI. Avo have ApaNe pUrvabhavanA pAponI kSamApanA karIe. he karuNAsAgara prabhu ! anaMtakALathI rAga-dveSathI temaja zarIranA mohathI mArI AtmAe anaMta-anaMta pApa karyA che. anaMtakALathI je-je pudgala sAmagrI huM choDIne Avyo chuM enI upara rahelA mamatva bhAvanA kAraNe Aje paNa mAre karma baMdhAI rahyA che. e pApothI mukta thavA mATe he prabhu! huM ApanI samakSa kSamApanA karavA mATe Avyo chuM. mATe ApanI zaraNAgati svIkAra karuM chuM. he prabhu ! nigodamAM ajJAnatAthI anaMtakAlathI ghumato rahyo. eka divasa koI evI dhanya ghaDI AvI jethI mArI laoNTarI lAgI. jayAre eka jIve siddhagatinI rAha upara prayANa karyuM tyAre huM avyavahAra rAzithI vyavahAra rAzimAM Avyo. he prabhu! nigodanA anaMta bhavonA pudgalone huM vosirAvuM chuM. pachI tyAMthI pRthvIkAyamAM Avyo. tyAM sonuM, cAMdI, ratna banIne bhAI-bhAInI vacce jhaghaDA karAvyA. eTama-bama banIne badhAne bALyA. kyAreka pANI banIne nadI, nALA, taLAvamAM lokone DUbADyA. pUranA rUpe meM keTalAya gAma DUbADI dIdhA. pachI teukAya banyo. tyAM paNa kyAreka gesa to kyAreya dAvAnalanI agni banIne AkhA jaMgalane jalAvI dIdhuM. pazu-pakSInA mALAne Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jalAvI dIdhA. pachI vAukAyamAM tophAna banIne keTalAya makAnaM pADI dIdhA. pachI vanaspatikAyamAM baTATA, gAjara banIne mane khAvAvALAonA pApamAM nimitta banyo. mArA kAraNe e jIva durgatimAM cAlyA gayA. kyAreka phUla to kyAreka zUla banyo. kyAreka kAMTo banIne koInA pagamAM bhoMkAI gayo. A pramANe he prabhu ! ekendriyanA bhavamAM meM aneka jIvone duHkha ApyuM. A pApanuM micchAmi dukkaDam mAMgIne ekendriyanA badhA pudgala paryAyone huM vosirAvuM chuM. enA pachI beindriyamAM iyaLa, laTa, zaMkha vagere banIne vAsI roTalI, breDa vageremAM utpanna thayo. mane khAvAvALAnA pApamAM nimitta banyo. pachI te indriyanA bhavamAM dhAnyamAM kIDA tarIke utpanna thayo. tyAM mane taDakAmAM rAkhyo jenAthI mane bahu vedanA thaI ane huM marI gayo. have A bhavamAM huM pratijJA karuM chuM ke kyAreya paNa saDelA dhAnyane cALyA vinA Ama ja taDakAmAM nahIM nAkhIza, kemake A ja mAro bhUtakALa hato. pachI tyAMthI huM carindriyamAM utpanna thayo. kyAreka mAkhI, macchara banIne bhaNavAvALAne aMtarAya Apyo. to kyAreka vAMdo banIne lokone herAna karyA. potAnA vikelendriyanA bhavamAM jIvone bahuja duHkha ApyuM. e pApanuM micchAmi dukkaDam ApIne vikalendriyanA bhavanA samasta pudgala paryAyone vosirAvuM chuM. pachI huM paMcendriya tiryaMcanA bhavamAM gayo. tyAM siMha, ziyALa, kAcabo, sApa, vagere banIne potAnA bhojana mATe nirdoSa prANIono saMhAra karyo. tiryaMcanA bhavamAM pApa karma karI, huM narakamAM gayo. tyAM paramAdhAmIno mAra sahana na thavAnA kAraNe cillAI-cillAIne khUba ArttadhyAna karyuM ane navA pApa bAMdhIne pharIthI tiryaMca gatimAM gayo. A pramANe keTalAka bhava karatAM-karatAM kaMIka puNyano udaya thayo. tyAre huM mAnavabhavamAM Avyo. paNa tyAM jinazAsana maLyuM nahIM. pharIthI durgatimAM gayo ane pharato-pharato puNyodayathI devalokamAM gayo. tyAM ratnonA vimAno, kAminI devIo, bagIcA vagere krIDA sthaLo prati khUba Asakti rAkhI, khUba mamatva bhAva rAkhyo. tyAMthI manuSyabhavamAM Avyo. ane manuSya bhavamAM khUba paisA kamAvyA. ane e paisA mATe jUTha, corI, hiMsA vagere ghaNA pApa karyA. tyAM makAna, baMgalA, dukAna, pharnIcara, TI.vI, reDiyo, phona, mobAIla, kampyuTara, putraputrI vagere badhI vastuo upara mamatvabhAva rAkhyo. paMcendriya bhavonA badhA pudgalone huM vosirAvyA vinA ja marI gayo. A badhI sAmagrIo upara pUrvabhavonI rahelI mamatAne kAraNe mAro AtmA Aje paNa pApakarmathI lipta thaI rahyo che. ethI huM atyaMta duHkhI thaI rahyo chuM. have huM bhavodadhi tAraka jinezvara prabhu temaja caturvidha saMghanI sAkSImAM mana-vacana-kAyA rUpa traNe yogothI pUrvanI sarva sAmagrInI maMmatAno tyAga karI e badhA pudgalone vosirAvuM chuM. 61 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizeSamAM A bhavanI paNa mArI badhI sAmagrI putra, patnI, mAtA-pitA, dhana-dolata, mAla-milkata, dukAna-ghara, pharnIcara, vAsaNa vagere temaja kAyAne paNa aMtima zvAsocchavAsa pachI vosirAvuM chuM. mRtyunI pachI mAro enAthI koI saMbaMdha nathI. jethI AvavAvALA bhavamAM huM A vyarthanA pApothI bhAre na banuM. anAdikALathI Aja divasa sudhI anaMta bhavomAM mamatvanA kAraNe eno saharSa tyAga na karyo. jethI mArA maryA pachI paNa e zarIrathI jo koI pApakArI kriyA thaI haze to enuM paNa huM micchAmi dukkaDam ApuM chuM. temaja Aje A vartamAna zarIranA sivAya pUrvanA badhA zarIrone huM vosirAvuM chuM. (4) catudazaraNa svIkAra : - Aja sudhI anAdikALathI jIve kyAreka paisA to kyAreka patnI, kyAreka putra to kyAreka putrIne ja zaraNarUpe svIkAra karyo che. maraNa avasthA samaye paNa enuM mana DaoNkTaranI rAha jovAmAM ke zarIranI vedanAmAM ja rahI gayuM che. je svayaM saMsAramAM DUbelA che, Aja sudhI emanuM zaraNa svIkAravAne kAraNe ApaNe saMsAramAMthI uMcA ja na AvI zakyA. mATe je pote saMsAra sAgarathI tarI gayA che temaja bIjAone paNa tAravAmAM samartha che, evA arihaMta, siddha, sAdhu tathA kevalI bhagavaMto dvArA prapitA dharma ja sAcuM zaraNa che. mATe aMta samayamAM A cAra zaraNa svIkAra karavA. rahaMte saravAM pavanjAmiH je traNa lokanA nAtha che, jemaNe potAnA cAra ghAti karmono kSaya karI dIdho che. 64 indra paNa jemanI sevA kare che. je satata sarva jIvone mokSa Ape che. AvA rAga-dveSanA vijetA, sarvajJa, devAdhideva zrI arihaMta prabhunuM huM mAvajIva sudhI zaraNa svIkAra karuM chuM. miDhe saraNAM pavanbamaH je lokanA agrabhAgamAM birAjIta che. je satata akSaya AnaMda, anaMtajJAna, anaMtadarzananuM vedana karI rahyA che. je sarva jIvo ne mokSa tarapha prayANa karavA mATe siddhazIlAthI siddharasa dhArA varasAvI rahyA che temaja jene avyAbAdha sthAnane prApta karyuM che, evA siddha bhagavaMtonuM huM mAvajIva sudhI zaraNa svIkAra karuM chuM. sAhu saraha pavazvamaH jemaNe asAra saMsArane tyAgIne prabhuvIrano paMtha apanAvyo che. aSTapravacana mAtAnuM je satata pAlana kare che. jJAna, dhyAna, tapa-tyAga, vinaya-vaiyAvaccamAM je sadA layalIna rahe che evA paMcamahAvrata dhAraka sAdhu bhagavaMtonuM huM mAvajIva sudhI zaraNa svIkAra karuM chuM. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kevala pannAM dharma saraha vavajjAmaH paMcamakALamAM prabhunA svarUpane samajAvavAvALA, mithyAtvarUpI aMdhakArane dUra karavAmAM sUrya samAna, karma rUpI vanane bALavA mATe dAvAnala samAna, bhavarUpI samudramAM DubatAne tAravAvALAM evA kevalI prarUpita dharmanuM huM mAvajIva sudhI zaraNa svIkAra karuM chuM. A cArenuM zaraNuM ja ApaNane tArI zake che. mATe aMtara hRdayathI emanuM zaraNuM svIkArI sadgati tarapha prayANa karavo. je A cAranI zaraNamAM rahe che eno koI vALa paNa vAMko nathI karI zakatuM. (5) sukRtanI anumodanA: jIvananAM aMtima samayamAM Aja sudhI ApaNe je-je dharmanA suMdara kAryo karyA che. ene yAda karIne enI paNa anumodanA karavI joIe. jema A bhavamAM meM bALapaNathI ja nitya prabhU pUjA, navakArazI vagerenuM vrata karyuM. rAtribhojana-kaMdamULa-TI.vI. vagereno tyAga karyo. guru bhagavaMtonI sevA-suzruSAmAM divasa vyatIta karyo. garIbone dAna ApyuM. siddhacakrajI jevA mahApUjana karAvyA. upAzraya, maMdira baMdhAvyA. jJAna-bhaMDAra, pAThazALAnuM nirmANa karAvyuM. jIvadayA tathA sAta kSetromAM dhana kharca karyuM. A pramANe potAnA sakAyanI anumodanA manamAM je karavI. bIjAonI sAme bolavAthI ahaMkAra AvavAnI saMbhAvanA rahe che. enAthI viparIta bIjAonI anumodanA manamAM tathA bIjAonI sAme paNa karavI. jethI ApaNI aMdara guNAnurAga vikasita thAya che. svanI sukRta anumodanAnI sAthe bIjAonI paNa sukRtanI anumodanA karavI. jemake dhanya che e jIvone je moTA-moTA charIpAlita saMgha kADhI rahyA che. koI navvANunI yAtrA karI rahyA che to koI karAvIne lAbha kamAI rahyA che. keTalIka jagyAe upadhAna cAlI rahyA che. koI katalakhAnAo baMdha karAvavAnA kAryamAM lAgelA che to koI maMdira vagerenA jirNoddhAranA kArya karI sukRta kamAI rahyA che. sAthe ja dhanya che e mahAvideha kSetranA muniyone je kaThina tapasyA karI kamane jalAvI rahyA che. koI prabhu sImaMdhara svAminI vaiyAvacca karI rahyA haze, to koI kSapakazreNI para AruDha thaI potAnA ghAti kamane jalAvI rahyA haze, to koI mokSanI tarapha prayANa karI, nigodanA eka jIvane vyavahAra rAzimAM lAvavAno upakAra karI rahyA haze. A pramANe sukRtanI anumodanA karavI. 63 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (3) duSkRta gartA ApaNe potAnA jIvanamAM je-je khoTA kAryo karyA che, e khoTA kAryonI niMdA karavI duSkRta gaI kahevAya che. enAthI AtmA nirmala bane che. duSkata gaI A pramANe karavI - mithyAtvanA udayathI mArI AtmAe kudeva-kuguru-kudharmane ja satya mAnyo. temaja temanA dvArA batAvelI kriyAne ja satya mAnIne karI. emanI pUjA-stavanA karI. mithyAtvanA parva manAvyAM. sudevanI pAse dhanadolata, putra-putrI jevI bhautika mAnatAo karI. potAnA kaSTa nivAraNa temaja sukhanI prApti mATe suguru pAse yaMtra-maMtra-dorA-dhAgA karAvyAM. upadhAna, saMgha, navvANu vageremAM sArI sAmagrI maLaze. A hetuthI dharmArAdhanA karI. aDhAI-mAsakSamaNa vagere tapazcaryA prabhAvanA mATe karI. paisAno dekhADo karavA temaja nAma rozana karavA tathA chokarA-chokarIonA moTA gharamAM saMbaMdha thaI jAya e mATe tIrthayAtrA saMgha vagere kADhyA. vahu banIne, sAsunI sAthe jhaghaDA karyA. emane kharI-khoTI saMbhaLAvI. jeThANI banIne derANI upara hukama calAvyo. potAnA ane emanA bALakonI vacce bhedabhAva rAkhyo. bhAbhI banIne naNaMdadiyarane prema ApavAne badale haMmezA emanI bhUlo ja joI. potAnA patine vazamAM rAkhavA mATe haMmezA parivAranI bhUlo batAvI. dhananA mohamAM AvIne dhaMdhAmAM keTalAya loko sAthe jUThuM bolyA, vizvAsaghAta karyo. kaSAyone vazIbhUta thaIne vaDIla janonuM, svajana saMbaMdhIonuM apamAna, tiraskAra karyo. manathI je paNa pApa karyA jo ene pragaTa karI dauM to samAjamAM ubho paNa nahIM rahI zakuM. kyAreka koIne mAravAnA, to kyAreka mAla coravAnA, kyAreka koInAthI vadhAre karoDapati banavAnA, to kyAreka koInI strIne meLavavAnA kharAba bhAva meM manathI karyA che. vacanathI paNa jUThuM bolIne, koInI gupta vAta kholIne, AghAta lAge evA kaThora zabdone bolIne keTalAya lokonA dila dubhAvyA. kAyAthI abhakSyanuM sevana karyuM. bhakSya padArtha paNa bahu ja rAgathI khAdhA. vijAtIya para vikAra-daSTi rAkhI. koI jIvane mAryo, tADana karyuM, DarAvyA. sAdhu-sAdhvI bhagavaMtonI sevA karavAnA badale emanI niMdA karI. A pramANe mithyAtva, atirikta kaSAya ane mana-vacana-kAyAnA yogathI keTalAya jIvonA dilane jANatAM-ajANatAM dubhAvyuM. e badhAne trividha trikaraNathI micchAmi-dukkaDam ApuM chuM. (7) aDhAra pAgha sthAnaka voTiAvavA: prANAtipAta, mRSAvAda vagere aDhAra pApasthAnakone na karavAno niyama levo. have aMtima samaya najIka AvI gayo che. mATe have ApaNe pApa karma karavuM nahIM tathA karAvavuM nahIM ane manathI e badhAno tyAga karI levo. jethI pariNAmanI zuddhi thAya che. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (8) zubhabhAvanAthI bhAta banavuM: anitya, azaraNa, saMsAra, ekatva, anyatva vagere 12 bhAvanAonuM ciMtana karIne sAthe ja maitrI vagere cAra bhAvanAthI manane bhAvita karavuM. maitrI sarva jIvAtmA mArA samAna ja che. bAhyamAM je kaMI paNa uMca-nIca bhAva dekhAI rahyA che, te karmakRta che. jIva je bhUla kare che, te ajJAna temaja mohane kAraNe kare che. ajJAna ane moha e "doSa che. ene mahattva na ApIne jIvanA siddha svarUpane dhyAnamAM rAkhIne pratyeka jIvAtmAnI sAthe maitrI rAkhavI. badhA jIva mArA mitra che, koI mArA zatru nathI. badhA jIvo sukhI bane vagere bhAvanA vAraMvAra karavI. pramodaka je ApaNAthI vadhAre guNavAna che emanA prati ahobhAva, vinaya bhAva pragaTa karavo. emanI prazaMsA karavI emane joIne khuza thavuM. jethI ApaNI aMdara paNa guNa Avaze temaja doSa TaLaze. kAruNya : ApaNAthI nIcenI sthitivALA vyaktine joIne manamAM dayA lAvavI. temaja yathAzakti emanA bAhya temaja atyaMtara duHkhane dUra karavAnI koziza karavI. yathAzakti dharmamAM joDavuM. A karuNAbhAva che. mAdhyastha: jene pApothI bacAvavuM zakya na hoya temaja je krUra karmane choDe nahI evI vyakti upara aMdarathI karuNA temaja maitrI rAkhavAnI sAthe bahArathI upekSA bhAva rAkhavo. (c) Boteco : - thoDIka maryAdApUrvaka cAre AhAra, upadhivagereno tyAga karavo e sAgArika anazana kahevAya che. jayAre koI DaoNkTara vagere dvArA jIvanano aMtima samaya najIka lAge, koI durghaTanA thaI jAya, khAvAnuM baMdha thaI gayuM hoya vagere avasthAmAM keTalAka samaya mATe sAgArika anazana karI levo joIe. eTale ke e vyakti jyAM sudhI ThIka na thAya tyAM sudhI keTalAka padArtha choDIne badhA AhAra, ghara-sAmagrIno tyAga karavo. jo svastha thaI jAya to pharIthI badhI vastuonI chUTa ane eja avasthAmAM marI jAya to paccakhANamAM maravAthI sArI gati maLe che. sAgArika paccakakhANa A pramANe karAvavo - "AhAra zarIrane upadhi paccakakhu pApa aDhAra, maraNa Ave to vosire, jIvuM to AgAra * dhAraNA abhigraha paccakhAI annatthaNAbhogeNe sahasAgAreNaM mahattarAgAreNaM savvasamAhi vattiyAgAreNaM vosirai. (vosirAmi) ka Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (90) Hesi2 HEHHQ 2H201 Sed: maMtromAM ziromaNI "navakAra maMtra'nuM satata manamAM smaraNa karavuM. enA smaraNathI A bhavamAM ja nahIM paraMtu parabhavamAM paNa jIva anaMta sukhane meLave che. navakAra maMtranA prabhAvathI bhIla-bhIlaDI parabhavamAM rAjA-rANI banyA. navakAramaMtranA smaraNathI zrImatIe jevo ghaDAmAM hAtha nAkhyo sApa phUlanI mALA banI gayo. zivakumArane navakAramaMtrathI suvarNa puruSanI prApti thaI. amarakumAranI maraNa-phUlI siMhAsana banI gaI. A mATe atyaMta ahobhAvapUrvaka navakAramaMtranuM smaraNa karavuM. potAnA maraNane mahotsava banAvavA mATe samAdhi-maraNanA A daza adhikArone jIvanamAM utAravA tathA potAnuM jIvana prabhunI AjJAmaya banAvavuM. jethI aMta samayamAM prabhu yAda AvI zake. ghaNA loko evuM vicAre che ke jyAre maraNa avasthA Avaze tyAre samAdhi joIe, to AjathI ja dharma kema karavo? to Ano javAba e ja che ke jevA bhAva AkhA jIvanamAM cAle che tevA ja bhAva aMtasamayamAM paNa Ave che. AkhI jiMdagI saMsAranI sAmagrIonI lolupatA rAkhI ane ApaNe vicArIe ke aMta samayamAM samAdhi maraNa thaI jaze. bhagavAna yAda AvI jaze. A lagabhaga azakya che. mATe atyArathI ja potAnA jIvanamAM dharmane evo ghUMTI devo ke aMta samayamAM dharmanuM nAnuM nimitta maLatAM ja mana dharmamAM sthira banI jAya. AkhI jiMdagI dharma karavAno sAra e ja che ke aMtamAM maraNa sudhare. dharma tamane motathI to nathI bacAvI zakato paraMtu samAdhi ApIne tamane durgatithI avazya bacAvI zake che. mATe potAnA maraNane samAdhimaya banAvavA mATe AjathI ja nahIM paraMtu atyArathI dharma karavAnuM zarU karI do. maraNanA samaye jIvanuM je gatimAM javAnuM nizcita hoya che e gatinI legyA levA Ave che ane jIvanA bhAva paNa e vezyAnA anurupa banI jAya che. jemake narakagatimAM janArA jIvane kRSNa lezyA levA Ave che. mATe aMtaH samayamAM jIva krodhI, hiMsALuM banI jAya che. ane e te samaye bhagavAnanuM nAma paNa laI nathI zakato. ane jo koI ene dharma saMbhaLAve to e paNa ene sAro nathI lAgato. mATe jIvane durgatimAM na javuM hoya ane potAnI mRtyu sudhAravI hoya to dharmamaya jIvana jIvavA sivAya koI upAya nathI. kemake AyuSya baMdha kyAreya paNa thaI zake che. enA sivAya aMta samayamAM puNya prakAzanuM stavana, nava smaraNa, sImaMdhara svAmInI pAse amAre jAvuM che vagere stavana, mahApuruSonI sajhAya vagere paNa saMbhaLAvatA rahevuM. jethI suMdara bhAva cAlyA kare. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samAdhi-maraNanA keTlAka dRSyaMta : eka sAdhu bhagavaMtane potAnA guru pratye apUrva samarpaNa hatuM. A eka guNanA sivAya ene kAMI AvaDatuM na hatuM. jyAre emano aMtima samaya Avyo tyAre badhA sAdhu emane samAdhi ApavA mATe emaNe navakAra maMtra vagere saMbhaLAvavA lAgyA. paraMtu emanuM mana navakA2mAM sthira thavAne badale teo krodhita thaI gayA. eTalAmAM emanA guru tyAM AvyA ane kahyuM ke ''tuM manane navakAramAM sthira kara.'' gurunA pratye samarpaNa hovAne kAraNe ekapaLano paNa vilaMba karyA vinA munie potAnuM mana navakAramAM sthira karI dIdhuM. muninA jIvanamAM gurusamarpaNa hatuM. mATe aMtima samayamAM samAdhi prApta thaI temaja emanI sadgati thaI. suratanI eka sAcI dhaTanA che - eka bhAI da22oja potAnA gharanA gerejamAM sAdhusAdhvI bhagavaMtone garama pANI ukALIne vahorAvatA hatA. eka rAtre pati-patnI baMne sUtelA hatA. acAnaka matinI chAtImAM jorathI darda thavA lAgyuM temaja jora-jo2thI zvAsa cAlavA lAgI. ethI zrAvikA samajI gaI ke have emano aMtima samaya AvI gayo che. eNe koIne bolAvyA vagara jo2jorathI navakAramaMtra saMbhaLAvavAnuM zarU karI dIdhuM. vacce-vacce te pUchavA lAgI ke tame sAMbhaLI rahyA cho ? javAbamAM hAM, maLavAthI te vadhAre tejIthI navakAramaMtra saMbhaLAvavA lAgI. emano avAja sAMbhaLIne bAjunA rUmamAM uMdhelA enA putra-putravadhuo AvyA. zrAvikAe badhAne navakAramaMtra bolavAnuM kahyuM. ane A pramANe traNa navakA2 pUrNa thatAM ja e bhAInA prANa paMkheruM uDI gayA. Apa ja batAvo A mRtyune zuM kahevAmAM Ave ? samAdhi mRtyu ja ne. jo zrAvikAnI pAse mRtyu sudhAravAnI kalA na hota to ahIM-tahIM badhAne bolAvavAmAM temaja raDavAmAM jIvanI durgati thaI jAta. vizeSa dhyAna ApavA yogya vAto H parivAranA loko e vAtanuM vizeSa dhyAna rAkhavuM joIe ke je jIva jaI rahyo che enI sAme kyAreya raDavuM nahI ke emanA gayA pachI amAruM zuM thaze ? ame kevI rIte rahIzuM ? vagere kAMI paNa kahevu nahI, kemake je jaI rahyA che enA parabhavanI ApaNe ciMtA karavAnI che. jo eno parabhava bagaDI gayo to enA jIvanuM zuM thaze ? tamAre to ahIM ja rahevAnuM che. tame to game tema karIne tamAruM jIvana calAvI lezo. mATe javAvALA jIvanI sAme raDavuM nahI. paraMtu hiMmata rAkhIne emane navakAra maMtra saMbhaLAvavo. cAreya AhArano tyAga karAvavo. badhA jIvonI sAthe kSamApanA karAvavI. tame tamArA gharamAM eka darzanIya ogho jarUra rAkhavo. jene joIne tame pratidina saMyamanI bhAvanA to karavI ja. paraMtu sAthe ja jyAre koI maraNa 67 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avasthAmAM hoya tyAre enA hAthamAM ogho ApIne ene cAritranI bhAvanA karAvavI. jethI AvatA bhavamAM ene mahAvideha kSetramAM sAkSAta sImaMdhara svAmInA hAthe sarvavirati prApta thAya. muMbaInA eka bhAIne kensara thayuM. oparezana karAvyuM paraMtu kITANuM aMdara ja rahI gayA. A vAtanI ene khabara ja na paDI. paraMtu jyAre kensarano trIjo sTeja Avyo tyAre emanI DAbI AMkha ane moDhAnI cAmaDI cAlI gaI ane mAMsa bahAra dekhAvavA lAgyuM. te bhAI pahelethI ja bahu dhArmika hatA. nitya prabhu-bhaktimAM 4-5 kalAka vyatIta karatA hatA. emane jyAre aMta samayanI khabara paDI tyAre emaNe paMdara divasanA upavAsa karyA, emAMthI tera upavAsa pANI sahita ane aMtanA be upavAsa cauvihAra upavAsa karyA. aMtima samayamAM parivArajanoe emanA hAthamAM odho Apyo tyAre emaNe ene majabUtIthI pakaDI lIdho. emanI bahene dIkSA lIdhelI hatI. emaNe aMtima samayamAM emane bhAvathI cAritra ApyuM temaja paMca mahAvrata saMbhaLAvyA. samAdhipUrvaka e bhAIe potAno deha tyAga karyo. | he mArA prANa priya prabhu! . duHkha nAnuM paNa Ave che, phariyAda karyA vinA huM rahI zakato, nathI e to kadAca mArI kamajorI che paNa sukho game teTalA virATa maLe che, huM tane dhanyavAda nathI ApI zakuM. to e mArI badamAzI che. ibhorI to huMTUra DarI chaza rAjabhAzI to tArI kRpA vinA dUra thAya tema nathI. tethI prabhu khUba kRpA varasAvo. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IN: thaR NR 5 * karma ka ra DamenI sattA C 2002an T Cell 21 dhikSag, jid - nijama kora, (68 jenima che 26 JAINISM 26. mokSano dvAra samAdhi maraNanI cAvI mAruM aMtima vasiyatanAmuM preraNA : pU.sA.zrI maNiprabhAzrIjI ma.sA. huM potAnA pUrA hoza-havAsamAM potAnI vasiyata potAnI icchAthI lakhI rahyo/rahI chuM. A vasIyata banAvavAmAM mArI upara koI rIte koI dabAva nathI. mArI vasiyatanA anusAra mArA mRtyunA samaye temaja mArA mRtyu pachI - 1. mArI aMtima ghaDI hoya tyAre mane davAkhAne laIne na javuM ane gharamAM ja samAdhi-maraNanI aMtima nirdhAmaNA karAvavI. navakAramaMtra saMbhaLAvavo ane prabhujInI mUrti athavA phoTAnA darzana karAvavA tathA mArA hAthamAM ozo ApIne mane cAritranI bhAvanA karAvavI. jethI AvavAvALA bhavamAM mane mahAvideha kSetramAM sAkSAt sImaMdhara svAminA hAthe sarvavirati prApta thAya. mATe ''sImaMdhara svAmInA...." A stavana vAraMvAra saMbhaLAvavuM. 2. mAruM dhyAna bIje kyAMya na jAya ane pIDAthI mane ArtadhyAna na thAya e mATe tame mane stavana, sajajhAya saMbhaLAvajo . mane cAra zaraNano svIkAra karAvIne, sukRtanI anumodanA ane duSkRtanI gaha karAvajo . cauvihAra, tivihAra, duvihAranuM paccakhANa karAvajomAruM zarIra, mArI davAo ane mArA paherelA kapaDAnA sivAya badhI cIjonA tyAganuM paccakhANa karAvajo . mane rAtanuM pratikramaNa ane saMthArA porasI saMbhaLAvajo. * 3. mane rAtri bhojanano tyAga ane cauvihAra karavAnuM paccakhANa che. mArI bhAvanA che ke mArA aMtima samayamAM mArI A pratijJA ne toDAvatA nahIM. mArI jIbha nIce goLI ne Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. 5. 6. 7. 8. 9. rAkhatA nahIM. rAtre davAo khavaDAvatA nahI. mArI behoza avasthAmAM paNa mane davAo khavaDAvatA nahIM, jo khavaDAvazo to pApa mane nahIM paratuM tamane ja lAgaze. mArI pAchaLa raDatA nahI, zoka karatA nahI ane kALA, lIlA, blyu kapaDAM paheravA nahIM, Apa sau mane ArAdhanA karAvajo. samAdhi maraNa thAya evuM vAtAvaraNa mArI Asa-pAsa taiyA2 2Akhajo. jIva-rAsa saMbhaLAvajo, mRtyune mahotsava manAvajo. meM parigrahano niyama lIdho che. jethI mArI mATe je saMpatti, ghareNA, sAdhana-sAmagrI vagere rAkhyAM che. temano paNa aMtima samayamAM huM tyAga karuM chuM. beMkamAM mArA nAma upara ghareNAM ane paisA haze to mAre enI upara koI mamatva nathI. mArI pAchaLa zAMtisnAtra pUjA bhaNAvajo. siddhacakra pUjana bhaNAvajo, paramAtmAnI AMgI racAvajo. guru bhagavaMtanI vaiyAvaccane mATe dhanano upayoga karajo. sAdharmikonI bhakti karajo. AyaMbila bhavana, dhArmika pAThazALAmAM dAna Apajo, jIvadayAmAM udAratAthI rakama lakhAvajo. kabUtarane juvAra, gAyane ghAsa, kutarAne roTalI Apajo, anukaMpAdAna karajo. tamArA badhAno mArA upara agaNita upakAra che, te huM kyAreya paNa bhUluM/bhulIza nahIM. A vizvanA badhA jIva mArA mitra che, koI mAro zatru nathI, pUrvamAM jemanuM meM dila duHkhAvyuM hoya e badhAthI huM kSamAyAcanA karuM chuM. mArI mRtyu pachI mArA dehane bALavA mATe je lAkaDAno upayoga karo te pUMjIne karajo. AjanI tArIkha.. sAkSI : (1).. (2).......... 70 hastAkSara Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Living Duties towards Parents pavitratAnuM rahasya Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtra mahimA daMta cikitsA yaralavazaSasaha pariNAma : dAMtonI paMktimAM maMtranI sthApanA 30-45 miniTa sudhI kare. tenA dvArA pAyoriyA jevA roga paNa maTe che. heDakI nAzaka OM hrI Tha: 6: 6: svAhA pariNAma : je samaye heDakI Ave te samaye 32 vakhata maMtrano prayoga karavo. heDakI baMdha thaI jaze. heDakI tathA zvAsa cikitsA OM namo bIja buddhINuM jiNANuM hrauM hrI~ pariNAma : vAraMvAra heDakI Ave ke zvAsa caDe to A maMtranI eka mALA gaNavI. * udara cikitsA OM hrI~ vRSabhAdivIrAtebhyo namaH pariNAma : peTamAM dukhAvo hoya te samaye 108 vakhata athavA 1008 vakhata jApa karavo, maMtrane peTa upara sthApita karavo. peTa saMbaMdhita roga zAMta thAya che. pILIyA roga cikitsA OM rAM rIM OM roM raH svAhA pariNAma : 21 vakhata * smaraNa zakti OM hrIM zrIM klIM blu e~ namaH pariNAma pratidina eka mALA gaNavAthI jJAnano vikAsa thAya che. : * zakti vikAsa A maMtrathI rogIne jhADavAthI pILIyo dUra thAya che anantavIryebhyo namaH pariNAma : pratidina 1 mALA gaNavAthI nirAzA samApta thAya che ane zaktino vikAsa thAya che. veranuM samApana OM hrI~ zrI pArzvacaMdrAya namaH pariNAma : pratidina 21 vakhata athavA trisaMdhyAmAM sAta vakhata maMtra vAMcIne moDhA para hAtha pheravavo. tenAthI zatru paNa mitra banI jAya che. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Duties Towards Parents jainijamanA pAchaLanA khaMDamAM tame joyuM ke kaI rIte jayaNA dvArA maLelA saMskAro, paravariza temaja hitazikSAthI mokSAe potAnA ja nahI paraMtu vidhinA gharamAM paNa khuzIo lAvI. jotajotAmAM gharamAM pharIthI khuzIono prasaMga AvI gayo. jyAre mokSAnA diyara vinayanA lagna eka khAnadAnI gharanI dikarI zreyAnI sAthe thayA. zreyAne ghare AvyAnA 4 mahinA pachI eka sAMje prazAMte potAnA gharanA badhA sadasyone haoNlamAM bolAvyA. prazAMta viveka, vinaya, mokSA, zreyA ! sAMbhaLo, Aje meM tame badhAne bahu ja jarUrI vAta kahevA mATe ahIM bolAvyA che. viveka H pappA ! tame nizciMta thaIne je kahevA mAMgo cho te kaho. tamArI ane mammInI je paNa IcchA che. ame ene pUrI karavAnI avazya koziza karIzuM. prazAMta H beTA ! A vizvAsanI sAthe ja to Aja huM A vAta tame badhAne kahevA jaI rahyo chuM. beTA ! mArI ane tArI mA~ nI have uMmara thaI gaI che. khabara nahIM kyAre uparathI saMdezo AvI jAya. mATe ame have gharathI ane dukAnathI nivRtti levAno vicAra karyo che. mokSA H pappA ! A Aje tame kevI vAto karI rahyA cho ? tamane ane mammIne kaMI nahI thAya ane jo tame loko nivRtti laI lezo to amAruM zuM thaze ? suzIlA : mokSA beTA !.honIne koI nathI TALI zakatuM. te ja mane zIkhAvyuM che ke jyAre AyuSya pUrNa thAya che tyAre jIva ahIMthI marIne bIjI gatimAM jAya che. beTA ! ame paNa parabhavamAM sImaMdhara svAmInI pAse javA mAMgIe chIe to have ArAdhanA to karavI ja paDaze. jyAM sudhI ame gharathI baMdhAyelA rahIzuM tyAM sudhI ArAdhanA karavI muzkela che ane pachI ame kyAMya dUra thoDI jaI rahyA chIe. tamAre kaMI kAma hoya, koIpaNa vAtanI salAha levI hoya to ame gharamAM ja to chIe. basa ame to e ja kahevA mAMgIe chIe ke have ghara ane dukAnanI badhI javAbadArIo tame loko laI lo. jethI ame Atma-sAdhanAmAM lIna thaI zakIe. viveka H ThIka che pappA ! ame loko tamane ArAdhanA karavAmAM aMtarAya nahIM karIe. tamane je kAMI paNa vastunI jarUrata hoya ke tIrthayAtrA vagere kyAMya paNa javuM hoya to amane niHsaMkoca batAvI dejo. prazAMta H ThIka che beTA ! moTA hovAne kAraNe huM gharanI ane dukAnanI badhI javAbadArIo viveka ane mokSAne ApuM chuM. vinaya ane zreyA beTA ! tame haju navA-navA cho, tame loko paNa emanI javAbadArIone potAnI javAbadArI samajIne haLImaLIne kAma karajo. 71 Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinaya-zreyAH jI pappA ! (ATaluM kahIne prazAMta ane suzIlAe dukAnanI cAvI vivekane ane gharanI cAvI mokSAne ApI.) mokSAH (potAnA sAsu-sasarAnA caraNa sparza karatAM) mammI-pappA tame bhalene amane ApaNA ghara ane dukAnanI cAvIo ApI che. paraMtu amane sudhAravAnI cAvI to ApanA ja hAthamAM che. amArAthI koIpaNa bhUla thAya to amane jarUra kahejo. (thoDIvAra besIne badhAe vAto karI. bahuja hasI-khuzIno mAhola banI gayo. thoDIvAra pachI badhA pota-potAnA rUmamAM suvA mATe cAlyA gayA. keTalAya divaso pachI zreyA nA ghara thI eno bhAI ene levA mATe Avyo. suzIlAe zreyAne khuzIthI piyara mokalI ane sAthe ja zreyAnI mammI kalpanA ane bAkInA parivAranA loko mATe paNa bheTa mokalI. eka divasa -) kalpanA : beTA ! piyara AvyAne tane be divasa thaI gayA paNa zAMtithI tArI sAthe vAta ja na thaI. Ava besa, batAva sAsare badhu ThIka to che ne? zreyAH hA maoNma! badhu barAbara che. kalpanA sAsu-sasarA, jeTha-jeThANI badhA sArA che? zreyAH hA maoNma! badhA bahuM sArA che. bahuja premathI rAkhe che mane. kalpanA (thoDIvAra pachI) beTA ! vinaya ane vivekanI eka ja dukAna che zuM? zreyAH hA maoNma ! ATalA varSothI eka ja hatI ane have paNa eka ja che. ATalA varSothI pappA saMbhALatA hatA. hamaNAM thoDA ja divaso pahelA ArAdhanA karavAnI icchAthI pappA-mammIe gharanI badhI javAbadArIo bhAI ane bhAbhIne ApI che. bAkI ame badhA eka ja chIe. kalpanA : zuM? tArA sAsu-sasarAe gharanI ane dukAnanI badhI cAvIyAM tamArA jeTha-jeThANIne ApI dIdhI ane tame banne cupa rahyA. zreyAH hA maoNma! te amArAthI moTA che enA mATe javAbadArI to emane ja maLavI joIe ne. kalpanA beTA ! te moTA che to zuM thayuM? zuM tuM e gharanI vahunathI? zuM vinaya e gharano chokaro nathI? tu paNa mokSAnI jema ja e gharanI vahu che ane vinaya paNa vivekanA jevo e gharano chokaro che. moTo hoya ke nAno, chokaro to Akhare chokaro ja hoya che. tamArA sAsu-sasarAe badhI javAbadArIo viveka ane mokSAne ApIne tamArI sAthe anyAya karyo che. zreyAH huM kaMI samajI nahIM maoNma? kalpanA : beTA ! tuM bahu bhoLI che. emanI mIThI vAtomAM AvI gaI ane enA pariNAma svarUpa mokSA ane viveka ghara ane dukAna upara Aje potAno haka jamAvIne beThelA che. jo Avu ja cAlatuM Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raheze to joI leje bhaviSyamAM eka divasa viveka, vinayane bolAvIne kaheze ke vinaya have tuM potAnA mATe navuM ghara ane dukAna zodhI le. A ghara mAruM che. e loko tamane baMnnene dhakkA mArIne bahAra kADhI deze kemake ghara mokSAnuM ane dukAna vivekanI che. pachI tamAre bahAra rastA upara bhaTakavuM paDaze. mAna ke na mAna A tamArA sAsu-sasarAnI cAla che. emane tArA jeTha-jeThANI pratye vadhAre prema che. nahIMtara tuM paNa to e gharanI vahu che, kaMIka to tane paNa ApyuM hota. badhI ja cAvIo mokSAne ja ApavAnI zuM jarUra hatI ? khoTuM na lagAvatI beTA ! huM tArI mA~ chuM e mATe mane tArI ane jamAIjInA bhaviSyanI ciMtA che. huM nathI icchatI ke gharethI kADhI lIdhA pachI tu koInA gharanA kAma kare ke bALakone Tyuzana bhaNAve ane jamAIjI nAnI-moTI kaMpanImAM nokara banIne kAma kare. (A pramANe kalpanAe potAnI vAtothI zreyAnA kAna bharIne enA dilo dimAgamAM zaMkAnA bIja vAvavAnI koziza karI. potAnI mA~ nI vAto sAMbhaLIne zreyA thoDIvAra sudhI vicAromAM khovAI gaI. enA lagna pachIthI laIne potAnI sAthe vItelI eka-eka vAta ene yAda AvI gaI.e badhI vAtothI enuM dimAga paNa badalAI gayuM.) zreyAH hA maoNma ! tamArA kahyA pachI mane paNa have evuM mahasUsa thaI rahyuM che ke mammInuM mana mokSA bhAbhI para vadhAre che. maoNma! ekavAra mokSA bhAbhI bahAra gaI hatI. te moDethI AvI to emane kaMI kahyuM nahI ane huM ekavAra moDI AvI gaI to mane be vAra pUchI lIdhuM ke beTA ! ATaluM moDuM kema thaI gayuM? ane maoNma! jyAre mokSA bhAbhIno bhAI Avyo hato. tyAre emanA mATe badAmano zIro banAvyo hato. ane be divasa pahelA jyAre bhAI mane levA Avyo tyAre sAdo sIro banAvyo. hA maoNma! hoya na hoya, A e bannenI amane gharethI kADhavAnuM yaMtra che. maoNma ! have mAre zuM karavuM? badhI cAvIo to bhAbhInA hAthamAM jatI rahI che. have huM zuM karuM? kalpanAH beTA ! haju paNa samaya che saMbhALI lo. huM e nathI kahetI ke badhI proparTI vinaya ane tane ja maLavI joIe. paNa huM to kahuM chuM ke jeTalo haka ophisa para vivekano che eTalo ja vinaya no paNa che ane jeTalo haka ghara para mokSAno che, eTalo ja tAro. mATe gharanA bhAga thaI javA joIe jethI baMnnene sarakhI proparTI maLe. ane koInI sAthe anyAya na thAya. A kAma tArA sAsu-sasarA jIvatA che tyAM sudhI thAya to sAruM che. zuM khabara, tArA sAsu-sasarAnA gayA pachI viveka ane mokSAnI niyata ja badalAI jAya? zreyAH hA maoNma! A bahu ja besTa AIDiyA che paNa have mAre enA mATe zuM karavuM paDaze? kalpanA batAvuM chuM beTA ! sAMbhaLa, sahuthI pahelA tAre vinayanA kAnomAM A vAta nAkhavI paDaze. jyAM sudhI huM jANuM chuM tyAM sudhI vinaya to tArAthI paNa bhoLA che. 24 kalAka bhAI-bhAbhI pAchaLa Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pharato rahe che. tAre enA manamAM besADavuM paDaze ke Aje jamAno lakSmaNano nathI ke rAmanI pAchaLa potAnA badhA ja sukha choDI de. Aje jamAno bhAgalAno che. dareka vyaktie potAnA haka mATe laDavuM joIe. ane vinayane paNa potAnA hakane mATe laDavuM ja paDaze. zreyAH maoNma! tame vinayanI ciMtA nA karo. vinayane manAvavAnuM to mArA DAbA hAthano khela che. kalpanA : beTA ! tuM vinayane samajAva, AgaLa zuM karavAnuM che e huM tane pAchaLathI samajAvIza. (be divasa pachI zreyA pAchI potAnA sAsare cAlI gaI. be cAra divasa to ema ja vItI gayA. eka sAMje...) vinayaH zreyA ! zuM vAta che ! Aje bahu ja TenzanamAM lAge che? zreyAH kaMI nahIM vinaya. vinaya nahI zreyA! kaMIka vAta to jarUra che. zuM koIe tane kAMI kahyuM? zreyAH javA do ne vinaya ! mArI vAto upara tamane vizvAsa nahIM thAya. vinayaH have to tAre batAvavuM ja paDaze ke zuM thayuM? zreyA vinaya ! tamane nathI lAgatuM ke ApaNI sAthe anyAya thayo che. vinayaH anyAya? kevo anyAya zreyA? zreyAH vinaya ! tame to tamArI AMkho upara paTTI bAMdhI rAkhI che. tamane kevI rIte dekhAze ke tamArI sAthe zuM thaI rahyuM che? vinaya khulAso karIne batAva zreyA ! tuM zuM batAvavA mAMge che. zreyA vinaya ! mammI-pappAe gharanI ane dukAnanI badhI proparTI bhAI ane bhAbhIne ApI dIdhI che. thoDA divasomAM bhAInA nAme vasiyata paNa banI jaze. tame ApaNA bhaviSyanA vize kaMI vicAryuM che? bhAI upara Aje tame ATalo bharoso to karI rahyA cho. paNa kyAMka evuM na thAya ke bhaviSyamAM ApaNane bhaTakavuM paDe. vinayaH (thoDoka gussAmAM) zreyA! A kevI vAta kare che tuM? bhAI upara kalaMka lagADatAM pahelA thoDuMka to vicAryuM hota. tu je vicArI rahI che evuM kaMI paNa nahI thAya. zreyAH mane khabara ja hatI ke tame nahI mAno, paNa bhaviSyamAM joI lejo, tamAro A prema tamane keTalo moTo dago Apaze. vinaya bhUta savAra thaI gayuM che tArI upara ane tArA dimAga upara. A tArA phAlatunA vicAra baMdha karI le samajI. (ATaluM kahIne vinaya tyAMthI cAlyo gayo.) Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (ahIM vivekane badhI javAbadArIo to maLI gaI paNa vivekanA manamAM satata eka ja vAta khaTakatI hatI ke vinayane paNa eno haka maLavo joIe. mATe eNe ophisamAM potAnI kebinanI pAse vinayanI mATe paNa eka moTuM parsanala kebina banAvIne ene enI pahelI lagnatithinA divase bheTa ApavAnuM vicAryuM. A vize eka divasa eNe potAnA pappA sAthe vAta karI. tyAre -). prazAMtaH vAha beTA ! bahu ja sAruM vicAryuM che teM vinaya mATe. (eTalAmAM vinaya tyAMthI nIkaLyo. potAnuM nAma sAMbhaLIne vinayanA paga rUmanI bahAra rokAI gayA. e ja samaye ene zreyAnI vAta yAda AvI ane e viveka ane prazAMtanI vAto sAMbhaLavAnI koziza karavA lAgyo.) vivekaH pappA! A phAIlamAM meM e vizenA badhA peparsa rAkhyA che. paNa A kyAMka vinayanAM hAthamAM na AvI jAya. nahIMtara Akho plAna caupaTa thaI jaze. prazAMta beTA ! tuM A phAIlane tArA kebinamAM sepha rAkhaje ane dhyAna rAkhaje. (prazAMta ane vivekanI A vAto vinaye sAMbhaLI lIdhI. paNa ene eno khoTo artha kADhI lIdho. jenAthI ene zreyAnI vAto upara thoDo-thoDo vizvAsa thavA lAgyo. zreyAnI vAtothI vinayano vicAra vadhAre majabUta thaI gayo. ane eja divase suzIlA potAnA pAlavamAM kaMIka chupAvIne mokSAnA rUmamAM gaI. yogAnuyoga zreyAe suzIlAne joI lIdhI. suzIlAne A rIte kaMIka chupAvIne mokSAnA rUmamAM jatI joIne zreyAne zaMkA thaI. e paNa suzIlAnI pAchaLa jaIne mokSAnA rUmanI bArImAMthI baMnenI vAto sAMbhaLavAnI koziza karavA lAgI.) suzIlAH mokSA! jo zuM lAvI chuM. (ATaluM kahIne suzIlAe tenA pAlavamAMthI eka Dabbo kADhyo.) mokSAH are vAha! mammIjI ATalA suMdara sonAnA kaMgana kyAMthI lAvyA tame? suzIlA: are mokSA! jarA dhImethI bola. kyAMka zreyAe sAMbhaLI lIdhuM to badhI gaDabaDa thaI jaze. mArA bhAInA tyAMthI spezyala orDara ApIne banAvaDAvyA che. tene pasaMda to AvyAne? mokSAH mammIjI! keTalI sarasa DijhAIna che. mane to zuM zreyA hota to ene paNa pasaMda AvI jAta. suzIlA: basa have jaldIthI Ane tArA kabATamAM mukI de. kyAMka koI joI na le. mokSAH mammIjI ! tame koI jAtanI ciMtA nA karo. huM ene saMbhALIne rAkhIza. | (sAMje ghare AvatAM ja vinaya sIdho potAnA rUmamAM gayo. tyAM AjanI ghaTelI ghaTanAthI ciMtita zreyA palaMga upara sUtI hatI.) vinayaH zuM thayuM zreyA! Aje ATalI udAsa kema dekhAya che? Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zreyA : mAre tamane eka vAta kahevI che. vinaya : zreyA ! mAre paNa tane eka bahu ja jarUrI vAta karavI che. (ane A pramANe baMne potAnI sAthe banelI ghaTanA ekabIjAne batAvI.) zreyA : meM tamane pahelA ja kahyuM hatuM. paraMtu tame mArI vAta mAno to ne. te jarUra vasIyatanA peparsa haze. vinaya ApaNe ApaNA bhaviSyanI taiyArI atyArathI ja karavI paDaze. kemake ophisamAM je rIte bhAInuM rAja cAle che. e rIte gharamAM bhAbhInuM. mammInuM mana paNa mokSA bhAbhI upara vadhAre che. thoDA divaso pahelAMnI ja vAta che. jyAre ame badhA pappAnA phrenDanA dikarAnA lagnamAM gayA hatA. tyAre mammIe mokSA bhAbhIne paheravA mATe potAnI moMghI sADI ApI dIdhI. ane mane to pUchyuM paNa nahIM. basa vinaya have huM A rItano anyAya sahana nathI karI zakatI. vinaya H tArI vAta bilakula ThIka che zreyA ! paraMtu ApaNe A gharane choDIne jaIzuM kyAM ? mammIpappAne zuM kahIzuM ? bhAI-bhAbhI pUchaze to zuM javAba ApIzuM ? kaI vAtane laIne bhAgalA karIzuM ? zreyA ! alaga thayA pachI ApaNe jaIzuM kyAM ? zreyA : vinaya ! ApaNe koIne kaMI kahevAnI ke pUchavAnI jarUra nathI. ApaNe gharamAM evo mAhola ubho karI daIzuM jenAthI emane majabUra thaIne bhAgalA pADavA ja paDaze. ane rahI vAta rahevAnI to tame enI ciMtA kema karo cho ? mAruM ghara che ne ? vinaya : nahI zreyA ! huM mArA sAsare kevI rIte rahI zakuM ? Akhare mArI paNa presTIjano savAla che. (thoDo samaya vicArIne) zreyA : vinaya ! mArA pappAnuM jUnuM kaoNTeja khAlI ja che. ApaNe tyAM rokAI jaIzuM. vinaya H ThIka che, paraMtu zreyA ! A badhuM ApaNe karIzuM kevI rIte ? zreyA : vinaya ! gharamAM mokSA bhAbhI badhAnI lADakI che. emanA ja kahevAthI ApaNA gharamAM dhArmika AcaraNanI zarUAta thaI. basa, ApaNe dharmanA viruddha kArya karavAnA che. rAtribhojana tyAgAdi gharanA rivAjone toDavAnA che. pachI to jojo e loko ApaNane gharethI bahAra kADhavA mATe majabUra thaI jaze. vinaya H zreyA ! huM kaMI samajyo nahIM ? zreyA H vinaya ! tame e vAtanI ciMtA na karo. huM jema kahuM tema karatA jAo. (A pramANe vinaya ane zreyAnuM mana potAnA mAtA-pitA ane bhAI-bhAbhI pratye khATuM thaI gayuM. have emano A svabhAva emanA vartanamAM paNa jhaLakavA lAgyo. eka divasa vinaya potAnI ophisamAM -) 76 Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinayaH o.ke. mi.guptA Dila pAkkI. A lo Apano ceka. (mi.guptA ceka laIne nIkaLI gayA ane tyAre prazAMta ane viveke kebinamAM praveza karyo.) prazAMtaH beTA ! A mi.guptA ahIMyA kema AvyA hatAM? vinayaH pappA! teo je projekTa laIne AvyA hatA. e mane pasaMda AvI gayo. mATe meM emanI sAthe dasa lAkhanI Dila phAInala karI lIdhI che. teo ceka levA AvyA hatA. viveka (coMkIne) zuM vinaya! te guptAnI sAthe Dila phAInala karI dIdhI? vinayaH hA bhAI ! AmAM cokavA jevI zuM vAta che? prazAMta beTA ! tane khabara che pAMca varSa pahelA emanI kaMpanInI sAthe Dila karavAthI ApaNane 10 lAkhanuM nukasAna thayuM hatuM. vinaya: pappA ! te pAMca varSa pahelAnI vAta hatI. Aje emanI kaMpanI progresa upara che. prazAMta paNa vinaya! ekavAra pUchavuM to hatuM. vinayaH AmAM pUchavA jevI zuM vAta hatI pappA? huM koI dUdha pItuM nAnuM bALaka nathI. have ophisanuM thoDuM ghaNuM kAma to huM paNa saMbhALI zakuM chuM. viveka vinaya ! tane khabara che tuM zuM bolI rahyo che? vinayaH bhAI ! tame vacce na bolo. eka nAnI Dila zuM phAInala karI dIdhI tame loko to mArI upara TUTI paDyA cho. zuM A ophisamAM mAro eTalo paNa adhikAra nathI? zuM badhA phesalA levAno adhikAra tamane ane bhAIne ja che? viveka vinaya ! vAta adhikAranI nathI. vAta bhaviSyamAM thavAvALA nukasAnanI che. vinayaH kema bhAI ! vAta adhikAranI kema nathI ? kadAca tame bhUlI rahyA cho ke ApaNe baMne eka ja bApanA saMtAna chIe. jeTalo haka tamAro A ophisa upara che eTalo ja haka mAro paNa che samajyA tame. (ATaluM kahIne gussAmAM AvIne vinaya tyAMthI jato rahyo. acAnakavinayanA A viparIta vartanathI baMne ciMtita thaI gayA. ane eja divase gharamAM savAre mokSAnA banne bALako gurukula javA mATe taiyAra thaI rahyA hatA. mokSA e samaye pUjA karavA gaI hatI tyAre-). samakita kAkI ! ahIM upara mArI buka paDI che. mAro hAtha nathI pahoMcato. tame jarA mane kADhIne ApI do ne. mArI basa AvatI haze. zreyAH (ciDatA ciDatA) be miniTa kophI pIne AvuM chuM. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (samakite vicAryuM ke kAkI Avaze tyAM sudhI moDuM thaI jaze, huM pote ja laI lauM. AvuM vicArIne samakita Tebala upara caDhyo. buka letA-letA enI najIkamAM rahelo zreyAne lagnamAM enA bhAIe Apelo kiMmatI paoNTa nIce paDIne tUTI gayo. kaMIka paDavAno avAja sAMbhaLIne zreyA bhAgIne AvI ane potAno kiMmatI paoNTa tUTelo joIne samakitane Tebala uparathI utArIne be thappaDa lagAvI. jethI samakita raDavA lAgyo.). zreyAH nAlAyaka, ATalI paNa zuM utAvaLa hatI? be miniTamAM AvI to rahI hatI. ATalo moMgho paoNTa toDI dIdho. paisA zuM jhADa upara uge che? (eTalA mAM suzIlA tyAM AvI ane samakitane potAnI tarapha kheMcatA) suzIlA: zreyA! A zuM kare che? eka nAnA paoNTa mATe bALakane mAryo? khabara che Aja sudhI ame paNa enA upara hAtha nathI uThAvyo. zreyAH eTalA mATe to ATalo bagaDelo che. tamArA mATe A nAno paoNTa haze. tamane zuM khabara mArA bhAIe keTalA premathI mane A paoNTa Apyo hato. ane haoN, tame to eno ja sAtha Apazo ne, Akhare mokSA bhAbhIno dikaro je che. (ATaluM kahIne zreyA gusso thaIne tyAMthI cAlI gaI. suzIlA samakitane cupa karAvIne e baMnene gurukula mokalIne potAnA kAmamAM lAgI gaI. bapore mokSA sAmAyika karavA jatI rahI. suzIlAe savAranI vAtano khulAso mokSAne karyo nahI. eTalAmAM mokSAnA bALako gurukulathI AvyA. tyAre -) suzIlAH zreyA ! bALako AvI gayA che. jAo emanI mATe dUdha banAvI lo. zreyAH (ciDAIne) huM zuM emanI nokarANI chuM. emanI mA~ne to dharmathI phurasata nathI malatI ane mAre covIse kalAka emane saMbhALavAnA. bALako saMbhALI nathI zakatA to pedA kema karyA? ane Ama paNa mArI pAse samaya nathI, mAre mArI sahelInA ghare javuM che. tamane eTalI ciMtA hoya to tame ja dUdha banAvIne pIvaDAvI do. mane kahevAnI jarUra nathI. (Ama kahIne zreyA tyAMthI jatI rahI. mokSA jyAre ghare AvI, tyAre suzIlAe kaMI kahyuM nahI paNa mokSAnA bALakoe ene badhI hakIkta batAvI dIdhI ke kevI rIte kAkIe emanI dAdInI sAme javAba Apyo vagere....zreyAnI AvI harakata joIne mokSAe vicAryuM ke huM avasara joIne zreyAthI jarUra vAta karIza. evAmAM be traNa divasa vItI gayA. ane eka divasa vinaya ophisathI potAnA dostonI sAthe bahAra pharavA gayo. vinayanA dostonI cAla-calana ThIka nahotI. vivekanA keTalIya vAra nA kahevA chatAM paNa vinaye emanI sAthe dostI choDI nahIM. jyAre vinaya emanI sAthe sa ) Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jato hato tyAre viveka paNa enI tapAsa karavA mATe emanI pAchaLa gayo. tyAM hoTalamAM vinayane rAtribhojana karato joIne viveka coMkI gayo. ane vinayanI pAse AvIne-) viveka vinaya ! A zuM karI rahyo che? rAtribhojana.!!! (vinaya acAnaka potAnA bhAIne sAme joIne ghabarAI gayo.) vinaya : bhAI e to Aje mArA dostano janmadivasa che ane tene bahu ja phorsa karyo to meM khAI lIdhuM. (vinayane juThuM bolatAM joIne vivekane bahu ja gusso AvI gayo. ane e vinayano hAtha pakaDIne ghare laI Avyo. viveka dvArA potAnA dostonI sAme apamAna thavAthI vinaya paNa potAnuM bhAna bhUlI gayo ane ghare AvatAM ja-). vinayaH (jorathI) Aja to hada thaI gaI che bhAI ! roja-rojanA tamArA lokonA A baMdhanothI mAruM mana ubakI gayuM che. mAre svataMtratA joIe. (ghoMghATa sAMbhaLIne parivAranA badhA loko haoNlamAM AvI gayA.) vivekaH kayA baMdhananI vAta karI rahyo che vinaya? rAtribhojana na karavuM, A tane baMdhana lAge che. zarama AvavI joIe. Aje ApaNA gharamAM varSothI rAtribhojana tyAga che. tyAM tuM chupAIne jUThuM bolIne rAtribhojana kare che. vinaya jyArathI tamArA lagna thayA che tyArathI pratidina amArI upara navA-navA baMdhana nAMkhe jAo cho. Akhare ame paNa iMsAna chIe, amArI paNa jiMdagI che. A uMmara ja to moja-zokha karavAnI hoya che. moja-zokha karavA to dUra gharamAM zAMtithI besIne TI.vI. paNa nathI joI zakatA. kaMTALI gayo chuM huM AvA vAtAvaraNathI ane AvA parivArathI. prazAMtaH vinaya! jIbha saMbhALIne vAta kara. tArA paga upara ubho zuM thaI gayo, tAre pAMkho paNa nIkaLI gaI che. A to tAro bhAI che je tArI ATalI ciMtA kare che. (prazAMtanI vAta vacce ja kApatAM...) vinayaH basa, bahu thaI gaI mArI ciMtA. AjathI mArI ciMtA karavAnI koI AvazyaktA nathI. huM mArI jiMdagI sArI rIte jIvatA jANuM chuM. huM ja nahIM zreyA paNa taMga AvI gaI che. potAnA gharamAM ATalA lADa-koDathI ucharelI Aja ahIM ghuMTAI-ghuMTAIne AvI rahI che. mokSA: vinaya ! gharanA moTAonI sAme potAnI patnIno pakSa levo sArI vAta nathI. zreyAH e nahIM kahe to koNa kaheze? tamane ane mammIne to mArI ciMtA ja kyAM che? Aje emanA ja to bharose huM ahIM AvI chuM. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suzIlA zreyA beTA ! tane ahIMyA zuM takalIpha che? ekavAra khulIne kahyuM to hota. cAla, haju paNa kaMI nathI bagaDyuM... vinaya nahI mammI ! have bagaDavA lAyaka kAMI bacyuM ja kyAM che? Aje pheMsalo thaIne ja raheze. prazAMtaH kevo pheMsalo joIe tAre vinaya? pheMsalo to thaI cUkyo che, have bAkI zuM che? vinayaH bhAgalAno pheMsalo. prazAMta: khabaradAra, vinaya! jo pharIthI A zabda bolyo to. mArA jIvatA jIva A gharanA bhAgalA to thaI nahIM zake. vinaya kema nahI thaI zake bhAgalA? bhAgalA to paDaze ja. jeTalo haka bhAIno A proparTI upara che eTalo ja haka mAro paNa che. jyAre bhAIne emano haka maLI zake che to pachI A anyAya, A bhedabhAva mArI sAthe ja kema? jo bhAgalA nahIM thAya to huM A ghara choDIne jato rahIza. prazAMtaH vinaya! A gharanA bhAgalA paDaze e to tuM sapanAmAM paNa vicArato nahI. tArI sAthe huM bhedabhAva karuM chuM ke nahIM e to tuM ja jANe. paNa tuM kadAca bhUlI rahyo che ke haju sudhI tArA bhAI virAMzanA lagna bAkI che ane enA pahelAM jo huM bhAgalA karI dauM to A virAMzanI sAthe nizcitarUpe anyAya ja thaze. vinaya eka najara potAnA bhAI ane bhAbhInI upara paNa nAMkha. ATalA varSo thaI gayA lagna thayAne paNa Aja sudhI kyAreya bhAgalAnI vAta nathI karI. are bhAgalA to choDa e baMnee A gharanA mATe eTaluM badhuM karyuM che ke Aje huM vizvAsapUrvaka vIrAMzanA lagna pahelAM ja badhA kAryothI nivRtti laIne badhI javAbadArIo emane soMpI zakyo chuM. AvA samayamAM emanA khabhAthI khabho milAvavAnA badale potAno rasto alaga karI tuM A gharanI sAthe vizvAsaghAta karI rahyo che. vinayaH pappA ! vizvAsaghAta huM nathI karI rahyo Apa karI rahyA cho. javA do pappo huM koI khulAso karavA mAMgato nathI. mAre to basa alaga ja thavuM che. prazAMtaH jo tAre A ghara choDavuM che to khuzIthI jaI zake che. huM tane eka phUTI koDI paNa ApavAno nathI. viveka: pappA ! eka miniTa, vinaya tuM thoDo zAMta thaI jA. prazAMta viveka ! have Ane zAMta karavAnI koI jarUra nathI. ene je karavuM che e karavA de. meM ene mAro pheMsalo saMbhaLAvI dIdho che. vinaya? ATalo anyAya ane apamAna thayA pachI huM A gharamAM eka miniTa paNa rokAI nathI zakato. zreyA sAmAna bAMdho. ane hA, pheMsalo tame zuM karazo pheMsalo to have korTa karaze. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (A pramANe nAnI vAtane pahADa jeTalI banAvIne vinaya ane zreyA gharathI alaga thaI gayA. potAnA lADalA dikarAne A rIte ghara choDIne jato joIne suzIlA behoza thaI gaI. vinaya tyAMthI sIdho sAsare gayo. tyAM zreyAnI maoN kalpanAne vAta batAvI. tyAre-) kalpanAH bahuM ja sAruM karyuM jamAIjI tame ! Akhare keTalA divaso sudhI A rIte dabAI-dabAIne rahevAnuM. basa have tame loko nizcita thaIne ahIM rahejo . ane hA~, huM hamaNAM zaheranA nAmI vakIla sAthe vAta karuM chuM, teo tamAro kesa henDala karaze. tame bilakula Tenzana letA nahIM. badhuM seTala thaI jaze.) (A bAju hoza AvatAM ja suzIlA raDavA lAgI.) suzIlA (raDatA raDatA) he bhagavAna! mArA hasatA-ramatA parivArane konI najara lAgI gaI? viveka beTA ! huM vinaya vagara nathI rahI zakatI. tame loko jAo ane mArA dikarAne manAvIne laI Avo. prazAMtaH suzIlA! raDa nahIM, badhuM ThIka thaI jaze. mokSA ! e kAma tuM ja karI zakIza. tuM jaIne baMnene manAvIne ghare laI Ava. mokSAH ThIka che pappA huM emane ghare lAvavAnI pUre pUrI koziza karIza. (vivekane jaldI ja khabara paDI gaI ke vinaya kyAM che? bIjA ja divase mokSA, vinaya ane zreyAne maLavA gaI. vinaya ane zreyAe mokSAne koI vizeSa sanmAna Apyo nathI, chatAM paNa mokSAe potAnI vAta zarU karI.) mokSAH kema che zreyA? (zreyAe koI javAba na Apyo). mokSA vinaya! zreyA! tamane baMnene to khabara ja haze ke huM Aje ahIM kema AvI chuM? tame loko mAtra ekavAra mArI vAta sAMbhaLo. pachI tame je kahezo e sAMbhaLavA mATe huM taiyAra chuM. vinaya bhAbhI! have sAMbhaLavA mATe bacyuM ja zuM che? eka ja mA~ nA peTathI janmelA bALakonI vacce ATalo moTo bhedabhAva, ATalo moTo anyAya, saoNrI bhAbhI ! have sahana karavAnI amArAmAM koI zakti nathI. mothA : vinaya ! tuM kayA anyAyanI, kayA bhedabhAvanI vAta karI rahyo che ? kaMIka dila kholIne batAvazo to mArI samajamAM kaMIka Avaze. vinaya choDone bhAbhI, huM e badhI jUnI vAtone yAda karavA mAMgato nathI. paNa eTaluM pAkyuM che ke maoNma-DeDanuM mana tamArI ane viveka bhAInI upara vadhAre che. emanA manamAM bhedabhAva che. mokSA vinaya-zreyA! zuM tamane khabara che ke tamArA gayA pachI gharanI zI hAlata thaI che? je mA~ ne tuM anyAyI mAnI rahyA cho, tamArA gayA pachI raDI-raDIne emanI hAlata kharAba thaI gaI che. tamArA Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jatAM ja e behoza thaI gaI. ane jayArathI hoza Avyo che tyArathI tamArA nAmanuM raTaNa kare che. vinayaH bhAbhI ! mA~ nA nATakathI to tame sArI rIte paricita cho. zuM tame bhUlI gayA. tamArA lagnanA zarUAtanA divasomAM mA~ e tamane keTalA herAna karyA hatA. A raDavuM paNa emanuM eka nATaka ja che. mokSA: vinaya ! saMbhALIne bola! zuM tane khabara che ke tuM konA vize bolI rahyo che. e tArI mA~ che. zreyAH haoN, hoM, bhAbhI! tame to kahezo ja kAraNa ke emanuM mana tamArA upara je che. amArI sAthe zuM thaI rahyuM che e to ame ja jANIe chIe. jyAre amArI AMkhonI sAme ATaluM badhuM thaI rahyuM che to amArI pITha pAchaLa to khabara nahIM zuM-zuM thatuM haze. mokSA: vinaya-zreyA ! cAlo, eka miniTa mATe huM mAnI paNa lauM ke mammI tamArA lokonI sAthe anyAya karI rahyA che. paNa zuM tame potAnI mA~nA upakArone bhUlI gayA? vinaya kayA upakAronI vAta karI rahyA cho tame bhAbhI? Aja sudhI mammIe mArA mATe je kaMIpaNa karyuM che te to emanuM kartavya ja hatuM. mokSA: vinaya ! patnInA kahyAmAM AvIne tArI upara gerasamajanuM bhUtasavAra thaI gayuM che, je mAtA- . pitAnA upakAra paNa tane kartavyanA rUpamAM dekhAI rahyA che. zreyAH e koI mArA kahyAmAM nathI AvyA. meM emane e ja batAvyuM che je satya hatuM. vinayaH haoN bhAbhI ! zreyA bilakula sAcuM kahI rahI che. eNe to mArI AMkho kholI che. atyAra sudhI huM jene mA~-bApanA upakAra mAnI rahyo hato, Aje mane khabara paDI ke e koI upakAra nahotA. paraMtu emAM to mAtra svArtha ja hato. mokSA vinaya! tuM maoNnA upakAronI vAta karI rahyo che ne, to sAMbhaLa janmathI ja nahIM paraMtu mAtra tArA garbhamAM AvatAMnI sAthe ja tArI maoNe tArI upara aneka upakAra karyA che. tuM ja batAva vinaya zuM tuM eka nAnI-sarakhI patharIne potAnA peTamAM nava divasa ke nava saptAha sudhI saMbhALIne rAkhI zake che? bilakula nahIM! patharInI khabara paDatAM ja tuM tarata ene kaDhAvavA mATe oNparezanano iMtajAma karIza. ane e mA~ che, jeNe tane nava-nava mahinA potAnA peTamAM saMbhALIne rAkhyo. garbhamAM koNa jANe te keTalIya vAra potAnI mAM ne lAta mArI haze. chatAM paNa tArI A harakatone maoNe hasatAMhasatAM sahana karI lIdhuM. te icchatI to tane bojha samajIne garbhapAta karAvIne tane kacarAnA DabbAmAM pheMkI zakatI hatI. paraMtu nahI, tArI maoNe ATalA badhA kaSTa sahana karIne paNa tane janma Apyo. to tuM ja batAva janma ApIne tArI maue tArI upara upakAra karyo ke potAnuM kartavya nibhAvyuM? tane Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janma ApyA pachI tArI mA~nuM kartavya puruM thaI gayuM hatuM. te icchata to tane koI anAthAzramamAM choDIne jiMdagInI majA lUMTI zakatI hatI. paraMtu nahIM, emaNe tane pAlI-poSIne moTo karyo, ATalo lAyaka banAvyo. A upakArono badalo tuM AvI rIte cukavI rahyo che ? vinaya : bhAbhI ! eka strI potAnA bALakone janma ApIne ene pAlI-poSIne moTo kare che tyAre ene mA~nuM biruda maLe che ane mArI mA~ e paNa potAnA mAtRtvane nibhAvavA mATe mane moTo karyo che. A kArya phakta mArI mA~nuM ja nahIM paraMtu jagatamAM mA~ kahevAtI dareka strI kare che. emAM upakAra karavAvALI zuM vAta che ? mokSA : vinaya ! tame mA~nA vAtsalya ane mAtRtvane kartavyanI dRSTithI joIne emanuM apamAna karI rahyA cho. te briTenanI mahArANI vikTorIyAnuM nAma to sAMbhaLyuM haze. emanI ja dohitrI elisanI vAta Ave che. elise yauvanavayamAM padArpaNa karyuM tyAre tenA vivAha thayA. vivAhanAM thoDAka varSo pachI eNe eka suMdara putra ratnane janma Apyo. eno dikaro pAMca varSano thayo ane eka divasa bimAra paDyo. DaoNkTare enI tapAsa karI ane kahyuM ke Ane hospiTalamAM eDamiTa karavo paDaze. AnI pUrI chAtI pIpathI bharelI che. enA zvAsathI khataranAka jIvANu phelAI rahyA che. bALakane hospiTalamAM bhartI karAvyo. bALakano A roga cepI hato. eTale elisane paNa DaoNkTare rUmanI aMdara javAnI sApha manAI karI dIdhI. have elisa roja potAnA bALakane maLavA AvatI hatI. e potAnA bALakane gaLe lagAvavA mATe vihvaLa banI jatI. chatAM paNa potAnI chAtI upara patthara rAkhIne e roja kAcanI bArImAMthI dUrathI ja potAnA bALakane dekhatI. ane hAtha halAvIne vidAya letI hatI. eka divasanI vAta che. da22ojanI jema elisa hospiTalamAM AvI. bALakanA rUmanI najIkathI e gujarI rahI hatI ane ekAeka bALakanI najara enI mA~ upara paDI. potAnI mA~ne dekhatAM ja bALaka cillAvavA lAgyo. ''o maoNma kama oNna, vhAI DoMTa yU kisa mI ?" "o mA~ ? tuM aMdara AvI jA. tuM mArAthI dUra-dUra kema rahe che ? tuM mane godamAM kema nathI letI ? da22ojanI jema tuM mane prema kema nathI karatI ? dulAra kema nathI karatI ? mane kema cumatI nathI ?'' potAnA bALakanI pukAra sAMbhaLIne elisanuM hRdaya pIgaLI gayuM. enA aMdarathI mAtRtvano bhAva uchaLI paDyo. enI vAtsalyatAe maryAdAnA baMdhanane toDI dIdhA. AvezamAM AvIne elise bArInA kAMcane joradAra mukko mArIne toDI dIdho. ane chalAMga lagAvIne rUmanI aMdara jaIne potAnA bALakane bAthamAM laI lIdho. tathA vAtsalyanA varasAdamAM ene bhIMjavI dIdho. 83 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A samAcAra narsane maLatA ja e DaoNkTarane laIne rUmanI aMdara AvI. bahu muzkelIthI mAMdikarAne alaga karyA. paraMtu aphasosa ! bALakathI alaga thayA pahelAM ja elisa bALakanA roganI zikAra banI gaI. e khataranAka jIvANuM zvAsa dvArA enA zarIranA aMdara paNa pravezI gayA. potAnA dikarAnA rUmanI bAjumAM ja eno khATalo rAkhavAmAM Avyo. elisa jyAre hozamAM AvI, tyAre DaoNkTare ene pUchyuM - "amArA nA pADavA chatAM paNa tame rUmamAM kema gayA?' thoDIka rokAIne eNe dhImA avAjamAM kahyuM - "Ano kevaLa eka ja uttara che, DaoNkTara! 'BecauseT am a Mother' kemake huM enI mA~ chuM. ATaluM kahIne eNe potAnI AMkho haMmezA mATe baMdha karI lIdhI. potAnA saMtAnonA vize mA~ kaI hada sudhI vicArI zake che e viSayamAM tamane eka vAta hajI batAvavA mAMgu chuM. jIvananA duHkha pIDA ane kheMcatANothI taMga AvIne jyAre koI strI AtmahatyA kare che, to e ekalI nahI paraMtu potAnA bALakone laIne ja mare che. samAcAra patramAM keTalIyavAra ApaNe vAMcIe chIe ke koI mahilA potAnA be nAnA bALakonI sAthe teramA mALethI kUdI paDI. eka mahilAe potAnA traNa bALakonI sAthe potAnI jAtane jalAvI dIdhI. koI strIe potAnA cAra saMtAnone jhera ApIne pote paNa jhera pI lIdhuM. AvI ghaTanAo jayAre thAya che tyAre ApaNA manamAM eka prazna uThe che ke - mA~ ekalI AtmahatyA kema nathI karatI? potAnA bALakone sAthe laIne ja kema mare che? eno javAba paNa e ja che ke "kemake e mA~ che. potAnA jIvanane samApta karavAvALI mA~ ne jo koI ciMtA rahe che to e eja ke enA mRtyu pachI enA bALakone koNa saMbhALaze? koNa enI dekhabhALa karaze? mATe e potAnA saMtAnone sAthe laIne ja paralokagamana kare che. vinaya ! A hoya che mAM no prema, maunuM vAtsalya, moMnuM mAtRtva. A to meM tane eka ghaTanA batAvI che. AvI duniyAmAM ghaNI mAtAo haze ke jemaNe potAnA bALakonI khuzI mATe potAnuM sarvasva arpaNa karI dIdhuM. A to thaI maoNnA mAtRtvanI vAta. jo huM pitAnA premanI vAta karIza to tArI AMkhomAM AMsu AvyA vinA nahIM rahe. ApaNI ja najIkamAM rahevAvALA chokarAnI vAta batAvuM chuM. janma detAM ja mA~ to paraloka prayANa karI gaI. badhI javAbadArI pitA upara AvI gaI. have pitAne bApanI sAthe eka mA~ no rola paNa adA karavAno hato ane enA mATe eNe divase bamaNI ane rAtre cAragaNI mehanata zarU karI dIdhI. e roja savAre uThIne potAnA dikarAne taiyAra karato, gharanI badhI rasoI banAvIne nokarI karavA jato. sAMje ghare AvIne khAvAnuM khAIne e pAcho pArTa TAIma nokarI karavA jato. jethI dikarAnA bhaNataramAM koI uNapa na Ave. eTaluM ja nahIM dikarAnA vyavahArika zikSaNanI sAthe ene Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMskArI banAvavAnI javAbadArI eNe uThAvI lIdhI. e samaya-samaya para ene sArI-sArI vAto batAvavA lAgyA. A pramANe dikaro esa.esa.ela.sI. pAsa karIne kaoNlejamAM Avyo. dikarAne DaoN. banavAnI icchA hatI. jyAre eNe A vAta potAnA pitAne karI tyAre pitAe sahajatAthI anumati ApI dIdhI. tyAre dikarAe kahyuM ''pitAjI zuM tamane khabara che ke meDikala kaoNlejanI phIsa keTalI che ?'' tyAre pitAe kahyuM ''beTA ! tAre phIsanI ciMtA karavAnI jarUra nathI. tuM to mana lagAvIne mehanata kara. huM be kalAka jaldI uThIne ane be kalAka rAtre moDethI sUIne pArTa-TAIma jaoNba karI laIza. paraMtu tArI dareka icchAne pUrI karIza.' AvuM kahIne emaNe potAnA dikarAne meDikala kaoNlejamAM praveza karAvyo, AnI vacce eka divasa putre varSItapano mahImA sAMbhaLyo ane varSItapa karavAnI enI bhAvanA pitAne batAvI. potAnA putranI tIvra icchAne joIne pitAe paNa saharSa AzIrvAdapUrvaka hA karI dIdhI. putrano varSItapa cAlu thaI gayo. putrae mAtra eTalo ja vicAra karyo ke pitAjI hA~ kaheze ke nA kaheze. paraMtu eNe e paNa nahotuM vicAryuM ke jo pitAjI varSItapa karavAnI hA pADaze to enA pAchaLa pitAjInI keTalI javAbadArIo vadhI jaze. varSItapamAM ekAMtara upavAsa karyA pachI pAraNAmAM biyAsaNAnA divase pitAjI jaladI uThIne putranA biyAsaNAnI badhI taiyArI karI ene premapUrvaka besaNuM karAvatA ane pachI nokarIe jatAM. pitAjInI takalIpho vadhI gaI evuM lAgavAthI dikarAe eka divasa pitAjIne kahyuM ke, ''pitAjI ! mArA mATe tamAre ATaluM jaldI uThavuM paDe che. ATalI takalIpha jovI paDe che, mATe meM pAraNuM karavAno vicAra karyo che.'' tyAre pitAjIe kahyuM, '"beTA ! mane bilakula takalIpha thatI nathI. tArI tapasyA zAtApUrvaka thaI rahI che. mATe tuM pAraNuM karavAno vicAra karIza nahI.'' ane A pramANe pUrA varSItapamAM enA pitAe ene bahuja hiMmata ApI, bahuja protsAhana ApyuM, bahuja sahAyatA karI. A varSItapamAM jyAre koI ene zAtA pUche to e kaheto ''deva-guru-pappA pasAya.' pitAnI upakAradhArA ane vAtsalyadhArAthI AkhA varSItapamAM e nahAto rahyo, eNe saMkalpa karyo ke mArA varSItapanuM pAraNuM akSayatRtIyAnA divase ikSurasathI karyA pachI bIjA divase sauthI paheluM pAraNuM pappAnA caraNa dhoIne e amRtanuM pAna karIne ja pUro karIza ane e putrae potAno A saMkalpa paNa pUrNa karyo. pahelA ikSurasa pachI amRtarasa ! e puNyazALI putrae ekavAra potAnA ja zabdomAM kahyuM ''mArA pitAjIe mane kyAreya paNa mA~nI kamI mahasUsa thavA nathI dIdhI. mArA pitAjInA upakAronuM mUlyAMkana karavuM mArI samajathI bahAra che, kemake mArA pitAjImAM meM joI che dharatInI kSamA, AkAzanI vizALatA, agninI hUMpha, 85 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaLanI zItaLatA ane vAyuno AzleSa." vinaya ! huM tane e nathI kahetI ke tuM tArA mAtA-pitAnA caraNAmRtane pI. paraMtu emanI pAse rahIne emanA caraNonI sevA karavAno lAbha to le." (mokSAnI vAto sAMbhaLIne vinaya ane zreyAnI AMkho bharAI gaI. tyAre...) zreyA bhAbhI ! jo mAtA-pitA ApaNA mATe ATaluM balidAna Ape to putranuM mana potAnA mAtApitAnI pratye AkarSita thaI ja jAya che. paraMtu jyAM mAtA-pitA ja anyAya karatA hoya tyAM emanA caraNAmRta pIvAnI ane sevA karavAnI vAto to dUra evA mA~-bApano cahero jovo paNa amane sAro nathI lAgato. mokSAH zreyA ! keTalA gaMdA vicAro cAlI rahyA che tArA dimAgamAM. tuM mAtA-pitAnI mATe AvA zabdono prayoga karaze, A meM kyAreya vicAryuM paNa na hatuM. ane vinaya, zreyAnA AvuM bolyA pachI paNa tuM cupa rahyo. zarama AvavI joIe tane. zuM tuM tAro bhUtakALa bhUlI gayo? are ! zreyA to A gharamAM hamaNAM AvI che. paraMtu ApaNA gharanI bhUtakALanI sthiti jo tane yAda rahI hoya to kadAca AvI rIte ghara choDIne javAno ane anyAya karavAno khoTo Aropa potAnA mAtA-pitA upara tuM kyAreya na lagAvata. vinaya ! bhUlI gayo e divasane jyAre tame baMne bhAI nAnA hatA. gharamAM khAvA mATe eka dANo paNa nahato. ane emAM paNa mA~ bimAra hatI. tyAre pitAjIe rAta-divasa mehanata karIne paisA kamAyA hatA. jyAre tuM skUla javAne lAyaka thayo. tyAre tArI skUlanI phIsa bharavA mATe pitAjIe pArTa TAIma joMba ane mA~e pApaDa vaNavAnuM kAma zarU karI dIdhuM. vinaya! yAda kara e divasa, jayAre bAlkanIthI nIce jotAM-jotAM tuM paDavAno ja hato e samaye jo pitAjIe tane nA bacAvyo hota to kadAca Aje tuM ahIM na hota ane e rAta tuM kevI rIte bhUlI gayo vinaya ! jyAre tu bimAra hato. gharanI paristhiti kharAba hovAnA kAraNe tAro ilAja karAvavA mATe paisA nahotA. tyAre pitAjIe potAnuM lohI vecIne e paisAthI tAro ilAja karAvyo hato. jo e samaye potAnuM lohI vecIne tAro jIva na bacAvyo hota to kadAca Aje emanuM lohI emanI sAthe A rIte bevaphAI na karata. vinaya, jyAre paristhiti kharAba hovAne kAraNe pitAjI skUla javA mATe koI rikSAno intajAma na karI zakyA. tyAre tamArA cAreya bhAI-bahenonI skUla bega pitAjI pote upADIne jatA. evAmAM jyAre tuM cAlavAnuM nA pADI deto tyAre pitAjIe potAnA khabhA upara besADIne tane skUla sudhI laI jatA ane Aje jayAre emanA khabhA kamajora paDI gayA to tuM emane A rIte besahArA choDIne cAlI Avyo. jyAre tuM nAno hato ane koI khAvAnI vastunI jIdda karato tyAre mA~ potAnA moDhAno 86) Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koLIyo tArA moDhAmAM nAMkhatI hatI ane Aje tuM e gharamAM evuM vAtAvaraNa ubhuM karIne Avyo che ke emanA gaLethI eka koLIyo paNa nathI utarato. vinaya e divasa to tane yAda rahevo ja joIe ke jyAre te liphTamAM hAtha nAkhyo ane liphTa cAlu thaI gaI tyAre viveke potAnA hAthanI paravA karyA vagara tAro hAtha bahAra kADhayo. e ghAnuM nizAna Aje paNa emanA hAthamAM mojUda che. vinaya e ghA to bharAI gayo. paraMtu tuM emanA dilamAM je ghA karIne Avyo che enuM zuM? greTa vinaya greTa sAro badalo cukAvyo te e badhAno. bALapaNathI laIne Aja sudhI tArI kaI icchAne mAtA-pitAe pUrI nathI karI vinaya? Aje tamArI paristhiti sArI banI gaI to e badhA duHkhanA divasone tuM bhUlI gayo. tArA mAtA| pitAnI e badhI mehanatane tuM bhUlI gayo. keTalA du:khone sahana karIne emaNe pAI-pAI joDI hatI. huM tane pUchuM chuM ke AjasudhI tuM keTalA paisA kamAyo che ke tuM emanI sAme bhAgalAnI vAta karI rahyo che. potAnA pappAnI pAse potAno bhAga mAMgatAM tane zarama nahIM AvI? mAtA-pitAnA upakArothI, RNathI mukta thavuM keTaluM kaThina che, A ja vAtane spaSTa karatAM sthAnAMga sUtramAM lakhyuM che ke jo putra utkRSTa rIte mAtA-pitAnI sevA kare. emane badhI prakAranI anukULatA pradAna kare, emane ekadama sukhI rAkhe to paNa e potAnA mA~-bApanA upakArothI RNamukta nathI thaI zakato. sthAnAMga sUtranA trIjA sthAnakamAM lakhyuM che ke ekavAra eka ziSyae potAnA gurune pUchyuM "zuM koI dikaro mAtA-pitAnA upakArothI kyAreya mukta thaI zake che ke nahIM?" gurue kahyuM - "hA~ mAtra eka kArya karavAthI e potAnA mAtA-pitAnA RNothI mukta thaI zake che. ane e che ke potAnA mAtA-pitAne dharmanA mArge laI jAya. je putra potAnA mAtA-pitAne paramAtmA dvArA batAvavAmAM AvelA dharma patha upara laI jAya che eja emanA upakArothI mukta thAya che. nahIM to AkhI jIMdagI e potAnA mAtA-pitAnI sevA kare, emane koIpaNa vastu mATe koInA mohatAja na thavuM paDe, e rIte emanI sAra-saMbhALa kare, emanA mananI badhI IcchAo pUrI kare. ATaluM ja nahIM, potAnI cAmaDI utArIne enA jUtA banAvIne, potAnA mAtA-pitAnA pagamAM paherAve, chatAM paNa e maubApanA upakArothI mukta nathI thaI zakato. vinayaH (raDatA-raDatA) basa bhAbhI basa! mArAthI have sAMbhaLI zakAtuM nathI. potAnA mAtA-pitAne ThukarAvIne meM bahuM moTI bhUla karI che. paraMtu bhAbhI... mokSAH paraMtu zuM? jika Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zreyAH huM batAvuM chuM tamane bhAbhI. tamArI kahelI eka-eka vAtane huM mAnuM paNa chuM. paNa bhAbhI, e badhI vAtonuM zuM je meM potAnI AMkhothI joI ane sAMbhaLI paNa che. mokSA zreyA ! kaI vAto? mane batAvIza, to mane kaMIka khabara paDaze. banI zake che ke tane koI gerasamaja thaI hoya. zreyA bhAbhI! zuM e sAcuM nathI ke mammIe mArI AMkhothI bacAvIne tamane sonAnA kaMgana ApyA, ane bhAbhI ! e divasa tamane yAda che jyAre ApaNe pappAnA phrenDanA tyAM lagnamAM gayA hatA tyAre mammIe tamane navI sADI ApI hatI ane mane pUchyuM paNa nahI. eTaluM ja nahIM bhAbhI, jyAre tamArA pitarAI bhAI AvyA hatA tyAre mammIe badAmano zIro banAvyo hato ane jyAre mArA sagA bhAI AvyA hatA tyAre mammIe khAlI sAdo zIro banAvyo. batAvo bhAbhI A badhI vAtono javAba che tamArI pAse? (zreyAnI vAta sAMbhaLatAM ja mokSAne hasavuM AvI gayuM. mokSAne hasatI joIne baMne stabdha rahI gayA. eka kSaNa mATe rUmamAM khAmozI chavAI gaI. tyAre te khAmozIne toDatAM ) mokSAH zreyA! jo kaMgananI vAta laIne tArA manamAM ATalA vikalpa AvI rahyA che, to le huM e rAja paNa kholI dauM chuM. paNa enI pahelA sADInI vAta, zreyA teo pappAnA besTa phrenDa to hatA ja sAthe ja mArA pappAnA pitarAI bhAI hatA. eTale ke mArA piyarathI paNa emano sAro sabaMdha hato. aMkala nuM mane mArA upara pahelAMthI ja vadhAre hatuM. e divase lagnamAM javA mATe huM taiyAra thaI ane samakite mArI sADI upara dUdha DhoLI dIdhuM. jenAthI AkhI sADI kharAba thaI gaI. mArI pAse enAthI sArI sADI nahotI. meM mammIne jaIne vAta karI tyAre mammIe vicAryuM ke huM mArA aMkala nA tyAM lagnamAM jo sArI sADI nahIM paheruM to mArA sAsarIyAonuM sAruM nahIM lAge. mATe mammIe potAnI sADI mane ApI dIdhI. have zIrAnI vAta zreyA ! tAro bhAI je divase Avyo hato e divasanI paristhiti to tane paNa khabara ja che. badhuM keTaluM utAvaLamAM thaI rahyuM hatuM. ATalI utAvaLamAM badAmano zIro banAvavA jeTalo samaya nahoto. mATe e divase badAmanA zIrAnA badale sAdo ja zIro banAvyo. ane mAro pitarAI bhAI to lagnanuM vANuM jamavA Avyo hato. mATe e divase badAmano zIro banAvavAnuM jarUrI hatuM. nahIMtara ApaNA gharanuM sAruM na lAgata. mArI vAta sAMbhaLIne kadAca tamArA aDadhA prazna to ukalI gayA haze. have kaMgananI vAta, Ama to mArI bilakula icchA nathI tane batAvavAnI, paNa A vAta kholavAmAM tamAruM hita che mATe sAMbhaLo, e kaMgana mammIe tArA ha8 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lagnanI pahelI enIvarsarI upara tane bheTa ApavA mATe banAvaDAvyA hatA. mATe mammI e kaMganone tArI najarathI bacAvIne rAkhavA icchatI hatI. paraMtu thayuM kaMIka ulTuM ja, te mammIne e kaMgana mane ApatA joI lIdhA ane enI pAchaLa ATalo haMgAmo thaI gayo. (mokSAnI A vAta sAMbhaLatAM ja zreyAnI AMkhomAM AMsu AvI gayA. ane e raDatI raDatI mokSAnA pagamAM paDI gaI. mokSAe ene UbhI karI ane enA AMsu lUchyAM.) zreyA : (raDatA raDatA) bhAbhI ! mane mApha karI do. meM tamArI upara ane sAsumA~nI upara khoTA Aropa lagAvyA. potAnI gerasamajane kAraNe ane potAnI mammInI vAtomAM AvIne meM sAsumA~ mAM kyAreya mA~nA darzana ja na karyA. sAsumA~ zabdamAMthI mA~ zabdane kADhIne haMmezA emanAmAM sAsuMnuM ja rUpa joyuM che. moTI bahena jevI bhAbhI maLavA chatAM paNa meM tamArA pratye irSyA karI. meM eka dikarAne enI mA~thI alaga karavAno guno karyo che. mane mApha karI do bhAbhI, mane mApha karI do. mokSA : zreyA ! haju paNa kaMI nathI bagaDyuM. savA2no bhUlyo je sAMje ghare Ave to te bhUlyo na kahevAya. cAla, have ApaNA ghare jaIe. mammI-pappA tamane joIne bahu ja khuza thaI jaze. vinaya : bhAbhI ! tame zreyAnI badhI gerasamajane to dUra karI. paraMtu mArI zaMkAnuM to koI samAdhAna mane maLyuM ja nahI. mokSA : kaI zaMkA vinaya ? vinaya H meM pappAne vasIyatanA peparsa bhAIne ApatAM joyA che. sAthe ja vivekabhAI e paNa kahetA hatA ke jo A pepara vinayanA hAthamAM AvI jaze to badho plAna caupaTa thaI jaze. jo bhAI ane pappAnA manamAM bhedabhAva na hota to zuM teo mArAthI peparsa chupAvata ? (vinayanI vAta sAMbhaLIne mokSA vicAramAM paDI gaI.) mokSA H vinaya ! A vAtanA viSayamAM to mane paNa kaMI khabara nathI. viveka ane pappAe paNa ghare koI vAta nathI karI. mATe tArI A zaMkAnuM samAdhAna to huM nahIM ApI zakuM. eka kAma karIe ApaNe pahelA ahIMthI sIdhA ophisa pahoMcI jaIe. tyAM jaIne vivekane badhI vAto karI laIzuM. mane pUro vizvAsa che ke AmAM paNa tane thoDIka gerasamaja thaI haze. (mokSA pAsethI ATalA badhA samAdhAna meLavIne vinayanuM mana mokSAnI sAthe ophisa javA mATe taiyAra thaI gayuM. mokSA, vinayanI sAthe ophisa pahoMcI gaI. e ja samaye vivekanA ghara choDyAnI vAta vidhine khabara paDatAM ja e viveka sAthe vAta karavA ophisa pahoMcI gaI. vidhi-viveka ane prazAMta traNeya aMdara vAto karI rahyA hatA, tyAre mokSA, vinaya ane zreyAM tyAM pahoMcI gayA. paraMtu 89 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidhi, viveka ane prazAMtano avAja sAMbhaLIne vinaya, mokSA ane zreyA traNeya bahAra ja rokAI gayA ane aMdara-). vidhi paNa bhAI ! Akhare vAta zuM thaI ke vinaya ane zreyA ghara choDIne cAlyA gayA? viveka e ja to khabara nathI paDatI vidhi ke Akhare vinaya kayA anyAyanI vAta karI rahyo hato? ekavAra mArI sAthe khulIne vAta kare to mane paNa kaMIka khabara paData. sAce ja vinayanA gayA pachI ghare ke ophisa kyAMya paNa mane nathI lAgatuM. raDI-raDIne mammInI hAlata kharAba thaI gaI che. mokSA gaI che baMnene manAvavA mATe. jo sAcce ja mArI koI bhUla haze to huM pote jaIne vinaya pAse mAphI mAMgIne ene ghare laI AvIza. ekavAra mokSA AvI jAya to badhI khabara paDI jAya. vinaya vagara to badhu ja sunuM-sunuM thaI gayuM che. vidhiH bhAI ! tame bilakula ciMtA karazo nahI. vinaya haju nAno che. ApaNAthI nArAja thaI gayo che. paNa enA manamAM amArA mATe bahu ja prema che. e pote ja ApaNA vinA rahI nahI zake ane mokSA bhAbhI emane samajAvIne lAvatI ja haze. prazAMtaH vinaya bhalene ApaNAthI nArAja thaI gayo che paNa e mokSAnI vAta kyAreya nahIM TALe. e eTalA kaThora dilano nathI ke potAnA mAM-bApane raDatAM choDIne cAlyo jaze. bhUla to mArAthI thaI che. huM ja potAnA dikarAne premathI samajAvavAne badale ene dhutkArIne gharethI bahAra kADhavA mATe taiyAra thaI gayo. kAza ekavAra meM enA mAthA upara hAtha pheravIne premathI ene pUchyuM hota to Aja A nobata na Avata. (ATaluM kahetAM ja prazAMtanI AMkho bharAI gaI.) prazAMtaH zuM zuM sapanA joyA hatA vinayanA lagnanI pahelI enIvarsarI mATe vicAryuM hatuM ke ene eka saraprAIjha kebina giphTa karIza. eTalA mATe viveke vinayathI chupAvIne badhA peparsa paNa taiyAra karI dIdhA. ATalA varSo thaI gayA vivekanA lagnane paraMtu haju sudhI ame enI enIvarsarI mATe kyAreka koI pArTI nathI rAkhI. paraMtu vinaya to A gharano lADako dikaro che. mATe vinayathI chupAvIne moTI pArTI paNa rAkhI che. badhAne nimaMtraNa paNa ApI dIdhuM che, have bhagavAna jANe zuM thaze? (potAnA pitAnI badhI vAto sAMbhaLIne vinayanI AMkhomAMthI AMsU vahevA lAgyA. enI badhI zaMkAonuM samAdhAna paNa thaI gayuM hatuM. e manamAM ne manamAM potAnI jAtane dhikkAravA lAgyo ke eNe vagara vicArye potAnA gharathI alaga thavAno pheMsalo kevI rIte karI lIdho? have AgaLa zuM thayuM e to tame pote ja samajI gayA hazo. vinaya doDato doDato potAnA pitAnA page paDI gayo. ane....) zuM che? Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinaya: pappA! mane mApha karI do. galataphemiyoe mArA dila-dimAga para evo kabajo jamAvI lIdho hato ke huM tamArA premane samajI nA zakyo. huM tamAro gunegAra chuM. tame mane je cAho te sajA ApI zako cho. meM tamArA badhAnuM dila duHkhAvyuM che. bhagavAna paNa mane mApha nahIM kare. (vinayane A rIte acAnaka joIne ane mAphI mAMgato joIne badhA Azcaryacakita thaI gayA tyAre mokSA ane zreyA paNa aMdara AvyA. zreyAe paNa potAnA sasarAjInA caraNomAM paDIne mAphI mAMgI. vinaya viveka pAse paNa potAnI bhUlanI kSamA mAMgI. A rIte badhAnA manamAM rahelI gerasamaja dUra thaI gaI, ane badhA bhegA thaIne ghare AvyA. ghare pahoMcatAM ja). suzIlA: are beTA vinaya ! tuM AvI gayo! mane vizvAsa hato ke tuM jarUra Avaze. mane khabara che tuM mArA vagara jIvI nahI zake. beTA ! zuM thaI gayuM hatuM tane? kema mArAthI nArAja thaIne jato rahyo hato? (ATaluM kahIne suzIlA raDatA raDatA vinayanA mAthA upara hAtha pheravavA lAgI.) vinayaH (raDatA raDatA) mane mApha karI do mammI ! meM potAnI mA~ upara ja khoTA Aropa lagAvyA. huM to dikaro kahevAnA lAyaka paNa nathI. huM tamArA premane na oLakhI zakyo. mammI, mane mApha karI do. huM ApanA caraNa dhoIne A caraNAmRtane pIvAnuM to dUra paNa tamArA caraNonI sevA paNa na karI zakyo. zreyAH mammI ! meM tamArAmAM haMmezA sAsunA darzana karyA che. tame mane sAcI mA~no prema Apyo. paNa meM kyAreya mArA dilamAM tamane maoNnuM sthAna ApyuM nahIM. tame haMmezA mane dikarInI jema rAkhI. bhAbhIe mane haMmezA nAnI benanA jevo prema Apyo. ane mArI dareka bhUlone mApha karI. meM tamArA prema upara zaMkA karI. tamane tamArA dikarAthI alaga karavAno bahu moTo aparAdha karyo che. mammI mane mApha karI do. (vinaya ane zreyA baMne suzIlAnA page paDyA. ane potAnA azru jalathI emanA pagano pakSAla karavA lAgyA. suzIlA potAno vAtsalya bharelo hAtha baMnenI upara pheravatI rahI.) suzIlA beTA ! mA~ nA dilamAM kyAreya paNa potAnA bALako mATe bhedabhAva nathI hoto. mA~ to potAnA dareka dikarAonA pragatinI ja Icchuka hoya che. mA~nA manamAM eka ja icchA hoya che ke eno dikaro, eno parivAra sukhI-saMpanna rahe. A vAtAvaraNa, A dazya joIne badhAnI AMkhomAM AMsu AvI gayA. sAce ja sAgaranuM uMDANa mApavuM saraLa che paraMtu maoNnA dilanA uMDANane mApavuM bahu ja muzkela che. dikaro keTalI paNa moTI bhUla karI de paraMtu maunuM dila to haMmezA enA bhalAnI ja kAmanA kare che. thoDAka ja divaso pachI e Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parivAramAM pharIthI eka alaga ja rozanI jhagamagI uThI. prasaMga hato vinaya ane zreyAnA lagnanI pahelI sAlagirAno. bahu ja dhUmadhAmathI vinaya ane zreyAnI pahelI sAlagIrA manAvavAmAM AvI. suzIlAe potAnA hAthe zreyAne kaMgana paherAvyA. ophisamAM paNa viveke vinayane eka AlIzAna parsanala kebina giphaTa karyuM. A pramANe mokSAnI samajaNathI gharamAM pharIthI eka duHkhada ghaTanA ghaTavAthI bacI gaI. A pramANe mokSAnA ghara upara to khuzIono mAno varasAda thaI rahyo hato. eka bAju vinaya pAcho AvI gayo hato ane bIjI bAju varSothI videzamAM bhaNI rahelo gharano sahuthI nAno cirAga vIrAMza potAnuM bhaNatara pUruM karIne ghare pAcho AvI gayo. paraMtu duHkha e vAtanuM hatuM ke vIrAMza ekalo nathI Avyo, paraMtu potAnI sAthe tyAMnI AdhunikatA ane kuvyasano sAthe laIne Avyo hato. zuM zarAbanI boTalonA kAraNe bahekelA vIrAMzanA kadamone mokSA sAcA raste lAvI zake che? sigareTanA dhumADAmAM uDI rahelI vIrAMza ane enI jema keTalAya yuvAnonI yuvAzaktine e bacAvI zakaze? joIe jainijamanA AgaLanA khaMDamAM - "Message for Youth" mAM (YYYYYYYYYY te pavitratAnuM rahasya jainijamanA pAchaLanA khaMDamAM tame joyuM ke DaoNlIne ekalI joI jaoNna khoTA IrAdAthI ene pakaDavAnI koziza karavA lAgyo. ane A bAju DaoNlInA gharamAM khuzabU ane suSamAnI vacce uThelA tUphAnane jayaNAe potAnI sUjhabUjhathI zAnta karyuM. AvI rIte suSamA ane khuzabUnI vacce paNa mA~beTInA saMbaMdha thaI gayA. | DaoNlInA gayA pachI suSamAnA jIvanamAM dIkarInI uNapa have khuzabUe pUrI karI lIdhI hatI. ATaluM ja nahIM jayaNA ane divyAnA bhegA thayA pachI suSamAno parivAra have dharmanA mArgamAM paNa joDAI gayo hato. suSamAnA jIvanamAM tathA enA parivAramAM AvelA parivartanathI jayaNA khuza hatI. paraMtu jayaNAne ekavAta bahu ja khaTakatI hatI. dharmanA mArgamAM vadhAre AgaLa vadhavA mATe je pavitratAnI AvazyakatA hatI. enI suSamAnA parivAramAM bahu ja uNapa hatI. eTale ke moDarniTInA raMgamAM raMgAyelI suSamA jarUra badalAI gaI hatI paraMtu ema.sI.pAlananA viSayamAM haju sudhI e sAvadhAna na hatI. suSamAne joIne khuzabUmAM paNa AvA ja saMskAronuM ropaNa thayuM ane e paNa ema.sI.pAlanamAM anukulatA anusAra chUTa-chATa letI hatI. jayaNA e baMnene ema.sI.pAlananA phAyadAothI avagata karAvavA mAMgatI hatI. ane enA mATe te yogya mokAnI talAzamAM hatI. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e ja samaye tyAM birAjIta viduSI sAdhvIjI dvArA dareka ghara pavitra bane A zibiranuM Ayojana karyuM hatuM. ahIM divyA paNa dikarInA janmanA be mahinA pachI pAchI sAsare AvI gaI hatI. tathA ene maLavA keTalAka divaso mATe mokSA paNa piyara AvI gaI. divyAnA ghare AvyA pachI jayaNAne ocho samaya maLato hato. paraMtu mokSA paNa ghare AvelI hatI. mATe e divase gharanuM badhuM kAma divyA ane mokSAne soMpIne jayaNA zibiramAM gaI. bIjA divase anAyAsa ja jayaNAnI keTalIka sahelIo divyA ane enI dikarIne maLavA AvI. eja samaye suSamA ane khuzabU paNa mokSA ane divyAne maLavA jayaNAne tyAM AvyA. holamAM badhA ekasAthe beThA hatA tyAre vAto vAtomAM ja - jayaNAH zuM vAta che kAle tame loko "dareka ghara pavitra baneM' A zibiramAM na AvyA? nirmalAH are ! amArI sosAyaTImAM to A zibiranA viSayamAM kaMI khabara ja nahotI. pUjAH jayaNA! tuM ja batAvI de ke kAle zibiramAM zuM zIkhavADyuM? nAmathI to evuM lAge che ke zibira bahuja sArI haze. (taka sArI che evuM jANIne jayaNAe mokSA ane divyAne paNa tyAM bolAvI.) mokSA: praNAma, AnTI suSamA kema che mokSA? sAsare badhuM barAbara to che ne? mokSAH hAM AnTI, badhuM ekadama barAbara che. kema che khuzabU? khuzabU ekadama ThIka chuM. jayaNA Avo mokSA, divyA! tame paNa besI jAo. huM Amane kAlanI zibiranA viSayamAM batAvI rahI hatI, A vAto tamArA jIvana mATe bahu ja upayogI thaze. pUjA ! ApaNA pUrvaja sukhI hatA kemake teo Adarza paraMparAnA anusAre pavitra AcAronA mAdhyamathI sadAcAranI maryAdA surakSita rAkhatA hatA. A tathya kadApi na bhUlatA ke bhAratIya saMskRtinA keTalA rUDha AcAra, rIta-rivAja ApaNI pavitratAne surakSita rAkhavAmAM sahAyaka siddha thAya che. emAMthI ja eka che ema.sI. pAlananI pavitra paraMparA. paraMtu vartamAnayugamAM pAzcAtya saMskRtinA viSamaya vAtAvaraNathI ApaNI evI bhaddI (beDhaMgI) sthiti thaI gaI che ke sabhyatAnA nAma para AcArazuddhino pAyo divase divase khokhalo (kamajora) thato jAya che. ane pavitratAnI mUrti kSata-vikSata hovA lAgI che. enAthI bacavA mATe ja kAlanI zibiramAM ema.sI.pAlananI mahattA para prakAza pADavAmAM Avyo hato. khuzabU paraMtu AnTI, ema.sI. strInA zarIramAM thavAvALI eka sAmAnya prakriyA che. emAM ATalI sAvadhAnI rAkhavAnI zI AvazyaktA che? enI jANakArI ATalI jarUrI kema? jenA kAraNe jagyA Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagyAe A saMbaMdhI zibiro karavAmAM Ave che ? ane jovA jaIe to A badhI vAto 90% jaina ja mAne che. AjanA anyadharmI loko A cIjane eka junI rItinI dRSTithI jue che ane enuM pAlana karavAvALAne junA vicArovALA samaje che. kemake Aje vijJAnano yuga che. ApaNe dhArmika dRSTithI koIne samajAvavAnI koziza karIzuM to kadAca ja koI samajaze. ApaNane koI vaijJAnika pramANa joIe jethI ApaNane khabara paDe ke sAce ja ema.sI.nuM pAlana na karavuM e bahu ja nukasAnakAraka che. jayaNA : tAro prazna bilakula barAbara che khuzabU ! kAle zibiramAM paNa Avo ja prazna uThAvavAmAM che Avyo hato. Aje dhArmika ja nahIM paraMtu vaijJAnika dRSTithI paNa ema.sI.pAlana bahu jarUrI mAnavAmAM AvyuM che. Ama to prabhue ema.sI. pAlananI AvazyaktA joIne ApaNane ema.sI.nA pAlananI AjJA pharamAvI ja che, paraMtu vartamAnamAM vijJAne paNa ema.sI.pAlananI sacoTatA upara potAnI chApa lagAvI dIdhI che. san 1820mAM pro. DaoN. bI.sI.nA dvArA RtustrAvanA jherIlA temaja jAlima asaranA saMbaMdhamAM karavAmAM AvelA vaijJAnika anusaMdhAnamAM je pariNAma prApta thayA che, enAthI e spaSTa thAya che ke ema.sI. kAlamAM strInI cAmaDImAMthI eka prakAranuM jhera satata pravAhita thatuM rahe che tathA enA sparzathI bIjAonA zarIramAM aneka roga utpanna thAya che. amerikAnA prasiddha hopakinsa vizva vidyAlayanI leboreTarImAM be mahilA DaoNkTara mArkeTa lobI ane DaoN. bI.sI. dvArA karavAmAM AvelA prayoganuM anukaraNa karatAM vividha jhADa-pAna temaja vanaspati upara prayoga karyo to emane khabara paDI ke mAsika dharmanI avadhimAM strInA zarIramAM mInoTaoNksIna nAmanuM jhera utpanna thAya che, je rAsAyaNika phaoNrmyulAne anusAra kAlasTrIna nAmanA padArthathI maLatuM Ave che. pro. zike mAsika dharmavALI strIne phUlano guccho bheMTa Apyo. e tarata ja murajhAI gayo. AthI emane Azcarya thayuM. pachI khabara paDI ke guccho levAvALI strI mAsika dharmavALI hatI. eka prekTIkala mATe teo be strIone bagIcAmAM laI gayA. jemAMthI eka mAsika dharmavALI hatI. baMnene eka ja vRkSanuM eka-eka phUla ApavAmAM AvyuM. mAsika dharmavALI strInA hAthamAM raheluM phUla cAra kalAkamAM ja murajhAI gayuM. jyAre anya strInA hAthamAM raheluM phUla aDatAlIsa kalAkamAM murajAyuM. ema.sI.mAM uparokta mInoTaoNksIna jherane kAraNe ja strIne eka prakAranI bimArI mahasUsa thAya che. jema zItajvara jevuM lAgavuM, jIva ghabharAvavo, ubakA AvavA, mAnasika udAsI, bALaka dUdha pItuM hoya tyAre lAgatI hoya tevI asvasthatA, temaja zarIramAM eka vicitra vAsano ahesAsa thAya che. A jherane kAraNe ema.sI.vALI strIno sparza karavAthI, enI sAthe vArtAlApa karavAthI, enA dvArA taiyAra karavAmAM AvelI vastuono upayoga karavAthI tathA enA hAthathI khAvAthI ApanA 94 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zarIramAM e jhera jANe-ajANye praveza karI le che. ane anAyAse ja asaMkhya rogone utpanna kare che. mATe Ane Slow Poison paNa kahI zakAya che. surekhA : vaijJAnika daSTithI te je batAvyuM e vAta to bilakula sAcI che. paraMtu zuM ema.sI. pAlanane mAtra jaina dharmavALA ja mAne che ke anya koI dharma paNa mAne che ? jayaNA : surekhA ! jaina dharmanI sAthe-sAthe anya dharmomAM paNa ema.sI. pAlananI sakhata himAyata ApavAmAM AvI che. jemake - jaina dharma : ThANAMga sUtramAM ema.sI.vALI strI mATe rajasvalA zabdano prayoga karavAmAM Avyo che. temaja emAM spaSTa nirdeza karavAmAM Avyo che ke ema.sI.vALI strI gharanuM koI kAma na kare. devamaMdira vagere pavitra sthAnomAM bhUlathI paNa na jAya. traNa divasa sudhI ekAMtamAM besIne mauna sAdhanA kare. temaja koI vyakti ke padArthano bilakula sparza na kare. zAstrakAroe ema.sI.vALI strIthI vArtAlApa karavAthI 5 AyaMbilanuM prAyazcita pharamAvyuM che. jaina Agama zAstra temaja anya zAstromAM Rtudharma (ema.sI.)nI avadhimAM rajasvalA strInI tulanA prathama divase caMDAlinI, bIjA divase brahmadhAtinI temaja tRtIya divase dhobaNanI sAthe karI che. vaidika dharma : A dharmamAM pavitratAnI surakSA mATe RtudharmanA samaya ema.sI.vALI strIne traNa divasa ekAMtamAM rahIne ghAsa-phUsa athavA phrUTanA kothaLA u52 ja zayana karavAnuM vidhAna karavAmAM AvyuM che. temaja potAnA patinI sAthe paNa vAta karavAno sarvathA niSedha karyo che. 0:0 IsAI dharma : bAIbalamAM ullekha karyo che ke jyAre koI strI rajasvalA hoya che tyAre sAta divasa sudhI azuddha kahevAya che mATe ane je eno sparza kare che te paNa sUryAsta sudhI azuddha manAya che. rajasvalA strI taraphathI sparza karelI badhI vastuo paNa azuddha mAnI jAya che. muslima dharma : A dharma kahe che ke ''pavitratA choDI dezo to pastAvavuM paDaze.'' muslima dharmanA dharmagraMtha kurAna zarIphamAM ullekhita AdezAnusAra ema.sI.vALI muslima strIne namAja paDhavAnI sakhata manAI che. prAyaHAvI strIne cha divasa sudhI alaga rahevuM paDe che ane je eno sparza kare che ene lagabhaga 40-50 divasa sudhI niyamitarUpathI pazcAtApa karavAno hoya che. are surekhA ! eTaluM ja nahIM navanIta gujarAtI DAyajesTa 1962nA sapTembara aMkamAM lakhyuM che ke ''musalamAnonA pavitra makkAmAM rAkhelo 'akhaMDa' nAmano patthara, je muslimone mATe atyaMta pUjanIya che, mAsika dharmavALI strInA sparzathI kALo paDI gayo che je haju sudhI kALo ja che." nirmaLA H jayaNA mAnyuM ke anya dharmamAM paNa ema.sI. pAlananI mahattA batAvavAmAM AvI che. paNa zuM ema.sI.nuM pAlana bhAratamAM ja thAya che ke videzomAM paNa enuM pAlana thAya che ? 95 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jayaNA ApaNA dezamAM ja nahIM paNa videzomAM paNa enuM pAlana cAlu ja che. AphrikA (Africa): ahIMnI strIo jayAre ema.sI.mAM hoya che tyAre potAnA nivAsa sthAnano tyAga karIne ekAMtamAM blaDabUtha (rakta sthAna)mAM rahe che ane ema.sI.nI oLakharupe chAtI upara trikoNIyo skArpha lagAve che. ane koIpaNa cIjano sparza karatI nathI. lebalona (Lebolon): ahIMnI strIo ema.sI.mAM hoya che te samaye vAhanomAM kyAreya nathI besatI temaja khetI karavA paNa nathI jatI. enA sivAya yuropamAM paoNva, dUdha vagere khAdya padArtha, phrAMsamAM sAkara, jarmanImAM zarAba vagere upara ema.sI.vALI strIonI chAyA paDavAthI uparokta padArtha kharAba thaI jAya che. mATe tyAM ema.sI.vALI strIo A padArthothI dUra rahe che eTale ke ema.sI.nuM kaDakAIthI pAlana kare che. nAIsara mAM ema.sI.vALI strIono maMdira praveza upara pratibaMdha lagAvavAmAM Avyo che. tathA videzamAM DaoNkTara oparezana thiyeTaramAM ema.sI.vALI strInA pravezane bahu moTo khataro mAne che. mokSA mammI! jyAre videzomAM ema.sI.nuM pAlana thaI rahyuM che to bhAratamAM to thavuM ja joIe. paNa zuM ApaNA pUrvaja paNa ema.sI.nuM pAlana AvI rIte karatA hatA? prAcInakALamAM ema.sI.nA pAlananA viSayamAM lokonI kevI dhAraNAo hatI? jayaNA prAcInakALamAM bhAratanA pratyeka parivAra temaja gharamAM ema.sI.ne laIne daDha dhAraNAo ane mAnyatAo hatI, maryAdA temaja baMdhana hatA, kemake e kALamAM pratyeka dhara-parivAramAM pUjApATha, gItA-pATha, bhakti-mahotsava ane vividha prakAranA dharmAnuSThAnonI dhUma macI rahetI hatI, pratyeka gharamAM devasthAna temaja tulasI-vRMdAvana rahetA hatA, dareka panasAla (paNIyArA) upara dIvA karavAmAM AvatA hatA ane jagyAe-jagyAe pavitratAnA mahekathI vAtAvaraNa pramudita rahetuM hatuM. tethI ema.sI.ne laIne nAnIthI nAnI bhUlane calAvavAmAM nahotI AvatI. eTale ke kaDakAIthI (daDhatA) ema.sI.nuM pAlana karavAmAM AvatuM hatuM. tyAM sudhI ke putrIne ema.sI.mAM thatAM ja enI skUla choDAvI devAmAM AvatI hatI. e ja pramANe nava pariNita vahune paNa ema.sI.kAlamAM cAra divasa sudhI satata alaga rUmamAM rAkhavAmAM AvatI hatI. cAra divasa sudhI saLaMga sthiravAsa, mauna temaja ekAMtanI ArAdhanA karavAnI prathA hatI. paraMtu aphasosanI vAta che ke vartamAnamAM pratyeka parivAra temaja gharomAM RtudharmanA niyamonA pAlanamAM zithilatA AvI gaI che. pUjA: jayaNA Rtudharma pAlanamAM zithilatA AvavAnuM mukhya kAraNa zuM che? Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jayaNA H AnuM mULa kAraNa che vibhakta parivAra. prAcInakALamAM dareka jagyAe saMyukta parivAra hatA. parivAranA badhA ja kAryonI javAbadArI naNaMda, sAsu temaja derANI-jeThANI aMdara-aMdara vaheMcI letI hatI. evA samaye paDosaNo paNa sahAyaka banIne parasparanA kAryamAM sahAyaka banatI hatI. ekabIjAnI suvidhAonuM dhyAna rAkhI nArI jAti RtudharmanA niyamonuM kaDakapaNe pAlana karatI hatI. vartamAnanI A viDaMbaNA che ke Adhunika nArIne saMyukta parivAramAM rahevuM pasaMda nathI. are, maheMdIno raMga utaryA pahelA ja pArivArika sukha-zAMtinA raMgamAM bhaMga paDI jAya che ane joruno gulAma patideva haMmezA mATe mAtA-pitAne akelA, nirAdhAra choDIne zrImatIjInA izArA u52 cAlIne alaga phleTamAM rahevA jatA rahe che. hAya re kismata ! kone zuM kahevuM ? pachI miyA-bIbInAM svataMtra jIvananI zarUAta thAya che. hasI-khuzImAM eka mahino kevI rIte vItI jAya che koIne khabara ja nathI paDatI. pachI Ave che - ''Rtudharmano samaya'' ane jotajotAmAM ja Rtudharmano gaDha tUTIne TUkaDe-TUkaDA thaI jAya che. bIbI badhI maryAdAone toDIne rasoI banAve che ane patideva bahu zokhathI enA banAvelA dareka vyaMjanano svAda letAM letAM bhojana kare che. paraMtu e bicArAne kyAM khabara che ke A pApanuM pariNAma kevuM bhayaMkara ane akalpita haze ? je rASTranI nArI-samudAya RtudharmanA niyamonuM sAcA dilathI pAMlana karatI hatI e ja rASTranI svacchaMdanArIo Aje ema.sI.mAM hovA chatAM paNa sarvisa karavA jAya che, kaoNleja jAya che, 2soIgharamAM AjhAda banIne rasoI banAve che ane vagara koI jAtanI zarama-hayA ane hicakicATe jyAM icche tyAM khulleAma maTara gaztI karatI phare che. divyA : mammIjI ! have jo vartamAnamAM ema.sI.nuM pAlana pUrNapaNe karavuM hoya to ApaNe zuM karavuM joIe ? jayaNA : divyA ! tame badhA sarvaprathama - jo tame saMyukta parivAranA avibhAjya aMga cho to paraspara sahAyaka banIne ema.sI.kAlamAM hoya tyAre AzAtanA TALavAnI koziza karo ane RtudharmanuM dRDhatApUrvaka pAlana karavAno nizcaya karo. jo tame tamArA parivArathI vibhakta thaI gayA cho to paDosInI-saMbaMdhIonI sahAyatAthI ema.sI.nA traNa divasa game tema karIne paNa calAvI lo. nAnI-moTI kaThiNAIo thavA chatAM paNa ema.sI.nuM pAlana na karavAthI thavAvALI bimArI ane utpAtathI ghara parivArane bacAvI lo. 97 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * jo koI prakAranI koI vyavasthA na hoya to AvI sthitimAM puruSe gharanA badhA kAma karavA mATe tatparatA rAkhavI joIe. AmAM koI jAtanI zarama ke saMkoca rAkhavAnI AvazyakatA nathI. * jo puruSa rasoIna banAvI zake to evI hAlatamAM gharamAM rAkhelA khAkharA vagere sUkA padArthothI athavA khIcaDI banAvIne ApaNuM kAma calAvI levuM. bhojanazALAmAMthI cAra divasa sudhI Tiphina maMgAvI do. * gurudevanI samakSa upasthita thaIne Aja sudhI thayelI truTio, bhUlonuM prAyazcita karo. * potAnI putrIne vidAya karatAM pahelA ane putravadhUne gharamAM lAvatA pahelA ema.sI.pAlana saMbaMdhita niyama batAvIne ja AgaLa vadho. jethI bhaviSyamAM koI prakAranI samasyA UbhI na thAya. khuzabU AMTI ! A to tame ema.sI.mAM thayA pahelAMnI pUrva taiyArIo batAvI. paraMtu jyAre ema.sI.mAM thaI jaIe tyAre ApaNe zuM karavuM joIe? jayaNAH koIpaNa strI je samaye ema.sI.mAM bese tarata ja te samaye ghaDIyALa joI le, traNa divasa temaja traNa rAta pUrNa arthAt 72 kalAka pUrNa thayA pachI pharIthI e ja samaye snAna karIne aMdara Ave. trIjA ja divase snAna karIne aMdara na AvI zakAya tathA cothA divase paNa 2 kalAka, 1 kalAka athavA 30 miniTa to zuM? eka miniTa pahelA paNa aMdara AvI zakAya nahIM. jo sUryAsta pachI ema.sI.mAM thayA hoya to cothA divase rAtre snAna na karIne, enA pachInA divase savAre sUryodayathI snAna karIne aMdara AvavuM joIe. ema.sI.mAM thavAvALI strI pAse rezamI dorAthI sIvelA rezamI kapaDAnI eka joDI hovI jarUrI che. vulana zaoNla, blekeTa ane phaoNla kADhelI siMtheTika sADI paNa cAlI zake che. puruSonA jUnA rezamI pUjAnA kapaDAmAMthI paNa peTIkoTa, nAITI vagere rezamI dorAthI sIvaDAvI zakAya che. suSamA calo, te e batAvyuM ke cothA divase ApaNe snAna karIne aMdara AvavuM joIe. paraMtu cothA divase aMdara AvavA samaye ApaNe kaI vAtonuM dhyAna rAkhavuM joIe? jayaNAH ema.sI.mAM thavAvALI strIe telavALA kezane trIjA divase athavA to cothA divase uThyA pahelA sArI rIte ekadama sUkAI jAya e rIte dhovA. ema.sI.no samaya pUrNa thavA pahelA paherelA kapaDA paNa rezamI kapaDA paherIne dhoIne sUkavI devA. bAtharUma paNa ekadama sUkuM karI levA. palaLelA hAtha, paga vagere paNa sukAvI devA. pachI traNa divasa pahelA je samaya joyo hato. ThIka eja samaye sonapANI chAMTa) laIne navakAra gaNatA aMdara AvavuM ane hA suSamAM eka khAsa vAta ema.sI.mAM traNa divasa paheravAnA kapaDA (sADI vagere) alaga rAkhavA. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirmalAH jayaNA AnA sivAya ema.sI. daramyAna dhyAna rAkhavA yogya koI bIjI vAta hoya to batAva. jayaNA : potAnI bhalAI temaja hita mATe ema.sI. kAlamAM nIcenI vAto avazya dhyAnamAM rAkhavI joIe. * dharmacaryA ane prabhudarzanathI dUra rahevuM. guruvaMdana na karavuM. paramAtmA ane gurunuM nAma mukhathI na bolavuM. sAmAyika, vyAkhyAna, pratikramaNa vagere dhArmika kriyAo na karavI. prabhAvanA na levI. * kyAMya yAtrA saMgha vageremAM na javuM. jo ema.sI.mAM besavAvALA hoya, to paNa na javuM. kemake kahevAmAM AvyuM che ke "tIrtha AzAtanA karatA paDe narakamAM" * pena, pensila, pustaka, parsa, paisA tathA bALakonI skUlabega vagere koIpaNa jJAnanA upakaraNono sparza na karavo. paThana-pAThana temaja lekhana-vAMcana na karavuM. patra-patrikAo, naoNvelsa, megejhIna, kaoNmiksa vagere na vAMcavA. bALakone paNa na bhaNAvavA. * baoNmanI boTala, kaoNTananA dorAnI kokaDI vagereno sparza na karavo, na cAle evuM hoya to jeTalI AvazyaktA che, eTaluM mAMgIne grahaNa karavuM. * vastro jayAM TIMgALelA hoya evA daravAjA, mATalA, paNIyAruM, besina vagere gharanI koIpaNa vastuno sparza na thaI jAya enI pUrI sAvadhAnI rAkhavI. * bALaka ekadama nAnuM hoya to ene potAnI pAse ja rAkhavuM, thoDA moTA thaI jAya to emane evI samaja ApavI, jethI te sparza na kare. chatAM paNa jo na mAne to bALakane rezamI kapaDAM ja paherAvavA. emanAM vALomAM tela na nAkhavuM. saMDAsa-bAtharUma vagerenA naLa temaja gharanA koIpaNa naLano sparza na karavo, jeTaluM pANI joIe ene sUkI bAlTImAM laIne alaga rAkhavuM. * banI zake to traNa divasa (72 kalAka) sudhI gharanA eka ja sthAnamAM besavuM, paraMtu jyAM-tyAM ghumavuM nahIM. te * vagara kAraNe uTha-beThana karavuM. koI kAraNathI uThavuM ke cAlavuM paDe to koI vastu ke vyaktino sparza na thaI jAya e vAtane dhyAnamAM rAkhIne potAnA kapaDA saMbhALIne cAlavuM. * trIjA divase vALa dhovA mATe snAna karavuM paDe to chUTa bAkI banI zake to vALa ja dhovA, snAna karavuM nahI. mAthAmAM tela na nAkhavuM. keza-racanA na karavI. koIpaNa prakArano zRMgAra na karavo. byuTI-pArlara vageremAM paNa na javuM. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * nAva, jahAja, basa, Trena temaja plena vagere koIpaNa vAhanamAM nA besavuM. ane nA to nadImAM snAna karavuM ane nA kapaDAM dhovA. * TI.vI. viDIyo temaja sinemA na jovuM. vIDiyo gema, zataraMja, pattA vagere koIpaNa prakAranI ramata na ramavI. hiMcakAmAM na besavuM. * bajAramAM kharIdI karavA athavA bAga-bagIcAmAM haravA-pharavA na javuM. ghare-ghare maLavA paNa na javuM. koInA ghare gIta gAvA paNa na javuM. * Ama to pazu-pakSInA citra temaja akSaravALA kapaDAM kyAreya na paheravA joIe. paraMtu ema.sI.mAM to vizeSa rUpathI dhyAna rAkhIne AvA kapaDAM na paheravAM. khuzabUH AnTIjI ! mAnI lo ke koI ema.sI.nuM pAlana na kare to zuM ene kaMIka nukazAna thAya che zuM? jayaNAH beTA ! ema.sI.nahI pALavAthI thavAvALA bhayaMkara nukasAnathI jo badhA vAkepha thaI jaze to mane nathI lAgatuM ke koI ema.sI. pAlana karavAmAM koI prakAranI vAra karaze. jANe che... ema.sI.vALI strIomAM utpanna thavAvALuM jhera saMkrAmaka roganI jema hovAthI ema.sI.vALI strInA sparzathI dareka padArtha upara kharAba asara paDe che. sparza to zuM - enI chAyAthI paNa padArtha upara kharAba asara thAya che. jemake pApaDa, vaDI, acAra upara ema.sI.vALI strInI chAyA paDavAthI te bagaDI jAya che. ema.sI.mAM jo puruSa sAthe saMyoga thaI jAya to enA bhayaMkara pariNAma svarUpa evI strIpuruSanI saMtAna lUlI-laMgaDI, AMdhaLI temaja vikalAMga thAya che. sAthe ja motane ghATa utAravAvALI bhayAnaka bimArIo gharamAM pedA thAya che. * ema.sI.vALI strI jo maMdiramAM jAya to ene samakitanI prApti thatI nathI uchuM narakamAM javuM paDe che. RtudharmI kamalA rANIe prabhu vaMdana karIne puSya pUjA karI. phalasvarUpa ene eka lAkha bhava sudhI bhaTakavuM paDyuM. * ema.sI.vALI strIno eMThavADa pazuone nAkhavAmAM Ave to ene bAra bhava sudhI bhaTakavuM paDe che. * rajavalA strI jo potAnA hAthathI sAdhu mahAtmAone bhikSA pradAna kare to eka lAkha bhava sudhI ene bhaTakavuM paDe che. * ema.sI.vALI strI jo bhogapabhoga kare to ene navalAkha bhava sudhI saMsAranuM cakkara lagAvavuM paDe che. 10) Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ema.sI.vALI strI jo trIjA divase uThI jAya chatAM paNa e TAImamAM ja gaNAya che. mATe ema.sI. nahIM pALavAnA badhA nukasAna ene bhogavavA ja paDe che. A bhraSTAcAranA pApanA prabhAvathI jo gharamAM koI devatattva haze to e tarata ja palAyana thaI jaze. mAM sarasvatI haMmezA mATe moMDhuM pheravI leze. pachI emanI AvavAvALI saMtAna mUrkha banIne rahI jaze. * dhana trayodazInA divase kuMkuma-kesarathI pUjelI mA~ lakSmI uparokta pApAraMbhanI sAthe hamezAMne mATe jatI raheze ane bIjIvAra enA uMbarA upara AvavAnuM nAma paNa nahIM le. * pApa vadhatA jaze ane dharmanI dhvajA dhvasta thaIne rahI jaze. * sukhI thavA chatAM paNa cittane zAMti nahIM maLe. ' arthAta ema.sI.nuM barAbara pAlana na karavAthI IhalokamAM azAMti temaja paralokamAM mUMgA, baherA, bobaDA banavuM paDe che. khuzabU H ATalA badhA niyamonuM pAlana karavuM vartamAnamAM kevI rIte saMbhava che? jayaNAH jene pApa nathI bAMdhavuM temaja duHkha nathI joItuM. evA sajaga vyakti mATe A niyamonuM pAlana karavuM bilakula kaThina nathI. kemake dareka strIne e to khabara hovI ja joIe ke pUrvabhavamAM mAyA karavAthI strIno avatAra male che temaja pUrvakRta aMtarAya karmanA udayathI ema.sI.Ave che. jo A udita karmane khapAvavuM che to ema.sI.nuM vidhivat pAlana karyA sivAya bIjo koI upAya nathI. nahIMtara jene pApano bhaya nathI ene duHkhathI paNa DaravuM joIe nahIM. asAvadhAnI temaja lAparavAha banIne jeTalA vadhAre niyamone toDazo eTaluM ja ghara bhraSTa thatuM jaze. gharamAM azAMti temaja bimArI vadhatI jaze. pachI cAhe tame keTalAya upAya karazo paraMtu kaMIpaNa hAthamAM AvavAnuM nathI. mATe pahelAthI ja uparokta niyamonuM daDhatApUrvaka pAlana karavAmAM ja buddhimattA che. surekhAH zRMgAra karavo, TI.vI. jovuM, haMsI-majAka karavI, AmAM to koI chUAchUta nathI thatI to Ano niSedha kema? jayaNAH surekhA ! ema.sI.mAM zarIrathI jhera pravAhita thAya che. mATe e samaye AMkhomAM aMjana karavAthI AMkho kamajora thaI jAya che. pAvaDara, krImathI cAmaDI kharAba thAya che. temaja TI.vI. jovAthI AMkhone vadhAre nukasAna thAya che. Amoda-pramodathI mananI ciMtA vadhe che. suSamA AjakAla ghaNI mahilAo rAtre ema.sI.mAM thaI hoya to ene pahelo divasa gaNIne bIjA divase besIne trIjA divase to savAre jaldI snAna karIne aMdara AvI jAya che. zuM A ucita che? Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jayaNA : A to sarvathA anucita che. jainonA gharomAM A hada sudhI to bhraSTAcAranI kalpanA paNa na karI zakAya. A pramANe 72 kalAkanA badale mAtra 30-35 kalAka alaga besIne trIjA divase aMdara AvavAthI enA cauvIsa prahara (72 kalAka) besavAno saMskAra ja khatama thaI jaze. A pramANe trIjA divase uThIne rasoIghara vageremAM badhI jagyAno sparza karI, rasoI banAvI temaja sAdhu saMta AvI jAya to te e paNa bhUlI jAya ke Aje mAro trIjo divasa che ane emane paNa gocarI vahorAvI de che. are...re...re...! keTalI hada sudhInuM ghora pApa ! pachI to mAno sakAraNa ke niSkAraNa A eka paraMparA ja banI jaze. Aje AvuM ghaNI jagyAe jovA paNa maLe che. paraMtu suSamA ! potAnA jIvanamAM AvA nikRSTa pApa karyA pahelA hajAra vakhata vicAra karavo ke jo huM ema.sI.nA vidhivata pAlanamAM daDha rahIza to bIjAone paNa ema.sI.pAlanamAM daDha banavAnI preraNA ApavAmAM uttama nimitta banIza. tAre bIjAone mATe nimitta banIne pAponuM poTaluM bAMdhavuM che ke sunimitta banIne puNyanuM khAtuM kholavuM che. A tuM pote ja vicAraje. bAjI tArA hAthamAM che. khuzabU AMTI ema.sI.mAM sArA kapaDAM paheravAmAM, banIThanIne lagnamAM mAtra bhojana karavAmAM ke gIta gAvA javAmAM zuM pApa che? jayaNA beTA ! ema.sI.mAM paherelA kapaDAM azuddha thaI jAya che. temaja bhAre-bhAre kapaDAM dhoI zakAtA paNa nathI, tathA lagna vageremAM ema.sI.nA bIjA ke trIjA divase unwashable bhAre-bhAre sADI ke veza paherIe to ene pharIthI dhoyA vinA aMdara na mUkI zakAya. kapaDA bagaDI javAnA lobhathI keTalAka loko ene sonapANInI chAMTa ApIne aMdara mUkI de che. A to pUrA gharane bhraSTa karavAnI vAta thaI gaI. paheravAnI zobhAnI apekSAe jIvanamAM bahuja bhayaMkara nukasAna thaI javAnI saMbhAvanA ubhI thaI jAya che. AnAthI keTalAka evA karmabaMdhana thaI zake che jenAthI bhaviSyamAM sArA kapaDAM paheravAmAM ja bhAre aMtarAya thaI jAya. lagna temaja gIta vagere mAMgalika kArya hovAthI mAtra bhojana athavA gItanI Item levAnA lobhamAM tyAM jaIne maMgalamaya kAryakramomAM vighna utpanna karavAnuM pApa kyAreya na karavuM. tyAM haLavuM-maLavuM haMsI-majAka vagere hovAthI chUAchUtanI khUba saMbhAvanA rahe che. mATe A kAryakramomAM paNa potAnI upasthiti pradAna karIne vyartha ja pApa vahorI levuM nahIM. pUjA cAlo mAnyuM ke ApaNe banI-ThanIne lagna vagere kAryakramomAM na javuM joIe, to zuM ApaNe svAmivAtsalya, pAraNA, vageremAM bhojana karavA temaja oLImAM AyaMbila karavA to jaI zakIe chIe ne? Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jayaNA : pUjA ! svAmivAtsalyamAM to javuM bilakula ucita nathI. sujJa vyaktine A samajavuM kaThina nathI ke ATalI bhIDamAM A-chUta karIne dharmasthAnone bhraSTa karavAnuM pApa karI eka samayanuM bhojana karavuM keTaluM moMghu paDaze ? saMgha yAtrAdimAM, viziSTa tapasyAnA pAraNAmAM tathA oLImAM saMdhavALAe koI paNa moTA kAryakramomAM ema.sI.vALI baheno mATe sAmUhika bhojana vyavasthAmAM maMDapAdithI alaga ja jagyAe bhojananI vyavasthA karavI joIe. tyAM zrAvikAone ke yuvatI maMDaLanI bahenone ja puraskA2I mATe niyukta karavAmAM Ave ke jethI koI prakAranI A-chUta athavA maryAdA bhaMga na thAya. sAthe ja e paNa kaDaka niyama hovo joIe ke ema.sI.vALI bahenoe jyAM besIne bhojana karyuM hoya e pUrI jagyAne ema.sI.vALI baheno potAnA hAthe ja pUrNatayA jhADu-potAthI sApha kare temaja potAnA vAsaNa paNa ekadama sUkA karIne ja jAya nokaronA bharose na choDavuM. jyAM AvI vyavasthA na hoya tyAM peDhImAM sujAva ApIne AvI vyavasthA karAvavI. AvI vyavasthAnuM jyAM kaDakapaNe pAlana na thatuM hoya to tyAM mokSArthI jIvane javuM bilakula ucita nathI. A vAta chaHrIpAlita saMgha temaja basa ke TrenanA saMgha viSayamAM paNa samajI levI. divyA : mammIjI ! ema.sI.mAM lagnamAM, gIta gAvA ke koI dharmasthAnomAM nathI jaI zakatA paraMtu zopiMga karavA temaja koIne maLavA to jaI zakAya ? jayaNA : beTA ! jyAre gharamAM ja ahIM-tahIM pharavAnI sakhata manAI che to zopiMga karavA javAnI to kalpanA paNa nathI karI zakatA. mAnI lo ke tame zopiMga karavA mATe dukAnamAM alaga ja besavAnA cho paraMtu tame cAhe keTalA paNa alaga beso, chatAM paNa chUAchUtanI bahuja saMbhAvanA rahe che. jemake tame sADI kharIdavA gayA. jo zopiMga senTara dUra che to gADImAM besavAnuM pApa, rastAmAM keTalAya lokono sparza thavAnuM pApa, zopiMga senTaramAM dukAnamAM kArpeTa upara ke gAdI upara besavAnuM pApa. pachI dukAnadAra eka-eka sADI kholI-kholIne batAve che ane zrImatIjI dilacaspIthI eka-eka sADIne jue che. jotAM-jotAM keTalIya vAra sADIno sparza paNa thAya che. eTaluM ja nahIM AnAthI AgaLa pApanI hada tyAre thAya che jyAre ApaNI AjakAlanI morDana baheno sintheTika sADIo vagara AMcake hAthamAM laIne jue che. paraMtu emane khabara nathI ke bIjA kharIdavAvALA A sADIthI pUjA karaze to e pApano bhAgIdAra koNa banaze ? AjakAlanI bhaNelI-gaNelI baheno ema.sI.ne koInA ghara maLavA javAno suavasara mAne che. paraMtu A bahu ja moTI bhUla che. ema.sI.mAM bahAra javuM ja pApa che pachI banI-ThanIne 103 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maLavA javAnI to vAta ja nathI. ane ema.sI.mAM maLavA javAno suavasara mAnI le to ekAMta mauna sAdhanAno kayo avasara haze? pUjAH ema.sI.mA dhArmika temaja sAMsArika badhA ja kAryonI sAthe TI.vI. paNa na jovuM, bahAra pharavA javAnuM paNa pratibaMdha lagAvI dIdho che, to traNa divasa besI-besIne karIzuM zuM? Time pass kevI rIte karavo? jayaNA saMsArI jIvanamAM zAMtithI AtmAnI tarapha jovAno samaya ja nathI malato. paraMtu ema.sI.nA traNa divasa baheno mATe varadAna svarUpa banI jAya che jo e A chuTTIno sadupayoga karI pUrNa mauna kare to. jyAre vyaktine pUrNa maunanI sAthe ekAMtatA temaja kAmathI nizcitatA maLe che, tyAre ene potAnI AtmAmAM jovAno sonerI avasara prApta thAya che. ema.sI.mAM mauna, ekAMtatA, nizcitatA badhuM ja che. mATe zAMtithI beThA-beThA AkhA mahinAmAM kaI-kaI vyaktinA pratye dveSa-durbhAva karyo? patinI sAthe, sAsunI sAthe, derANI-jeThANInI sAthe, vahu-dikarAnI sAthe athavA bALakonA pratye meM kayuM kartavya nathI nibhAvyuM? emanI kaI icchAne pUrNa na karIne huM emane khuza na karI zakI? vagere je-je bhUla thaI hoya. enA mATe manathI ja prabhu-sAkSIe micchAmi dukkaDam Apavo. deva-gurunI kevI-kevI AzAtanAo karI emane paNa yAda karIne micchAmi-dukkaDam Apavo. sAthe ja bhaviSyamAM bhUlone sudhArIne sAruM vartana karavAno svabhAva banAvavAno nirNaya karavo. - traNa divasa beThA-beThA sukRta-anumodanA paNa karI zakAya che. jema ke A samaye koI navvANu yAtrA karI rahyAM haze. koI paramAtmAnI ahobhAvathI bhakti karI rahyA haze, koI prabhunI AMgI racAvI rahyA haze, koI bhAvapUrvaka prabhunI stavanA karI rahyA haze. koI upadhAnamAM virati dharmanI sAthe navakAra-maMtranI ArAdhanA karI rahyA haze. koI tapasyA karI rahyAM haze, koI nAnA-moTA charI pAlita saMgha kADhI rahyA haze, koI sAdharmika bhaktino apUrva lAbha laI rahyA haze, koI mahAtmA IryAsamitipUrvaka cAlI rahyA haze. koI mahAtmA ThaMDI-garamI sahana karI rahyA haze, koI mArA prabhunI AjJAnusAra atizuddha cAritra-dharmanuM pAlana karI rahyA haze. koI mahAvidehanA sAdhu pariSaho-upasargone samabhAvathI sahana karI ghAti-aghAti karmono kSaya karI mokSamAM jaI rahyA haze. A pramANe pratyeka anuSThAnone potAnA kalpanApaTa upara lAvIne atyaMta ahobhAvathI namaskAra karIne te vakhate manamAM ne manamAM e sukRtonI anumodanA karavI. A pramANe traNa divasa sudhI jo ciMtana karavAmAM Ave to e ciMtananA mAdhyamathI AkhA parivAramAM eka navI bahAra AvI zake che. temaja badhA pApothI bacI zakAya che. paraMtu enA mATe manamAM dRDhatApUrvaka nirNaya karavo paDaze ke huM Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ema.sI mAM gharanuM ke bahAranuM koIpaNa kAma nahIM karIza, badhA niyamone sucArurUpe pAlana karIza. temaja haravA-pharavA ke maLavA paNa nahIM ja jAuM. mokSA: mammI ! tame batAvyuM trIjA divase to zuM cothA divase paNa eka kalAka nahIM paNa eka miniTa pahelA paNa aMdara nathI AvI zakatA. to kyAMka bahAra lagnamAM javAnuM hoya ke gharamAM ja AvuM Avazyaka kAma AvI jAya to zuM karavuM? jayaNAH beTA ! tArI vAta sAcI che paraMtu jeTaluM anya kArya Avazyaka che eTaluM ja Avazyaka che sukhI banavuM. jo ApaNe saMsAranA kAryone AtmAthI paNa vadhAre mahattva ApatA rahIzuM to ApaNe kyAreya sukhI banI zakIzuM nahIM. Akhare saMsAranA kArya paNa to vyakti sukhI banavAnI apekSAthI ja kare che. beTA ! tame kyAreya paNa e nA bhUlo ke ema.sI.nA niyamono bhaMga karIne sukhI banavAno karavAmAM Avelo prayAsa nizcita rUpathI tamArA mATe duHkhamAM ja parivartita thavAnuM che. bIjAonA lagnanI to zuM vAta karavI, jo potAnA ja lagnamAM paNa ema.sI.AvI jAya temaja lagnanA divase ema.sI.no pahelo, bIjo ane trIjo divasa hoya to tyAre zaramane choDIne ema.sI.mAM lagna nahIM karavA mATe daDha banavuM ati Avazyaka che. jema dIkSA ema.sI.nA trIjA divase to zuM cothA divase paNa eka miniTa pahelA paNa nathI thaI zakatI. tevI ja rIte lagna paNa maMgalamaya dAmpatya jIvanano zubhAraMbha hovAthI eka apekSAe eTaluM ja mahattvapUrNa kArya mAnavAmAM AvyuM che. ethI Apa samajI gayA hazo ke bAkInA kAryomAM to koIpaNa saMjogomAM trIjA divase snAna karI ja na zakAya. surekhA gharamAM koI ema.sI. pAlana na kare athavA trIjA divase snAna na kare to anya vyakti dharma kriyA kevI rIte kare? jayaNA surekhA! sau prathama to gharanI vyavasthA ja evI hovI joIe ke emAM koI paNa vyakti potAnI IcchAnusAra ema.sI.nA niyamone toDI ja na zake. banI zake tyAM sudhI ema.sI.pAlana na karatA hoya emane ema.sI.pAlananA lAbha temaja pAlana na karavAthI thavAvALA nukasAna samajAvIne ema.sI.pAlane karavA mATe taiyAra karavA chatAM paNa jo na mAne to jabaradastIthI paNa emanI pAse ema.sI.nuM pAlana karAvavuM. chatAM paNa na mAne to je gharamAM AvI maryAdAonuM pAlana na thatuM hoya evA maryAdA hIna gharamAM badhAnI sAthe rahevAno koI artha ja nathI kAM to je ema.sI.na pALe ene alaga karI devA athavA evu na bane to pote ja alaga thaI jAvuM. paraMtu AvI gaDabaDa to cAlavA ja na devI. A gaDabaDathI na to pArivArika rIte bhaluM thavAnuM che ane na to AdhyAtmika rIte. (noTa ahIM A vAta upara vizeSa dhyAna Apavo ke utsargamArgathI to AkhA parivArane haLI-maLIne saMyukta kuTuMbamAM ja rahevuM joIe. kemake saMyukta kuTuMbamAM ja pavitratA temaja maryAdAonuM Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAlana zakya bane che. paraMtu jayAre saMyukta parivAramAM A maryAdA temaja pavitratAnuM bhaMga thaI jAya to pavitratAnI surakSA mATe alaga thavuM paNa hitAvaha ja che.) pUjA gharamAM kAma karavAvALA koI na hovAthI vAsaNa dhovA, kapaDA dhovA temaja chata vageremAM jhADu lagAvavuM athavA evA keTalAya kArya hoya che je ema.sI.mAM karavA ja paDe che to amAre zuM karavuM? jayaNA vartamAnayuganI sauthI moTI bimArI che vibhakta parivAranuM hovuM. mATe ema.sI.mAM badhA kAma karavAnI nobata Ave che. chatAM paNa ati Avazyaka kAryane choDIne bIjuM navuM kAma to ema.sI.mAM karavuM ja na joIe. je paNa kAma kare emAM chUAchUta na thAya athavA vAsaNa ke koI jagyA bhInI na rahI jAya enI pUrI sAvadhAnI rAkhavI. temaja A vAtanuM haMmezA dhyAna rAkhavuM ke jeTaluM paNa kAma karI rahyA chIe apavAda mArgathI ja karI rahyA chIe. khuzabU mAno ke evuM koI kAma AvI paDe, jenAthI vAhanamAM besIne javuM paDe tyAre eka oTo ke TeksImAM jarA dUra besIne jaIe to zuM takalIpha che? jayaNAH vAstavamAM AjanA lokone dareka kAma Avazyaka ja lAge che ane nAnI-nAnI vAtomAM ema.sI.nA AvA niyamonuM ullaMghana karIne jemake DaoN.nI pAse javAnuM che, koInA gharamAM lagnamAM bhojana mATe javAnuM che AvA kAraNone AgaLa karI patinI sAthe athavA anya vyaktinI sAthe eka oTo ke TeksImAM besI jAya che. vAraMvAra AvuM karavAthI oTomAM besavuM sahaja thaI jAya che. pachI to bahAra pharavA javuM, hoTala, pizcara, kiTI-pArTI vagere badhI jagyA para niHsaMkoca gADImAM besIne javAnuM zarU thaI jAya che. kyAreka to trIjo divasa hoya to tIrthayAtrA mATe paNa alaga besIne badhAnI sAthe nIkaLI paDe che. A pramANe ekavAra vyakti sakAraNa ke niSkAraNa oTo, rikSA, TeksI, ke TrenamAM besavAnuM zarU kare to pachI enA aMtarAtmAmAM ema.sI.pAlananI je thoDI paNa daDhatA hoya che te tyAM ja cUra-cUra thaI jAya che. bhraSTAcAra vadhato jAya che. ane pachI to duHkhonA meLA gharamAM lAge che. mATe koI paNa saMyogomAM gADI, skUTara vageremAM na besavuM ja hitAvaha che. DaoN.nI pAse javuM ja paDe to cAlIne ja javuM, nahIMtara traNa divasa pachI ja javuM athavA DaoN. ne ghare ja bolAvI levA. paNa koI kAraNane AgaLa karIne vAhanomAM besavuM to sarvathA anucita che. gharanI gADI hoya to ekalA paNa ema.sI.mAM emAM besIne na javuM. kemake pachI paNa gADImAM besIne maMdira, yAtrArtha vagere karavA javAthI bhayaMkara pApanA bhAgIdAra bane che. divyAH koI tIrtha upara gayA hoya tyAM acAnaka ema.sI. AvI jAe to ghare AvavA mATe to vAhanamAM besavuM ja paDaze ne? Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jayaNAH beTA ! sauthI pahelA to ema.sI.mAM thavAvALA hoya to yAtrArtha javuM ja nahIM. chatAM paNa mAnI lo ke acAnaka ema.sI.mAM thaI gayA to traNa divasa e tIrthamAM ja rokAI jAvuM. jo AvuM saMbhava na hoya to eka ja kAra athavA jIpamAM AgaLa pAchaLa to besavuM ja nahI. sAthe vadhAre vyakti hoya to ema.sI.vALI mahilAnI sAthe eka vyakti alaga gADI karI ene ghare laI jAya. pachI sAthe AvavAvALI vyakti snAnAdi karyA vinA kyAMya paNa aDe nahIM. bAkI badho sAmAna temaja bIjA loko alaga gADImAM Ave. jenAthI pUjAnA kapaDA vagerenI chUA-chUta na thAya. be gADInAM paisA kharca thavAnI apekSAe ema.sI. pAlanano lAbha vadhAre che. surekhA jayaNA te batAvyuM ke ema.sI.mAM koI bhojana banAvAvALuM na hoya to bhojanazALAmAMthI maMgAvIne khAI levuM. paraMtu jyAM bhojanazALA na hoya to tyAM traNa divasa hoTalathI maMgAvIne ke trIjA divasa uThIne rasoI banAvavI A baMnemAMthI zuM ucita che? jayaNAH surekhA ! jyAM bhojanazALA na hoya tyAM paNa zrAvaka hoTalanuM to abhakSya hovAthI sarvathA nathI khAI zakatA. jaina zrAvakanA ghare AvuM abhakSya bhojana lAvavuM yogya nathI. ane trIjA divase aMdara AvavuM sarvathA anucita che. paraMtu Ano paNa upAya che. AvAmAM pati ke bALako pAsethI ja kAma levuM tathA pahelethI ja gharamAM sUko nAsto taiyAra karIne rAkhI levo joIe. AnA sivAya Aje zrIsaMghamAM evA keTalAya parivAra che jemanA gharano nirvAha paristhitivaza bahu ja muzkilathI thAya che. AvAmAM rjA ApaNe ucita mUlya ApIne emanA gharethI TiphIna maMgAvIe to enAthI ghaNo lAbha thaI zake che. eka to jaina zrAvakanA gharanuM sarvathA bhakSya bhojana sulabha thaI jaze. ethI ema.sI.pAlanamAM koI takalIpha nahIM thAya. e uparAMta ApaNane sAdharmika bhaktino lAbha paNa maLI jaze. sAthe ja e sAdharmika parivAranA nirvAhamAM paNa ApaNe potAnuM yogadAna ApI zakIzuM. bola surekhA eka nAnI sarakhI vyavasthA ane ATalA badhA phAyadA. pUjA: sAcce ja jayaNA ! Aje tArI pAsethI amane ghaNuM badhuM jANavA maLyuM. mananI kamajorInA kAraNe AjasudhI ema.sI.pAlananA viSayamAM ame keTalAya bahAnA banAvyA che. paraMtu Aje amane vAstavikatAnuM jJAna thayuM. surekhA: jayaNA ! ame pUrI koziza karIzuM ke tArI batAvelI dareka vAtonuM pAlana thAya. (thoDIvAra pachI badhI sahelIo cAlI gaI tyAre -). suSamA : jayaNA ! AMjasudhI meM ema.sI.pAlananA viSayamAM dareka prakAranI chUTa lIdhI. te badhuM jANatA hovA chatAM paNa mane kaMI na kahyuM. para Aje to tame mArI AMkho kholI dIdhI. tame mane Aje ghora pApa karmano baMdha karavAthI bacAvI che. sAcce ja mArA bhavobhavanI ciMtA karavAvALI tuM mArI kalyANamitra che. jayaNA huM vAyado karuM chuM ke AjathI huM pUrNapaNe ema.sI.nuM pAlana karIza. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khuzabU : hAM, AMTIjI ! mammIjI bilakula ThIka kahI rahyA che. AjakAla dareka bhaNelI-gaNelI yuvatInI jema mArA manamAM paNa ema.sI.pAlananA viSayamAM khoTI dhAraNA besI gaI hatI. paNa Aje tame e badhI dhAraNAone toDI dIdhI che. huM to mammIjInA bhAgyanI sarAhanA karuM chuM ke emane tamArA jevI hitaciMtaka sahelI maLI che. AMTIjI huM paNa AjathI ema.sI.ne pUrNapaNe pALavAnI koziza karIza. sAthe ja tamane kaMI paNa uNapa lAge to mane tamArI dikarI samajIne jarUra batAvajo. jayaNA : beTA mAre tane dikarI samajavAnI jarUra nathI, tuM to mArI dikarI ja che ane rahI kalyANamitra banavAnI vAta to mArI dareka vAtono saharSa svIkAra karIne vAstavika mitratA to suSamAe nibhAvI che. divyA ane mokSA H mammI ! ame paNa ema.sI.nuM pAlana to karatA ja hatA. paraMtu Aje Ape mArI zaMkAonuM samAdhAna karIne amane vadhAre daDha banAvyA che. A pramANe eka nAnA-sarakhA nimittathI jayaNAe suSamA ane khuzabUnA vicArane pUrNapaNe badalI lIdhA. have te baMne paNa sAvadhAnIpUrvaka ema.sI.nuM pAlana karavA lAgI. mokSA ane divyA paNa A viSayamAM vadhAre jAgRta thaI gaI. A badhI vAto mokSAe vidhi ane zreyAne paNa batAvI. ema.sI.pAlananA mahattvane samajIne vidhi ane zreyAe paNa ema.sI.nuM pAlana karavAnuM zarU karI dIdhuM. A pramANe jayaNAnA saMskAronI khuzabUthI traNeya parivAranuM vAtAvaraNa pavitratAnI sugaMdhathI mahekI UThyuM. A bAju jyAM suSamAnA ghare khuzionuM vAtAvaraNa hatuM tyAM DaoNlInI kaMIka bIjI ja sthiti hatI. samIra dvArA ApavAmAM AvelA duHkhothI chuTakAro meLavavA mATe DaoNlIe ophisa joInTa karI. paraMtu ahIMyA paNa enA duHkhono aMta na Avyo. zuM DaoNlI jaoNnanA cuMgalamAMthI bacI zakaze ke mokSA dvArA batAvavAmAM AvelA akhabAranI heDalAInavALI vAta satya thaI jaze. DaoNlInA jIvanamAM mAtra Fear (Dara) ane Tear (AsuM) lAvavAvALuM eka khoTuM pagaluM 'Affair' have enI jiMdagIne kayA caurAyA upara laIne jAya che. joIe chIe ainijamanA AgaLanA khaMDa "Affair-Only fear & Tear"mAM he karuNA sAgara prabhu ! lAbha-hAntine, jaya-parAjayane ane sukha-du:kho 'sama' bhAnavAnI saddhi tuM bhane 4 sApane. paraMtu patana jane utthAnane sabha bhAnI levAnI hurbuddhino zikAra huM na janI bha jenuM to tuM jAsa dhyAna rAjave.. 108 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra (mane yAda karavAthI Apane ziva sukha maLaze) (mAro barAbara upayoga karo) RISa vibhAvaI mane yAda karI bhUlI na jatA). bharaphesara bAhubalI sulAsA caMdanabAlA - Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paIno nAnI paUI moTA BInI... esIDITIH * eka kapa kAcA dUdhamAM sarakhI mAtrAmAM pAnI malAvIne jarUra pramANe sAkara meLavIne lassInI jema 15-20 vakhata upara-nIce halAvIne pIvAthI esIDITImAM rAhata maLe che. * aDadhA lITara pANImAM eka lIMbuno rasa, aDadhI camacI khAMDa nAkhIne bapore khAvAnA eka kalAka pahelA levAthI esIDITI dUra thAya che. * dhANA ane jIrAno pAuDara khAMDa sAthe levAthI esIDITI dUra thAya che. jamyA pachI chAtImAM baLatarA thatA hoya to te paNa dUra thAya che. * dhANA ane sUMThanA pAuDarane pANI sAthe levAthI esIDITI dUra thAya che. * jamyA pachI baMne samaya eka-eka laviMga cUsavAthI esIDITI dUra thAya che. azakti (kamajorI) : * jamyA pachI 3-4 pAkA keLA khAvAthI azakti dUra thAya che. * dUdhamAM badAma, pistA, IlAyacI, kesara ane khAMDa nAkhIne garama karI pIvAthI kamajorI dUra thAya che. * bAphelA caNA roja savAre sArI rIte cAvIne khAvAthI zarIra baLavAna tathA puSTa bane che. paNa caNA pace teTalAja khAvA joIe. ajIrNa (bhUkha nahI lAgavI) : , bhUkha na lAgatI hoya to divasamAM be vakhata aDadhI camaca ajamo cAvIne khAvAthI bhUkha lAge che. * caNA jeTalA pramANamAM hiMgane ghI sAthe levAthI ajIrNa dUra thAya che. * kokamano ukALo banAvIne ghI nAMkhIne pIvAthI ajIrNa dUra thAya che. gesaH * peTamAM gesa banavAnI avasthAmAM jamyA pachI 125 grAma dahInA maThamAM be grAma ajamo ane aDadho grAma kALamIThuM meLavIne khAvAthI gesa maTe che. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra-arthavibhAga bhaheAra sUtra bhAvArtha : prAtaH smaraNIya mahApuruSo ane mahAsationuM smaraNa karavA mATe A sajjhAya prAtaH kAle rAIa pratikramaNamAM bolAya che. bharahesara bAhubalI, abhayakumAro a rDhaDhaNakumAro / pasirio aNiAutto, aimutto nAgadatto a||1|| meajja thUlibhaddo, vayararisI naMdiseNa pasIMhiMgarI / yavanno A sukosala, puMDarao kesi 10karakaMDU // 2 // 'halla ravihalla suCsaNa, 4sAla pamahAsAla sAlibhaddo A bhaddo dasannabhaddo, pasannacaMdo a jasabhaddo IIII jaMbUpaNu vaMkacUlo, gayasukumAlo 'avaMtisukumAlo / dhanno ilAiputto, cilAIputto a 'bAhumuNI // 4 // bharata, bAhubalI, abhayakumAra, 4DhaMDhaNakumAra, pazrIyaka, arNikAputra, atimuktaka ane nAgadatta / / 1 / / metArajamuni, sthUlabhadra, vajaRSi, 4naMdiSaNa, pasiMhagirI, *kRtapuNya, sukozalamuni, puNDarIka, kezI ane karakaGU II2 / / halla, vihalla, sudarzana zeTha, *zAla, mahAzAlamuni zAlibhadra, bhadrabAhusvAmI, dazArNabhadra, prasannacandra rAjarSi ane vyazobhadrasUri IIII jammUsvAmi, vaMkacUla, gajasukumAla, 'avantisukumAla, dhanyakumAra, ilAcIputra, cilAtIputra, ane bAhumuni / / 4 / / 109 Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajjagirI ajjarikSaa AryamahAgirI, AryarakSita, ajjasuhatthI udAyago pamaNago / Arya suhastisUri, udAyanarAjarSi, manakakumAra kAlayasUrI saMbo, pajjunno mUladevo A pI pabhavo viSNukumAro, addakumAro rdRDhappahArI a pasijjIsa kUragaDU a sijjaibhava mehakumAro a // 6 // emAI mahAsattA, kiMtu pasuhaM guNagaNehiM saMjuttA jesiM nAmaggahaNe, lpAvappabaMdhA vilaya 11zruti IIII 'sulasA caMdanabALA, maNoramA, mayaNarehA padamayaMtI / namayA degsuMdarI sIyA, naMdA, bhaddA ``subhaddA ya IIII rAImaI risidattA, paumAvaI 4aMjaNA pasirIdevI / *jiTTa degsujika migAvaI, 5bhAvaI 'cillaNA devI / / khaMbhI suMdarI ruppiNI, revaI kuMtI sivA jayaMtI ya, devaI dovaI dhAraNI, *kAlikAcArya, zAmba, pradyumna ane mUladeva (rAjA) // 5 // prabhavasvAmI, viSNukumA2 Ardra kumAra, daDhaprahArI, pazreyAMsa, kuragaDUsAdhu, zayyambhava svAmI temaja, meghakumA2 // 6 // ityAdi je mahApuruSo, aneka guNothI yukta che teo sukha pradAna kare. jemanuM nAma levAthI pApanA daDhabandhana naSTa thAya che IInA 'sulasA, caMdanabALA, manoramA, 4madanarekhA, padamayantI narmadA sundarI, sItA nandA, bhadrA ane 'subhadrA / / 8 / / rAjImatI, RSidattA, padmAvatI aMjanAsuMdarI, pazrIdevI jyeSThA, sujyeSThA, mRgAvatI prabhAvatI, celaNA rANI / / 9 / / brAhmI, sundarI, rukmiNI revatI, kuntI, zivA, jayantI, devakI, draupadI, dhAriNI 110) Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1kalAvaI puSkacUlA yA10 11 kalAvatI ane puSpacUlA /10 paumAvaI ya gorI, tathA 'padmAvatI, gaurI gaMdhArI lakhamaNA "susImA ya gAndhArI, lakSmaNA, "susImA jaMbUvaI saccabhAmA, jabUvatI satyabhAmAM 'ppiNI kahaTTa mahisIo 11aaaa rukmiNI A ATha kRSNanI paTarANIo che. ./11 'jakhkhAya janmadizA yakSA, yakSadattA, bhUA taha ceva bhUaditrA yA bhUtA, bhUtadattA, paseNA veNA reNA, pasaNA, veNA ane reNA bhaINIo sthUlibhadrassa/1ro A sAta "sthUlibhadranI baheno che. 12 iccAI mahAsaIo, ityAdi niSkalaMka zIlane dhAraNa karavAvALI jayaMti akalaMka sIla kaliAo "mahAsationI jaya ho. akkavi vajjaI jAsiM, jemanA yazano DaMko Aje paNa jasa paDato tihueNe "sayalo13 "samagra tribhuvanamAM vAgI rahyo che./13 sakala tIrtha vaMdanA . bhAvArtha: A sUtramAM zAzvata-azAzvata badhA tIrthone vaMdanA karavAmAM AvI che. sakalatIrtha vaMduM kara joDa, badhA tIrthone huM hAtha joDIne vaMdana karuM chuM. pajinavara nAme maMgala koDA zrI jinezvara prabhunA nAmathI karoDo maMgala pravRtta thAya che. pahele svarge lAkha batrIza, pahelA svargamAM sthita "batrIsa lAkha jinavara catya "namuM niza-dizA jinezvaranA pacaityone nitya "huM vaMdana karuM chuM. ll1al, * bIje lAkha aThThAvIsa kahyAM, bIjA devalokamAM aThThAvIsa lAkha, trIje bAra "lAkha sadahyAM. trIjA devalokamAM "bAra lAkha, cothe "svarge aDa lakSmadhAra, cothA devalokamAM ATha lAkha ane pAMcamA devalokamAM pAMcame vaMduM glAkha japacAra //rA cAra lAkha jina-caityone huM vaMdana karuM chuM.rA Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chaTTe svarge "sahasa pacAsa, chaThThA devalokamAM pacAsa hajAra, sAtame cAlIsa sahasa prAsAdA pasAtamAM devalokamAM cAlIsa hajAra, AThamAM devalokamAM 'AThame svarga cha hajAra 9cha: "hajAra, navamAM ane dazamAM devalokamAM navapadazame vaMdu pazata cAra In3 sthita cAra "so jina-caityone huM vaMdana karuM chuM III agyAra bArame traNaseM sAra, "agiyAramAM ane bAramAM devalokanA maLIne traNaso, nava "raiveyake traNaseM aDhArA nava "raiveyakamAM traNaso aDhAra tathA pAMca anuttara sarve "maLI, pAMca anuttara vimAnamAM pAMca jina caitya che badhAne lAkha corAsI wadhikAM vAlIkA meLavIne pacaurAzI lAkhathI wadhika Il4o. sahasa sattANuM trevIza sAra, "sattANuM hajAra ane trevIsa (84,970,23) jinamaMdira che. (emane huM vaMdana karuM chuM.) "jinavara bhavana taNo "adhikArI jemano adhikAra zAstromAM varNita che evA lAMbA "so jojana vistAra A jina maMdira 'so yojana lAMbA, pacAsa jauMcA bahotera dhAra pI "pacAsayojana pahoLA ane bahotera yojana uMcA che. //pA "ekaso eMzI biMba pramANa, A pratyeka jina caityomAM sabhA sahita sabhA sahita eka caitye jANI "ekaso eMsI jinabiMbonuM pramANa che. "so koDa bAvana koDa saMbhAla, A badhAne meLavIne ekaso bAvana "kroDa, lAkha corANu "sahasa cauAlIel RcorANuM lAkha, "gumAlIsa hajAra 6ll 'sAtase upara sATha vizAla, 'sAtaso sATha vizAla (1,para,94,44,760) savi pabiMba praNamuM traNa kAlI badhI pratimAonuM smaraNa karI traNeya kALamAM huM praNAma sAta broDane "bahoMtera lAkha, karuM chuM. sAta kroDa ane bahoMttera lAkha bhavanapatimAM devala bhAkhAzA (7,72,00,000)bhavanapatinA AvAsomAM "jina-maMdira "kahelA che. zA (emane huM vaMdana karuM chuM.) ekaso eMzI pabiMba pramANa, A pratyeka jina caityo (maMdiro)mAM Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka-eka caitya saMkhyA jANA "terase kroDa nevyAzI kroDa, "sATha lAkha vaMduM kara joDATA batrIse ne ogaNasATha, tirthyalokamAM caityano pATha. "traNa lAkha ekANuM hajAra, traNaseM vIza te biMba juhAra lA vyaMtara jyotiSImAM valI jeha, zAzvata jina vaMduM tehA RSabha candrAnana "vAriNa, 2vardhamAna "nAme guNa-seNa 10 "sametazikhara vaMdu jina vIza, aSTApada vaMduM covIzA vimalAcalane gaDha giranAra, 'Abu upara jinavara juhAra 115 zaMkhezvara kesariyo sAra, tAraMge zrI ajita juhAra aMtarikta vAkANo zvAsa, "jirAulo ne thaMbhaNapAsa 1ra. ekaso eMsI pajina-biba (pratimA) che. badhuM maLIne teraso nevyAsI 'kroDa ane sATha lAkha (13,89,60,00,000) jina biMba che. jemane huM hAtha joDIne vaMdana karuM chuM. IITA "tithvalokamAM arthAt manuSyalokamAM batrIso ogaNasATha (3259) zAzvata caityonuM varNana Ave che. jemAM traNa lAkha, "ekANuM hajAra, (3,91,320) traNaso vIsa dina pratimAo che jemane huM vaMdana karuM chuM. II enA sivAya 'vyaMtara ane jayotiSI devInA nivAsamAM je-je zAzvata jina-bimba che emane huM vaMdana karuM chuM. guNazreNIthI paripUrNa cAra zAzvata jinabiMbonA 'zubhanAma zrI RSabha, candrAnana, vAriSaNa ane vardhamAna che. I1nA "sametazikhara para "vIsa tIrthakaronI pratimAo che, aSTApada para "covIza tIrthakaronI pratimAo che. tathA zatruMjaya giranAra ane 'Abu upara paNa jina pratimAo che e badhAne huM vaMdana karuM chuM./11 zaMkhezvara, kesariyAjImAM tIrthakaronI suMdara pratimAo che, temaja tAraMgA upara ajitanAthanI pratimA che. e rIte aMtarikSa pArzvanAtha, vAkANA pArzvanAtha, 'jIrAvalA pArzvanAtha, staMbhana pArzvanAtha e badhAne huM vaMdana karuM chuM. I1ra alaga-alaga gAmomAM, nagaromAM, puromAM ane moTA zaheromAM, guNonA gRharUpa je jina-maMdira che emane huM vaMdana karuM chuM gAma nagara pura pATaNa jeha, jinavara-caitya "namuM guNagehA Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viharamAna vaMduM "jina vIza, prasiddha anaMta unameM nizadina 13 aDhI dvIpamAM je aNagAra aDhAra "sahasa zIlAMganA dhAra paMca mahAvrata samiti sAra, pAle upalAve paMcAcAra I14aa bAhya atyaMtara tapa ujamAla, te muni vaMduM guNa "maNimAlA 'nita nita 2uThI kIrti karuM jIva kahe "bhavasAyara khataruM 15 vIsa viharamAna "jinezvara temaja Aja sudhI thayelA anaMta siddho ne huM pratidina 15namaskAra karuM chuM. I/13 aDhIdvIpamAM je sAdhu aDhAra hajAra zIlAM-rathane dhAraNa karavAvALA che, "pAMca mahAvrata pAMca samiti tathA pAMca AcAranuM, "svayaM pAlana karavAvALA che. bIjAone paNa pAlana karAvanArA che. ll14o. bAhya ane atyaMtara tapa karavAmAM udyata, guNarUpI ratnonI mALA dhAraNa karavAvALA munione huM vaMdana karuM chuM. jIvavijayajI mahArAja kahe che ke 11nitya prAtaHkALamAM 12uThIne A badhAnuM huM phakIrtana karIne paibhavasAgarathI "pAra utaruM. 1po. huM mAhajaNANa sakjhAya che bhAvArtha A sajhAyamAM zrAvakanA karavA yogya chatrIsa kartavyo (je 36 naMbara dvArA batAvyA che)nuM varNana che. A mAMgalika pratikramaNa temaja devavaMdanamAM sajhAya rupe bolAya che. mannata jiNANamANe, "jinezvara bhagavaMtonI AjJA mAno, micchu pariharaha dharaha sammattA mithyAtvano tyAga karIne samyakatvane dhAraNa karo, -cha-viha - Avasmayami, -97: prakAranI Avazyaka kriyA karavA mATe utto hoI paI divasa 1 pratidina prayatnazIla bano tevA pavesu posahavaye, 15rvatithiyomAM pauSadha karo, "supAtradAna, "dA asIlatavoa wbhAvoe, brahmacaryanuM pAlana, tapa-anuSThAna ane maitrAdi pasajhAya namukkAro, bhAvanA karo,"svAdhyAyamAM magna bano, "navakArano jApa karo, parovayAro ajayaNA aArA paropakAra karo ane AvavA-javAnI kriyAmAM jayaNA rAkho.rA ujiNapUA, jiNathuNaNuM, jinezvara prabhunI pUjA karo, emanI stuti karo Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'guruthua, sAhammiANa vacchala / vavahArasa ya suddhi, 24raha-jattA 5tityajattA ya III 26uvasama 27vivega 28saMvara 29bhAsA-samiI, cha-jIva-karuNAya / 31dhammia-jaNa-saMsaggo, 32karaNa-damo, caraNa-pariNAmo II4 / / 34saMghovara bahu-mANo, putthaya-lihaNaM, pabhAvaNA titze / saddhANaM kiccameaM, nicca su-guruvaeseNuM pA 21gurudevanI prazaMsA karo, sAdharmikonI bhakti sevA karo, 23zuddha vyavahAranuM AcaraNa karo, 242thayAtrA temaja tIrthonI yAtrA karo gA stotuH zAnti nimitte, 11mantrapadaiH 10zAntaye rastaumi / / 1 / / omiti nizcita vacase 12namo namo bhagavate'haMte pUjAm; kaSAyone zAMta karo, satyAsatyanI parIkSA karo, navA karma baMdhAya nahI evI pravRtti karo. ragbolavAmAM viveka ane SaTjavanikAya upara dayA karo. 31dhArmika janonuM saMsarga rAkho, indriyonuM damana karo, cAritra grahaNanI bhAvanA rAkho. / / 4 / / 34caturvidha saMghanuM bahumAna karo. 35zAstra lakho, lakhAvo ane jainazAsananI prabhAvanA karo zrAvakonA A dhArmika zubha nitya kRtya che. je sadgurunA upadezathI jANavA joIe. // 5 // laghu zAMti stava bhAvArtha : A zrI zAMtinAtha prabhuno stotra che. nADola nagaramAM phelelI bImArIne dUra karavA mATe AcArya zrI mAnadevasUrijIe A stotra racyuM. ene bhaNavAthI ane sAMbhaLavAthI temaja eno maMtrita jalane chiDakavAthI badhA roga dUra thAya che ane zAMti thAya che. pazAnti zAnti nizAnta, zAnta zAntADazivaM namaskRtya; zAMtinA sthAnarUpa, rAga-dveSa vinAnA ane jemanA 4aziva upadrava zAMta thaI gayA che evA zrI zAMtinAthane namaskAra karIne stuti karanAranI zAMtinA heturupa hovAthI 10zAMtinA arthe 11maMtronA pada vaDe rahuM stuti karuM chuM // 1 // 13 evuM nizcayAtmaka vAcaka pada che jemanuM evA *samagra aizvaryavAlA papUjA ne yogya 115) Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "zAnti jinAya jayavate, tharAgAdine jitanAra yazavAlA ane indriyone damana karanArA, yazasvine svAmine daminArA munirAjanA svAmI evA "zAMtinAtha ne vAraMvAra namaskAra thAo. /rA' sakalAtizeSakamahA, "samasta cotrIza atizayarUpa mahAna saMpatti samanvitAya zasyAya; saMpatti thI yukta prazaMsA karavA yogya patralokya pUjitAya ca, patraNa lokanA jIvothI pUjita "namo namaH zAntidevAya all evA zrI zAMtinAtha ne vAraMvAra namaskAra thAo.If all "sarvAmara susamUha, "samasta devatAonA suMdara samUhanA svAmika saMpUjitAya na jitAya; svAmi causaTha IndrothI pUjita "aparAjita bhuvanajana pAlanoghata, traNa lokanAM jIvonuM pAlana karavAmAM atizaya tatpara 'tamAya satata namastasmA evA "zrI zAMtinAtha prabhune mArA hamezA'namaskAra thAo.II4ll sarva duritIgha nAzana, "sarva pApanA samUhano nAza karanArA karAya "sarvAziva prazamanAya; "sarva upadravane samUla upazama karanArA duSTa "graha bhUta pizAca, duSTa 'graha bhUta pizAca ane zAkinInA upadravane zAkinInAM pramathanAyApI 2nAza karanArA evA zAMtinAtha prabhune namaskAra thAo.//pA yasyati nAma matra, je zAMtinAtha prabhuno pUrvokta nAmarUpa maMtrathI pradhAna "vAkyopayoga kRta toSA; "sarvottama pavitra evA vacana nA prayogathI saMtuSTa citta vAlI vijayA kurute jana hita, vijyA devI je manuSyo nA hita kare che ane AgaLa umiti nutA janamata thatuM zAMtiell jenI stuti karAze evA zrI zAMtinAtha prabhune "he bhavya jo tame namaskAra karo ll "bhavatu namaste bhagavati! he bhagavati ! vijayA devI! jayavAlI sujayA devI vijaye! sujaye! parAparijite! bIjA devothI nahi jitAyelI evI ajitA devI! "aparAjite! jagatyAM, aparAjitA devI "Apa vizvamAM "jayatIti jayAvahe! bhavati | jayavaMtA vartA, A pramANe stuti karanArane vijayI banAvanArI evI he sarvadeviyo!tamane namaskArathAo III Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvasyApi ca saMghasya, bhadra kalyANa maMgala prada sAdhUnAM ca sadA ziva sutuSTi puSTiprade! jIyAH IITA "bhavyAnAM kRta siddha! nivRti nirvANajanani! sattAnA abhaya pradAna nirate! anamoDastu "svasti prade"tubhA bhaktAnAM jajUnAM, zubhA vahe! 'nityamudyate! devi! samyagu deSTinAM pravRti rati mati buddhi pradAnAya 10 caturvidha sarva saMghamAM sukha kalyANa ane "maMgala ne karanArI devI mokSane sAdhanAra munione niraMtara nirupadrava karanArI cittanI prasannatA dharmanI puSTi karanArI "he devI! tame jayavatI ho ! "bhavya jIvone siddhi ApanArI prANIone cittanI samAdhi ane "mokSamAM sahAyaka nirbhayatA devAmAM 'tatpara ane kalyANane ApanArI he devI!"tamane namaskAra holA. "bhakta jIvono kalyANa karanArI samya daSTi jIvone papairya prIti, mati ane buddhine "ApavAne he devI tame "niraMtara sAvadhAna ho, 10nA "jina zAsana prati rAgavAlA ane zAMtinAtha prabhune namaskAra karanArA "jagatanA jIvonI lakSmI saMpatti, kIrti ane yaza ne vadhAranArI he jayA devI! tame jaya pAmo I/11L pANI, agni jhera sarpa mAThAgraha "rAjA "roga yuddhanA bhayathI rAkSasa zatruono samUha marakI cora A sAta, iti(bhaya) ane jaMgalI jAnavaronA bhayathI I/1rA. have rakSaNa karo 7rakSaNa karo atizaya nirupadrava karo 'jinazAsana niratAnAM, zAMti natAnAM ca jagati janatAnA zrI "saMpatkIrti yazovardhvani! jayadevi!"vijayasvAlA salilAnala viSa viSadhara duSTagraha parAja roga raNa ubhayataH rAkSasa ripu gaNa mAri caurati vyApadAdilmaH 1ra 15atha rakSaka Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19kuru kuru zAMti ca kuru kuru sadeti, atizaya zAMti karo niraMtara zAMti karo atuSTi kuru kuru puSTi, atuSTi karo "puSTi karo ane rahakukuru vasti ca "kurukuru svaI1al kalyANa karo niraMtara tame A kArya karo I/1all 'bhagavati ! guNavati ! ziva zAnti, he bhagavati ! he guNavati ! A lokamAM manuSyonuM thatuSTi puSTi "svastIha kurukuru "janAnA palyANa zAMti tuSTi puSTi maMgala karo 11jyoti svarUpI devI "omiti namo namo hoM hIM hUMhaDa "tamane namaskAra thAo haoN thI hIM sudhInA sAta zAMti yaH kSa hIM phaT phaT svAhA ll14o maMtranA bIja che. ll14o phaphasvAhA viddha nAzaka maMtrabIja che. evaM yajJAmAkSara 'e pramANe je zAMtinAthanA nAmaakSara rUpa purassara saMstutA pajayAdevI; maMtrapUrvaka stuti karAyelI evI pajayAdevI kurute "zAnti namatAM, "zrI zAMtinAtha prabhune namaskAra karanArAone zAMti kare che namonamaH 9zAMtaye tasma 1po 1evA zAMtinAtha prabhune vAraMvAra namaskAra thAo. //upA iti pUrvasUri darzita, A pramANe pUrvAcAryoe batAvelA enA matrapada pavidarbhitaH stavaH zAntiH mannanA padathI garbhita evuM zAMtinAtha prabhuno stavana je 'salilAdi bhaya vinAzI, "jala vagerenA bhayono nAza karanAra che ane 11bhakti 1zAjyAdi karaphyu ''bhaktimatAml/1dA karanArA manuSyone zAMti Adi sukha ne karanAra che. 1dI "yazcana paThati sadA, je mANasa 'niraMtara A pAThane bhaNe che kRNoti bhAvayati vA yathAyogama; ekAgracittathI je sAMbhaLe che athavA manamAM bhAvita kare che sa hi zAntipade yAyAta, te mANasa avazya zAMtipada (mokSa) ne pAme che sUri zrImAnadevasthAnA ane zrI mAnadeva sUri paNa mokSa ne pAme che /1NA upasargA akSayaM yAnti, zrI jinezvara bhagavAnanI pUjA thI chidyane pavidana vallayaH upasargo nAza pAme che "manaH prasannatAmeti, pavighnarUpI velaDIyo chedAya che pUjyamAne jinezvare 18 ane mana prasannatAne pAme che! 18 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakala tIrtha ja e " vaMdanA. siddha anaMtA namuM nizadisa vaimAnika devaloka meM kula jinamaMdira-84,97,023 kula jinabiMba-1,52,94,44,760 pAMca (caitya) anuttare navaraiveyake traNaseM aDhAra (318) (11-12 meM rUoo) (9-10 meM 400) 8 meM sva 7me svarga * 6 000 ( 40, ooo pa0, ooo za 6 ke svarga trIjI vaza lAkha pameM vaMdu cothe 8 lAkha pahele svarge lAkha 32, bIje lAkha 28 jyotiSI ke asaMkhya maMdira biMba | ba ) ))))))))) jyotiSa cakra ke ke jyotiSa cakra Idhi " I " kaMdare nasava Nie mAM ya biMba FON Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmarakSA vajra paMdara stotra Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarva maMgala mAMgalyuM, sarva maMgalomAM mAMgalika 4sarva kalyANa 'kAraNam; 4sarva pakalyANanuM kAraNa pradhAnaM sarva dharmANAM, sarva dharmamAM mukhya evuM jaina jayati zAsanam // 19 // 10jaina 11zAsana 12jayavaMtu varte che. noTa : traNa thoyavALAone pratikramaNamAM laghuzAMti nahIM hovAnA kAraNe traNa thoyavALA vidyArthIoe zAMtinA badale AtmarakSA stotra ane gautama svAmIno chaMda A be sUtra yAda karavA. parIkSAmAM traNa thoyavALA vidyArthIone laghu zAMtinI jagyAe A be sUtra pUchavAmAM Avaze. AtmarakSA vajra paMjara stotra bhAvArtha : jema pakSI pAMjarAmAM surakSita hoya che tema A namaskAranA vajra jevA abhedya pAMjarAmA AtmA surakSita rahe che. jethI bahAranI koI Apatti AvI na zake. OM parameSThi -namaskAra sArUM navapadAtmaka 13 yukta navapada svarUpa paMca parameSThi namaskArane AtmamarakSAkare 'vajra, mArI potAnI rakSA mATe vajranA pAMjarAnI jema huM paMjarAmaM smarAmyahaM ||1| smaraNa karuM chuM. arthAt parameSThI namaskArathI mArA zarIra para kavaca banAvuM chuM // 1 // 13 namo arihaMtANaM padanuM zira chatra mArA mAthe che. 1OM namo siddhANaM A padathI mArA mukha para degzreSTha kavaca karAya che. OM namo arihaMtANaM zirasyuM zirasi sthitaM paOM namo siddhANaM, mukhe mukhaparTa varga 2 OM namo AyariyANaM, aMgarakSAtizAyini, 13 namo AyariyANaM padathI aMganI utkRSTa rakSA thAya che OM namo uvajjhAyANaM, paAyudha hastayordam|| OM namo uvajjhAyANaM "A pada be hAthamAM majabUta `zasra rUpa che IIII OM namo loe savva sAhUNaM, mocake pAdayoH zubhe 1OM namo loe savva sAhUNaM A pada be pagamAM mojaDI jevA che. eso paMca namukkAro, zilA vajramayI tale // 4 // eso paMca namukkAro A pada jamIna para vajramayI zilA jevo che (jenA para huM beThI chuM ) 4 119 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ savva pAva-ppaNAsaNo vapro vajamayo bahi pamaMgalANaM ca savvesiM, khADhi rAMgAra khAtikA // 5 // svAhAMta ca pade jJeyaM, paDhamaM havaI maMgalam / propari dhvajamaya,'pidhAna deha parakSaNe / / 6 / / mahAprabhAvA paroya, zudropadrava nAzinI, parameSThi padodbhUtA, kathitA 'pUrva sUribhiH II9] pacainaM kurute 42kSAM, parameSThi padaiH pasadA, tasya 13na syAd bhayaM, vyAdhi, 'zadhiSThApi kadAcana IIAII savva pAva-ppaNAsaNo A pada mArA cAre tarapha vajramaya kilA jevo che, pamaMgalANaM ca savvesi A kilAnI bahAra khAImAM maMdiranA aMgArA rupa che. pA svAhA che aMtamAM jene evuM paDhamaM havaI maMgalam pada dehanI parakSA mATe kilA upara vajramaya DhAkaNAM svarUpa che. 6 pUrvAcAryo vaDe kahevAyelI parameSThi padathI banelI paA parakSA (kavaca) mahAprabhAvazALI temaja kSudra upadravone 'nAza karanArI che / / / je vyakti parameSThi pado vaDe A rakSAne pahaMmezA kare che tene kyAreya paNa bhaya, vyAdhi, ke 'Adhi (mAnasika pIDA) hotI nathI. gautamasvAmI chaTha vIra jinezvara kero ziSya, gautama nAma japo nizadiza, jo kIje gautamanuM dhyAna, to ghara vilase nave nidhAna // 1 // gautama nAme gayavara caDhe, manavAMchita helA saMpaje, gautama nAme nAve roga, gautama nAme saMrva saMyoga // 2 // je vairI viruA vaMkaDA, tasa nAme nAve TukaDA, bhUta preta navi chaMDe prANa, te gautamanA karuM vakhANa // 3 // gautama nAme nirmala kAya, gautama nAme vAdhe Aya, gautama jina-zAsana zaNagAra, gautama nAme jaya-jayakAra // 4 // sAla dAla surahA ghRta ghola, manavAMchita kApaDa taMbola, ghara sugRhiNI nirmala citta, gautama nAme putra vinIta // 5 // 120 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghara mahigala ghoDAnI joDa, vAru pahoMce vAMchita koDa, mahiyela mAMhe moTA rAya, jo tuTe gautamanA pAyA pANI gautama udayo avicala bhANa, gautama nAma japo jagabhANa, moTA maMdira meru samAna, gautama nAme saphala vihANa II gautama praNamyA pAtika Tale, uttama naranI saMgati male, gautama nAme nirmala jJAna, gautama nAme vAdha vAna pATA puNyavaMta avadhAro sahu, guru gautamanA guNa che bahu, kahe lAvaNya samaya karajoDa, gautama tUThe saMpatti koDa lA thI snAtasyA - stuti ke bhAvArtha prabhu mahAvIranA janmAbhiSekanA manamohaka dazyane Abehuba ullekhita karatI A stutio paphakhI, caumAsI temaja saMvatsarI pratikramaNamAM stutirUpe bolAya che. snAtasyApratimasya meruzikhare bAlyAvasthAmAM meruparvata upara abhiSeka karAyelA zacyA vibho zaizave, nirUpama prabhunA rUpanA avalokanathI rupAlokana vismayAhata rasa utpanna thayelI vismaya rasanI bhrAjyA bhramaccakSusAra brAMtithI caMcala banelA netrovALI indrANIne ubhRSTa nayana prabhA padhavalita "kSIra samudranuM jaLa rahI to nathI gayuM evI kSIrodakApazaThThayA, zaMkAthI potAnI netra kAMtithI "ujajavala banelA vandrayasya punaH punaH sa jayati jemanA 7mukhane vAraMvAra lUkyuM evA te zrI vardhamAno ajinaH 1. vardhamAna prabhu 3jayane prApta ho I/1 hiMsAMsAhata paghareNu kapiza haMsanA pAMkhothI uDelA kamala parAgathI pIta akSarArNavAsmIbhUrti , evA "kSIra samudranA jaLathI bharelA ane kumairapsarasAM payodhara bhara "apsarAonA stana samUhanI praspaddhibhiH kAgyeH 'spardhA karavAvALA suvarNanA ghaDAthI jayeSAM "mandara ratnazaila zikhare meruparvatanA ratnazaila nAmanA zikhara upara Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ''mokSAgradvArabhUtaM ''vrata'degcaraNa phala cAritrarUpI phaLa ApavAvALA, AvelA,15mokSanA dvAra samAna, vrata ane 19jJeya bhAva pradIpaM, pabhaktyA nityaM prapadye zrutamahamakhilaM 22samasta vizvamAM advitIya evA samasta zruta ne huM haMmezA mATe bhaktipUrvaka svIkAra karuM chuM. III 22sarvalokaikasAram // 3 // (A caturtha stuti cAra thoya karavAvALAnI apekSAe lakhavAmAM AvI che.) 'niSpaklR ravyoma 'nIla dyuti malasadRza vAdaLArahita svaccha AkAzanI nIla prabhAvALA, 'AlasyathI maMda dRSTivALA, bIjanA caMdranI jema vakra dADhovALA, gaLAmAM bAMdhelI ghaMTaDaonA nAdathI matta jharatA bAlacandrAbhaderUM mAM ghaMTAraveNa prasRta madajalaM byakSaHsarvAnubhUtirdizatu mu5 21mamarasadA 23sarvakAryeSu 24siddhim // 4 // 19jANavAyogya padArtho mATe dIpakasamAna, 1pUrayanta samantAt / 10madajala ne cArebAju phelAvelA 17kAmadaH 18kAmarupI 14ArUDho divyanAga vicarati pagagane 13evA divya hAthI upara 4virAjita, 15AkAzamAM, 16vicaravAvALA 17icchitane ApavAvALA temaja 18icchitarupa banAvavAvALA,sarvAnubhUti vyakSa 21mane haMmezA 23sarvakAryomAM 24siddhi pradAna karo. // 4 // (122) 14ArUDho divyanAga ''vicarati pagagane evA divya hAthI upara javirAjita, 15AkAzamAM, 17kAmada: 18kAmarupI vicaravAvALA icchitane ApavAvALA temaja 18icchitarupa byakSaH sarvAnubhUtirdizatu5 21mama sadA banAvavAvALA, sarvAnubhUti vyakSa mane haMmezA 27sarvakAryeSu 24siddhim // 4 // 23sarvakAryomAM 24siddhi -pradAna karo. I|| 122 Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja tapa citavaNI kAussaganI vidhi - kAussagga mudrAmAM ubhA rahIne A pramANe ciMtana karavuM - he jIva vIra prabhue cha mAsI tapa karyuM che. guruAjJAmAM bAdhA na hoya to tuM karIza? zakti paNa nathI pariNAma paNa nathI. 5 divasa ochuM chamAsI tapa karIza? zakti paNa nathI. pariNAme paNa nathI. 10 divasa ochuM karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 15divasa ochuM karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 20 divasa ochuM karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. | 25 divasa ochuM karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. pa mAsI tapa karIza ? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. [4mAsI tapa karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 3 mAsI tapa karIza ? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 12 mAsI tapa karIza ? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 1 mAsI tapa karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 29 upavAsa karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 28 upa. karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. | 27 upa. karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 26 upa, karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. | 25 upa. karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 24 upa. karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. | 23 upa. karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 22 u5. karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 21 upa. karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 20 upa. karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. | 19 u5. karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 18 upa. karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. | 17 upa. karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 34 bhakta karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 3ra bhakta karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 30 bhakta karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. | 28 bhakta karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 26 bhakta karIza ? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 24 bhakta karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 22 bhakta karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 20 bhakta karIza? zakti paNa nathI. pariNAma paNa nathI. 18 bhakta karIza? zakti che. pariNAma nathI. 16 bhakta karIza? zakti che. pariNAma nathI. 14 bhakta karIza? zakti che. pariNAma nathI. 12 bhakta karIza? zakti che. pariNAma nathI. 10 bhakta karIza? zakti che. pariNAma nathI. 8 bhakta karIza? zakti che. pariNAma nathI. 6 bhakta karIza? zakti che. pariNAma nathI. 4 bhakta karIza? zakti che. pariNAma nathI. abhattaa (upavAsa) karIza? zakti che. pariNAma nathI. AyaMbila karIza? zakti che, pariNAma nathI. ekAsaNuM karIza? zakti che. pariNAma nathI. biyAsaNuM karIza ? zakti che pariNAma nathI. purimuThuM karIza ? zakti che. pariNAma nathI. sAruM porasI karIza? zakti che pariNAma nathI. porasI karIza? zakti che. pariNAma nathI. navakArasI karIza? zakti paNa che. pariNAma paNa che. evuM ciMtana karIne kAussagga pAravo. Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ noTa : pahelAM jeNe aTThAInuM tapa karyuM hoya temaja vartamAnamAM jemane navakArasI karavAnI bhAvanA hoya, enI apekSAe A vidhi lakhI che.. .bAkI jene jIvanamAM jeTalA upavAsa karyA hoya tyAMthI e vyaktie 'zakti che pariNAma nathI.' evuM kahevAnuM zaru karavuM. temaja je tapa Aje ka2vAnI bhAvanA hoya tyAM sudhI pahoMcIne ''zakti paNa che, pariNAma paNa che.'' kahIne kAussagga pA2I levo. jema ke Aje Apane upavAsa karavo hoya to ''upa. karIza ? zakti paNa che pariNAma paNa che.'' AvuM ciMtana karI kAussagga pArI levo. paraMtu enA AgaLa AyaMbila karIza ? vagere jIvane pUchavAnI jarura nathI. vizeSa dhyAna rAkhavo ke jo tame 16 upavAsathI uparanI tapasyA karI hoya tyAre to sIdhA ja jeTalA upavAsa karyA hoya tyAMthI AgaLa badhI jagyAe zakti che, pariNAma nathI. kahevAnuM zaruM karavuM. paraMtu 17thI nIcenA tapanI gaNatarI 'bhakta'thI karavAmAM Ave che. arthAt jo tame 16 upa. karyA hoya to ene bhakta banAvavA mATe 16 ne Dabala karIne 2 plasa karavAthI 34 bhakta thAya che. A pramANe jo aDhAI karI hoya to 8+8 = 16 + 2 = 18 bhakta thAya che to aThThAIvALAne 18 bhaktathI ''zakti che, pariNAma nathI.' ema kahevAnuM zaru karI levuM joIe. A pramANe badhI tapasyAmAM samajI levuM. joke zarUAtamAM A tapa ciMtavaNInA kAussaggamAM 16 navakAranI apekSAe thoDo vadhAre samaya lAgI zake che. paraMtu pachI abhyAsa thaI javAthI saraLatAthI thaI zakavAthI A ciMtanamAM vizeSa lAbha maLe che to samajadAra vyaktie A zIkhI levuM hitAvaha che. rAIa pratikramaNanI vidhi prathama sAmAyika laIne icchA. kusumiNa dusumiNa ohaDAvaNiyuM rAIa pAyacchitta visohaNathaM kAussagga karuM ? IcchuM ? icchA. kusumiNa dusumiNa... visohaNathaM karemi kAussagga annattha. 4 logDasa no kAu. pragaTa logassa. khamA. jagaciMtAmaNinuM caityavaMdana, aMkicithI jayavIyarAya, eka eka khamA. ApatAM ApatAM bhagavAnahaM, AcAryahaM, upAdhyAyahaM, sarvasAdhuhaM bolavuM, khamA,icchA. sajjhAya saMdisAhuM ? icchuM. eka khamA. IcchA. sajjhAya karuM? IcchuM. eka navakA2, bharahesara sajjhAya, eka navakAra, icchakAra, caravaLA upara hAtha rAkhIne icchA. rAia paDikkamaNe ThAuM ? icchuM 'savvasavi rAIa' namrutyuchyuM. 124 Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karemi bhaMte, icchAmiThAmi. sa. annattha. eka logassano kAu. pragaTalogassa. savaloe arihaMta ceiyANa karemi kAu. annattha eka logassano kAu. pukharavara, suasta bhagavao. karemi kAussagga. annattha. nANaMmi ke ATha navakArano kAu. siddhANaM-buddhA, muMhapatti paDi lehana. be vAMdaNA. icchA. rAIe AlouM? icche. sAta lAkha, pahele prANAtipAta, sabsavi. * jamaNo ghUMTaNa Ubho karIne eka navakAra, karemi bhaMte, IcchAmi paDikkamiuM. vaMdig, be vAMdaNA, abhuDhio, be vAMdaNA. Ayariya uvajhAya. karemi bhaMte. icchAmi ThAmi. sa. annattha. tapa ciMtavaNI no kAu athavA 16 navakArano kAussagga, pragaTa logassa. muMhapatti paDilehaNa be vAMdaNA. sakala-tIrtha. paccakhkhANa. sAmAyika-cauvisattho-vaMdaNa paDikkamaNa-kAussagna-paccakhANa karyuM che jI icchAmo aNasaDhei namo khamAsamaNANe tahatti. puruSoe vizAlalocana temaja strIoe saMsAra dAvAnala, namutthaNe. arihaMta ceiyANuM. karemi kAu. annattha. eka navakArano kAu. kalyANakaMdanI prathama stuti, logassa savaloe arihaMta ceIyANa. annattha. eka navakArano kAu. bIjI stuti, pukharavara. suasa bhagavao karemi kAu. annattha. eka navakArano kAu. trIjI stuti, siddhANaM-buddhANaM. (cArathomavALA vaiyAvaccagarANe, annatya, eka navakArano kAu. cothI stuti.). namutthaNe thI jayavIyarAya, eka eka khamA ApatAM ApatAM bhagavAnAM, AcAryAM, upAdhyAyAM, sarvasAdhuhaM, bolIne caravaLA upara hAtha rAkhIne aDhAIjesu (cAra thoyamAM mAtra namuskurNa che.) sImaMdhara svAmI ane zatruMjayanuM caityavaMdana karI sAmAyika pAravI. ekAsaNA, biyAsaNA, nIti, AyaMbilanuM paccakakhANa . uggae sUre namukkAra sahiaM, porisI, sADhaporisI (sUre uggae purimuDha) mukisahie paccakhAI uggae sUre (sUre uggae) cauvilaMpi AhAra, asaNaM, pAchuM, khAIma, sAIma, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, pacchannakAleNaM, disAmoheNaM, sAhuvayaNeNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAvittiyAgAreNaM, AyaMbila nIvivigaIo paccakhkhAI annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, levAleveNe gihatyasaMsaTheNaM, uSmittavivegeNaM, pahuccamakhieNaM, pAridrAvaNiyAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAhivattiyAgAreNaM, egAsaNa biAsoM paccakhkhAI, tivihaMpi AhAra, asaNaM, khAIma, sAIma, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, sAgAriyAgAreNaM, AuTaNapasAreNaM, Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruabduDhANeNaM, pArikAvaNiyAgAreNuM mahattarAgAreNaM, savvasamAhivattiyAgAreNaM, pANassa leveNa vA, aleveNa vA, accheNa vA, bahuleveNa vA, sasintheNa vA, asittheNa vA vosiraI (vosirAmi) noTa : ekAsaNA, biyAsaNA, ekalaThANA, nIvi vagerenuM paccakkhANa letA samaye Apane je paccakkhANa levAnuM hoya e paccakkhANanI manamAM dhAraNA karavI. AyaMbilanuM paccakkhANa letA samaye 'paDuccamakkhieNaM' e pada bolavuM nahIM. pANahAranuM paccakkhANa pANahAra, divasacarimaM, paccakkhAI, (paccakkhAmi) annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAhivattiyAgAreNaM, vosiraI (vosirAmi) / traNa zoyano DAya vibhAga noTa :- traNa thoya vALAoe A kAvya - vibhAga kaMThastha karavo. prabhu sanmukha bolavAnI stuti zAsana malyu jina tAharuM ne, bhAva tArA cAhato, ajJAna nA paDaLa haTAvI, svarupa tuma sama yAcato AtmAtaNAM zuddha svarupanI, samajha sAcI Apajo, svAmI sImaMdhara araja mAharI, mane vItarAgI banAvajo / jyAM pApa jyAre eka paNa, tajavu ati muzkela che, te dhanya che jeo aDhAre, pApathI viramela che / kyA pApamaya muja jiMdagI, kyA pApa zUnya muni jIvana, jo tuma samo prabhu hIra Apo to karuM mukti gamana | huM kadI bhUlI jAuM to, prabhu tuM mane saMbhALaje, huM kadI DubI jAu to, prabhu tu mane ugAraje / huM vasyo chuM rAgamAM ne, tuM vase vairAgyamAM, A rAgamAM Dubela ne, bhavapAra tuM utAraje // 126 Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - AdinAtha jana che varanAbhisuta praNamAmi mudA, vRSabhesara nAma japo sukhadA duHkha dohaga roga miTe saghaLA, jaga kIrti kare sukha lahe vimaLA...(1) navi DAyaNa sAyaNa coTa kare, ahicora caraDana khobha kare, raNa rAvala mA jaza jIta bhalI, karino arino bhaya jAya TaLI...(2) zubha darza lo Iha rAjapure, bhalI bhAga jage bhagi dina bure, kari vaMdana sUri rAjendra dhaNI, sukha saMpatti lIla lahI sughaNI..(3) ja neminAtha jina caityavaMdana 7i gaDha gIranAre vaMdIye, nemIsara bhagavAna, jihA~ caitya jinarAjanA, vaMdu thira karI dhyAna nA bAla brahmacArI prabhu, tyAgI rAjula nAra, pazuo para prIti dharI, Apa bhaye aNagAra //rA/ bhavi paMkaja pratibodhane, pAmyA kevalanANa, upagArI urjitape, lIno pada nirvANa Ilal sUrIzvara rAjendrajI, bAvIsamA mahArAja, pramodaruci moya dIjie saMjama garIbanivAja jo mahAvIrajina caityavaMdana vIra jinesara sAhibA, vaLI darisaNa mahArAya viraho khiNa khiNa me hue, roma roma duHkha thAya ...1II mudrAmohanI sohanI, je dina dekhasu nena, te dina saphalo te sahI, cetana pAve cena...ArA Aja salUNA sAhibA, dharajo mahira sudhyAna sUri rAjendra nayaNe vasyA, pramoda ruci dila jANa...//all Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahI AzAtha stuti jaya nAbhinaMdana trijaga vaMdana tIrtha arbada maMDaNam, parabhAva rojana tattva zodhana, karma aridala khaDaNam, kalayaMti kamalA keli jasadhara, dhyeya dhyAtA vaMdanamuM, jaga jaMtu tAraNa duHkha vAraNa, moha malla vilaMDanam,.../1// sakala sampati dAna samaratha, siddhi sAdhana jinavarA, tIrtha saghalA je jagamAM, sakala kalimala duHkhaharA. jasu seva sAre pravara suravara, prema prIti manadharA, tihuM lokamAMhi jaina tIratha, vaMdo pUjo bhavivarA...rA Amula cUlA artha bahulA, vividha racanA lakarI, viruddha racanA vicAra varjita, samaya siMdhumAM bharI jasumAMhi pabhane sUri rAjendra, jaina ThavaNA jayakarI, bhaja varaja zaMkA nahi ya karavA, dhanamuni mana AdarI.../all - pArzvanAtha jina stuti ) arihaMta mudrA nirvikArI, karma rAzi vigAlitA, yogI raTe kara dhyAna lIlA, lalita guNa se lAlitA! mada madana mardita mAna moDI, svAtma dhyAnI jinavarA, nAgendra pUjita pArzva pratimA, tIrtha zrI zaMkhezvarA./1al sameta zikhare Atma guNakI, ramaNatA meM lInatA, avicala anUThI mukti ramaNI, ajaba pAI lInatA, sarvajJa saukhyAnaMta pAye, janma maraNa nivAritA, siddhAtmalaya kI jyotsanA meM rAjitA sukhakAritA...rA. madhurAti madhurI dezanA dI, saMgha sthApyA bodha se, raci dvAdazAMgI gaNadharone, jIti re pratibodha se. rAjendra sUri yatIndra vidyAcaMdra, bhAva prakAza meM, viSa viSaya tyAgI sarva virati, prApta Atma nivAsa meM..llall Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra jana stuti karI vaDanagare mahAvIra kI pratimA, anupama guNamaNi chAjejI, darza nihAle pApa pakhAle, atizayavaMta virAjejI; je nara zubha mana bheTe jinavara, vAMchita phala sahu pAvejI, bhAve je jina pUjA virace, bhava-bhava sukhIyA thAvejI.../1 siddhAratha trizalAnA jAyA, jaga jana nAtha kahAyAjI, kSatriyakuMDe janmyA jinajI, surapati mila tihAM AyAjI; snAtra mahotsava meragiri para, pAMDukavana sura ThAyAjI, vividha prakAre bhakti karake, mAtA pAse lAyAjI...rA tIsa varSa gRhavAse rahIne, saMjasa liyo sukhakArI, vividha sahyA upasarga prabhujI, pAyo kevala bhArIjI; pAvApurI meM mukti pAmI, sara divALI karatA, sUri rAjendra nI bhakti karatA, yatIndra muni bhava taratAjI....3 AdinAtha jina stavana sAthuM pure RSabha niNaMda, alabelo alabelo re, meM to pAyo ziva bIja pelo, alabelo alabelo re, tIna bhuvana meM pUjA sAthe, deva dAnava sahu kI, causaTha IMdra narendra seve, bhAmaNe jAu vaoNkI re../vaII alabelo... par darazana jana ehane mAne, nija-nija mata meM bolI re, yavana kahe mujha Adima bAbA, tattva gahe budha tolI re,.../rAalabelo... haMsa hoya to dUdha ja pIve, nIrakuM alago chaMDe re, paMDita jJAnI tima tattva khece, suTha nuM prema na mAMDe re...IkAalabelo.. kalpavRkSa aru citrAvelI, suramaNi prati kuNa choDe re, tIna bhuvana ko nAtha japAI, tehasu dila kuNa toDe re...jo alabelo... saMvata nava rasa nidhi Ika mAse, bhAdra sudi cotha dinameM re, Adima sUri rAjendraku vaMde, gulAba vijaya mana lina meM re.../pIalabelo.. Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAsupUjyasvAmI stavana (rAgaH-satya zIvaM suMdaram) muja pApIne tAra, sevakanA duHkha TALa, prema dRSTi karI bhALa, tAraka che tuma nAma ho ho...muja pApIne tAra o prabhujI..... vAsupUjya prabhu vinavu re, muja' pApIne tAra; aSTa karama lAre paDyA re huM to bhavobhava mAM pharyo re, sUkSma nigoda majhAra; paramAdhAmi vedanA re, bhogavI barIchI nI mA...2tA2ka che tuma nAma... trasa bAda2 vahi vAyu meM,upanyo anaMtI vAra, phUDa kapaTa meM kelavI re-2 duhavyA karI khAra ...IIIItAraka che tuma nAma... vrata paccakkhANa to bhAMgIyA re, mAnI nahIM tuma ANa, bhIma bhavodadhi mAhi ne re, veSakaryA bahu jANa, ... / / 4 / tAraka che tuma nAma pUrava puNya nA jorathI, Avyo prabhu tuma pAsa mahera karIne tArajo re-2, meM caraNo kA dAsa...pAtAraka che tuma nAma... nahIM koIno AdhAra...||1|| tAraka che tuma nAma... sUrIzvara rAjendranI re, meTo bhava duHkha saMja, vAcaka yatIndra munizanA re-2, vidyA name payakaMja...||6||...tAraka che tuma nAma... neminAtha jina stavana (rAgaH-merA jutA hai) sakhi nemi prabhu ne manAvajo re, piu maMdira velA Avajo re... zyAma saluNA kAmaNagArA, nayano nA pyAlA prANa thI pyArA; piyA rAjula Avi saMbhALajo re...||1||piu maMdira velA Avajo re... byAha maMDaiyA, jAna rasaiMyA, pazu choDaiyA, ratha pheraiyA; kAlA vAnA karIne manAvajo re...||2||Apiu maMdira velA Avajo re... toraNa AI, citta lubhAI, bhUpa murArI sAthe to lAI; koTI chappana yAdava lAvajo re...||3|Apiu maMdira velA Avajo re... 130 Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kema karIne prItama pyArA, arajI na mAnI nemI dulArA; nava bhavanI to prIta vicArajo re...|4||piu maMdira velA Avajo re... sahasa muni sahasaMyama bhino, sahasAvana meM kevala lino; bodhidAna bhavine apAvajo re...pApiu maMdira velA Avajo re.. huM to AvuMgI saMga tumhArI, prIti taju na prema nI kyArI; prabhu saMyama holI khelAvajo re...|6||piu maMdira velA Avajo re... rAjula kanyA satI kahAvI, dIkSA laIne mokSa sidhAvI; zIva nArIne saMga ramAvajo re...jJApiu maMdira velA Avajo re... mokSa sidhAye nemI jiNaMdA, sUri rAjendra nA muni yatIndA muni vidyAnI ha~sa purAvajo re...||8||piu maMdira velA Avajo re... bAhubalIjI nI sajjhAya (rAgaH-jaba pyAra kiyA to DaranA kyA....) bAhubalI kAussagga dhyAna meM re, mAna dharI mana mAya re; anujabandhu vaMdana kare, to jAve mujha lAja re / mAna tajo muni bAhubalI re / / 1 / / RSabha jinezvara mokalI re, devA tuma upadeza re; taja parivAra ane rAjane re, dhariyo sAdhuveza re / / 2 / / mAna tajo ghaNA dina taka tuma rahyA re, kAussagga dhyAna majhAra re; thira rAkhI mana dehane re,DagiyA na ragya na lagAra re,||3| mAna tajo zIta tApa meha sahyA ghaNA re, sUkhyo sAro zarIra re; velaDiyA chAI ghaNI re, to paNa tajiyo nahIM dhIra re||4|| mAna tajo aba avasara Avyo bhalo re, cUko mata munirAja re; chAMDo phUDa vicA2ne re, thira rahI karo zubha dhyAna re; brAhmI suMdarI Ima vinave re lo.. vacana suNI satiyA taNAM re, camakyA muni citta mAMya re; 131 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAya! hAya! khoTo karyo re, hai mujane dhikkAra re dI brAhmI suMdarI karma kATavA kAraNe re, choDyA saba parivAra re; rAjapATa saba dhana tajI re, lIno saMjayabhAra re IITii brAhmI suMdarI meM nahIM tajIyo mAnane re, durgatino dAtAra re; vaMdana karavA Daga bharyo re, kevala pAmyo zrIkAra reTI brAhmI suMdarI bAhubalI rAjendra pada tajI re, yatIndra banyA bhUpendra re; harSavijaya caraNA paDI re, saghalA kaTe bhavaphanda re sA brAhmI suMdarI to cAra thocano kAvya - vibhAga 2 okh lakhkhkhkhkhkhkhkhkh noTa -cAra thAya vALAoe A kAvya-vibhAga kaMThastha karavo. ja prabhu sanmukha bolavAnI stuti zAsana malyu jina tAharsane, bhAva tArA cAhato, ajJAnanA paDaLa haTAvI, svarupa tuma sama yAcato AtmAtaNAM zuddha svarupanI, samajha sAcI Apajo, svAmI sImaMdhara araja mAharI, mane vItarAgI banAvajo . jayAM pApa jayAre eka paNa, tajavu ati muzkela che, te dhanya che jeo aDhAre, pApathI viramela che. kyA pApamaya muja jiMdagI, kyA pApa zUnya muni jIvana, jo tuma samo prabhu hIra Apo to karuM mukti gamana / huM kadI bhUlI jAuM to, prabhu tuM mane saMbhALaje, huM kadI DubI jAu to, prabhu tu mane ugAraje ! huM vasyo chuM rAgamAM ne, tuM vase vairAgyamAM, A rAgamAM Dubela ne, bhavapAra tuM utAraje ! (32) Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rI neminAtha jina caityavaMdana che jayavaMta mahaMta niraMjana cho, bhavanA duHkha dohaga bhaMjana cho; bhavinetra vikAsa aMjana cho, prabhu kAma vikAra vigaMjana cho....nA jaganAtha anAtha sanAtha karo, mama pApa amApa samUla haro; arajI ura nemi niNaMda dharo, tuma sevaka chuM prabhunA visaro....rA sura arcita vAMchita dAyaka cho, sahu saMgha taNA prabhu nAyaka cho; giranAra taNA guNa gAyaka cho, kala haMsa taNI gati lAyaka cho....3 za zAMtinAtha caityavaMdana che zAMti jinezvara solamA, cakra pAMcama jANa; kAmakuMbha adhikathI, jasa mahimA vakhANa...//LA trigaDe besI dezanA, detA bhavi upagAra; bhavika kamala pratibodhatA, bhAva dharama dAtAra..//rA kevalajJAna divAkara, kevala kamalA kaMta; kSAyika cAritra anubhavi, lIdho bhavodadhi aMta ...lal anaMtavIrya alavesaru, paramAnaMda je pAmyA; Atama sukha ruci thaI, cale gatinA duHkha pAmyA.../4ll trikaraNa yoge tAharu, dhyAna dharyuM jinarAja; bhole bhakta tAharI, sAra vAMchita kAja.../pA jaga ciMtAmaNi sarikho, jagavallabha jaganAtha; jina uttama pada sevatA, ratna thAe sanAtha.... - sAmAnya caityavaMdana . jaya jaya tu jinarAja Aja, maliyo muja svAmI, avinAzI akalaMka rupa, jaga aMtarajAmI./1 pAsapI dharmadeva, Atama ArAmI, cidAnaMda cetana aciMtya, ziva lIlA pAmI //rA siddha buddha tuja vaMdatAe, sakla siddhi vara buddha, rAma prabhu dhyAne karI, pragaTe Atama viddha I all kAle bahu sthAvara gayo, bhamiyo bhavamAMhi, vikalendriya mAMhi vasyo, sthiratA nahIM kyAhI II4 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiryaMca paMcendriyamAMhi deva, karme huM Apyo, karI kukarma narake gayo, tuma darizana nahIM pAyo ApI ema anaMta kAle karI ne, pAmyo nara avatAra, have jagatAraka tu malyo, bhavajala pAra utAra Illii. AnAtha jina stuti zrI Adezvara tu paramezvara , alavesara arihaMtAjI; nAbhirAyA mAtA marudevI, naMdana zrI bhagavaMtAjI. vRSabha laMchane pUrava corAzI, lAkha varasanuM AyajI; vaDanagare zrI jinavara sohe, vimalAcala girirAyAjI...//nl. RSabha ajita saMbhava abhinaMdana, sumati padmaprabha vaMdojI; supAsane caMdraprabha suvidhi, zItala zreyAMsa naMdojI | vAsupUjya vimala anaMta dharma, zAMti kuMthu aranAthajI; malli munisuvrata nami nemi, pAsa vIra zivasathajI...//rA bharatAdika zubha parSadA beThI, zrI Adezvara AgejI; IMdrAdika suranara bahu maliyA, zrIjinane pAye lAgejI! bhaviyaNa ne guNakhANI vANI, gAje guhira gaMbhIrajI; zivapaTarANI mAne nisuNi, zAsana nAyaka dhIrajI...//all zAsana devI tu cakrezvarI, tu tripurA sukhadAtAjI; Sa darazana mATe je tehanA, vAMchita pure mAtAjI | zrI vaDanagare cauvika saMghanA, saMkaTa saghalA curejI; vAcaka devavijaya mana, samarI, sukha saMpatti bharapurajI...//4 # zAMtijina stuti ke zAMtikaraNa zrI zAMtijinesara, solamA jinavara rAyAjI; vizvasena acirAsuta suMdara, surakumarI guNa gAyAjI | mRgalaMchana praName surarAyA, kaMcana varaNI kAyAjI; vividha prakAre pUjA racatA, manavAMchita phala pAyAjI.../1// Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RSabha ajita saMbhava, abhinaMdana, sumati padmaprabhadevojI; supAsane caMdraprabha suvidhi, zItala, zreyAMsa, vAsupUjya sevojI | vimala anaMta dharma zAMtisara kuMthu ara mana ANajI; malli munisuvrata nami nemi, pAsa vIra vakhANujI...//rA samosaraNa siMhAsana beThA, chatratraya sira sohejI; yojana vANI vakhANa karatA, rupe tribhuvana mohejI sarasa sudhArasa thI ati mIThI, zrI jinavaranI vANIjI; zravaNe suNatA bhAve bhaNatA, lahIye zivapada rANIjI...//l. pAye neura ramajhama karatI, ghugharaDI vAcAlIjI; paMcAnana jItyo kaTi laMkaI, cAle rAjamarAlIjI ! zAMtinAtha caraNAMbuja sevI, nivaNI manohArIjI; vibudha ziromaNi muktivijaya ziSya, rAmavijaya jayakArIjI...4 mahAvIrasvAmI ti che vIra zuM morA meru dhIrA, meru dhrujAvyA dUre, paga aMgUThe zaMkA uThe, jyAre hari ne ure . dekhI bhAre vakhate tyAre, namI namI ne stave, zivasukha Apo, duHkhaDA kApo, vIra prabhu te have ../1| doya prabhu rAtA jaga nA bhrAtA, vAsupUjya padmajI, doya prabhu kAlA vayaNa rasAlA, suvrata zrI nemajI ! guNagaNanidhi caMda suvidhi aMge ujjavala kahyA, pAsa ne malli nIlA varaNa, kaMcana samAM rahyA..//rA. upavA vaLI vigaImevA, dhruveIvA tripadI, mukhe vANI saMkSepANI, vAdAI zrI saMsadI ! prabhu thI pAmI gautamasvAmI bArAMgI race sadA, sevo prIte zraddhA thI te, gurugama thI tadA.../ Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zraddhA vANI bhavya prANI, vighna taNI chedikA, vikasita nayanA suMdara vayaNA prakAzita caMdrikA / jinavara bhaktA zAsana raktA, saktA jinazAsane, varadAyikA siddhAyikA, Apo sukha temane..4 supArzvanAtha bhagavAna nuM stavana (rAga :-najara ke sAmane) muja mana bhramare, prabhu guNa phUlaDe, araja karuM dina-rAta; suNajo sAhiba supArzva sohAmaNA, kara joDI karuM vAta .. / / 1 / / suNajo sAhiba ... manaDuM to cAhe malavA bhalejI, paNa dIse aMtarAla; jIva pramAdI karma taNI vaze, to kima malavuM thAya...||2|| suNajo sAhiba ... lAkha corAzI jIvayonimAMhi, bhava aTavI gati cAra; kAla anAdi anaMtA bhamatA, kimahI na Avyo pAra...IIII suNajo sAhiba ... mArga batAvo svAmI mArA, kima Avu tuma pAsa; lAja vadhAro sevaka jANI, do darisana mahArAja...II4ll suNajo sAhiba ... mUrti tArI rupe ruDI, anubhava pada dAtAra; nityalAla prabhu prema zuM vinave, tuma thI bahu sukha khAsa...pA suNajo sAhiba ... vimalanAtha bhagavAna (rAgaH-mArI AMkhomAM zaMkhezvara Avajo) mArA mana vasI dilavasI cittavasI re, mArA prabhunI mUti mAhare manavasI re...||1|| jima haMsA mana vAhalI gaMga, jima catura mana caturano saMga; jima bAlaka ne mAta uchaMga, tima mujane prabhu sAthe re raMga...mArA mana...||2|| mukha sohe pUnamano caMda, nayana kamala dala mohe re IMda; adhara jisyA paravAlA lAla, ardha zazi sama dIpe re bhAla...mArA mana...III bAhuDI jANe nAla mRNAla, prabhujI mero parama kRpAla; jotA ko nahIM prabhunI joDa, pUre tribhuvana kerA re koDa...mArA mana...||4| 136 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAgarathI adhiko gaMbhIra, sevyo Ape bhavano re tIra; seve suranara koDA-koDa,karama taNo mada nAkhe re toDa..mArA mana.../po. bheTyo bhAve vimala jiNaMda, mujha mana vAdhyo paramAnaMda; vimala vijaya vAcaka no ziSya, rAma kahe mujha pUro jagIza..mArA mana...dI - suvidhinAtha stavana B (rAga :-terA merA pyAra amara...) suvidhi niNaMda mere mana vasyo, jaise caMda cakora re; jema bhramara zuM ketakI jaise megha zuM mora re, o dAdA o vahAlA suvidhi niNaMda jaise megha ne mora re II ese prabhu kI Aza kI, jema kamala pataMga; caraNe citta lAgI rahyuM, mRgarAja taraMga, o tyAgI, vairAgI, vItarAgI ..jaise megha ne mora re /rA trividha tana-mana-vacana se meM sevaka terA re; tIna bhuvana meM tuma vinA, TAle kauna bhava pherA re, - o taraNa, o tAraNa, o tAraNahAra, jaise megha ne mora re III citta cAhe tuja cAkarI, rupa cAhe nayanA; mana cAhe tuja milana ku, zravaNa cAhe vacaNA, o arihaMta, o arahaMta, o ahatu. ..jaise megha ne mora re III munijana jAke nAma se, AnaMda pada pAve re; ' udaya sadA sukha hota hai, prabhu nAma prabhAva se, o bhagavAna, o bhagavana, o bhagavaMta jaise megha ne mora re pA. saMsAra-asAranI sajhAya che (rAga :-ItanI zakti hame denA....) eka mAsa upara mAsa jAya, tyAre mAtA ne harakha na mAyA putra udhe mastake pokhyA tyAre, mAtA nA hRdaya sosyA.../1/ putra udare raDyA nava mAsa, tyAre mAtA nI pUrI Aza; putra janma velA mA~ nuM maraNa, tyAre mAMge prabhu nuM zaraNa..rA Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ putra mukha joIne mana mohyA, tyAre harakhe mala-mUtra dhoyA; putra zarIra nI vedanA jANI, tyAre mAtA pIe maganuM pANI...||3| putra roganI vedanA sahetA, tyAre mAtAjI lukhu jamatA; jyAre putra ja hatu nAnu, tyAre mAtAne caDhyo pAno...4 putra thayA jovana mada mAtA, tyAre mAtAnA avaguNa jJAtA; svAmI putra paraNAvuM to sAruM, vahu vinA to gharamAM aMdhAru...||5|| eno vAlama hasI-hasI bole, tArI buddhi bAlaka tole; svAmI putra paraNAvI ne lAvyA, vahuvara doya gharamAM AvyA...||6|| sAsu ne paga cAMpyAnI ghaNI hevA, vahu Ave to kare mArI sevA; vahu ne bAIjI nu bolyuM na sahAya, A anyAya kema sahAya...IIII bAIjI juduM karI do to rahIye, nahIMtara amAre pIyara jaIe; mAtA bola-bola niva karajo, mAna tamAruM navi gumAvajo...||8|| jyAre putra ne AvI kaiMcha, tyAre mA~-bApa ne navi pUMchyu; jyAre putrane AvI dADhI, tyAre mA~-bApa ne melyA kADhI...III have buDhApAmAM zuM karazu, have peTa zI rIte bharazu; mAtA khaMbhe rAkhone dharaNu, tame ghe2-ghe2 mAMgo dalaNu...||10| mAtA khaMbhe rAkhone rAza, tame ghera-ghera mAMgone chAza; mAtA ghara vacce melo ne dIvo, tame kAMtI pIsIne jIvo...||11| putra Avu na hatu jANyu, nahIMtara gAMThe rAkhata nAnuM, evI vIra vijayanI vANI, tame sAMbhaLajo naranArI...|12| 138 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ m Sany * AcArya zrI zayyabhavasUri 5 zAsananAyaka prabhuvIranA tRtIya paTTadhara zrI jabUsvAmi pachI zrI prabhavasUri thayA. jainadharmanI prabhAvanA karatA jayAre teo jIvananI aMtima avasthAmAM pahoMcyA tyAre emane zrI saMghanI ciMtA satAvavA lAgI. emanA gayA pachI zAsananuM uttaradAyitva koI niSThApUrvaka saMbhALI zake evA yogya vyaktinI emane talAza hatI. e ja talAzamAM emane sahuthI pahelA potAnA ziSya parivAra upara najara ghumAvI. paraMtu emane nirAzA ja hAtha lAgI. tyAra pachI emaNe pUrA jaina saMgha upara upayoga mUkyo. paraMtu zAsanano bhAra saMbhALI zake evo yogya vyakti emaNe kyAMya najara na Avyo. pATa paraMparAnI akhaMDitatAne banAvI rAkhavA mATe emaNe jainetaromAM zruta dRSTino upayoga karyo. tyAre brAhmaNa samAjamAM rAjagRhI nivAsI zayyabhava brAhmaNamAM emane e pAtratA dekhANI. te hetuthI zrI prabhavasUrijI rAjagRhI padhAryA. A zayaMbhava brAhmaNa vaidika graMthonA prakAMDa vidvAna hatA. tathA yajJAdi kriyAkASThomAM paNa emanI bahu ja niSThA hatI. sAthe ja teo jainadharmanA dveSI, kaThora temaja ahaMkArI svabhAvanA paNa hatA. mATe emane A mArge lAvavA atyaMta ja kaThIna kArya hatuM. zrI prabhavasUrijIe cAlAkIthI kAma levAnuM nakkI karyuM. eka divasa emaNe zayaMbhava brAhmaNa dvArA thaI rahelA yajJa sthAnamAM potAnA be ziSyone pUrI yojanA samajAvIne mokalyA. jainamunine joIne zaThaMbhava brAhmaNe emane apamAnita karIne bahAra kADhavAno Adeza Apyo. tyAre te baMne muni bolyA "aho kaSTa aho kaSTa tattva na jJAyate para" arthAt A keTalA khedanI vAta che ke tattva koI jANatuM nathI. ATaluM kahIne e baMne muni tyAMthI cAlyA gayA. muninI A vAta sAMbhaLIne zayaMbhava vicAramAM paDI gayA "A muni kayA tattvanI vAta karI rahyA che? veda ja to prAmANika tattva che. paraMtu jainamuni kyAreya judu nathI bolatA to e kayuM tattva che ke jene huM nathI jANato?" potAnA praznonA samAdhAna mATe teoe yajJAcAryanI pAse jaIne puchayuM "tattva zuM che? te mane batAvo" tyAre yajJAcArye kahyuM "A yajJa ja vAstavika tattva che." A sAMbhaLI krodhita thaIne hAthamAM khaga laIne temaNe pUchyuM ""tattva zuM che ? batAvo nahIMtara A | talavArathI ApanuM ziraccheda karI daIza." ethI DarIne yajJAcArye parama satya tattvanA rUpe yajJanA staMbhanI nIce rahela zrI zAMtinAtha prabhunI pratimAne bahAra nikALI. ne kahyu "A vAstavika tatva che." samarasamAM lIna prabhunI pratimA joIne zaabhava pratimAne nihAravAmAM lIna thaI gayA. tyArapachI teo prabhavasUrijI pAse pahoMcyA ane emane tattva batAvavAnI prArthanA karI. emanI pAsethI tattvabodha prApta karIne teo dIkSita thayA temaja adhyayana karI dvitIya zrata kevalI thayA. (39) Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyAre zayaMbhave dIkSA lIdhI tyAre emanI patnI sagarbhA hatI. kAlAnukrame eNe eka putrane janma Apyo. enuM nAma manaka rAkhavAmAM AvyuM. thoDAka varSo bAda manaka moTo thayo. ekavAra manaka bALakonI sAthe ramI rahyo hato. bALako to mananAM caMcaLa hoya che. eka palamAM laDI paDe che ane bIjI ja paLe pAchA mitra banI jAya che. ramatAM-ramatAM manakano koI chokarA sAthe jhaghaDo thaI gayo. e chokarAe manakane vyaMgapUrvaka kahyuM "tuM to vagara bApano dikaro che to ATalI hoziyArI kema batAve che?" A sAMbhaLatAM ja manakane bahu duHkha thayuM ane potAnI mA~ nI pAse jaIne eNe pUchyuM "mA~ ! mArA pitAjI kyAM che?" acAnaka pUchavAmAM AvelA A praznane sAMbhaLIne sunaMdA paNa ulajhanamAM paDI gaI. tarata ja manane punaHsvastha karIne eNe potAnA pitAnI tarapha izAro karatAM kahyuM "A rahyA tArA pitAjI" paraMtu manaka hoziyAra hato. e AvI vAtomAM AvavAvALo na hato. eNe kahyuM "mA~ tuM juhu bole che. A to tamArA pitAjI che, paraMtu mArA pitAjI kyAM che?" sunaMdA javAba na ApI zakI. manaka jidda karavA lAgyo. chevaTe potAnA dikarAnI jidanI AgaLa hArIne raDatI sunaMdAe manakane badhI hakIkata batAvI. tyAre manake mA~ ne kahyuM "mA~ huM mArA pitAjIne laI AvIza. tuM mane batAva ke teo kyAM che?" sunaMdAe kahyuM "beTA loko kahe che ke teo atyAre pATalIputramAM birAjamAna che." manaka tarata ja potAnA pitAne maLavA nikaLI paDyo. pATalIputra pahoMcatA ja yogAnuyoga zaThaMbhavasUrijI svayaM spaMDilabhUmithI pAchA AvI rahyA hatA. emaNe jotAM ja manaka emanI pAse pahoMcyo ane pUchyuM. "zuM Apa zaabhava sUrine jANo cho ?" sUrijIe ene AzcaryathI pUchyuM zuM tAre emanuM kaMI kAma che?"manake kahyuM, "te mArA pitAjI che, huM emane levA Avyo chuM?" A sAMbhaLatAM ja emaNe potAnA putra manakane oLakhI lIdho. potAnA putranA uddhAranA uddezyathI emaNe kahyuM "are, huM emane jANuM chuM. e to mArA mitra che ke pachI huM ane e eka ja chIe, ema kahevuM paNa ucita che. huM tane emanI sAthe milana karAvI zakuM chuM paraMtu enA mATe tAre paNa muni banavuM paDaze." AcAryazrIe putranuM kalyANa karavA mATe dharmano sAra batAvyo ane enA bALamanamAM vairAgyanuM bIjAropaNa karI muni dIkSA pradAna karI. manake paNa potAnA pitAne maLavAnI icchAthI dIkSA grahaNa karI. AcAryazrI cauda pUrvadhara hatA. emaNe jJAnanA AdhAre manakamuninA alpa AyuSyane jANI lIdhuM hatuM ane vicAryuM ke A saMpUrNa zrutanuM adhyayana nahIM karI zake. mATe pUrvomAMthI sAra kADhIne emaNe dazavaikAlika sUtranI racanA karI. jethI manaka muni municaryAne pUrNarUpe jANI zake. tyArapachI emaNe manakane vidhivat adhyayana karAvyuM. dIkSA paryAyanA cha mAsamAM ja manaka muninuM devaloka gamana thaI gayu. jo ke zayaMbhava sUri saMsAranuM svarUpa jANatA hatA chatAM paNa chadmastha avasthAne kAraNe Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2660000SC07 ahaMkArI rAjapurohita haribhadra haMmezA potAnI sAthe kodALI, sIDI ane jAMbu vRkSanI DALI rAkhatA hatA paraMtu yAkinI sAthvInA moDhethI cakkI durga vALo zloka sAMbhaLI te vicAramagna thaI gayA zaryabhavasUri nadISaNa Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ T WITTER H[TsaMtAnane ApA, paNa zuM ? TI.vI. ApavA pahelA Apano samaya Apo. * saMpatti ApavA pahelA sanmati Apo * svataMtratA ApavA pahelA saMskAra Apo * zikSA ApavA pahelA saMskRti Apo. * vyApAra ApavA pahelA vyavahAra Apo * kAra ApavA pahelA navakAra Apo * koleja pahelA karmanI philosophI Apo * mitro pahelA . dAdA-dAdIno dulAra Apo * parivartana pahelA prema Apo. ITmAnAnI pA GPILI YECI ghaUMnuM dharmanI jouTkha Apo. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ emanI AMkhomAM AMsu AvI gayA. ethI Azcaryacakita thayelA ziSyoe emanI udAsInuM kAraNa pUchyuM. tyAre rahasya pragaTa karatAM emaNe kahyuM "A mAro sAMsArika putra hato. alpa AyuSyamAM paNa cAritradharmanI suMdare ArAdhanA karIne e svargamAM gayo che. A khuzIthI Aje mArI AMkhamAM AMsu che. paraMtu sAthe ja jo AnuM AyuSya lAMbu hota to A adhika ArAdhanA karIne svargathI paNa ati mahattvapUrNa pada prApta karI zakato hato. A duHkhanA paNa AMsu che." tyAre ziSyoe rvismita thaIne kahyuM. "gurudeva jo e Apano putra hato to amane pahelAthI ja batAvI devuM hatuM. jethI ame enI sevA karata tathA enI pAse koI kAma nahIM karAvata." tyAre niHspRhI tathA nirmohI evA zayaMbhava sUrie kahyuM "jo meM tamane pahelA ja batAvyuM hota to enI AtmasAdhanA aTakI jAta ane enAthI karma nirjarAmAM aMtarAya thAta." A rIte potAnA jIvanakAlamAM AcAryazrIe atyaMta zAsana prabhAvaka kArya karyA. jIvananA saMdhyAkALamAM muni yazobhadrasUrine gaNabhAra soMpIne 82 varSanI avasthAmAM svargavAsI banyA. 0 YYYYYYYYYYYYYY) - MSaNa mani 09 zAsana nAyaka prabhu vIranA kALamAM emanA paramabhakta, rAjagRhI nagarInA rAjA zreNikanA putra naMdISeNa kumAra hatA. eka vakhata vicaraNa karatA paramAtmAnuM rAjagRhI nagarImAM padArpaNa thayuM. devoe samavasaraNanI racanA karI. mahArAjA zreNika paNa parivAra sahita, rAjaRddhi sAthe prabhune vaMdana karavA ane dezanA zravaNa karavA AvyA. paramAtmAnI bhAva-vAhI dezanA sAMbhaLIne naMdISaNa kumArane vairAgya utpanna thayuM. ghare AvIne potAnA mAtA-pitAnI AjJA laIne teo A mahAbhiniSkramaNa mATe cAlI nikaLyA. tyAre rastAmAM AkAzavANI thaI ke ""he kumAra ! haju sudhI tamArA bhogAvalI karma bAkI che. mATe thoDo samaya saMsAramAM rokAIne pachI saMyama grahaNa karajo." paraMtu parama vairAgI banelA kumAre e zabdo upara dhyAna na ApyuM. kemake emane svayaM para eTalo vizvAsa hato ke "huM udayamAM AvavAvALA karmone vairAgyarUpI iMdhaNathI jalAvIne rahIza." A bhAvothI samavasaraNamAM pahoMcIne prabhu pAse dIkSA pradAna karavAnuM nivedana karyuM. tyAre bhavitavyatAne joIne paramAtmAe paNa emane dIkSA ApI. , cAritra lIdhA pachI naMdISeNa muni saMyama sAdhanAmAM lIna thaI gayA. ghaNA varSo sudhI emaNe utkRSTa cAritranuM pAlana karyuM. paraMtu karmonI AgaLa konuM cAle che? jayAre nikAcita bhogAvalI karma bAkI hoya che tyAre saMsAranA AkarSaNa ubhA thAya che. jyAre mana khAlI hoya che tyAre vAsanAno Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicAra Avavo svAbhAvika che. mATe potAnA manane sthira karavA mATe emaNe utkRSTa svAdhyAyanuM AlaMbana lIdhuM. paraMtu emane emA nirAzA ja maLI. vigaInA AhArathI vikAra pedA thAya che. AvuM vicArIne emaNe chaThThanA pAraNe chaDha vagere utkRSTa tapanA sahAre potAnA vikArI vicArone jItavAnI koziza karI. tapanA baLe ghaNI badhI labdhio prApta karI paraMtu saMsArano vicAra na ghaTyo. tyArapachI e bimAra sAdhunI sevAmAM lAgI gayA. paraMtu asaphaLatA ja hAtha lAgI. A rIte utkRSTa prabhubhakti vagere aneka zubha kriyAomAM potAnuM mana lagAvavAnI koziza karI. paraMtu teo manane ekAgra karavAnA jeTalA prayAsa karatA bhoga-vilAsanA vicAra emano eTalo ja pIcho karatA. aMtamAM vratabhaMganA mahApApathI bacavA mATe emaNe AtmahatyA karavAno nirNaya karyo. paraMtu emanuM AyuSya baLavAna hatuM. mATe mote paNa emane sAtha na Apyo. maravA mATe teo pahADathI kUdI paDyA, paraMtu devoe emane addhara pakaDI lIdhA. emaNe agninI citAmAM kUdavAnI taiyArI karI, tyAre devoe agnine jaLa banAvI dIdhuM. pachI emaNe phAMsI upara laTakavAnI koziza karI to devoe phAMso ja kApI nAkhyo. maravA mATe jhera pIdhuM paraMtu e paNa amRta banI gayuM. A pramANe AtmahatyAnA badhA puruSArtha niSphaLa thatA joIne teo mana manAvIne saMyama jIvana vyatIta karavA lAgyA. eka divasa teo gocarI mATe nikaLyA. eka ajANa AvAsamAM pahoMcIne dharmalAbha bolIne gocarInI jijJAsA vyakta karI. saMjogavaza e koI sajjananuM nahIM paraMtu vezyAnuM ghara hatuM. muninI majAka uDAvatAM vezyAe kahyuM ''munivara Apa kadAca mArga bhaTakI gayA cho. ahIM dharmalAbhanuM nahIM paraMtu arthalAbhanuM kAma che." A sAMbhaLatAM ja naMdISeNa muni ahaMkAramAM AvIne potAnuM baLa batAvavA mATe jevuM ja e gharanA chatanuM eka taNakhaluM kheMcyuM tevuM ja tyAM sADAbAra karoDa sonAmahoronI varSA thaI. A labdhi joIne vezyA emanI upara mohita thaI gaI. eNe potAnA hAva-bhAva, caMcaLatAthI munine lobhAvyA. ane e ja samaye naMdISeNa muninA bhogAvalI karma udayamAM AvyA. ethI naMdISeNa munie saMyama veza tyAM ja khUMTI upara TAMgIne vezyAnI sAthe bhoga-vilAsa karatA rahevA lAgyA. ATaluM thayA pachI paNa paramAtmAnA zAsanano rAga to haju paNa emanA hRdayamAM, raMga-ragamAM vaselo hato. mATe emaNe da22oja 10 vyaktione pratibodhita karI, pa2mAtmAnI pAse dIkSA levA mATe mokalyA vinA bhojana grahaNa nahIM karavAnI pratijJA lIdhI. kevuM haze emano vairAgya ? emano cAritra prema ? jo ke svayaM saMsArI vezamAM hatA to paNa pratidina 10-10 vyaktione pratibodha karatA rahyA. ane e paNa sAmAnya vyaktione nahI paNa 142 Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vezyAnA uMbare AvavAvALA vyaktione samajAvatA hatA. vezyAnA uMbare koNa paga mUke e to badhAne khabara ja che. rakhaDatA, strIlaMpaTI, paisAnA nazAmAM cakacura hoya evA lokone sAco rasto batAvavo keTaluM kaThIna hatuM. Ama karatAM 12 varSa vItI gayA. na eka divasa nava vyaktione pratibodha karIne emane prabhu pAse mokalyA paraMtu dasamo vyakti pratibodhita thato nahato. naMdISeNe ene dareka prakAre samajAvavAnI koziza karI. paraMtu e to mAnavA ja taiyAra na hato. Ama samajAvavAmAM madhyAhna thaI gaI. ahIM vezyA bhojana mATe kyAranIya emanI rAha joI rahI hatI. ghaNIvA2 thavAthI e naMdISeNane bolAvavA AvI tyAre ''hamaNAM AvuM chuM'' ema kahIne ene pAchI mokalI dIdhI. A krama be-traNa vAra cAlyo. tyAre aMtamAM thAkIne vezyAe vyaMgAtmaka zabdamAM kahyuM ke ''are nava thaI gayA che to dasamA svayaM Apa.'' A marmavacana emane lAgI gayuM. emaNe vicAra karyo ''hAM ekadama sAcI vAta che dasamo huM svayaM kema na hoI zakuM ?'' e samaye bhogAvalI karmano paNa kSaya thaI javAthI tarata ja teo sAdhuveza dhAraNa karavA lAgyA. A joIne vezyAe pote kahelA zabdonI mAphI mAMgI ane emane rokavAnI bahu koziza karI. paraMtu naMdISeNamuni emanA nirNaya upara aDiga rahyA, A rIte 12 varSa sudhI vezyAnA ghare rahIne nitya 10 lokone pratibodha ApIne lagabhaga 43,200 lokone saMyama mArgamAM joDyA. vrata bhaMga karIne punaH vrata grahaNa karavAvALA virala vibhUtionI jema naMdISeNa muni paramAtmAnI pAse AvyA. tyAM 52mAtmAnI samakSa emaNe potAnA pAponI AlocanA karI tathA punaH saMyama aMgIkAra karyo. tyArapachI zuddha cAritra pALIne, tapa, japa, saMyama kriyA sAdhIne aneka jIvone pratibodha Apyo, aMte samAdhipUrvaka deha tyAgIne devalokamAM gayA. prabhu mahAvIranA zAsanamAM 8 prabhAvaka thayA. emAM naMdISeNa muni pravacana prabhAvaka banyA. dhanya che AvA munivarane ... dhanya che teo paNa jemaNe emane joyA haze... cADitI mahattarAgUnu haribhadra sUrijI ma.sA. AcArya haribhadra sUrijI ma.sA.no janma brAhmaNakuLamAM thayo hato. teo cittauDanA rAjapurohita hatA. emanI smaraNazakti atyaMta ja sUkSma hatI. vedazAstranA prakAMDa vidvAna ane pratibhA saMpanna hovAthI emanI prasiddhi dUra-dUra sudhI phelAyelI hatI. bacapanathI ja emane jainadharmathI bahu dveSa hato. eka divasa ajANatAM ja teo koI jaina maMdiramAM jatA rahyA. maMdiramAM prabhunI bhavya pratimA joIne emanA hRdayamAM IrSyA ane dveSanI Aga prajvalita thaI gaI. emane e pratimAmAM 143 Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vItarAgatA, samatA, prasannatA vagere guNonA badale anekAneka doSo dekhAvA lAgyA. ane teo prabhu pratimAnI majAka uDAvatA bolI uThyA. vapurevatavAcaNe spaSTa miSTAnnabhojana "vAha re tArI vItarAgatA ! tAru hRSTapuSTa zarIra ja sUcita kare che ke tu miSTAnnanuM bhojana karato haze, kemake tapasyA ane puSTa dehano kyAreya samAgama nathI hoto.", emane potAnA pAMDityapaNAnuM abhimAna hatuM. e kAraNe teo potAnA peTa upara majabUta paTTo bAMdhIne pharatA hatA. jo koI A saMdarbhamAM prazna pUche to teo e ja kahetA ke "mAruM jJAna dina-pratidina vadhatuM jAya che, e peTa phADIne bahAra na nIkaLI jAya, mATe A pATo bAMdhI rAkhyo che. teo potAnI sAthe eka sIDhI eka jALa tathA eka kodALI paNa rAkhatA hatA. e batAvavA mATe ke jo koI vAdI mArA bhayathI bhUmimAM ghusI jAya, to ene A kodALIthI khodIne huM bahAra kADhI dauM. jo jalamAM chupAI jAya to ene A jALamAM phasAvI dauM. ane koI AkAzamAM caDhI jAya to ene A sIDhIthI nIce utArI dauM. arthAt emane potAnA jJAnanuM atyadhika ajIrNa thaI cUkyuM hatuM. teo potAnI jAtane "sarvajJaputra mAnatA hatA. A AdhAre emaNe eka pratijJA karI. hatI ke "jo huM koI zAstranuM rahasya na samajI zakuM ane e rahasya mane koI samajAvI de, to huM eno AjIvana ziSya banI jaIza." eka divasa eka evI Azcaryajanaka ghaTanA ghaTita thaI, jethI haribhadranuM abhimAna cUra-cUra thaI gayuM ane emanA jIvanamAM bhAre parivartana AvI gayuM. eka divasa teo eka jaina upAzrayanI najIkathI gujarI rahyA hatA. e upAzrayamAM eka sAdhvIjI ma.sA. "kSetrasamAsa' graMthanuM svAdhyAya karI rahyA hatA. eka ja gAthAnuM punarAvartana cAlI rahyuM hatuM. purohita haribhadra e gAthAne dhyAnapUrvaka sAMbhaLI ane teo ciMtananI uMDI khAImAM khovAI gayA. e gAthA A pramANe hatI. cakkI durga hari paNagaM, paNaga, cakkIrNa keso cakkI kesava cakkI kasava du, cakkI kesI ca cakkI yA paM. haribhadra A gAthAnA arthanA viSayamAM vicAratA rahyA ke A cakkI-cakkIzuM che? mArA vedazAstramAM to haju sudhI Avo koI zabda Avyo nathI? emane A gAthAnA arthanI samajaNa na paDI. vAraMvAra vicAravA chatAM paNa emane nirAzA ja hAtha lAgI. emane potAnI pratijJA yAda AvI ane e gAthAnA rahasyane jANavA mATe teo sAdhvIjI ma.sA.nI pAse gayA. Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ emaNe namratApUrvaka hAtha joDIne sAdhvIjI ma.sA.ne nivedana karyuM ke "Apa je gAthAnuMvAraMvAra punarAvartana karI rahyA cho, huM eno artha jANavA mAMguM chuM, kRpayA tame eno artha mane samajAvo, to huM Apano jIvanabhara AbhArI rahIza." umaramAM kaMIka prauDha evA yAkinI mahattarA sAdhvIjI ma.sAhebe javAba Apyo ke, "ame rAtrinA samayamAM koIpaNa puruSanI sAthe vAto nathI karatA. A amArI maryAdA che. upadeza ApavAnuM kAma amArA AcArya mahArAjanuM che. teo Apane A gAthAnuM mahattva samajAvaze." sAdhvIjI ma.sA.nI AcAra saMhitA ane maryAdA pAlanathI pa.haribhadranA dila upara bahu ja uMDo prabhAva paDyo. sAdhvIjI ma.sA.nA upAzrayathI nIkaLIne teo potAnA ghare gayA ane emaNe pUrI rAta, AcAryazrIne malavAnI utsukatAmAM pasAra karI. kalpanAnI AMkhothI teo AcAryazrInI chabIne nihALI rahyA hatA ke kevA haze te AcAryadeva ? zuM karatA haze? kevI rIte bolatA haze? vagere vicAromAM DUbelA paM. haribhadra bIjA divase savAre AcAryazrInA vaMdanArthe nIkaLI paDyA. atyaMta utsAha ane AnaMdanI sAthe pa.haribhadrae upAzrayamAM praveza karyo. upAzrayamAM praveza thatAM ja emane eka navA vAtAvaraNanI anubhUti thaI upAzrayanA eka khaMDamAM pota-potAnA sthAna upara sAdhu mahAtmA beThelA hatA. keTalAka svAdhyAyamAM lIna hatA, to keTalAka jApa karI rahyA hatA. to keTalAka vaiyAvaccamAM tallIna hatA. mahAtmAonI jJAna-sAdhanA ane dhyAnamagnatAne joIne 5: haribhadra atyaMta prabhAvita thayA. emaNe eka mahAtmAjInI pAse jaIne pUchayuM ke, "AcArya bhagavaMta kyAM che?" uttaramAM mahAtmAjIe AcArya bhagavaMtanA AsananI tarapha saMketa karyo. paM. haribhadrae AcArya bhagavaMtanI tarapha joyuM. AcArya bhagavaMtano tejasvI cahero, nayanomAMthI vahetI vAtsalyanI amIdhArA, bhAla upara brahmacaryanuM divya teja A badhuM joIne haribhadranI AMkho Azcaryacakita thaI gaI. . emane joIne AcArya bhagavaMte kahyuM, "buddhinidhAna! kuzala cho ne? ahIM kema Agamana thayuM?" AcAryadevanI vAtsalyapUrNa vANIthI paM. haribhadra AnaMdita thaI uThyA. paM.haribhadrae atyaMta namratAthI kahyuM - "gurudeva! huM 'cakkI durga" gAthAnAM rahasyane samajavA mATe ApanI pAse Avyo chuM, kRpA karIne mane enuM rahasya samajAvo." javAbamAM AcArya mahArAje jainazAstra anusAra kALanuM avasarpiNI - utsarpiNI vagere svarUpa vistArapUrvaka haribhadrane samajAvatA kahyuM - "A avasarpiNImAM kramAnusAra be cakravartI, pAMca vAsudeva, pAMca cakravartI, eka vAsudeva, eka cakravartI, eka vAsudeva, eka cakravartI, eka vAsudeva, be cakravartI, eka vAsudeva, eka cakravartI A pramANe bAra cakravartI ane nava vAsudeva hoya che." jaina siddhAMtomAM rahelA kAla vagerenA evA susaMvAdI svarUpa sAMbhaLyA samajayA pachI haribhadrane potAnAM jJAnanuM garva utarI gayuM. Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paM. haribhadra upAzrayanI pAse ja bhavya jinamaMdiramAM rahelA jinezvaradevanI pratimAnA darzana karavA gayA. prabhudarzananI sAthe ja emano manamayUra nAcI uThyo. ane te prabhunI stuti karatA kahevA lAgyA ke - vapureva tavAcaSTe bhagavan ! vItarAgatAm / nahi koTarasaMstha'gnau, tarurbhavati zAvalaH / . ''he prabho ! ApanI mUrti ja vItarAgatAnuM sUcaka che, kemake je vRkSanI koTaramAM agni lAgI hoya, e vRkSa lIluM-chama kevI rIte rahI zake che ?'' tyAra pachI emaNe emanI pratijJAnuM pAlana karyuM ane AcArya bhagavaMtanI pAse dIkSA grahaNa karI. pravrajyAgrahaNa karyA pachI mithyAbhimAnI haribhadranuM jIvana ja parivartita thaI gayuM. jainAgamanI vizALatA ane virATatAno anubhava karI teo bolI UThyA. hA aNAhA kahuM huMto, jaI na huMto jiNAgamo ? ''hA ! ApaNe anAtha thaI jAta, jo ApaNane jinAgamanI prApti na thaI hota.'' emanI yogyatA joIne gurudevazrIe emane 'AcAryapada'thI vibhUSita karyA. ane have muni haribhadra 'AcArya haribhadrasUri'nA rUpamAM oLakhAvavA lAgyA. haribhadrasUrijInA be bhANIyA haMsa ane paramahaMse emanI pAse dIkSA lIdhI. ekavAra emaNe haribhadrasUrijIne kahyuM ''gurudeva jainadarzananA adhyayana pachI amane bauddha darzananA adhyayananI tIvra icchA che. kAzInA bauddhamaThamAM bauddha-dharmanuM eka mahAvidyAlaya che. kRpA karIne amane tyAM javAnI anumati Apo.'" gurudeve kahyuM ''he vatsa ! huM tamArI jijJAsAthI ati prasanna chuM, paraMtu tamAruM bauddhamaThamAM javuM, hitakara nathI.' ziSyoe kahyuM ''gurudeva ! tyAM gayA vinA bauddha-darzananI rahasyapUrNa vAtono ane jainadarzananI vAstavikatAnuM jJAna kevI rIte thaze ? mATe Apa amane tyAM javAnI anumati pradAna karo." gurudeve e baMnenI bhAvanAone jANI lIdhI, paraMtu bauddhamaThamAM vidyAdhyayanArthe javAmAM emane kAMI hita lAgyuM nahI. paraMtu ziSyonA atyaMta Agraha AgaLa AcArya haribhadrasUrijI mauna rahyA. emanA maunane saMmati mAnIne baMne muni chadma vezamAM tyAMthI ravAnA thaI gayA. haMsa ane paramahaMsa baMne muni bauddhamaThamAM pahoMcI gayA. e bauddhamaThamAM hajAro vidyArthI vidyAdhyayana karatA hatA, jemane bhaNAvavA mATe bauddhadarzananA 1500 prakANDa paMDita hatA. haMsa ane paramahaMsa baMnee vidyAlayamAM praveza laI lIdho. ane teo utsAhapUrvaka bauddhadarzananuM sUkSma dRSTithI adhyayana karavA lAgyA banne jainadarzananA prakANDa vidvAna to hatA ja, mATe emaNe bauddhadarzananA jUThA Aropone paNa samajavAno prayatna karyo. keTalAka divasa tyAM rahyA pachI eka divasa haMsa ane paramahaMsanA kamarAmAMthI bauddhamatanA khaMDananA keTalAka poInTa lakhelA kAgaLa uDatAMuDatAM maidAnamAM pahoMcI gayA, e kAgaLane joIne bauddhone zaMkA thavA lAgI ke koI jainadharmI ahIM 146 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veza parivartana karIne zikSA grahaNa karI rahyo che. ene zodhI kADhavo paDaze. Ama vicArIne bauddhonA dharmagurue potAnA eka ziSya pAse bhojanazALAnI nIce utaratI sIDhI upara arihaMtadevanuM citra (AkRti) karAvyuM. jayAre badhA vidyArthIo bhojana laI te sIDhI para thI utaratA hatA tyAre emaNe arihaMta devanuM citra joyuM. bauddhavidyArthI arihaMta devanA citra upara paga rAkhIne javA lAgyA. paraMtu haMsa ane paramahaMsa arihaMta prabhunA citrane jotAM ja caukI gayA. emaNe vicAryuM, ''hoya na hoya, Aje ApaNo bheda khUlI gayo che evuM pratIta thAya che. have zuM karavuM joIe ?" baMne bhAI ciMtAtura thaI gayA. arihaMta devanA citra upara paga rAkhavo to jinezvaradevanI ghora AzAtanA che. arihaMta devano ApaNI upara asIma upakAra che. jAna ApI daIzuM, paraMtu arihaMta prabhunI AzAtanA nahIM karIe. Ama vicAratAM-vicAratAM emane eka vicAra sUjhayo. haMse e citranA gaLA upara traNa rekhAo aMkita karI dIdhI. AvuM karavAthI citranuM rUpa badalAI gayuM. have te citra arihaMtadevanA badale mahAtmA buddhanuM thaI gayuM ane banne te citra upara paga mukIne nIce utarI gayA. A ghaTanAnI tapAsa mATe be bauddha bhikSu guptarUpe beThelA hatA. emaNe A dazya joyuM, to teo gussAthI lAlapILA thaI gayA. teo tarata ja potAnA dharmAcAryanI pAse gayA ane pUrI ghaTanA saMbhaLAvI. emaNe kahyuM "jo tamArI AjJA hoya to, ame emane jAnathI mArI nAMkhIe." - bauddhAcAryae kahyuM "ATalI utAvaLa na karo, A to adhUrI parIkSA che. Aje tame madhyarAtrie chata upara jora-jorathI ghaDA phoDajo. ghaDA phUTavAnI avAjathI badhA bhayabhIta thaI jaze ane potAnA iSTadevanuM smaraNa karavA lAgaze. tathA emanA jaina hovAnI sAcI khabara paNa paDI jaze." bIjI rAtre A bIjo prayoga karavAmAM Avyo. ghaDA phUTavAthI badhA vidyArthI gabharAIne uThI gayA. ane koI bhayaMkara ghaTanAnI AzaMkAthI potAnA iSTadeva "buddha zaraNaM gacchAmi.'no jApa karavA lAgyA. paraMtu haMsa ane paramahaMsa jorathI navakAramaMtrano jApa karavA lAgyA. "namo arihaMtANaM'no avAja sAMbhaLatAM ja bauddha bhikSuone vizvAsa thaI gayo ke A baMne jaina ja che. ane bauddhonuM khaMDana karavA mATe ja gupta rUpe ahIM vidyAdhyayana karI rahyA che. emaNe tarata ja A samAcAra potAnA dharmAcAryane jaIne saMbhaLAvyA. haMsa ane paramahaMsane A SaDayaMtranI gaMdha AvI gaI hatI. teo tyAMthI bahAra nIkaLavAno upAya vicArIne bhAgI gayA. bauddha bhikSuone A vAtanI khabara paDI gaI. ane emaNe emano pIcho karyo. A daramyAna zastradhArI sanyAsI tyAM AvI pahoMcyA. emaNe haMsa ane paramahaMsa upara bANono varasAda AraMbha karI dIdho. satata bANa-vRSTithI haMsa ghAyala thaIne pRthvI upara paDI gayo ane marI gayo. bhAInA mRtyuthI paramahaMsane bahu ja duHkha thayuM. koIne koI rIte potAnI jAtane Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatruothI bacAvato e gurucaraNomAM pahoMcI gayo. paramahaMse gurucaraNomAM namaskAra karyA ane guruavajJAnI kSamAyAcanA karI. gurudeve ene AzvAsana ApyuM ane pUchyuM "vatsa ! haMsa kyAM che?" paramahaMse bauddhonI krUratA ane nirdayatAnA viSayamAM vistArathI varNana karyuM. emanuM mRtyunuM varNana eTaluM hRdayavidAraka hatuM ke varNana karatAM-karatAM paramahaMsanuM paNa prANapaMkheruM uDI gayuM. haMsa ane paramahaMsanA mRtyuthI AcAryazrI haribhadrasUri kampita thaI gayA. emanuM dila dravI gayuM. teo potAnA suyogya ziSyonI viraha-vedanAne sahana na karI zakyA. emaNe potAnA ziSyonI sAthe thayelA durvyavahArano badalo levA mATe potAnI maMtrazaktithI bauddhadharmanA 1444 ziSyone AkAza mArge bolAvI lIdhA. tathA emanI sAthe zAstrArtha karavA mATe taiyAra thaI gayA. emAM kaDI zarata e rAkhavAmAM AvI ke hAravA vALAne telanI garama kaDAImAM kuMdavuM paDaze. zAstrArthamAM bauddha hArI gayA. badhAne garama telanI kaDAImAM nAMkhavAnI taiyArI hatI. jyAre yAkinI mahattarAne A vAtanI khabara paDI tyAre te AlocanA levAnA bahAne sUrijInI pAse AvI ane kahyuM - gurudeva ! kAle mArA pagathI eka deDakAnI hatyA thaI gaI, mATe prAyazcita levA AvI chuM." tyAre gurudeve kahyuM "sAvadhAnI rAkhavI joIe, A pApanuM Apane eka aTTamanuM daMDa Avaze." yAkinI mahattarAe paNa sahI samaye cetAvaNI ApatAM kahyuM "gurudeva pachI A 1444 paMcendriya manuSyanI hatyAnA Apane keTalA aTTama Avaze?" A sAMbhaLatAM ja AcAryazrI ciMtanamAM DUbI gayA. emanA vicAra badalAI gayA. ane emaNe badhA bauddha ziSyone e ja mArgathI pAchA mokalI dIdhA. potAnI bhUla svIkAra karatAM emaNe potAnA gurudeva pAse A pApanuM prAyazcita mAMgyuM. prAyazcitamAM gurudeve emane 1444 graMtha racavAnuM kahyuM. prAyazcita laIne haribhadrasUrijI rAta-divasa sAhitya sarjanamAM lAgI gayA. emaNe Avazyaka sUtra, nandIsUtra, dazavaikAlika, anuyogadvAra vagere Agamo upara TIkAo racI. mahAnizItha graMthanuM punaruddhAra karyuM. enA sivAya anekAnta-jayapatAkA, yogadaSTi-samuccaya, paDradarzana, yogazataka, yogabindu, aSTaka prakaraNa, paMcAzaka vagere ghaNA graMtho racyA. lagabhaga vi.saM.785 mAM haribhadrasUrijI kAladharma pAmyA. dhanya che AvA mahAvidvAna gurubhagavaMtane jemaNe prAyazcita rUpamAM ATalA mahAna graMthanI racanA karI ane jinazAsananI prabhAvanA karI... dhanya jinazAsana dhanya munivarA... ecum ta, gaPra hIrArIzvarajI ma.sA. A gujarAta prAMtanA pAlanapura nagaramAM kurAMzAha zreSThI potAnI patnI nAthIbAI temaja traNa putronI sAthe rahetA hatA. vi.saM. 1583 mAM nAthIbAIe eka putrane janma Apyo. putranuM nAma rAkhavAmAM AvyuM "hIra". hIra jyAre 12 varSanA thayA tyAre emanA mAtA-pitAnI akALa mRtyu thaI Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ javAthI emanuM mana khinna thaI gayuM; e samaye dAnasUrIzvarajI ma.sA.thI vairAgya vAsita dharmopadeza sAMbhaLIne emaNe dIkSA laI lIdhI. vi.saM. 1610mAM emane AcAryapada pradAna karavAmAM AvyuM. tyAra pachI teo AcArya harasUrIzvarajInA nAmathI prakhyAta thayA. - samaya potAnI gatithI vahI rahyo hato. e samaye dillImAM atyaMta krUra, kAmI temaja hiMsaka samrATa akabaranuM sAmrAjya cAlI rahyuM hatuM. ekavAra caMpA nAmanI zrAvikAe cha mAsanI dIrgha tapasyA karI. jainasaMgha taraphathI tapasvInI caMpAbAInA tapadharmanI anumodanA hetu bhavya zobhAyAtrAnuM Ayojana karavAmAM AvyuM. e zobhAyAtrA akabaranA mahelanI najIkathI nIkaLI. A joIne eNe potAnA sevakane pUchyuM "A konI zobhAyAtrA che?" paricArake kahyuM "jahA~panAha ! eka jaina strIe cha mAsanA upavAsa karyA che. enI A zobhAyAtrA che." A sAMbhaLIne akabara daMga rahI gayA. ene A vAta upara vizvAsa na thayo. eNe vicAryuM ke ame "rAjA" karIe chIe. divase bhUkhyA rahIne rAtre jamIe chIe. chatAM paNa bhUkhathI divase tArA dekhAvavA lAge che. to A strI cha mahinA sudhI mAtra garama pANI pIne kevI rIte rahI zake che? akabare kahyuM - "mAre enI parIkSA karavI che" evuM vicArIne eNe potAnA mahelanA eka kakSamAM ene rAkhI. ane enI upara pUrI paheredArI karI. enA tapane ane mukhamaMDalanA apUrva tejane joIne akabara prabhAvita thaI gayA. emaNe caMpA zrAvikAne pUchyuM ""tuM ATalA upavAsa kevI rIte karI zake che? tyAre caMpA zrAvikAe kahyuM - "deva-gurunI kRpAthI" akabare pUchyuM "koNa che tArA deva-guru ?" caMpA zrAvikAe kahyuM "vItarAga arihaMta paramAtmA mArA deva che ane gaMdhAramAM birAjamAna pUjaya harasUrIzvarajI ma.sA. mArA guru che. emanI ja asIma kRpAthI huM ATalo dIrgha tapa nirvighnarUpe pUrNa karI zakI chuM." A vAta sAMbhaLIne akabarane hIrasUrIzvarajIne maLavAnI icchA thaI. emaNe AcAryazrIne dillI padhAravAnuM AmaMtraNa mokalyuM. akabara dvArA jainazAsananI prabhAvanA thaI zake che evuM vicArIne AcAryazrIe dillI tarapha vihAra karyo. vi.saM. 1639 jeTha vada 13 nA zubhadivase AcAryazrI hIrasUrIzvarajIno anya 67 sAdhuonI sAthe phatehapura sikarImAM praveza thayo. e pravezamAM 6 lAkha loko hatAM. praveza pachI akabara, harasUrIzvarajIne maLavA AvyA. A emanI pahelI mulAkAta hatI. kevo saMyoga banyo? kAmInI sAme brahmacArI, krodhInI sAme kSamAvIra, jUranI sAme ahiMsakanuM Aje milana thayuM. tyAra pachI akabare AcAryazrIne rAjamahelamAM padhAravAnuM AmaMtraNa ApyuM. tyAM galIco bichAvelo hato. A joI AcArya bhagavaMta enI upara cAlavA mATe taiyAra thayA nahI. akabare AnuM kAraNa pUchyuM. tyAre AcAryazrIe kahyuM "jayAM cakSuthI pratilekhana (jovAnuM) na thatuM hoya evI Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagyAe ame paga nathI rAkhatA kemake tyAM jIva-jaMtu hovAnI saMbhAvanA rahe che." akabare sevako dvArA jevo ja galIco uThAvyo enI nIce kIDIonI lAIna jovAmAM AvI. A dazya joI akabaranA Azcaryano pAra na rahyo. e vicAravA lAgyo - "ATalA nAnA prANIonA pratye paNa emanA dilamAM ATalo sneha che to emanuM jIvana keTaluM mahAna haze?" A mulAkAta pachI pratidina akabara AcAryazrIne maLatA rahyA ane jJAnagoSThI cAlatI rahI. ekavAra akabare potAnA gharamAM cAlI rahelI zaninI grahadazAnA nivAraNano upAya pUchyo. tyAre AcAryazrIe saraLatA ane nirbhayatAthI kahyuM "mAro viSaya dharma upadeza ApavAno che, jayotiSanuM phalAdeza batAvavAnuM amAruM kartavya nathI." AcArya bhagavaMtanI AcAra daDhatA joIne akabara khUba ja khuza thayA. eka divasa akabare AcAryazrIne kahyu ahI tapAgacchanA padmasuMdara nAmanA jaina sAdhuno alabhya jJAnabhaMDAra che. emanA devalokagamana pachI e bhaMDAra huM saMbhALI rahyo chuM. have Apa e bhaMDArane svIkAravAnI kRpA karo." tyAre AcAryazrIe kahyuM "ame A saMgrahane rAkhIne zuM karazuM? amane jayAre koI graMthanI AvazyaktA haze, tyAre te maMgAvIne ene vAMcyA pachI pAchu ApI daIzuM." AcArya bhagavaMtanI A niHspRha vRttithI akabara atyaMta prabhAvita thayA. tyAMthI cAturmAsa karIne AcAryazrI AgarA padhAryA. AcAryanA dharmopadezathI prabhAvita thaIne akabare kaMIka mAMgavAnuM kahyuM. tyAre AcArya bhagavaMte kahyuM - "mAre bIjuM to kaMI nathI joItuM paraMtu jainonA mahAparva paryuSaNanA divaso AvI rahyA che. mATe e divasomAM hiMsA na thavI joIe." AcArya bhagavaMtanI vAta sAMbhaLIne akabare kahyuM "gurudeva! ATha divasa ApanA ane AgaLa pAchaLanA be-be divasa mArA taraphathI" A rIte 12 divasa sudhI gujarAta-saurASTra, dillI, phatehapura, ajamera, nAgapura, mAlavA-dakSiNa prAMta, lAhora-multAna vagere rAjayomAM kyAMya paNa koIpaNa prakAranI hiMsA nahIM thAya." evuM pharamAna akabare kaDhAvyuM. AcAryazrI akabarane ahiMsA mATe aneka rIte samajAvatA rahetA hatA. enI uMDI asara akabaranA dila upara thaI. eka divasa akabara AcAryazrInI sAthe DAbara sarovaranA taTa upara gayA tyAM hajAro paMkhIo piMjarAmAM baMdha hatA. jIvadayAnA upadezathI prabhAvita thayelA akabare e badhA paMkhIone choDI dIdhA. je akabare eka vakhata lAhoranA AsapAsanA jaMgalanA 10 mAIlanA kSetrane pazuothI bharI dIdhA hatA. pachI 50,000 loko dvArA satata pAMca divaso sudhI katala karAvyA hatA. sAthe ja jeNe 36,000 zekha parivArone 1-1 haraNanuM cAmaDu, be-be zIMgaDA ane eka sonAmahora bheTa ApI hatI. jeNe AgarAthI dillInA rastA upara haraNanA mastakonA toraNo baMdhAvyA hatA. je pratidina 500 cakalIonA jIbhanI caTaNI banAvIne khAto hato. AvA bhayaMkara hiMsaka rAjAne pratibodhita karavAnuM uttama kArya AcAryazrIe karyuM. Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. AcArya bhagavaMtathI prabhAvita thaIne akabare dillImAM hIrasUrijIne jagadgurUnI padavI pradAna karI. have dhIre-dhIre akabare mAMsAhArano paNa tyAga karI dIdho. ekavAra badhA musalamAnoe bhegA thaIne akabarane kahyuM ke ''ApaNI vaMzaparaMparAmAM badhA mAMsa khAya che to Apa kema nathI khAtA ?'' A vAta upara akabare kahyuM ''badhA AMdhaLA kuvAmAM paDI rahyA hoya ane emAM eka vyaktinI AMkha khullI hoya to e vyakti zuM kuvAmAM paDaze ?'' '"nahIM" '"basa evI ja rIte gurudeve mArI AMkha kholI che, to huM mAMsa kema khAuM ?'' A rIte akabarane pratibodhita karIne hIrasUrijI gAmogAma vicaraNa karavA lAgyA. eka divasa emanI gocarImAM khicaDI AvI. bhUlathI emAM be vAra mIThuM nAMkhavAthI te khArI banI gaI hatI. chatAM paNa AcAryazrIe samabhAvapUrvaka ene vAparI lIdhI. ekavA2 AcAryanA pagamAM phola2o thaI gayo hato. enI atyaMta vedanAne teo samabhAvapUrvaka sahana karI rahyA hatA. e rAtre pratikramaNa pachI zrAvaka AcAryazrInA paga dabAvavA lAgyA. aMdhArAmAM kaMI khyAla na rahyo ane zrAvake e pholarAne paNa dabAvI dIdho. chatAM paNa AcAryazrI kaMI paNa na bolyA. A rIte AvavAvALA dareka upasarga pariSahone samatApUrvaka sahana karatA hatA. vi.saM. 1652nA aMtima comAsAmAM teo unamAM birAjamAna hatA. vRddhAvasthAthI deha jarjarIta temaja vyAdhigrasta banI gayuM hatuM. vaidyoe davA ApI. paraMtu AcAryazrIe auSadha levA mATe inkAra karI dIdho. anya sAdhubhagavaMtoe AcAryazrIne samajAvavAnI bahu koziza karI, paraMtu AcAryazrIe kahyu - ''hasatA-hasatA bAMdhelA karmanI sajA svIkAryA vagara chUTako nathI. sanatakumAra mahAmunine bhayaMkara roga AvyA hatA chatAM paNa emaNe koI bAhya upacAra na karyA. mane mArA karmone khapAvavAno aNamola avasara maLyo che. mATe huM auSadhi nahIM lauM." AcAryazrInI vAta sAMbhaLIne ziSya vicAramAM paDI gayA. jyAre zrAvaka-zrAvikAone A vAtanI khabara paDI tyAre emaNe paNa gurudevane samajAvyA. paraMtu AcAryazrI mAnyA nahIM. bIjA divase badhA sAdhu svAdhyAya baMdha karIne mALA gaNavA besI gayA. tyAre AcAryazrIe kahyuM ''Aje svAdhyAya kema nathI karI rahyA ?'' sAdhuoe kahyuM ''asAya hovAthI'' AcAryazrIe kahyuM ''Aje asajjhAya kevI rIte ?'' sAdhuoe kahyuM 'nagaramAM cAreba nAnA-nAnA bALako raDI rahyA che kemake emanI mAtAoe emane stanapAna karAvavAnuM baMdha karI dIdhuM che.'' AcAryazrIe kAraNa pUchyuM. tyAre emaNe kahyuM ''gurudeva badhA zrAvakazrAvikAoe khAvAnuM baMdha karI dIdhuM che.'' A sAMbhaLIne AcAryazrIe tatkAla zrAvakone bolAvyA. AcAryazrIe upavAsa karavAnuM kAraNa pUchyuM. tyAre zrIsaMghe kahyuM ''Ape zarIranI mamatA choDIne 151) Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ auSadhi baMdha karI lIdhI che to ame kevI rIte khAI-pI zakIe. zrIsaMghanI AvI vAta sAMbhaLIne AcAryazrI daMga rahI gayA. emaNe vicAryuM ke mArI sAdhanAne kAraNe jo ATalA badhA lokone pIDA thAya che to mAre evI sAdhanA nathI karavI. mAtra saMghanI samAdhi mATe emaNe auSadhi levAno svIkAra karyo. potAnA jIvanamAM AcAryazrIne pA~ca vigaIno tyAga hato. emaNe potAnA jIvanakALamAM kyAreya ekAsaNAthI nyUna tapa nathI karyo. potAnA jIvanamAM kula 3,600 upavAsa, 225 chaThTha, 72 akrama, 2000 AyaMbila, 2000 nIvi tathA potAnA gurudevanA kALadharma pachI te2 mAsa sudhI niraMtara kramaza; upavAsa, AyaMbila ane ekAsaNAnuM tapa karyuM hatuM. AcAryazrInA sAnidhyamAM 2000 sAdhu temaja 3000 sAdhvIjI bhagavaMtoe saMyamadharmanI nirmaLa sAdhanA aMgIkAra karI hatI. keTalAka divaso pachI AcAryazrInuM svAstha bagaDatuM gayuM. bhAdaravA suda 11nA divase emane AbhAsa thaI gayo ke have A deha vadhAre sAtha ApavAno nathI. emaNe cAra zaraNa svIkAra karyA, duSkRta garhA vagere karI. ziSya parivArathI kSamAyAcanA karI. pachI namaskAra mahAmaMtranuM zravaNa karatAMkaratAM atyaMta ja samAdhipUrvaka kALadharmane prApta thayA. abhidhAna rAjendra DoSa racayitA pU. rAjendrasUrIzvarajI ma.sA. kalikAlamAM kalpataru, bhaktonA hRdayanA nAtha evA pUjya gurudevazrI rAjendrasUrIzvarajI ma.sA.no janma bharatapurI nagarImAM pArekha gotrIya zreSThIvarya RSabhadAsajInA ghare thayo. kesarabAInI kukSithI vikrama saMvata 1883 poSa suda sAtamanA guruvAranA zubha divase gurudeva A dharatIne pAvana karavA mATe ratnarAjanA rUpamAM avatarita thayA. mAtA-pitAnA susaMskAromAM ucharelA ratnarAje mAtra 10-12 varSanI vayamAM vyApArika zikSAnI sAthe-sAthe jIva-vicAra, navatattva, daMDaka, laghusaMgrahaNI, bRhatsaMgrahaNI vagere dhArmika graMthonuM adhyayana karyuM hatuM. potAnA moTAbhAI mANikacandajInI sAthe teo kezarIyAjInI yAtrA karavA gayA. tyAM emaNe saubhAgyamalajInI putrI 2mAne DAkinInA vaLagADathI bacAvIne navakAramaMtra upara potAnI atUTa zraddhAno paricaya Apyo. tIrthayAtrA pachI teo vaMza paraMparAgata jhaverAtano vyApAramAM joDAI gayA. keTalAka samaya pachI potAnA bhAInI sAthe silona (zrIlaMkA) vyApAra mATe gayA. tyAM dhana upArjana karIne vRddhAvasthAne prApta thayelA potAnA mAtApitAnI sevA karavAnI icchAthI potAnI janmabhUmimAM padhAryA. thoDAM ja samayamAM AyuSya pUrNa thatAM 152 Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ emanA mAtA-pitA paraloka prayANa karI gayA. mAtA-pitAnA akasmAtu nidhanathI ratnarAjanuM mana saMsArathI virakta thaI gayuM. saMyogavaza eja varSe pramodasUrIzvarajI ma.sA.nuM cAturmAsa bharatapuramAM thayuM. emanA bhAvavAhI pravacanothI ratnarAje jANyuM ke "jo vyakti manuSyabhavamAM sva-para kalyANa na kare to enuM jIvana niSphaLa thaI jAya che. mATe "jJAnasya sAruM virati" A sUtranA anusAre ratnarAje paNa saMyama grahaNa karavAno nirNaya karyo. potAnA bhAI-bhAbhI pAse saMyamanI AjJA grahaNa karIne udayapuramAM 1904 vaizAkha suda pAMcama, zukravAranA zubha divase emaNe cAritra grahaNa karyuM. emanuM nAma ratnavijayajI" ApavAmAM AvyuM. dIkSA pachI kharattaragacchIya sAgaracandrajI mahArAjanI pAse pAMca varSanA alpakALamAM ja emaNe nyAya siddhAMta muktAvalI, vyAkaraNa, kAvya, koSa, alaMkAra, jayotiSa zAstrAdi graMthonuM jJAna prApta karyuM. tathA zrIpUjya devendrasUrijInI pAse 3 varSa sudhI zaMkA-samAdhAna sahita sucAru rUpathI 45 Agamono paNa abhyAsa karyo. zrIpUjyajIe ratnavijayajIne vinayavivekAdi uttama guNothI suzobhita joI tathA emane yogya pAtra jANIne paraMparAthI cAlI AvatI keTalIya alabhya vidyAo pradAna karI. tyArapachI rAdhanapuramAM zrI devendrasUrijIe potAno aMtima samaya jANIne zrI dhIravijayajIne zrI pUjayapada ApIne dharaNendrasUri banAvyA. paraMtu haju teo AnA lAyaka na hovAne kAraNe tapAgacchane saMbhALavAno bhAra panyAsa ratnavijayajIne soMpyo. ane zrIpUjaya banela dharaNendrasUrijIne kahyuM "dharaNendrasUri Apa paNa ratnavijayajInI pAse rahIne jJAnArjana karajo, emanI AjJAne zirodhAryakarajo tathA teo je maryAdAo batAve tenuM ullaMghana karazo nahIM." paM. ratnavijayajIe paNa niSThApUrvaka potAnI javAbadArIne nibhAvatAM alpa AyumAM dharaNendrasUri vagere 50thatione AgamonuM adhyayana karAvyuM ane bIkAnera tathA jodhapuranAM narezane potAnA vidyAbaLathI khuza karIne dharaNendrasUrijIne chaDI-cAmara vagere rAja sanmAna apAvyA. dharaNendrasUrijIe vikrama saMvata 1923mAM paM.ratnavijayajIne daphatarI padathI sanmAnita karyA. pUrA gacchamAM paM.ratnavijayajInuM bahu ja mAna-sanmAna hatuM. paraMtu emanI alipta AtmAmAM sadaiva zuddha sAdhvAcAranI ja jhaMkhanA hatI. ane bIjI bAju gacchanI vadhatI jatI zithilatAthI emanuM mana haMmezA ciMtita rahetuM hatuM. 1923mAM ghANerAvamAM ratnavijayajInA megha samAna gaMbhIravANImAM cAlI rahelA bhAvavAhI pravacanonI sarvatra prazaMsA thavA lAgI. nADola, sAdaDI, vagere Asa-pAsanA gAmanA nivAsI paNa vyAkhyAna zravaNa mATe AvatA hatA. tathA vyAkhyAna sAMbhaLIne mukta kaMThe ratnavijayajInI prazaMsA karatA hatA. panyAsajInI vadhatI kIrti tathA vadhatA bhaktone joI pUjyazrI manamAM ne manamAM emanI irSA Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavA lAgyA. ahIM panyAsajIne paNa yatigaNomAM vyApta zithilAcAra bahu ja khaTakato hato. paraMtu teo koI sArA mokAnI talAzamAM hatA. thoDA ja samayamAM emane sAmethI ja A moko maLI gayo. eka divasa dharaNendrasUrijIe attaranI keTalIka bUMdo ratnavijayajI 52 chAMTatA kahyuM ''lo A attaranI parIkSA karo. mane to bahuM sAruM lAgyuM. tamane kevuM lAgyuM ?'' paryuSaNa parvanA ArAdhanAnA divasomAM cAlI rahelI A viSaya poSaNathI ratnavijayajInuM mana khaLabhaLI uThyuM. tathA ucita avasara jANIne gaMbhIratApUrvaka kahyuM - ''pUjyazrI ! gRhasthane mATe A zobhAspada hoI zake che paraMtu sAdhune mATe to A attara gadheDAnA mUtrathI adhika nathI. vaLI tame pote gacchanAyaka thaI A IndriyonA viSaya poSaNamAM Asakta banazo to pUro gaccha zithilAcAranI khAImAM pheMkAI jaze enuM javAbadA2 koNa ? panyAsajInA mukhethI AvA zabda sAMbhaLIne zrI pUjyajI gussAmAM lAlacoLa thaIne bolyA, ''panyAsajI e to Apa ahIM cho. mATe Apane ATaluM mAna-sanmAna maLI rahyuM che. kyAMka bIje hota to daphtarI pada paNa maLavuM asaMbhava hota. zrI pUjya pada to sapanuM che sapanuM. kathanI ane karaNImAM moTuM aMtara hoya che. zrI pUjya banIne jo Apa cAritra pAlana karIne batAvo to ame mAnIe. A to ame chIe ke Apane nibhAvI rahyA chIe koIbIjA hota to khabara paDI jAta.' dharaNendrasUrijIne e vAtano aMdAjo nahato ke emanA A zabdo ja emanI zithilatAnI jaDone halAvI deze. panyAsajIe gaMbhIra ane zAMta prakRtithI vicAra karyo ke vAstavamAM sattAnA nazAe emane AMdhaLA karI lIdhA che. jema zarIranA koI aMgamAM koI roga AvI jAya to enuM nivAraNa ati Avazyaka hoya che, anyathA roga pUrA zarIra mATe nukasAnakArI siddha thaI zake che. tema zithilatArUpI A roganuM nivAraNa paNa ati Avazyaka che. nahIMtara AkhA saMghane bhaviSyamAM bhAre nukasAna uThAvavuM paDaze. mArA vacana atyAre emanI upara koI asara nahIM kare, paraMtu emane sAcA raste lAvavA mATe keTalAka viziSTa paMgalA mAre bharavAM ja paDaze. A rIte vicAra karIne ratnavijayajI bolyA - ''zrImAn, jotAM jAo havA kaI bAju jAya che. A unmAda ane zithilAcArarUpI roganuM nivAraNa ati Avazyaka che. mATe auSadhinA kaDavA ghUMTa pIvA mATe Apa taiyAra rahejo. huM jaldI auSadhi mokalIza.'' sAce ja dhanya che gurudevanA bhAvone svayaMne sattAno koI lobha nathI paraMtu mAtra zrI saMgha mATe teo keTalI muzkelIono sAmano karavA taiyAra thaI gayA. A vivAda pachI eja samaye zrIpUjayajIno sAtha choDIne panyAsajI keTalAka yogya munionI sAthe nADolamAM comAsu pUrNa karIne potAnA gurudevanI pAse Ahora pahoMcyA. emaNe badhI ja hakIkata potAnA gurudevane kahI saMbhaLAvI. yathAyogya samaya jANIne vi.saM. 1924 vaizAkha suda 5 nA divase pramodasUrijIe ratnavijayajIne AhoramAM AcAryapada pradAna karIne emaNe ratnarAja thI rAjendrasUri 154 Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - banAvyA. AhoranA ThAkura yazavaMtasiMhe chaDI, chatra, cAmara vagere ApIne gurudevazrIne sanmAnita karyA. kramazaH gurudevazrI zaMbhugaDha padhAryA tyAM yati phatehasAgaranI preraNAthI zrIsaMghe gurudevazrIno pATa mahotsava manAvyo. temaja udayapura nareze paNa chaDI - cAmara vagere ApIne gurudevazrIne sanmAnita karyA. gurudevazrI sarva bAhya pravRttiothI ekadama alipta hatA. emane A badhA mAna-sanmAnanI koI AvazyaktA na hatI. chatAM paNa zithilAcAra nivAraNane mATe tathA zrI pUjya dharaNendrasUrijIne sAcA mArge lAvavA mATe A muddo bahu ja jarUrI hato. mATe emaNe A badhA mAna-sanmAnono tAtkAlika koI virodha na karyo. zrI pUjayanI padavI pachI to gurudevazrInA puNya tathA cAritranA pratApathI gAmegAma, nagare-naga2mAM gurudevazrInI mahimA, mAna-sanmAna, kIrti divase divase vadhavA lAgI. buddhi vicakSaNa gurudevazrIe mAlavadezamAM vicarIne potAnI jJAnAdi kriyAothI zrIsaMghane khUba khuza karI dIdhA. cAre dizAomAM gurudevazrInI yaza kIrti nuM sAmrAjya phelAI gayuM. teo jana-jananI AsthAnA kendra temaja badhAne mATe pUjya banI gayA. A rIte phelAyelI gurudevazrInI kIrtinI gaMdha, dharaNendrasUri sudhI pahoMcI. emane potAnI sattAno mahela laDakhaDAto dekhAvA lAgyo. emaNe vicAryuM ke jo A rIte cAlatuM rahyuM to bhaviSyamAM paNa zrI pUjyanA rUpamAM mAru nAma vilina thaI jaze. kemake eka guphAmAM be siMha rahI zakatA nathI. badhI sattA, badhA aizvaryanA ekamAtra adhikArI zrI pUjya rAjendrasUrijI banI jaze. mATe potAnI surakSA mATe emaNe kaMIka samAdhAna karavAno phesalo karyo. e mATe emaNe siddhikuzalavijayajI ane motIvijayajIne gurudevanI pAse mokalyA. tyAM jaIne siddhikuzala vijayajIe gurudevazrIne kahyuM - ''he pUjyazrI ! Apa mahAna, jJAnI temaja gItArtha cho. he gurudeva ! je rIte putra khoTA raste jaI rahyo hoya to pitAnuM kartavya che ke potAnA putrane sAco rasto batAve. evI rIte Apa paNa amArA vidyAguru cho. to zuM ApanuM e kartavya nathI ke Apa amane sAco mArga batAvo. gacchanA zubhAzubhano bhAra ApazrInI upara che. Ape A bagIco praphullita karyo che to Apa eno nAza kevI rIte karI zako cho ? mATe he prabhu amArI vinaMtI che ke Apa amArI bhUlone mApha karI, punaH gacchamAM padhAro. A rIte zrI pUjya banIne alaga vicaraNa na karo.'' tyAre gurudeve spaSTa zabdomAM kahyuM ''he mahAbhAga ! mane yazakIrtinI koI AkAMkSA nathI ane nathI koI padano lobha. huM to kriyoddhAra karavA tathA zithilAcAra aTakAvavAnI koziza karuM chuM. jo dharaNendrasUrijI sAdhvAcAra tathA nava kalamonI maryAdAmAM rahevA mATe taiyAra hoya, to huM bIjI ja paLe zrIpUjya padavI choDavA mATe taiyAra chuM. mane koInAthI dveSa nathI. mane to mAtra jinazAsananI ciMtA che.'' 155 Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nava kalamo laIne siddhizilavijayajI zrI pUjya dharaNendrasUrijInI pAse AvyA. zrI pUjyajI temaja yatio mATe nava kalamonuM pAlana duSkara hatuM. paraMtu yatioe jyAre badhA rastA baMdha joyA tyAre sudharavAnA raste cAlavAmAM ja potAnuM hita lAgyuM. zrI pUjaya dharaNendrasUrijIne A nava kalamo anukULa lAgI. emane lAgyuM ke jo sattAnuM nukasAna thaI rahyuM hoya to A nava kalamonuM pAlana karavuM ja hitAvaha che. nahItara amAruM astitva ja khatama thaI jaze. A rIte vicAra-vimarza karIne yati pUjayazrI dharaNendrasUrijIe zrI rAjendrasUrijInI AcArya padavIne paNa mAnya karI ane nava kalamo upara vi.saM. 1925nI mahA suda sAtame potAnI svIkRtinA rUpe hastAkSara karI ApyA. e nava kalamo A prakAre chepahelI: baMne samaya pratikramaNa karavuM. zrAvaka hoya to emanI sAthe karavuM, nitya yathAzakti paccakhANa levuM, vyAkhyAna ApavuM temaja sthApanAcAryajInuM pratilekhana karavuM, sAdhunA upayogI 14 upakaraNonA sivAya ghareNA athavA maMtra-taMtrAdi koIpaNa sAmagrI potAnI pAse na rAkhavI. nitya maMdira javuM. bIjI ghoDA-gADI vagere koIpaNa prakAranI savArIno upayoga na karavo temaja savArIno kharca paNa potAnI pAse na rAkhavo. trIjIH koIpaNa prakAranA astra, zastra na rAkhavA. gRhasthanI pAse rahelA ghareNA, zastra, rUpiyA, paisAno sparza nahIM karavo. A badhI vastuo potAnI pAse na rAkhavI. cothI: ekAMtamAM strIonI pAse nahIM besavuM, vezyA tathA napuMsaka jAtinA vyaktione potAnI pAse na besADavA. pAMcamIH je sAdhu (yati) tamAku, gAMjA vagerenuM sevana karatA hoya, rAtribhojana karato hoya, kAMdA, lasaNa tathA abhakSyanuM bhakSaNa karatA hoya ane strIlaMpaTI temaja apaccakhkhANI evA zithilAcArI hoya evA sAdhune guNIyala cAritravAna sAdhu potAnI pAse na rAkhe. chaThThI: sacitta, lIlotarI, vanaspati, kAcA pANInI koIpaNa prakAre hiMsA karavI nahIM, lIlotarIne kApavI nahIM, maMjana karavuM nahIM, telathI mAliza na karavI, bAvaDI, taLAva, kuvAnA sacitta jaLathI hAthapaga dhovA nahIM. sAtamI thaI zake to ochI saMkhyAmAM nokara rAkhavA, jIvahiMsA kare evA nokara nahI rAkhavA. AThamI gRhasthane DarAvI - dhamakAvIne emanI pAsethI paisA na levA. navamI evI prarupaNA, evo upadeza Apavo jethI zrAvakonuM samyaktva vizuddha thAya, emanA bhAva bagaDe tevI koIpaNa prakAranI prapaNA nahIM karavI. rAtre upAzrayathI bahAra na javuM. caupaTa, zataraMja Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vagere khela nahIM khelavA. tathA keza lAMbA vadhAravA nahI. buTa caMpalano upayoga nahIM karavo. temaja roje 500 gAthAno svAdhyAya karavo. A nava kalamone jotAM ApaNe aMdAja lagAvI zakIe chIe ke yati varganI zithilatA keTalI hada sudhI pahoMcI hazeH A vAta koIpaNa vyakti saraLatAthI jANI zake che ke ATalA zithila banelA yativargane punaH uparokta niyamonuM pAlana karAvavuM keTaluM kaThina hatuM, e paNa mAtra eka vyaktithI AvuM kArya thavuM e keTaluM duSkara che. A nava kalamothI gurudevanA jIvanamAM sAdhvAcAra tathA zAsanano prema sApha jhaLake che. A bAju nava kalamonI maMjUrI pachI tarata ja gurudevazrIe vi.saM. 1925 ASADha mAsanI dasamInA divase jAvarA nagaranI dhanya dharA pa2 250 yationI sAkSImAM zrIpUjyanI chaDI, chatra, cAmarAdi badhA sAdhana sAmagrIono tyAga karI ene jinamaMdiramAM bheTa karI dIdhA. tathA punaH mahAvratone grahaNa karIne ekalA ja sva-52 kalyANahetu e virala vibhUtie kriyoddhAra karyo. e samaye yati dhanavijayajI temaja yati pramodarucijIe gurudeva pAse cAritra upasaMpadA svIkArI kriyoddhAramAM zAmila thaI gayA. tyAra pachI khAcaraudanA cAturmAsamAM paMcAMgI sahita 45 AgamonuM gahana ciMtana-manana karI siddhAMta prakAza graMthanI racanA karI. emAM sacoTa pramANa sahita tristutika matAdi aneka AtmakalyANakArI zAstrIya siddhAMtone prakAzamAM lAvyA; svayaMnA jIvanamAM utAryu tathA niDaratApUrvaka jana-jana sudhI sAcA mArganuM jJAna phelAvyuM. enA sivAya paramAtmAnA zAsanamAM jJAnanI pradhAnatAmAM hovAthI emaNe A kSetramAM paNa potAnI kalama calAvI. vRddhAvasthAmAM 14 varSanA athAga parizramanA pachI gurudeve atibhavya evA abhidhAna rAjendrakoSanI racanA karI. 10,566 pAnAnA A koSamAM kula 80,000 zabda saMgrahita che. tathA kula 45 Agama sahita 97 moTA-moTA graMthono AdhAra lIdhela che. A koza potAnI garimAthI pUrA vizvamAM prasiddhi pAmyo. jenI phalazrutIrUpe gurudeva vizva pUjya banyA. jAloramAM 700 tathA nimbAheDA, ratalAma, jAvarA vageremAM hajAro sthAnakavAsIone pratimAmAM bhagavAnanuM sAkSAtkAra karAvIne maMdiramArgI banAvyA. jAlora, Ahora vagere kula 100 gAmomAM pratiSThA tathA 3135 pratimAjInI aMjanazalAkA gurudevazrInA pAvana karakamalo thI sAnaMda saMpanna thaI. eka jhalaka gurudevanI jIvanacaryA ane emanA tyAga ane tapanI tarapha - mAMgI-tuMgI zikhara upara kaDakaDatI ThaMDImAM nirvastra rahIne 6 mahinA sudhI tathA jAloranA svarNagiri tIrtha upara dhagadhagati zIlA upara ATha mahinA sudhI jApa ane kAyotsarga dvArA gurudeve aTThAInA pAraNe aDhAInuM bhISaNa tapa karyuM hatuM. 157 Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ati ghora cAmuMDAnA vanamAM 'arha pada'nuM dhyAna karyuM hatuM. gurudevazrI cAturmAsamAM ekAMtara upavAsa, varSamAM traNeya caumAsI caudase chaTTha, paryuSaNamAM akrama, vaDA kalpano chaThTha, dipAvalIno akrama, caudasa-pAMcamanA upavAsa vagere tapa potAnA jIvananAM aMta sudhI dareka paristhitimAM niyamita rUpe karatAM rahyA. gurudevazrInI eka bahu ja moTI vizeSatA hatI ke potAnA jIvanakAlamAM emaNe kyAreya paNa dezI ke videzI auSadhinuM sevana karyuM ja na hatuM. jyAre kyAreka emane tAva Ave to teo baporanA dhomadhakhatA taDakAmAM potAnI badhI upadhi bAMdhIne 10-12 kilomITara sudhI tejIthI cAlatA ane parasevAthI potAno tAva utAratA hatA. divasamAM sAdhucaryA, vyAkhyAna tathA zeSa samayamAM potAnA ziSyone adhyayana karAvatA hatA. tathA rAtre pratikramaNa karI tAttvika carcA karatA hatA. gurudevazrI eTalA apramatta hatA ke rAtre 12-1 vAgye saMthAro karatA ane 2-3 vAgyA sudhI to uThI jatAM hatAM. uThIne padmAsanamAM besIne AtmadhyAna karatA hatA. A samAdhiyogathI ghaNIvAra emane bhaviSyamAM thavAvALI ghaTanAono sAkSAtkAra thaI jato hato jemake kukSInagarano dAha, kaDoda vAsI zreSThivaryanA gharamAM corI vagere. potAnA jIvanakALamAM emaNe kyAreya paNa potAnA ziSyone potAnI upadhi upADavA nathI ApI. dhanya che gurudevanI apramattatAne gurudevanI yogasAdhanAno prabhAva 1. kukSImAM Agano prakopa : potAnA dhyAnabaLathI gurudevazrIne bhaviSyamAM kukSImAM vaizAkha suda 7 ne divase lAgavAvALI bhISaNa Agane jANI lIdhI hatI. gurudevazrIe tyAMnA saMghanA zreSThivaryone A vAtathI avagata karAvyA. gurudeva upara vizvAsa rAkhavAvALA bhaktagaNa kukSIthI bIje kyAMka cAlyA gayA. ane je tyAM ja rahyA emane bhAre nukasAna veThavuM paDyuM. 2. agni prakopa zamana : vi.saM. 1953mAM jAvarAnA cAturmAsa daramyAna koI mahotsavamAM gurudevazrInA pratye irSyA rAkhavAvALAoe SataMtrathI Aga lagAvI dIdhI. Aga asAmAnya hatI. keTalAka lokonI jAna javAnI saMbhAvanA hatI. mATe saMgha rakSAnA uddezyathI gurudeve maMtrabaLathI hAtha masaLIne e Agane zAMta karI tyAre zakti prayoganA A varjya kAryanA prAyazcita mATe eja samaye emaNe akramanuM paccakkhANa karyuM. dhanya che gurudevanA zAsanapremane ! 158 Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtA kezaranA hAthamAM putra ratnarAja "preta thI herAna bAlikAno ranarAja dvArA uddhAra , bharatapuramI zrI pramodasUrino upadeza jAvarAmAM zrI AdinAtha bhagavAnanA maMdiramAM chaDI, cAmara, pAlakhI vagere caDAvyA. gurudeve mahotsavanI sAthe kiyoddhAra karyo modarAmAM tapa suratamAM zrI abhidhAna rAjendra kapanuM lekhana samApana thayuM Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 987 20 kukSImAM Aga prakopa kaDodamAM pratiSThApakanA gharamAM lUMTa zrI rAjendra bRhad jainAgama bhaMDAra AhoramAM jJAna pratiSThA AhoramAM jinabibonI pratiSThA RE zrI mohanakheDAnA prAMgaNamAM gurudevanA pArthIva zarIrano aMtima saMskAra Publi 2 koraTAmAM pratiSThA Cal vi.saM. 1946nA zivagaMja cAturmAsamAM sAdhu-sAdhvIjI saMghane AcAra pAlana mATe samAcArI nirdeza 1 PRECES . Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. tionuM SaDayaMtra: nava kalamo maMjUra karyA pachI paNa keTalAka evA yati paNa hatA, jemane ezo-ArAma ja priya hatA. mATe gurudevane potAnA rastethI haTAvavA mATe te loko keTalIyavAra maMtra-taMtrAdi kuprayoga karatA hatA. paraMtu gurudevanA nirmaLa cAritra prabhAvathI te badhA prayoga niSphaLa thaI gayA. bhInamAlamAM koI yatie maMtra-taMtranI koI vastu gurudevazrI je upAzrayamAM hatAM tyAM pheMkI dIdhI. gurudevazrIe sahajatApUrvaka mohanavijayajIne e maMtra-taMtranI cIjone bahAra pheMkavAno Adeza Apyo. mohanavijayajIe "namo arihaMtANaM' bolatA - bolatA e cIjone bahAra pheMkI dIdhI. yogAnuyoga e yati pakaDAI gayA. karuNAdra gurudeve AvA kukarma karavAvALA yatine paNa daMDa karyA vagara ja choDI devAnI AjJA ApI. 4. yiselA vagere chaH gAmono uddhAra: pAchalA 300 varSothI cirolA gAmane koI kAraNavaza pUrA mAlavaprAMtathI bahiSkAra karyo hato. sthAnakavAsInA pUjaya abhyadayacandra, cauthamalajIe A gAmane punaH prAMtamAM bheLavavA mATe athAga prayatna karyA paNa emane koI lAbha na thayo. tyArapachI ratalAma nareze paNa sAmAjika tathA rAjakIya zakti batAvIne A samasyAnuM samAdhAna karavAnI koziza karI paraMtu emane paNa nirAzA ja hAtha lAgI. mATe nirAza banelA cirolAnA lokoe Akhare gurudevanuM zaraNa svIkAryuM. je vAstavamAM emano uddhAra karavA mATe thayo. gurudeve potAnI buddhi-baLathI tathA potAnA upadezathI ratalAma, khAcarauda vagere gAmone potA tarapha karyA. tyArapachI sarvajananI svIkRtithI koI daMDa vagere sahadharmInI bhAvanApUrvaka cirolA gAmane punaH mAlava prAMtamAM laI lIdhA. . kukSInagaranI bahAra tapa kukSInA zrAvaka tattvajJAnI hatA. tathA teo emanA kAlanA hInAcArI sAdhuone dhRNA karatA hatA. mAgha mahinAnI kaDakaDatI ThaMDImAM gurudeva kukSI padhAryA. nagaramAM vasatinI yAcanA karI para maLI nathI; prasannacitta gurudeve nagaranI bahAra maThanI pAse rahelA vaDanI nIce rahyA. madhyAhnamAM gA~vanA AsUjI vagere zrAvaka gurudevanI pAse AvIne beThA ane paricaya pUchyuM. pachI tAttvika carcA karIne potAnA sthAnamAM cAlyA gayA. pramodasUrijI traNa divasa sudhI nagaramAM gocarI mATe gayA paraMtu koI zrAvake emane gocarI nathI vahorAI; rAtrinI kaDAkAnI ThaMDImAM maThanA bAbAe kahevA chatAM paNa sAdhunA AcArane ayogya evI agninI sahAyatA nahI lIdhI. A krama ATha divaso sudhI cAlato rahyo. navamA divase vihAra mATe prayANa karI ja rahyA hatA ke eTalAmAM gAmanA zrAvakoe tyAM AvIne gurudevane gAmamAM padhAravAno Agraha karyo. gurudevazrI pAse potAnA avinayanI kSamAyAcanA karI. tyAre gurudeve saraLatApUrvaka kahyuM - "mane yAda nathI ke tame koI aparAdha karyo che." dhanya che gurudevanI sahanazIlatAne. Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. jAloramAM svarNAgarIto uddhAra: jAlora killA upara sthita vikhyAta svarNagirI tIrthamAM e kALamAM rAjakIya karmacArIoe yuddha sAmagrI vagere bharIne cArebAju kAMTA lagAvI dIdhA hatA. killA upara rAjyano adhikAra hato. maMdiranA aMdara javAnI sakhata manAI hatI. tyAre gurudeve killAnA adhikArI vijayasiMhanI sAthe jaIne jinAlayamAM thaI rahelI AzAtanA joI tathA jodhapura nareza jasavaMtasiMhajIne badhA hAla viSe jaNAvyuM. phalasvarUpa punaH jinAlayano adhikAra jaina saMghane maLyo. tathA maMdiranA jinabiMbonI pratiSThA gurudevazrInA hAthe saMpanna thaI. 7. jokabeDA tIrthanI pratiSThA temaja Ama sthApanAH rAjagaDha nagaranA zrAvaka luNAjI dalAjIe potAnA jIvana kAryonI AlocanA mAMgI. emanA bhAvone joIne gurudevazrIe rAjagaDhathI pazcimanI tarapha jyAM svastikanuM cinha juo tyAM zatruMjaya dizi vaMdanArtha jinAlaya nirmANanI preraNA karI. guruvacanano svIkAra karI rAjagaDhathI poNo mAIla dUra zikharabaddha zrI AdinAtha prabhunuM bhavya jinAlayanuM nirmANa karAvyuM. vi.saM. 1940mAM mAgasara suda 7 guruvAranA divase aMjanazalAkA ane pratiSThA gurudevanA karakamalothI saMpanna thaI. tyArapachI ekavAra gurudeve eka apaMga, gUMgA bALaka upara mAtra vAsakSepa nAMkhIne ene svastha karyo. eja bALaka AgaLa jaIne gurudevanA priya ziSya pU. mohanavijayajI banyA. jemanA nAmathI "mohanakheDA' nAma rAkhavAmAM AvyuM. 8. zatruMjayanI yAtrA gurudevanI preraNAthI tharAdanA ambAvIdAsa saMghavIe zatruMjayano saMgha kADhyo. atibhavya e saMghamAM gurudeva sahita sva-para gaNanA 125 sAdhu, 81 sAdhvIjIo, 5000 zrAvaka zrAvikAo hatA. 9. gurudevanuM mahAprayANAH gurudevazrInuM AkhuM jIvana 80 varSa / 960 mahinA | 28,000 divasonuM hatuM. 40varSo sudhI ApazrIe AcAryapadane suzobhita karyuM. jIvone pratibodha ApIne sva tathA paranuM kalyANa karyuM. AvA apramatta gurudeve dhyAnabaLathI potAno aMtima samaya najIka jANI lIdho hato. rAjagaDhamAM maunapUrvaka aThThama tapathI sarvajIvone khamAvIne poSa suda chaThThanI rAtre jagatamAM samyattvanI akhaMDa jyota jalAvIne aha-ahaMno jApa japatAM gurudevanI AtmAe A vinAzI dehano haMmezAhaMmezA mATe tyAga karI dIdho. zrI mohanakheDA tIrthanA prAMgaNamAM gurudevazrIno aMtima saMskAra karavAmAM Avyo. bahu vicitra saMyoga thayo ke je divase gurudevazrIe A dharatI upara janma lIdho, eja divase A jagatamAMthI vidAya lIdhI. e sthAne bhavya suvarNamaya samAdhi maMdiranuM nirmANa thayuM je lAkho bhaktonI AsthAnuM kendra banyuM che. AvA virala vibhUtinA AziSa ApaNI upara haMmezA Ama ja varasatA rahe. Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ graMtha karyuM H jIva dvArA mithyAtvAdi hetuothI je karavAmAM Ave che, te karma kahevAya che. jIva jyAre rAga-dveSa vage2e kaSAya kare che tyAre enI AtmA upara kArmaNa-vargaNAo coTe che. zuddha svabhAvathI jIva anaMtAnaMta guNothI yukta che. paraMtu anAdikALathI jIva rAga-dveSa, ajJAnAdinI vikRti nA kAraNe karmathI baMdhAyelo che. jenA kAraNe jIvanA svAbhAvika guNa DhaMkAI jAya che. mATe karma eTale ke guNone DhAMkavAnuM AvaraNa (paTala). karmano AtmAnI sAthe saMbaMdha kyArathI che ? pra. u. karmano anAdikAlathI AtmAnI sAthe saMbaMdha che, kemake jo karmabaMdhanI zarUAta mAno to enA pahelA AtmA karmamukta hatI e pramANe mAnavuM paDaze. jo Ama mAnIe to mokSanA jIvone paNa krmabaMdhanI Apatti Ave che. mATe jIva pahelA kyAreka karmarahita hato, Ama na mAnI zakAya. mATe anAdikALathI jIva karmasahita ja che. pra. anAdithI jeno saMga che zuM e chUTI zake che ? u. hAM, jema - khANamAM sonuM-mATIno saMga anAdikALathI che. paraMtu jyAre enI upara agnino tApa vagere viziSTa prakriyA karavAmAM Ave to sonu, mATIthI alaga thaI jAya che. A pramANe jJAna-dhyAna dvArA AtmAne paNa karmathI mukta karI zakAya che. karma rUpI che ke arUpI ? karma rUpI che, to zuM arUpI evA AtmA upara rUpI karma coMTI zake che ? hAM, jevI rIte arUpI evA jJAnane rUpI evI madirA nukasAna pahoMcADe che, tevI ja rIte arUpI AtmA upara rUpI karma coMTI zake che. lADavAnA deSTAMtathI karmano prakRti-sthiti-rasa ane pradeza baMdha 1. prakRti baMdha : jema kaphanAzaka sUMThAdi vagere dravyathI banelo lADavo svabhAvathI ja kapha no nAza kare che. methI no lADavo svabhAvathI ja vAyuno nAza kare che. tevI ja rIte karma baMdha vakhate koI karma svabhAvathI ja AtmAnA jJAna guNane DhAMke che to koI karma darzanaguNane DhAMkavAnA svabhAvavALo hoya che. A rIte karma baMdhanA samaye karma pudgalomAM bhinna-bhinna svabhAvanuM nizcita hovuM ja prakRti baMdha che. 161 Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. sthiti baMdhaH koI lADavo eka mahinA sudhI cAle che to koI lADavo 15 divasa sudhI ja cAle che. pachI kharAba thaI jAya che. tevI ja rIte koI karma AtmA upara vadhAre samaya sudhI Take che to koI karma ocho samaya Take che. karma baMdhanA samaye karmapudgalone AtmAnI sAthe rahevAno samaya nizcita hovo ja sthiti baMdha che. 3. rasa baMdha: koI lADavo vadhAre gaLyo hoya che to koI lADavo ocho gaLyo hoya che. evI ja rIte koI karma tIvra asara batAve che to koI karma ochI asara batAve che. karmabaMdhanA samaye karmonA dalika kayA karmane DhAMkaze e to prakRti baMdhathI nizcita thaI jAya che. paraMtu A karma keTalI tIvratAthI ke maMdatAthI udayamAM Avaze? karmabaMdhanA samaye karmapudgalomAM e tIvratA-maMdatAno rasa (vipAka)nuM nizcita thavuM e rasabaMdha kahevAya che. 4. pradeza baMdha: koI lADavo 100 grAmano hoya che, koI aDadhA kilono to koI pa kilono.vadhAre buMdIno lADavo moTo hoya che ane ochI buMdIno lADavo nAno. evI ja rIte karmanA kyAreka vadhAre pradeza grahaNa thAya che to kyAreka ochA pradeza grahaNa thAya che. A pradeza baMdha kahevAya che. jIva pote ja mithyAtvAdi hetuo dvArA kArmaNa vargaNAnA pudgalothI jJAna vagerenA guNone DhAMkavAnI tAkAta pedA kare che. jethI jIva dvArA kArmaNa vargaNAne ja karmarUpamAM banAvavAmAM AvI che, evuM kahevAya che. A karmonA alaga-alaga svabhAva hovAthI enA mukhya 8 bheda che. tathA enA uttarabheda 158 che. saMsArI avasthAmAM karma ane AtmA ekabIjAnI sAthe dUdha ane pANInI jema maLIne rahe che. karmanA mULa (mukhya) ane uttarabheda : 1. jJAnAvaraNIya 2. darzanAvaraNIya 3. vedanIya 4. mohanIya - 28 5. AyuSya 6. nAma 7. gotra 8. aMtarAya kula 8 bheda ane 158 uttara bheda thayA. 9 ja Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rasa ghAta karma AmAMthI jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, mohanIya ane aMtarAya A cAra karmaghAti che. arthAt je AtmAnA jJAnAdi mUla guNono ghAta kare che, te ghAti karma kahevAya che. zeSa karma aghAti che. 1. jJAnAvaraNIya karma : A karma AtmAnA jJAna guNa eTale ke vizeSa bodhane DhAMke che. AtmA sUrya jevo prakAzamaya che. paraMtu je rIte sUrya AgaLa vAdaLa AvavAthI sUryano prakAza DhaMkAI jAya che. tevI ja rIte A kamathI AtmA Avarita thaI jAya che. AnA pAMca bheda che. 1. mati jJAnAvaraNIya matijJAna eTale ke pAMca indriyo (cAmaDI, jIbha, nAka, AMkha ane kAna) ane mananI sahAyatAthI thavAvALuM jJAna. AvA jJAnane je Avarita kare, e karmane matijJAnAvaraNIya kahe che. eka ja padArthane joIne badhAne ochuM vadhAre jJAna thAya che. emAM mati jJAnAvaraNIyano kSayopazama kAraNabhUta che. kSayopazama eTale ke AvaraNanI maMdatAne kAraNe guNono vikAsa hovo. kSayopazama vadhAre hoya to padArthane jotAM ja saMpUrNa paristhitine jANI zake che. ane kSayopazama ochuM hoya to ghaNIvAra padArthane jovA chatAM paNa vizeSa bodha thato nathI. matijJAnanA mukhya cArabheda che. (a) arthAvagrahaH vastuno aspaSTa khyAla Avavo. udA. koIe avAja ApavAthI, koI bolAvI rahyuM che." evuM lAge. . (A) ihAH kaI vastu che, enI vicAraNA. udA. "koNa bolAvI rahyuM haze?" A avAjanI tapAsa mATe avAjanI miThAsa vagereno vicAra karavo, eTale ke A pappAno avAja che ke mammIno avAja che?. (i) apAyaH vastu nizcita karavI. dhvaninI miThAsa vagerethI avAja kono che? e nizcita karavuM eTale ke A mITho avAja mammIno che. (I) dhAraNAH nizcita karelI vastune yAda rAkhavI. e avAjane yAda rAkhavo. bhaviSyamAM pachI jyAre bolAve to khabara paDI jAya ke A avAja mammIno ja che. Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMca indriyo ane cha mana, A cha ne arthAvagrahAdi 4 nI sAthe guNavAthI 6 x 4= 24 thAya che. mana ane AMkha sivAyanI 4 indriyo vastune prApta karIne ja bodha karAvavAvALA hovAthI A indriyono vyaMjanAvagraha paNa hoya che. mATe matijJAnanA 24+ 4 = 28 bheda thAya che. 2. zrutajJAnAvarIya zAstra athavA gurunA upadezonuM anusaraNa karavAthI thanAruM jJAna, zrutajJAna kahevAya che. A jJAna, zabdanuM anusaraNa karavAvALo che ; evA jJAna ne je Avarita kare, te zrutajJAnAvaraNIya karma kahevAya che. AnA 14 bheda che. jIvamAM aneka prakAranI vicitratA jovA maLe che. koIne zrutajJAnano kSayopazama tIvra hovAthI bhaNavAmAM hoziyAra hoya che. paraMtu vyavahAramAM kyAM zuM karavuM? enI samajaNa nathI paDatI. koI vyavahAramAM kuzaLa hoya che. paraMtu bhaNavAmAM kaMIpaNa yAda nathI rahetuM. eTale ke eka vyaktino jevo kSayopazama hoya evo kSayopazama badhAno hoya evuM jarUrI nathI. pratyeka jJAnanA AvaraNa alaga alaga hovAthI e-e AvaraNanI tIvratA ke maMdatAnA kAraNe koIne matijJAnanuM kSayopazama sAro hovA chatAM paNa zrutajJAnAvaraNano kSayopazama evo na paNa hoya. zrutajJAnamAM gAthA karavAno kSayopazama vadhAre hoya ane arthabodhano kSayopazama maMda hoya, evuM paNa thAya che. emAM karmonI vicitratA ja kAraNa che. indriyo AtmAthI para (bhinna) che. mATe matijJAna ane zrutajJAna indriyonI sahAyatAthI hovAnA kAraNe parokSa jJAna kahevAya che. 3. avadhi jJAnAvaraNIya? cha dravyomAM pudgala rUpI dravya che. pudgalanI maryAdAvALuM jJAna avadhi-jJAna che. A jJAna indriya, mana tathA zAstrAbhyAsa vagerenI sahAyatA vinA AtmA dvArA hovAthI pratyakSa jJAna kahevAya che. utkRSTathI A jJAna dvArA badhA rUpI padArthone, sarva pudgalone joI zakAya che. evA jJAnane je Avarita kare. te avadhi jJAnAvaraNIya karma kahevAya che. avadhijJAnanI saMkSipta samaja: avadhijJAna e pratyakSa jJAna che - upayoga rAkhavo paDe che. avadhijJAnathI rUpI padArtha ja dekhAya che. paraMtu arUpI padArtha nahIM. avadhijJAnanuM kSetra maryAdita hoya che. 4. mahIH paryava jJAnAvaraNIya mana:paryavajJAna paNa pratyakSa che. aDhI dvIpanA saMjJA paMcendriya jIvonA mananA bhAva A jJAnathI jANI zakAya che. mAtra apramatta munine ja A jJAna hoya che. A jJAnane Avarita karavAvALuM karma manaH paryava jJAnAvaraNIya karma kahevAya che. Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (drjII beDI jevuM AMkhe bAMdhelA pATA jevuM C - bhinaya kArapALavuM jJAnAvaraNIya karma darzanAvaraNIya karma citArA jevuM kuMbhAranA ghaDA jevuM nAmakama gautra karma madhalipta talavAra jevuM madirA jevuM rAjabhaMDArI jevuM vedanIya karma A mohanIya karma aMtarAya karma Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamArI phezana bIjAnI bhota...? jaina hovAthI ApaNe zAkAhArI kahevAIe chIe, paNa zuM hakIkatamAM ApaNe zAkAhArI chIe ? Avo... jANIe A praznano javAba tamArA hoTho para lagADelI nakalI lAlI (lisTIka)nI pAchaLa chupAyelI vAstavikatAthI... vhela mAchalIne khUba ja krUratA pUrvaka pakaDIne kaTIMga mazIno dvArA temanA nAnA TUkaDA karavAmAM Ave che. temanA aMgone mazInamAM pIsIne tenA lohI ane mAMsathI limpTIka banAvavAmAM Ave che. thobho... A krUratAno kisso ahIM ja pUro thato nathI. A lisTIka tamArA hoTho dvArA tamArA peTamAM jAya tyAre tamane koI nukasAna to nahIM thAya ne ? A jANavA mATe keTalAye vAMdarAone sAthe besADIne jabaradastI lisTIkanA rasane TyUba dvArA temanA gaLA sudhI pahoMcADavAmAM Ave che. tenAthI temane eTalI vedanA thAya che ke teo taraphaDiyA mAravA lAge che. keTalAye vAMdarAo to tarata ja marI jAya che. ATaluM badhuM thayA pachI A limpTIka tamArA hoThone suMdara banAve che. kadAca have tamane tamArA praznano javAba maLI gayo haze. he mAnava ! dUdha bharelI tapelImAM eka TIMpu lohInuM paDI jAya to ApaNe e dUdhane pheMkI daIe chIe. paNa mAchalInA lohI ane carabI thI banelI lisTIkane majAthI ApaNA hoTho para lagADIe chIe. je khAvA-pIvAnA padArtho sAthe ApaNA peTamAM paNa jAya che. have javAba Apo ke tame potAne zuM kahezo. zAkAhArIkemAMsAhArI chu Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ praanuttara vAsI deva avadhijJAnathI ja manovargaNAnA pudgalo dvArA zaMkAnuM samAdhAna prApta kare che. to ene mana:paryava jJAna kema na kahevAya? u. anuttara vimAnavAsI deva avadhijJAna dvArA manovargaNAnA pugalone joIne samAdhAna prApta kare che. te e rIte jANavuM. avadhijJAna sarjana DaoNkTara jevuM che ane mana:paryavajJAna speziyalIsTa DaoN. jevuM che. sarjana DaoNkTarane paNa dareka viSayanuM sAmAnya jJAna to hoya ja che. 5. kevalajJAnAvaraNIya? kevalajJAna paNa pratyakSa jJAna che. sarvakAla, sarva kSetramAM rahelA sarvadravyonA sarva paryAyone ekasAthe hAthamAM rahelA AmaLAnI jema spaSTapaNe joI ane jANI zakAya che. eTale ke rUpI-arUpI sarva padArthone jenAthI jANI zakAya e kevalajJAna che. evA jJAnane je Avarita kare, te kevalajJAnAvaraNIya karma kahevAya che. mati-zrata A be jJAna pachI sIdhuM kevalajJAna thaI zake che. mati, zruta, avadhi ke mati, zruta, mana:paryavajJAna A traNa jJAna pachI paNa kevalajJAna thaI zake che. mati, zrata, avadhi, mana:paryava A cAra jJAna pachI paNa kevaLajJAna thaI zake che. paraMtu kevaLajJAna thayA pachI badhAnuM jJAna sarakhuM ja hoya che. avadhi ane manaH parvavajJAna na thayuM hoya ane sIdhuM kevalajJAna thaI jAya athavA manaH paryavajJAna thayA pachI kevalajJAna thaI jAya, to emAM koI vizeSatA nathI rahetI, kemake kevalajJAnamAM badhAnuM astitva samAviSTa thaI jAya che. ra. darzanAvaraNIya karma : A karmanA udayathI jIva sAmAnya bodha paNa prApta nathI karI zakato. A karmanA 9 bheda che. 4 darzanAvaraNa + pa nidrA = 9 1. yahA darzanAvarahA - cakSu (AMkha)thI dekhI na zakAya. 2. ayakSa darzatAvaraNa - AMkha sivAyanI bAkInI cAra indriyo vaDe ane manathI adarzana. 3. avadhi darzAvara - avadhidarzanathI thavAvALA rupadravyonA sAmAnya bodhanuM avarodhaka. 4. kevala dabAvarA - kevala darzanathI thavAvALA badhA dravyonA sAmAnya bodhanuM avarodhaka, sAmAnya jJAnane rokavAvALI pAMca nidrA darzanane DhAMkI de che. 1. nidrA - alpa nidrA, jemAM ArAmathI uThADI zakAya. 2. nidrA-driA- gADha nidrA je jagADavAmAM kaSTathI jAge. 3. prathalA - beThAM-beThAM athavA ubhA-ubhA uMgha AvI jAya. Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. prathalA prayalA - cAlatA-cAlatA UMgha AvI jAya. 5. tyAjJaddhi (thirAddhI) - jemAM divasamAM vicArelA kAryone nidrita avasthAmAM karIne AvI jAya. darzana e sAmAnya samajarUpa che. jyAre jJAna vizeSa samajarUpa che, vizeSAtmaka bodha che. jema ke ghaDo jovAthI A ghaDo che eTaluM ja jANavuM e darzana che. ane ghaDo joyA pachI A amadAvAda ke sUrata vagere kayA kSetrano che? sardI-garamI kayA samayamAM banelo che? mATI, sonuM vagere kayA dravyathI banelo che? temaja kayA varNano che? pANIne ThaMDu karavuM vagere kevA svabhAvano che? A badhuM jANavuM e vizeSa bodha jJAna kahevAya che. 3. mohaofIya karma : AnA mukhya be bheda che. 1. darzako mohakIya karma A karma samya darzananuM AvaraNa kare che. ' 2. cAritra mohanIya karma A karma sAcI samaja hovA chatAM paNa cAritrano udaya thavA nathI deto. 1. darzana mohanIyanA 3 bheda cheH a. mithyAtva mohanIyaH A karmanA udayathI jIvane atattvo pratye zraddhA hoya che, paraMtu paramAtmA dvArA kathita tattvo upara zraddhA ke ruci thatI nathI. satya samajAtuM nathI. 5. mizra mohanIya atattva upara tathA paramAtmA dvArA kathita tattvo upara rUci paNa nahI ane arucipaNa nahI arthAt tattva upara zraddhA paNa nathI hotI ane azraddhA paNa nathI hotI. 8. samakita mohanIyaH A karmanA udayathI paramAtmA dvArA kathita tattva upara ruci thAya che, paraMtu zaMkA vagere doSa pharIthI AvI zake che. mithyAtva mohanIyano evo maMda udaya ke je samparvane rokI nathI zakato, e samyakatva mohanIya kahevAya che. jayAM sudhI A che tyAM sudhI aticAra lAgavAnI saMbhAvanA hoya che. 2. cAritra mohanIya karma cAritra mohanIyanA 16 kaSAya +9no kaSAya A pramANe 25 bheda che. kaSa = saMsAra, Aya = lAbha eTale ke jenAthI saMsArano lAbha thAya che, e kaSAya kahevAya che. A kaSAyone eTale ke krodha, mAna, mAyA ane lobhane anaMtAnubaMdhI vagere cArathI guNavAthI 4 x 4 = 16 kaSAya thAya che. Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaSAyanI | jAti |nAma | upamA konA jevo ? anaMtAnubaMdhI krodha | parvatamAM rekhA mAna | staMbha jevo mAyA vAMsanA mULa jevI lobha | colamajITanA raMga jevo saMjavalana | pratyAkhyAnI krodha | retImAM rekhA 16 kaSAyono cArTa rahevAno | kayA guNane samaya roke che jAvava samyaktva nathI thavA detuM jAvajIva samyaktva nathI thavA detuM jAvajIva samyaktva nathI thavA detuM jAvava|samyaktva nathI thavA detuM | apratyAkhyAnI krodha | pRthvImAM rekhA mAna hADakA jevuM mAyA gheTAnA zIMgaDA jevI eka varSa eka varSa lobha gADAnA kardama jevo eka varSa zrAvaka-deza viratino eka varSa | udaya nathI thavA deto, paccakkhANa vagereno |udaya nathI thavA deto. 4 mahinA sarva viraticAritra mAna | lAkaDI jevuM mAyA gAyanA mUtra jevI lobha dIpakanA kAjala jevuM krodha | pANImAM rekhA mAna | beMtanI lAkaDI mAyA | avalehikA jevI lobha | haLadaranA raMga jevo |15 divasa 4 mahinA eTale ke sarva-viratino |4 mahinA udaya thavA nathI deto. 4 mahinA 15 divasa yathAkhyAta cAritra 15 divasa AvavA nathI |15 divasa detuM. | kaI gatimAM jAya che. |naraka gatimAM jAya che. manuSya gatimAM jAya che. kevI rIte bane che. tiryaMca gatimAM | saMvatsarI pratikramaNa jAya che karavAthI A kaSAya AgaLa nathI vadhatA, jenAthI samyaktva Take che. caumAsI pratikramaNa karavAthI A kaSAya AgaLa nathI vadhatA, jenAthI zrAvakatva Take che. pakkhI pratikramaNa karavAthI A kaSAya AgaLa nathI vadhatA. jenAthI sAdhutva Take che. deva gatimAM jAya che. | saMvatsarInA divase paNa kaSAyano tyAga nahIM kare, to jIva anaMtAnubaMdhI vALo thAya che. koIpaNa kaSAya karyA pachI jo 15 divasano samaya atikramita thaI jAya to e pratyAkhyAnI banI jAya che. eTale ke sAdhutva jatuM rahe che. jo cAra mahinAno samaya atikramita thaI jAya to e apratyAkhyAnI banI jAya che. eTale ke zrAvakatva jatuM rahe che. jo eka varSano samaya atikramita thaI jAya to e anaMtAnubaMdhI banI jAya che. ane samyaktva jatuM rahe che. mATe jo rAI-devasiya ke pakSI athavA caumAsI pratikramaNa na karyuM hoya to paNa aMtamAM saMvatsarI pratikramaNa karavuM ja joIe. ane pratikramaNamAM badhA ja pApo temaja jIvone aMtaHkaraNathI khamAvavuM joIe. jethI samyakatva guNa nuM rakSaNa thAya che. jo saMvatsarImAM paNa kaSAyonI kSamA mAMgavAmAM na Ave to, mithyAtvI thaI javAthI 167 Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadharma potAnA jIvanathI samULa cAlyuM jAya che. mATe mithyAtvane dUra karIne jainadharmane TakAvavAvALuM hovAthI paryuSaNa sahuthI moTuM parva che. je kaSAya karavAmAM nimitta bane che e nokaSAya kahevAya che. 9 nokaSAya - hAsya, zoka, rati (saMsAranA sukhamAM AnaMda), ati (duHkhamAM aprIti), bhaya (bAhya Dara) jugupsA (dhRNA), puruSaveda (ghAsa-tRNanA dAha samAna) enA udayathI strI bhogavavAnI abhilASA thAya che. strIveda (bakarInI lIMDInA dAhasamAna) A karmanA udayathI puruSane bhogavavAnI icchA thAya che. napuMsaka veda (nagaranA dAhasamAna) strI ane puruSa baMnene bhogavavAnI abhilASA thAya che. 4. aMtarAya karma - A karmanA pAMca bheda che. 1. dAnAMtarAya dAna ApavAmAM vighna karavAthI bhaviSyamAM ApaNane dAna ApavAnI icchA hovA chatAM paNa nahI ApI zakIe. jemake rAjAne dAna ApavAnI icchA hoya ane bhaMDArI kaMjUsa hovAnA kAraNe aMtarAya kare. 2. lAbhAMtarAya - bIjAone lAbha maLato hoya, emAM aMtarAya karavAthI bhaviSyamAM ApaNane jIvanamAM thavAvALA lAbhamAM aMtarAya Ave. jemake koIne saMyama (dIkSA) levAmAM aMtarAya ApavAthI bhaviSyamAM ApaNane icchA hovA chatAM paNa cAritra nahI male. 3. bhogAMtarAya - je vastu eka ja vAra bhogavavAne yogya hoya. evA akSa vagerene khAvAmAM koIne aMtarAya ApavAthI bhaviSyamAM ApaNane bimArI vagerenA kAraNe icchA hovA chatAM paNa nathI khAI zakatA. 4. upabhogAMtarAya - jeno vAraMvAra upayoga karI zakAya che evI strI, makAna, vastra vagerenA upabhogamAM vighna karavAthI bhaviSyamAM icchA hovA chatAM paNa e vastuono upabhoga na karI zakIe. 5. vImAMntarAya - mana-vacana ane kAyAnI zakti hovA chatAM paNa vIryane chupAvavAthI athavA eno upayoga nahI karavAthI A karma baMdhAya che. jenAthI bhaviSyamAM ApaNane kamajora zarIranI prApti thAya che. jema ubhA rahIne pratikramaNa karavAnI zakti hovA chatAM paNa ubhA-ubhA nahI karavAthI A karma baMdhAya che. 168 Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aghAta karma che vedanIya, AyuSya, nAma ane gotra A cAra karma aghAti che. je AtmAnA mULa guNonA ghAta nathI karatA, chatAM paNa coranI sAthe rahevAthI jema cora kahevAya che. tevI ja rIte ghAti karmanI upasthiti hoya, tyAM sudhI rAgAdimAM nimitta bane che. . vedanIya karma - AnA be bheda che. 1. zAtA vedanIya kama A karmanA udayathI zarIrane zAtA maLe che. sukha maLe che. 2. azAtA vedanIya karmaH A karmanA udayathI zarIrane duHkha thAya che. bhUkha, tarasa, vyAdhi vagere AnI aMtargata Ave che. 6. sAyuSya karma zarIramAM jIvane je guMdanI jema cITakAvIne rAkhe, ene AyuSyakarma kahevAya che. e karmanA 4 bheda che. 1. DArakAyu - AnAthI narakagati maLe che. 2. tiryaMcAyu- AnAthI tiryaMcagati maLe che. 3. magSyAyu- AnAthI manuSyagati maLe che. 4. devAyu - AnAthI devagati maLe che. *jeTaluM AyuSya hoya teTalA samaya sudhI A karma jIvane e bhavamAM jakaDIne rAkhe che. eka AyuSyano jayAM sudhI udaya hoya che, tyAM sudhI bIju AyuSya udayamAM AvI nathI zakatuM. s, goma karma : A karmanA be bheda che. 1. ucca gotraH A karmanA udayathI jIvane aizvarya, sanmAna, satkAra tathA uttama jAti - kula vagere maLe che. 2. nIca gotraH A karmanA udayathI adhama, hIna jAti kula maLe che. 8. jAma karma : AnA 103 bheda nIce pramANenA che. 1. piMDa prakRtinA uttara bheda - 75 2. pratyeka prakRti 3. traNa dazaka - 10 4. sthAvara dazaka - 10 kula - 103 Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ piMDa prakRtinA uttarabheda piMDa eTale samUhavALI prakRti - jemAM uttara bhedavALI prakRtio hoya ene piMDa prakRti kahevAya che. 1. gati nAmaka : je karmanA udayathI narakAdi gatinI prApti thAya che. ene gati nAmakarma kahe che. enA 4 bheda che. (1) nakagati nAmakarma (2) tiryaMca gati nAmakarma (3) manuSya gati nAmakarma (4) devagati nAmakarma 2. jAti nAmakarma : je karmanA udayathI ekendriyathI paMcendriya sudhI nA jIvone jAti prApta thAya che; ene jAti nAmakarma kahe che. enA pAMca bheda che. (1) ekendriya jAti nAmakarma (2) beindriya jAti nAmakarma (3) teindriya jAti nAmakarma (4) caurindriya jAti nAmakarma (5) paMcendriya jAti nAmakarma. 3. zarIra nAmakarma : ''zIyate taccharIm'' arthAt je pratikSaNa pudgalane grahaNa karavA athavA choDavA dvArA ghaTe-vadhe che, e zarIra che. A zarIra nAmakarmanA udayathI prApta thAya che. enA kula 5 bheda che. 1. audArika zarIra nAmakarma : je karmanA udayathI udAra, sthULa pudgalothI baneluM zarIra manuSya gati ane tiryaMca gativALA jIvone prApta thAya che. ene audArika zarIra nAmakarma kahe che. 2. vaikriya zarIra nAmakarma H je zarIra moTAthI nAnuM,nAnAthI moTuM, ekathI aneka, anekathI eka A pramANe vividha prakAranI kriyAo karavAmAM sakSama hoya ene vaikriyazarIra nAmakarma kahe che. vaikriya nAmakarmanA udayathI A zarIra devagati ane narakagativALA jIvone prApta thAya che. vaikriya labdhidhA2I manuSya tiryaMca A karmanA udayathI vaikriya zarIra banAvI zake che. 3. AhAraka zarIra nAmakarma : je karmanA udayathI 14 pUrvadhara bhagavAnanI Rddhi jovA athavA zaMkAnA nivAraNa mATe eka hAtha pramANa atyaMta dedIpyamAna zarIra banAve che. e AhAraka zarIra nAma karma che. 4. tejasa zarIra nAmakarma : je karmanA udayathI zarIramAM AhArane pacAvavAvALuM tejasa pudgalonA samUharUpa tejasa zarIranI prApti thAya che. tejasa nAmakarmathI prApta A tejasa zarIrathI AhAra pace che. temaja enAthI sAta dhAtumaya zarIranuM nirmANa thAya che. A tejasa zarIra nAmakarmathI zarIra eka nizcita tApamAna sudhI garama rahe che. 5. kArmaNa zarIra nAmakarma H je karmanA udayathI AtmAnI sAthe saMlagna karma sUkSma zarIranuM rUpa dhAraNa kare che. kArmaNazarIra nAmakarmathI prApta A zarIranA kAraNe karma AtmA upara coMTe che. maraNa 170 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avasthAnA pachI paNa tejasa ane kArpaNa zarI2 AtmAnI sAthe rahe che. mAtra mokSamAM ja jIva A sarve zarIrathI rahita thAya che. 4. aMgopAMga nAmakarma : zarIranA be hAtha, be paga, mastaka, udara, pITha ane vakSa (chAtI) A ATha aMga kahevAya che. A aMgonA avayava jema ke AMgaLI, nAka, kAna vagere upAMga kahevAya che. A upAMgonA avayava jevA ke AMgaLIonA veDhA, rekhAo vagere aMgopAMga kahevAya che. eTale ke zarIranA nAnA-moTA badhA vibhAga aMgopAMga nAmakarmanA udayathI prApta thAya che. enA traNa bheda che. (1) audArika aMgopAMga nAmakarma (2) vaikriya aMgopAMga nAmakarma (3) AhAraka aMgopAMga nAmakarma. 5. baMdhata nAmaka : navA grahaNa karavAnA pudgalone pahelA grahaNa karAyelA pudgalonI sAthe joDavAnuM kArya baMdhana nAmakarma kare che. AnA 15 bheda che. pUrvamAM grahaNa karelA navA grahaNa karAtA 1. audArika pudgalonI sAthe 2. audArika yugalonI sAthe 3. tejasa-kArmaNa pudgalonI sAthe 4. audArika pudgalonI sAthe 5. vaikriya pudgalonI sAthe 6. vaikriya pudgalonI sAthe 7. tejasa-kArmaNa pudgalonI sAthe 8. vaikriya pudgalonI sAthe 9. AhA2ka pudgalonI sAthe 10. AhAraka pudgalonI sAthe 11. tejasa-kArmaNa pudgalonI sAthe 12. AhA2ka pudgalonI sAthe 13. tejasa pudgalonI sAthe 14. kArmaNa pudgalonI sAthe baMdhana nAma karmanuM nAma audArika-kArmaNa audArika-tejasa kArpaNa pudgalone joDavAmAM sahAyaka tejasa pudgalone joDavAmAM sahAyaka audArika pudgalone joDavAmAM sahAyaka audArika-tejasa-kArmaNa audArika pudgalone joDavAmAM sahAyaka audArika-audArika vaikriya-kArmaNa vaikriya-tejasa vaikriya-tejasa-kArmaNa vaikriya-vaikriya AhAraka-kArmaNa AhAraka-tejasa kAryaNa pudgalone joDavAmAM sahAyaka tejasa pudgalone joDavAmAM sahAyaka vaikriya pudgalone joDavAmAM sahAyaka vaikriya pudgalone joDavAmAM sahAyaka kArpaNa pudgalone joDavAmAM sahAyaka tejasa pudgalone joDavAmAM sahAyaka AhAraka pudgalone joDavAmAM sahAyaka AhAraka-tejasa-kArmaNa AhAraka pudgalone joDavAmAM sahAyaka AhAraka-AhAraka tejasa-tejasa tejasa pudgalone joDavAmAM sahAyaka kArmaNa pudgalone joDavAmAM sahAyaka kArmaNa-kArmaNa 15. tejasa pudgalonI sAthe kArmaNa pudgalone joDavAmAM sahAyaka tejasa-kArmaNa noMdha : Ane A rIte vAMcavuM, (1) pUrvamAM grahaNa karelA audArika pudgalonI sAthe navA grahaNa karAtA kArmaNa pudgalone joDavAmAM audArika-kAryaNa baMdhana nAmakarma kAma Ave che. bAkInA badhA paNa AvI ja rIte vAMcavA. 171 Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. saMghAtana nAmakarma: audArikAdi zarIra banAvavA mATe ene yogya vargaNAone ekaThA karavAnuM kArya saMghAtana nAmakarma dvArA thAya che. enA 5 bheda che. (1) audArika saMghAtana (2) vaikriya saMghAtana (3) AhAraka saMghAtana (4) tejasa saMghAtana (5) kAryaNa saMghAtana 7. saMghANA nAmakarmaH zarIranA hADakAonI majabUtIne nirdhArita karavAvALA karmane saMghayaNa nAmakarma kahevAya che. AnA 6 bheda che. 1. vaja8Sabha nArAca saMghayaNaH be hADakAonI vacce markaTabaMdha (hADakAono paraspara saMbaMdha - vAMdarAnuM baccuM maune je rIte majabUtIthI pakaDe che -e markaTabaMdha) hoya enI upara hADakAonI paTTI lapeTelI hoya. tathA e hADakAonI vacce uparathI nIce Ara-pAra karavAmAM AvelI vaja jevI hADakAnI khIlI hoya, hADakAonI evI saMracanAne vajaRSabha nArA saMghayaNa kahevAya che. jemAM vaja = hADakAnI khIlI, RSabha = hADakAono paTTo, nArAca = hADakAonu markaTa baMdha samAna majabUtIthI paraspara baMdhAvavuM. A saMghayaNa ati majabUta hovAthI A saMghayaNa dvArA ja jIva sAdhanA karIne karma khapAvIne mokSamAM jaI zake che. athavA pApa karma bAMdhIne sAtamI narakamAM paNa jaI zake che. 2. RSabhanArAyaH e pahelAM saMghayaNa jevuM ja hoya che emAM mAtra hADakAnI khIlI nathI hotI. A pahelAnI apekSAe ocho majabUta hoya che. 3. nArAyaH mAtra markaTabaMdha hoya che. 4. ardhanArAcaH mAtra eka tarapha ja markaTabaMdha hoya che. ane bIjI bAju khIlI hoya che. 5. kAlikA mAtra khIlIthI hADakAo joDAyelA hoya che. 6. chevaTTa - mAtra be hADakAo paraspara agrabhAgathI sparza karelA hoya che. 8. saMsthA nAmakarma A karmanA udayathI zarIranI sArI ke khoTI AkRti maLe che. AnA 6 bheda che. 1. samacaturagna saMsthAnaH samasamAna, catuH =cAra, agna = khUNA, eTale ke padmAsanamAM beThelA vyaktine (1) jamaNA ghUMTaNathI DAbA ghUMTaNanI vaccenuM aMtara (2) DAbA ghUMTaNathI jamaNA khabhAnI vaccenuM aMtara (3) jamaNA ghUMTaNathI DAbA khabhAnI vaccenuM aMtara (4) ghuMTaNa nA madhyabhAga thI lalATanI vaccenuM aMtara, A cAra khUNA jemAM ekasamAna hoya evI AkRti banAvAvALuM karma samacaturastra saMsthAna nAmakarma kahevAya che. udA. prabhunI pratimA. 2. nyagrodha parimaMDala: vaTavRkSanI jema nAbhithI uparanA aMga lakSaNavALA ane nIcenA aMga lakSaNahIna hoya che. 3. sAdi nAbhithI nIcenA aMga lakSaNa sahita ane uparanA aMga lakSaNa hIna hoya che. - 4. vAmana mastaka, gaLuM, hAtha-paga vagere lakSaNa sahita hoya che. bAkInA avayava lakSaNahIna hoya che. Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samacaturasa saMsthAnA ( cha : prajJAranA saMghayaNa 2 3 vajaRSabha RSabhanArAja nArAja ardhanArAca kIlikA chevaTuM nArAca saMghayaNa saMghayaNa saMghayaNa saMghayaNa saMghayaNa saMghayaNa 5. kunja mastaka, gaLuM, hAtha-paga sivAya vakSa, chAtI, pITha vagere lakSaNa sahita hoya che. 6. huDakaH badhA avayava pramANa rahita eTale ke lakSaNahIna hoya che. 9. vaha nAmakarma zarIrano raMga nizcita karanAruM karma varNa nAmakarma kahevAya che. enA mukhya 5 bheda che. (1) kRSNa (2) nIla (3) lAla (4) pIta (5) zveta, udA. kAgaDAnuM zarIra kALuM hoya che. haLadaranuM zarIra pILuM hoya che. bagalAnuM zarIra sapheda hoya che. vagere. 10. gaMdha nAmakarma zarIranI gaMdha nizcita karanAruM gaMdha nAmakarma kahevAya che. enA mukhya be bheda che. (1) surabhi (2) durabhi. udA. lasaNa, kAMdA vagerenuM zarIra durgadhavALuM hoya che, gulAba, mogarA vagerenuM zarIra sugaMdhita hoya che. Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. rasanAmakarma zarIrano svAda nizcita karanAruM rasa nAmakarma kahevAya che. enA mukhya 5 bheda che. (1) tikta (kaDavuM) (2) kaTu (tIkhuM) (3) kaSAya (tUro) (4) Amsa (khATTo) (5) madhura (mITho) udA. maracAno svAda tIkho hoya che. zeraDIno svAda mITho hoya che. lIMbuno svAda khATo hoya che vagere. 12. sparzanAmakarma zarIrano sparza nizcita karanAruM sparza nAma karma kahevAya che. AnA mukhya 8 bheda che. (1) karkaza (2) mRdu (3) guru (4) laghu (5) zIta (6) uSNa (7) snigdha (8) rukSa. udA. pANInA jIvonuM zarIra ThaMDuM hoya che, agninA jIvonuM zarIra uSNa hoya che. rUnuM zarIra halluM hoya che, lokhaMDanuM zarIra bhAre hoya che vagere. 13. AghupUrvI nAmakarma jyAre jIvanA maraNasthAnanI apekSAe janma sthAna anya zreNImAM hoya tyAre jIvane vaccamAM vaLAMka levo paDe che. tyAre AnupUrvI nAmakarmanA udayathI jIva mArgamAM vaLAMka laI zake che. alaga-alaga gatinI apekSAthI AnA 4 bheda che. (1) devAnupUrvI (2) manuSyAnupUrvI (3) tiryaMcAnupUrvI (4) narakAnupUrvI. 14. vihAyogaMta nAmakarma trasajIvone cAlavAnI zakti prApta thaI che. emAM koInI cAla (cAlavAnI sTAIla) sArI hoya che to koInI kharAba. A cAla vihAyogati nAmakarmanA udayathI prApta thAya che. enA 2 bheda che. 1. zubhavihAyogati : bIjAone priya lAge evI suMdara cAla. udA. gaja, vRSabha, haMsAdi vagerenI cAla 2. azubha vihAyogatiH bIjAone apriya lAge evI vicitra cAla. udA. UMTa, gadheDAnI cAla. he prabhu, anaMtadoSanA gulAma evA maneteMrArA hRdayamAM sthAna ApyuM che emAM mane jo koI AzcaryanathI lAgatuMto anargunA mAlika evA to huM mArA hRdayamAM sthAna nathI ApI zakyo emAMya mane koI Azcarya nathI thatuM kAraNake eTale to bhagavAna banI zadhyo che bhane huM saMsArabhAM rI rahyo chu! Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trasa-sthAvaranA 20 bheda sarasa dazaka sthAvara dazaka 1. trasa nAmakarma: A nAmakarmanA udayathI jIva potAnI icchAthI halana calana karI zake che. udA. kIDI, makoDA, pazu, pakSI, manuSya vagere. 2. bAdara nAmakarma : A karmanA udayathI eka athavA aneka zarIra maLavAthI e jIva dekhAya che. 3. paryAptatAmaka : A karmanA udayathI jIva svayogya paryAptio pUrNa karIne ja mare che. 4. pratyeka nAmakarma : A karmanA udayathI eka jIvane eka zarIranI prApti thAya che. ya. sthira nAmakarma : A karmanA udayathI hADakAo, dAMta vagere sthira maLe che. 6. zubha nAmakarma: A karmanA udayathI nAbhinI uparanA badhA avayava (zubha) suMdara prApta thAya che. 7. sobhAgya nAmakarma : A karmanA udayathI upakAra karyA vinA paNa jIva badhAne priya lAge che. 8. susvara nAmaka H A karmanA udayathI sAMbhaLanArane priya lAge evo koyala jevo mITho kaMTha prApta thAya che. sthAvara nAmakarma : A nAmakarmanA udayathI jIva potAnI icchAthI halana-calana karI nathI zakatA. udA. pRthvI, ar, teu, vAyu, vanaspati vagere. sUkSma nAmakarma : A karmanA udayathI eka athavA aneka zarIra maLavA chatAM paNa teo dekhAtAM nathI. aparyAptatAmaka : A karmanA udayathI jIva svayogya paryAptio pUrNa karyAvinA ja marI jAya che. sAdhAraNa nAmaka: A karmanA udayathI anaMta jIvone eka ja zarIra prApta thAya che. rAsthara nAmakarma : A karmanA udayathI jIbha vagere asthira avayava prApta thAya che. azubhanAmakarma : A karmanA udayathI nAbhinI nIcenA badhA avayava azubha prApta thAya che. dobhAgya nAmakarma : A karmanA udayathI upakAra karavA chatAM paNa e badhAne apriya ja lAge che. du:svara nAmakarma : A karmanA udayathI sAMbhaLanArane apriya lAge evo gadheDA jevo kharAba kaMTha prApta thAya che. anAdeyanAmakarma : A karmanA udayathI hitakAraka vAta karavAM chatAM paNa koI enI vAta mAnavA taiyAra nathI thatuM. ane koI ene mAna-sanmAna nathI ApatuM. 10. yaza nAmakarma : A karmanA udayathI jIva apayazanAmakarma : A karmanA udayathI apayaza lokone mATe prazaMsA pAtra bane che. 9. Adeya nAmakarma : A karmanA udayathI vyaktine badhA mAna-sanmAna Ape che. badhA enI vAta mAne che. maLe che. A pramANe trasa-dazakanI 10 zubha prakRti ane sthAvaradazakanI 10 azubha prakRtti che. 175 Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratyeka prakRtinA 8 bheda je prakRtionA koI uttara bheda nathI hotA te pratyeka prakRti kahevAya che. 1. aguru-laghunAmakarma : A karmanA udayathI zarIra vadhAre bhAre athavA vadhAre halyuM nathI lAgatuM. 2. upaghAta nAmaka : A karmanA udayathI potAnA avayava potAne ja takalIpha Ape che. udA. paDajIbhI, coradAMta, chaThThI AMgaLI vagere. 3. parAghAta nAmakarma : A karmanA udayathI tejasvI mukha-mudrA prApta thAya che. jenAthI bIjAono parAbhava thAya che. jemake - mastI karato nokara zeThane jotAM ja kAmamAM lAgI jAya che. 4. zvAsocchvAsa nAmakarma : A karmanA udayathI zvAsocchvAsanI labdhi maLe che. 5. Ataya nAmakarma : A karmanA udayathI evA zarIranI prApti thAya che ke je pote zItala hovA chatAM paNa bIjAone garama prakAza Ape che. jemake - sUryavimAnanuM ratna. 6. udyota nAmakarma : A karmanA udayathI zarIra ThaMDo prakAza Ape che. jemake - caMdrAdinA vimAna, ratna, hIrA vagere. 7. nirmANa nAmaka H A karmanA udayathI zarIramAM nizcita sthAne aMgopAMganuM nirmANa thAya che. jemake nAkanI jagyAe nAka ane kAnanI jagyAe kAna vagerenuM nirmANa thAya che. 8. jina nAma : A karmanA udayathI kevaLajJAna prApta thayA pachI aSTa prAtihArya, atizayothI yukta, surAsurathI pUjita evA tIrthaMkara bane che. jemake mahAvIra svAmI. ahIMyA karmanA 158 bheda pUrNa thayA. karmano baMdha : (120) AgaLa batAvelA karmono AtmAnI sAthe dUdha-pANI (kSIra-nIravat)nI jema ekameka thaI javuM, ene baMdha kahevAya che. karmabaMdhanI prakRti nIce mujaba gaNAya che. jJAnAvaraNIya 5 darzanAvaraNIya 9 ra 26 (mizra mohanIya ane samakita mohanIya karma baMdhAtA nathI.) vedanIya mohanIya AyuSya nAma gotra aMtarAya kula 4 67 (15 baMdhana ane pa saMghAtana A 20prakRtio 5 zarIramAM gaNavAthI ane varNAdi 20nA badale 4 gaNavAthI 103mAMthI 36 prakRti ochI thAya che, mATe baMdhamAM nAmakarmanI 67 prakRti ja gaNAya che.) 2 5 120 176 Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmI karmano udaya : (122) mizra mohanIya ane samyaktva mohanIya A adhyavasAyanI zuddhithI banelA mithyAtvanA dalika che. baMdhamAM mAtra mithyAtva mohanIya ja hoya che. jayAre udayamAM mizra mohanIya ane sabhyatva mohanIya paNa hoya che. jenAthI udayamAM 120+ 2 = 122 prakRtio hoya che. karmAnI sattA : (158) baMdhAyelI prakRti jyAM sudhI udayamAM na Ave tyAM sudhI sattA kahevAya che. sattAnA 158 bheda che. udA. paisA kamAvavA - A baMdha che. tijorImAM rAkhavA - sattA che. ane kharcavuM e udaya samAna che. karmanI sthiti utkRSTa-sthiti jaghanya-sthiti | jJAnAvaraNIya 30 koDAkoDi sAgaropama aMtarmuhUrta darzanAvaraNIya 30 kaDAkoDi sAgaropama aMtarmuhUrta vedanIya 30 koDAkoDa sAgaropama 12 muhUrta aMtarAya 30 kaDAkoDi sAgaropama aMtarmuhUrta mohanIya 70 koDAkoDi sAgaropama aMtarmuhUrta nAma 20 koDAkoDi sAgaropamAM 8 muhUrta gotra 20 koDAkoDi sAgaropamAM 8 muhUrta AyuSya 33 sAgaropama 256 AvalikA mabAdhA kAThA : koIpaNa karmano baMdha thayA pachI e karma turaMta udayamAM nathI AvatuM, paraMtu thoDAka samaya pachI ja udayamAM AvI zake che. baMdha samayathI jayAM sudhI udayamAM na Ave tyAM sudhInA samayane abAdhA kALa kahe che. sAta karmamAM bAdhA AyuSya sivAyanA 7 karmonI je utkRSTa sthiti che, emAMthI jeTalA koDAkoDi sAgaropamano baMdha hoya, eTalA so (100) varSa pachI e karma udayamAM Ave che. jo koI karma eka koDAkoDi sAgaropamathI ochA varSano baMdha karyo hoya, tyAre 1 aMtarmuhUrtanI abAdhA hoya che. jemake jJAnAvaraNIya karma 30 kaDAkoDi sA.bAMdhyuM hoya to 30 x 100 = 3000 varSa, A karmano abAdhAkALa hoya che. eTale ke 30 kaDAkoDi sAga. vALu baMdhAyeluM jJAnAvaraNIya karma 3000 varSa pachI kramazaH udayamAM Avaze ane pachI 30 kaDAkoDi sAgaropama sudhI satata udayamAM raheze. evI ja rIte 10 koDAkoDI sAga, bAMdhe to 10 x 1OO =1000 varSa no abAdhA kALa 5 koDAkoDI sAga. bAMdhe to 5 x 100 =500 varSa no abAdhA kALa jANavo Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmanI udIraNA : pAchaLathI udayamAM AvanAruM karma zubha athavA saMkliSTa ke vizuddha pariNAmathI tarata ja udayamAM AvI jAya che. ene udIraNA kahe che. je karmano udaya hoya e karmanI ja udIraNA thAya che. karmanuM saMkramaNa : kyAreka zubha adhyavasAyathI azubhakarma zubhamAM saMkramita thaI jAya che, arthAt badalAI jAya che. ane azubha adhyavasAyathI zubhakarma azubhamAM saMkramita thaI jAya che. Ane karmanuM saMkramaNa kahe che. eTalA mATe jeTalo vadhAre dharma karazo teTalA ja azubha karma je pUrvamAM nikAcita na bAMdhelA na hoya to zubhakarmamA badalAI jAya che. jo pUrvamAM karma rasapUrvaka nikAcita bAMdhyA hoya to dharma karavAthI emAM pheraphAra nathI thato. paraMtu dharmathI A karmonA udayamAM samabhAvapUrvaka sahana karavAnI zakti prApta thAya che. paraMtu dharma karavAmAM mAtra dekhADo ja hoya to na cAle. jeTalA rasapUrvaka pApa karyA hoya, eTalA athavA enAthI paNa vadhAre rasapUrvaka - dhyAnapUrvaka dharma karavAnI AvazyaktA che. sAyuSya karmamAM bAdhA: je samaye parabhavanuM AyuSya bAMdhyuM hoya, e samayathI maraNa sudhI AyuSyano abAdhA-kALa hoya che. AyuSyano baMdha kyAre thAya che. vyaktinuM jeTaluM AyuSya hoya, eno trIjo bhAga bAkI rahe, tyAre AyuSya baMdhAI jAya che. jo tyAre na bAMdhe, to bAkInA AyuSyanA trIjA bhAgamAM....jo tyAre paNa na bAMdhavAmAM Ave to enA paNa trIjA bhAgamAM..Ama karatAM-karatAM aMtima aMtarmuhUrta sudhI AyuSya bAMdhI zakAya che. jemake koI vyaktinuM 90varSanuM AyuSya hoya to, jaldImAM jaldI 60mAM varSamAM AyuSya bAMdhI zake che. jo tyAre na bAMdhe to bAkI rahelA 30 varSanA trIjA bhAgamAM....eTale ke 10 varSa bAkI rahe tyAre baMdhAya che. jo 80 varSamAM paNa AyuSya bAMdhavAmAM na Ave to, 10 varSanA trIjo bhAga eTale ke 3 varSa ane 4 mahinA bAkI hoya tyAre, eTale 86 varSa 8 mahinA thayA pachI AyuSya baMdhAya che. jo tyAre paNa na baMdhAya to 3 varSa4 mahinAno trIjo bhAga eTale ke 1 varSa 40 divasa bAkI hoya tyAre eTale ke 88 varSa 10 mahinA ane 20 divasa thayA pachI baMdhAya che. jo tyAre paNa na bAMdhavAmAM Ave to 1 varSa 40 divasano trIjo bhAga eTale ke 4 mahinA 13 divasa bAkI rahyA hoya tyAre eTale ke 89 varSa 7 mahinA ane 17 divasa thayA pachI AyuSya baMdhAya che. tyAre paNa na baMdhAya to 4 mahinA 13 divasano trIjo bhAga eTale ke 1 mahinA 15 divasa bAkI hoya tyAre, eTale ke 89 varSa 10 mahinA 15 divasa thayA pachI, tyAre paNa jo AyuSya bAMdhavAmAM na Ave to uMmaranA lagabhaga 15 divasa bAkI rahe tyAre eTale ke 89 varSa 11 mahinA 15 divasa thAya tyAre. jo tyAre paNa bAMdhavAmAM na Ave to 15 divasano trIjo bhAga eTale ke lagabhaga AyuSyanA 5 divasa bAkI rahyA hoya tyAre, eTale ke 89 varSa 11 mahinA 25 divase, tyAre paNa AyuSya na baMdhAya to 5 17) Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ divasano trIjo bhAga eTale ke lagabhaga AyuSyanA 40 kalAka bAkI rahyA hoya tyAre. jo tyArepaNa na bAMdhavAmAM Ave to lagabhaga 13 kalAka bAkI hoya tyAre. jo tyAre paNa bAMdhavAmA na Ave to lagabhaga 4 kalAka bAkI rahyA hoya tyAre. jo tyAre paNa bAMdhavAmAM na Ave to 11/ kalAka bAkI rahe tyAre. tyAre paNa bAMdhavAmAM na Ave to aMtima aMtarmuhUrtamAM to baMdhAI ja jAya che. * tithinI mahattA H A pramANe pratyeka trIjA bhAgamAM AyuSya baMdha thavAnI zakyatA che, paraMtu ApaNane e khabara nathI ke ApaNuM AyuSya keTaluM che ? mATe pApathI bacavA mATe jinezvara prabhue parvatithinI ArAdhanA batAvI che. 10 tithio dara trIjA divase Ave che. A tithinA divasomAM AyuSya baMdhanI vadhAre zakyatA che. AyuSya baMdha 10mAMthI koIpaNa tithinA divase thaI zake che. mATe pAMca ja nahI paraMtu dasa tithiomAM vizeSa dharma ArAdhanA karIne pApathI aTakavuM joIe. dharmaArAdhanA, navakAra smaraNa vagere karatA-karatA AyuSya baMdha thaI jAya to sadgati prApta thAya che. AyuSyanA cAra prakAra 1. soyakramI ayavartanIya : AyuSya baMdha karatA samaye evA adhyavasAya hoya che, jenAthI evuM AyuSya baMdhAI jAya che ke upakrama eTale ke durghaTanA thavAthI, eka ja sAthe karma dalikone bhogavIne AyuSyane saMkSipta karI zakAya che. (sopakrama = durghaTanA sahita, apavartanIya = saMkSipta karI zakAya) 100 varSanA AyuSyavALuM bALaka 10 varSanI uMmaramAM uparathI nIce paDe, tyAre jo AyuSya baLavAna hoya to nathI marato. jo marI jAya to, bAkInA 90 varSanA sarva dalika aMtarmuhUrtamAM udayamAM AvI jAya che ane jIva ene bhogavIne ja mare che. mAnI lo ke koIe cUlo jalAvavA mATe 12 mahinA sudhI cAle eTalA iMdhaNanA rUpamAM lAkaDIone ekaThI karIne rAkhI. have e roja emAMthI 2-2 lAkaDI laIne potAno cUlo jalAve che. paraMtu acAnaka e badhA lAkaDAomAM Aga lAgI jAya tyAre 12 mahinA sudhI cAlanArA lAkaDAM eka divasamAM ja baLIne pUrAM thaI jAya che. ThIka evI ja rIte je AyuSyathI 100 varSa sudhI jIvI zakAya che, durghaTanA vagere dvArA e AyuSya dasa varSamAM paNa pUrNa thaI zake che. (2) tirupakramI apavartanIya : AyuSya baMdha evo hoya che ke saMkSipta karI zakAya, chatAM paNa durghaTanA na thavAnA kAraNe purUM AyuSya bhogavIne mare che. (3) soyakramI avayavartanIya : A AyuSya evuM hoya che ke je saMkSipta nathI thatuM. AmA durghaTanA nA kAraNe AyuSya saMkSipta nathI thatuM paraMtu AyuSya purUM thavA Ave, e samaye acAnaka durghaTanA thaI jAya che. 179 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jemake baMdhaka RSinA ziSyone ghANI (kolpha)mAM pIlavAmAM AvyA hatA. gajasukumAlanA mAthA upara aMgArA bharavAmAM AvyA hatA. paraMtu e samaye emanuM AyuSya svAbhAvika rIte ja pUrNa thayuM hatuM. (4) kArUpakamI aApavartanIya : AyuSya saMkSipta paNa nathI thatuM ane aMta samayamAM durghaTanA paNa nathI thatI. udA. gautamasvAmI, mahAvIra svAmI vagerenuM AyuSya 63 zalAkA-puruSa-caramazarIrI, e ja bhavamAM mokSagAmI AtmA, deva-nAraka tathA yugalikanuM AyuSya anapavartanIya hoya che. upamA DhArA pratyeka karmano viyAka (1) jJAnAvaraNIya karma: AMkha upara bAMdhelI paTTI samAna che. AMkha upara paTTI bAMdhavAthI jevI rIte koI vastu dekhAtI nathI ane vastu jANI paNa nathI zakAtI. tevI ja rIte jJAnAvaraNIya karmanA kAraNe AtmA kazuM jANI nathI zakato. (2) darzanAvaraeya karma dvArapAla samAna che. jevI rIte pratihArI ke dvArapAla rAjasabhAmAM rAjAnA darzanArtha AvavAvALA vyaktine rokI le che. mATe e vyaktine rAjAnA darzana nathI thaI zakatA, tevI ja rIte darzanAvaraNIya karmanA kAraNe jIva (AtmA)ne sAmAnya bodha (darzana) paNa nathI thaI zakato. (3) vedIya karma: madhathI lipta banelI talavAranI tIkSNa dhAranI jema hoya che. kemake e cATavAnA pahelAM samaya to madhanA madhura svAdano anubhava thAya che. paraMtu pariNAma svarUpa jIbha kapAI javAthI pIDAno anubhava thAya che. (4) mohanIya karma: madirA (zarAba) samAna che. madirApAna karavAthI manuSya vivekarahita thaI jAya che. hita-ahitano vicAra paNa nathI karI zakato. AnAthI satya tattvamAM zraddhA nathI thatI temaja AtmasvarUpamAM ramaNatA paNa prApta nathI karI zakatA. (3) AyuSya karma beDI samAna che. beDImAM baMdhAyelo jIva bIje nathI jaI zakato, e je rIte jIva vartamAna gatinuM AyuSya pUrNa na thAya tyAM sudhI bIjI gatimAM nathI jaI zakto. (6) nAmakarma citrakAra samAna che. je pramANe citrakAra manuSya, deva vagerenA alaga-alaga AkAra banAve che. tevI rIte nAmakarma arupI evA AtmAnAM gati-jAti-zarIra vagere aneka rupa taiyAra kare che. (7)gotrakarma kuMbhAra samAna che. kuMbhAra sArA ane kharAba be prakAranA ghaDA banAve che. sArA ghaDAnI kalazarupe sthApanA thaIne caMdana-akSata-mALAthI pUjA thAya che. jyAre ke kharAba ghaDAmAM zarAba bharavAmAM Ave che. A pramANe gotrakarmanA yogathI ucca ke nIca kuLamAM janma maLe che. (8) aMtarAya karmaH A karma bhaMDArI samAna che. jema rAjAe bhaMDArIne kahI dIdhuM hoya ke dAna ApI deje. chatAM paNa bhaMDArI na Ape. enAthI prajAjanone lAbhamAM vighna thAya che. tevI ja rIte aMtarAya karma dAna-lAbha-bhoga-upabhoga-zaktimAM aMtarAya kare che. Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mohanakheDA tIrtha mAna AdinAthAya namaH | | zrI rAjendra-dhana-bhUpendra yatIndra-vidyAcandra sUri gurubhyo namaH || zrI vizvatAraka ratnatrayI vidhA rAjita 1 zrI rAjendra-dhana-bhUpendra-vatIndra-vidhAyandra suri gurubhya namaH " trivarSIya jenijama korsa khaMDa 4 opana-buka parIkSA patra | sA.zrI maNiprabhAzrIjI ma.sA. lekhikA Total 140 Marks noMdha: nAma, saranAmuM Adi bharIne javAba lakhavAnuM prAraMbha karavuM. 2. badhA praznonA uttara, uttara patramAM ja lakhavA. 3. uttara svayaM potAnI mahenatathI pustakamAMthI zodhI kADho. 4, potAnA zrAvakapaNAnI rakSA mATe nakala mAravAnI corInA pApathI baco. 5. javAba cokhkhA akSarothI lakho tathA pustakanI phAInala parIkSA samaye uttara patranI sAthe saMlagna karI do. 4.A Esed pellilula szl. (Fill in the blanks) : 12 Marks 1. ...........no upayoga karavAthI tAmasI ane kUra prakRti utpanna thAya che. 2. AyuSya pUrNa thAya tyAM sudhInA paccakhANane.............. paccakhANa kahevAya che. 3. ................mAM mA~ bApanA upakAronuM varNana kareluM che. 4. dIpakanI jayotamAM ................ prANa hoya che. 5. ................e puSpa pUjAnA prabhAvathI 18 dezanA rAjA banavAnuM puNya upArjita karyuM. 6. loTamAM thoDuMka ghI-tela nAkhIne banAvelI roTalI............. AgArathI ghI-telanA tyAgI sAdhu sAdhvI bhagavaMtane kahyuM che. 7. pUrvabhavamAM ........... karavAthI strIno avatAra maLe che. 8. haribhadrasUrijIthI ...............mAM bauddhI hArI gayA 9. ............... devoe AvIne zAMtikumArane tIrtha pravartAvAnI prArthanA karI. 10. ............... jJAnathI rUpI padArtha ja dekhAya che arUpI nahIM. 11. ................ nuM ghara tene surakSA ApavAne badale tenA vinAza mATe bane che. 12. AyuSya baMdha ...............nA divase vizeSa thAya che. pra.B kAunsamAM ApelA javAbamAMthI sAcA javAba zodhI khAlI jagyA pUro 12 Marks (ghUgharAnI AvAja, azubha, vAMdarA, 1 yojana, sahasAgAreNaM, 6, zubha, pacchakAleNaM, sAIma, vajasvAmI, marakI, Atapa, caMDAlinI, cUDIno AvAja, 10, udyota, manaka, aMgulano asaMkhyAtamo bhAga, dhobaNa, eNlIsa, khAIma,) 1. varasAdanuM pANI moDhAmAM cAlyu jAya to paNa .............. AgArathI vratano bhaMga thato nathI. 2. zAMtinAtha bhagavAnanA garbhamAM AvA mAtrathI dezamAM................. Adi roga zAMta thaI gayA hatA. 3. ............nA kalyANa mATe zaThaMbhava sUrijIe dharmano sAra batAvyo. 4. Agama zAstramAM rajasvalA strInI tulanA tRtIya divase............... sAthe karI che. Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 Marks 5. .......... karmanA udayathI zarIra ThaMDo prakAza Ape che. 6. devatAne..............paryAptio hoya che. 7. ajamo.............. prakAranA AhAramAM Ave che 8. kyAreka zubha adhyavasAyathI............... karma zubhamAM saMkramita thAya che. 9. ...............e potAnA putranI mATe potAnI jAna ApI dIdhI. 10. AlUmAM rahelA jIvanI utkRSTa avagAhanA.............. che. 11. ..............namirAjAnA vairAgyano kAraNa banI. 12. lisTIka banAvavAmAM.............. upara prayoga karavAmAM Ave che. pra.9 mane oLakho. 1. mAruM smaraNa karavAthI jIva A bhavamAM ja nahI paraMtu parabhavamAM paNa sukha pAme che. 2. mAruM eThavADa pazuone nAkhavAmAM Ave to bAra bhava sudhI bhaTakavuM paDe che. ' 3. meM ahaMkAramAM AvIne potAnuM baLa batAvavA mATe chatanuM eka taNakhaluM kheMcyuM. 4. tivihAra upavAsamAM pANIno tyAga karavA mATe mAruM paccakhANa levAmAM Ave che. 5. amArI svakAya sthiti nathI hotI. 6. meM potAnI mA~ upara ja khoTA Aropa lagAvyA. 7. mAtra be hADakAonA agrabhAga thI huM sparza karAyelo chuM. 8. vepharanI upara rahelo huM sacitta chuM. 9. mArAthI kSapakazreNInuM maMDANa thAya che. 10. meM mArA patine maraNa samaye samAdhi ApI. 11. mArA karmanA udayathI jIva prazaMsanIya bane che. 12. mArA jIrNoddhAra mATe kumArapALa rAjAe potAnI priyavastu mAMsano tyAga karI dIdho. pra.D koNa kone kahe che? 1. kyAMka bIje hota to daphatarI pada paNa maLavuM asaMbhava hota. 2. mArI rakSA karo. 3. huM zuM emanI nokarANI chuM. 4. sAvadhAnI rAkhavI joIe, A pApanuM tamAre eka aTTamanuM prAyazcita Avaze 5. A to kyAreya zakya nathI. 6. AmAM koI jAtanI zarama ke saMkoca rAkhavAnI jarUra nathI. 6 Marks Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra.E javAba Apo 12 Marks 1. AcAryazrI rAjendrasUrijIe paramAtmAnA zAsanamAM jJAnanI pradhAnatA hovAnA kAraNe zuM karyuM? 2. kumArapALa rAjAnA dharmamaya jIvananI jhalaka batAvo? 3. samAdhimaraNa saMbaMdhI nirdhAmaNAnA 10 adhikAra batAvo? 4. koIpaNa karmanI abAdhA kevIrIte thAya che? 5. jIvavicAramAM batAvelA dvArA parathI manuSyanA 5 vAra ghaTAvo? 6. ema.sI nA paripUrNa pAlana mATe zuM karavuM joIe? koIpaNa pa muddA lakho. pra.A pustakanA keTalA pAtro khovAI gayA che emane phona karI pUcho e koNa che. 14 Marks rAjendrasUrIjI JAINISM dA.ta.:- 097380 : 1. 735 2. 2579 3. 6184 1ni gu ] |rma caNA 2 di phu ........ zo sA || 690 .................... 3 pra mi Dha| Ta TU la , , ..... , , , , , , , | tha meM vi 6. 5 dra rAM]]6ci llA va ja | na zI vI | gha 136 4124520 317 864 pti mA bo da o drA lo 2 mo 9bha je |ofjI rA dhi vra zA | | ha bI tA 9. 624 10. 74380 11. 219538 12. 2590. 13. 38716 1 14. 420750 sarve jIvo mokSe jAo : ............ : ..... 183) Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra.G sahunA prathama akSara maLIne eka tIrthanuM nAma banAvo: 6 Marks 1. 10 adhikAra konA che? .. 2. sUrya jene pradakSiNA Ape che.............. 3. eka prakArano vAyu.... 4. rAjendrasUrijIe kayA roganuM nivAraNa karyuM hatuM. 5. sonu - kabUtara jayota - ? ... 6. je maracAne tIkhI ane zeraDIne mIThI banAve che. tIrthanuM nAma: ........ praH ApelA akSara ane mAtrAono upayoga karI uttara Apo ane e kyA Chapter no che te paNa jaNAvo 12 Marks nAma prakaraNanuM nAma dA.ta. eka AcArya : 202harasaja 1 1 1 : harasUrIzvarajI yAkinI mahattarAsanuM haribhadrasUrijI ma.sA. 1 eka sUtra : ga gha ca : ....... 2. eka patnI : va zuM karamada ! 1 1 : ...... 3. eka vizva vidyAlayaH kapa - hasa che : .. 4. eka sAdhu : sama25da6 : 5. eka karma : a va na 5 2 6. eka zastra : karu lagha da Na ) 7. eka deva : 5 rUda ka 8. eka bhAvanA : ya tha Tu dhu ma | : 9. eka rANI : 2Tayapha va [ ] \ ! : 10.eka graMtha : ma la sa trasa - 1 : ... 11.eka RSi : ka kha dha 12.eka nagara : 5 laTa 5 tra | 1 : ......... Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 Marks prA aMkamAM javAba Apo 1. pratyeka prakRtinA keTalA bheda che? 2. mukrisahiyAM paccakhANa karavAthI eka varSamAM keTalA upavAsano lAbha maLe che? 3. soLamAM bhagavAnanA zAsanamAM keTalA vAda labdhidhArI hatA? 4. keTalA mahinA pachI kaSAya anaMtAnubaMdhI banI jAya che? 5. rAjendrasUrijIe sAdhuo mATe keTalA upakaraNo upayogI batAvyA hatA? 6. pratyeka vanaspatikAyanA keTalA aMgomAM alaga alaga jIva rahe che? 7. vigaIo keTalI hoya che? 8. kumArapALa rAjAe keTalA maMdira banAvyA? 9. rezamanI eka sADImAM keTalA jIvone mAravAmAM Ave che? 10. manuSyanA 303 bhedamAM antarkaMpanA kula keTalA bheda hoya che? 11. ema.sI. vALI strIne keTalI miniTa sudhI mauna sAdhanA karavI joIe. 12. naMdiSaNa munie 7 varSamAM keTalA lokone pratibodha karyA hatAM? pra.. ApelA naMbaranA hisAbe akSara joDI uttara Apo dA.ta. 6 akSaravALA sUtranuM nAma (vi) [zA] [1] [lo) [ ca][4] (a) eka jJAtinuM nAma : 1+2 = vizA (ka) ThADamAM rakSaNa karanArI : 2+3 = zAla (ba) kapaDAnuM eka prakAra : 4+6 = lona (Da) eka rAjAnuM nAma : 6+3 = nala 1. sarva tIrthone vaMdanA [][][][][] : (a) AjanI pachI 2+3 ............. (ka) jenuM tela nIkaLe che H 4+3... (ba) prabhAvatI zuM hatI : 1+4............. (Da) mahAvIrasvAmI : keTalA varSa gRhasthAvAsamAM rahyA 4+1.. 2. ajainonuM maMdira ]] ] (a) eka dhAtu: 1+3................... (ka) aMgopAMga mAro peTA bheda cheH 3+2..... (ba) svAmI, dhanI, mAlika: 3+4......... (Da) eka vAra : 1+2...... 12 Marks 1 2 3 3. siddhAMta prakAza graMthanI racanA koNe karI]] ]]]] Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (a) parameSThInA trIjA pade suzobhita : 4+5...... (ka) je esIDITIne dUra kare che : 8+1 ........ (ba) patinA pitA: 6+4+7 ................ (Da) saMgItanuM mUla zuM cheH 4+7....... 4. 1800 koTyAdhipatinI sAthe jinapUjA karanArA[] [1] [][] ] (a) pAnI AvatA pahelA ja mane bAMdhI lo : 4+5 ... (ba) kumArapALa rAjAnA rAjyamAM A zabdanA prayogano niSedha hato 2+3. (ka) jene godAmamAM rAkhavAmAM Ave che: 2+5 .................... ! (Da) gotra nAma karmathI zuM nizcita thAya cheH 1+5................ 5. huM kavara pejamAM chuM [C] [][][] [] (a) jagatanuM paryAyavAcI : 1+2 .. (ba) paramAtmAnuM eka vizeSaNa : 3+4+5 ..... (ka) aMdhAru dUra karanArA: 4+1 .................... ' (Da) kavitAne racanArA : 5+1 ....... 1. eka paccakkhANa [][][][][][][][] (a) sAdhune cAlavAnI kriyA: 2+3+4 . (ba) devone mRtyuno saMketa Ape che:3+4.................. (ka) divyA mATe mokSAnA putranA mAmA zuM thAya che: 6+1 ..... | (Da) raheThANa : 758 .. sUtra artha ane kAvya vibhAga pra.K (a)gAthA pUrNa karo 1 nIce ApelA JAINISM zabdamAM eka gAthAnA akSaro vikharelA che. A akSarone kAnA mAtrA lagAvI gAthA lakho. 6 Marks bhIma PAR | PSI | P na | \vata / Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 3 1. 2. 3 4. 1. 2. 3. arhad... pavvasu (b)artha lakho sijjaibhava 1. 2. tavo a pAlanoghata vismayAhata (c) vidhi lakho 1. Ayariya uvajjhAyathI laIne saMsAra dAvAnaLa sudhI rAIya pratikramaNanI vidhi. pra.K kAvya vibhAga H (A) stuti lakho 1. AtmA taNA.. 1. 1. kalayaMti.. 2. sarvajJa.. 3. (B) caityavaMdana lakho zubha.. gaDha mudrA (C) stuti lakho buddhimaddhiH tIsa (D) stavana lakho SaT. vrata.. (E) sajjhAya lakho zIta jayaNAa banAvajo 5. natoDahaM 6. gurukSua 7. praspaddhibhiH sudhaNI (yA) kevalajJAna ............ dhyAna (yA) jayavaMta... cena (yA) tiryaMca vihaMDanam (yA) vRSabha sukhakAritA (yA) vimala .. bhArIjI (yA) zraddhA.......... 187 vigaMjana cho . . pAyo .tolI (yA) mArga.. jANa (yA) mukha.. .munirAja (yA) eno.......... aMta .mahArAja bhALa 7 Marks mArI sevA. 2 Marks 1 Marks 41/2 Marks 41/2 Marks girirAyAjI. vakhANujI. caMdrikA. 3 Marks 2 Marks Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ || zrI mohanakheDA tIrtha marDana AdinAthAya namaH | zrI vizvatAraka ratnatrayI vidhA rAjita zrI rAjendra-na-bhUpendra-vIna vidyayana ari gurubhyAM namaH // zrI rAjendra-dhana-bhUpendra yatIndra-vighAcandra sUri gurubhyo nama: // trivargIya nijama korsa khaMDa 4 lekhikA | opana-buka parIkSA patra ToTala - 140 mArkasa sA.zrI maNiprabhAzrIjI ma.sA. vidyArthInuM nAma _ uMmara . rolane. vidyArthInuM saranAmuM tathA phona naM. mULa vatana seMTaranuM nAma tathA saranAmuM pra. khAlI jagyA pUro pra.B: pasaMda karo ? che Da ja 8 S << da ja ya - 6 da m 6 8 - 11. 11 1.2 pra.c: mane oLakho 12 pra.DH koNa kone kahe che 0 *********************************** ja da da ja , - A ja Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra.E: javAba Apo 6 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra.F: phona pra. aMkamAM javAba Apo 1 . tIrthanuM nAma 1O , 11 ..." 11 - 13 .................... ........ . 14 ...... praHH pAtranuM nAma cepTaranuM nAma | pra.: akSara joDI uttara Apo *************************** " da ? " ...................... Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra.KH sutra-artha ane kAvya vibhAga a) gAthA lakho - 0 ................ 0 ---------------------------------------------------------------------------------- ..................... . ............ ............................................................................. b) artha lakho 0 " 0 ja . c) vidhi lakho pra.L: kAvya vibhAga: a) stuti lakho 1 . .. Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5) caityavaMdana lakho , ......... chu ............. hu c) stuti (thoya) lakhoH ***************** d) stavana lakho e) sajajhAya lakho Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vizvatAraka ratnatrayI vidyArAjitaM yuvati saMskAra zivira kI jhalakiyA~ Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jamatA pahelA prabhune prArthanA zrI tIrthaMkara paramAtmA e prarupelA tapa dharma, tapa paTha, tapa guNa, tapAyAra che ane aNAhArI pada ne namaskAra karuM chuM. pUrve je jIvo e tapa dharmanI ArAdhanA karI che vartamAna mAM je jIvo tapa kare che ane bhAvImAM je jIvo tapa karaze te sarvane namaskAra karu chuM. navakArazI thI laIne anazana tapanI ArAdhanA karavA jIvo aNAhArI pada prApta kare. tapadharma ne AkaravA jIvamAtra mAM niSkAma bhAvapragaTe. he pUjya prabhu ! bhale huM AhAra karuM paNa mane mArA aNAhArI pada nI kaDI vismRta na thAya! mArA AhAra mAM je ekendriyAi jIvonI virAdhanA thaI hoya tenI kSamA mAMgu chuM. mArA AhAra mArA mukha sudhI pahoMcavAmAM je je jIvone kaSTa paDyuM hoya tenI kSamA mAMgu chuM. je jIvo e prema thI AhAra banAvyo che e badhA no AbhAra mAnuM chuM. mAro AhAra prabhu no prasAda che. A AhAra mane evI rIte paraName ke mAro adhyavasAya zubha rahe ane kSapakazreNI mAMDI aNAhArI padanI prApta karuM. bhUkhyAne bhojana maLe, tarasyAne pANI maLe, tapasvIne zAtA rahe. jyAM-jyAM #dhA vedanIyano uya che tyAM zAMtithAo. (r) fmo tavassa... tapa karIe samatA rAkhI ghaTamAM... " jainamu grAphI chamadAvAda TapaTa9469, 9ceu8 pa17.30 |