________________
હતા. આ જોઈને એક રાજપૂતને હસવું આવી ગયું. એના મનમાં વિચાર આવ્યો કે જે એક નાના જીવને મારવાની તૈયારી નથી રાખતો તે રાજા યુદ્ધમાં શત્રુઓની છાતીમાં તલવાર કેવી રીતે મારશે? : રાજપૂતનું હાસ્ય અને એના મનોભાવને જાણીને કુમારપાલે એને બોલાવ્યો. એના પગમાં જોરથી ભાલો માર્યો અને રાજપૂતને કહ્યું. “ધર્મ, સંસ્કૃતિ કે નિર્દોષ પ્રજાજનને દુઃખ આપવાવાળા ઉપર કુમારપાલ દયા ક્યારેય નથી કરતો. એમના માટે તો હું સાક્ષાત્ યમરાજ છું. હાઁ, નિર્દોષ જીવને મારવા માટે હું એટલો જ કાયર છું. પરંતુ કુમારપાલ જો રાજા મટીને સાધુ બનશે તો એ સદોષીને પણ ક્ષમા કરશે. પરંતુ આજ તો વગર ભૂલ્ય પોતાના કર્તવ્યનું પાલન કરશે.” આ સાંભળીને રાજપૂત રાજાના પગ પકડીને માફી માંગી. કંટકેશ્વરીનો પ્રચંડ ક્રોધ:
કલિકાલ સર્વજ્ઞ શ્રી હેમચન્દ્રસૂરિજીનો યોગ પ્રાપ્ત કરી રાજા કુમારપાલે જૈન ધર્મ સ્વીકાર કર્યો હતો. એ દિવસથી એને કુલદેવીને પશુભોગ આપવાનો બંધ કરી દીધો. જેથી કુલદેવી કોપાયમાન થઈ ગઈ. એક વાર દેવીએ કુમારપાલને કહ્યું “તારે કુલ પરંપરાથી ચાલ્યો આવતો પશુભોગ આપવો જ પડશે.”
કુમારપાલે પણ કહી દીધું “કુલદેવી તું જગજનની છે કે નહી? જો તું જગતના જીવોની માઁ છે તો તું તારા જ બાળકોનું બલિદાન ઇચ્છે છે? આ તો ક્યારેય શક્ય નથી. હે કુલદેવી ! ધર્મ તો નિર્દોષજીવોની રક્ષામાં જ છે. બધા જીવો પ્રત્યે કરુણા ભાવ જ ધર્મનું સ્વરૂપ છે. મારાથી જીવદયાના ધર્મની અવહેલના થઈ શકે નહી. તું કહે તો હું અઢાર દેશોનું સ્વામિત્વ છોડવાને તૈયાર છું. પરંતુ આ હિંસાજન્ય પાપ તો હું ન જ કરી શકું. મારા આ દઢ નિશ્ચયને દેવાત્મા પણ ચલાયમાન કરી શકે નહી.”
કુમારપાલની વાત સાંભળીને કુલદેવી અત્યંત કોપાયમાન થઈ ગઈ. એણે પોતાના ત્રિશૂલથી કુમારપાલની છાતી ઉપર વાર કર્યો. એજ સમયે કુમારપાલના આખા શરીરમાં કોઢ રોગ થઈ ગયો. શરીરમાં થઈ રહેલી અસહ્ય દાહની આ પરમાહિતને બિલકુલ ચિંતા હતી નહી, એને કોઈ અફસોસ થયો નહી. પરંતુ એના મનમાં એક જ વિચાર આવ્યો કે “નિરોગિતા ભલે ચાલી ગઈ, રૂપ પણ ચાલ્યુ ગયું કાંઈ વાંધો નહી. પરંતુ જ્યારે દુનિયાના લોકોને એ ખબર પડશે કે મિથ્યાષ્ટિકુલદેવી કંટકેશ્વરીના ત્રિશૂલનો આ પ્રભાવ છે. તો લોકો મિથ્યાધર્મને બલવાન માની લેશે. તેઓ કહેશે કલિકાલ સર્વજ્ઞ જેવા ગુરુ હોવા છતાં પણ કંઈ કરી શક્યા નહી. વીતરાગ ભગવાનનું બલવાન ધર્મનિર્બળ બની જશે અને મિથ્યાષ્ટિનું ધર્મ પ્રભાવક બનશે. આનાથી જૈનશાસનની ભયંકર નિંદા થશે. નહી... નહી હું આ પાપ નહી થવા દઉં. લોકોને આ વાતની ખબર પડે એના પહેલાં જ હું ચિતામાં બળીને મરી જઈશ.”